Presentatie over veranderingen in regelgeving NEN door komst van elektrisch vervoer.

2. Veilig werken aanVeilig werken aan
Elektrische Voertuigeng
Piet-Jan van Gerwen

3. Inhoudsopgave
• Aanleiding
• Elektrische stroom en menselijk lichaamj
• Nationale / EU regelgeving
• Grondslag NEN 3140
• Geldigheid van de norm NEN 3140Geldigheid van de norm NEN 3140
• De ontwikkeling van NEN 3140
• Kwalificatie
• Hoofdlijnen NEN 3140• Hoofdlijnen NEN 3140
• Samenvatting
• Merkorganisaties

4. Aanleiding
• Tot nu toe:
– Spanning zwakstroom* 12 - 24 volt
• Nieuw:
– Spanning zwakstroom 12 - 24 volt
+
Laagspanning < 1500 volt DC
* Ongevaarlijke laagspanning wordt ook wel zwakstroom genoemd.

5. Elektrische stroom en menselijk
Gevaarlijke spanning: >60 V !
lichaam
Gevaarlijke spanning: >60 VDC !
Levensgevaar : >120 VDC !Levensgevaar : >120 VDC !
Batterijspanning EV : 200 – 400 VDC !Batterijspanning EV : 200 400 VDC !

6. Elektrische stroom en menselijkj
lichaam
0 2 2 A Li ht ikk l d l• 0,2-2mA Licht prikkelend gevoel
• 2-10mA Sterk wordende spierkramp
10 20 A O d i t d• 10-20mA Onder spanning staande
delen kan men niet meer loslaten
20mA Ademhaling wordt verminderd• 20mA Ademhaling wordt verminderd
met kans op verstikking
• 100mA Hartfibrillatie leidt tot de dood (elektrocutie)• 100mA Hartfibrillatie, leidt tot de dood (elektrocutie)
• In Duitsland sterven jaarlijks 200 personen aan een ongeval met elektriciteit

7. Elektrische stroom en menselijk
lichaam
This could be your last day at work!

8. Nationale / EU regelgeving
In France, the reference document is the UTE C 18-510 body for installations and
works (energy distribution). The automotive sector has its own reference document
under the UTE C 18-550 body (extension of the UTE C 18-510).

9. Nationale / EU regelgeving
• Om duidelijkheid te verkrijgen wie waar verantwoordelijk
voor is kent de NEN-EN 50110-1 een structuur die nauw
l it bij it h t A b b l itaansluit bij uit het Arbo-besluit.
• De NEN-EN 50110-1 eist dat de verantwoordelijkheden• De NEN-EN 50110-1 eist dat de verantwoordelijkheden
voor de veiligheid in overeenstemming moeten zijn met
de nationale wetgeving. De NEN 3140 geeft hieraan
invulling in de vorm van een aanwijzingsbeleid voorinvulling in de vorm van een aanwijzingsbeleid voor
personeel.

10. Grondslag NEN 3140Grondslag NEN 3140
• Op grond van de Arbeidsomstandighedenwet en besluit moet de• Op grond van de Arbeidsomstandighedenwet en -besluit moet de
werkgever zorgen voor veilige elektrische installaties. Tevens moet
hij zorgdragen, dat elektrotechnische werkzaamheden veilig en door
deskundig personeel worden uitgevoerd. De werknemer moet opg p g p
zijn beurt de regels voor het veilig werken volgen. Het overtreden
van de Arbo-wet is een economisch delict en kan leiden tot
stilleggen van de onderneming, boetes, een strafblad en
gevangenisstrafgevangenisstraf.
• De norm NEN 3140 is in de beleidsregel bij het Arbo-besluit expliciet
vermeld als middel om aan de wetgeving te voldoen Devermeld als middel om aan de wetgeving te voldoen. De
arbeidsinspectie, die belast is met de controle op naleving van de
Arbo-wet, hanteert de NEN 3140 bij haar inspecties. Indien bij een
ongeval geconstateerd is dat de NEN 3140 niet of onvoldoende isg g
toegepast, heeft de werkgever een zwakke positie bij het aantonen
dat hij voldaan heeft aan zijn zorgplicht.

11. Geldigheid van de norm
NEN3140
De norm is geldig voor werkzaamheden aan of in de• De norm is geldig voor werkzaamheden aan of in de
omgeving van alle elektrische installaties bij spanningen
tot 1000 V~ of 1500 V=.
• In het algemeen geldt de norm ook niet voor meet- en
regelinstallaties en voor installaties van vaar-, voer-,en
vliegtuigen tenzij ze zijn aangesloten op eeng g j j g p
netaansluiting.
• Installaties die echter door het inzetten van een
schakelaar of het aanbrengen van smeltveilighedenschakelaar of het aanbrengen van smeltveiligheden
onder spanning kunnen worden gebracht gelden altijd
de bepalingen van NEN 3140.
H t dt b l d NEN 3140 t t• Het wordt aanbevolen de NEN 3140 norm toe te passen
indien er geen andere regelgeving ter beschikking is.

