2. O ESTADO COMO ORGANIZACIÓN POLÍTICA D
SOCIEDADE
O ESTADO
O estado é un conxunto das instituciónscr eadas ppar a r e gu
a vida e mais a actividade das per soas que viven nun ter r ri
delimitado e común, e que están gober nadas por unhas me
leis baixo un mesmo poder.
O TERRITORIO
O ter ritorio é o elemento físico do Estado sobr e o que exer
seu poder. O ter ritorio estatal adoita estar ben delimitado
unhas fr onteir as que per miten distinguilo doutr os Estados
seus ter ritorios.
A POBOACIÓN
As per soas que viven no ter ritorio dun Estado estan someti
as leis, os der eitos e as obrigas, que afectan por igual a to
os cidadáns e cidadás, é ha bitual que nun mesmo Estado
convivan per soas de cultur as difer entes e mesmo de diver s
nacionalidades.
3. O PODER
No exercicio de poder, o Estado debe
realizar diver sas funcións:
-Establecer as leis que re gulan as
relacións sociais da poboación do
Estado, nos países democráticos,
estas leis elabóranse no Par lamento.
-Vixiar polo cumplimento das leis e
administr ar lle a xustiza á sociedade
PARLAMENTO DE ESPAÑA a traves do poder xudicial.
-Manter a or den no interior do seu ter ritorio e
r esponsabolizar se da súa pr otección exterior.
-Desenvolver a política exterior, isto é, establecer r elacións
inter nacionais con outros Estados.
-Recadar impostos, co fin de financiar os ser vizos e as
infr aestr uctur as nacionais, proporcionar as axudas par a
fomentar a igualdade entre os diver sos ter ritorios e
establecer as pr esentacións da Se guridade social.
-Dirixir a economía, mediante leis que r e gulan a actividade
empresarial e o mercado laboral.
-Administrar os ser vizos públicos, e xestionar as
infr aestr uctur as e os equipamentos colectivos.
4. PERSOAL AO SERVIZO DA ADMINISTRACI
-A meirande par te das per soas que traballan para a
Administración son funcionarios de car reira, que
adceden ao seu posto de taballo por oposición, media
un exame que valora a capacidade e o mérito de cada
aspirante a Funcionario.
-Unha par te moito máis reducida dos labores
administrativos está desempeñada por per soas de
confianza do Gober no que ocupa o poder nese momen
son car gos políticos que cambian cando as circunsta
políticas varían.
O EXERCICIO DO PODER. A DEMOCRAC
COMO SE EXERCE O PODER
Nos estados democráticos actuais, a alección dos
gor namentales realízana todos os cidadáns e cidadás q
sexan maiores de idade.
5. ELEMENTOS DOS ESTADOS DEMOCRÁTICOS
Un Estado
democrático é cando
os cidadáns e as
cidadás par ticipan
nos labores de
gober no.
A democracia é
directa cando os
cidadáns e as
cidadás, toman
decisións, os
MARIANO RAJOI (ACTUAL PRESIDENTE cidadáns e cidadás
DE ESPAÑA)
escollen nas
As per soas elexidas for man par te do Par lamento,
eleccións os que
que han de exercer a
elabora e aproba as leis, e elixe soberanía no seu
ao presidente do
Gober no nome.
6. AS ELECCIÓNS
Para que unhas eleccións
sexan democráticas deben
cumplir as se guintes
requisitos:
-Deben ser libres, para que
todos os cidadáns e
cidadás se poidan
-Deben ser plurais, teñen que presentar lles aos
presentar como candidactos e
electores desenvolver a campaña
varias opcións. electoral.
-Deben realizar se por sufraxio univer sal, han de
par ticipar como electores todos os cidadáns e
cidadás maiores de idade, sen ningun tipo de
discriminación por razón económica ou de
sexo.
-Deben ser periódicas, de maneira que os
candidactos escollidos han de someter se a
7. OS PARTIDOS POLÍTICOS
Os par tidos políticos pr eséntanlles aos cidadáns os seuspr og r
elector ais, nos que r ecollen os obxetivos que pr opoñer acadar
acceden ao poder, e os candidactos e candidactas que concor
ás elccións. Os cidadáns cos seus votos, escollen unha das op
políticas ou votar en br anco, se gundo os r esultado obtidos, a
cada par tido políticocor r esponder alle un númer o deter minado
diputados, que defenderán no Par lamento os puntos de vista d
seu par tido.
