نظريات عمارة

1. ‫ٍحاظرج‬
(
1
)
‫اىؼَارج‬ ‫فاخ‬ٝ‫تؼر‬
Definitions of Architecture
Written by:
Dr. Dalia Adel Ali
Khadrawie
1

2. 1
-
1
-
‫ح‬ٝ‫اىَؼَار‬ ‫اىْٖذسح‬
:

ٜٕ
‫ح‬ٞ‫ػَي‬
‫أّتاد‬
ّٚ‫اىَثا‬
‫شاٍيح‬
‫ا‬‫ل‬‫م‬
ٍِ
ٚ‫األت‬
:
‫ػ‬ٞ‫تخط‬
ٌَٞ‫ٗتص‬
‫ٗتْاء‬
ّٜ‫اىَثا‬
ٗ‫أ‬
‫اّشائٖا‬
،
‫ا‬‫ا‬‫فغاىث‬
‫ٍا‬
‫ْظر‬ٝ
ٚ‫إى‬
‫األػَاه‬
‫ح‬ٝ‫اىَؼَار‬
ٚ‫ػي‬
‫أّٖا‬
‫رٍ٘ز‬
‫ح‬ٞ‫حقاف‬
‫ٗأػَاه‬
‫ح‬ْٞ‫ف‬
.
-
ٜ‫األت‬ ْٜ‫تؼ‬ ُ‫أ‬ ِ‫َن‬ٝ ‫فاىؼَارج‬
:
•
‫ٍصطيح‬
ً‫ػا‬
‫ى٘صف‬
ّٜ‫اىَثا‬
‫امو‬ٖٞ‫ٗاى‬
‫ح‬ٝ‫اىَاد‬
ٙ‫األخر‬
.
•
ِ‫ف‬
ٌ‫ٗػي‬
ٌَٞ‫تص‬
ّٜ‫اىَثا‬
.
•
‫أسي٘ب‬
ٌَٞ‫اىتص‬
‫قح‬ٝ‫ٗغر‬
‫ذ‬ٞٞ‫تش‬
ّٜ‫اىَثا‬
‫امو‬ٖٞ‫ٗاى‬
‫ح‬ٝ‫اىَاد‬
ٙ‫األخر‬
.
•
‫اىَؼرفح‬
ِ‫تاىف‬
ً٘‫ٗاىؼي‬
‫ا‬ٞ‫ٗاىتنْ٘ى٘ج‬
‫ح‬ّٞ‫ٗاإلّسا‬
.
•
‫ّشاغ‬
ٌَٞ‫تص‬
‫اىَْٖذش‬
ٛ‫اىَؼَار‬
،
ٍِ
ٙ٘‫اىَست‬
ٜ‫اىني‬
(
ٌَٞ‫اىتص‬
ٛ‫اىحعر‬
،
‫ْٕذسح‬
‫اىَْاظر‬
‫ح‬ٞ‫ؼ‬ٞ‫اىطث‬
)
ٚ‫إى‬
ٙ٘‫اىَست‬
‫ر‬ٞ‫اىصغ‬
(
‫و‬ٞ‫تفاص‬
‫اىثْاء‬
‫ٗاألحاث‬
)
.
2

3. 1
-
2
-
‫اىؼَارج‬ ‫اخ‬ٝ‫ّظر‬
(Theory of Architecture)
:
•
‫فأٗه‬
‫ػَو‬
ٙ‫ٍؼَار‬
‫ٍنت٘ب‬
ٚ‫ػي‬
‫ذ‬ٞ‫ق‬
‫اج‬ٞ‫اىح‬
،
ُ‫ما‬
ٍِ
‫قثو‬
‫اىَْٖذش‬
ٛ‫اىَؼَار‬
ّٜ‫اىرٍٗا‬
«
‫٘ش‬ٞ‫ترٗف‬ٞ‫ف‬
»
(Vitruvius)
ٜ‫ف‬
‫أٗائو‬
ُ‫اىقر‬
‫األٗه‬
ٛ‫لد‬َٞ‫اى‬
،
‫فا‬
‫ٗفقا‬
«
‫٘ش‬ٞ‫ترٗف‬ٞ‫ىف‬
»
،
‫جة‬ٝ
ُ‫أ‬
ٜ‫يث‬ٝ
ْٚ‫اىَث‬
‫ذ‬ٞ‫اىج‬
‫اىَثادئ‬
‫اىخلحح‬
‫ىيَتاّح‬
ٗ
‫اىَْفؼح‬
ٗ
‫اىجَاه‬
.

