KLub Wnuka Sybiraka III LO 2016 -2018.ppt

2. CzŁonkowie Klubu • Opiekun Klubu: dr Elżbieta Andrasz • Prezes: Łukasz Krzemiński • Z- cy Prezesa: Julia Włodarska Patryk Skorupa • Skarbnik: Barbara Wieczorek • Kronikarz : Klaudia Nowakowska Obelisk poświęcony pamięci Sybiraków na cmentarzu komunalnym w Olsztynie przy ul. Poprzecznej

3. CzŁonkowie Klubu • Filip Cały • Julia Cichoń • Aleksandra Czyżewska • Izabela Dobrzeniecka • Martyna Gola • Karolina Korzekwa • Filip Kozera • Szymon Kułdo • Michalina Kurzyńska • Marta Lejman • Agata Michniewicz • Wiktor Nankiewicz • Filip Niewiadomski • Julita Ogrodowczyk • Aleksandra Paprota • Alicja Pleszkun • Michał Radomski • Jędrzej Tomaszewski • Katarzyna Truszczyńska • Robert Wesołowski • Michał Wiśniewski • Joanna Wyszomirska • Julia Zych

4. 28 XI 2016 r. Klasa I D – Klubem Wnuka Sybiraka Niepewni, ale dumni przejęliśmy od Maturzystów z klasy III D zadania wynikające z przynależności do Klubu Wnuka Sybiraka. Starsi koledzy zapewnili nas , że współpraca z Sybirakami to przyjemność i wielka przygoda. Dzisiaj, po 2 latach współpracy wiemy , że spotkania i wspólne wyjazdy z Państwem to niezapomniane wrażenia i poznawanie historii od naocznych świadków. Dziękujemy. Na pierwszym planie nasi Goście- Sybiracy, z Prezesem Związku Sybiraków- Panem Dr Zygmuntem Skotnickim na czele.

5. 28 XI 2016 r. Klasa I D – Klubem Wnuka Sybiraka Podczas tego pokoleniowego spotkania dowiedzieliśmy się o deportacjach i nieludzkim obliczu sowieckiego terroru . Postanowiliśmy dokumentować i upowszechniać tragiczne losach Sybiraków, i tym samym ostrzegać współczesne pokolenia młodzieży przed systemem totalitarnym. Chcemy, aby prawda o zesłańczych losach dotarła do naszych koleżanek i kolegów i by na zawsze pozostała ważną przestrogą na przyszłość.

6. W uroczystości udział wzięli nasi honorowi Goście - Sybiracy, wizytator z Kuratorium Oświaty - Pani Ewa Klonowska, Dyrektor Pani Danuta Gomolinska, Wicedyrektor Pani Anna Kutnik oraz wychowawcy klas: Pani Profesor Izabela Kulbaba i Pani Profesor Marta Sarnowska.

7. OCALIĆ OD ZAPOMNIENIA Kamil Cyprian Norwid pisał: Żeby kroczyć drogą przyszłą, trzeba wiedzieć, skąd się przyszło. Wiedza o losach ,, sowieckiego zniewolenia człowieka przez człowieka”, tysiące grobów od Morza Białego po Pacyfik, największym cmentarzu na świecie kryjącym miliony ciał ludzkich, jest konieczna i powinna być utrwalona. Od Sybiraków, ludzi najbardziej pokrzywdzonych przez reżim Stalina, dowiedzieliśmy się, że nie kierują się chęcią odwetu, zemsty ani nienawiścią. Pojednanie, przebaczenie i zgoda – to podstawowe wartości, jakie Sybiracy przekazują nam, młodym. Poprzez poznawanie prawdy historycznej tak długo ukrywanej przez Zesłańców ( w Polsce do 1989 r. nie można było ujawniać swojej sybirackiej przeszłości) pragniemy utrwalać syberyjską martyrologię Polaków i przekazywać naszym kolegom i koleżankom.

8. OCALIĆ OD ZAPOMNIENIA Pamiątkowe zdjęcie z Sybirakami: Panią Marią Obolewicz i Panem Henrykiem Truskowskim.

9. UROCZYSTOŚCI Pamiątkowe zdjęcie członków Klubu Sybiraka : Agaty Michniewicz, Łukasza Krzemińskiego, Aleksandry Czyżewskiej, Patryka Skorupy z Prezesem Związku Sybiraków w Olsztynie - Panem dr Zygmuntem Skotnickim i Panią Marią Obolewicz - członkiem Zarządu Związku Sybiraków.

10. 13 kwietnia 2017 r. 77.Rocznica II Wielkiej Wywózki Polaków na Syberię Uroczystości upamiętniające 77. Rocznicę II wielkiej wywózki Polaków na Sybir odbyły się w wielu polskich miastach, także w Olsztynie. Sybiracy z Warmii i Mazur wzięli udział w Mszy świętej w kościele św. Józefa, potem pod obeliskiem poświęconym pamięci Sybiraków na cmentarzu komunalnym w Olsztynie. Wspomnienia uczestników tamtych trudnych wydarzeń wciąż są żywe.

11. 13 kwietnia 2017 r. 77.Rocznica II Wielkiej Wywózki Polaków na Syberię Poczet sztandarowy w kościele św. Józefa w Olsztynie: Agata Michniewicz, Łukasz Krzemiński, Aleksandra Czyżewska Członkowie Klubu podczas uroczystości: Barbara Wieczorek. Patryk Skorupa. Anna Siedlecka.

