Abc

1. PAGE
122
วารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี ปีที่ 28 ฉบับที่ 1 มกราคม - มิถุนายน 2560
บทความวิชาการ
พฤติกรรมการบริโภคอาหารของวัยรุ่นไทย ผลกระทบและแนวทางแก้ไข
Food Consumption Behavior among Thai Adolescents, Impacts, and Solutions
ปวีณภัทร นิธิตันติวัฒน์, ปร.ด. (การพยาบาล) *
Paveenapat Nithitantiwat, Ph.D. (Nursing) *
พฤติกรรมก รบริโภค ห รข งวยรุ่นไทยในปัจจุบน
เปลี่ยนแปลงไป ย่ งม ก ท้งนี้เป็นเพร สภ พสงคม
วฒนธรรม แล คว มเจริญก้ วหน้ ท งเทคโนโลยีที่ทนสมย
ขึ้น จ กวิถีชีวิตที่เคยรบปร ท น ห รพร้ มหน้ กน
ท้งคร บครวในบ้ น โดยเฉพ ห รมื้ เช้ แต่ด้วยวิถีชีวิต
ที่เร่งรีบในปัจจุบน ก็เปลี่ยนเป็นก รเลื กรบปร ท น ห ร
น กบ้ น รบปร ท น ห รจ นด่วน (fast food) แล
เลื กซื้ ห รส� เร็จรูปกนม กขึ้น เพร คว มส ดวก
แล รวดเร็ว (สุลดด พงษ์ ุทธ แล ว ทินี คุณเผื ก,
2558) จ กก รส� รวจพฤติกรรมก รบริโภค ห รข งคนไทย
ปี 2556 ซึ่งส� นกง นสถิติแห่งช ติ (2557) ได้ด� เนินก ร
ส� รวจทุก 4 ปี พบว่ กลุ่มวยเด็ก ยุ 6-14 ปี มีสดส่วน
ก รบริโภค ห รครบ 3 มื้ ถึงร้ ยล 92.70 แล เย วชน
ยุ 15-24 ปี ร้ ยล 86.70 ย่ งไรก็ต ม กลุ่มเด็ก
แล เย วชนเหล่ นี้มีพฤติกรรมก รบริโภค ห รมื้ หลก
ม กกว่ 3 มื้ แล นิยมบริโภคกลุ่ม ห รที่มีไขมนสูง
1-2 วนต่ สปด ห์ ถึงร้ ยล 48.10 รวมท้งนิยมซื้ ห ร
ส� เร็จรูปสูงถึงร้ ยล 52.20 ซึ่งเป็นปัจจยที่สมพนธ์กบ
โรค ้วนแล ส่งผลเสียต่ สุขภ พ ก รซื้ ห รที่ไม่ได้ปรุง
ขึ้นเ งน้น ห รมกมีน�้ ต ลไขมนแล โซเดียมในปริม ณ
ค่ นข้ งสูง โดยกลุ่ม ยุน้ ยๆ จ รบปร ท นผกแล
ผลไม้น้ ย แต่รบปร ท น ห รส� เร็จรูป ห รจ นด่วน
แล ดื่มเครื่ งดื่มปร เภทน�้ ดลมม กกว่ กลุ่ม ยุที่ม กขึ้น
จ กก รส� รวจพฤติกรรมก รรบปร ท น ห รรสจืด
ข งคนไทย พบว่ คนภ คเหนื ช บรบปร ท น ห รรสจืด
คนภ คใต้ช บรบปร ท น ห รรสเผ็ด คนภ คกล ง
ช บรบปร ท น ห รรสหว น รวมท้งช บดื่มน�้ ดลม
รบปร ท น ห รกรุบกร บ แล ห รจ นด่วนม กกว่
คนภ ค ื่น ๆ น กจ กนี้ กร แสสื่ สงคม นไลน์ (social
media) ก็เป็น ีกหนึ่งปัจจยที่มี ิทธิพลต่ พฤติกรรม
ก รบริโภค ห รข งวยรุ่น ซึ่งปัจจุบน สื่ โฆษณ ใน
ปร เทศไทยมีแนวโน้มเป็นที่นิยมม กขึ้น ห รเสริมแล
ห รส� เร็จรูปจึงเป็นสินค้ ที่เป็นที่ต้ งก รแล ห ซื้ ได้ง่ ย
โดยผ่ นสื่ โฆษณ ท ง ินเท ร์เน็ต เพียงแค่ผู้ผลิตน� ภ พ
ห รจ กร้ นที่มีชื่ เสียงม โพสต์ในสื่ สงคม นไลน์
ต่ งๆ ก็ส ม รถเป็นที่ถูกใจคนทุกเพศทุกวยโดยเฉพ
วยรุ่น ให้หนม ใช้สินค้ แล เลื กบริโภค ห รผ่ นท งสื่ นี้
จ กสถ นก รณ์ดงกล่ วข้ งต้น บทคว มวิช ก รนี้จึงมี
วตถุปร สงค์เพื่ น� เสน ส ร เกี่ยวกบปัจจยที่มีผลต่
พฤติกรรมก รบริโภค ห รลกษณ พฤติกรรมก รบริโภค
ห รที่เปลี่ยนแปลงผลกร ทบจ กพฤติกรรมก รบริโภค
ห ร แล แนวท งแก้ไขพฤติกรรมก รบริโภค ห ร
ข งวยรุ่นไทย
