1. Нийгэм судлал 2021 “А” хувилбар
НЭГДҮГЭЭР ХЭСЭГ
Санамж: Нэгдүгээр хэсэг нь 56 сонгох даалгавартай нийт 80 оноотой. Даалгавар тус бүр 5
сонгох хариулттай. Тэдгээрийн зөвхөн хариултыг сонгож хариулыг сонгож хариултыг
хуудсанд будаж тэмдэглээрэй. Хариултын хуудасны заавартай сайтар
танилцаарай. Амжилт хүсье
1. Цэгийн оронд зөв хариултыг нөхөж бичнэ үү. 1оноо
Үйлдэгч нь урьдчилан тооцоолоогүйгээр бий болсон үр дагавар нь нийгмийн институтийн
............................... юм.
А. Далд чиг үүрэг В. Ил чиг үүрэг С.Үүргийн зөрчил
D.Сөрөг чиг үүрэг Е.Үүрэг
2. “Би хэдийгээр хөдөө төрж өссөн, А үсэг мэдэхгүй , 10-ын дотор тоолж чадахгүй
сургуульд орсон боловч, олон шүлэг мэддэг байсан. Миний ээж олон арван шүлэг
мэддэг, түүнийгээ надад цээжлүүлдэг байлаа” гэсэн өгөгдөл нь нийгэмшилтийн аль
агентад хамаарах вэ? 1оноо
А. Үе тэнгийнхэн В. Сургууль С. Гэр бүл
D.Хэвлэл мэдээлэл Е. Ажлын байр
3. Эрэгтэй, эмэгтэй хүний биологийн буюу бие махбодийн ялгаа бүхий заяагдмал шинжийг
юу гэж нэрлэдэг вэ? 1оноо
А. Угсаатны нийтлэг В. Жендэр С.Насны нийтлэг
D.Хүйс Е.Тэгш бус байдал
4. Цэгийн оронд зөв хариултыг нөхөж бичнэ үү. 1оноо
Тухайн ард түмний түүх соёлыг хадгалан дамжуулах үндсэн арга хэрэгсэл .................... юм.
А.Үнэлэмж В. Хэл С. Мэдлэг D. Бэлгэ тэмдэг Е. Хэм хэмжээ
5. Соёлыг ан агнуур, түүвэрлэгчдийн соёл, нүүдэлчдийн соёл, газар тариаланчдын соёл
гэж ангилсан нь соёлын аль шалгуур үзүүлэлтэд нийцэж байна вэ? 1оноо
А. Суурь үнэлэмжээр нь В. Сонголт хийх боломжоор нь
. С.Бүтээгч, хэрэглэгчээр нь D.Аж ахуй эрхлэлтээр нь Е. Түвшинээр нь
6. Оюуны өмч, зохиогчийн эрхтэй холбоотой бүтээл туурвил, үйлчилгээ зэрэг нь соёлын
аль ойлголт вэ? 1оноо
А. Соёлын эрх чөлөө В. Соёлын даяаршил С. Соёлын аялал жуулчлал
D. Соёлын дархлаа Е. Соёлын үйлдвэрлэл
7. Дараах байгууллагуудын аль нь соёлын үйлдвэрлэл, үйлчилгээ үйл ажиллагаа эрхлэн
явуулдаг вэ? 1оноо
А.”Сүү” ХХК В. Эмнэлэг С.Цагдаагийн байгууллага

2. D.Номын сан Е. Улаан загалмайн нийгэмлэг
8. Нийгэмшилтийн талаарх ойлголтуудыг зөв харгалзуулна уу. 1оноо
а Нийгэмшилт 1 Нийгэмшилтэд нөлөөлж буй хувь хүн ба бүлэг,
байгууллага, нийгмийн тодорхой нөхцөлүүдийн цогц.
b Үе тэнгийнхэн 2 Хүн нийгмийн харилцаанд бие даан оролцох,
нийгмийн үйлдлүүдийг хийх чадварыг эзэмших,
нийгмээс хүлээж буй шаардлагыг биелүүлэх
чадамжтай болох үйл явц.
c Нийгэмшилтийн агент 3 Хүсэл мөрөөдөл, зан үйлийн загвар, итгэл үнэмшил
нь бие биеэ хөтөлж байдаг.
