SlideShare une entreprise Scribd logo
1  sur  51
Télécharger pour lire hors ligne
Groene ICT in het onderwijs




Albert Hankel
Projectmanager Duurzaamheid, SURFnet
Wat is Groene ICT?
Software-efficientie




http://www.greenit.fr/article/logiciels/logiciel-la-cle-de-l-obsolescence-programmee-du-materiel-informatique-2748
http://www.surfnet.nl/Documents/rapport_201111_ICT%20energy%20efficiency%20in%20higher
%20education%20-%20Continuous%20measurement%20and%20monitoring%20v1.1.pdf
Elk jaar een nieuwe smartphone!
Definitie van Groene ICT
Bijvoorbeeld Murugesan (2008):

The study and practice of designing, manufacturing, using,
and disposing of computers, servers, and associated
subsystems—such as monitors, printers, storage devices,
and networking and communications systems — efficiently
and effectively with minimal or no impact on the
environment.


SURF en de SIG Groene ICT richten zich echter op zowel
vergroenen van ICT (verduurzamen van ICT zelf) en
vergroenen door ICT (ICT inzetten als enabler om
andere processen te verduurzamen)

Murugesan, “Harnessing Green IT: Principles and Practices,” IEEE IT Professional,
January–February 2008, pp 24-33.
Rebound Effect of Jevons Paradox




Efficientie   Kosten per unit          Vraag




                      Bijvoorbeeld post vs. e-mail
WWF zegt: richt je op de 98%




http://assets.panda.org/downloads/fossil2future_wwf_ict.pdf
Het grotere plaatje
Wereldwijde footprint
Wereldwijde ICT footprint




                                                          www.smart2020.org




                                    =


                                                               Gartner, 2007


IEA: ICT represents 8% global energy consumption, will grow to 40% in 2030
Echter…




WWF (medium estimation): doing smart stuff can reduce CO2 emission
by 5 Gt - that is more than 10%!


ACEEE: ”For every extra kilowatt-hour of electricity that has been
Demanded by ICT, the U.S. economy increased its overall energy savings
by a factor of about 10.
The extraordinary implication of this finding is that ICT provide a net
savings of energy across our economy.”
Het Nederlandse plaatje
bespaar   2% jaarlijks

energie
          30% in 2020
Hoe zit het met ICT?
                2010: ICT-scan bij 9 instellingen
                (25.000 medewerkers, 179.000 studenten)



                                               9 instellingen

        Totale energiegebruik                        179 GWh

        Energiegebruik door datacentra              16.1 GWh
           (9% van totaal)
        Energiegebruik van ICT in datacentra          7.9 GWh


        Energiegebruik van werkplekken                 24 GWh
           (13% van totaal)



                                                  22%
                                                   (en groeiende!)
CO2-footprint van een typische hogeronderwijsinstelling



ICT = 22% of 

                    24%
                 Elektriciteit


                              68%
                             mobiliteit
Resultaten van de ICT-scan 2010


                      Te oud
                      Te koud
                      Te leeg




                      Computers worden
                      zelden uitgezet


                      Geen power management


           Maar … ICT-afdelen betalen zelden de energierekening
Impact van de ICT-scan op de community

            4,30%

                                   Direct aan de slag gegaan

                          30,40%   Staat op agenda, maar geen
                                   prioriteit
52,20%                             Geen effect

                                   Geen idee

                    13%
What SURF can do
Doelstellingen

• Het stimuleren en bevorderen van
  duurzaamheid in en door ICT in het HO
• Het bewerkstelligen van een kostenreductie
  door vermindering van het ICT-gerelateerde
  energieverbruik
• Het verduurzamen van de eigen organisatie en
  diensten
Activiteiten

   Aanschaffase       Gebruiksfase             Afvoerfase


Duurzaam ICT       PC Powermanagement      E-Waste
inkoopbeleid
                   Vergroenen Datacenter

                   Cloud en duurzaamheid

                   Groene Software

                   Datamanagement

                   Metrics en benchmarks

                   BYOD
Special Interest Group Groene ICT
SIG Groene ICT
• Voor en door de leden

• Meer dan 300 leden

• Regelmatig discussies en
  nieuwsberichten

• 3-5 themabijeenkomsten per
  jaar

• Werkgroepen op specifieke
  onderwerpen




  www.linkedin.com/groups?gid=3694062
Jaarlijks symposium




        • Boordevol programma: van groene cloud computing tot
          duurzaam inkopen en beleid tot duurzaamheid in het
          curriculum tot pc powermanagement

        • Twee edities (nov 2010, jan 2012)

        • Succesvol: meer dan 100 bezoekers

        • In 2013 met studententrack!

        • Schrijf je nu in voor 31-1-13:
          http://surfsites.nl/duurzaamheid/symposium/
Innovatieregeling*

  Projecten moeten op een of andere manier CO2 reduceren

  100.000 euro, max 20k per project

  50% matching

  Resultaten moeten openbaar zijn (CC-license of equivalent)

2011                                        2012
Sustainable ICT-education                   Sustainable Software
Paper reduction (dematerialization)         Sharing Green ICT practices
Digital mobility in education               Virtual Teaching
Sustainability in e-Science                 Smart data storage
Visualization of personal energy consump.   Using gamification for awareness

                                              * Opzet wordt mogelijk veranderd in 2013
Follow-up ICT-scan



         OpenDCME
         Open Data Center Measure of Efficiency




-   Gericht op datacentra & werkplekken
-   Online tool om te meten en te vergelijken
-   Gratis voor hogeronderwijsinstellingen in 2012
-   Resultaten gepresenteerd op symposium 2013

                       "If you can not measure it, you can not improve it."