12. 8 września 2017 r. na zaproszenie Związku Sybiraków dziesięciu członków Klubu uczestniczyło w XVII Międzynarodowym Marszu Żywej Pamięci Polskiego Sybiru w Białymstoku. W Marszu uczestniczyło 13 tys. osób z całej Polski, w tym także goście m.in. z Litwy, Łotwy, Białorusi, USA. Uroczystości rozpoczęły się pod Pomnikiem Katyńskim. Wartę honorową pod pomnikiem zaciągnęli żołnierze, straż graniczna, harcerze oraz uczniowie z Białostockich szkół. Po oficjalnym rozpoczęciu Marszu i modlitwie ekumenicznej zgromadzeni przeszli ulicami Białegostoku do kościoła p.w. Świętego Ducha. Po zakończeniu uroczystości zwiedziliśmy Muzeum Sybiraka. XVII Marsz Żywej Pamięci Polskiego Sybiru w Białymstoku 8 września 2017 r. Pomnik Katyński w Białymstoku,

13. Przemarsz uczestników ulicami Białegostoku.

14. Muzeum Pamięci Sybiru jest placówką ogólnopolską zajmującą się tematyką wywózek Polaków na Wschód. Przedmiotem działania Muzeum jest gromadzenie, ochrona i udostępnianie zbiorów dokumentujących losy obywateli polskich deportowanych na Sybir. Członkowie Klubu: Alicja Pleszkun, Filip Kozera, Łukasz Krzemiński, Michalina Kurzyńska, Barbara Wieczorek, Anna Siedlecka, Joanna Wyszomirska, Patryk Skorupa, Katarzyna Truszczyńska.

15. 17 września 1939 roku to pamiętny dzień agresji ZSRR na Polskę. Dzięki ustawie stał się również wydarzeniem najwyższej rangi dla rzeszy Sybiraków. W Olsztynie rocznicowe uroczystości Światowego Dnia Sybiraka odbyły się w kościele św. Józefa i pod pomnikiem Pamięci Zesłańców Syberyjskich przy al. Sybiraków. Poczet sztandarowy: Barbara Wieczorek, Łukasz Krzemiński, Katarzyna Truszczyńska

16. Podczas uroczystości modlono się w intencji Kresowian, którzy bronili II Rzeczpospolitą przed agresorami, a także Sybiraków, którzy walczyli w armiach Andersa i Berlinga oraz wszystkich zesłanych na Syberię. Po nabożeństwie pod Pomnikiem Pamięci Zesłańców Syberyjskich złożono wiązanki kwiatów i zapalono znicze. Prezes olsztyńskiego oddziału Związku Sybiraków Pan Zygmunt Skotnicki przypomniał, że Dzień Sybiraka zbiega się z 78. rocznicą agresji Związku Radzieckiego na Polskę, bo właśnie od 17 września 1939 roku zaczęły się wywózki. Obchody Dnia Sybiraka w Olsztynie 17 września 2017 r. Poczet sztandarowy III LO: Barbara Wieczorek, Łukasz Krzemiński, Katarzyna Truszczyńska z Panią Dyrektor Danutą Gomolińską i Wicewojewodą Panem Sławomirem Sadowskim.

17. Przedstawiciele władz wojewódzkich i samorządowych z ks. Arcybiskupem. Edmundem Piszczem przed Pomnikiem Zesłańców Syberyjskich .

18. Wojewódzkie Obchody Dnia Sybiraka w Giżycku 90. Rocznica powstania Związku Sybiraków Uroczyste obchody DNIA SYBIRAKA dla upamiętnienia 90.rocznicy powstania Związku Sybiraków i 79.rocznicy agresji Związku Radzieckiego na Polskę odbyły się w niedzielę16 września 2018 r. w Giżycku. Uroczystości zorganizowali Zarząd Oddziału Związku Sybiraków w Olsztynie i Burmistrz Miasta Giżycko. Patronat honorowy objęli Szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych – Jan Kasprzyk oraz Wojewoda Warmińsko- Mazurski – Artur Chojecki. Uroczystość rozpoczęła się Mszą świętą w kościele Św. Ducha Pocieszyciela w Giżycku, którą celebrował wielki przyjaciel Sybiraków- ks. Arcybiskup Edmund Piszcz w asyście księży kapelanów . Mszę św. poprzedzono wprowadzeniem sztandarów Związku Sybiraków i zaprzyjaźnionych szkół. Na zaproszenie Związku Sybiraków w uroczystości wzięli udział Sybiracy, władze wojewódzkie i samorządowe, żołnierze z garnizonu w Giżycku oraz członkowie Klubów Wnuka Sybiraka. Po mszy św. zebrani przeszli na miejsce pamięci – symboliczny grób i Pomnik Pamięci Sybiraków. Tam w obecności Kompanii Honorowej Wojska Polskiego i Orkiestry wojskowej odśpiewano hymn narodowy i hymn Sybiraków. Prowadzący uroczystość Dr Zygmunt Skotnicki - Prezes Zarządu Oddziału Związku Sybiraków w Olsztynie podziękował wszystkim zebranym za obecność i pamięć o Sybirakach. Podkreślił, że tragedia zesłań nigdy nie powinna się powtórzyć.

19. Rocznicowe uroczystości rozpoczęły się Mszą św. w kościele Św. Ducha Pocieszyciela w Giżycku.

20. Uroczystości pod symbolicznym grobem - Pomnikiem Pamięci Sybiraków w Giżycku. Na pierwszym planie poczty sztandarowe i Pan dr Zygmunt Skotnicki – Prezes Związku Sybiraków w Olsztynie. Pan Marian Kupczałojć – Sybirak z delegacjami 3 olsztyńskich szkół: III LO, SZ.P. nr 5, SZ. P. nr 1.

