1. Uzaktan Eğitimin Dünya’da ve Türkiye’deki Yeri
Uzaktan Eğitim Yöntemleri ve
Yetişkin Eğitmenlerinin Becerileri
2.
3. Uzaktan eğitim nedir?
Uzaktan eğitim programı,
eğitim kurumlarının,
öğrencilerin tek başına eğitimi
gerçekleştirmesine yardımcı
olmak için belli bir düzende
hazırladıkları ders programı ile
gerçekleştirilen çalışmaya
verilen addır.
4. Her dersin tamamlanmasının ardından faks, posta ya
da e-posta gibi yöntemlerle öğrencilere, vasıflı bir
öğretmen tarafından hazırlanan dersle ilgili ödev
konuları verilir, sınavlar iletilir. Bu ödevler ve
sınavlarla ilgili değerlendirmeler yapılır, yorumlarla
birlikte öğrenciye iade olunur. Bu öğrenci-öğretmen
diyalogunu olumlu yönde etkiler.
5. İşinizi bırakmadan, bulunduğunuz yerden
ayrılmadan ya da belirli bir gelir kaybı olmadan
belirli bir alanda eğitim almak isteyenler için
uzaktan eğitim programı iyi bir fırsattır.
6. Son yıllarda telefon
hattının, kişisel
bilgisayarların, video
araçlarının, CD-ROM'ların
ve internet üzerinden
gerçekleştirilen online
kursların kullanımının
yaygınlaşmasıyla uzaktan
eğitim etkileşimli, dinamik
ve oldukça canlı bir boyut
kazanmıştır.
7. Uzaktan öğrenim ile uzaktan eğitim kelimeleri çoğu
zaman birbirlerinin yerlerine kullanılır.
‘Öğretmenler eğitimin yürütülmesini sağlarken
öğrenciler de öğrenmeden sorumludur’ diye bir ifadenin
ortaya konması ile artık bu iki kelimenin birbiri yerine
kullanılamayacağı gerçeği ortaya konulmuş oldu.
Diğer bir ifadeyle uzaktan öğrenim,
uzaktan eğitimin bir sonucudur.
8. Uzaktan Eğitimin
Belirleyici Özellikleri
1-) Eğitimin gerçekleştirildiği zaman diliminin büyük
bir kısmında öğrenci ve öğretmenin ayrı fiziksel
mekanlarda bulunmaları.
2-) Öğrenci ve öğretmen arasında ders esnasında
iletişimi sağlamak amacıyla eğitsel medyanın
kullanılması.
10. İnternet Destekli Öğretim
İnternet destekli öğretim, uzaktan eğitimin bir çeşidi
olup, ders materyalinin öğrenciye aktarılmasında
internet teknolojilerinin kullanıldığı en yeni öğretim
sistemidir. Bu öğretim sisteminde, öğretim üyesi ile
öğrenciler arasında bir iletişim yolu kurulur. Öğretim
üyesi bir uçta ders verirken, öğrenciler iletişim
yolunun imkânlarına bağlı olarak evlerinden, farklı
binalardan, farklı şehirlerden ve hatta farklı
ülkelerden internet üzerinden sisteme katılabilirler;
yer ve zaman bağımlılığı bulunmamaktadır.
11. Eğitmen ve öğrencinin aynı mekanda olma
zorunluluğunu ortadan kaldıran öğrencinin kendi
öğrenme sorumluluğunu kazandıran “Uzaktan
eğitim”, geçmişi ilk yüzyıla kadar dayanan, günümüz
örgün eğitim sistemine de alternatif bir sistem olarak
bulunan ve gelişen teknoloji ile birlikte başarı oranı
her geçen gün artan bir eğitim sistemidir.
Her ne kadar kesin bir başlangıç tarihi belirlenemese
de, uzaktan eğitim uygulamalarının organizasyonel bir
yapıda kullanımına 19. yüzyılda rastlanmaktadır.
12. 1728 İlk Uzaktan eğitim çalışması
Boston gazetesinde "Steno
Dersleri" ile başlamıştır.