* พย บ ลวิช ชีพช� น ญก รพิเศษ ภ ควิช ก รพย บ ลเด็ก วิทย ลยพย บ ลบรมร ชชนนี กรุงเทพ
วรางคณา อุดมทรัพย์, วท.ม. (โภชนศาสตร์) *
Warangkana Udomsapaya, M.Sc. (Nutrition) *

2. PAGE
123
Journal of Phrapokklao Nursing College Vol.28 No.1 January - June 2017
ปัจจยที่มีผลต่อพฤติกรรมก รบริโภคอ ห รของวยรุ่นไทย
วยรุ่น (adolescent) ต มคว มหม ยข ง งค์ก ร
น มยโลก (World Health Organization: WHO,
2017) ได้ ธิบ ยว่ วยรุ่นคื กลุ่มหนุ่มส วที่มี ยุร หว่ ง
10-19 ปี ซึ่งแบ่ง กเป็น 3 ร ย ได้แก่ วยรุ่นต นต้น
( ยุ 10-13 ปี) วยรุ่นต นกล ง ( ยุ 14-16 ปี) แล
วยรุ่นต นปล ย ( ยุ 17-19 ปี) ปัจจุบนพฤติกรรม
ก รบริโภค ห รข งวยรุ่นไทยได้มีก รเปลี่ยนแปลงไป
ย่ งม ก โดยได้รบ ิทธิพลจ กก รบริโภค ห รแบบ
ต วนตก ซึ่งเป็นที่ทร บกนดีว่ เน้นก รบริโภค ห รที่มี
ไขมนแล น�้ ต ลสูง ผก ผลไม้น้ ยๆ ห กแต่เป็นที่นิยม
ในวยรุ่น โดยวยรุ่นมกมีคว มคิดที่เปลี่ยนแปลงไป ย่ ง
รวดเร็ว มีค่ นิยมฟุ้งเฟ้ แล ฟุ่มเฟื ย (ภูเบศร์ สมุทรจกร
แล มนสิก ร ก ญจน จิตร , 2557) ก รที่ได้เข้ ไปน่ง
รบปร ท น ห รในร้ นที่มีชื่ เสียง ท� ให้ดูเป็นคนที่
ทนสมย โดยเฉพ ก รบริโภค ห รจ นด่วน ดงน้น ปัจจย
ที่มีผลต่ พฤติกรรมก รบริโภค ห รข งวยรุ่นไทยจึงมี
หล ยด้ น ดงนี้ (จิร ภรณ์ เรื งยิ่ง, สุจิตร จรจิตร, แล
ก นด จนทร์แย้ม, 2559)
1. ปัจจยด้ นคว มรู้ คื ก รมีคว มรู้ คว มเข้ ใจ
เกี่ยวกบปร โยชน์แล โทษ รวมท้งแนวท งในก รตดสินใจ
บริโภค ห รได้ ย่ งถูกต้ งแล ปล ดภย วยรุ่นต้ งมี
คว มรู้เกี่ยวกบก รบริโภคให้ม ก ซึ่งปัจจุบนพบว่ วยรุ่น
ส่วนใหญ่มีพฤติกรรมไม่รบปร ท น ห รเช้ แต่หนม
รบปร ท นขนมขบเคี้ยว (ศกดิ์ นนต์ รตนส ครชย,
2558) ส ดคล้ งกบก รศึกษ ข งทศน ศิริโชติ (2555)
ที่พบว่ วยรุ่นต นปล ยมีคว มรู้น้ ยเกี่ยวกบก รรบปร ท น
ห รให้ครบ 5 หมู่ โดยเข้ ใจว่ ควรเลื กรบปร ท น
แต่เนื้ สตว์ แล มีก รดื่มน�้ ต่ วนในปริม ณที่น้ ย
ส่วนวยรุ่นต นต้นมีคว มรู้เกี่ยวกบก รบริโภค ห รใน
ร ดบป นกล ง เพร ช บดื่มนมหว น นมช็ กโกแลต
นมเปรี้ยว รบปร ท นมนฝร่งท ด ข้ วเกรียบ หมูท ด
ไก่ท ด แล ลูกชิ้นท ด เป็นต้น (สุวรรณ เชียงขุนทด
แล คณ ,2557)แล จ กก รศึกษ ข งปุรินทร์ศรีศศลกษณ์
(2554) พบว่ พฤติกรรมก รบริโภคข งวยรุ่นต นปล ย
มีคว มเหม สมในร ดบป นกล ง โดยปร ม ณครึ่งหนึ่ง
รบปร ท น ห รมื้ เช้ เป็นบ งวน แล นิยมดื่มช ก แฟ
วนล 1 แก้ว เช่นเดียวกบก รศึกษ ข งฐิติก ญจน์
พลบพล สี แล พรรษพร เครื วงษ์ (2559) ที่พบว่ วยรุ่น
มกซื้ ผลิตภณฑ์ ห รเสริมม รบปร ท น เพร เข้ ใจ
ว่ ท� ให้มีสุขภ พดี รูปร่ งสวยง ม ปร ศจ กไขมนส สม
บ งคนรบปร ท น ห รเสริมแทน ห รหลกโดยไม่ทร บ
ผลเสียที่จ ต มม จ กก รซื้ ผลิตภณฑ์เหล่ นี้ โดยซื้
ผ่ นท ง ินเท ร์เน็ต ซึ่งเพื่ นหรื คนสนิทแน น� แล
จ ซื้ ยี่ห้ ที่เคยซื้ เป็นปร จ� แล ใช้ม น นหล ยปี