21. XIV Światowy Dzień Sybiraka w Szymbarku / Kościerzyny 17 września 2017 r. Na zaproszenie Związku Sybiraków w Gdańsku oraz Starosty Kartuskiego 10 członków naszego Klubu z opiekunem – Panią Elżbietą Andrasz wzięło udział w XIV Światowym Dniu Sybiraka w Szymbarku. Wyjazd dla młodzieży z 3 olsztyńskich Klubów Sybiraka zorganizował Zarząd Oddziału Związku Sybiraków w Olsztynie. Bardzo dziękujemy za piękną lekcję historii. W Centrum Edukacji i Promocji Regionu w Szymbarku . Na zdjęciu Sybiracy – Pan Marian Kupczałojć i Pani Stanisława Korzeniewska z członkami Klubu.

22. Po zakończeniu oficjalnych uroczystości w Centrum Edukacji i Promocji w Szymbarku zwiedziliśmy oryginalny Dom Sybiraka przywieziony z Irkucka oraz model drewnianego baraku sybirackiego. Oglądaliśmy także wystawę zdjęć obrazujących surowe życie zesłańców zgromadzoną w towarowych wagonach a bunkrze „Gryf Pomorski” przeżyliśmy „prawdziwy” nalot dzięki specjalnym efektom akustycznym. Ciekawym doświadczeniem było wejście do domu stojącego na kominie. Bardzo dziękujemy za żywą lekcję historii. Sybirak Pan Henryk Koczan z członkami Klubu. ,, Dom do góry nogami”

23. Wigilia Sybiraków 17 grudnia 2017 r. Wigilia rozpoczęła się modlitwą, którą odmówił arcybiskup senior Edmund Piszcz. Podkreślił, że Sybiracy to ludzie, którzy mają za sobą pełne bólu i cierpienia przeżycia a to, że dziś się spotykają to znak odrodzenia wewnętrznego. Przy stole zasiadło około 200 osób, w tym Sybiracy, przedstawiciele władz wojewódzkich i miejskich oraz prezesi 3 olsztyńskich Klubów Wnuka Sybiraka.

24. Wigilia Sybiraków 17 grudnia 2017 r. Prezes Związku Sybiraków – Pan dr Zygmunt Skotnicki złożył wszystkim obecnym na wigilii życzenia bożonarodzeniowe i noworoczne. Poinformował zebranych, że na Warmii i Mazurach działają dwa oddziały Związku Sybiraków. Elbląski oddział liczy około 500, a olsztyński ponad 1000 członków.

25. 78. Rocznica II Wielkiej Wywózki Polaków na Syberię 13 kwietnia 2018r. Członkowie Klubu Sybiraka III LO z Panią Dyrektor Danutą Gomolińską, z Prezesem Związku Sybiraków Panem dr. Zygmuntem Skotnickim oraz z Sybirakami -członkami Zarządu Oddziału.

26. Poczty sztandarowe w czasie uroczystości: Związku Sybiraków w Olsztynie, Szkoły Podstawowej nr 5 i III LO.

27. Poczet sztandarowy Związku Sybiraków w Olsztynie z członkami Klubów Sybiraka III LO i Szkoły Podstawowej nr 5 przed obeliskiem poświęconym pamięci Sybiraków na cmentarzu komunalnym w Olsztynie przy ul. Poprzecznej.

28. Pani Dyrektor Danuta Gomolińska z członkami Klubu Sybiraka: Łukaszem Krzemińskim, Katarzyną Truszczyńską, Barbarą Wieczorek, składają kwiaty przed obeliskiem poświęconym pamięci Sybiraków na cmentarzu komunalnym w Olsztynie przy ul. Poprzecznej.

29. Międzynarodowa Pielgrzymka Sybiraków na Jasną Górę 5-6 maja 2018r. W dniach 5-6 maja 2018 r. członkowie Klubu Sybiraka na zaproszenie Związku Sybiraków w Olsztynie uczestniczyli w Ogólnopolskiej Pielgrzymce Sybiraków na Jasną Górę. Uroczystość połączona była z 90.Rocznicą powstania Związku Sybiraków i 100-leciem odzyskania niepodległości przez Polskę.

30. Poczet sztandarowy Związku Sybiraków w Olsztynie: P. Janina Starowiejska, P. Henryk Koczan, P. Henryk Truskowski

31. Na zaproszenie Sybiraków w Pielgrzymce uczestniczyło 5 członków Klubu: Barbara Wieczorek, Katarzyna Truszczyńska, Łukasz Krzemiński, Marta Lejman, Klaudia Nowakowska oraz opiekun Klubu – Pani Elżbieta Andrasz Po oficjalnych uroczystościach zwiedziliśmy narodowe sanktuarium.

32.  Bohater nie musi walczyć z bronią w ręku. Nie musi być żołnierzem. Bohaterem może być dziecko, kobieta, matka, ojciec. Jego jedyną bronią są silna wola i determinacja. Dowodem na to są losy tysięcy Polaków wywiezionych na Syberię.  Każdy dzień zesłania był walką o przetrwanie – swoje, swoich dzieci, mężów, rodziców. Zesłańcy ścierali się w śmiertelnym boju z dziką syberyjską przyrodą, głodem, chorobami. Pracowali w kołchozach i kopalniach, cierpieli w lochach NKWD i nieludzkich łagrach. Byli upokarzani, bici, okradani. Na ich rękach umierali najbliżsi. Nigdy się jednak nie poddali. Ich losy to opowieść o klęsce, nadziei i heroicznej walce zwieńczonej zwycięstwem.  Poprosiliśmy z kilku z nich, aby opowiedzieli o swoich dramatycznych losach.