А. a2,b1,c3 B. a1,b2,c3 C. a2, b3, c2 D. a3,b1,c2 E. a1,b3,c2
9. Бусад хувьсагчийн өөрчлөлтөд нөлөөлж, шалтгаан нь болж буй хувьсагчийг үл
хамаарах хувьсагч гэнэ. Жишээ нь: Ажилгүйдлийн түвшин өсөхөд ДНБ-ний хэмжээ
буурдаг гэсэн өгөгдлийг үл хамаарах хувьсагчийг олно уу. 1оноо
А. ДНБ В. Ажилгүйдлийн түвшин С. Ажил эрхлэгчийн түвшин
D. Үйлдвэрлэлийн хэмжээ Е. ДНБ-ний хэмжээ
10. 2008онд нийт 44514 шалгуулагч шалгалт өгснөөс 34112 шалгуулагч нь нийгэм судлал
хичээлийг сонгосон нь нийт шалгуулагчдын 76.63%-ийг эзэлсэн ба энэ үзүүлэлт тухайн
жил нийгэм судлалын хичээлийг сонгон шалглт өгсөн хамгийн өндөр жил байсныг харуулж
байна. Судалгааны аргыг нэрлэнэ үү. 1оноо
А. Туршилт В.Чанарын судалгаа С.Ажиглалт
D. Тоон судалгаа Е. Контент анализ
11. Нийгмийн давхраажилтын хэмжигдэхүүний нэр хүндэд хамаарах ойлголтыг тэмдэглэнэ
үү. 1оноо
А. Олонд танигдсан байдал В. Шийдвэргаргах, оролцох
С. Тусламж, тэтгэмж D.Бусдад нөлөөлөх, дагуулах
Е. Нөөцийг ашиглах, хуваарилахад хяналт тавих
12. Цэгийн оронд зөв хариултыг нөхөж бичнэ үү. 1оноо
Нийгмийн ёс журамд дургүйцсэн холбогдон үүсдэг бөгөөд нийтлэг ашиг сонирхлыг тогтсон
ёс журам, хэм хэмжээний хүрээнээс гадуур, хамтын үйлдлийн тусламжтайгаар хэрэгжүүлж
буй нийтийн оролдлого нь .................. юм.
А. Нийгмийн өөрчлөлт В. Дайн, улс төрийн мөргөлдөөн С.Хувьсгал
D.Шинэчлэл Е. Нийгмийн хөдөлгөөн
13. Германы социологич Ф.Тённисын нийгмийн хэв маягийг ангиллаас Гемайншафт
хөдөлгөөний буюу уламжлалт- ын онцлог шинжийг олно уу. 1оноо

3. А.Хөдөлмөрийн хуваарь нарийсан В. Албан ёсны хууль чухал үздэг.
С.Хувийн ашиг сонирхлыг чухалчилдаг. D. Хөдөлмөрийн хуваарь энгийн
Е.Төрийн үйл ажиллагаанд тулгуурладаг.
14. Цэгийн оронд зөв хариултыг нөхөж бичнэ үү. 1оноо
Ижил буюу төстэй нөхцөлд нас, хүйс, үндэс угсаа, шашин шүтлэг зэрэг шинжээр ялгаатай
байдалд хүргэсэн үйлдлийг ......................................... гэнэ.