2. ปัจจยด้ นคว มเชื่ แล ค่ นิยม คื ก รที่บุคคล
มีคว มรู้สึกพึงพ ใจ นิยมชมช บ แล เชื่ ถื ต่ ห ร
ชนิดน้นๆจ กก รศึกษ ข งสิริรด พรหมสุนทร(2556)
พบว่ วยรุ่นจ หลงเชื่ แล เลื กบริโภค ห รต มสื่ โฆษณ
ชวนเชื่ เช่น ขนมกรุบกร บ น�้ ดลม ช ก แฟ แล
ห รจ นด่วน โดย Whitney et al. (2001 ้ งถึง
ในสิริรด พรหมสุนทร,2556)ได้กล่ วถึงรูปแบบก รบริโภค
ห รข งวยรุ่นไว้เช่นเดียวกนว่ ช บขนมขบเคี้ยว
ช บดื่มน�้ ดลม แล ช บรบปร ท น ห รน กบ้ น
โดยมกเลื กรบปร ท น ห รต มที่ตนเ งต้ งก ร
แล เป็นที่น่ กงวลว่ วยรุ่นไทยมีค่ นิยมก รเลื กรบปร ท น
ห รที่ผิดโดยเฉพ ก รช บรบปร ท น ห รที่ปรุงง่ ยๆ
รวดเร็ว แล ส ดวก ห รจ กต่ งปร เทศ ห รที่มี
คุณค่ น้ ย เช่น ข งหว น ข งมน ข งท ด แล ช บ
ดื่มเครื่ งดื่มแ ลก ล์ (ธีรวีร์ วร ธรไพบูลย์, 2557)
รวมท้งไม่ช บดื่มน�้ รบปร ท น ห รไม่ตรงเวล
รบปร ท น ห รไม่ครบ 5 หมู่ รบปร ท นผกแล ผลไม้
น้ ย โดยส่วนใหญ่ไม่ปรุง ห รเ ง มกซื้ ห รม
รบปร ท น (เกียรติพงษ์ เขื่ นร บเขต, 2556) น กจ กนี้
ไม่เพียงแต่สื่ โฆษณ จ มี ิทธิพลต่ ก รบริโภค ห ร
ข งวยรุ่น แต่คนร บตวโดยเฉพ คร บครว เพื่ น แล
คนรก ก็มี ิทธิพลเช่นกน โดยวยรุ่นมีก รรบปร ท น ห ร
น กบ้ นกนม กกว่ ใน ดีต ซึ่งห้ งสรรพสินค้ หรื
ร้ นที่มีชื่ เสียงเป็นสถ นที่ที่ได้รบคว มนิยม โดยวยรุ่น
ส่วนใหญ่มกเข้ ใจว่ ห รที่แพงแล ดีจ ต้ ง ยู่ใน
ห้ งสรรพสินค้ ขน ดใหญ่หรื ยู่ในภตต ค รเท่ น้น
(ภูเบศร์ สมุทรจกร แล มนสิก ร ก ญจน จิตร 2557)

3. PAGE
124
วารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี ปีที่ 28 ฉบับที่ 1 มกราคม - มิถุนายน 2560
3. ปัจจยด้ นเศรษฐกิจ คื พฤติกรรมก รใช้จ่ ย
ข งวยรุ่น ซึ่งจ ต้ งมีร ยได้ ย่ งเพียงพ ในก รเลื ก
บริโภค ห ร แล ร ยได้เหล่ น้นม จ กบิด ม รด
ผู้ปกคร งซึ่งภูเบศร์สมุทรจกรแล มนสิก รก ญจน จิตร
(2557) กล่ วว่ วยรุ่นในปัจจุบนมีก รใช้จ่ ยค่ นข้ ง
หรูหร ฟุ่มเฟื ยเกินวย ไม่ว่ จ เป็นสินค้ ุปโภคหรื
บริโภค เช่น ห รหรู ๆ เมื่ เทียบกบวยรุ่นในปร เทศ
สหรฐ เมริก ต้งแต่ร ดบมธยมศึกษ ต นปล ยขึ้นไป
ที่เมื่ ต้ งก รใช้จ่ ยฟุ่มเฟื ยโดยเฉพ ก รซื้ ห ร
ที่มีร ค แพง หรื สินค้ ื่นๆ ก็จ ห ร ยได้พิเศษเพื่ ซื้ เ ง
4.ปัจจยด้ นสื่ คื เครื่ งมื หรื สิ่งเร้ ที่มี ิทธิพล
ท� ให้เกิดพฤติกรรมก รบริโภค ห ร ได้แก่ สื่ บุคคล
แล สื่ โฆษณ ที่ได้รบจ กท งวิทยุโทรทศน์หนงสื พิมพ์
นิตยส ร แล ินเท ร์เน็ต ซึ่งมีส่วนชกน� ให้วยรุ่นมี
ก รเลื กบริโภค ห รต มกร แส โดยสื่ มี ิทธิพลต่
ก รก� หนดค่ นิยมข งวยรุ่น เพร มีก รเข้ ถึงได้ง่ ย
เมื่ เทียบกบใน ดีตที่ผ่ นม แล เป็นก รสื่ ส รส งท ง
ร หว่ งผู้ส่งส รกบผู้รบส ร เช่น เฟซบุ๊ค ินสต แกรม
ไลน์ ทวิตเต ร์ ซึ่งล้วนเป็นสื่ สงคม นไลน์ที่มี ิทธิพล
ท� ให้เกิดคว มต้ งก รซื้ สินค้ ผ่ นช่ งท งนี้ม กที่สุด
ลกษณ พฤติกรรมก รบริโภคอ ห รของวยรุ่นไทยที่