A DIVISIÓN DE PODERES
Nos réximes democráticos
esxiste a división de poder es,
par a que ningunha institución
acapar e todo o poder :
-Par lamento: Elabor a e vota as
leis. Desempeña a función
TRIBUNAIS lexislativa e contr ala a
-O Gober no deter mina a política que debedo gober no.
acción se guir o Estado, e
aplícaaa tr avés da Administr ación, desempeña a función
executiva.
8. ESTADOS DEMOCRÁTICOS E NON
DEMOCRÁTICOS
MONARQUIAS E REPÚBLICAS
Algúns Estados democráticos son monar quías
par lamentarias, neles, a máxima autoridade é o Rei ou a
Raíña, pero a soberanía tena o pobo.
Outros países democráticos son as repúblicas
par lamentarias, nelas as funcións de xefe do Estado
desempéñaas o Presidente da República, que é elixido
pola cadadanía.
ESTADOS LIDERAIS E ESTADOS SOCIAIS
Un Estado liberal procura non influir na economía das
empresas nin nas relacións sociais, considera que a
economía debe funcionar se gundo súas propias re g ras e
se gundo a lei do mercado.
Un estado social defende a necesidade de in ter vir
nalgúns ámbitos económicos e sociais, para isto, pon
9. ESTADOS CENTRALIZADOS E ESTADOS DESCENTRALIZADOS
Un Estado exer ce o poder dunha maneir a centr alizada, cand
decisións que afectan os ter ritorios inte g r antes do Estado a
o Gober no centr al.
Un Estado exer ce o poder dunha maneir a descentr alizada, c
compar te cos difer entes ter ritorios que o inte g r an, e dele ga
competencias.
ESTADOS NON DEMOCRÁTICOS
Hai dous tipos de Estados non
democráticos:
-Na monar quía a bsoluta, é aquela
na que o Rei concentr a todo
o poder ou escolle
dir ectamente os que han de
exer cer estas funcións no seu
nome.
-Na dictadur a, que é un réxime no
FRANCO DANDO O que unha per soa, co a poio dun
GOLPE par tido político, un g r upo
10. OS ESTADOS DO MUNDO E AS SÚAS RELACIÓ
ÁMBITO POLÍTICO
Na relacións actuais hai
que ter en conta
factores como:
-O peso de Estados
Unidos. É a g r an
potencia
militar mundial que
tende a dirixir o
espazo político
inter nacional.
-A ir r upción nalgúns
Estados do
islamismo como
ÁMBITO ECONÓMICO guía política.
-Países en desenvolvemento, economicamente pr otagonismocon
-O moi activos, cada
vantaxes inter esantes par a a implantación de empresas China.
vez maior de
extr anxeir as. Dentr o de este g r upo hai un conxunto de países
que medr an a un ritmo superior ao do resto, son os países
de economías emerxentes.
-Países pobr es, nestes lugar es os países ricos expor tan os seus
r ecur sos natur ais. Tamén per tencen a este g r upo os países
11. O ESTADO: ENTRE A GLOBALIZACIÓN E A
REXIONALIZACIÓN
O ESTADO COMO ORGANIZACIÓN POLÍTICA E SOBERANA
A car acterística principal do Estado é o exer cicio exclusivo
do poder da sober anía, nos países democráticos, a sober anía
está en mans do pobo que llela dele ga aos Or ganismos que
confor man o Estado.
-A globalización da economía,
os capitais fluén dun país a
O ESTADO E A GLOBALIZACIÓN
outr o, sen fr onteir as, e cr ean
unhas finanzas globais.
-A xener ación de novas
tecnoloxías infor mación, xa
que per mite que a infor mación
nave gue polas r edes da
Inter net a tempo r eal, de
DEUTSCHE BANK
maneir a que non hai nin
A globalización orixinou un sistema mundial do que de man pa
distancias nin tempo for
Estados, estes for on che gando a acor dos e cr ear on as or ganiz
esper a.
supr anacionais.
12. O ESTADO E A REXIONALIZACIÓN
Entendese por local ou r exional, aquel ter ritorio que ten unha activid
económica desenvolta e unha per sonalidade cultur al e social ben dife
TIPOS DE REXIÓNS A tipoloxía é diver sa. Algúns espazos
r exionais son:
-Nacións sen Estado.