33. Spotkania z Sybirakami Jesteśmy, aby pamiętać… Śp. doktor Wacław Awiżeń 1938 -2018 Rodzina Awiżeń została wywieziona na Syberię w październiku 1951 r. Głównym powodem było gospodarowanie na 20-hektarowym gospodarstwie w miejscowości Żemojtele na Wileńszczyźnie. Sowieci uznali rodzinę za kułaków i wroga ludu. Na Syberię trafiła cała rodzina: rodzice Zofia i Jan, ich dwóch synów: Antoni z żoną i dwójką maleńkich dzieci, 13-letni Wacław, maleńka córeczka – Stasia, urodzona w 1950r. oraz stryj Piotr. Pominięto tylko najstarszego syna Jana, ponieważ w czasie wojny walczył w Armii gen. Zygmunta Berlinga. Ciężko ranny pod Kołobrzegiem wrócił do żony i zamieszkał w Wilnie. Podróż w bydlęcych, zakratowanych wagonach, z dziurą pośrodku wagonu, służącą jako toaleta, trwała 2 tygodnie. Ciała zmarłych zesłańców Sowieci wyrzucali podczas postojów na śnieg. Stawały się pokarmem dla dzikich zwierząt.

34. Śp. doktor Wacław Awiżeń (1938 – 2018) Po przekroczeniu Uralu i zakończeniu linii kolejowych zesłańców transportowano barkami po rzekach Ob i Czaja, potem parę dni jechali saniami błotnymi i wreszcie trafili do obozu nad niewielką rzeczką Niursa, w samym sercu tajgi. W sumie podróż trwała 2 miesiące. W miejscu przesiedlenia, w przyczółku Wierch –Niursa ( obwód tomski) umieszczono ich w drewnianych barakach i ostrzeżono, że stamtąd ucieczki nie ma. Pan doktor Wacław Awiżeń w trakcie spotkania z Klubem Sybiraka w III LO (5 czerwca 2017 r.).

35. Śp. doktor Wacław Awiżeń (1938-2018) Dzieci do lat 14 obowiązkowo wysłano do rosyjskiej szkoły, wszyscy starsi pracowali przy wyrębie tajgi. Aby dotrzeć do szkoły Wacław codziennie pokonywał 5 km tam i z powrotem przez las. Szkoła była oczywiście rosyjska. W wolnych od nauki dniach dorabiał jako przewoźnik przez rzekę Niursa. Na zesłaniu podstawowym wyżywieniem były suchary i czarny chleb, tłuszcz z ryb i margaryna. Te towary można było kupić w małym obozowym sklepiku, ale kupowali je tylko ci zesłańcy, którzy mieli pieniądze przywiezione z Polski. W tajdze, w czasie przerwy w pracy, zesłańcy dostawali zupę ugotowaną z wody i ziemniaków, czasami dodawano małe kawałki ryb. W 1955 r. 17-letni wówczas Wacław za namową ojca uciekł z Syberii i przedostał się do Wilna. Było to po śmierci Stalina i w trakcie politycznej odwilży w Związku Radzieckim. Dzięki bezinteresownej pomocy wielu ludzi Wacław dotarł do Wilna i zamieszkał u najstarszego brata. Przez miesiąc ukrywał się, potem zgłosił się na milicję i prosił o zaświadczenie do prawa pobytu w Wilnie. Po kilku wizytach otrzymał takie pozwolenie.

36. Śp. doktor Wacław Awiżeń (1938-2018) W 1958 r. po zdaniu w wileńskim liceum matury Pan Wacław dostał powołanie do armii Związku Radzieckiego. Za odmowę służby ponownie wywieziono go na Syberię. Tym razem tylko na kilka miesięcy. Wielokrotnie pisał prośby o zwolnienie z armii i powrót do Wilna. Głównym argumentem było miejsce urodzenia, tj. Żemojtele / Wilna i fakt, że ma polskie obywatelstwo. Po ułaskawieniu otrzymał pozwolenie opuszczenia Syberii, ale pod warunkiem, że wyjedzie do Polski. Do Olsztyna przyjechał w 1959r. Dla repatriantów ówczesne Ziemie Odzyskane stanowiły krainę nadziei. Pan Wacław widział swą przyszłość w uzyskaniu wykształcenia. Studia rozpoczął na Akademii Medycznej w Białymstoku, a ukończył w Warszawie w 1965 roku. Po studiach wrócił do Olsztyna i przez całe swoje życie pracował jako lekarz. Do Polski nie wrócił ukochany tata i dwoje maleńkich, urodzonych na Syberii dzieci brata. Tajga na rzeką Niursa jest ich grobem.

37. Pan doktor Wacław Awiżeń i członkowie Klubu Wnuka Sybiraka III LO (5 czerwca 2017 r.).

38. Spotkania z Sybirakami Pani Stanisława Korzeniewska - zesłana na Syberię w latach 1940-1946 Pani Stanisława Korzeniewska, zd. Szeremeta zaczęła tułaczy szlak w osadzie Belweder koło Łucka na Wołyniu. Od 17 września 1939 r. jej rodzina przeżyła pierwsze bolesne chwile sowieckiej okupacji, sowieckiego wszechobecnego kłamstwa. Rodzinę deportowano na Syberię 10 lutego 1940 r. Była to pierwsza, najbardziej tragiczna w skutkach deportacja. Temperatura tej zimy spadła do - 40º C, tysiące zesłańców nie przeżyło podróży w bydlęcych, nieogrzewanych wagonach. Na Syberię deportowano rodziców: Mariannę i Łukasza Szeremeta, ich troje dzieci: Józefa (ur.1924r.), Antoniego (ur.1935r.) , Stanisławę (ur.1937r.) oraz babcię ze strony ojca – Wiktorię Szeremeta. Ojciec rodziny, legionista, prowadził na Wołyniu 20 ha gospodarstwo. To był podstawowy powód zesłania.