‫اىَتاّح‬
:
‫جة‬ٝ
ُ‫أ‬
ُ٘‫ن‬ٝ
ْٚ‫اىَث‬
‫ا‬‫ا‬ٝ٘‫ق‬
ُ‫ٗأ‬
‫ظو‬ٝ
ٜ‫ف‬
‫حاىح‬
‫ذج‬ٞ‫ج‬
.

‫اىَْفؼح‬
:
‫جة‬ٝ
ُ‫أ‬
ُ٘‫ن‬ٝ
‫ا‬‫ا‬‫ٍْاسث‬
‫ىألغراض‬
ٜ‫اىت‬
ً‫ستخذ‬ٝ
ٍِ
‫أجيٖا‬
.

‫اىجَاه‬
:
‫جة‬ٝ
ُ‫أ‬
ُ٘‫ن‬ٝ
‫ا‬‫ا‬‫ٍَتؼ‬
‫ا‬‫ا‬ٞ‫جَاى‬
.

‫فاىؼَارج‬
‫ّشأخ‬
ٍِ
‫اىنيَح‬
‫ح‬ٞ‫ق‬ٝ‫األغر‬
«
ُ٘‫تنت‬ٞ‫أرش‬
»
(Architekton)
ٗ
ٕ٘
‫ٍا‬
ْٚ‫ؼ‬ٝ
(Archi-great tekton-builder)
.

‫فؼَارج‬
ْٚ‫اىَث‬
‫تتَخو‬
ٜ‫ف‬
‫خيق‬
‫فراغاخ‬
‫ح‬ٞ‫ف‬ٞ‫ٗظ‬
‫ٍغ‬
ً‫األستخذا‬
‫األٍخو‬
‫ىيَ٘اد‬
.
3

4. 1
-
3
-
‫اىؼَارج‬ ‫ػْاصر‬
(Elements of Architecture)
:
-
‫اىؼَارج‬ ‫ػْاصر‬
‫ح‬ٞ‫األتتذائ‬
(Primary Elements of Architecture)
:

‫ّقطح‬
(Point)
:
ٜ‫فف‬
‫اىْقطح‬
‫ػادج‬
ُ٘‫ن‬ٝ
‫اش‬ٞ‫اىَق‬
‫صفر‬
،
ٗ
ٜٕ
‫ر‬ٞ‫تش‬
ٚ‫إى‬
‫ٗظغ‬
ٜ‫ف‬
‫اىفراؽ‬
.

‫فاىْقطح‬
ٕٚ
‫اىؼلٍح‬
ٚ‫اىت‬
‫ت٘ظح‬
‫ح‬ٝ‫تذا‬
ٌ‫اىرس‬
ٗ‫أ‬
ٔ‫ت‬ٝ‫ّٖا‬
،
ٜٖ‫ف‬
‫أساش‬
ٌ‫اىرس‬
،
‫فاىْقطح‬
ٜ‫ف‬
‫اىؼَارج‬
‫قذ‬
ْٚ‫تؼ‬
‫اىَرمس‬
،
ٗ‫أ‬
‫تقاتو‬
‫ٍجَ٘ػح‬
ٍِ
‫األشناه‬
ٜ‫ف‬
‫ّقطح‬
،
‫فاتصاه‬
‫اىْقػ‬
‫ٍغ‬
‫تؼعٖا‬
‫اىثؼط‬
‫ْشأ‬ٝ
ْٔ‫ػ‬
‫ا‬‫ا‬‫خط‬
.
4

5. 
‫خػ‬
(Line)
:
‫تصثح‬
‫اىْقطح‬
‫اىََتذج‬
‫خطا‬
،
‫ٍغ‬
‫خصائص‬
‫اىط٘ه‬
ٗ
ٓ‫األتجا‬
‫ٗاىَ٘ظغ‬
.

