Eισήγηση με θέμα «Η Επιστήμη των Πολιτών στον σχολικό κήπο. Ιδέες και προτάσεις για εκπαιδευτικές δραστηριότητες με τα Παρατηρητήρια Πολιτών του Cos4Cloud»

1. Μαρία Δασκολιά
Αν. Καθηγήτρια ΠαιΤΔΕ - ΕΚΠΑ, Δ/ντρια του Εργαστηρίου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (ΕργΠΕ - ΕΚΠΑ)
Δρ. Δημήτριος Γκότζος
Υπεύθυνος Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης ΔΠΕ Β΄ Αθήνας, Συνεργάτης ΕργΠΕ - ΕΚΠΑ
Άννα Τρίγκατζη
Εκπαιδευτικός ΠΕ02, Υπ. Δρ. ΠαιΤΔΕ, Συνεργάτης ΕργΠΕ - ΕΚΠΑ
Εργαστήριο
Περιβαλλοντικής
Εκπαίδευσης
http://eel.eds.uoa.gr/
ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΔΔΕ Β΄ & Γ΄ Αθήνας:
«Καλλιέργεια Νέων Δεξιοτήτων και Περιβαλλοντικής συνείδησης στον σχολικό κήπο», 30-11-2021
Η Επιστήμη των Πολιτών στον σχολικό κήπο.
Ιδέες και προτάσεις για εκπαιδευτικές δραστηριότητες
με τα Παρατηρητήρια Πολιτών του Cos4Cloud

2. Η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΜΑΣ
• Το ευρωπαϊκό έργο Cos4Cloud: τι επιδιώκει;
• Επιστήμη των Πολιτών (ΕτΠ), Παρατηρητήρια Πολιτών και πώς συνδέεται η
ΕτΠ με την ΠΕ/ΕΑΑ;
• Η συμμετοχή του ΕργΠΕ-ΕΚΠΑ στο Cos4Cloud: πλαίσιο δράσεων
• Η ΕτΠ στον σχολικό κήπο
• Παρατηρητήρια Πολιτών και υπηρεσίες του Cos4Cloud για παιδαγωγική
αξιοποίηση στον σχολικό κήπο
• Εκπαιδευτικά σενάρια και ιδέες για δραστηριότητες ΕτΠ και ΠΕ/ΕΑΑ στον
σχολικό κήπο

3. έργο Horizon 2020 (Call: H2020-INFRAEOSC-2018-2020)
Διάρκεια: Νοέμβριος 2019 – Φεβρουάριος 2023
15 Εταίροι (Ελλάδα: ΕργΠΕ-ΕΚΠΑ)
Εργαστήριο
Περιβαλλοντικής
Εκπαίδευσης

4. 4 - Παρατηρητήρια Πολιτών στον τομέα της βιοποικιλότητας:
 Artportalen
 Natusfera
 iSpot
 Pl@ntNet
5 - Παρατηρητήρια Πολιτών στον τομέα παρακολούθησης της
περιβαλλοντικής ποιότητας:
 Νερό: FreshWater Watch, KdUINO
 Αέρας: OdourCollect, CanAir.io and iSpex
ανάπτυξη νέων τεχνολογιών/υπηρεσιών με στόχο τη σύνδεση της
Επιστήμης των Πολιτών με το Ευρωπαϊκό Νέφος Ανοιχτής Επιστήμης
(European Open Science Cloud- EOSC)

5. Τι είναι η ‘Επιστήμη των Πολιτών’;
η συμμετοχή πολιτών (εθελοντών, μη-επαγγελματιών
επιστημόνων ή του ευρύτερου κοινού)
σε διαδικασίες επιστημονικής έρευνας
• μέσα από τη συλλογή επιστημονικών δεδομένων
(παρακολούθηση/ παρατήρηση/ καταγραφή), κλπ
• στο πλαίσιο προγραμμάτων/ δράσεων έρευνας και/ή
διαμόρφωσης πολιτικής με τοπική, εθνική και
παγκόσμια εμβέλεια
πώς;

