Հայկազունի Երվանդականների թագավորությունը Ք. Ա. 7-6 դարերում
1.
2. Մովսես Խորենացին
պամում էր, որ Սկայորդին
շատ հզոր էր ու ահեղ:
Քանի որ հզոր էր նա 681 թ.
Ապաստան թվեց
Ասորեստնի թշնամիներից:
Բայց վանի
թագավորությունը գանլով
թուլանում էր, բայց
հզորանում էր նրա որդի՝
Պարույրը, որը ուներ Վանա
լճից մինչև Եփրատ ընկած
տարածքը:
3. Պարույրը դաշինք կնքեց
Բաբելոնի ու
Մաարաստանի հետ,
որպեսզի հաղթեն
Ասորեստանին: Հետո
612թ. Պարույրը գրավեց
Ասորեստանի Նիվեն
մայրաքաղաքը, դրա
համար էլ նրան հռչակեց
Մարաստանի թագավորը
Հայաստանի թագավոր:
4. Ք. Ա. 680-670 թ. Պարույրին
հաջորդեց
Երվանդ I Սարկավակյացը: Եվ
հենց նրա աունով է, որ
մերՀայկազունների նոր ճյուղը
կոչեցին Երվանդական կամ
Երվանդունի:
5. Երվանդը ուներ 8000 հեծյալ,
40000 հետիոտն: Դա այն
ժամանակներում շատ ուժ էր:
Իր թագավորության
սահմանները
հյուսիսարևելքում հասնում էին
մինչև Կուր գետ, հյուսիս-
արևմուտքում՝ Սև Ծով,
արևելքում՝ Մարաստան, իսկ
հարավում մինչև Հյուսիսային
Միջագետք:
6. Մովսես Խորենացին Տիգրան
Երվանդունուն դասում էր Արամից և
Հայկից հետո ամենաքաջը: Պատմիչ
Քսենոփոնից իմացել ենք, որ Տիգրանը
սովորեցրել է մի փիլիսոփայի: Ք. Ա.
550թ. Նա օգնեց Մեծն Կյուրոսին որ
միասին տափալեն Մարսատանին,
քանի որ Մարաստանը արշավել էր
Հայաստանի վրա: Կյուրոսը ստեղծեց
պարսկական տերություն, որը
ամենահզորն էր ու կեցվեց Արքիմեդյան
տերություն: Տիգրան I-ի իշխանությունը
տարածվում էր Հայաստանից մինչև
Կապադովիկիայի, Աղվանքի և
Վրաստանի կողմերը: Քանի որ
Հայաստանը օգնում էր Կյուրոսին նա
արտոնյալ դիրքեր ուներ տերության
մեջ: Տիգրանին հաջորդում է Վահագնը,
ով ռազմի և քաջության աստվածն էր: