Werelddag van de Stedenbouw | 16 november 2017 | Thor Park Genk. Hoe kunnen burgers, middenveldorganisaties en coöperaties samenwerken rond energie? Bruno Moens (PajaPower)

1. Klimaatnetwerk Vlaams-Brabant:
samenwerking tussen middenveld en
provincie Vlaams-Brabant

2. Klimaatnetwerk Vlaams-Brabant

3. Doelstelling: Vlaams-Brabant Klimaatneutraal
2040
• Past binnen het provinciaal klimaatplan en de doelstelling van de
provincie om klimaatneutraal te worden tegen 2040
Prioriteiten:
 ambitieuze uitbreiding van de hernieuwbare energieproductie
 sterke verhoging van de renovatiegraad
• Geeft mee uitvoering aan de doelstellingen van de
gemeentelijke klimaatactieplannen in het kader van het
Europees Burgemeestersconvenant
• 3-pijler werking:
– groepsaankopen met LEF
– BENOvatietraject via klimaatmobiel
– Samen investeren in grote duurzame energieprojecten
30-50-100 voor alle Vlaams-Brabantse gezinnen!

4. Samenwerkingsovereenkomst 2017 - 2019 tussen
Provincie en Klimaatnetwerk Vlaams-Brabant
1) Groepsaankopen energetische renovaties
• Vanaf 2017: energieke daken (dakisolatie en zonnepanelen)
• Vanaf 2018: uitbreiding met energieke gevels (muurisolatie,
hoogrendementsglas)
• Vanaf 2019: uitbreiding met duurzame verwarming
• Streefdoel: minstens 2.000 realisaties per jaar via lokale
aannemers
 Rol Klimaatnetwerk Vlaams-Brabant: praktische organisatie en opvolging,
selectie aannemers per regio
 Rol Provincie: coördinatie communicatie, logistieke en inhoudelijke
ondersteuning, inschakelen onafhankelijke experten van het Provinciaal
Steunpunt Duurzaam Bouwen voor advies

5. Samenwerkingsovereenkomst 2017- 2019 tussen
Provincie en klimaatnetwerk Vlaams-Brabant
2) Energetische renovatiebegeleiding op niveau van de wijk of
gemeente
• Uitwerking uniforme en gebiedsdekkende aanpak vanaf najaar 2017
• Streefdoel: vanaf 2018 jaarlijks 480 renovatiebegeleidingen
 Rol Klimaatnetwerk Vlaams-Brabant: praktische organisatie, inschakelen
renovatiebegeleiders en mobiel renovatiekantoor
 Rol Provincie: communicatieve, financiële en inhoudelijke ondersteuning en
inschakelen onafhankelijke experten van het Provinciaal Steunpunt Duurzaam
Bouwen voor advies en vorming

6. Samenwerkingsovereenkomst 2017- 2019 tussen
Provincie en klimaatnetwerk Vlaams-Brabant
3) Begeleiding, oprichting en uitbouw van lokale werking rond laten
participeren van burgers in grotere duurzame energieprojecten
• Streefdoel: 20 lokale vrijwilligersgroepen LICHT (Lokaal Initiatief voor de
Coöperatieve aanpak van de Hernieuwbare Transitie) in Vlaams-Brabant +
eerste realisatie hernieuwbare projecten via lokale coöperaties tegen 2019
• Naar het voorbeeld van de coöperaties Ecopower en Pajopower
 Rol Klimaatnetwerk Vlaams-Brabant: faciliteren en begeleiding opstart LICHT-groepen
 Rol Provincie: communicatieve en financiële ondersteuning

7. 1 Groepsaankopen duurzame
energierenovaties
• 2017: energieke daken (dakisolatie en
zonnepanelen)
• Vanaf 2018: uitbreiding met energieke
gevels (muurisolatie,
hoogrendementsglas, ramen)
• Vanaf 2019: uitbreiding met duurzame
verwarming