‫فاىخػ‬
‫اىََتذ‬
‫قذ‬
‫صثح‬ٝ
ٙ٘‫ٍست‬
(plane)
ٗ
‫رىل‬
‫ٍغ‬
‫خصائص‬
‫اىط٘ه‬
ٗ
‫اىؼرض‬
،
‫اىشنو‬
،
‫اىسطح‬
،
ِٝ٘‫اىتن‬
ٗ
‫اىَ٘ظغ‬
.

‫فاىخػ‬
ٕ٘
‫ػثارج‬
ِ‫ػ‬
‫ٍجَ٘ػح‬
ٍِ
‫اىْقاغ‬
‫اىَتصيح‬
ٗ
‫رىل‬
‫ٍغ‬
‫اىحفاظ‬
ٚ‫ػي‬
‫اىَسافاخ‬
ِٞ‫ت‬
‫مو‬
‫ّقطح‬
ٗ
ٙ‫أخر‬
.

‫فاىخػ‬
ِ‫َن‬ٝ
ٌ‫اىتحن‬
ٜ‫ف‬
ٔ‫تخاّت‬
ٗ
ٔ‫ٍيَس‬
،
‫ج‬ٞ‫ح‬
ِ‫َن‬ٝ
ٓ‫اّحْاء‬
ٗ‫أ‬
ٓ‫فرد‬
.
5

6. 
‫شنو‬
(Shape)
:
‫اىشنو‬
ٕ٘
‫األتذاع‬
‫ػْذٍا‬
‫تتقاتو‬
‫ح‬ٝ‫ّٖا‬
‫اىخػ‬
‫ٍغ‬
ٔ‫ت‬ٝ‫تذا‬
ٗ‫أ‬
‫ح‬ٝ‫تذا‬
‫خػ‬
‫أخر‬
.

‫فاىشنو‬
ٍِ
ِ‫اىََن‬
ُ‫أ‬
ُ٘‫ن‬ٝ
‫سطح‬
ٙ٘‫ٍست‬
‫ٍحاغ‬
‫تخػ‬
ٚ‫خارج‬
ٗ
‫ال‬
‫حَو‬ٝ
ٙ‫أ‬
‫متيح‬
.

ُ٘‫تتن‬
‫األشناه‬
ٍِ
‫اىخط٘غ‬
،
‫ج‬ٞ‫ح‬
ً٘‫تق‬
‫اىخط٘غ‬
‫ف‬ٝ‫تتؼر‬
‫اىشنو‬
ٗ
‫اىفراؽ‬
.

‫اىخط٘غ‬
‫تخيق‬
‫األشناه‬
ٗ
‫األغاراخ‬
،
‫مَا‬
ّٔ‫أ‬
‫ْشأ‬ٝ
‫ٍْٖا‬
‫درجاخ‬
ُ‫األى٘ا‬
ٗ
‫اىنتاتح‬
.

‫تَخو‬
‫األشناه‬
‫اىفنرج‬
ٍِ
‫ٗراء‬
‫و‬ٞ‫اىتشن‬
ٗ‫أ‬
‫ٍا‬
‫اىَقص٘د‬
‫ر‬ٞ‫تاىتؼث‬
ْٔ‫ػ‬
ٍِ
‫خله‬
‫و‬ٞ‫اىتشن‬
.