เปลี่ยนแปลง
พฤติกรรมก รบริโภค ห รข งวยรุ่นไทยมีลกษณ
ที่เปลี่ยนแปลงไปจ ก ดีต โดยส เหตุส่วนใหญ่ม จ ก
ก รมีคว มเชื่ หรื ค่ นิยมที่ไม่ถูกต้ งเกี่ยวกบก รบริโภค
ห ร ซึ่งที่ส� คญคื ช บรบปร ท น ห รต มแฟช่น
ช บรบปร ท น ห รต มโฆษณ ชวนเชื่ ที่ม จ กบุคคล
ที่มีชื่ เสียงท้งในแล ต่ งปร เทศ ช บ ห รรูปแบบ
แปลกใหม่ แล ช บ ห รที่ม จ กต่ งปร เทศ ซึ่งแตกต่ ง
จ กวยเด็กที่ช บ ห รที่มีสีสนส่วนวยผู้ใหญ่แล วยสูง ยุ
จ ช บ ห รที่มีปร โยชน์ต่ สุขภ พ (มโนลี ศรีเป รย
เพ็ญพงษ์, 2559) ส ดคล้ งกบที่ศรีบง ร สุวรรณพ นิช
(2555) กล่ วว่ วยรุ่นมีลกษณ นิสยคื รบปร ท น ห ร
ต มแฟช่น ช บ ห รที่มีรสช ติแปลกใหม่ ช บ ห ร
ปร เภทแป้งข งท ดข งหว นแล รบปร ท นธญพืชน้ ย
โดยวยรุ่นมกนิยมบริโภคต มสื่ โฆษณ น กจ กนี้
จ กก รศึกษ พบว่ วยรุ่นเลื กซื้ ห รเพียงเพื่ ต้ งก ร
โ ้ วด ข ดคว มรู้ในก รเลื กรบปร ท น ห ร เลื กซื้
ห รโดยข ดก รไตร่ตร ง ไม่ค� นึงถึงเรื่ งสุขภ พ
โดยรบปร ท น ห รปร เภทหว น มน แล เค็มม ก
เกินไป รวมท้ง ห รปร เภทปิ้ง ย่ ง รบปร ท นผกแล
ผลไม้น้ ย นิยมดื่มน�้ ดลมม กกว่ น�้ ส ด แล เน้น
ก รรบปร ท น ห รปร เภทโปรตีนม กกว่ ห ร
ปร เภท ื่น เพร เข้ ใจว่ ไม่ท� ให้เกิดโรค ้วน ซึ่งภ ว
ที่มีน�้ หนกเกินหรื โรค ้วนเป็นปัจจยเสี่ยงที่ท� ให้เกิด
โรคคว มดนโลหิตสูง โรคหวใจ โรคหล ดเลื ดสม ง
โรคเบ หว น โรคข ดส ร ห ร ข้ เสื่ ม แล โรคม เร็ง
(สุวรรณ เชียงขุนทด แล คณ , 2557, สุลดด พงษ์ ุทธ
แล ว ทินี คุณเผื ก, 2558)
ผลกร ทบจ กพฤติกรรมก รบริโภคอ ห รของวยรุ่นไทย
ห รเป็นสิ่งส� คญแล จ� เป็นส� หรบก รด� รงชีวิต
ข งมนุษย์ ห กต้ งก รมีชีวิตที่ยืนย ว สุขภ พสมบูรณ์
แข็งแรง ควรรบปร ท น ห รที่มีปร โยชน์แล เหม สม
กบวย ห กวยรุ่นเลื กรบปร ท น ห รโดยไม่ค� นึงถึง
สุขภ พ หรื รบปร ท นเกินคว มจ� เป็น ก็จ ท� ให้เกิด
ผลกร ทบต่ สุขภ พได้ โดยท� ให้เกิดโรคหรื ก รเจ็บป่วย
ต่ งๆ เช่น โรคเบ หว น โรคคว มดนโลหิตสูง ภ ว ไขมน
ในเลื ดสูง โรคหวใจ โรคหล ดเลื ดสม งตีบตน โรคม เร็ง
ต่ งๆเพร โรคเหล่ นี้เกิดจ กก รส สมข ง ห รที่บริโภค
เข้ ไป ซึ่งร่ งก ยไม่ส ม รถขบถ่ ย ห รที่เกิดจ ก
ก รส สมเกิน กม ได้หมด (มโนลี ศรีเป รย เพ็ญพงษ์,
2559)
น กจ กนี้ พฤติกรรมก รบริโภค ห รข งวยรุ่น
ไทยที่เลื กรบปร ท น ห รที่ไม่มีเส้นใย ห ร จ ส่งผล
ให้เกิด ก รท้ งผูก แล เป็นโรค ้วนได้ เพร ก รเลื ก
รบปร ท น ห รที่ไม่ถูกสุขลกษณ ท� ให้เกิดภ ว โภชน ก ร
ที่ไม่เหม สม (มณิภทร์ ไทรเมฆ, 2559) ีกท้งวยรุ่นไทย
มกให้คว มส� คญกบ ห รมื้ เช้ น้ ยกว่ มื้ ื่นๆ ซึ่งเป็น
เพร คว มรีบเร่ง แล ไม่มีเวล ในก รรบปร ท น ห ร
ในช่วงเวล เร่งด่วน ท้งนี้ ท งปลิว ไกรแสงศรี (2556 ้ งถึง

4. PAGE
125
Journal of Phrapokklao Nursing College Vol.28 No.1 January - June 2017
ในมณิภทร์ ไทรเมฆ, 2559) กล่ วว่ ห กไม่รบปร ท น
