1. 6
Η ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ 19-20 Δεκεμβρίου 2015ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ54
Ο
Λουκάς Πηλίτσης είναι
από τους ανθρώπους
που βοήθησαν να ανα-
πτυχθεί το πρώτο οικο-
σύστημαstartups.Από
άλλη θέση σήμερα, με την εμπειρία
των πρώτων χρόνων, αλλά και έχο-
ντας υπόψη του τα σχέδια του νέου
ομίλου στον οποίο συμμετέχει ως
διευθύνων σύμβουλος, δηλώνει
αισιόδοξος για το μέλλον υπό προϋ-
ποθέσεις. «Εχουμε ως χώρα ανθρώ-
πουςπτυχιούχουςκαιέξυπνους»υπο-
γραμμίζει και συνεχίζει: «Μπορούμε
λοιπόν να γίνουμε περιφερειακός
κόμβοςέρευναςκαιανάλυσηςσετο-
μείς όπως η τεχνολογία, αλλά και οι
επιστήμες της ζωής, ανάμεσά τους
και η ιατρική. Αυτό θα μας δώσει την
ευκαιρία να αλλάξει ο τρόπος με τον
οποίοβλέπουντηχώραμας».
Η συζήτηση που είχαμε μαζί του
για το ελληνικό οικοσύστημα και τις
δυσκολίες του ανέδειξε ζητήματα
πουθαμαςαπασχολήσουνμέσαστη
χρονιάπουέρχεται.
Θεσμικές βελτιώσεις
■Ωςεπενδυτικόςόμιλοςεπικεντρώ-
νεται στους κλάδους του περιβάλλο-
ντος, της ενέργειας, των τηλεπικοι-
νωνιών και των νέων τεχνολογιών.
Πώςθαμπορούσαμεναπεριγράψου-
μετησημερινήεικόνατους.
Ολοι οι παραπάνω τομείς συνδυ-
άζονται και μεταξύ τους σε μια λογι-
κή έξυπνων πόλεων του μέλλοντος.
Σήμερα, ο τομέας των τηλεπικοινω-
νιών παρουσιάζει ενοποίηση στην
ευρύτερη βαλκανική περιοχή. Ο το-
μέαςτηςτεχνολογίαςστηνευρύτερη
έννοιά του παρουσιάζει δυνατότη-
τες επίσης για την Ελλάδα. Ωστόσο,
υπάρχειανάγκηναωριμάσειτοοικο-
σύστηματωνstartups.Γιαπαράδειγ-
μα, είναι απαραίτητο, άνθρωποι με
εξειδικευμένη εμπειρία στο σκέλος
τηςλειτουργίαςτωνεπιχειρήσεωννα
μπορέσουνναδώσουνταφώτατους
είτε ως μέντορες, είτε από πλευράς
επενδυτικής,είτετηςπροώθησηςκαι
ανάπτυξης εμπορικών συμφωνιών.
Σήμερα,είναιαπαραίτητοναείμαστε
πολύ πιο δημιουργικοί έτσι ώστε να
προκύψουν υπηρεσίες με προστι-
θέμενη αξία. Ως χώρα διαθέτουμε
πολλές δυνατότητες στον τομέα του
ανθρώπινου δυναμικού. Είμαστε για
παράδειγμαστις5πρώτεςχώρεςτου
ΟΟΣΑσεαριθμόπτυχιούχωνθετικών
επιστημώνκαιηέκτηχώραμεταεξυ-
πνότεραμυαλά.Αυτόθαμαςεστιάσει
σεαυτόπουθέλουμενακάνουμεέτσι
ώστεναγίνουμεπεριφερειακόςκόμ-
βοςέρευναςκαιανάλυσης,σετομείς
όπωςητεχνολογίααλλάκαιοιεπιστή-
μεςτηςζωής(ιατρικέςεπιστήμες)και
θα μας δώσει την ευκαιρία να αλλά-
ξειοτρόποςμετονοποίοβλέπουντη
χώρα μας. Παράλληλα, θα πρέπει να
δώσουμεέμφασηκαιστοσκέλοςτων
θεσμικών βελτιώσεων. Κατά συνέ-
πεια,τοσκέλοςτηςτεχνολογίαςαπο-
τελείκρίσιμοσημείο.
