3. Γεννιέται στη Βιζύη της ανατολικής Θράκης το 1849 από φτωχική οικογένεια, στα πέντε του χάνει τον πατέρα του
4. Σε νεαρή ηλικία τον στέλνουν στην Κων/πολη σε θείο του για να μάθει ραπτική
5. Ζει για ένα διάστημα στην Κύπρο δίπλα στον αρχιεπίσκοπο
6. 1872 εισάγεται στη θεολογική σχολή της Χάλκης με καθηγητή τον Ηλ. Τανταλίδη ο οποίος τον συστήνει στον μετέπειτα «προστάτη» του Γ. Ζαρίφη
7. 1874 εισάγεται στη φιλοσοφική Αθηνών και στη συνέχεια μεταβαίνει στη Γερμανία όπου σπουδάζει φιλολογία και φιλοσοφίαΓ. ΒΙΖΥΗΝΟΣ (1849- 1896) "Βλάστησε τα γονικά μου καρβουνασβεστάδων ρίζα Γιώργη λένε τ' όνομά μου το φτωχό χωριό μου Βίζα".
17. Τον Απρίλιο του ίδιου έτους δημοσιεύεται στο περιοδικό «Εστία» σε δύο συνέχειες
18. Καινοτόμο για την εποχή του διήγημα, από τα σημαντικότερα της ελληνικής πεζογραφίας. Επηρεάζεται από το λογοτεχνικό ρεύμα της δυτικής Ευρώπης ΤΟ ΑΜΑΡΤΗΜΑ ΤΗΣ ΜΗΤΡΟΣ ΜΟΥ Γ. Βιζυηνός
20. Ποίηση επηρεάζεται από ρομαντισμό, ενώ η πεζογραφία από ρεαλισμό και νατουραλισμό Ηθογραφία(στροφή λογοτεχνών προς ύπαιθρο με στόχο την περιγραφή και απεικόνιση των ηθών και εθίμων του ελληνικού λαού) Δ. Βικέλας- «Λουκής Λάρας» (1879)- σταθμός στην ελληνική λογοτεχνία Στροφή προς τη μελέτη του λαϊκού πολιτισμού και ανάπτυξη λαογραφίας(Ν. Πολίτης) ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Μάθημα χορού, Έντγκαρ Ντεγκά
21. ΝΟΗΜΑΤΙΚΗ ΑΠΟΔΟΣΗ Το έργο αναφέρεται στις απελπισμένες αλλά μάταιες προσπάθειες της χήρας μητέρας του συγγραφέα να σώσει την άρρωστη κόρη της, η οποία τελικά πέθανε, και στην υιοθεσία διαδοχικά δύο άλλων κοριτσιών. Κατά βάθος όλες αυτές οι προσπάθειες απέρρεαν από τις ενοχές που τη βασάνιζαν, επειδή η ίδια είχε καταπλακώσει άθελά της στον ύπνο της ένα από τα παιδιά της (το μοναδικό τότε κοριτσάκι της, που ήταν βρέφος) και είχαν ως στόχο την εξιλέωσή της και την αναπλήρωση του τραγικού κενού. Αρχικά ο συγγραφέας μας παρουσιάζει τα κύρια πρόσωπα του έργου, την Αννιώ, τη μοναδική αδερφή του, η οποία είναι άρρωστη, και τη χήρα μητέρα τους, η οποία είναι προσηλωμένη σ’ αυτήν και παραμελεί τα τρία αγόρια της. Η αρρώστια της Αννιώς επιδεινώνεται και η μητέρα μετέρχεται μάταια κάθε τρόπο και μέσο για τη θεραπεία της κόρης της: φάρμακα, βότανα, φυλακτά, ξόρκια, ευχολόγια. Δυστυχώς η Αννιώ πεθαίνει και η μητέρα υιοθετεί μια ψυχοκόρη, που τη μεγαλώνει με υπερβολική στοργή και την παντρεύει, για να υιοθετήσει στη συνέχεια ένα άλλο κοριτσάκι, πολύ μικρό κάτι που προξενεί την έντονη αντίδραση των δύο αγοριών (ο αφηγητής έχει φύγει στην ξενιτιά). Ο Γιωργής (ο αφηγητής) επιστρέφει από τα ξένα και αντιδρά και αυτός για την νέα υιοθεσία του κοριτσιού, όμως η μητέρα αποφασίζει να του αποκαλύψει κρυφά το τρομερό μυστικό της: η εμμονή της για υιοθεσία κοριτσιών οφείλεται σε ένα τραγικό γεγονός, για το οποίο νιώθει τύψεις εδώ και χρόνια. Στο παρελθόν είχε αποκτήσει ένα άλλο κοριτσάκι, που το είχε καταπλακώσει άθελά της στον ύπνο της και το πρωί το βρήκε νεκρό (εδώ λύνεται και η απορία του αναγνώστη για τον τίτλο του διηγήματος). Ο Γιωργής μπορεί τώρα να ερμηνεύσει πολλές ανεξήγητες ως τότε ενέργειες της μητέρας του, την οποία προσπαθεί να ανακουφίσει εξηγώντας της ότι επρόκειτο για δυστύχημα. Μετά την επιστροφή του αφηγητή στην Πόλη, με την ευκαιρία μιας επίσκεψης της μητέρας του εκεί, την πήγε στον πατριάρχη, ο οποίος την εξομολόγησε και της έδωσε συγχώρεση για το παλιό της «αμάρτημα». Όμως η μητέρα, και αν ακόμα απέβαλε το φόβο της θείας τιμωρίας, έμεινε με τις τύψεις και τον πόνο στην καρδιά. Έτσι λιτά κλείνει το διήγημα, με τα δάκρυα της μητέρας και τη σιωπή του Γιωργή...