ห รมื้ เช้ ติดต่ กนเป็นเวล น น จ ส่งผลให้เป็น
โรคกร เพ ห รได้ง่ ย ร บบขบถ่ ยผิดปกติ จท� ให้
ร่ งก ยข ดส ร ห ร กล้ มเนื้ แล ผิวหนงเหี่ยวย่น ดูแก่
ก่ นวย ภูมิต้ นท นโรคลดลง แล ปวดเข่
ปัจจุบน หล ยๆ งค์กรท้งภ ครฐแล ภ คเ กชน
พย ย มให้ค� แน น� แก่บุคคลทุกกลุ่ม โดยเฉพ กลุ่มวยรุ่น
ให้ลดก รรบปร ท นเนื้ สตว์ โดยหนม รบปร ท น ห ร
ปร เภทพืช ผก ธญพืช แล ผลไม้ที่ ุดมด้วยเส้นใย
ธรรมช ติแล วิต มิน เพื่ ลดโ ก สเกิดโรคม เร็งล� ไส้ใหญ่
เพร ก รรบปร ท น ห รปร เภทเนื้ สตว์ม กเกินไป
จ ท� ให้ร่ งก ยมีไขมนส สมเพิ่ม ยิ่งห กข ดก ร กก� ลงก ย
ด้วยแล้วจ ท� ให้เกิดโรคร บบไหลเวียนโลหิตแล โรคร บบ
ย่ ย ห รในขณ เดียวกนจ กสภ พสงคมแล เศรษฐกิจ
ข งไทย โฆษณ ที่ม จ กสื่ สงคม นไลน์ยงก่ ให้เกิด
ค่ นิยมที่ผิดๆ ข งวยรุ่นต นปล ย เกี่ยวกบพฤติกรรม
ก รบริโภค ห รที่ฟุ่มเฟื ย ท� ให้เกิดภ ว โภชน ก รเกิน
แล ท้ งผูก น กจ กผลกร ทบด้ นร่ งก ยที่เกิด
กบวยรุ่นไทยจ กก รมีพฤติกรรมก รบริโภค ห รที่
ไม่ถูกต้ งแล้ว ยงมีผลกร ทบที่พึงร วงก็คื ก รมีร ดบ
สติปัญญ ที่ค่ นข้ งต�่ ข ดคว มกร ตื รื ร้น เชื่ งช้
(ศรีบง ร สุวรรณพ นิช, 2555) ท้งนี้ ท งปลิว ไกรแสงศรี
(2556 ้ งถึงในมณิภทร์ ไทรเมฆ, 2559) กล่ วว่ จ ก
สภ ว ที่เร่งรีบ ก รที่ต้ งตื่นแต่เช้ หรื คว มต้ งก ร
ด ห รเพื่ ลดน�้ หนก ย่ มส่งผลต่ สุขภ พ ท� ให้
เกิดคว มหิวกร ห ย ไม่มีสม ธิในก รเรียน ยิ่งห กไม่ได้
รบปร ท น ห รมื้ เช้ แต่ไปรบปร ท น ห รจุบจิบ
เช่น ขนมขบเคี้ยว โดยผลเสียข งก รไม่รบปร ท น ห ร
มื้ เช้ คื ท� ให้สม งไม่ได้รบส ร ห ร ย่ งเพียงพ
มีร ดบสติปัญญ ต�่ แล จท� ให้เกิดโรคคว มจ� เสื่ มได้
แนวท งแก้ไขพฤติกรรมก รบริโภคอ ห รของวยรุ่นไทย
เป็นที่ทร บกนดีว่ ก รที่พฤติกรรมก รบริโภค
ห รข งวยรุ่นไทยเปลี่ยนแปลงไปน้น เนื่ งม จ ก
ปัจจยต่ งๆ ดงที่กล่ วม ข้ งต้น ดงน้น ทุกฝ่ ยจึงต้ ง
ร่วมมื กนท้งบุคล กรท งสุขภ พตววยรุ่นเ งคร บครว
ชุมชนแล สงคมโดยเฝ้ ร วงแล เสริมสร้ งคว มตร หนก
ถึงส เหตุปัจจยแล ผลกร ทบที่จ เกิดต มม ีกท้งมี
คว มมุ่งม่นในก รแก้ไขปัญห ท้งนี้ วยรุ่นเป็นวยที่ข ด
ปร สบก รณ์ในก รตดสินใจ มีคว ม ่ นไหวต่ สิ่งเร้
ภ ยน กสูงในก รแก้ไขปัญห พฤติกรรมก รบริโภค ห ร
ข งวยรุ่น จึงต้ งเข้ ใจในธรรมช ติข งวยรุ่น มีก รให้
คว มรู้ในก รเลื กบริโภค ย่ งเหม สม รวมถึงโน้มน้ ว
ให้ใช้เหตุผลในก รตดสินใจบริโภค แล จ กก รที่สื่ มี
ิทธิพล ย่ งยิ่งต่ ก รด� เนินชีวิตข งวยรุ่น จึงควรใช้
ช่ งท งนี้ในก รรณรงค์สิ่งที่ดีแล เหม สม โดยข
คว มร่วมมื จ กบุคคลที่มีชื่ เสียงซึ่งเป็นที่นิยมในหมู่
วยรุ่นให้ม มีส่วนในก รโฆษณ เชิญชวนให้วยรุ่นไทย
มีพฤติกรรมก รบริโภค ห รที่ถูกต้ ง นจ ส่งผลให้
วยรุ่นไทยมีสุขภ พดี เป็นก� ลงส� คญข งปร เทศช ติ
โดยสนบสนุนให้วยรุ่นไทยมีก รบริโภค ย่ งถูกหลก
โภชน ก ร ที่เรียกว่ “โภชนบญญติ” ต มนโยบ ยข ง