А. Институтийн алагчлал В. Шууд бус алагчлал С.Шууд алагчлал
D. Бурангуй үзэл Е. Тэгш бус байдал
15. Монголын түүхэн үеүдэд дэх нийгмийн давхраажилтыг харуулсан зураглалаас
орхигдсон хэсгийг нөхөж бичнэ үү 3оноо
А.1. XII-XIV зууны үе 2. Талын язгууртнууд
В.1. Юань улсын үе 2. Номенклатурчид
С.1. Юань улсын үе 2. Хөх захтан
D.1. XII-XIV зууны үе 2. Номенклатурчид
E. 1. Их Монгол Улсын үе 2. Хамжлага ард
16. Тэгш бус байдал үүсэх нөхцөлүүдийг зөв харгалзуулна уу. 3оноо
•Дээд
•Дунд
•Доод
•Малчин
•Ажилчин
•Сэхээтэн
•2. ...................
•Хошууны ноён,
тайж,лам
•Жирийн малчин
•Гэрийн боол
•сайн
•дунд
•адаг
1.........
Манжийн
эрхшээлийн
үе
Орчин үе
Социализмын
үе

4. а Нэг бүлгийнхний зүгээс нөгөө бүлгээ
тодорхойлдог үзэл бодол, хандлага
1. Тэгш бус байдал
b Эдийн засгийн баялаг, нэр хүнд, эрх
мэдэлд хүрэх адил бус боломж бүхий
байдал
2. Алагчлал
c Нэг бүлэгт давуу боломж олгосон
атлаа нөгөөгийнх нь боломжийг хааж
буй бодит үйлдэл
3. Бурангуй үзэл
А. а2b1c3 B. А3b2c1 С. а2b3c1 D. а3b2c1 Е. а1b2c3
17.”Соёл нь хүн нийгмийн гишүүн болохынхоо хувьд эзэмшдэг мэдлэг, итгэл үнэмшил,
урлаг, ёс суртахуун, хуулль, зан заншил болон бусад чадвар дадлуудыг багтаасан цогц
бүхэл юм” гэж тодорхойлсон судлаачыг нэрлэнэ үү. 1оноо
А. А.Гидденс В. Э.Тайлор С. Р.Бенедикт D. Э.Кассирер Е. К.Ясперс
18. Соёлыг бүрдүүлэгч элемэнтийг холбогдох ойлголттой нт зөв хариулт аль нь вэ?
2оноо
А. Үнэлэмж-шударга ёс, загалмай В. Мэдлэг-домог, хуримын бөгж
С. Хэл- дохио зангаа, шашин D. Бэлгэ тэмдэг- төрийн дуулал, хөшөө
Е. Хэм хэмжээ- дүрэм, журам, шинжлэх ухаан
19. Нийгмийн институт нь нийгмийн болон бусад институтийн оршин тогтнолын төлөө
тодорхой үүрэг гүйцэтгэж байдаг гэж үздэг. Жнь: Боловсролын институтийн хүрээнд багш
хүн залуу хойч үеийнхний нийгэмшин хөгжихөд хувь нэмэр оруулахаар ажилладаг бол
түүний орон байранд амьдрах хэрэгцээг хангахаар эдийн засгийн институтийн хүрээнд
барилгачид ажиллана. Дараах онолуудын алийг нь илэрхийлж байн вэ? 2оноо
А. Шалтгаант чанарын В. Бэлгэ тэмдгийн харилцан үйлдлийн
С. Иргэншлийн D. Марксизмын
Е.Бүтэц чиг үүргийн
20. 2012 оны байдлаар ЮНЕСКО-ийн Дэлхийн өвд Увс нуурын ай сав газрыг байгалийн
өвөөр, Орхоны хөндийн соёлын дурсгалт газар, Монгол Алтайн хадны сүг зургийн
цогцолборыг түүх соёлын дурсгалт газраар тус тус бүртгэжээ. Энэ нь олон улсын
хэмжээнд баримтлах соёлын бодлогын аль чиглэлд хамаарч байна вэ? 2оноо
А. Үндэстэн, ястны соёлын өвийг хадгалах, хамгаалах, сурталчлах
В. Соёлын үйл ажиллагаанд хүн бүрийн оролцох бололцоог хангах
С. Соёлын зорилго, хөгжлийн хандлагыг хүний хөгжилд чиглүүлэх
D. Үндэсний хэлний цэвэр ариун байдлыг сахин хамгаалах
Е. Соёлын харилцааг нээлттэй байлгах

5. 21. Соёлын ойлголтуудын холбоо хамаарал, агуулгын багтаамжийг зөв илэрхийлсэн
бүдүүвч аль нь вэ? 2оноо
а. Соёл б. Соёлын түүхэн хэв маяг в. Хүй нэгдлийн үеийн соёл
А.