22.
23. Δομικός-θεματικός άξονας: η ασθένεια της Αννιώς και οι μάταιες προσπάθειες της μητέρας να τη σώσει, για να εξιλεωθεί από μια κρυφή αμαρτία
31. ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ Δραματοποιημένος - ομοδιηγητικός αφηγητής, αφηγείται σε α’ γραμ. πρόσωπο μια ιστορία στην οποία συμμετέχει ο ίδιος ως πρωταγωνιστής Αφήγηση με εσωτερική εστίαση Συνδυασμός αφηγηματικών τρόπων (μίμηση, διάλογος, μονόλογος, κα) Εγκιβωτισμένες αφηγήσεις («αμάρτημα» μητέρας), επιτάχυνση πλοκής σε κάποια σημεία, παραλείψεις γεγονότων, σχόλια αφηγητή , αναδρομές στο παρελθόν
32. ΟΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ «Το αμάρτημα της μητρός μου», θεατρική παράσταση, θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν
33. Προς Αννιώ: υπέρμετρη αγάπη, στοργή, φροντίδα, λατρεία, θλίψη για αρρώστια, απαρηγόρητη μετά το θάνατό της, παραμέληση αγοριών/ίσως αδιαφορία, ιδιαίτερη ψυχοσύνθεση (μη κατανοητή αρχικά), ευλαβής, θρησκευόμενη, εργατική, δυναμική, απλή/λιτή, ευαίσθητη, με ήθος και ιδανικά Η ΜΑΝΑ (ΔΕΣΠΟΙΝΙΩ Η ΜΗΧΑΛΙΕΣΣΑ) IvanaKobilca
34. Αγάπη/αδυναμία προς Αννιώ, μη κατανόηση πράξεων μητέρας, παράπονο για αδιαφορία και απόρριψη, υπομένει τη ψυχικές ταραχές και φόβους, περίλυπος απελπισμένος με συμπεριφορά μάνας(ψυχρότητα), ευαίσθητος, φιλότιμος, ευγνώμων προς μητέρα επειδή του έσωσε τη ζωή, υπόσχεση ότι θα φροντίσει μάνα και οικογένεια Ο ΓΙΩΡΓΗΣ (ως παιδί) Γ. Ιακωβίδης
35. Μορφωμένος, ώριμος, ευσυνείδητος, σεβασμός προς μάνα, αρχικά αγανακτισμένος κατηγορεί μάνα για την νέα υιοθεσία, στη συνέχεια δείχνει κατανόηση, αγαπά και νοιάζεται μητέρα, «τη συγχωρεί για το αμάρτημα», υπόσχεται φροντίδα σε αυτή και την κόρη Ο ΓΙΩΡΓΗΣ (ως ενήλικος) Γ. Βιζυηνός
36. Αννιώ: υπομένει αρρώστια, θαρραλέα, αγάπη προς όλα τα αδέρφια και κατανεμημένη στα ίσα-αίσθηση δικαίου, τρυφερή, στοργική, ρεαλίστρια Αδέλφια: αγάπη προς Αννιώ-αδυναμία, μερικές φορές ζήλια, συμπαράσταση, μεγαλοψυχία, στη συνέχεια αγανάκτηση και κατηγορία μητέρας για νέες αδελφές- μη κατανόηση, εργατικοί Πατέρας: όχι σαφή περιγραφή. Καλός σύζυγος-πατέρας-άνθρωπος, διασκεδαστικός, με χιούμορ, ευαίσθητος, συμπαράσταση στη γυναίκα του, πονά και υποφέρει για απώλεια(ήθελε πολύ κόρη) ΟΙ ΑΛΛΟΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ
37. Η παρουσίαση της οικογένειας-ασθένεια Αννιώς Η επιδείνωση της ασθένειας και η αντιμετώπισή της Α’ Ενότητα«Ἄλλην ἀδελφὴν δὲνεἴχομεν … ἐμέ πλησίον της» Γ. Ιακωβίδης
38. Η εφιαλτική νύχτα στο ναό Ο θάνατος της Αννιώς Β’ Ενότητα«Ἐνθυμοῦμαι … τὰ βάσανά του» Ο θάνατος της Αννιώς, ηχογράφηση ραδιοφωνική 1977 Ο θάνατος της Αννιώς, ηχογράφηση ΚΘΒΕ 1996 Αγία Σοφία, στη Βιζύη, ναός βυζαντινός, ο οποίος, με την προσθήκη ενός μιναρέ, έχει μετατραπεί σε τζαμί
39. Οι υιοθεσίες- Πρωταγωνιστεί η μητέρα η αντίδρασή της στο θάνατο της Αννιώς η αντιμετώπιση της νέας κατάστασης, το νέο της πρόσωπο Γ’ Ενότητα «Πολλοὶ εἶχον κατηγορήσει … τὴνεὐχήν μου» Η μάνα του Βιζυηνού με το γιο της Μιχαήλο και την ψυχοπαίδα της "το Κατερινιώ". Σκίτσο Μίνου Αργυράκη
40. Η αποκάλυψη του “αμαρτήματος” - Ο αφηγητής, ενήλικας πια, επιστρέφει από την ξενιτιά αφηγήτρια τώρα η μητέρα, αφηγείται όχι μόνο τα γεγονότα της μοιραίας νύχτας του “αμαρτήματος”, αλλά συνοπτικά αναφέρεται και στα γεγονότα που ακολούθησαν, ως το θάνατο της δεύτερης Αννιώς Δ’ Ενότητα«Εὐτυχῶς … ἐτελείωσε» εξομολόγηση αρχή, ηχογράφηση ΚΘΒΕ 1996 εξομολόγηση συνέχεια, ηχογράφηση ΚΘΒΕ 1996 εξομολόγηση ,ηχογράφηση ραδιοφωνική 1977
41. Η εξομολόγηση- Ο αφηγητής μετά την αποκάλυψη γυρίζει τη σκέψη του στο παρελθόν και ερμηνεύει συμπεριφορές της μητέρας Η εξομολόγηση στον Πατριάρχη: απαλλαγή από την αμαρτία όχι όμως κι από τον πόνο Το τέλος του διηγήματος είναι τυπικά διηγηματικό, απότομο, χωρίς επίλογο, χωρίς να λυτρώνεται η μάνα Ε’ Ενότητα«Ἡ ἐκμυστήρευσις … ἐγὼἐσιώπησα» «Το αμάρτημα της μητρός μου», θεατρική παράσταση από το ΚΘΒΕ- 1996
42. - Δὲνλέγειςτίποτε, μητέρα; τὴνἠρώτησαμετάτινοςδισταγμοῦ. - Τίνὰσὲ 'πῶ, παιδί μου! ἀπήντησετότεσύννουςκαθὼςἦτον, ὁ Πατριάρχηςεἶναισοφὸςκαὶἅγιοςἄνθρωπος. ΓνωρίζειὅλαιςταῖςβουλαῖςκαὶτὰθελήματατοῦΘεοῦ, καὶσυγχωρνᾶταῖςἀμαρτίαιςὅλουτοῦκόσμου. Μά, τίνὰσὲ 'πῶ! Εἶναικαλόγερος. Δεν ἔκαμεπαιδιὰ, γιὰνὰ 'μπορῇνὰγνωρίσῃ, τίπρᾶγμαεἶναιτὸνὰσκοτώσῃκανεὶςτὸἴδιοτὸπαιδί του! Οἱὀφθαλμοὶ της ἐπληρώθησανδακρύωνκαὶἐγὼἐσιώπησα. (απόσπασμα από το κείμενο) Το τέλος του διηγήματος, ηχογράφηση ΚΘΒΕ 1996
43.