‫ْٕاك‬
ُ‫ّ٘ػا‬
ٍِ
‫األشناه‬
:
‫األشناه‬
‫ح‬ٞ‫اىْٖذس‬
ٗ
‫األشناه‬
‫ح‬ٝ٘‫اىؼع‬
.
6

7. -
‫األشناه‬ ‫أّ٘اع‬
:

‫ح‬ٞ‫اىْٖذس‬ ‫األشناه‬
(Geometrical Shapes)
:
‫ا‬ٝ‫زٗا‬ ٚ‫اىت‬ ‫األشناه‬ ‫تيل‬ ٕٚ
‫األشناه‬ ‫تيل‬ ، ‫ٍحذد‬ ِٝ٘‫تن‬ ٗ ٓ‫اتجا‬ ‫ىٖا‬ ُ٘‫ن‬ٝ ‫ج‬ٞ‫تح‬ ، ‫حافح‬ ‫مو‬ ‫ح‬ٝ‫ّٖا‬ ‫ػْذ‬ ‫قح‬ٞ‫دق‬
‫تشَو‬
:
‫لخ‬ٞ‫اىَستط‬ ، ‫اىَخيخاخ‬ ، ‫اىَرتؼاخ‬ ، ‫اىذٗائر‬
...............
‫اىخ‬
.

‫األشناه‬
‫ح‬ٝ٘‫اىؼع‬
(Organic Shapes)
:
ٕٚ
‫تيل‬
‫األشناه‬
ٚ‫اىت‬
‫ال‬
ٙ٘‫تحت‬
ٚ‫ػي‬
‫ح‬ٝٗ‫زا‬
‫ٍحذدج‬
‫ػْذ‬
‫ح٘افٖا‬
ٗ
ٕٚ
ٜ‫ف‬
‫اىؼادج‬
ُ٘‫تتن‬
‫أشناه‬
‫ح‬ٞ‫ؼ‬ٞ‫غث‬
ٗ‫أ‬
‫ٍقتثسح‬
ٍِ
‫ؼح‬ٞ‫اىطث‬
،
ٗ
ٕٚ
‫ػادج‬
ٌ‫ت‬ٝ
‫رسَٖا‬
ُٗ‫تذ‬
ً‫استخذا‬
‫األدٗاخ‬
‫ح‬ٞ‫اىْٖذس‬
.
7

8. 
ٙ٘‫اىَست‬
(Plane)
:
‫األتؼاد‬ ٚ‫حْائ‬ ‫فاىخػ‬
(2d)
‫رىل‬ ٗ ٙ٘‫ٍست‬ ‫صثح‬ٞ‫ى‬ ‫َتذ‬ٝ
ٗ ِٝ٘‫اىتن‬ ، ‫اىسطح‬ ، ‫اىشنو‬ ، ‫اىؼرض‬ ، ‫اىط٘ه‬ ‫تخصائص‬ ‫األحتفاظ‬ ‫ٍغ‬
‫اىَ٘ظغ‬
.

‫اىؼرض‬ ، ‫اىط٘ه‬ ‫تخصائص‬ ‫األحتفاظ‬ ‫ٍغ‬ ‫رىل‬ ٗ ٌ‫حج‬ ‫صثح‬ٞ‫ى‬ ‫َتذ‬ٝ ٙ٘‫فاىَست‬
ٔٞ‫ػي‬ ‫طيق‬ٝ ‫ٍَا‬ ، ٓ‫األتجا‬ ، ِٝ٘‫اىتن‬ ، ‫اىسطح‬ ، ‫اىفراؽ‬ ٗ ‫اىشنو‬ ، ‫اىؼَق‬ ،
‫ىيؼَارج‬ ‫ح‬ٞ‫األتتذائ‬ ‫اىؼْاصر‬
(Primary Elements)
.

ٌ‫اىحج‬
(Volume)
:
ٕ٘
ٙ٘‫ٍست‬
ٜ‫حلح‬
‫األتؼاد‬
(3d)
،
‫َتذ‬ٝ
‫صثح‬ٞ‫ى‬
ٌ‫حج‬
ٗ
‫رىل‬
‫ٍغ‬
‫األحتفاظ‬
‫تخصائص‬
‫اىط٘ه‬
،
‫اىؼرض‬
،
‫اىؼَق‬
،
‫اىشنو‬
،
‫اىفراؽ‬
،
‫اىسطح‬
،
ِٝ٘‫اىتن‬
ٗ
‫اىَ٘ظغ‬
.
8