12. De ontwikkeling van NEN 3140De ontwikkeling van NEN 3140
D h fdb li t i d NEN EN 50110 1 NEN 3140• De hoofdbepalingen staan in de NEN-EN 50110-1; NEN 3140
bevat alleen aanvullende Nederlandse bepalingen;
• Personen moeten beschikken over een minimaal opleidings- dan
l k i iwel kennisniveau;
• Installaties en elektrische arbeidsmiddelen moeten periodiek
gecontroleerd worden op basis van een risicoanalyse;
• De frequentie van de inspectie van installaties en elektrische
arbeidsmiddelen verandert, waarbij de installatieverantwoordelijke
de frequentie bepaald d.m.v. de risico-inventarisatie;q p
• De frequentie van de periodieke instructies moet eveneens
worden bepaald op basis van een risicoanalyse.

13. KwalificatieKwalificatie
NEN 3140 / EN 50110 Elektrotechnische PersonenNEN 3140 / EN 50110 Elektrotechnische Personen
Werkverantwoordelijke
(elektrotechnische achtergrond niv.4)
Verantwoordelijk voor het uitgevoerde werk
dat een elektrisch risico kan opleveren.( g )
Moet er op toezien dat medewerkers
voldoende zijn geïnstrueerd over de risico’s.
Ploegleider (PL) Heeft een groep mensen onder zich werkeng ( )
(elektrotechnische achtergrond niv.3)
g p
( wordt weinig gebruik van gemaakt)
V kb k P (VP) B idt i t ll ti it i t t dVakbekwaam Persoon (VP)
(elektrotechnische achtergrond niv.2)
Breidt installaties uit en inspecteert deze.
Heeft voldoende kennis van NEN 1010
Voldoende Onderricht Persoon (VOP)
Geen elektrotechnische achtergrond maar
( )
(geen elektrotechnische achtergrond en
18 jaar of ouder)
Geen elektrotechnische achtergrond maar
moet wel eens werkzaamheden uitvoeren
met een elektrisch risico.

14. KwalificatieKwalificatie
Niveau Opleiding volgens WEB Voorbeeld
functies
4 Specialisten -of
middenkaderopleiding
Technisch -
specialist
3 Vakopleiding Eerste monteur
2 Basisberoepsopleiding Monteur
1 Assistentenopleiding Assistent-
monteur

15. Kwalificatie*
* Duitse structuur
au3
schonder
ng Ploegleider
•Storing zoeken
•Delen onder
spanning wisselen
Nivea
Elektrotechnis
spanni
Vakbekwaam Persoon
•Spanningloos maken
•Tegen inschakelen zekeren
E
u2
isch
vrij
Tegen inschakelen zekeren
•Spanningloosheid meten
•Componenten wisselen
Niveau
Elektrotechni
spanningsv
Voldoende Onderricht Persoon (VOP)
• Proefritten
•Olieverversen
au1
echnisch
•Olieverversen
•Wielwissel
•Carrosseriewerk
Nivea
Nietelektrote

16. Hoofdlijnen NEN 3140Hoofdlijnen NEN 3140
De norm NEN 3140 bestaat uit drie belangrijke hoofdlijnen:
• Het veilig werken van (elektro)technici aan allerlei
soorten elektrische laagspanningsinstallaties.
• Het veilig werken van niet-elektrotechnici in de omgeving
van een elektrische installatie.a ee e e sc e s a a e
• Het periodiek controleren van elektrisch gereedschap,
t t ll b ili i idd l d d i titoestellen, beveiligingsmiddelen e.d. en de inspectie van
elektrische installaties.

17. SamenvattingSamenvatting
• Alleen daarvoor aangewezen vakbekwaam personeel van een
(erkend) elektrotechnisch installateur* of die in dienst zijn van een
bedrijf met een erkenning mogen aan de elektrische
laagspanningsinstallatie werkenlaagspanningsinstallatie werken.
• Ze moeten door de werkgever schriftelijk worden aangewezen als
installatie verantwoordelijke werkverantwoordelijke ploegleider ofinstallatie verantwoordelijke, werkverantwoordelijke, ploegleider of
vakbekwaam persoon.
• De aanwijzing kan echter alleen geschieden als ze aan bepaalde• De aanwijzing kan echter alleen geschieden als ze aan bepaalde
opleidingseisen en ervaring voldoen.
*Een installatiebedrijf dat in aanmerking wil komen voor een SEI-erkenning moet ten minste één vakbekwaam
persoon fulltime in dienst hebben Deze man of vrouw de eigenaar of een medewerker moet minimaal éénpersoon fulltime in dienst hebben. Deze man of vrouw – de eigenaar of een medewerker – moet minimaal één
relevant vakdiploma in bezit hebben voor een van de vakdisciplines.

18. V ?Vragen ?g