                                                                        - Lord Kelvin
Wat gebeurt er in de community?
PC Powermanagement




http://pcwww.liv.ac.uk/powerdown
PC Powermanagement

• University of Liverpool bespaarde meer dan 1
  miljoen uur per maand op ongeveer 4000 PCs

• Studenten PCs: kunnen 168 uur aan staan
  terwijl ze slechts 40 uur gebruikt worden

• Nederlandse instellingen kunnen typisch 100k
  euros per jaar besparen met een investering
  van 70k euros en jaarlijkse kosten van 10k
  euros.
Klimaatneutrale computerruimte @ UvA




http://www.co2mputer.nl/english/
Bereken het nu zelf!




http://www.surfsites.nl/duurzaamheid/projecten/powermanagement/business-case-
powermanagement-werkplekken/
Cloud computing

                Wat maakt de cloud groen?
    De aanname is dat cloudproviders efficienter zijn dan
     rekencentra van HO-instellingen (schaalefficientie)
           ICT-gerelateerd                     Energiegerelateerd
         Hardware utilisatie                   Groene energiemix
           (virtualisatie)
       Data logisch dichtbij de          Energieopwekking dichtbij het
              gebruiker                          datacentrum
    Zoveel mogelijk energiegebruik door ICT-apparatuur en zo
   weinig mogelijk door andere systemen zoals koeling (lage PUE)

http://www.surfsites.nl/duurzaamheid/download/Cloud%20Computing%20-
%20Grey%20or%20Green.pdf
https://tnc2012.terena.org/core/presentation/147
Telewerken voor chirurgen?




        Demo: Toren van Pisa spelen in Polen vanuit Nederland



https://blog.surfnet.nl/?p=778
Het Nieuwe Leren

Het Nieuwe Werken voor het onderwijs?
 Mobiele werkplek
 Flexibele kantoor- en lesruimtes
 Weblecturing voor afstandleren
 Sociale media voor blended learning
 Roosteren op studenten ipv docenten
 Etc.


Pilot: Minor Virtual & Social Networks
- 2 weken zeer intensief contact
- Daarna minder verplichte aanw.
- 300 contacturen  138-166 uren

http://www.surfsites.nl/duurzaamheid/projecten/innovatieregeling/innovatieregeling-
2011/digitale-mobiliteit-in-de-hogeschool-utrecht/
Weblecturing
Duurzaamheid in ICT-curriculum




 http://www.surfsites.nl/duurzaamheid/projecten/innovatieregeling/innovatieregeling-2011/de-
 omslag-in-het-ict-onderwijs/
http://greenpractice.few.vu.nl/
Vervolgstappen
Wat gaat er in 2013 gebeuren?


 • SIG blijven ondersteunen en stimuleren

 • Duurzaamheid op de campus zichtbaarder maken

 • Online business cases ontwikkelen

 • Best practices publiceren

 • Studenten meer betrekken

 • Wiki-functionaliteiten aanbieden
Hoe kan ICT het onderwijs
   duurzamer maken?
Met welke ideeen moeten
instellingen en/of SURF nu aan de
               slag?
Hoe zouden instellingen hier mee
      aan de slag kunnen?
               en
  Hoe kan SURF een bijdrage
            leveren?
Welke andere groepen of
instanties zouden we hierbij
     moeten betrekken?
Albert Hankel
albert.hankel@SURFnet.nl
www.surf.nl/duurzaamheid

Contenu connexe

En vedette

OWD2012 - 5 - Trends in open educational resources in binnen- en buitenland -...
OWD2012 - 5 - Trends in open educational resources in binnen- en buitenland -...OWD2012 - 5 - Trends in open educational resources in binnen- en buitenland -...
OWD2012 - 5 - Trends in open educational resources in binnen- en buitenland -...SURF Events
 
OWD2012 - 3 - Learning analytics en formatieve toetsing - Wiskunde leren in d...
OWD2012 - 3 - Learning analytics en formatieve toetsing - Wiskunde leren in d...OWD2012 - 3 - Learning analytics en formatieve toetsing - Wiskunde leren in d...
OWD2012 - 3 - Learning analytics en formatieve toetsing - Wiskunde leren in d...SURF Events
 
OWD2012 - 2,3 - Studiesucces verhogen met learging analytics - Mykola Pecheni...
OWD2012 - 2,3 - Studiesucces verhogen met learging analytics - Mykola Pecheni...OWD2012 - 2,3 - Studiesucces verhogen met learging analytics - Mykola Pecheni...
OWD2012 - 2,3 - Studiesucces verhogen met learging analytics - Mykola Pecheni...SURF Events
 
OWD2012- 6- Samenwerking met scholen via live videolessen- Jan van der Meij
OWD2012- 6- Samenwerking met scholen via live videolessen- Jan van der MeijOWD2012- 6- Samenwerking met scholen via live videolessen- Jan van der Meij
OWD2012- 6- Samenwerking met scholen via live videolessen- Jan van der MeijSURF Events
 
OWD2012 - D9 - Schoolkompas - Rens van den Bogaard
OWD2012 - D9 - Schoolkompas - Rens van den BogaardOWD2012 - D9 - Schoolkompas - Rens van den Bogaard
OWD2012 - D9 - Schoolkompas - Rens van den BogaardSURF Events
 
OWD 2012 - 1 - De effectiviteit van het leren tussen de face to face momenten...
OWD 2012 - 1 - De effectiviteit van het leren tussen de face to face momenten...OWD 2012 - 1 - De effectiviteit van het leren tussen de face to face momenten...
OWD 2012 - 1 - De effectiviteit van het leren tussen de face to face momenten...SURF Events
 