6. Τι είναι τα ‘Παρατηρητήρια Πολιτών’;
«Χώροι» (επιστημονικές δομές και τεχνολογικές υποδομές)
που υποστηρίζουν την ενεργό συμμετοχή πολιτών
στη συλλογή και αποστολή επιστημονικών δεδομένων
(καταγραφές, παρατηρήσεις, αναφορές)
για συγκεκριμένα (περιβαλλοντικά) θέματα
με τη χρήση ψηφιακών εφαρμογών και των μέσων κοινωνικής
δικτύωσης

7. Η Επιστήμη των Πολιτών συμβάλλει στην…
• Περισσότεροι εθελοντές «ερευνητές»
• Μεγαλύτερος αριθμός επιστημονικών δεδομένων
• Σε μεγαλύτερη κλίμακα (γεωγραφική, χρονική, πληθυσμιακή) και για
καταγραφή νέων ή σπάνιων περιπτώσεων και γεγονότων, συνεχή
παρακολούθηση των αλλαγών, κλπ
επιστήμη
• Συμμετοχή/ συνεργασία/ δημιουργική εμπλοκή πολιτών
• Άνοιγμα/ δημοκρατικοποίηση της επιστήμης
• Ευαισθητοποίηση/ διαχείριση τοπικών περιβαλλοντικών προβλημάτων
κοινωνία
• Ανάδυση νέων γραμματισμών (επιστημονικός, περιβαλλοντικός,
πολιτειακός, ...)
• Ενδυνάμωση - ανάπτυξη ικανότητας συμμετοχής/ δράσης
• Νέες μορφές/ ευκαιρίες για μάθηση
εκπαίδευση - μάθηση

8. Πώς συνδέεται η ‘Επιστήμη των Πολιτών’ με την
περιβαλλοντική εκπαίδευση και μάθηση;
• μεγάλος αριθμός δράσεων και προγραμμάτων ΕτΠ στην Ευρώπη και παγκοσμίως
επικεντρώνονται σε περιβαλλοντικά θέματα και ζητήματα
• η μαθησιακή/ εκπαιδευτική διάσταση αποτελεί κεντρική παράμετρο των
περισσότερων δράσεων & προγραμμάτων ΕτΠ (ως διαδικασία και ως αποτέλεσμα)
• έμφαση σε πρακτικές που εμπλέκουν ενεργά τους συμμετέχοντες σε διαδικασίες
διερεύνησης και μάθησης
• επιδίωξη: η καλλιέργεια περιβαλλοντικά εγγράμματων, κριτικά σκεπτόμενων και
ενεργών πολιτών, που αναπτύσσουν δράση για βελτίωση των περιβαλλοντικών συνθηκών
και της ποιότητας ζωής τους
• διαδικασίες που στοχεύουν στην ανάπτυξη γνώσης και ικανότητας δράσης

9. Τι επιδιώκει το ΕργΠΕ-ΕΚΠΑ στο πλαίσιο του έργου Cos4Cloud;
Να σχεδιάσει και υλοποιήσει δράσεις που θα συμβάλλουν στη σύνδεση/ ενσωμάτωση
της ΕτΠ στη σχολική εκπαίδευση, μέσω και επ’ ωφελεία της ΠΕ και ΕΑΑ
Εργαστήριο
Περιβαλλοντικής
Εκπαίδευσης
επιμόρφωση
εκπαιδευτικών/
στελεχών
συνεργασία με στελέχη
και εκπαιδευτικούς της
ΠΕ/ΕΑΑ για σχεδιασμό και
υλοποίηση εκπαιδευτικών
δραστηριοτήτων/
προγραμμάτων σε σχολεία
συν-δημιουργία
εκπαιδευτικού υλικού
δημιουργία κοινοτήτων
πρακτικής –
διασύνδεση με τις
πλατφόρμες/κοινότητες
των Παρατηρητηρίων
Πολιτών του έργου
σύσταση
εκπαιδευτικών
δικτύων σε
περιφερειακό/ εθνικό/
ευρωπαϊκό επίπεδο
έρευνα πάνω στη
μάθηση και τη
συμμετοχή σε
εκπαιδευτικές
δραστηριότητες ΕτΠ

10. Παρατηρητήρια Πολιτών και υπηρεσίες του Cos4Cloud
για παιδαγωγική αξιοποίηση στον σχολικό κήπο