ส� นกโภชน ก รกรม น มยกร ทรวงส ธ รณสุข(2554
้ งถึงในทศน ศิริโชติ, 2555) โดยควรปฏิบติดงนี้
1. รบปร ท น ห รให้ครบ 5 หมู่ รบปร ท น
ห รที่หล กหล ย ไม่ซ�้ ซ ก ป้ งกนก รเป็นโรคม เร็ง
แล หม่นดูแลน�้ หนกตว
2. รบปร ท นข้ วเป็นหลก แต่ส ม รถสลบ
กบ ห รปร เภทแป้งต่ งๆเช่นก๋วยเตี๋ยวบ หมี่ขนมจีน
3.รบปร ท นผกผลไม้ให้ม กแล เป็นปร จ�
ป้ งกนโรคม เร็ง แล ไม่ให้ไขมนไปเก ที่ผนงหล ดเลื ด
ขบถ่ ยส ดวก โดยเฉพ ผกปล ดส รพิษ ผลิตภณฑ์
พืชสมุนไพร เช่น โสมเก หลี เห็ดหลินจื ตุ๋นย จีน รวมถึง
ห รปร เภทธญพืช เช่น ข้ วซ้ มมื ถ่วชนิดต่ งๆ
เพร ุดมด้วยวิต มิน เกลื แร่ แล เส้นใย ห รที่ม
จ กธรรมช ติ
4.รบปร ท นปล ม กๆแต่รบปร ท นเนื้ สตว์
น้ ยๆ ช่วยให้กร ดูกแข็งแรง ปล ท เลจ ช่วยป้ งกน
โรคข ดส ร ห ร รบปร ท นไข่เพื่ เพิ่มวิต มินแล
แร่ธ ตุ 2-3 ฟ งต่ สปด ห์ ส่วนถ่วเมล็ดแห้งเป็นแหล่ง
โปรตีนที่ใช้แทนเนื้ สตว์ได้ดี ให้พลงง นแก่ร่ งก ย
แล ควรรบปร ท นง ด� เพื่ เพิ่มแคลเซียมแล วิต มิน ี

5. PAGE
126
วารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี ปีที่ 28 ฉบับที่ 1 มกราคม - มิถุนายน 2560
5. ดื่มนมให้เหม สมต มวยแล มีแคลเซียมสูง
ย่ งน้ ยวนล 1 แก้ว แล ดื่มน�้ เปล่ ให้เพียงพ วนล
6-8 แก้ว หลีกเลี่ยงก รดื่มน�้ ดลม โดยหนม ดื่มน�้ ผลไม้
สดหรื น�้ แร่แทน
6. ไม่รบปร ท นข งท ด ไม่รบปร ท น
ต มแฟช่น รบปร ท นไขมนพ ควร
7.หลีกเลี่ยงผงชูรสน�้ ปล แล น�้ ต ล โดยควร
ปรุง ห รรบปร ท นเ ง ลดก รซื้ จ กภ ยน ก
8. รบปร ท น ห รตรงเวล โดยเป็น ห ร
ที่ส ด สด ปรุงสุกใหม่ ๆ ไม่ปนเปื้ นเชื้ โรคหรื ส รพิษ
9. หลีกเลี่ยงเครื่ งดื่มแ ลก ล์ หนม
กก� ลงก ยแทน เพื่ ให้ร่ งก ยแข็งแรง แล ช่วยลด
ภ ว เครียด
น กจ กนี้ บุคล กรท งสุขภ พควรมีบทบ ท
ในก รส่งเสริมพฤติกรรมก รบริโภค ห รที่เหม สม
ส� หรบวยรุ่นไทย ดงนี้
1. ให้คว มรู้แล สร้ งคว มตร หนกแก่วยรุ่นไทย
ในก รปรบเปลี่ยนพฤติกรรมก รบริโภค โดยให้หนม
รบปร ท น ห รที่มีปร โยชน์ ถูกสุข น มย ลด ห ร
ปร เภทหว น มน เค็ม รบปร ท นผกแล ผลไม้ให้ม กขึ้น
รบปร ท น ห รที่มีโปรตีนจ กพืชปร เภทถ่วแทน
ส่วน ห ร ีกปร เภทหนึ่งที่ไม่ควรรบปร ท นคื น�้ ต ล
เพร จ ท� ให้หล ดเลื ดเสื่ มเร็ว ท� ให้เกิดโรคเบ หว น
ในที่สุด(ธีรวีร์วร ธรไพบูลย์,2557)แล หม่น กก� ลงก ย
ย่ งสม�่ เสม รวมท้งลดคว มสนใจเกี่ยวกบก รบริโภค
ห รที่ได้รบ ิทธิพลจ กสื่ ต่ งๆ
2. ให้ค� แน น� แก่ผู้ปกคร งเกี่ยวกบ ห ร
ที่มีปร โยชน์ สร้ งค่ นิยมในก รรบปร ท น ห รที่บ้ น
กบคร บครวม กกว่ ก รรบปร ท น ห รน กบ้ น
เพื่ กร ชบคว มสมพนธ์ภ ยในคร บครวให้แน่นแฟ้น
รวมท้งส่งเสริมให้มีก รปรุง ห รขึ้นเ ง ซึ่งส ดแล
ปล ดภยกว่ ก รรบปร ท น ห รน กบ้ น
3. กร ตุ้นแล ให้คว มรู้แก่ครูที่โรงเรียนใน
ก รส่งเสริมให้เด็กรบปร ท น ห รที่มีปร โยชน์ครบ5หมู่
ดื่มนมเป็นปร จ� ทุกวน ส่งเสริมก รรบปร ท น ห รที่