OWD2012 - B06 - ICT Leskisten - Michel Boer
OWD2012 - B06 - ICT Leskisten - Michel BoerOWD2012 - B06 - ICT Leskisten - Michel Boer
OWD2012 - B06 - ICT Leskisten - Michel BoerSURF Events
 
OWD2012 - 2,3 - Studiesucces verhogen met learning analytics - Sijo Dijkstra,...
OWD2012 - 2,3 - Studiesucces verhogen met learning analytics - Sijo Dijkstra,...OWD2012 - 2,3 - Studiesucces verhogen met learning analytics - Sijo Dijkstra,...
OWD2012 - 2,3 - Studiesucces verhogen met learning analytics - Sijo Dijkstra,...SURF Events
 

En vedette (8)

OWD2012 - 5 - Trends in open educational resources in binnen- en buitenland -...
OWD2012 - 5 - Trends in open educational resources in binnen- en buitenland -...OWD2012 - 5 - Trends in open educational resources in binnen- en buitenland -...
OWD2012 - 5 - Trends in open educational resources in binnen- en buitenland -...
 
OWD2012 - 3 - Learning analytics en formatieve toetsing - Wiskunde leren in d...
OWD2012 - 3 - Learning analytics en formatieve toetsing - Wiskunde leren in d...OWD2012 - 3 - Learning analytics en formatieve toetsing - Wiskunde leren in d...
OWD2012 - 3 - Learning analytics en formatieve toetsing - Wiskunde leren in d...
 
OWD2012 - 2,3 - Studiesucces verhogen met learging analytics - Mykola Pecheni...
OWD2012 - 2,3 - Studiesucces verhogen met learging analytics - Mykola Pecheni...OWD2012 - 2,3 - Studiesucces verhogen met learging analytics - Mykola Pecheni...
OWD2012 - 2,3 - Studiesucces verhogen met learging analytics - Mykola Pecheni...
 
OWD2012- 6- Samenwerking met scholen via live videolessen- Jan van der Meij
OWD2012- 6- Samenwerking met scholen via live videolessen- Jan van der MeijOWD2012- 6- Samenwerking met scholen via live videolessen- Jan van der Meij
OWD2012- 6- Samenwerking met scholen via live videolessen- Jan van der Meij
 
OWD2012 - D9 - Schoolkompas - Rens van den Bogaard
OWD2012 - D9 - Schoolkompas - Rens van den BogaardOWD2012 - D9 - Schoolkompas - Rens van den Bogaard
OWD2012 - D9 - Schoolkompas - Rens van den Bogaard
 
OWD 2012 - 1 - De effectiviteit van het leren tussen de face to face momenten...
OWD 2012 - 1 - De effectiviteit van het leren tussen de face to face momenten...OWD 2012 - 1 - De effectiviteit van het leren tussen de face to face momenten...
OWD 2012 - 1 - De effectiviteit van het leren tussen de face to face momenten...
 
OWD2012 - B06 - ICT Leskisten - Michel Boer
OWD2012 - B06 - ICT Leskisten - Michel BoerOWD2012 - B06 - ICT Leskisten - Michel Boer
OWD2012 - B06 - ICT Leskisten - Michel Boer
 
OWD2012 - 2,3 - Studiesucces verhogen met learning analytics - Sijo Dijkstra,...
OWD2012 - 2,3 - Studiesucces verhogen met learning analytics - Sijo Dijkstra,...OWD2012 - 2,3 - Studiesucces verhogen met learning analytics - Sijo Dijkstra,...
OWD2012 - 2,3 - Studiesucces verhogen met learning analytics - Sijo Dijkstra,...
 

Similaire à OWD2012 - 4 - Groene ICT in het onderwijs - Albert Hankel

OWD2012 - 2 - Computercapaciteit in de cloud, maar dan wel echt groen - Paul ...
OWD2012 - 2 - Computercapaciteit in de cloud, maar dan wel echt groen - Paul ...OWD2012 - 2 - Computercapaciteit in de cloud, maar dan wel echt groen - Paul ...
OWD2012 - 2 - Computercapaciteit in de cloud, maar dan wel echt groen - Paul ...SURF Events
 
Michiel Cuijpers ICT~Office
Michiel Cuijpers ICT~OfficeMichiel Cuijpers ICT~Office
Michiel Cuijpers ICT~OfficeIT Executive
 
Groen ICT Leven Cyclus
Groen ICT Leven CyclusGroen ICT Leven Cyclus
Groen ICT Leven CyclusGroenICT
 
Datacentra en Ict Dienstverlening van de toekomst
Datacentra en Ict Dienstverlening van de toekomstDatacentra en Ict Dienstverlening van de toekomst
Datacentra en Ict Dienstverlening van de toekomstAndres Steijaert
 
Workshop Imagine Duurzaamheid & ICT
Workshop Imagine Duurzaamheid & ICTWorkshop Imagine Duurzaamheid & ICT
Workshop Imagine Duurzaamheid & ICTIMAGINE
 
Energietransitie Gelderland, presentatie tijdens masterclass 26 juni 2014
Energietransitie Gelderland, presentatie tijdens masterclass 26 juni 2014Energietransitie Gelderland, presentatie tijdens masterclass 26 juni 2014
Energietransitie Gelderland, presentatie tijdens masterclass 26 juni 2014Klimaatverbond Nederland
 
Groen Ict Publicatie December 2009 Buzzfacts
Groen Ict Publicatie December 2009 BuzzfactsGroen Ict Publicatie December 2009 Buzzfacts
Groen Ict Publicatie December 2009 BuzzfactsGroenICT
 
