1. LEMPAR CAKERA
Lempar cakera adalah satu acara yang mempunyai prinsip yang hampir sama
dengan acara lontar peluru dan baling tukul besi. Kita perlu mempunyai
kekuatan otot, kelajuan dan kuasa serta menguasai teknik lemparan yang
betul untuk menghasilkan lemparan yang sempurna dan jauh. Selain itu, kita
perlu mempunyai koordinasi dan stability yang baik ketika berputar dan
melakukan lemparan.
OBJEKTIF
Selepas mempelajari topik ini kita akan dapat:
1. Menyatakan teknik melempar cakera dengan betul;
2. Melakukan kemahiran asas lempar cakera dengan teknik yang betul
dan selamat;
3. Menyatakan langkah-langkah keselamatan yang perlu diberi
perhatian dalam acara lempar cakera;
4. Menyatakan undang-undang dan peraturan dalam acara lempar
cakera;
5. Mengenalpasti otot-otot utama yang digunakan dalam acara lempar
cakera;
6. Menganalisis fasa pergerakan dalam acara lempar cakera dan hasil
lemparan.
1

2. PERALATAN DAN KEMUDAHAN LEMPAR CAKERA
Spesifikasi alatan dan gelanggang bagi lempar cakera adalah mengikut
undang-undang yang ditetapkan oleh Persatuan Olaharaga Amatur
Antarabangsa(IAAF). Pelaksanaan lempar cakera memerlukan bulatan
lemparan, kawasan pendaratan cakera dan cakera.
1. BULATAN LEMPARAN
Bahagian tepi bulatan cakera dililit dengan gelung besi atau keluli.
Bahagian atas gelung besi perlu sama rata dengan permukaan tanah.
Permukaan bulatan diperbuat daripada simen atau bahan sintetik yang
sesuai. Permukaannya perlu rata, tidak licin dan lebih rendah daripada
bahagian atau gelung besi. Bulatan lemparan dibahagi kepada dua
bahagian iaitu, separuh bulatan hadapan dan separuh bulatan belakang.
Kedua-dua bahagian ini dipisahkan oleh satu garisan.
2. KAWASAN PENDARATAN CAKERA
Kawasan pendaratan cakera perlu rata dan ditandai dengan dua garisan
lurus berwarna putih yang bersudut 40° dari pusat lemparan cakera.
3. CAKERA
Cakera diperbuat daripada kayu dan di bahagian kelilingnya dipasang
dengan bingkai logam yang licin. Manakala di tengah-tengah cakera
diletakan kepingan logam. Terdapat juga cakera yang diperbuat daripada
getah untuk kegunaan sewaktu sesi latihan. Umumnya hanya dua saiz dan
berat yang digunakan untuk acara lempar cakera bagi peringkat pelajar
sekolah.
1. Lelaki bawah 18 tahun : 1.5 kg
2. Perempuan bawah 18 tahun : 1.0 kg
3. Lelaki bawah 15 tahun : 1.0 kg
4. Perempuan bawah 15 tahun : 1.0 kg
2

3. OTOT-OTOT YANG TERLIBAT DALAM LEMPAR CAKERA
1. deltoid
2. Triceps
3. hamstring
4. gastrocnemius
5. pectoralis major
6. biceps
7. brachioradialis
8. quadriceps
KEMAHIRAN LEMPAR CAKERA
Pelaksanaan lempar cakera dibahagikan kepada empat fasa iaitu:
i. Fasa persediaan
Kita perlu bersedia untuk melakukan ayunan dan putaran dalam fasa
ini. Kedudukan kita perlu stabil dan member tumpuan terhadap aksi
yang akan dilakukan.
Berdiri membelakangi arah lemparan;
Buka kaki seluas bahu;
Fleksi lutut;
Berat badan di atas kedua-dua bebola kaki;
Ekstensi tangan yang memegang cakera;
Ayun cakera ke belakang pada paras bahu;
Kilas pinggang semasa ayunan ke belakang;
Tangan bebas di hadapan dada.
3

4. ii. Fasa putaran
Stability badan adalah factor penting ketika fasa putaran. Putaran
badan perlu dilakukan dengan laju untuk mendapatkan momentum.
Focus utama ketika fasa ini ialah penguasaan ruang dalam bulatan
lemparan dan lemparan yang akan dilakukan.
Pusing ke arah lemparan. Berat badan di atas kaki
menyokong;
Ayun kaki dominan luas keliling bulatan. Mendarat dengan
bebola kaki di tengah bulatan;
Berat badan di atas kaki kanan;
Bawa kaki bebas kea rah lemparan;
Ekstensi tangan untuk stability.
iii. Fasa lemparan
Fasa ini adalah kesinambungan daripada fasa putaran. Ketika ini
momentum putaran badan perlu dikekalkan. Pada akhir fasa ini,
putaran terakhir dilakukan untuk memindahkan kelajuan kepada
padsa cakera sebelum cakera dilemparkan. Untuk memperoleh daya
lemparan yang maksimum, kita perlu berada dalam posisi kuasa.
Berat badan pada kaki dominan;
Pasak kaki bebas lurus kea rah lemparan;
Kedudukan dagu, lutut kanan dan jari kaki dominan dalam
satu garisan;
Kilas kaki dan pinggang dengan pantas kea rah lemparan;
Pindah berat badan pada kaki bebas;
Kilas pinggang dan ayun cakera dengan pantas apabila kedua-
dua belah kai menyentuh bumi;
Lepaskan cakera di bawah paras bahu; dan
Kedudukan kedua-dua bahu adalah sejajar.
4

5. iv. Fasa ikut lajak
Pergerakan dalam fasa ini bertujuan untuk stability dan
mengelakkan lemparan dibatalkan
Tukar kaki dengan pantas selepas fasa lemparan;
Fleksi lutut kaki hadapan. Badan direndahkan untuk
merendahkan pusat gravity;
Mata pandang kea rah cakera;
Ayun kaki bebas ke belakang.
UNDANG-UNDANG DAN PERATURAN
Undang-undang mengikut tetapan oleh Kesatuan Olahraga Amatur
Malaysia(KOAM) dan Majlis Sukan Sekolah-sekolah Malaysia(MSSM):
1. Lemparan perlu dilaksanakan dari dalam bulatan. Hanya bahagian
dalam gelung besi bulatan yang boleh disentuh.
2. Masa melaksanakan lemparan adalah satu minit selepas masuk ke
dalam bulatan.
3. Lemparan dikira sah apabila:
i. Keseluruhan cakera jatuh di antara dua garisan pinggir bahagian
dalam sektor.
ii. Kaki tidak terkeluar atau menyentuh tanah di luar bulatan
ketika fasa ikut lajak.
4. Selesai lemparan, keluar dari separuh bulatan bahagian belakang yang
ditandai dengan garisan putih.
5. Lemparan dibatalkan apabila:
i. Keluar dari bulatan sebelum cakera mencecah tanah.
ii. Mana-mana bahagian tubuh menyentuh tanah di luar bulatan
atau di atas sisi besi bulatan.
iii. Cakera jatuh di luar kawasan sektor.
iv. Keluar dari bulatan lemparan melalui bahagian hadapan atau sisi.
6. Penggunaan sarung tangan tidak dibenarkan. Serbuk kapur boleh
digunakan pada tangan untuk membantu pegangan cakera.
7. Percubaan lemparan dilakukan sebanyak enam kali. Hanya lemparan
paling jauh diambil kira untuk menentukan pemenang.
5