fil 10

1. SUNDIATAEPIKONG
SINAUNANGMALI
An Epic of the Old Mali Salin sa Ingles ni J.D. Pickett
Isinalin sa Filipino ni Mary Grace A. Tabora
Report by : Brenth Yuan Memoracion

2. Buod ng Sundiata Epiko ng Sinaunang Mali
Sa kaharian ng Niani, nahinuha na ng isang
mahiwang mangangaso na si Maghan Sundiata
(Mari Djata) ay magiging isang magaling na
mandirigma. Ngunit pitong gulang na siya pero
hindi pa siya nakakalakad.

3. Sa paglisan ni Haring Maghan Kon Fatta,
itinalaga ng kanyang pinaka-unang asawa na si
Sassouma Bérété na si Dankaran Touma,
kanyang anak ang magmamana ng trono.
Pinalayas nila sa kahariaan si Mari Djata at ang
kanyang ina na si Sogolon Kadjou, at sila ay
naghirap.

4. Isang araw, nais mamitas ni Sogolon Kadjou
ng dahon ng baobab kaya nagpunta siya kay
Reyna Sassouma Bérété upang humingi ng
kaunting dahon, ngunit sa halip na bigyan siya
ay pinahiya pa siya ni Sassouma.

5. Umuwi siya na puno ng kahihiyan at puot.
Pagka-uwi ng bahay ay napagbuhusan niya ng
galit ang kanyang anak na si Mari Dyata.
Pinangako naman niya na makakatayo na siya
sa araw ding iyon, at di lamang dahon ang
dadalhin niya sa ina, kundi buong puno at ugat
ng baobab.

6. Inutusan ni Sundiata na hanapin ang
pinakamagaling na panday ng kanyang ama, si
Farakourou, upang gumawa ng isang tungkod
na bakal. Noong araw na iyon ay natunghayan
ng mga panday ang himala ng Diyos para sa
kanya.

7. Gumapang siya patungo sa dambuhalang
bakal. Sa pamamagitan ng kamay, siya ay
lumuhod habang ang isang kamay naman niya
ay inihawak sa bakal.

8. Pilit niyang itinaas ang kanyang mga tuhod
mula sa lupa, ang hawak niyang bakal ay
bumaluktot at naging pana. Umawit ng “Himno
ng Pana” si Balla Fasséké habang lubos ang
galak na nadama ni Sogolon nang nasaksihan
ang unang hakbang ng kanyang anak

9. Tinupad na nga ni Maghan Sundiata
ang kanyang pangako sa ina, binunot
niya ang buong puno ng baobab at
itinanim sa harapan ng kanilang bahay.
Simula ng araw na yun ay lubos na
paggalang na ang tinamasa ng kanyang
ina.

10. Sa kanyang pagbibinata, naging isang
magaling na mangangaso at lider ng kanyang
hukbo si Maghan Sundiata. Samantalang si
Soumaoro Kanté naman, isang salamangkero at
haring mananakop ng Sosso ay unti unting
sinasakop na ang mga lungsod na kalapit ng
Mali.

11. Malakas at makapangyarihan si Soumaoro
ngunit siya ay may kahinaan, sa kagustuhang
makapaghiganti ng pamangkin niyang si Fakoli,
sumapi siya kay Sundiata. Sinabi nila Fakoli at
Nana Triban sakanya ang makakapagpabagsak
kay Soumaoro, ito ay ang pagdampi ng tari ng
tandang sa balat nito.

12. At dito nabuo ang kanilang planong
paggapi kay Soumaoro. Sa pagtatagpo ng
dalawa, itinutok ni Sundiata ang kanyang pana
na may tari ng tandang, pag atake, dumaplis
ito sa balikat ni Suomaoro.

13. Unti-unting nanghina si Suomaoro at
nawalan ng kapangyarihan. Tumakas siya gamit
ang kanyang kabayo at nagtago. Nagtago rin
ang iba pang sofas ng Sosso. Di kalaunan,
napabagsak nadin nila ang lungsod ng Sosso.

14. Mula noon, si Sundiata ay kinilala ng mga
griot na kanilang pinaka hari at pinamunuan
niya ang buong Emperyo ng Mali.
Dito po nagtatapos…

15. Mga tauhan ng Sundiata: Epiko ng
Sinaunang Mali
Mari Djata / Maghan
Sundiata
• Magiging
magaling na
magdirigma ayon
sa hula
• Sa edad na pitong
taon, hindi pa
nakakalakad
• Leon ang simbolo
niya
Maghan Kon Fatta
• Hari ng
Emperyong Mali
• Ama ni Sundiata
Sogolon Kadjou
• Ina ni Maghan
Sundiata
• Ikalawang
asawa ni
Maghan Kon
Fatta
• Ayon sa kwento
ng mga griot,
siya ay kuba at
pangit

16. Mga tauhan ng Sundiata: Epiko ng
Sinaunang Mali
Sassouma Bérété
• Unang asawa ni
Maghan Kon
Fatta
• Nagpahirap sa
ina ni Maghan
Sundiata
• Nagpalayas kina
Maghan Sundiata
sa kanilang
kaharian
Dankaran Touma
• Anak ni Haring
Maghan Kon Fatta
kay Sassouma
Bérété
• Itinalagang hari sa
pagkamatay ng
kanyang amang
hari
Balla Fasséké
• anak ni
Gnankouman
Doua
• Griot ni Sundiata
• Nagsabi kay
Farakouro na
gumawa ng isang
bakal na tungkod
para kay
Sundiata