Flexiquest - smartgrid & datacenter
Flexiquest - smartgrid & datacenterFlexiquest - smartgrid & datacenter
Flexiquest - smartgrid & datacenterJan Wiersma
 
Dutch Green Building Week Duurzaamheid in de (inkoop)keten
Dutch Green Building Week Duurzaamheid in de (inkoop)ketenDutch Green Building Week Duurzaamheid in de (inkoop)keten
Dutch Green Building Week Duurzaamheid in de (inkoop)ketenKrispijn Beek
 
Jaarplan onderzoek en innovatie Waternet 2018
Jaarplan onderzoek en innovatie Waternet 2018Jaarplan onderzoek en innovatie Waternet 2018
Jaarplan onderzoek en innovatie Waternet 2018Alice Fermont
 
Energietransitie Gelderland 'Werk met eigen energie'
Energietransitie Gelderland 'Werk met eigen energie'Energietransitie Gelderland 'Werk met eigen energie'
Energietransitie Gelderland 'Werk met eigen energie'Klimaatverbond Nederland
 

Similaire à OWD2012 - 4 - Groene ICT in het onderwijs - Albert Hankel (20)

Paul Dekkers m005
Paul Dekkers m005Paul Dekkers m005
Paul Dekkers m005
 
ICT & Energie in de gebouwde omgeving - Innoveren ... meters maken
ICT & Energie in de gebouwde omgeving - Innoveren ... meters makenICT & Energie in de gebouwde omgeving - Innoveren ... meters maken
ICT & Energie in de gebouwde omgeving - Innoveren ... meters maken
 
Duurzaam archiveren en presenteren van digitale informatieobjecten & CO2
Duurzaam archiveren en presenteren van digitale informatieobjecten & CO2Duurzaam archiveren en presenteren van digitale informatieobjecten & CO2
Duurzaam archiveren en presenteren van digitale informatieobjecten & CO2
 
OWD2012 - 2 - Computercapaciteit in de cloud, maar dan wel echt groen - Paul ...
OWD2012 - 2 - Computercapaciteit in de cloud, maar dan wel echt groen - Paul ...OWD2012 - 2 - Computercapaciteit in de cloud, maar dan wel echt groen - Paul ...
OWD2012 - 2 - Computercapaciteit in de cloud, maar dan wel echt groen - Paul ...
 
Green IT in de praktijk
Green IT in de praktijkGreen IT in de praktijk
Green IT in de praktijk
 
Green Computing
Green ComputingGreen Computing
Green Computing
 
Michiel Cuijpers ICT~Office
Michiel Cuijpers ICT~OfficeMichiel Cuijpers ICT~Office
Michiel Cuijpers ICT~Office
 
Groen ICT Leven Cyclus
Groen ICT Leven CyclusGroen ICT Leven Cyclus
Groen ICT Leven Cyclus
 
Datacentra en Ict Dienstverlening van de toekomst
Datacentra en Ict Dienstverlening van de toekomstDatacentra en Ict Dienstverlening van de toekomst
Datacentra en Ict Dienstverlening van de toekomst
 
GroeneIT
GroeneITGroeneIT
GroeneIT
 
Workshop Imagine Duurzaamheid & ICT
Workshop Imagine Duurzaamheid & ICTWorkshop Imagine Duurzaamheid & ICT
Workshop Imagine Duurzaamheid & ICT
 
Energietransitie Gelderland, presentatie tijdens masterclass 26 juni 2014
Energietransitie Gelderland, presentatie tijdens masterclass 26 juni 2014Energietransitie Gelderland, presentatie tijdens masterclass 26 juni 2014
Energietransitie Gelderland, presentatie tijdens masterclass 26 juni 2014
 
Groen Ict Publicatie December 2009 Buzzfacts
Groen Ict Publicatie December 2009 BuzzfactsGroen Ict Publicatie December 2009 Buzzfacts
Groen Ict Publicatie December 2009 Buzzfacts
 
Corporate visie v1.0
Corporate visie v1.0Corporate visie v1.0
Corporate visie v1.0
 
Flexiquest - smartgrid & datacenter
Flexiquest - smartgrid & datacenterFlexiquest - smartgrid & datacenter
Flexiquest - smartgrid & datacenter
 
Dutch Green Building Week Duurzaamheid in de (inkoop)keten
Dutch Green Building Week Duurzaamheid in de (inkoop)ketenDutch Green Building Week Duurzaamheid in de (inkoop)keten
Dutch Green Building Week Duurzaamheid in de (inkoop)keten
 
Jaarplan onderzoek en innovatie Waternet 2018
Jaarplan onderzoek en innovatie Waternet 2018Jaarplan onderzoek en innovatie Waternet 2018
Jaarplan onderzoek en innovatie Waternet 2018
 
200211 Booosting @Co-Creation Centre - Welkomstwoord van The Green Village
200211 Booosting @Co-Creation Centre - Welkomstwoord van The Green Village200211 Booosting @Co-Creation Centre - Welkomstwoord van The Green Village
200211 Booosting @Co-Creation Centre - Welkomstwoord van The Green Village
 
Workshop: Vergroenen van en met ICT
Workshop: Vergroenen van en met ICTWorkshop: Vergroenen van en met ICT
Workshop: Vergroenen van en met ICT
 
Energietransitie Gelderland 'Werk met eigen energie'
Energietransitie Gelderland 'Werk met eigen energie'Energietransitie Gelderland 'Werk met eigen energie'
Energietransitie Gelderland 'Werk met eigen energie'
 