11. Natusfera: Από το πεδίο στο Διαδίκτυο
Δημοσίευση σε Gbif.es
05
● Αυξημένη δημοσιότητα
● Υποστήριξη επιστημονικών εργασιών
Έλεγχος της ποιότητας
04
● Μόνο παρατηρήσεις που ικανοποιούν συγκεκριμένα
κριτήρια ποιότητας μεταφορτώνονται στο GBIF (Global
Biodiversity Information Facility) https://www.gbif.es/en/
Η κοινότητα βοηθά στην
αναγνώριση
03
● Μπορείτε να ζητήσετε βοήθεια εάν δεν
ξέρετε ποιο είδος είναι
Συμπλήρωση των πληροφοριών
στη διαδικτυακή πλατφόρμα
02 ● https://natusfera.gbif.es/?locale=en
Λήψη
01
Τραβήξτε μια φωτογραφία ή καταγράψτε έναν ήχο
ενός ζωντανού οργανισμού με το κινητό σας ή τη
φωτογραφική μηχανή

12. Γιατί Natusfera;
Για οποιοδήποτε κοινό, χωρίς περιορισμούς. Οποιοσδήποτε μπορεί να
συμμετάσχει ανεβάζοντας τις παρατηρήσεις του (ανεξάρτητα από το αν ξέρει ή
όχι το είδος), να εντοπίσει παρατηρήσεις από άλλους χρήστες, να θέσει
ερωτήσεις και να σχολιάσει αυτές τις παρατηρήσεις.
Συμμετοχικός χαρακτήρας
Ο χρήστης καθορίζει την άδεια για
τα διάφορα περιεχόμενα
πολυμέσων που ανεβάζει στην
εφαρμογή.
Όροι χρήσης / πνευματικά
δικαιώματα.
που μπορούν να δημιουργηθούν
και να προσαρμοστούν από τον
χρήστη: Προσωπική, εκπαιδευτική,
έρευνες bioblitz .
Διάφορες λειτουργίες
Οι παρατηρήσεις κοινοποιούνται στην
κοινότητα και μέσω της συζήτησης
μεταξύ των χρηστών παράγεται νέα
γνώση.
Συνεργατική μάθηση.

13. Ιστολόγιο: http://natusferablog.creaf.cat/en/
Διαδικτυακή πλατφόρμα:
https://natusfera.gbif.es/
Έξυπνα κινητά τηλέφωνα

14. Συμμετοχική πλατφόρμα ΕτΠ που επιτρέπει τη συλλογή,
τον διαμοιρασμό και τη διόρθωση παρατηρήσεων για
είδη φυτών
Παρακολούθηση της βιοποικιλότητας της χλωρίδας
Τι είναι το Pl@ntNet;
διαδικτυακός τόπος
δωρεάν εφαρμογή για κινητά τηλέφωνα
‘Οικοσύστημα ΕτΠ’ με εκατομμύρια εγγεγραμμένους χρήστες και δεκάδες χιλιάδες ενεργούς χρήστες

15. Ένα Παρατηρητήριο Πολιτών για τη βιοποικιλότητα των φυτών που χρησιμοποιεί μηχανική μάθηση για την
αναγνώριση φυτών μέσω smartphone τηλεφώνων.
Δεδομένα βιοποικιλότητας Μηχανική μάθηση
Πολίτες
παρατηρητές
Πώς λειτουργεί το Pl@ntNet;

16. 88%
Κηπουρική
Φυτοθεραπεία, βρώσιμα
φυτά
Επαγγελματική χρήση
Προσωπική χρήση
88%
Προσωπική χρήση (88%)
Χρήση της εφαρμογής σε κινητά τηλέφωνα
16
Φυτά εσωτερικού χώρου
Φύση, Πεζοπορία

17. 88%
Γεωργία
Εκπαίδευση
Διαχείριση φυσικών περιοχών
Toυρισμός
Επαγγελματική χρήση (12%)
Εμπόριο
Συμβουλευτική, εμπειρογνωμοσύνη,
βοτανολόγοι
17
Χρήση της εφαρμογής σε κινητά τηλέφωνα