39. Łomot kolbami karabinów do drzwi, pół godziny na spakowanie, zbiórka przed domem, załadunek na sanie, wyjazd na dworzec kolejowy, gdzie czekały bydlęce wagony, w nich z jednej i drugiej strony drewniane prycze, a pośrodku otwór w podłodze (toaleta) – tak wyglądał pierwszy przymusowy wyjazd na Syberię zgotowany Polakom przez komunistycznych oprawców. Podróż trwała miesiąc. Miejsce docelowe to łagry w tajdze w obwodzie Archangielskim. W niewielkiej wiosce Charytonowo czekały na rodzinę Szeremetów zniszczone baraki po poprzednich zesłańcach. W jednym baraku Sowieci kwaterowali kilkadziesiąt rodzin. Rodzice Stanisławy i 16- letni brat Józef pracowali w tajdze przy wyrębie drzew. Babcia – inwalidka z czasów I wojny światowej, chodząca o kulach została w baraku i opiekowała się dwójką wnuków: 5-letnim Antkiem i 3 –letnią Stanisławą. We wrześniu 1941r. po powstaniu Armii Generała Władysława Andersa i ogłoszeniu amnestii rodzina Szeremetów opuściła łagry i wyjechała do Kujbyszewa nad Wołgą,

40. W mieście leżącym 1050 km od Moskwy powstała placówka polskiej ambasady, która organizowała wszechstronną pomoc dla polskich zesłańców. Babcia Wiktoria nie wytrzymała trudów zesłania, zmarła na dworcu kolejowym w czasie podróży do Kujbyszewa. Została pochowana na najbliższym cmentarzu. Z Kujbyszewa rodzina Szeremetów przeniosła się do oddalonej 100 km miejscowości Nowy Gujan. Tata zatrudnił się w zakładzie szewskim, mama pracowała dorywczo jako krawcowa. Najstarszy brat dostał pracę w utworzonej w Kujbyszewie polskiej ambasadzie. Kilka tygodni później wstąpił do Armii Gen. Andersa. Z armią opuścił Związek Radziecki. Po wojnie, ze względu na represje komunistycznych władz wobec żołnierzy walczących pod dowództwem gen .Andersa, nie wrócił już do Polski. Na stałe pozostał w Londynie. W Nowym Gujanie wydawało się, że sytuacja rodziny poprawiła się. Jednak rodzice poddani zostali kolejnym represjom. Władze miasteczka siłą i szantażem zmuszali rodzinę do przyjęcia obywatelstwa Związku Radzieckiego.

41. Ojciec nie zgodził się, ale ciągłe represje ze strony NKWD były przyczyną załamania nerwowego i hospitalizacji w szpitalu psychiatrycznym w Kujbyszewie. Zmarł tam 1 lipca 1945 r. , został pochowany w zbiorowym grobie. Żona dowiedziała się o śmierci męża przypadkowo. Pojechała do Kujbyszewa, aby odwiedzić męża w szpitalu i zawieść mu trochę żywności. Na miejscu dowiedziała się, że mąż nie żyje. Pracownicy szpitala wskazali jej zbiorowy grób. Po tym nieszczęściu Marianna Szeremeta rozpoczęła starania o powrót do Polski. Pozwolenie opuszczenia Związku Radzieckiego otrzymała dopiero na wiosnę 1946 r. Z dwójką dzieci: 12 Antosiem i 9 letnią Stasią w kwietniu 1946 r. przekroczyła granicę Polski. Na granicy do pociągu weszli polscy celnicy. Stasia z Antosiem przysłuchiwali się polskiej mowie. Pociąg zawiózł zesłańców na Ziemie Odzyskane, do Katowic. Mama zgłosiła się do PUR ( Państwowego Urzędu Repatriacyjnego) i poprosiła o 3 bilety do Warszawy. 75 km od stolicy, w Maciejowicach, był rodzinny dom Marianny Szeremeta. Po spotkaniu z rodziną Pani Marianna z dziećmi wyjechała do Olsztyna. Było to w sierpniu 1946 r. Stasia i Antoś zapisani zostali do Szkoły Podstawowej nr2 znajdującej się przy ul. Zwycięstwa ( obecnie ul. Piłsudskiego).

42. Tablica w Kotłas (w obwodzie archangielskim) poświęcona pamięci Zesłańców

43. Dzielna mama - Marianna Szeremeta zmarła w 1966 r. Jest pochowana na cmentarzu w Maciejowicach. W sierpniu 2017 r. Pani Stanisława dzięki namowie i pomocy swojej córki i wnuków pojechała na Syberię, do Kotłas. Pokonała tysiące kilometrów, ale tak naprawdę to nie odległość była najważniejsza. Stanęła przy zbiorowym grobie polskich zesłańców i podziękowała za ich heroizm i poświęcenie. Pani Marianna Korzeniewska zd. Szeremeta z córką Gabrielą Siawrys na Syberii