Plus de SURF Events

Biking on the edge - Jerome Mies - SRD23
Biking on the edge - Jerome Mies - SRD23Biking on the edge - Jerome Mies - SRD23
Biking on the edge - Jerome Mies - SRD23SURF Events
 
Onderwijsinnovatie Management CardGame - Ysbrand Hoetjes - OWD22
Onderwijsinnovatie Management CardGame - Ysbrand Hoetjes - OWD22Onderwijsinnovatie Management CardGame - Ysbrand Hoetjes - OWD22
Onderwijsinnovatie Management CardGame - Ysbrand Hoetjes - OWD22SURF Events
 
Hoe door een multidisciplinaire aanpak de ondersteuning van het leren en werk...
Hoe door een multidisciplinaire aanpak de ondersteuning van het leren en werk...Hoe door een multidisciplinaire aanpak de ondersteuning van het leren en werk...
Hoe door een multidisciplinaire aanpak de ondersteuning van het leren en werk...SURF Events
 
Gebruikers aan het woord, effectief doorontwikkelen - Jeffrey Braak & Larissa...
Gebruikers aan het woord, effectief doorontwikkelen - Jeffrey Braak & Larissa...Gebruikers aan het woord, effectief doorontwikkelen - Jeffrey Braak & Larissa...
Gebruikers aan het woord, effectief doorontwikkelen - Jeffrey Braak & Larissa...SURF Events
 
Hoe geven de HU en Fontys vorm aan studentgestuurd onderwijs met hulp van een...
Hoe geven de HU en Fontys vorm aan studentgestuurd onderwijs met hulp van een...Hoe geven de HU en Fontys vorm aan studentgestuurd onderwijs met hulp van een...
Hoe geven de HU en Fontys vorm aan studentgestuurd onderwijs met hulp van een...SURF Events
 
Blended education en de organisatie van onderwijs - Judith Vennix& Ralf Hille...
Blended education en de organisatie van onderwijs - Judith Vennix& Ralf Hille...Blended education en de organisatie van onderwijs - Judith Vennix& Ralf Hille...
Blended education en de organisatie van onderwijs - Judith Vennix& Ralf Hille...SURF Events
 
Kickstart de blend- modellen en benaderingen - Barend Last (UM) - OWD22
Kickstart de blend- modellen en benaderingen - Barend Last (UM) - OWD22Kickstart de blend- modellen en benaderingen - Barend Last (UM) - OWD22
Kickstart de blend- modellen en benaderingen - Barend Last (UM) - OWD22SURF Events
 
Erasmus without paper - een mijlpaal in de ondersteuning van studentmobilitei...
Erasmus without paper - een mijlpaal in de ondersteuning van studentmobilitei...Erasmus without paper - een mijlpaal in de ondersteuning van studentmobilitei...
Erasmus without paper - een mijlpaal in de ondersteuning van studentmobilitei...SURF Events
 
Accelereren op leven lang ontwikkelen met (micro)credentials, badges en actio...
Accelereren op leven lang ontwikkelen met (micro)credentials, badges en actio...Accelereren op leven lang ontwikkelen met (micro)credentials, badges en actio...
Accelereren op leven lang ontwikkelen met (micro)credentials, badges en actio...SURF Events
 
Green Award; trigger voor het verduurzamen van ict onderwijs - Claudia Tempel...
Green Award; trigger voor het verduurzamen van ict onderwijs - Claudia Tempel...Green Award; trigger voor het verduurzamen van ict onderwijs - Claudia Tempel...
Green Award; trigger voor het verduurzamen van ict onderwijs - Claudia Tempel...SURF Events
 
De Le-Do-Loop- een nieuwe methode om hoogcognitieve leerdoelen te bereiken - ...
De Le-Do-Loop- een nieuwe methode om hoogcognitieve leerdoelen te bereiken - ...De Le-Do-Loop- een nieuwe methode om hoogcognitieve leerdoelen te bereiken - ...
De Le-Do-Loop- een nieuwe methode om hoogcognitieve leerdoelen te bereiken - ...SURF Events
 
Een open boek ontwikkelen- het proces - Loes van Hove & Martijn Ouwehand (TU/...
Een open boek ontwikkelen- het proces - Loes van Hove & Martijn Ouwehand (TU/...Een open boek ontwikkelen- het proces - Loes van Hove & Martijn Ouwehand (TU/...
Een open boek ontwikkelen- het proces - Loes van Hove & Martijn Ouwehand (TU/...SURF Events
 
Betekenisvol leren in de digitalisering van het onderwijs - Michiel de Jong (...
Betekenisvol leren in de digitalisering van het onderwijs - Michiel de Jong (...Betekenisvol leren in de digitalisering van het onderwijs - Michiel de Jong (...
Betekenisvol leren in de digitalisering van het onderwijs - Michiel de Jong (...SURF Events
 
The impact of technology on society - how to become a responsible designer of...
The impact of technology on society - how to become a responsible designer of...The impact of technology on society - how to become a responsible designer of...
The impact of technology on society - how to become a responsible designer of...SURF Events
 
Uncovering technologies #2- Cloud, Edge & XR - Tim Kok, David Salek, Esther v...
Uncovering technologies #2- Cloud, Edge & XR - Tim Kok, David Salek, Esther v...Uncovering technologies #2- Cloud, Edge & XR - Tim Kok, David Salek, Esther v...
Uncovering technologies #2- Cloud, Edge & XR - Tim Kok, David Salek, Esther v...SURF Events
 
Trainen met impact in onderwijslogistiek - Iwan Brouns & Lisanne van Brouwers...
Trainen met impact in onderwijslogistiek - Iwan Brouns & Lisanne van Brouwers...Trainen met impact in onderwijslogistiek - Iwan Brouns & Lisanne van Brouwers...
Trainen met impact in onderwijslogistiek - Iwan Brouns & Lisanne van Brouwers...SURF Events
 