18. WEB
https://identify.plantnet.org
ΚΙΝΗΤΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ
https://plantnet.org/

19. https://cos4bio.eu
Ενσωμάτωση παρατηρήσεων βιοποικιλότητας
από πολλά Παρατηρητήρια Πολιτών
Αποθήκευση
παρατηρήσεων
στα
Παρατηρητήρια
Πολιτών
Διαμοιρασμός
παρατηρήσεων
βιοποικιλότητας
από επιστήμονες
πολίτες
Η πύλη Cos4Bio
ενσωματώνει τις
αποθηκευμένες
παρατηρήσεις από
τα Παρατηρητήρια
Πολιτών
Ασφαλής σύνδεση
χρηστών (GDPR)
Οπτικοποίηση –
Ενιαία μηχανή
αναζήτησης
Επικύρωση των
παρατηρήσεων
βιοποικιλότητας
Λήψη δεδομένων
βιοποικιλότητας
Ενημέρωση για τη
χρήση των
δεδομένων

20. Εκπαιδευτικά σενάρια και ιδέες για δραστηριότητες
ΕτΠ και ΠΕ/ΕΑΑ στον σχολικό κήπο

21. Έξι Εκπαιδευτικά Σενάρια για το Cos4Cloud
Σενάριο 1
Στο περιαστικό δάσος του Υμηττού
& τον σχολικό κήπο με το Pl@ntNet
Στα ρέματα των προαστίων
της Αθήνας με το Pl@ntNet
Σενάριο 5
Xαρτογραφώντας την
ιστορία των οσμών της πόλης
με το OdourCollect
Σενάριο 6
Στον πρώην βιομηχανικό χώρο
του εργοστασίου λιπασμάτων
στη Δραπετσώνα με το
Pl@ntNet & το OdourCollect
Σενάριο 3
Αισθητηριακοί περίπατοι
στο σχολείο και τη γειτονιά
με το OdourCollect
Σενάριο 2
Στον σχολικό κήπο και τη
σχολική αυλή με το Pl@ntNet
& το Natusfera
Σενάριο 4

22. Common features of all 7 educational scenarios …
Δημιουργικά, ευφάνταστα, παιδαγωγικά εμπεριστατωμένα, ρεαλιστικά
Καθένα με συγκεκριμένη θεματική/παιδαγωγική εστίαση και πεδίο εφαρμογής
Εύρος ολιστικών/διαθεματικών μαθησιακών προσεγγίσεων
Περισσότεροι και διαφορετικοί στόχοι/ μέθοδοι (συνδυασμός)
Ενεργός και βιωματική μάθηση - ανάπτυξη κριτικής σκέψης, ικανότητας για
δράση, επιστημονικού και περιβαλλοντικού γραμματισμού
Έμφαση στη χρήση ψηφιακών εργαλείων για ενεργοποίηση μαθητών και
της κριτικής σκέψης τους
Εμπλοκή της σχολικής κοινότητας
Άνοιγμα σχολείου στην τοπική κοινότητα - ενασχόληση μαθητών με
τοπικά ζητήματα
Κοινά Χαρακτηριστικά και των 6 Σεναρίων

23. 4 Επίπεδα Ενσωμάτωσης της ΕτΠ στις Εκπαιδευτικές
Δραστηριότητες των Σεναρίων
Εισαγωγή στην
ΕτΠ
Συλλογή και Καταχώρηση
Δεδομένων
 Η γνώση οικοδομείται πάνω σε
κεντρικές έννοιες και ιδέες της
ΕτΠ
 Γνωριμία με τα ΠΠ, τις
πλατφόρμες & τα διαθέσιμα
εργαλεία και εξοικείωση με τη
χρήση τους
 Διάκριση ειδών και
περιστατικών (π.χ. ενδημικά/
χωροκατακτητικά,
ευχάριστες/δυσάρεστες οσμές)
Πριν τη
χρήση των
εργαλείων
 Οι μαθητές συλλέγουν και εισάγουν
δεδομένα (π.χ. φωτογραφίες) σε
εφαρμογές της ΕτΠ
 Τα χρησιμοποιούν για να κάνουν
παρατηρήσεις στο πεδίο
 Καταγράφουν παρατηρήσεις και
μεταβολές σε ημερολόγια
 Αναγνωρίζουν είδη και περιστατικά
ως ενδείξεις πιθανών
περιβαλλοντικών προβλημάτων
Κατά τη
χρήση των
εργαλείων