เหม สมกบเด็กแต่ล วยแล สนบสนุนให้มีก รปร ช สมพนธ์
เผยแพร่คว มรู้ให้เด็กได้รบทร บ ย่ งท่วถึง ส ม รถน� ไปใช้
ในก รด� รงชีวิตปร จ� วนได้ (ศกดิ์ นนต์ รตนส ครชย,
2558; ณฐชย พวงท ง แล ธนช กนกเทศ, 2560)
น กจ กนี้ หน่วยง นข งรฐควรเร่งห แนวท ง
แก้ไขแล ส่งเสริมให้วยรุ่นมีพฤติกรรมก รบริโภคที่เหม สม
ยิ่งขึ้นโดยพย ย มปลูกฝังพฤติกรรมสุขภ พด้ นก รบริโภค
ที่ถูกต้ งแล ย่งยืนให้คว มรู้ ย่ งต่ เนื่ งฝึกแล กร ตุ้น
ให้วยรุ่นมีก รรบปร ท น ห รที่พึงปร สงค์ โดยเลื ก
รบปร ท น ห รที่ถูกสุขลกษณ เพื่ ให้วยรุ่นไทยมี
พฤติกรรมก รบริโภค ห รที่ถูกหลกโภชน ก ร รวมถึง
ก รหม่น กก� ลงก ยแล สร้ งเสริมพฤติกรรมสุขภ พ ื่นๆ
ต มหลกสุขบญญติแห่งช ติ
พฤติกรรมก รบริโภค ห รข งวยรุ่นไทย
เปลี่ยนแปลงไปจ ก ดีต ย่ งม ก ซึ่งปัจจยที่มีผลต่
พฤติกรรมก รบริโภคปร ก บด้วยปัจจยด้ นคว มรู้
ด้ นคว มเชื่ แล ค่ นิยม ด้ นเศรษฐกิจ แล ด้ นสื่
โดยปัจจยด้ นคว มเชื่ แล ค่ นิยมถื ว่ มีผล ย่ งยิ่ง
ส่งผลให้วยรุ่นไทยมีพฤติกรรมก รบริโภค ห รที่ไม่ถูกต้ ง
เช่น รบปร ท น ห รต มแฟช่นหรื ต มสื่ โฆษณ
รบปร ท น ห รปร เภทโปรตีน แป้ง แล น�้ ต ล ท� ให้
เกิดผลกร ทบต มม หล ยปร ก ร ที่ส� คญคื มีคว มเสี่ยง
ที่จ เกิด นตร ยต่ สุขภ พท งก ย มีภ ว โภชน ก ร
ที่ไม่เหม สมเกิดโรคหรื ก รเจ็บป่วยต่ งๆเช่นโรคคว มดน
โลหิตสูง โรคเบ หว น ดงน้น แนวท งป้ งกนแล แก้ไข
ปัญห นเนื่ งม จ กก รมีพฤติกรรมก รบริโภค ห ร
ที่ไม่ถูกต้ งข งวยรุ่นไทย จึงเป็นสิ่งที่ส� คญแล จ� เป็น
ย่ งยิ่งท้งนี้ทุกฝ่ ยต้ งร่วมมื กนท้งบุคล กรท งสุขภ พ
ตววยรุ่นเ ง คร บครว ชุมชน แล สงคม โดยก รเสริมสร้ ง
คว มตร หนกถึงส เหตุแล ผลกร ทบ ก รให้คว มรู้
เกี่ยวกบก รเลื กบริโภค ก รโน้มน้ วให้ใช้เหตุผลใน
ก รตดสินใจบริโภค แล ก รสนบสนุนให้มีก รบริโภค
ต มหลก “โภชนบญญติ” นจ ส่งผลให้วยรุ่นไทยเติบโต
เป็นผู้ใหญ่ที่มีสุขภ พสมบูรณ์ แข็งแรง แล มีคุณภ พชีวิต
ที่ดีต่ ไป

6. PAGE
127
Journal of Phrapokklao Nursing College Vol.28 No.1 January - June 2017
เอกส รอ้ งอิง
เกียรติพงษ์ เขื่ นร บเขต. (2556). ก รศึกษ พฤติกรรม
ก รบริโภคอ ห รของนกเรียนมธยมศึกษ ปีที่ 2
โรงเรียนสตรีวิทย 2(ร ยง นผลก รวิจย). กรุงเทพ :
มห วิทย ลยศรีนครินทรวิโรฒ.
จิร ภรณ์ เรื งยิ่ง, สุจิตร จรจิตร, แล ก นด จนทร์แย้ม.
(2559). พฤติกรรมก รบริโภคข งวยรุ่นในจงหวด
สงขล : ก รสงเคร ห์ งค์คว มรู้แล ปัจจยที่มี
ิทธิพลต่ พฤติกรรมก รบริโภค ห ร. ว รส ร
ศิลปศ สตร์มห วิทย ลยสงขล นครินทร์วิทย เขต
ห ดใหญ่, 8(1), 245-264.
ฐิติก ญจน์ พลบพล สี,แล พรรษพร เครื วงษ์. (2559).
พฤติกรรมก รบริโภคผลิตภณฑ์ ห รเสริมข ง
นกศึกษ ในมห วิทย ลยร ชภฏก� แพงเพชร
แม่ส ด. ใน เอกส รปร กอบก รปร ชุมวิช ก ร
ร ดบช ติ “นเรศวรวิจย” คร้งที่ 12: วิจยแล
นวตกรรมกบก รพฒน ปร เทศ.หน้ 1439-1451.