From Emergency Remote Teaching to Post Covid Teaching & Learning - Chris Rouw...
From Emergency Remote Teaching to Post Covid Teaching & Learning - Chris Rouw...From Emergency Remote Teaching to Post Covid Teaching & Learning - Chris Rouw...
From Emergency Remote Teaching to Post Covid Teaching & Learning - Chris Rouw...SURF Events
 
Digitale en open leermaterialen in NL- samenwerking centraal - Lieke Rensink ...
Digitale en open leermaterialen in NL- samenwerking centraal - Lieke Rensink ...Digitale en open leermaterialen in NL- samenwerking centraal - Lieke Rensink ...
Digitale en open leermaterialen in NL- samenwerking centraal - Lieke Rensink ...SURF Events
 
Kan jij wat. Over de groei en reflectie tool voor de onderwijskundig ict prof...
Kan jij wat. Over de groei en reflectie tool voor de onderwijskundig ict prof...Kan jij wat. Over de groei en reflectie tool voor de onderwijskundig ict prof...
Kan jij wat. Over de groei en reflectie tool voor de onderwijskundig ict prof...SURF Events
 
Hybride onderwijsvormen - Michel Jansen (SURF), Jet Bierman & Natasa Brouwer ...
Hybride onderwijsvormen - Michel Jansen (SURF), Jet Bierman & Natasa Brouwer ...Hybride onderwijsvormen - Michel Jansen (SURF), Jet Bierman & Natasa Brouwer ...
Hybride onderwijsvormen - Michel Jansen (SURF), Jet Bierman & Natasa Brouwer ...SURF Events
 

Plus de SURF Events (20)

Biking on the edge - Jerome Mies - SRD23
Biking on the edge - Jerome Mies - SRD23Biking on the edge - Jerome Mies - SRD23
Biking on the edge - Jerome Mies - SRD23
 
Onderwijsinnovatie Management CardGame - Ysbrand Hoetjes - OWD22
Onderwijsinnovatie Management CardGame - Ysbrand Hoetjes - OWD22Onderwijsinnovatie Management CardGame - Ysbrand Hoetjes - OWD22
Onderwijsinnovatie Management CardGame - Ysbrand Hoetjes - OWD22
 
Hoe door een multidisciplinaire aanpak de ondersteuning van het leren en werk...
Hoe door een multidisciplinaire aanpak de ondersteuning van het leren en werk...Hoe door een multidisciplinaire aanpak de ondersteuning van het leren en werk...
Hoe door een multidisciplinaire aanpak de ondersteuning van het leren en werk...
 
Gebruikers aan het woord, effectief doorontwikkelen - Jeffrey Braak & Larissa...
Gebruikers aan het woord, effectief doorontwikkelen - Jeffrey Braak & Larissa...Gebruikers aan het woord, effectief doorontwikkelen - Jeffrey Braak & Larissa...
Gebruikers aan het woord, effectief doorontwikkelen - Jeffrey Braak & Larissa...
 
Hoe geven de HU en Fontys vorm aan studentgestuurd onderwijs met hulp van een...
Hoe geven de HU en Fontys vorm aan studentgestuurd onderwijs met hulp van een...Hoe geven de HU en Fontys vorm aan studentgestuurd onderwijs met hulp van een...
Hoe geven de HU en Fontys vorm aan studentgestuurd onderwijs met hulp van een...
 
Blended education en de organisatie van onderwijs - Judith Vennix& Ralf Hille...
Blended education en de organisatie van onderwijs - Judith Vennix& Ralf Hille...Blended education en de organisatie van onderwijs - Judith Vennix& Ralf Hille...
Blended education en de organisatie van onderwijs - Judith Vennix& Ralf Hille...
 
Kickstart de blend- modellen en benaderingen - Barend Last (UM) - OWD22
Kickstart de blend- modellen en benaderingen - Barend Last (UM) - OWD22Kickstart de blend- modellen en benaderingen - Barend Last (UM) - OWD22
Kickstart de blend- modellen en benaderingen - Barend Last (UM) - OWD22
 
Erasmus without paper - een mijlpaal in de ondersteuning van studentmobilitei...
Erasmus without paper - een mijlpaal in de ondersteuning van studentmobilitei...Erasmus without paper - een mijlpaal in de ondersteuning van studentmobilitei...
Erasmus without paper - een mijlpaal in de ondersteuning van studentmobilitei...
 
Accelereren op leven lang ontwikkelen met (micro)credentials, badges en actio...
Accelereren op leven lang ontwikkelen met (micro)credentials, badges en actio...Accelereren op leven lang ontwikkelen met (micro)credentials, badges en actio...
Accelereren op leven lang ontwikkelen met (micro)credentials, badges en actio...
 
Green Award; trigger voor het verduurzamen van ict onderwijs - Claudia Tempel...
Green Award; trigger voor het verduurzamen van ict onderwijs - Claudia Tempel...Green Award; trigger voor het verduurzamen van ict onderwijs - Claudia Tempel...
Green Award; trigger voor het verduurzamen van ict onderwijs - Claudia Tempel...
 
De Le-Do-Loop- een nieuwe methode om hoogcognitieve leerdoelen te bereiken - ...
De Le-Do-Loop- een nieuwe methode om hoogcognitieve leerdoelen te bereiken - ...De Le-Do-Loop- een nieuwe methode om hoogcognitieve leerdoelen te bereiken - ...
De Le-Do-Loop- een nieuwe methode om hoogcognitieve leerdoelen te bereiken - ...
 