24.  Αλλαγή των συνηθειών και του τρόπου ζωής των
μαθητών
 Συμμετοχή και δράση τους εντός της τοπικής
κοινότητας
 Ανάληψη πρωτοβουλιών περιβαλλοντικής
επιστασίας (π.χ. δεντροφύτευση)
 Ανάπτυξη σχεδίου επέμβασης για την
αντιμετώπιση πραγματικών προβλημάτων του
τόπου
 Διάχυση των αποτελεσμάτων της εμπλοκής τους
Ανάπτυξη επιστημονικών
ικανοτήτων
Ενδυνάμωση
μαθητών
 Σχεδιασμός και διενέργεια μικρών
πειραμάτων/μελέτης πεδίου
 Αναζήτηση και χρήση σχετικής
βιβλιογραφίας
 Συλλογή πρόσθετων ερευνητικών
δεδομένων (μέσω ερωτηματολογίων,
συνεντεύξεων κλπ)
 Σύγκριση παρατηρήσεων/δεδομένων
από διαφορετικά πεδία (π.χ. δύο
διαφορετικά ρέματα)
 Ανάλυση, υπολογισμός, εκτίμηση
και αναφορά
Μετά τη
χρήση των
εργαλείων
Κατά τη
χρήση των
εργαλείων
4 Επίπεδα Ενσωμάτωσης της ΕτΠ στις Εκπαιδευτικές
Δραστηριότητες των Σεναρίων

25.  Εισαγωγή στην
ΕτΠ
 Παρουσίαση των
ΠΠ Pl@ntNet &
Natusfera
 Ανάρτηση
φωτογραφιών από
τον κήπο στις
εφαρμογές για
κινητό των ΠΠ
 Ταυτοποίηση των
ειδών
 Παιχνίδι
αφόρμησης:
«Παίρνω θέση»
 Προβληματισμός
για τη
βιοποικιλότητα και
κλιματική αλλαγή
 Συνειδητοποίηση
της έννοιας του
ενεργού πολίτη
 Αισθητηριακοί
περίπατοι στον
σχολικό κήπο
 Δραστηριότητες
(όσφρησης,
αφής) με τα
μάτια κλειστά
 Ενεργοποίηση
όλων των
αισθήσεων
 Καταγραφή
χλωρίδας &
πανίδας του κήπου
σε φύλλα
παρατήρησης
 Βιβλιογραφική &
διαδικτυακή
έρευνα: ονομασία
φυτών, περιοχές
όπου ευδοκιμούν,
εποχή ανθοφορίας/
καρποφορίας
 Η τέχνη της γης
(land art)
 Ψηφιακή/έντυπη
αφίσα για τη
βιοποικιλότητα του
σχολικού κήπου
 Διάχυση: σχολικό
ιστολόγιο,
διοργάνωση
σχολικών
εκδηλώσεων
(εκθέσεων κλπ)
Αισθητηριακοί Περίπατοι & Τέχνη της Γης

26.  Ταυτοποίηση των
φύλλων με την
εφαρμογή
Pl@ntNet
 Σύγκριση
αποτελεσμάτων
(κλείδας-ψηφιακής
εφαρμογής)
 Ενίσχυση της
γνώσης για τη
βιοποικιλότητα
 Εισαγωγή στις
αρχές της
βοτανολογίας
 Χλωριδική
ποικιλότητα &
παράγοντες που
την επηρεάζουν
 Βοτανικός
οδηγός
 Βοτανικό
μονοπάτι
 Συλλογή
φύλλων ανά
ομάδες &
επινόηση
ονομασίας
 Προσπάθεια των
υπόλοιπων
ομάδων για
αντιστοίχιση
φύλλου-
ονομασίας
 Ταυτοποίηση των
φύλλων με τη
βοήθεια κλείδας
παρατήρησης
 Εντοπισμός των
χαρακτηριστικών
των ειδών και των
διαφορών μεταξύ
τους
 Εξοικείωση με
μεθόδους της
βοτανολογίας
 Ποιες δυσκολίες
συναντήσατε για
την αναγνώριση
των ειδών;
 Η χρήση της
ψηφιακής
τεχνολογίας
διευκόλυνε το
έργο σας;
 Ποια είναι η
χρησιμότητα
της εφαρμογής
Pl@ntNet;
Από τις φανταστικές στις επιστημονικές ονομασίες των φυτών
Στο βοτανικό
μονοπάτι του
σχολικού
κήπου
Identileaf
Κλείδα
Παρατήρησης Pl@ntNet Συζήτηση
στην τάξη