22. Соёлын үйлдвэрлэлийн ач холбогдолд хамааралтайг нь ялгана уу. 2оноо
1. Ажлын байр нэмэгдүүлдэг
2. ДНБ-ны хэмжээг нэмэгдүүлдэг.
3. Иргэдийн амьжиргааны түвшинд нөлөөлөхгүй
4. Улс орнуудыг соёл, ёс заншлаар нь таниулах
А. 1,3,4 В. 1,2,3,4, С. 1,2,4 D. 2,3,4 Е. 1,2,3
23. Хувь хүн болон бүлгийн аж төрөх хэв маягаа сонгох нөхцөл боломжийг үгүйсгэж,
нийгмийн бусад гишүүдийн адилаар амьдрахыг шаардлага болгох нь соёлын эрх чөлөөг
зөрчих хандлагын аль хэлбэр вэ? 1оноо
А. Хүний эрх, эрх чөлөө В. Амьдралын хэв маягийг үгүйсгэх
С. Соёлын эрх чөлөө D. Тэгш эрх, шударга ёс
Е. Нийгмийн амьдрал дахь оролцоог хязгаарлах
24. 1930, 1940-өөд оны үед манай улс уламжлалт шашин, соёл, үндэсний бичиг үсэг
зэргээ орхиход хүргэсэн нь соёлын харилцан үйлчлэлийн аль хэлбэрт хамаарах вэ?
1оноо
А. Соёлын даяаршил В. Соёлын солилцоо
С. Соёлын хуулбарлан дуурайх D. Соёлын тулгалт Е. Соёлын адилсал
25. Соёлын даяаршлын эерэг үр дагаврыг нэрлэнэ үү. 2оноо
1. Олон ургальч соёл дэлгэрч, яэз бүрийн соёлын мэдрэх боломж
2. Өөрийн соёлын уламжлалт хэв маягаас татгалзах
3. Өндөр хөгжилтэй орнуудад суралцах боломж
4. Ямар газрын мэдээллийг хорхомхон зуурт авах, өгөх боломж

6. А. 2,3,4 В. 1,2,3,4 С. 1,2,4 D. 1,2,3 Е. 1,3,4
26. Цалингаар баталгаажсан ажиллах хүчний хэрэгцээ шаардлагыг хөдөлмөрийн зах
зээлд юу гэж нэрлэдэг вэ? 1оноо
А. Хөдөлмөрийн эрэлт В. Хөдөлмөрийн нийлүүлт С. Тэнцвэрт байдал
D. Ажиллах хүч Е. Хөдөлмөрийн зах зээл
27. Ажиллах хүчний нийлүүлэлт нь эрэлтээс давсан Н>Эүед хөдөлмөрийн зах зээл дээр
үүсэх үр дагавар аль нь вэ? 2оноо
А. Хөдөлмөрийн бүтээмж буурна. В. Ажиллах хүчний хомсдол үүснэ.
С. Тэнцвэр байдал бий болно. D. Ажиллах хүчний илүүдэл үүснэ.
Е. Байгууллагын зардал өснө.