8. 1 Groepsaankopen met LEF!
• Lokaal: Selectie lokale aannemers door provinciale
begeleidingscommissies met steun van onafhankelijke experten
van het Provinciaal Steunpunt Duurzaam Bouwen
• Ecologisch: aandacht voor zoveel mogelijk lokale productie,
installatie, ecologische isolatiematerialen
• Fair: opvolging en bedrijfsvoering op lange termijn verzekeren
+ andere argumenten
• Objectieve en heldere informatie via infosessies
• Goede en vlotte dienstverlening verzekerd
• Stipte opvolging en kwaliteitscontrole door de organisatoren (van
offerte tot en met plaatsing en nazorg)

9. 1 Meer informatie groepsaankopen
www.vlaamsbrabant.be/groepsaankoop

10. 2. Voorstelling acties pijler 2:
Energetische renovatiebegeleiding
• Voorstelling bestaande acties:
Kyotomobielen 3Wplus vzw, Pajopower vzw
(opgestart met o.a. klimaatsubsidies provincie)
• Voorstelling nieuwe acties vanaf 01/02/2018:
BENOvatietraject

11. 2. Bestaande acties: Kyotomobiel 3Wplus

12. 2. Bestaande acties: Kyotomobiel 3Wplus

13. 2. Bestaande acties: Kyotomobiel
Pajopower vzw

14. 2. Bestaande acties: Kyotomobiel
Pajopower vzw

15. 2. Bestaande acties: Kyotomobiel
Pajopower vzw

16. 2. Bestaande acties: Kyotomobiel
Pajopower vzw

17. 2. Bestaande acties: Kyotomobiel
Pajopower vzw
Reducties/jaar Investering
Lokale
tewerk-
stelling
aantal uitgevoerde
renovaties l mazout/m³ gas kWh € ton CO2 € VTE
dakisolatie 41 16400 0 € 8.200,00 43,3 € 143.500,00 1,71
isolatie plat dak 0 0 0 € - 0 0
zoldervloerisolatie 19 7600 0 € 3.800,00 20,06 € 47.500,00 0,79
spouwmuurisolatie 25 7500 0 € 3.750,00 19,8 € 60.000,00 0,25
buitengevelisolatie 2 800 0 € 400,00 2,11 € 29.000,00 0
ramen: HR-glas of
nieuw 15 3000 0 € 1.500,00 7,92 € 42.000,00 0,08
vloerisolatie 2 400 0 € 200,00 1,06 € 11.000,00 0,08
isolatie plafond
kelder 22 4400 0 € 2.200,00 11,62 € 52.800,00 0,22
condensatieketel 10 4000 0 € 2.000,00 10,56 € 54.000,00 0,1
PV zonnepanelen 0 0 0 € - 0
€
- 0
Totaal 136 44100 0 € 22.050,00 116,42 € 439.800,00 3,23

18. 2. Bestaande acties: Kyotomobiel
Pajopower vzw
Realisatiegraad van 1,7 tot 7,67 %, in 5
maanden werking!

19. 2.1. BENOvatietraject: in 15 stappen met
10 buren naar een BENOvatie

20. 2.1. BENOvatietraject: in 15 stappen met
10 buren naar een BENOvatie

21. 2.1. BENOvatietraject: in 15 stappen met
10 buren naar een BENOvatie

22. 2.2. BENOvatietraject: samenwerking tss
Steunpunt Duurzaam Bouwen en
Klimaatnetwerk Vlaams-Brabant
Duurzaam renovatieadvies
+
Opmeting
Berekening kost, besparing
+ renovatieplan
+ aannemers contacteren,
opvolgen (toeleiding
groepsaankopen)
+ leningen, premies

