KAYIP KAÇAK YÖNETİMİ

1. ELEKTİRİKTE KAYIP KAÇAK
KÖK SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ I

2. 83%
17%
D. SİSTEMİ TÜKETİMİ KAYIP KAÇAK
•DAĞITIM
SİSTEMİNE
GİREN ENERJİ
180.722.098
•DAĞITIM
SİSTEMİNDE
TAHAKKUK
EDEN ENERJİ
149. 662. 157
•KAYIP KAÇAK
MİKTAR
31.059.942
DAĞITIM SİSTEMİ TÜKETİMİ (MWh)
VE KAYIP KAÇAK
KAYNAK: TEDAŞ (TÜRKİYE ELEKTRİK DAĞITIM VE TÜKETİM İSTATİSTİKLERİ 2014)

3. KRONİK KAYIP KAÇAK SORUNU ÇÖZÜLEBİLECEK Mİ?
KÖKLÜ ÇÖZÜMLER VAR MI?
 Son açıklanan resmi verilere göre , 2014 yılında KK oranı %17 olarak gerçekleşti.
Kaçak miktarı 31 milyar kWh oldu. Toplamda 6 milyar lirayı aşkın maliyete neden
olan kayıp kaçak nasıl önlenebilir ?
 2002’ de kaçak oranı %24’ lerde seyrederken , 2012 yılında %14’ lere kadar geriledi.
2014 yılında yüzde % 9’ lu rakamlar hedeflenirken neden tekrar %15- 17 bandına
çıktı?
 Enerji Bakanlığı verilerine göre, 2003-2013 yılları arasında, Dağıtım Şirketlerince,
51,774,830 kayıp kaçak taraması ve kontrol yapıdı, 2.036.905 adet kaçak tutanağı
tutulDU ve 670.558 abone savcılığa sevk edildi, ancak hedeflerin gerisinde kalındı.
Peki süreçte neresi aksıyor?
 Binlerce çiftçi elektrik kullanmadan üretim yapamıyor. Bedelini ödese kar edemiyor.
Firma kullanılan elektriği finase edemiyor. 5 milyar kwh bulan kayıp kaçak sorunu
çifçileri mağdur etmeden nasıl çözülebilir?
 Özelleştirme süreci başarılı mı? Şirketler yeni açılımlar getirip kayıp kaçak sorununu
çözebilecek mi?

4. KRONİK KAYIP KAÇAK SORUNU ÇÖZÜLEBİLECEK Mİ?
KÖKLÜ ÇÖZÜMLER VAR MI?
 Akıllı şebeke projeleri ile ilgili yol haritası çizilirken kayıp kaçakla mücadele ile mücadele
ön plana çıkacak mı? Yeterli yatırım bütçeleri tahsis edilecek mi?
 Kayıp kaçağın olduğu bölgelerde yaşanan güvenlik sorunları şirketleri nasıl etkiledi?
 Güneydoğu ve Doğuda yaşayan halka haksızlık yapılıyor mu?
 Fatura ödeme alışkalıklarında radikal iyileşmeler sağlandı. Benzer bir iyileşme kayıp
kaçak kullanımında nasıl sağlanabilir?
 Hukuki ve teknik alt yapı sorunun çözümü için yeterli mi? İş polisiye tedbirlerle
çözülebiir mi?
 Yılların alışkanlığı kısa sürede değişebilir mi?
 Kayıp kaçakla mücadeleyi nasıl ele almak lazım? Çözüm öneri ve modelleri ne olmalıdır?
Değerlendirmelerimizi bir hafta sonraki yazımızda paylaşacağız. Sorunun oldukça girift,
derin ve çok farklı bileşenlerini algılamadığımız sürece çözme şansımızın olduğunu
düşünmüyoruz. Ancak çözüm yolu uzun ince bir yol olmakla beraber, tünelin ucundaki
ışığında göründüğünü ve umutlu olduğumuzu şimdiden belirletelim.
Onun öncesinde kamuoyuyla paylaşılan resmi verilere göre ortaya çıkan tabloyu
paylaşalım.

5. DAĞITIM BÖLGELERİ İTİBARİYLE KAYIP KAÇAK
5

6. İLLER İTİBARİYLE KAYIP KAÇAK ORANLARI
6

7. KAYIP KAÇAKTA EN YÜKSEK VE DÜŞÜK İLLER
İL ADI TÜKETİM(Mwh) %
Mardin 3.952.065 %86,9
Şırnak 1.216.595 %79,2
Hakkari 491.887 %75,9
Şanlıurfa 4.895. 065 %73,0
Diyarbakır 3.604.386 %72,1
İL ADI TÜKETİM(Mwh) %
Bolu 25.997 3,3
Erzincan 15.016 4,4
Sivas 56.027 4,7
Bilecik 49 979 4,8
Elazığ 71.528 5,2

8. KAYIP KAÇAK MALİYETİ: 6 MİLYAR
KK= BARAJLARDA ÜRETİLEN ENERJİNİN %80’İ
TERMİK 200.415 (%79,5)
HİDROLİK 40.644 (%16,1)
JEOTERMAL 2.334 (%0,94)
RÜZGAR 8.520 (%3,38)
GÜNEŞ 17 %0,01)
TOPLAM 251 962 (GWh)
KAYNAK: EPDK, TEDAŞ

9. BİR DAĞITIM BÖLGESİ KAYIP KAÇAĞI=3 BARAJ
9
KEBAN BARAJI KARAKAYA BARAJI ATATÜRK BARAJI
SADECE DİCLE ELEKTRİK DAĞITIM BÖLGESİNDE
15 MİLYAR kWh KAÇAK ELEKTRİK TÜKETİLİYOR.
BU MİKTAR KEBAN, ATATÜRK
VE KARAKAYA BARAJLARININ
YILLIK ÜRETİMİNİNDEN DAHA FAZLA.

10. 10
SORUNLAR YUMAĞI:
KAÇAK, TAHAKKUK, TAHSİLAT
TARIMSAL SULAMA, MESKEN, TİCARETHANE

11. KRONİK SORUNLAR VE KOLLEKTİF ÇÖZÜMLER
11
DEVLET
ÇÖZÜM
ORTAKLARI
BÖLGE
İNSANI
KAMUOYU
ŞİRKET

12. Detay bilgi ve yorumlarınız için info@rmcconsulting.com.tr