Dünyada Uygulanan Uzaktan
Eğitimin Tarihi Gelişimi
13. 1833 İsveç Üniversitesinde hanımlara "Mektupla
Kompozisyon Dersleri" verilmiştir.
1840 Stenografi eğitimcisi olan Isaac Pitman
İngiltere Bath ‘da mektupla steno öğretmeye
başladı. Pitman genellikle ilk modern eğitimci
olarak bilinir.
14. 1892 Chicago Üniversitesi'nde ilk Mektupla Eğitim
bölümü açılmıştır.
1898 İsveç'te kurulan ve Uzaktan Eğitim'de
dünyanın önde gelen kurumlarından olan
"Hermands" kurulmuştur. Bu kurumda dil eğitimi
yapılmıştır.
15. 1906 Yazışmalı İlköğretim ABD'de başlamıştır.
1919 ABD'de ilk eğitim ile ilgili radyo istasyonu
kurulmuştur.
1920 ABD'de 176 tane eğitim amaçlı radyo
istasyonu kurulmuştur.
1923 ABD'de Mektupla Lise Eğitimi başlamıştır.
16. 1932- 1937 ABD'de eğitim televizyonu yayınları
IOWA Üniversitesinde başlamıştır.
1939 Fransa'da savaş yıllarında uzaktan eğitim ile
öğrencilerin eğitimini sağlamıştır.
1960 İngiltere'de "British Open University"
açılmıştır
17. Türkiye de uzaktan eğitim ilk
olarak 1927 yılında eğitim
sorunlarının görüşüldüğü bir
toplantıda ele alınmış fakat
sadece fikir bazında kalmış ve
uygulamaya geçirilememiştir.
Konu ile ilgili tartışmalar 1950 li
yıllara kadar devam etmiştir.
Türkiye'de Uygulanan Uzaktan
Eğitimin Tarihi Gelişimi
Mustafa Necati Uğural*
1927 Dönemi
Milli Eğitim Bakanı
Vefat
1 Ocak 1929 (35 yaşında)
*Uzman öğretmen yetiştirmek üzere Avrupa’ya öğrenci gönderilmesini sağladı.
18. 1956 Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Banka ve
Ticaret Hukuku araştırma Enstitüsünde başlaması,
1961 Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde Mektupla
Öğretim Merkezi kurulması,
1966 Mektupla Öğretim Merkezi Genel Müdürlük
olması,
Türkiye'de uygulanan uzaktan
eğitimin tarihi gelişimi
19. 1978 Açık Üniversite kurulmasına karar verilmesi,
1981 Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesinin açılması
1981 Anadolu Üniversitesi TRT işbirliği ile okul televizyonu
kullanarak eğitim vermeye başlaması
1992 Milli Eğitim Bakanlı bünyesinde Açıköğretim
Lisesinin açılması
Anadolu Üniversitesi Toplam Öğrenci Sayısı: 1.470.299
(2015-2016)
Yabancı Uyruklu Toplam Öğrenci Sayısı: 5160
Türkiye'de uygulanan uzaktan
eğitimin tarihi gelişimi
20. Uzaktan Eğitim Modelleri
Teknolojinin hızlı gelişimiyle orantılı olarak gelişen
uzaktan eğitimin tarihsel gelişimini dört ana evreye
ayırarak inceleyebiliriz.
1. Mektupla Eğitim
2. Çoklu Ortam Modeli
3. Tele Öğrenme Modeli
4. Esnek Öğrenme Modeli
21. Birinci Evre: Posta ile eğitim
Uzaktan Eğitimin başlangıcı sayılabilecek
mektupla öğrenim, bir okul veya yetkili
kurum tarafından posta vasıtasıyla
yürütülen öğretim yöntemidir.
Mektupla öğrenim, kültürel gelişim ve
mesleki eğitim için hemen her bilim
dalında eğitim sağlamıştır. Özellikle fiziksel
engelliler ve eve bağlı olanlar için ideal
olan mektupla öğrenim kursları, görme
engelli ve sağır çocukların anne-babaları
için de özel programlar düzenlenmiştir.