23. Klimaatmobiel:
• Verplaatsbaar loket rond
groepsaankopen,
BENOvatiecoachtraject,
LICHT-werking in de
gemeente
• Startmoment + bemanning
voorzien door partners
• Provinciale uniforme inkleding
+ ondersteunend
communicatiemateriaal
2.3. BENOvatietraject: sensibilisatie en
toeleiding

24. Beweging.net: de Club van 10
• Mensen met
BENOvatieplannen
samenbrengen in hun wijk
• Infosessies op locatie:
energieverliezen laten zien
(thermografische camera)
+ kennis maken met
BENOvatiecoachtraject
2.3. BENOvatietraject: sensibilisatie en
toeleiding

25. 2.4. BENOvatietraject: stappenplan
Stap 1: Toeleiding
Stap 2: Duurzaam
Renovatieadvies
BENOvatie
Stap 3:
Vervolgtraject
BENOvatie

26. • Inzetten van gemeenschappelijke tools die door de
renovatiebegeleiders kunnen ingezet worden (technische
fiches, typebestekken, berekeningtools …)
• Ondersteuning BENOvatiecoachen door experten
Steunpunt Duurzaam Bouwen: aanleveren tools,
typebestekken, technische fiches, extra opleiding,
kwaliteitsbewaking
• Monitoring indicatoren:
- aantal uitgevoerde renovatie en gerealiseerde
investeringen
- CO2-besparing
• Herkenbaar provinciaal campagnebeeld, uniforme
bestickering klimaatmobielen, ondersteunend
communicatiemateriaal
2.5. BENOvatietraject: extra
aandachtspunten

27. 3. Voorstelling acties LICHT-werking
Vlaams-Brabant
1. Uitbouw LICHT-werking per regio: LICHT-coördinator
per regio
2. Uitbouw LICHT-werking per gemeente:
– LICHT-coördinator
– LICHT-groepen
– Inventarisatie gemeentelijke mogelijkheden HER
3. Oprichting nieuwe lokale energiecoöperaties

28. 3.1 LICHT-coördinator per regio
1. Aanspreekpunt
geïnteresseerde burgers,
transitiegroepen
2. Samenbrengen van
bestaande initiatieven rond
energie in de regio
3. Organiseren van 1 regionale
infosessie voor burgers/jaar

29. 3.2 LICHT-werking per gemeente
1. Toewijzing LICHT-coördinator
per gemeente, opstellen
stappenplan om lokale projecten
te realiseren via
burgerparticipatie
2. Opstarten en begeleiden van
LICHT-groepen per gemeente
3. Voorbereiding gemeentelijke
duurzame en hernieuwbare
energie projecten

30. 3.3 Oprichting bijkomende regionale
energiecoöperaties
• Faciliteren van oprichting
regionale coöperatieven
op voorwaarde dat:
– Voldoende interesse
– Voldoende projecten
• Begeleiding bij
ontwikkeling statuten,
praktische uitbouw
financiële en
administratieve structuur

31. 3 LICHT-werking: stappenplan
Stap 1: Opstellen
stappenplan met
gemeente
Stap 2: Opstarten
LICHT-werking
gemeente
+ inventarisatie en
uitvoerbaar maken
van projecten
gemeente
Stap 3: Realisatie
eerste projecten via
bestaande
coöperaties

32. Meer informatie klimaatnetwerk Vlaams-
Brabant
Contacteer onze regionale partners:
1) Pajottenland en Zennevallei: Pajopower vzw
Bruno Moens, bruno.moens@pajopower.be, 02/306.45.62
2) Noordkant Vlaamse Rand Brussel: 3Wplus vzw
Katrien Vervloet, katrien.vervloet@3wplus.be, 02/451.53.84
3) Leuven en Oostkant Vlaamse Rand Brussel: IGO
Ronald Grobben, ronald.grobben@igo.be, 016/35.29.70
4) Hageland: De Kringwinkel Hageland vzw
Klaas Winter, klimaatnetwerk@kringwinkelhageland.be,
016/76.53.90