Η ενέργεια, σε ό,τι αφορά τις ανα-
νεώσιμες πηγές, στην Ελλάδα, στη
συγκεκριμένηχρονικήσυγκυρία,έχει
τελματώσει. Εμείς ενδιαφερόμαστε
για θέματα που αφορούν τεχνολογία
για καθαρή ενέργεια ή ενεργειακή
απόδοση. Ο τομέας των έξυπνων
πόλεων αναμένεται να αναπτυχθεί
περισσότεροστομέλλονπεριλαμβά-
νονταςτεχνολογίες,τηλεπικοινωνίες
και τη γενική αποτελεσματικότητα
στοπεριβάλλονκαιτηνενέργεια.
Για τη μεγαλύτερη ανάπτυξή του
στην Ελλάδα θα πρέπει να δοθεί έμ-
φαση σε τομείς όπως το τραπεζικό
σύστημα, η ύπαρξη κυβερνητικής
σταθερότητας, ο προσανατολισμός
στις αγορές, η προσέλκυση κεφα-
λαίων από το εξωτερικό, που θα
επιτρέψουν να αναπτυχθούν όλοι οι
στρατηγικοί τομείς της χώρας. Σή-
μερα, απαιτείται ένα ολοκληρωμένο
οικοσύστημα startups το οποίο δεν
υπάρχει πλήρως αλλά βρίσκεται στη
φάση της δημιουργίας και της ανά-
πτυξήςτου.
■ Πώς προσδιορίζετε τις ώριμες
επιχειρήσειςκαιπούεντοπίζετεπρο-
βλήματα σε ό,τι αφορά τη χρηματο-
δότησήτους;
Ωριμες θεωρούνται οι εταιρείες
που έχουν μπει σε φάση εσόδων και
παρουσιάζουν εξωστρέφεια (έχουν
βγει ή είναι έτοιμες να βγουν σε άλ-
λες χώρες). Σήμερα, το πρόβλημα
εντοπίζεται στο γεγονός ότι το μόνο
πρόγραμμα που απευθύνεται στις
startups ολοκληρώνεται μέσα στον
επόμενο χρόνο (τον Ιούνιο ή τον Σε-
πτέμβριο, απ’ ό,τι λέγεται). Ο κύκλος
των funds ΤΑΝΕΟ έχει ήδη κλείσει.
Παράλληλα, υπάρχει ανάγκη να κα-
λυφθούνχρηματοδοτικέςανάγκεςσε
ώριμες εταιρείες της τάξης των 5-10
εκατομμυρίων. Είναι κατά συνέπεια
απαραίτητοοιεταιρείεςναέχουνήδη
δημιουργηθεί, να δραστηριοποιού-
νται και να βρίσκονται σε ώριμο στά-
διοεξέλιξης.
■ Συνήθως πού εντοπίζετε δυσκο-
λίες ή θέματα που δυσκολεύουν τις
startupsεταιρείες;
Από την επενδυτική εμπειρία μου
τόσοστηνΕλλάδαόσοκαισεδιεθνές
επίπεδο, οι startups στην Ελλάδα,
ενώ έχουν καλό υλικό, έχουν συ-
χνά έλλειψη σε δημιουργικότητα.
Βλέπουμε για παράδειγμα πολλές
εταιρείες να δημιουργούνται χωρίς
διαφοροποίησημεταξύτουςαλλάκαι
μια έλλειψη κατανόησης της αγοράς
στηνοποίαμπαίνουνκαιτουανταγω-
νισμού τους. Με τον τρόπο αυτό, οι
ελληνικές startups συχνά ξοδεύουν
χρόνοσεκάτιπουμετονσωστόέλεγ-
χομπορούνναγνωρίζουναπότηναρ-
χή. Μπορεί, για παράδειγμα, η ιδέα
τουςναμηνείναιτόσοκαινούργια,να
υπάρχει ήδη στο εξωτερικό μεγάλος
ανταγωνισμός.Αυτάείναιπροβλήμα-
ταπουμπορούμεναταβελτιώσουμε.
Σημαντικό ρόλο στην επίλυσή τους
παίζει η εκπαίδευση. Από τη συμμε-
τοχή μου στο Σωματείο Επιχειρημα-
τικότηταςΝέων,είμαιαισιόδοξοςκα-
θώςπροσπαθούμεναπροωθήσουμε
την ιδέα της επιχειρηματικότητας
από τις μικρές ηλικίες, το Δημοτικό
και το Γυμνάσιο, μέσω μαθημάτων,
και μετά στο Λύκειο, μέσα από την
ιδέατηςεικονικήςεπιχείρησης,αλλά
και να επιδράσουμε στα Πανεπιστή-
μιαώστεναδημιουργηθούνκοιτίδες
επιχειρηματικές και να προκύψουν
νέες εταιρείες για να ανοίξουμε τις
πόρτεςστηδημιουργικότητα.