22.
23. İkinci Evre: Çoklu Ortam Modeli
Radyo ve televizyon, ilk olarak 1919’da ABD'de eğitimsel
yayın yapan bir radyo istasyonunun kurulması ile beraber
ilgi odağı olmuş ve şu ana kadar da geçerliliğini
sürdürebilmiştir.
Ekonomik, zaman ve mekâna bağlı olmaksızın, kitle
yayınına uygun, görsel ve işitsel öğeleri kolayca
aktarabilme özellikleriyle uzaktan eğitimde bir çığır
açmıştır. Ayrıca kolayca kayıt altına alınabilme, tekrar
tekrar izlenebilme ve diğer sistemlere uyumlu olması
radyo ve televizyonu uzaktan eğitimin önemli bir aracı
haline getiriyor.
24. Üçüncü Evre:
Tele Öğrenme Modeli
Üçüncü nesil tele öğrenme
modeli sesli konferanslar, video
konferanslar, görsel metin
tabanlı konferanslar ve canlı
televizyon ve radyo yayınlarını
kapsar. İki yönlü ses, iki yönlü
görüntülü sesli ve görüntülü
konferans uygulamalarına
verilen genel isim olan senkron
model, aynı zamanda tele
öğrenme modeli olarak da bilinir.
25. Video konferans iki ya da
daha fazla bölgede eş zamanlı
olarak ses ve görüntü
transferine olanak sağlayan
bir etkileşimli telekonferans
teknolojisidir. Video
konferans, farklı yerlerdeki
insanların oturdukları yerde
sanki yüz yüzeymişçesine
birbirleriyle iletişime
geçebilmelerini sağlar.
26.
27. 2 çeşit video konferans vardır.
1. Bir Noktayla Video Konferans: Bir öğretmenin bulunduğu
yerden bir sınıftaki öğrencilere ses ve görüntü transferi ile ders
anlatmasıdır. Bu teknolojiyle uzak bir yerde bulunan bir
öğretmen sınıftaymışçasına öğrencilerine rahatlıkla ulaşabilir
ve öğrenciler de anlayamadıkları konuları öğretmenlerine
sorabilir.
2. Birden Çok Noktayla Video Konferans: Farlı yerlerde olan
çok sayıda insanın bulundukları yerlerden birbirleriyle
buluşmasıdır. Bu teknoloji sayesinde de aynı yerde
bulunamayan öğretmenler öğrencilere ders anlatabilir ve
öğrenciler de takıldıkları yerleri sorabilirler.
28.
29. Dördüncü Evre:
Esnek Öğrenme Modeli
Esnek uzaktan eğitim modelinde etkileşimli çoklu ortamlar, internet
vasıtasıyla web tabanlı kaynaklara ulaşım, iletişimi internet tabanlı
yapmak ve kullanıcıya otomatik cevap veren sistemleri kullanmak,
sanal kampüs ortamları oluşturmak yer almaktadır.
Uzaktan eğitim teknolojilerini karşılaştırdığımızda yeni teknolojilerin
eskilere öğrenme ve kaynak açısından daha etkili ve sınırlılıklarının
daha az olduğunu görüyoruz. Yeni teknolojiler bireye zaman, mekan
ve öğrenme hızında esneklik sağlıyor. Kurum maliyetlerinin azalması
ve bununla rafine edilmiş bilgi en etkileşimli vasıtalarla öğrenciye
sunulmaktadır.
30. Bu eğitim modelinin sunduğu esnek öğrenim birçok üniversitenin bu
sisteme geçmesine neden olmuştur. Bu modelin öğretim mekanı ve
zamanına gerek duymaksızın ders verme imkânı sağlaması uzaktan
eğitime geçilmesinin başlıca sebeplerindendir.