44. Pani Stanisława Korzeniewska na spotkaniu z Klubem Sybiraka (16.05.2017 r.)

45. Spotkania z Sybirakami Pan Henryk Koczan - Zesłaniec Syberyjski w latach 1951- 1956 W 1945 r. po zakończeniu działań wojennych Polacy mieszkający na dawnych Kresach Wschodnich stali się obywatelami Związku Radzieckiego. Dla Polaków oznaczało to poniżającą biedę, niepewność jutra i strach przed komunistycznym reżimem. Tysiące Polaków zaznały piekła stalinowskich więzień i łagrów, a jeszcze liczniejsi zostali zesłani na Syberię. Rodzice Pana Henryka posiadali na Wileńszczyźnie w Butkunach 16 – hektarowe gospodarstwo. Kiedy nie zgodzili się oddać ziemi do kołchozu, cała rodzina stała się wrogiem ludu i skazana na wywózkę na Syberię. NKWD-ziści przyszli w nocy 2.10.1951 r. Pan Henryk Koczan podczas spotkania z Klubem Sybiraka ( 23. 02.2017r.)

46. W pośpiechu, w ciągu 2 godzinach nakazali przygotować się do wyjazdu. Rodzice wiedzieli, dokąd ich wywożą, dlatego w koce załadowali pierzyny, ciepłe ubrania i żywność. Pan Henryk miał wtedy 10 lat, jego dwie młodsze siostry: 8 i 6 lat. Rodzinę zawieziono ciężarówką na dworzec kolejowy w Kiejdanach i załadowano do towarowych, nieogrzewanych wagonów. W wagonie było już 9 innych rodzin. Jechali 3 tygodnie. Było koszmarnie zimno, ściany wagonu były oszronione. Najgorzej było z małymi dziećmi. Nie można ich było przewinąć, przebrać, nakarmić. Nie było skąd wziąć mleka. Kilkumiesięczne dzieci umierały na rękach zrozpaczonych matek. Pod koniec listopada dotarli koleją do Tomska. Stamtąd przewieziono zesłańców na przystań nad rzeką Ob, załadowano na stare statki i 300 km płynęli na północ w głąb tajgi. Był kilkunastostopniowy mróz, ale potężna rzeka jeszcze nie zamarła. Po 3 tygodniach dopłynęli do Norylskiego Kraju, w rejon Parabiel. Ostatnie 50 km dzieci i staruszkowie jechali na podwodach, tzn. saniach ciągniętych przez konie, inni szli pieszo. W końcu dotarli do kołchozu Karza, gdzie stało 18 jednoizbowych chałup, w tym 15 zamieszkałych. Ojciec Pana Henryka potrafił podkuwać konie, dlatego Rodzinę Koczan zatrzymano w tym kołchozie,

47. innych zesłańców popędzono dalej. Mama Pana Henryka pracowała przy kurach, dzieci obowiązkowo chodziły do radzieckiej szkoły. Za ciężką pracę w kołchozie nikt nie płacił. Zesłańcy dostawali trudodzień, tzn. niewielką porcje żywności, np. kilka ziemniaków. Wyprzedawali więc swoje rzeczy przywiezione z domu. Pan Henryk jeździł do szkoły na nartach. 15 km w jedną stronę przez tajgę. Towarzyszył mu pies, który ostrzegał go przed niedźwiedziem. W wolnych od nauki dniach woził wołami witki brzozowe. Zimy na Syberii były bardzo mroźne, temperatura spadała do – 54º. Latem natomiast dokuczały chmary muszek. Pan Henryk spał pod baldachimem zrobionym ze szmat.

48. W 1953 r. po śmierci Stalina nastąpiła polityczna odwilż, zniesiono obowiązek meldowania, pierwsi repatrianci otrzymali pozwolenie na powrót do Polski. Rodzina Koczan wróciła do Polski dopiero w 1956 r. Zamieszkała w Dobrym Mieście. Pan Henryk nie czuje się skrzywdzony, pobyt na Syberii uczynił go dojrzalszym, nauczył cenić dobroć i poświęcenie.

49. POWROTY DO OJCZYZNY ,, Więzienie bez krat”, ,, Białe krematoria” jak dziś określa się Syberię, było miejscem pobytu około 2 mln Polaków na różnych polanach z prymitywnymi barakami, w głębokiej tajdze lub stepach Kazachstanu, tysiące kilometrów od Ojczyzny. O Polsce należy zapomnieć, bo wymazana jest z mapy Europy, nigdy tam nie wrócicie. Ile razy słyszeli zesłańcy: tut budietie żyt i tut padochniotie (tutaj będziecie mieszkać i tutaj zdechniecie). Komendant obozu lub kołchozu stawał na środku placu, wyciągał przed siebie dłoń i stukając palcem drugiej ręki mówił: prędzej mi kaktus na ręce wyrośnie, nim wrócicie do domu. Już w bydlęcych wagonach, a potem przez długie lata zsyłki największym marzeniem Zesłańców było: Zjeść do syta i wrócić do domu. Głód był tak straszliwy, że matki zamieniały ubrania na jedzenie a wiosną zbierały trawę, która po kilkakrotnym przegotowaniu stawała się zawiesiną i nią karmiły swoje dzieci. Zesłańcy żyli nadzieją powrotu do Polski, choć każdego dnia śmierć zaglądała im w oczy. Często zazdrościli tym, co umarli

50. POWROTY DO OJCZYZNY Od wiosny 1944 r. brakowało już wszystkiego, co można byłoby zamienić na żywność. Zimę Zesłańcy przetrwali dzięki temu, że wyprzedawali najdroższe im sercu przedmioty: obrączki ślubne i medaliki.16 kg mąki żytniej musiało starczyć niejednej polskiej rodzinie przetrwać długą, syberyjską zimę. Na zesłaniu Polacy toczyli walkę o przeżycie, modlili się o powrót do ojczyzny. Kiedy w 1946 r. pierwsze transporty przekraczały na Bugu granicę Zesłańcy śpiewali hymn narodowy i całowali polską ziemię. Poprosiliśmy Sybiraków, aby opowiedzieli nam o tej nierównej walce z komunistycznym reżimem i swoich powrotach do POLSKI.