Επίσης, η συνεργασία τεχνολογι-
κών ή ερευνητικών ιδρυμάτων με τα
πανεπιστήμια και την αγορά μπορεί
να βοηθήσει ακόμη περισσότερο. Η
Ελλάδαέχεικάνεισημαντικάβήματα,
αλλά έχουμε ακόμη πολλή δουλειά
μπροστά μας για τη δημιουργία σω-
στώνκοινωνιώνστηνέαεπιχειρημα-
τικότητα.
■ Οι επενδυτές πώς έχουν κινηθεί
στιςπρώτεςφάσειςτωνstartups;
Υπήρξεμιακαλήπροσπάθειααλλά
υπήρξανκαιπροβλήματαστααρχικά
στάδια. Αυτό βέβαια είναι σύνηθες
φαινόμενο όχι μόνον ελληνικό αλλά
πανευρωπαϊκό. Μία από τις αδυνα-
μίες ήταν ότι τα στάδια της πρώτης
χρηματοδότησης συνυπήρξαν με
τα στάδια για την επόμενη φάση της
ωρίμανσης. Για παράδειγμα, προ-
γράμματα όπως το Jeremie fund λει-
τούργησαν ως seed funds και early
stage funds παράλληλα και όχι στα-
διακά. Αυτό δηλαδή που έλειψε από
την αρχή ήταν το στάδιο της χρημα-
τοδότησης της πρώιμης φάσης των
startups να προηγηθεί και μετά να
υπάρξει το επόμενο στάδιο στο πιο
ώριμο στάδιο χρηματοδότησης, για
ναυπάρξειησωστήκαισυνεχήςχρη-
ματοδότηση χωρίς χρονικά κενά. Τα
αρχικάστάδιαόμωςσεόλατανέαοι-
κοσυστήματαείναιδύσκολα.
Οι επενδυτές επίσης, όπως και
οι νέοι επιχειρηματίες, χρειάζονται
ακόμη εκπαίδευση. Ωστόσο, τίποτα
δεν μπορεί να γίνει εύκολα χωρίς τη
σχετικήεμπειρία.
Στη φάση που διανύουμε, έχου-
με ανάγκη να ολοκληρώσουμε τη
δημιουργία ενός ώριμου ελληνικού
οικοσυστήματος νέας επιχειρημα-
τικότητας. Τα πρώτα βήματα έχουν
γίνει και πρέπει να συνεχίσουμε την
προσπάθεια και να βελτιώσουμε τα
κενά που υπάρχουν για το καλό των
νέωνεπιχειρήσεωνκαιτηςοικονομί-
αςτηςχώρας.
Η ιδέα της
επιχειρηματικότητας
πρέπει να μπει
στο Δημοτικό, στο
Γυμνάσιο και μετά
στο Λύκειο μέσω
μαθημάτων που θα
φέρνουν σε επαφή
το παιδί με την ιδέα
της επιχείρησης.
Το ίδιο και στα
Πανεπιστήμια ώστε
να δημιουργηθούν
κοιτίδες
επιχειρηματικότητας,
για να προκύψουν και
νέες εταιρείες και να
ανοίξουμε τις πόρτες
στη δημιουργικότητα
*
ΛΟΥΚΆΣ ΠΗΛΊΤΣΗΣ
Η Ελλάδα να γίνει κόμβος
έρευνας και τεχνολογίας
ΠΟΙΟΣ ΕΊΝΑΙ
Ο Λουκάς Πηλίτσης, από τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου
του Venture Capital και Private Equity Group της Τράπεζας Πει-
ραιώς, έζησε τα πρώτα βήματα των startups στη χώρα μας και
τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν. Είναι από τους ανθρώπους
που βοήθησαν να αναπτυχθεί το πρώτο οικοσύστημα startups.
Σήμερα, από τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου μιας νέας
εταιρείας, της AnchorStone Partners, η οποία είναι Venture
Capital και Private Equity Group που ίδρυσε ο ίδιος από κοινού
με τον Γιώργο Κορωνιά και τον Arnaud Henin, μια ομάδα 5 αν-
θρώπων ετοιμάζονται μέσα στο 2016 να ασχοληθούν με επιχει-
ρηματικά σχέδια σε ώριμο στάδιο που αφορούν την τεχνολογία,
τις τηλεπικοινωνίες, την ενέργεια και το περιβάλλον, τόσο στην
Ελλάδα όσο και στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου.
Ο Λουκάς Πηλίτσης είναι από
τους ανθρώπους που βοήθησαν
να αναπτυχθεί το πρώτο
οικοσύστημα startups