Artı uzaktan eğitim veren öğretmenlerin daha disiplinli, motive edilmiş
ve olgun olduğundan öğrenci ve öğretmene eşit temelde çalışma
ortamı sağlaması uzaktan eğitimin tercih edilmesinin sebeplerindendir.
Örneğin: 24 saat erişimin olduğu bir sistemin olması, öğrencilerin
fiziksel katılımını gerektirmemesi ve planlamada çatışmanın olmaması
gibi teknoloji temelli uygulamaların oluşturduğu üstünlüklerdir.
31. Bütün bu üstünlüklere rağmen uzaktan eğitimde bir sınırın
gözetilmesi söz konusu olabilir.
Örneğin uzaktan eğitimin kurslara uygulanması sistemin öğretim
planlaması ve içerik hazırlamasında daha zaman alıcı olması.
Bu kurslar bunun yanı sıra teknolojiyle önlemeye çalışsalar da
personel öğrenci iletişiminin azalması sorunuyla karşılaşabilirler.
32. Uzaktan Eğitim
Programının Gelişimi
İnternet ve multimedya teknolojisinin eğitim programında yer
almasıyla birlikte, uzaktan eğitim modern bir boyut kazandı.
Şimdiye kadar benzeri görülmemiş bir seviyede sunulması,
öğrenci ve öğretmenler arasında karşılıklı olarak derse katılım
imkanı sağlaması ve bu alanda baş gösteren teknolojik gelişmeler
uzaktan eğitim programlarını daha da cazip hale getirdi.
33. Üniversite Ve Kolejlere
İnternet Yoluyla Ulaşıldı
İnternetin gerekliliğini ve önemini kavrayan ileri görüşlü
bir çok üniversite ve kolej, bu imkandan faydalanarak,
online, onaylı programlar sunmaya başlamıştır.
Üniversite ve kolejler internet yardımıyla dünyanın çeşitli
yerlerindeki öğrencilerin kendi eğitim programlarına ve
akademik kaynaklara erişmelerine imkan sağlar.
Öğrencinin bulunduğu yer ya da sahip olduğu kişisel
program; akademik ya da akademik olmayan kuruluşlar
tarafından verilen ve onaylanmış programları takip
etmesine engel teşkil etmez.
34. Yeni Yüzyılda Uzaktan
Eğitimin Yeri
Yeni bir yüzyılda uzaktan eğitim programlarının destekleyicisi kimler olacak?
Bu sorunun cevabı tamamıyla teknolojik gelişmeleri korkuyla takip eden eski
fikirlerin yerini teknoloji ile daha çok uyuşan ve onu daha çok tanıyan yeni
beyinlerin almasına bağlı.
Teknolojiye yapılan yeterli harcama ve eğitim kurumlarının bu konu
karşısındaki toplu tutumu, uzaktan eğitim programlarının gelecekteki yerini
belirleyen diğer önemli faktörlerdendir.
Bu noktada yapılması gereken şey öğrencinin başarısını artırmak için ona
yararlı olacak bir çok olanaktan faydalanılması şeklindedir. Bu da gelişen
teknolojinin bütün olanaklarından sonuna kadar faydalanarak, bu tekniklerin
uzaktan eğitimin öğrenciye ulaştırılmasında kullanılmasıyla olacaktır.
35. Geleneksel Eğitim ve Uzaktan
Eğitimin Karşılaştırması
Online öğrenime talep bu kadar hızlı bir artış
gösterirken eğitimciler, böyle bir eğitim ortamının,
yüz yüze etkileşim olmadan bütün diploma seviyeleri
veya kurslar için uygun olmayacağı kanısındadırlar.
36.
37. Aynı odada bulunan biriyle konuşurken, yüz ifadeleri,
vücut dili ve ses tonu ile de aranızdaki iletişimi
destekleyebilirsiniz.
38. Bir online konuşmada katılımcı bir cevap
vermeden önce ne söyleyeceğini düşünebilir. Bu,
utangaç kimseler ya da konuşmadan önce
düşünmeyi seven insanlar için oldukça faydalıdır.