27.  Διερεύνηση των
αναγκών της
σχολικής
κοινότητας
 Προτάσεις για νέες
φυτεύσεις
κατάλληλων φυτών
σύμφωνα με
διαθέσιμο χώρο &
εδαφοκλιματικές
συνθήκες
 Ανάδειξη του
σχολικού κήπου ως
περιβάλλοντος
μάθησης
 Συνειδητοποίηση της
κλιματικής αλλαγής
ως προβλήματος που
επηρεάζει τη
βιοποικιλότητα
 Ανάληψη δράσης για
τη δημιουργία
ωφέλιμου
μικροκλίματος
 Μελέτη των
κλιματικών
δεδομένων της
περιοχής (Ε.Μ.Υ.)
 Καταγραφή των
τρεχόντων
ατμοσφαιρικών
μεγεθών (kit
μετεωρολογικού
σταθμού)
 Σύγκριση των
δεδομένων με τις
εδαφοκλιματικές
απαιτήσεις των
υπαρχόντων φυτών
 Αναζήτηση
ενδείξεων
επίδρασης της
κλιματικής
αλλαγής στα φυτά
του κήπου
 Επιλογή μέσω
της εφαρμογής
Pl@ntNet
ενδημικών
φυτών που
αντέχουν και
είναι
προσαρμοσμένα
στις ξηροφυτικές
συνθήκες της
χώρας μας
Επιπτώσεις και Αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής
Στον σχολικό
κήπο & τη
σχολική αυλή
Μελέτη
& Καταγραφή
Δεδομένων
Σύγκριση &
Συμπεράσματα
Σχεδιασμός
νέων φυτεύσεων
Αξιοποίηση
του
Pl@ntNet

28. Βήμα 1
βιωματική
προσέγγιση
Μιλάμε για τις
μυρωδιές του σχολικού
κήπου
Ενεργοποιούμε τις
αισθήσεις
Wordcloud
Βήμα 4
έρευνα
Μιλάμε για
την ιστορία του σχολικού
κήπου και των μυρωδιών
του
Ερχόμαστε σε επαφή με
τα παλιά μέλη της ΠΟ
του σχολείου και φορείς
της ΤΑ
Συνεντεύξεις
Προφορικής Ιστορίας
Βήμα 3
καταχώρηση δεδομένων
Μιλάμε για την ΕτΠ &
το Διεθνές
Παρατηρητήριο Οσμών
Εγγραφή και χρήση της
εφαρμογής OdourCollect
Συνεισφέρουμε στον
Συνεργατικό Χάρτη
του Διεθνούς ΠΠ
OdourCollect
Βήμα 5
σύνθεση/διάχυση
Μιλάμε για τις οσμές με
φορείς και την
επιστημονική κοινότητα
Παρουσιάζουμε
αποτελέσματα και
αναζητούμε συνέργειες
Ψηφιακός
Αισθητηριακός Χάρτης
οσφρητικά επεισόδια
& η ιστορία τους
Ο Κήπος είχε τη δική του…ιστορία
Βήμα 2
εννοιολογική
προσέγγιση
Μιλάμε για τη
ρύπανση από τις οσμές
Συνδέουμε τις οσμές με
περιβαλλοντικά
προβλήματα
Εξοικειωνόμαστε με
την εφαρμογή
OdourCollect
Εννοιολογικός Χάρτης

29. Εργαστήριο
Περιβαλλοντικής
Εκπαίδευσης
http://eel.eds.uoa.gr/
Ευχαριστούμε για την προσοχή σας!
ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΔΔΕ Β΄ & Γ΄ Αθήνας:
«Καλλιέργεια Νέων Δεξιοτήτων και Περιβαλλοντικής συνείδησης στον σχολικό κήπο», 30-11-2021