วนที่ 21-22 กรกฎ คม 2559 ณ มห วิทย ลย
นเรศวร จงหวดพิษณุโลก.
ณฐชย พวงท ง, แล ธนช กนกเทศ. (2560). ปัจจยที่มี
อิทธิพลต่อภ ว โภชน ก รในนกเรียนช้นมธยมศึกษ
ตอนต้น กรณีศึกษ โรงเรียนมธยมศึกษ แห่งหนึ่ง
ในจงหวดภ คกล ง ปร เทศไทย. สืบค้น วนที่
11 มิถุน ยน 2560, จ ก www.northern.ac.th/
north_research/p/document/file_14926820730.
docx
ทศน ศิริโชติ. (2555). คว มรู้ทศนคติ แล พฤติกรรม
ก รบริโภคอ ห รของนกศึกษ มห วิทย ลยร ชภฏ
สงขล (ร ยง นผลก รวิจย). มห วิทย ลยร ชภฏ
สงขล .
ธีรวีร์ วร ธรไพบูลย์. (2557). พฤติกรรมก รบริโภค:
ห รนิยมบริโภคกบ ห รเพื่ สุขภ พ. ว รส ร
ปัญญ ภิวฒน์, 5(2), 255-264.
ปุรินทร์ ศรีศศลกษณ์. (2554). ปัจจยที่มีคว มสมพนธ์
กบพฤติกรรมก รบริโภคอ ห รของนกศึกษ พย บ ล
วิทย ลยพย บ ลเครือข่ ยภ คกล ง 2 สถ บน
พร บรมร ชชนก(วิทย นิพนธ์ปริญญ มห บณฑิต).
กรุงเทพ : มห วิทย ลยมหิดล.
ภูเบศร์ สมุทรจกร,แล มนสิก ร ก ญจน จิตร . (2557).
พฤติกรรมบริโภคนิยมในวยรุ่นไทยแล ปัจจยที่เป็น
ส เหตุ. ว รส รธรรมศ สตร์, 33(1), 46-69.
มณิภทร์ ไทรเมฆ. (2559). คว มสมพนธ์ร หว่ งพฤติกรรม
ก รบริโภค ห รเช้ กบผลสมฤทธิ์ท งก รเรียน.
ว รส รก รจดก รธุรกิจ มห วิทย ลยบูรพ , 4(2),
22-33.
มโนลี ศรีเป รย เพ็ญพงษ์. (2559). พฤติกรรมก รบริโภค
ห รข งกลุ่มนกเรียนแล นกศึกษ ในจงหวด
สุร ษฎร์ธ นี. ว รส รวิทย ก รจดก รมห วิทย ลย
ร ชภฏสุร ษฎร์ธ นี, 3(1), 109-126.
ศรีบง ร สุวรรณพ นิช. (2555). ปัจจยที่ส่งผลต่ พฤติกรรม
ก รบริโภค ห รข งนกศึกษ สถ บนก รพลศึกษ
วิทย เขตกร บี่. ว รส รวิช ก รสถ บนก รพลศึกษ ,
4(1), 29-43.
ศกดิ์ นนต์ รตนส ครชย. (2558). ปัจจยที่มีผลต่ พฤติกรรม
ก รบริโภค ห รข งนกเรียนช้นมธยมศึกษ ปีที่ 3
ในเขต � เภ เมื งชุมพร จงหวดชุมพร. ว รส ร
อ ห รแล ย , 22(1), 61-72.
ส� นกง นก งทุนสนบสนุนก รสร้ งเสริมสุขภ พ.(2557).
บริโภคอ ห รถูกต้องลดปัญห ด้ นสุขภ พคนไทย.
สืบค้นวนที่9กุมภ พนธ์2560, จ กhttp://www.
thaihealth.or.th/Content/19644-
ส� นกง นสถิติแห่งช ติ. (2557). ก รส� รวจพฤติกรรม
ก รบริโภคอ ห รของปร ช กรพ.ศ.2556. กรุงเทพ:
ผู้แต่ง.
สิริรด พรหมสุนทร. (2556). ปัจจยที่มีคว มสมพนธ์กบ
พฤติกรรมก รบริโภคอ ห รของนกศึกษ พย บ ล
วิทย ลยน น ช ติเซนต์เทเรซ (วิทย นิพนธ์
ปริญญ มห บณฑิต). กรุงเทพ :มห วิทย ลย
เกษตรศ สตร์.

7. PAGE
128
วารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี ปีที่ 28 ฉบับที่ 1 มกราคม - มิถุนายน 2560
สุลดด พงษ์ ุทธ ,แล ว ทินี คุณเผื ก. (บ.ก.). (2558).
อ ห รแล โภชน ก รในปร เทศไทย:เร อยู่ตรงจุดใด
ในปัจจุบน (ร ยง นปร จ� ปี). นนทบุรี: แผนง น
วิจยนโยบ ย ห รแล โภชน ก รเพื่ ก รสร้ งเสริม
สุขภ พ มูลนิธิเพื่ ก รพฒน นโยบ ยสุขภ พ
ร หว่ งปร เทศ กร ทรวงส ธ รณสุข.
สุวรรณ เชียงขุนทด, แล คณ . (2557). คว มรู้แล
พฤติกรรมก รบริโภคอ ห รของปร ช ชนในเขต
ภ ษีเจริญ กรุงเทพมห นคร (ร ยง นผลก รวิจย).
กรุงเทพ : ส� นกง นก งทุนสนบสนุนก รสร้ งเสริม
สุขภ พ.
World Health Organization. (2017). Adolescents
health. Retrieved February 9, 2017, from
http://www.who.int/topics/adolescent_
health/en/