Een open boek ontwikkelen- het proces - Loes van Hove & Martijn Ouwehand (TU/...
Een open boek ontwikkelen- het proces - Loes van Hove & Martijn Ouwehand (TU/...Een open boek ontwikkelen- het proces - Loes van Hove & Martijn Ouwehand (TU/...
Een open boek ontwikkelen- het proces - Loes van Hove & Martijn Ouwehand (TU/...
 
Betekenisvol leren in de digitalisering van het onderwijs - Michiel de Jong (...
Betekenisvol leren in de digitalisering van het onderwijs - Michiel de Jong (...Betekenisvol leren in de digitalisering van het onderwijs - Michiel de Jong (...
Betekenisvol leren in de digitalisering van het onderwijs - Michiel de Jong (...
 
The impact of technology on society - how to become a responsible designer of...
The impact of technology on society - how to become a responsible designer of...The impact of technology on society - how to become a responsible designer of...
The impact of technology on society - how to become a responsible designer of...
 
Uncovering technologies #2- Cloud, Edge & XR - Tim Kok, David Salek, Esther v...
Uncovering technologies #2- Cloud, Edge & XR - Tim Kok, David Salek, Esther v...Uncovering technologies #2- Cloud, Edge & XR - Tim Kok, David Salek, Esther v...
Uncovering technologies #2- Cloud, Edge & XR - Tim Kok, David Salek, Esther v...
 
Trainen met impact in onderwijslogistiek - Iwan Brouns & Lisanne van Brouwers...
Trainen met impact in onderwijslogistiek - Iwan Brouns & Lisanne van Brouwers...Trainen met impact in onderwijslogistiek - Iwan Brouns & Lisanne van Brouwers...
Trainen met impact in onderwijslogistiek - Iwan Brouns & Lisanne van Brouwers...
 
From Emergency Remote Teaching to Post Covid Teaching & Learning - Chris Rouw...
From Emergency Remote Teaching to Post Covid Teaching & Learning - Chris Rouw...From Emergency Remote Teaching to Post Covid Teaching & Learning - Chris Rouw...
From Emergency Remote Teaching to Post Covid Teaching & Learning - Chris Rouw...
 
Digitale en open leermaterialen in NL- samenwerking centraal - Lieke Rensink ...
Digitale en open leermaterialen in NL- samenwerking centraal - Lieke Rensink ...Digitale en open leermaterialen in NL- samenwerking centraal - Lieke Rensink ...
Digitale en open leermaterialen in NL- samenwerking centraal - Lieke Rensink ...
 
Kan jij wat. Over de groei en reflectie tool voor de onderwijskundig ict prof...
Kan jij wat. Over de groei en reflectie tool voor de onderwijskundig ict prof...Kan jij wat. Over de groei en reflectie tool voor de onderwijskundig ict prof...
Kan jij wat. Over de groei en reflectie tool voor de onderwijskundig ict prof...
 
Hybride onderwijsvormen - Michel Jansen (SURF), Jet Bierman & Natasa Brouwer ...
Hybride onderwijsvormen - Michel Jansen (SURF), Jet Bierman & Natasa Brouwer ...Hybride onderwijsvormen - Michel Jansen (SURF), Jet Bierman & Natasa Brouwer ...
Hybride onderwijsvormen - Michel Jansen (SURF), Jet Bierman & Natasa Brouwer ...
 