39. Örneğin, bu programlar kampüsün sağladığı toplum
bilincine ihtiyacı olan lisans öğrencilerini bundan mahrum
edebilir. Fakat bu bilince ve diğer insanlarla etkileşim
ihtiyacına daha az gereksinim duyan yüksek lisans
öğrencileri için bu program daha uygun olabilir.
40. Sınıfta, tartışmalar esnasında fikirlerini baskın bir
şekilde yansıtan insanlar, bu konuları online tartışırken
aynı şeyi yapamayacaklardır. Online eğitim
programlarında bulunan öğrenciler geriye dönüp daha
önce geçmiş olan bir tartışmada neler söylendiğine göz
atabilir, ortaya konan fikirleri daha iyi bir şekilde
sindirebilirler. Canlı bir konuşmada, yani geleneksel
eğitim sınıflarında yapılan tartışmalarda ise konuşmalar
kaydedilmediği sürece bu imkansızdır.
42. Herhangi bir konu hakkında yapılan araştırma yüz
binlerce web sitesi ile sonuçlanabilmektedir.
Maalesef arama motorlarının bu sitelerin kalitelerini
değerlendirme şansı yoktur.
Birçok web gezgini ilk yirmi veya otuz başlığa bakmakta
ve kendilerine en uygun gelenleri seçmekte ve geriye
kalan sonuçları göz ardı etmektedir.
İnternet Ortamında
Araştırma
43. Madalyonun öbür yüzü ise internetin
demokratik bir ortam olduğudur.
Akademisyenler kanunların getirdiği sınırlamalar
dolayısıyla yayınlayamadıkları fikirlerini web üzerinden
rahatça insanlara iletebilmektedirler.
Bu, araştırmanın ve akademik konuşmanın doğasını
değiştirmektedir. Bunun en iyi örneği tartışma listeleridir.
44. İnternete gönderilmiş olan yazıları okurken kaynağın ünlü bir
akademisyen mi, yoksa tanınmamış bir öğrenci mi olduğunu
belirlemek imkansızdır. Bunun çok büyük bir avantajı vardır.
İlk olarak, düşünce kalitesi kaynak kişiden daha önemlidir.
İyi bir düşünürün kim olduğu bilinmeyebilir.
45. Doğru öğretim kadrosunu seçmek çok önemlidir.
Geleneksel üniversitelerde olduğu gibi, uzaktan eğitim
kurumunun seçilmesi konusunda da bilgilenilebilecek ve
diğer kurumlarla yeterli seviyede rekabet edebilecek bir
kadro bulmak ilk koşuldur.
Teknolojinin uzmanları çıraklardan ayırt edebilme gibi bir
özelliği yoktur ve online öğrenciler karşılarında
uzmanları görmek ister.
46.
47. Geleneksel sınıflarda verdikleri derslerin aynısını web
üzerinden yayınlayarak online eğitim vereceğini sanan
eğitmenler bu düşüncelerinin ne kadar yanlış
olduğunu eninde sonunda anlayacaklardır.
Sanal profesörler sadece bilgi sunan insanlar değildir.
Onların rolü, düşünceyi harekete geçiren soruları
bulmak ve en çok ilgi duyulan tartışmaları ateşlemek,
öğrencilerin ilgilerine göre konuları seçmek ve en iyi
olanları onlara sunmaktır.
48. Gerçek ve Sanal Sınıflar
Arasındaki Temel Farklılıklar
On-site (gerçek) On-line (sanal)
Daha uzun zaman Hızlandırılmış / sıkıştırılmış
Ders tabanlı Tartışma tabanlı
Yapısal Esnek
Amaç güdümlü Sonuç güdümlü
Öğrenciler öğretmenlere bağlı Bağımsız öğrenciler
Geniş sınıflar Küçük sınıflar
Harici kaynaklardan öğrenebilme
Öğrenme öğrenciler
arasında gerçekleşir
Öğretmen bilgi sağlayandır
Öğretmen öğrenimi kolaylaştıran
bir araçtır