17. Mga tauhan ng Sundiata: Epiko ng
Sinaunang Mali
Farakourou
• Pinakamagaling na panday sa
Emperyong Mali Soumaoro Kanté
• Malupit na hari ng lungsod ng
Sosso
• Isa ring
manggagaway/salamangkerong
hari
• isang mananakop ng ibang
kaharian
• tari ng tandang ang kanyang
kahinaan

18. Iba pang tauhan
Fakoli
• Pamangkin ni Soumaoro
• Tapat kay Sundiata at nag traydor
kay Soumaoro
09
Nana Triban
• nagsabi kay sundiata ng lihim na
kahinaan ni Soumaoro

19. Iba pang tauhan
Sosso Balla
• Ang anak ni Soumaoro
09
Mga Sossong sofas
• Mga mandirigma ng Sosso.

20. Binibigyan tayo ng kwentong ito ng inspirasyon upang
maging matatag sa lahat ng pagkakataon. Tulad na lamang ng
katauhan ni Sundiata, hindi siya sumuko hanggang sa matupad
niya ang kanyang mithiin, ang makalakad at maging isang mahusay
na mandirigma at lider. Dapat ding hindi tayo nagpapatalo sa mga
taong mapang-api at wala nang ginawa kundi mantapak ng
kaniyang kapwa.
Ano ang napulot nating aral sa
Sundiata: Epiko ng Sinaunang Mali?

21. ACTIVITY #1
Sagutin ang mga sumusunod. Piliin
ang tamang sagot sa kahon.

22. 1. Sino ang hindi pa nakakalakad sa
edad na 7 taon?
______________________________
 Dankaran Touma
 Maghan Saudiate
 Nana Triban
 Sosso Balla
 Farakourou
 Maghan kon Fatta
 Fakoli
 Sogolon Kodjou
 Soumaoro Kante
 Sassouma Berete

23. 2. Sino ang Hari ng Emperyong Mali?
______________________________
 Dankaran Touma
 Maghan Saudiate
 Nana Triban
 Sosso Balla
 Farakourou
 Maghan kon Fatta
 Fakoli
 Sogolon Kodjou
 Soumaoro Kante
 Sassouma Berete

24. 3. Ayon sa kwento ng mga griot siya ay
kuba at pangit?
______________________________
 Dankaran Touma
 Maghan Saudiate
 Nana Triban
 Sosso Balla
 Farakourou
 Maghan kon Fatta
 Fakoli
 Sogolon Kodjou
 Soumaoro Kante
 Sassouma Berete

25. 4. Siya ang unang asawa ni Maghan Kon
Fatta?
______________________________
 Dankaran Touma
 Maghan Saudiate
 Nana Triban
 Sosso Balla
 Farakourou
 Maghan kon Fatta
 Fakoli
 Sogolon Kodjou
 Soumaoro Kante
 Sassouma Berete

26. 5. Sino ang itinalagang hari sa pagkamatay
ng kanyang amang hari?
______________________________
 Dankaran Touma
 Maghan Saudiate
 Nana Triban
 Sosso Balla
 Farakourou
 Maghan kon Fatta
 Fakoli
 Sogolon Kodjou
 Soumaoro Kante
 Sassouma Berete

27. 6. Sino ang pinakamagaling na Panday sa
Emperyong Mali?
______________________________
 Dankaran Touma
 Maghan Saudiate
 Nana Triban
 Sosso Balla
 Farakourou
 Maghan kon Fatta
 Fakoli
 Sogolon Kodjou
 Soumaoro Kante
 Sassouma Berete

28. 7. Sinong hari na salamangkero at
malupit?
______________________________
 Dankaran Touma
 Maghan Saudiate
 Nana Triban
 Sosso Balla
 Farakourou
 Maghan kon Fatta
 Fakoli
 Sogolon Kodjou
 Soumaoro Kante
 Sassouma Berete

29. 8. Sino ang nagtraydor kay Soumaoro at
tapat kay Saumaoro?
______________________________
 Dankaran Touma
 Maghan Saudiate
 Nana Triban
 Sosso Balla
 Farakourou
 Maghan kon Fatta
 Fakoli
 Sogolon Kodjou
 Soumaoro Kante
 Sassouma Berete

30. 9. Siya ang nagsabi ng lihim na kahinaan
ni Soumaoro?
______________________________
 Dankaran Touma
 Maghan Saudiate
 Nana Triban
 Sosso Balla
 Farakourou
 Maghan kon Fatta
 Fakoli
 Sogolon Kodjou
 Soumaoro Kante
 Sassouma Berete

31. 10. Sino ang anak ni Soumaoro?
______________________________
 Dankaran Touma
 Maghan Saudiate
 Nana Triban
 Sosso Balla
 Farakourou
 Maghan kon Fatta
 Fakoli
 Sogolon Kodjou
 Soumaoro Kante
 Sassouma Berete

32. ACTIVITY #2
Iguhit sa iyong malinis na papel ang itsura
nang tari ng tandang na ang kahinaan ni
Soumaoro kante. Sa ibaba isulat ang sagot
kung hindi nalaman ni Sundiata ang
kahinaan ni Kante, matatalo kaya niya ito
at bakit?