44. Η ιστορία και τα γεγονότα που αφηγείται είναι η οικογενειακή του ιστορία, προσωπικά του βιώματα(θάνατος πατέρα και Αννιώς, ταξίδι στην Κύπρο και στην Πόλη), εξάλλου η αφήγηση πραγματοποιείται σε α’ γραμ. πρόσωπο και χρησιμοποιούνται κτητικές αντωνυμίες(μου)
45. Όχι όμως σκοπός να παρουσιάσει την αυτοβιογραφία του , αλλά μέσω αυτών των τραγικών γεγονότων να ψυχογραφήσει τον άνθρωπο και να περιγράψει το ανθρώπινο δράμα (Στεργιόπουλος Κ.)Ο ΑΥΤΟΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ
49. Τραγική ειρωνεία κυρίαρχη σε όλο το διήγημα˙ έγκειται κυρίως στην αντίθεση άγνοιας- γνώσης των ηρώων και των συναισθημάτων τους ΣΧΗΜΑΤΑ ΛΟΓΟΥ
50. Άφθονα σε όλη την έκταση Λαϊκές δοξασίες για ασθένειες, αντιμετώπιση, ξενιτιά, ανθρώπους, προλήψεις & δεισιδαιμονίες Τρόπος ζωής και διασκέδασης, περιγραφή σπιτιών, ενδυμασιών, θεσμών, κοινωνικές εκδηλώσεις (πχ γάμος), εθιμοτυπικό υιοθεσίας & φιλοξενίας Θρησκευτικές αντιλήψεις Θέση γυναίκας(έλεγχος και καταπίεση), ήθη νεαρών γυναικών- χηρών Παρόλο που απουσιάζει πολύ καιρό γνωρίζει καλά τον τρόπο ζωής, ήθη, έθιμα του τόπου του ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ- ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
51. Ομοδιηγητικός αφηγητής Διάλογοι Δραματική- αστυνομική πλοκή Συνεχής αλλαγή σκηνικού (ανοιχτός-κλειστός χώρος. κλπ) Γρήγορη εναλλαγή σκηνών- εκτυλίσσεται γρήγορα η ιστορία Η ΘΕΑΤΡΙΚΟΤΗΤΑ «Το αμάρτημα της μητρός μου», θεατρική παράσταση, θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν
54. ψυχογραφικό (ψυχολογική ανάλυση οικογενειακών σχέσεων, επιμονή του συγγραφέα στον εσωτερικό κόσμο των προσώπων, απόδοση του ψυχικού δράματος της μητέρας χωρίς ακρότητες και υπερβολές, η κάθαρση του τέλους)
56. έχει στοιχεία αστυνομικού μυθιστορήματος (έκπληξη, αγωνία, σασπένς, ενδείξεις, λύση του αινίγματος στο τέλος)
57.
58. « Διότι εγνώριζε να βλέπη εις το βάθος των πραγμάτων, ν’ ανακαλύπτη ‘την συγκοινωνίαν των ψυχών από την ύλην’ κατά την φράσιν ενός εκ των ηρώων του, και διότι μας αναγκάζει, εις τας λεπτοτέραςστιγμάς των διηγήσεών του, ν’ ανοίγωμεν πολύ τα μάτια, πολύ «δια να μη σταλάζουν τα δάκρυά μας. »(Α. Καμπάνης)
59. « Στα διηγήματα του Βιζυηνού, όπως και στα ποιήματά του, είδαμε, βρίσκει κανείς την ελληνική ζωή. Στο Βιζυηνό αναπνέει κανείς ελληνικό αέρα, ξαναβρίσκει το ελληνικό χωριό, γνώριμους τύπους, ελληνικές συνήθιες. (…) Τα διηγήματα του Βιζυηνού είναι ψυχολογικά, γραμμένα στην καθαρεύουσα αλλά στα διαλογικά τους μέρη στη δημοτική. Κι επειδή σ’ ένα μεγάλο μέρος τους μιλάνε ή διηγούνται τα πρόσωπα, μπορεί να πη κανείς πως η δημοτική μπήκε στον πεζό λόγο από τον Βιζυηνό» (Γ.Βαλέτας) ΚΡΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΖΥΗΝΟ
65. Ν. Ξυδάκης – Γ. Βιζυηνός«Επί του τάφου του πατρός μου»
66. ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΗΝ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ ΒΛΑΧΟΥ Χ. ΔΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΤΖ. ΘΕΟΔΩΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Μ. Η μουσική υπόκρουση αποτελείται από: Ν. Ξυδάκης- Γ. Βιζυηνός «Αποχαιρετισμός» Ν. Ξυδάκης – Γ. Βιζυηνός «Επί του τάφου του πατρός μου» Δίσκος μελοποιημένων ποιημάτων του Γ. Βιζυηνού από τον Ν. Ξυδάκη