-Rexións consolidadas e difer enciadas.
-Gr andes ár eas urbanas ou cidades globais,
que son centr os de actividades e
decisións pr opias
dunha economía global.
Algúns Estados r esponderon a esta
NOVA YORK
demanda mediante a aplicación do principio
máis próximas á cidadanía toman deter minadas decisións).
de subsiaridade (principio polo cal as
institucións
O PAPEL DO ESTADO NA ACTUALIDADE
-Os Estados deben ser coor dinador es das r exións e cidades que
inte g r an o seu ter ritorio: distribuir competencias e riquezas,
ase gur ar se do cumplimento das leis e da igualdade
de dereitos e deber es de todos os cidadáns e cidadás do
Estado.
-Os Estados deben gar anter a cr eación e o mantemento das
infr aestr uctur as básicas.
13. TRATADOS, DECLARACIÓNS E ORGANIZACIÓN
AS RELACIÓNS ENTRE ESTADOS
-Asínanse Tr atados, Convenios e
Declar acións Inter nacionais de
Der eitos, a tr aves dos cales os Estados
se compr ometen a r ealizar
deter minadas actuacións ou evitar outr as.
SIMBOLO DE -Créanse or ganismos supr aestatais,
UNESCO Or ganismos inter nacionais ou
TRATADOS, CONVENIOS E DECLARACIÓNS
supr anacionais, nas que os Estado
INTERNACIONAIS DE DEREITOS
dele gan deter minadas funcións.
Hai moi diver sas Declar acións Inter nacionais de
Der eitos, a que máis salienta é a Declar ación dos
Der eitos Humanos.
ORGANIZACIÓNS SUPRENACIONAIS
Existen or ganizacións de ámbito mundial que r ealizan un
impor tante labor de desenvolvemento económico e
tecnolóxico e de pr omoción de valor es como a saúd, a
educación e a paz.
14. SUPRANACIONAIS
A ORGANIZACIÓN DAS NACIÓNS UNIDAS
Obxetivos da ONU:
-Manter a paz e a se guridade inter nacional.
-Fomentar entr e as nacións r elacións de amizade, baseándose
no r especto ao principio da igualdade de der eitos s da libr e
deter minación dos pobos.
-Cooper ar na solucción dos pr oblemas inter nacionais de tipo
económico, social, cultur as e humanitario.
-Desenvolver e estimular o r especto aos der eitos humanos.
ORGANIZACIÓNS DEPENDENTES DA ONU
-UNICEF (Fondo Inter nacional das Nacións Unid
par a a Infancia), cr eada par a pr otexer a infanci
a xuventude.
-A UNESCO (Or ganización das Nacións Unidas p
a Educación, a Ciencia e a Cultur a), cuxos fins
acadar a paz e mais o benestar sacial a tr avés
cultur a.
SIMBOLO DE
UNICEF
15. AS ONG
Moitas ONG (Or ganizacións Non Gober namentales) que
existen actualmente conver téronse en poderosas
or ganizacións especializadas:
-Algunhas dedícanse a pr omover accións
humanitarias, e realizan labores
de pr evencións ou actuacións dir ectas,
en caso de emerxencia ante conflictos
MANOS UNIDAS
bélicos, g r andes fames ou
-Outr as ONG pr omoven os der eitos humanos e denuncian os
accidenntes causados por catástr ofes
lugares onde natur ais.
non son r espetados.
-Tamén existen ONG cuxa finalidade é a proteció
da natur eza e a da destr ucción do medio natur a
tipo de ONG son as máis coñecidas
inter nacionalmente, as máis impor tantes son:
WWF (Wor ld W ild Fund) e Gr eenpeace.
WORLD WILD
16. AMBITOS CULTURAIS DO MUNDO
A CULTURA E AS DIFERENZAS CULTURAIS
Chamase
cultura ao
conxunto de
costumes, de
coñecementos
e de
for mas de vivir
que un gr upo de
per soas sente
como propio e,
ao
mesmo tempo,
MAPA DAS CIVILIZACIÓNS DO MUNDO diferentes
doutro
deben ás caracteristica físicas das per soas senón a
gr upo.
educación, ao modo de vivir e de pensarAs diferenzas