Herstructurering glastuinbouw Coalitie HOT _ Gemeenteraad Westland 140119
1. Stand van zaken herstructurering glastuinbouw
HOT t.b.v. Gemeenteraad Westland 14-01-19
2. • Greenport Nederland is het netwerk waarbinnen Greenports,
bedrijfsleven, overheden, onderwijs & kennisinstellingen op nationaal
niveau samenwerken aan innovatie en verduurzaming van de tuinbouw
• HOT is de uitvoeringsorganisatie van Greenport Nederland
• Coalitie HOT faciliteert en stimuleert Herstructurering en Ontwikkeling
voor een toekomstbestendige en leidende positie van de Nederlandse
glastuinbouw
• Binnen HOT staat de Tuinbouwonderneming centraal met als centrale
thema’s:
– Modernisering
• Vernieuwing glastuinbouwbestand
• Ruimte om te ondernemen, maar meer dan alleen creëren van grote kavels
• Modernisering infrastructuur incl. nutsvoorziening, economische combinaties
– Duurzame energietransitie
– Versterken onderneming via Onderneming 2026
2
5. Glastuinbouw Nederland
• Landelijk 9000 ha glastuinbouw, waarvan ongeveer 1/3 is gebouwd voor het
jaar 2000 (bron energievisie LTO)
• Westland heeft 2.297 ha glastuinbouw (Feiten & Cijfers 2018, gemeente Westland), waarvan
ongeveer 2/3 is gebouwd voor het jaar 2000 (werkboek Westland 2016, peildatum 2013)
• Concluderend; glastuinbouw gebied Westland is relatief verouderd
• Uit onderzoek van LTO zijn ruwweg alle kassen gebouwd na 1998 technisch
uitgerust of uit te rusten om de gevraagde energiebesparingsstap te realiseren
• Om de doelstellingen te behalen is landelijk ruim 300 ha nieuwbouw per jaar
vereist (bron energievisie LTO)
5
Totaal
Percentage
verouderd
Aanname areaal
verouderd glas
(voor 2000)
Jaarlijkse
moderniseringsuitdaging
Landelijk (bron energievisie LTO) 9000 ha 33% 2970 ha 300 ha
Westland (werkboek Westland,
peildatum 2013) 2297 ha 66% 1516 ha 153 ha
6. Geen energietransitie zonder modern infrastructuur
• Implementatie Warmte systeem Westland
alleen haalbaar in combinatie met robuuste
herstructurering
6
7. Uitdaging
• Modernisering gaat niet snel genoeg
• Een dergelijk traag vernieuwingstempo kan het Westland
(en de Greenport als geheel) zich niet veroorloven, wil het
zijn toppositie in de tuinbouw niet op het spel zetten.
7
0
100
200
300
400
500
600
700
800
900
2013 2014 2015 2016 2017 2018
Vernieuwing noodzaak
Gerealiseerde vernieuwing (Feiten & Cijfers 2018, gemeente Westland)
Netto benodigd (geraliseerd- benodigd)
Gemiddelde benodigd vernieuwing om klimaatdoelstellingen te halen afgaande van de periode 2013 to 2030 (energievisie LTO, verrekend naar situatie Westland)
8. Uitdaging
• De ruimtelijke structuur sluit niet meer aan bij de eisen van de
moderne glastuinbouw.
Obstructies voor succesvolle modernisering en energie transitie, o.a.:
• Kavels zijn veelal klein
• Verouderde infrastructuur (“tuinderslaantjes”)
• Ontsluiting van /naar gebieden
• Woningen
• Verouderde nutsvoorziening energie
• Kapitaal intensiviteit energie transitie
• CO2 voorziening
• Water
Veel kleinere en middelgrote ondernemers weten niet wat de toekomst
hun kan brengen. En zijn moeilijk ‘bereikbaar’
8
9. Aanpak Greenport Nederland door HOT
• Alleen marktwerking en het scheppen van de juiste
randvoorwaarde gaan niet zorgen dat herstructurering
snel genoeg plaats vindt.
• Geleide modernisering om alle betrokken stakeholders
in lijn te krijgen
• HOT heeft een begeleidende en faciliterende rol om
ondernemers in beweging te krijgen
• Spil tussen ondernemers en overheid
9
10. Modernisering
Herstructurering in het nieuwe model
noodzaak om gelijk top down en bottom up te werken
10
Randvoorwaarden & (nieuwe) instrumenten
Omgevingswet
Ondernemers
Gezamenlijkegebiedsgerichteaanpak
Landelijke overheid Provincie Gemeente
11. Broekpolder
• Bottom up benadering
• Perspectief bieden voor alle (grond)eigenaren en
gebruikers
• Ontwikkelen vanuit een gezamenlijke visie op een
gebied van alle stakeholders
• Een gebied INTEGRAAL aanpakken; energie &
herstructurering
• Ondernemerskracht
• Wegblijven van 1 op 1 cases – naar goed evenwicht
privaat/publiek
• Creëren van een coalition of the willing
11
12. Roadmap 2019
Inrichtingsplan + ondernemers hebben zich
verenigd in een coöperatie met
bevoegdheden
Energie
transitie
Herstructurering
Perspectief
bieden
12
• Juiste mix tussen technische
oplossingen en mentale oplossingen
• Ondernemers bepalen of er een
goede toekomst is voor
glastuinbouw productie in het
Westland
13. Hoe kan gemeente Westland hier in helpen?
• Bewustwording van urgentie
• Schrijven van inrichtingsplan
• Capaciteit
• Bestaande tools inzetten/ nieuwe ontwikkelen
• Gebieden infrastructureel faciliteren
13