28. Төв банкны онцлог шинж аль нь вэ? 1оноо
А. Зээл олгох В. Төлбөр тооцоо хийх С. Мөнгөний бодлого хэрэгжүүлэх
D. Мөнгө хадгаламж хүлээн авах Е. Мөнгөн гүйлгээ хийх
29. Цэгийн оронд зөв хариултыг нөхөж бичнэ үү. 1оноо
Ажлын нэгж хугацаанд нэг цаг, нэг өдөр, нэг сар зарцуулсан хөдөлмөрийнхөө төлөө
ажилчны авч байгаа мөнгөн төлбөрийг ........................гэнэ.
А. Бодит цалин В. Нэрлэсэн цалин С. Шагнал урамшуулал
D. Үндсэн цалин Е. Нэмэгдэл хөлс
30. Монгол улсад үйл ажиллагаа явуулж байгаа Солонгос улсын хөрөнгө оруулттай
компанийн үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүний өртгийг аль улсын ДНБ, ҮНБ болохыг ялгана уу.
2оноо
А. Солонгос улсын ДНБ, Монгол улсын ДНБ
В. Монгол улсын ҮНБ, Солонгос улсын ДНБ
С. Солонгос улсын ҮНБ, Монгол улсын ҮНБ
D. Монгол улсын ДНБ, Солонгос улсын ҮНБ
Е. Монгол улсын бодит ҮНБ, Солонгос улсын ҮЦБ
31. ДНБ-ий орлог болон зардлыг ялгаж, тооцоолол хийнэ үү. 3оноо
№ ДНБ-ий бүтэц Млтр төгрөгөөр
1 Төрийн зардал 80
2 Аж ахуй нэгжийн зардал 120
3 Цалин 220
4 Зээлийн хүү 20
5 Шууд бус татвар 15
6 Өрх гэрийн хэрэглээний зардал 270

7. 7 Түрээс 10
8 Гадаад хэрэглэгчдийн зардал 50
А. орлого-255 зардал- В. Орлого- зардал- С. орлого- зардал- D . орлого- зардал-
Е. Орлого- зардал-
32. Цэгийн оронд зөв хариултыг нөхөж бичнэ үү. 1оноо
Тодорхой хэмжээний мөнгийг тогтоосон хугаацааны дараа зохих хүүтэйгээр эргүүлэн
төлөхөө амлаж байгааг баталсан үнэт цаасыг ................ гэнэ.
А. Бонд В. Хувьцаа С. Хадгаламж D. Мөнгө Е. Чек
33. Дараах өгөгдлүүдийг тохирох утгатай нь зөв харгалзуулсан хариултыг сонгоно уу.
3оноо
1. Санхүүгийн зах зээл 2. Хөрөнгийн бирж 3. Үнэт цаас
а._ Засгийн газар болон бусад эрх бүхий этгээдээс гаргасан бүх төрлийн хувьцаа болон
бонд, түүнийг худалдах, худалдан авах эрхийн бичиг
b. _ Үнэт цаасыг худалдах, худалдан авах бусдад шилжүүлэх зэрэг үнэт цаасны
арилжаа явагдаж байдаг газар
c._ Үнэт цаас гаргах, бүртгүүлэх, арилжих, хаддгалах, өмчлөх эрхийг шилжүүлэхтэй
холбогдсон харилцаа
А. а2,b3,c1 В. а3,b1,c2 С. а1,b2,с3 D. а3,b2,c1 E. а1,b3,c2
34. Үр тарианы үнэ өсөхөд талх болон бусад гурилан бүтээгдэхүүний үнэ дагаж өсч байгаа
нь инфляци үүсэх шалтгааны аль хэлбэр вэ? 1оноо
А. Мөлхөө инфляци В. Эрэлтийн инфляци С.Зардлын инфляци
D. Зохисгүй инфляци Е. Гипер инфляци
35. Ажилгүйдлын түвшин 2% өссөн үед бий болох эдийн засгийн үр дагаврарыг Оуэкены
хуултиар тооцоолон гаргана уу. 2оноо
А. В. С.D. E.