Беларусь ва ўмовах германскай акупацыі

1. Беларусь ва ўмовах
германскай акупацыі

2. Спробы скончыць вайну
Дэкрэт аб міры
Савецкая Расія прапануе краінам Антанты заключыць мір
Яны супраць
Снежань 1917 г. –сепаратныя перагаворы з Германіяй і Аўстра-Венгрыяй
у Брэст-Літоўску

3. Зрыў перагавораў
10 лютага 1918 г. – Германія выставіла ультыматум:
- 150 тыс. кв. км, у т. л. Польшча, Літва, частка Беларусі і Украіны…
ці…
- вайна!
Мы выходзім з
вайны, поўнасцю
дэмабілізуем
нашыя арміі!
Мы сфарміруем
рэвалюцыйную армію.
Нямецкія працоўныя не
стануць з ёй ваяваць.
Але!

4. Зрыў перагавораў
16 лютага 1918 г. – Германія спыняе
перамір’е.
18 лютага 1918 г. – Германія нападае.
Няма баяздольнай арміі
Захоплена большая частка Беларусі.

5. Стварэнне арміі
21 лютага 1918 г. – дэкрэт-адозва
“Сацыялістычная Айчына ў небяспецы!”
Людзі пайшлі ў Чырвоную Армію (ЧА).
23 лютага 1918 г. – першыя поспехі ЧА пад
Нарвай і Псковам.
У Беларусі ЧА:
• Магілёўскі полк;
• Аршанскі конны дывізіён і г.д.

6. Падпісанне міру
3 сакавіка 1918 г. – Брэсцкі мір.
Умовы:
Акупацыя захада Беларусі (да лініі Дзвінск
– Ліда – Пружаны – Брэст-Літоўск);
Аддзяленне Літвы, Латвіі і Эстоніі ад Расіі;
Частка Гродзеншчыны і Брэстчыны – да
Літвы;
Частка Беларусі на поўдзень ад Палескай
чыгункі - да Украіны;
Астатняя частка Беларусі - у складзе Расіі;
Беларусь не атрымала сродкаў для
аднаўлення гаспадаркі;
Часовая акупацыя часткі Беларусі на захад
ад лініі Полацк-Орша-Магілеў-Гомель.

7. Палітыка акупацыйных улад
1) Адмена дэкрэта аб зямлі
Адноўлена памешчыцкае землеўладанне
2) Рэквізіцыя інвентара, жывёлы і прыладаў.
Супраціўленне насельніцтва:
• Сяляне – паўстанні;
• Рабочыя – забастоўкі.
+
• Партызанская барацьба
Прыклад: Рудабельская рэспубліка – у
Бабруйскім павеце.

8. Вызваленне тэрыторыі Беларусі
27 жніўня 1918 г. – дадатковы
дагавор Расіі і Германіі: германскія
войскі адыходзілі да р. Бярэзіна.
Лістападаўская рэвалюцыя ў
Германіі
13 лістапада 1918 г. – Ленін
ануляваў Брэсцкі мір.
Да сяр. лютага 1919 г. –
вызваленне Беларусі.

9. Абвяшчэнне і стварэнне
беларускай дзяржаўнасці

10. Беларускі нацыянальны рух
Напрамак Прадстаўнікі Стаўленне да
бальшавіцкага
ўраду
Эканамічная
аснова
дзяржаўнасці
Леварадыкальны
Ліберальна-
буржуазны

11. Беларускі нацыянальны рух
Напрамак Прадстаўнікі Стаўленне да
бальшавіцкага
ўраду
Эканамічная
аснова
дзяржаўнасці
Леварадыкальны БСДРП, БАК,
Белнацком і г.д.
Ліберальна-
буржуазны

12. Беларускі нацыянальны рух
Напрамак Прадстаўнікі Стаўленне да
бальшавіцкага
ўраду
Эканамічная
аснова
дзяржаўнасці
Леварадыкальны БСДРП, БАК,
Белнацком і г.д.
+
Ліберальна-
буржуазны

13. Беларускі нацыянальны рух
Напрамак Прадстаўнікі Стаўленне да
бальшавіцкага
ўраду
Эканамічная
аснова
дзяржаўнасці
Леварадыкальны БСДРП, БАК,
Белнацком і г.д.
+ Сацыялістычная
Ліберальна-
буржуазны

