Presentatie van Gerard Abbink (Productmanager Veehouderij) tijdens de Expertdagen 2013 'Omdat de bodem de baas is'. Bodems met een hoge bodemvruchtbaarheid maken een goede benutting van nutriënten mogelijk. De bodem bepaalt daarom als dé belangrijkste schakel de efficiëntie op een bedrijf. En er zijn belangrijke ontwikkelingen: de overheid en de sector sturen aan op onttrekkingsgerichte bemestingsnormen. Dit betekent dat bodemvruchtbaarheid meer dan ooit het resultaat en de ruimte van de ondernemer gaan beïnvloeden!

1. NIEUWE
BODEM ONDER
ADVIES
1
Nieuwe insteek
bemestingsadviezen
GERARD ABBINK

2. Doel bemesting en advies tot op heden
Doel bemesting
● Gewasopbrengst / kwaliteit
● Bodemverbetering
● Put moet leeg
Doel advies
● Landbouwkundig optimum
 Gewasrespons
 Verschillende bodemtypes
 Hoge P-toestand, lager advies
2
Gewas
Bemesting
Bodem

3. Ontwikkelingen in bemesting
0
5
10
15
20
25
30
bodemkengetallen
Put moet leeg Put is leeg

4. 4
High input  High output

5. Bodem bepaalt, dat zie je
5

6. Ontwikkelingen in kwaliteit
6
100
120
140
160
180
200
220
1995 2000 2005 2010 2015
REg/kgDS
RE voorjaarskuilen
RE voorjaarskuilen

7. Ontwikkelingen in kwaliteit
7
0
50
100
150
200
250
300
1995 2000 2005 2010 2015
microgram/kgDS
Co in graskuil
Co microgram/kg DS

8. Ontwikkelingen in kwaliteit
8
5
5,5
6
6,5
7
7,5
8
8,5
9
1995 2000 2005 2010 2015
mg/kgDS
Cu in graskuil
Cu mg/kg DS

9. Ook in andere gewassen?
Hoe gezond zijn onze groenten en fruit?
9

10. Ook in andere gewassen?
Bron: Schwarzwald sanatorium Obertal (Dld) 10
0
5
10
15
20
25
30
Broccoli Bonen Aardappel Wortels Aardbeien
Mggehalteg/kg
Mg gehaltes in groente en fruit
Magnesium 1985
Magnesium 1995
0
20
40
60
80
100
120
Broccoli Bonen Aardappel Wortels Aardbeien
Cagehalteg/kg
Ca gehaltes in groente en fruit
Calcium 1985
Calcium 1995

11. Te verklaren?
● Minder bemesting  minder mineralen
● Opbrengsten zijn gelijk gebleven of gestegen
11

12. Bodem levert opbrengst
Proeven BLGG AgroXpertus, Farm Frites en DLV plant Polen 12
R² = 0,8528
R² = 0,8091
R² = 0,7855
30
32
34
36
38
40
42
44
50 60 70 80 90 100 110
Opbrengst,x1000kgha-1)
Cation Exchange Complex (CEC mmol+ kg-1)
industrieaardappel
koolzaad (opbrengst * 10)
wintertarwe (x 10 / 2)

13. Bodem levert opbrengst
Zie ook: poster Zwavel Snijmais 13
P-PAE K-PAE
Laag 1,1 34
Medium 2,7 60
Hoog 5,3 95

14. Evenwichtsbemesting?
Zandgrond, gem. 65 kg P205 bemest 14
0%
20%
40%
60%
80%
100%
120%
140%
<40 40-50 >50
P-Al
P benutting 1 - 3e snede 2013
P benutting

15. Tijden veranderen
● Bemestingsniveau beperkt
● Efficiëntie is leidend
● Bodem bepaalt efficiëntie
15
55%
60%
65%
70%
75%
80%
< 50 50-60 > 60
N-benutting
CEC
Grasland zand, Achterhoek 2013
N benutting…

16. Hoe nu verder?
16
Kringloopwijzer
Precisie bemesten

17. Evenwicht? Bodem & vakmanschap
Info DMS 17
24-38%
63-140%

18. Evenwicht? Bodem & vakmanschap
Cijfers DMS&BLGG, 3jaar tm 2012. 60 bedrijven 13-18 ton melk/ha 18
66
68
70
72
74
76
78
80
82
<5% 5-10% 10-15% 15-20% > 20 %
Pbenuttingbedrijf
Gemiddeld OS-gehalte
P benutting bedrijf & OS bodem

19. Precisiebemesting?
Wat is precies bemesten?
19

20. Toekomst van precisie?
20
● Sensoren momentopname
● Geen solide basis voor totaalbemesting
● Cijfers combineren

21. Eerst een stap terug?
21
● 50 – 60% maïsland pH < 5
Geen pH onderzocht:
● 35% grasland
● 10% bouwland

22. Eerst een stap terug
22

23. Eerst een stap terug?
23

24. Nieuwe opbouw bemestingsadvies
24
● Bodemvruchtbaarheid centraal
 Bemesten voor bodemverbetering
 Bepaalt opbrengst en onttrekking
 Bodem

25. Nieuwe opbouw bemestingsadvies
25
● Specifieke bemesting voor gewasseizoen
 Verschillende nutriëntbehoefte
 Kwaliteit gewassen
 Opbrengstmetingen kunnen behoefte in kaart brengen
 Teelt

26. Nieuwe opbouw bemestingsadvies
26
● Bij bemesting
 Seizoen afhankelijke behoeftes
 Sensoren
 Check

27. Van gewasresultaten
27
Gewas
Bemesting
Bodem

28. Naar Bodem voor resultaat
28
gewas
bemesten
weer

29. Eerst een stap terug
29

30. En dan 3 vooruit
30