OWD2012 - 4 - Groene ICT in het onderwijs - Albert Hankel

  • 1. Groene ICT in het onderwijs Albert Hankel Projectmanager Duurzaamheid, SURFnet
  • 3.
  • 6. Elk jaar een nieuwe smartphone!
  • 7.
  • 8.
  • 9.
  • 10. Definitie van Groene ICT Bijvoorbeeld Murugesan (2008): The study and practice of designing, manufacturing, using, and disposing of computers, servers, and associated subsystems—such as monitors, printers, storage devices, and networking and communications systems — efficiently and effectively with minimal or no impact on the environment. SURF en de SIG Groene ICT richten zich echter op zowel vergroenen van ICT (verduurzamen van ICT zelf) en vergroenen door ICT (ICT inzetten als enabler om andere processen te verduurzamen) Murugesan, “Harnessing Green IT: Principles and Practices,” IEEE IT Professional, January–February 2008, pp 24-33.
  • 11. Rebound Effect of Jevons Paradox Efficientie Kosten per unit Vraag Bijvoorbeeld post vs. e-mail
  • 12. WWF zegt: richt je op de 98% http://assets.panda.org/downloads/fossil2future_wwf_ict.pdf
  • 15. Wereldwijde ICT footprint www.smart2020.org = Gartner, 2007 IEA: ICT represents 8% global energy consumption, will grow to 40% in 2030
  • 16. Echter… WWF (medium estimation): doing smart stuff can reduce CO2 emission by 5 Gt - that is more than 10%! ACEEE: ”For every extra kilowatt-hour of electricity that has been Demanded by ICT, the U.S. economy increased its overall energy savings by a factor of about 10. The extraordinary implication of this finding is that ICT provide a net savings of energy across our economy.”
  • 17.
  • 19. bespaar 2% jaarlijks energie 30% in 2020
  • 20. Hoe zit het met ICT? 2010: ICT-scan bij 9 instellingen (25.000 medewerkers, 179.000 studenten) 9 instellingen Totale energiegebruik 179 GWh Energiegebruik door datacentra 16.1 GWh (9% van totaal) Energiegebruik van ICT in datacentra 7.9 GWh Energiegebruik van werkplekken 24 GWh (13% van totaal) 22% (en groeiende!)
  • 21. CO2-footprint van een typische hogeronderwijsinstelling ICT = 22% of  24% Elektriciteit 68% mobiliteit
  • 22. Resultaten van de ICT-scan 2010 Te oud Te koud Te leeg Computers worden zelden uitgezet Geen power management Maar … ICT-afdelen betalen zelden de energierekening
  • 23. Impact van de ICT-scan op de community 4,30% Direct aan de slag gegaan 30,40% Staat op agenda, maar geen prioriteit 52,20% Geen effect Geen idee 13%
  • 25. Doelstellingen • Het stimuleren en bevorderen van duurzaamheid in en door ICT in het HO • Het bewerkstelligen van een kostenreductie door vermindering van het ICT-gerelateerde energieverbruik • Het verduurzamen van de eigen organisatie en diensten
  • 26. Activiteiten Aanschaffase Gebruiksfase Afvoerfase Duurzaam ICT PC Powermanagement E-Waste inkoopbeleid Vergroenen Datacenter Cloud en duurzaamheid Groene Software Datamanagement Metrics en benchmarks BYOD
  • 28. SIG Groene ICT • Voor en door de leden • Meer dan 300 leden • Regelmatig discussies en nieuwsberichten • 3-5 themabijeenkomsten per jaar • Werkgroepen op specifieke onderwerpen www.linkedin.com/groups?gid=3694062
  • 29. Jaarlijks symposium • Boordevol programma: van groene cloud computing tot duurzaam inkopen en beleid tot duurzaamheid in het curriculum tot pc powermanagement • Twee edities (nov 2010, jan 2012) • Succesvol: meer dan 100 bezoekers • In 2013 met studententrack! • Schrijf je nu in voor 31-1-13: http://surfsites.nl/duurzaamheid/symposium/
  • 30. Innovatieregeling*  Projecten moeten op een of andere manier CO2 reduceren  100.000 euro, max 20k per project  50% matching  Resultaten moeten openbaar zijn (CC-license of equivalent) 2011 2012 Sustainable ICT-education Sustainable Software Paper reduction (dematerialization) Sharing Green ICT practices Digital mobility in education Virtual Teaching Sustainability in e-Science Smart data storage Visualization of personal energy consump. Using gamification for awareness * Opzet wordt mogelijk veranderd in 2013
  • 31. Follow-up ICT-scan OpenDCME Open Data Center Measure of Efficiency - Gericht op datacentra & werkplekken - Online tool om te meten en te vergelijken - Gratis voor hogeronderwijsinstellingen in 2012 - Resultaten gepresenteerd op symposium 2013 "If you can not measure it, you can not improve it." - Lord Kelvin
  • 32. Wat gebeurt er in de community?
  • 34. PC Powermanagement • University of Liverpool bespaarde meer dan 1 miljoen uur per maand op ongeveer 4000 PCs • Studenten PCs: kunnen 168 uur aan staan terwijl ze slechts 40 uur gebruikt worden • Nederlandse instellingen kunnen typisch 100k euros per jaar besparen met een investering van 70k euros en jaarlijkse kosten van 10k euros.
  • 35. Klimaatneutrale computerruimte @ UvA http://www.co2mputer.nl/english/
  • 36. Bereken het nu zelf! http://www.surfsites.nl/duurzaamheid/projecten/powermanagement/business-case- powermanagement-werkplekken/
  • 37. Cloud computing Wat maakt de cloud groen? De aanname is dat cloudproviders efficienter zijn dan rekencentra van HO-instellingen (schaalefficientie) ICT-gerelateerd Energiegerelateerd Hardware utilisatie Groene energiemix (virtualisatie) Data logisch dichtbij de Energieopwekking dichtbij het gebruiker datacentrum Zoveel mogelijk energiegebruik door ICT-apparatuur en zo weinig mogelijk door andere systemen zoals koeling (lage PUE) http://www.surfsites.nl/duurzaamheid/download/Cloud%20Computing%20- %20Grey%20or%20Green.pdf
  • 39. Telewerken voor chirurgen? Demo: Toren van Pisa spelen in Polen vanuit Nederland https://blog.surfnet.nl/?p=778
  • 40. Het Nieuwe Leren Het Nieuwe Werken voor het onderwijs?  Mobiele werkplek  Flexibele kantoor- en lesruimtes  Weblecturing voor afstandleren  Sociale media voor blended learning  Roosteren op studenten ipv docenten  Etc. Pilot: Minor Virtual & Social Networks - 2 weken zeer intensief contact - Daarna minder verplichte aanw. - 300 contacturen  138-166 uren http://www.surfsites.nl/duurzaamheid/projecten/innovatieregeling/innovatieregeling- 2011/digitale-mobiliteit-in-de-hogeschool-utrecht/
  • 42. Duurzaamheid in ICT-curriculum http://www.surfsites.nl/duurzaamheid/projecten/innovatieregeling/innovatieregeling-2011/de- omslag-in-het-ict-onderwijs/
  • 45. Wat gaat er in 2013 gebeuren? • SIG blijven ondersteunen en stimuleren • Duurzaamheid op de campus zichtbaarder maken • Online business cases ontwikkelen • Best practices publiceren • Studenten meer betrekken • Wiki-functionaliteiten aanbieden
  • 46.
  • 47. Hoe kan ICT het onderwijs duurzamer maken?
  • 48. Met welke ideeen moeten instellingen en/of SURF nu aan de slag?
  • 49. Hoe zouden instellingen hier mee aan de slag kunnen? en Hoe kan SURF een bijdrage leveren?
  • 50. Welke andere groepen of instanties zouden we hierbij moeten betrekken?