14. Беларускі нацыянальны рух
Напрамак Прадстаўнікі Стаўленне да
бальшавіцкага
ўраду
Эканамічная
аснова
дзяржаўнасці
Леварадыкальны БСДРП, БАК,
Белнацком і г.д.
+ Сацыялістычная
Ліберальна-
буржуазны
ВБР

15. Беларускі нацыянальны рух
Напрамак Прадстаўнікі Стаўленне да
бальшавіцкага
ўраду
Эканамічная
аснова
дзяржаўнасці
Леварадыкальны БСДРП, БАК,
Белнацком і г.д.
+ Сацыялістычная
Ліберальна-
буржуазны
ВБР -

16. Беларускі нацыянальны рух
Напрамак Прадстаўнікі Стаўленне да
бальшавіцкага
ўраду
Эканамічная
аснова
дзяржаўнасці
Леварадыкальны БСДРП, БАК,
Белнацком і г.д.
+ Сацыялістычная
Ліберальна-
буржуазны
ВБР - Буржуазная

17. Адносіны дзяржаў-суседзяў
• Украіна – украінізацыя
паўднёвых земляў;
• Літва – прэтэнзія на заходнюю
частку Беларусі;
• Польшча – імкненне аднавіць
РП у межах 1772 г.

18. І Усебеларускі з’езд (5-18 снежня 1917 г.)
Прынятае рашэнне:
• Перадаць уладу
Усебеларускаму Савету
сялянскіх, рабочых і салдацкіх
дэпутатаў.
Вынік:
• Разагнаны бальшавікамі.
• Улада падпольна
перададзена Выканкаму Рады
з’езда.

19. Абвяшчэнне БНР
Немцы ўвайшлі ў Мінск
Бальшавікі сышлі
Выканкам Рады з’езда выдае 3 Устаўныя граматы:
1. 21 лютага 1918 г. – Выканкаму Рады з’езда –
улада ў Беларусі.
2. 9 сакавіка 1918 г. – стварэнне БНР.
3. 25 сакавіка 1918 г. – незалежнасць БНР.

20. Органы ўлады
Заканадаўчая ўлада
•Рада БНР;
•Кіраўнік: І. Серада
Выканаўчая ўлада
•Народны сакратарыят;
•Кіраўнік: Я. Варонка.

21. Пошук знешняй падтрымкі
25 красавіка 1918 г. –
тэлеграма нямецкаму кайзеру
Вільгельму.
Але!
Германія не прызнала БНР

22. БНР – дзяржава?
Прыкмета дзяржавы Наяўнасць у БНР
Тэрыторыя
Насельніцтва
Суверэнітэт
Функцыянаванне органаў улады
Збор падаткаў
Сімволіка

23. Стаўленне бальшавікоў да беларускай
дзяржаўнасці
Аблвыканкамзах
(А. Мяснікоў, В. Кнорын):
беларускія тэрыторыі – у
Заходнюю вобласць РСФСР
Белнацкам
(А. Чарвякоў, З. Жылуновіч):
за стварэнне беларускай
савецкай рэспублікі

24. Рашэнне аб стварэнні ССРБ
Прычыны:
Імкненне нацыянальных партый да
незалежнасці;
Існаванне БНР.
30 снежня 1918 г. – VI Паўночна-
Заходняя абласная канферэнцыя
РКП(б) у Смаленску:
Створана КП(б)Б.
Кіраўнік: А. Мяснікоў.
Рэзалюцыя аб абвяшчэнні ССРБ.

25. Стварэнне ССРБ
1 студзеня 1919 г. –
сфармірованы Часовы рабоча-
сялянскі савецкі ўрад Беларусі.
Кіраўнік: З. Жылуновіч.
5 студзеня 1919 г. – урад – у
Мінск.

26. Тэрытарыяльныя змены
Пагроза з боку Польшчы
16 студзеня 1919 г. – Віцебская, Магілёўская і
Смаленская губерні – у склад РСФСР.
2-3 лютага 1919 г. – І Усебеларускі з’езд Саветаў.
Рашэнні:
• Прынята Канстытуцыя ССРБ;
• Аб’яднанне ССРБ і Літоўскай ССР у ССРЛіБ
(Літбел).

27. 27 лютага 1919 г. – створаны органы ўлады Літбел
Заканадаўчая ўлада
•ЦВК
Выканаўчая ўлада
•СНК
Сталіца – г. Вільня.
Жнівень 1919 г. – Літбел захоплена Польшчай.