51. POWROTY DO OJCZYZNY Pan Michał Cydzik Lata zsyłki:1951-1956 Po uzyskaniu zgody na wyjazd do Polski należało zebrać stosowną ilość pieniędzy, aby opłacić transport. Dzięki pomocy rodziny mieszkającej na Kresach rodzice zgromadzili potrzebne środki. Z naszą rodziną wróciła także siedemnastoletnia dziewczyna, która była sierotą i nie miała pieniędzy na opłacenie drogi powrotnej. Pociagiem dotarliśmy do Sokółki i osiedliliśmy się w okolicy, ponieważ mieszkał tam brat matki. Czteroosobową rodziną mieszkaliśmy w pokoiku 2,5m x 3,5m. Od władz nie otrzymaliśmy żadnej pomocy, żyliśmy z pracy u okolicznych rolników.

52. POWROTY DO OJCZYZNY Pani Marta Kuziel Lata pobytu na Syberii 1940 - 1946 Mój powrót do Polski był możliwy dzięki pozytywnie rozpatrzonej prośbie mojego stryja mieszkającego w Lublinie, gdzie mieścił się ówczesny rząd. Wracałam razem z mamą. Mój starszy o 13 lat brat wstąpił do wojska polskiego powstałego w Związku Radzieckim pod dowództwem Generała Władyslawa Andersa. Przeszedł on cały front, po wojnie znalazł się w Anglii i już nie wrócił do Polski. Dla ówczesnych komunistycznych władz Polski był wrogiem ludu i zdrajcą.

53. POWROTY DO OJCZYZNY Pan Józef Sienkiewicz Lata pobytu na Syberii 1949 - 1956 Po śmierci Stalina mój ojciec został wzywany na komendę NKWD w celu złożenia wyjaśnień, czy jest Polakiem i czy chciałby powrócić do Polski. NKWD– dziści namawiali ojca do pozostania w Związku Radzieckim. W 1956 roku rozpoczęto weryfikacje narodowościowe i zapisywanie do powrotu do Polski. Rodzice zaczęli pozbywać się swoich rzeczy. Powrót pociągiem osobowym trwał kilkanaście dni trasą transsyberyjską.Punkt repatriacyjny był w Sanoku, gdzie spędziliśmy około 3 tygodnie. Rodzice musieli wybrać miejsce zamieszkania w Polsce. Ojciec miał siostrę w Olsztynie, dlatego tutaj przyjechaliśmy. Rodzice osiedli na gospodarstwie we wsi Opin koło Ornety. Mnie zapisano do klasy piątej szkoły podstawowej. Koledzy śmiali się ze mnie i nazywali , ,,rusek”, ponieważ bardzo słabo mówiłem po polsku.

54. POWROTY DO OJCZYZNY Pan Zygmunt Skotnicki Lata na zesłaniu: 1942-1946 Niestety nie będą to osobiste wspomnienia, wówczas 4-latka, tylko wspomnienia rodzinne . Po śmierci taty, który zginął pierwszego dnia w bitwie pod Lenino, mama wraz ze mną i moimi dwiema starszymi siostrami została przewieziona transportem z rejonu Abań w Krasnojarskim Kraju do kołchozu w Assanówce koło Zaproża na Ukrainie. Do kraju powróciłem tylko z siostrą Jadwigą. Mama i siostra Władysława zmarły na Ukrainie. Naszą opiekunką była ciocia - Stefania Łaz. Pierwszym przystankiem w Polsce był Wołów, skąd wujek Kazimierz Łaz , żołnierz 1 Armii Wojska Polskiego, przewiózł nas do wsi Kamieńczyk, w kotlinie Kłodzkiej. Tam wcześniej osiedlono naszą babcię - Julię Łaz wraz z jej piątką dzieci. W domu była bieda, brakowało pieniędzy na podstawowe rzeczy. Wujek Stanisław po bitwie pod Monte Cassino osiedlił się w Anglii. Moim pragnieniem jest odnaleźć grób ukochanej Mamy, Ojca odnalazłem w zbiorowym grobie pod Lenino.

55. POWROTY DO OJCZYZNY Pani Maria Obolewicz Lata na zesłaniu:1952-1955 W 1953 r. po śmierci Stalina, tata w Polsce zaczął starać się o nasz powrót do kraju. W Kazachstanie zostaliśmy tylko z bratem, bo babcia, z którą zostaliśmy wywiezieni, zmarła niedługo po przyjeździe. Z NKWD brat dostał pismo, w którym informowano nas, że możemy poruszać się po Związku Radzieckim i że jesteśmy wolni. Musieliśmy jednak postarać się o zwolnienie z pracy w kołchozie. Po pięciu miesiącach starań otrzymaliśmy wreszcie pozwolenie na wyjazd do Polski. Bardzo się cieszyłam. W Polsce czekał na nas ojciec, którego nie widziałam 10 lat. W 1948 r. został zwolniony z łagru w Republice Komi i nakazano mu przyjechać do Olsztyna. Kiedy dostarczono nam paszporty wyruszyliśmy w najpiękniejszą dla mnie podróż . Miałam 17 lat, wracałam do Polski, do rodziców. Po tygodniu dojechaliśmy do Grodna na Białorusi. Tam czekała na nas mama z najstarszym bratem. Nie chciała opuszczać Związku Radzieckiego , dopóki jej młodsze dzieci nie wrócą z zesłania. Z bratem , z którym byłam w Kazachstanie wyjechaliśmy przez Brześć, Warszawę do Olsztyna. Miesiąc później mama wraz z drugim bratem również przyjechali do Polski. W 1956 r. rozpoczęłam naukę w szkole pielęgniarskiej w Gdańsku. Egzaminy zdawałam w języku rosyjskim. Tym językiem jeszcze przez długie lata posługiwałam się biegle. Tata o swoich tragicznych, zesłańczych losach nigdy nie mówił.

56. POWROTY DO OJCZYZNY Pan Wacław Awiżeń Lata pobytu na Syberii 1951-1955 Po śmierci Stalina, nastała odwilż polityczna. Rodzice wiedząc, że na Syberii nie ma przyszłości dla młodych, postanowili, że powinienem uciekać. Mama przygotowała mi na drogę prowiant składający się z kilku sucharów z wysuszonego chleba. Ojciec, którego widziałem wtedy po raz ostatni , na drogę dał mi kilka rubli i powiedział: ,,Pamiętaj synu, bądź uczciwym człowiekiem i nigdy nie kradnij, bo będziesz jak oni ..." . Wyruszyłem w drogę do ojczyzny. Najpierw na saniach błotnych dotarłem do przystani na rzece Czaja . Tam poznałem właściciela kutra rybackiego, który zgodził się zabrać mnie ze sobą do miejscowości Kołpaszewo w zamian za pracę na pokładzie . Po kilkunastu dniach dotarliśmy do Kołpaszewa, tam właściciel kutra, który domyślał się iż jestem uciekinierem, polecił mnie do pracy na większym statku . Po raz kolejny ciężko pracując na statku, po wielu przygodach dotarłem do Tomska a następnie aż do Nowosybirska.

57. W 1957r.,w trakcie zesłania na Syberii, zdałem maturę i dostałem się do Instytutu Rolniczego w Irkucku na wydział Mechanizacji Rolnictwa. Po zajęciach prawie co tydzień chodziłem do Irkuckiej Komendantury NKWD w sprawie pozwolenia na wyjazd do Polski. Pod koniec 1957 roku usłyszałem na komendzie, że: ,,Trzeba wszelkimi sposobami hamować wyjazd Polaków do Polski, gdyż repatriacja kończy się 31 marca 1958r.” W tym czasie otrzymałem odszkodowanie za złamany palec wskazujący, aż 1000 rubli. Poszedłem do Komendantury NKWD i położyłem te pieniądze na biurku jednego z oficerów. Na początku listopada otrzymałem od rodziców list, w którym napisali, że dostali pozwolenie na wyjazd do Polski a razem z nimi pozwolenie otrzymało sześć innych polskich rodzin. Sam powrót do Polski to było niesamowite szczęście i trudno opisać z jaką radością powitaliśmy ojczystą ziemię. Najważniejsze jest to, przeżyliśmy. Uważam, że to był cud, dziękuję Bogu za szczęśliwy powrót. POWROTY DO OJCZYZNY Pan Henryk Truskowski Lata pobytu na Syberii:1949-1958

58. POWROTY DO OJCZYZNY Pan Jerzy Żukowski Lata pobytu na Syberii: 1948-1955r. Sytuacja na Syberii zmieniła się po śmierci Stalina, zesłańcy otrzymywali zezwolenia na powrót do Polski. Pewnego dnia przyjechali oficerowie NKWD, chcieli nas zmusić nas do przyjęcia rosyjskiego obywatelstwa. Gdy moja mama odmówiła, dali nam karty repatriacyjne na powrót do Polski. Najbliższa kolej znajdowała się 180 km od miejsca, w którym przebywaliśmy. Na transport z Władywostoku czekaliśmy kilka dni, na większych stacjach dołączano kolejne wagony z zesłańcami. Przejeżdżaliśmy m.in. przez Moskwę, Kijów i Lwów, aż do granicy Polski. W Terespolu zostaliśmy przeniesieni do polskich wagonów i pojechaliśmy do Nowego Sącza. Tam zakwaterowano wszystkich w jednostce wojskowej. Zostaliśmy wysłani do mojej ciotki, ze względu na odmowę zameldowania dostaliśmy bilety do Olsztyna. Uczęszczałem do szkoły podstawowej, a później do technikum budowlanego. Osiedliłem się tutaj na stałe i założyłem rodzinę. W 1960r. po otrzymaniu paszportu i wizy, wybrałem się do Wielkiej Brytanii, gdzie po raz pierwszy zobaczyłem swojego ojca.

59. Pamiątkowe zdjęcie z wychowawcą klasy z Panią Profesor Martą Sarnowską. Zawsze mogliśmy liczyć na wsparcie i zaangażowanie Pani Profesor. Dziękujemy.

60. Dziękujemy za uwagę Naszym młodszym Koleżankom i Kolegom z I D życzymy owocnej pracy w Klubie Wnuka Sybiraka.

KLub Wnuka Sybiraka III LO 2016 -2018.ppt

KLub Wnuka Sybiraka III LO 2016 -2018.ppt

Recommandé

Contenu connexe

Similaire à KLub Wnuka Sybiraka III LO 2016 -2018.ppt

Similaire à KLub Wnuka Sybiraka III LO 2016 -2018.ppt(20)

KLub Wnuka Sybiraka III LO 2016 -2018.ppt