1. UJI
Uji është rregullatori i
temperaturës së tokës,
rregullon temperaturën e
trupit tonë dhe është
transportuesi i ushqimeve dhe
i oksigjenit në qelizat e trupit
të njeriut.
Uji përbën 66% të organizmit,
75 % të trurit njerëzor dhe 75
% te të gjithë bimësisë së
gjallë .
Një person mund të jetojë
rreth një muaj pa ushqim, por
vetëm disa ditë pa ujë.
XHONATAN EKMEKÇIU IX a
Përdorimi i ujit në jetën e
përditshme
97 % e ujit në të gjithë globin është
i kripur dhe vetëm 2.7 % e sasisë së
përgjithshme të ujit mund të
shfrytëzohet për pije.
Çdo person përdor mesatarisht
160 litra ujë çdo ditë .
Për të bërë punët e mirëmbajtjes
së shtëpisë përdoren mesatarisht
3500 litra ujë në javë.
Sasia më e madhe e ujit të
përdorur është ajo që shkon për
tualetin e shtëpisë sonë.
2 litra ujë, sa herë do të
mbushim një çajnik ,
25 litra ujë, sa herë që do të
lahemi në dush ,
60 litra ujë, sa herë vendosim në
punë makinën larëse të rrobave ,
5 litra ujë, për të larë pjatat në
shtëpi ,
10 litra ujë, sa herë të shtypim
butonin e shkarkimit të tualetit .
Rubineti i cili pikon pikë-pikë, pa i
kushtuar askush vëmendje
harxhon afërsisht 283-387 litra
ujë në javë.
2. Çfarë mund të bëjë secili prej nesh
për të ndaluar shpërdorimin e ujit ?
Të gjithë jemi përdorues të ujit,
prandaj ne jemi edhe përgjegjës për
ta shfrytëzuar atë në mënyrë të
drejtë, duke mos e shpërdoruar.
Si ? ? ?
XHONATAN EKMEKÇIU IX a
KUJTO:
-Mos lejoni të rrjedhi ujë kot nga
rubineti.
-Mos përdorni ujin e pijshëm për të larë
makinat.
-Mos konsumoni më shumë ujë nga sa
janë nevojat tuaja.
-Mos përdorni ujin e pijshëm për
ndërtimet e shumta në qytet.
-Mos pastroni trotuaret me ujë të
pijshëm.
-Mos harroni të mbyllim çezmat pasi lani
dhëmbët.
-Mos vadisni çdo ditë lulet .
-Paguani rregullisht ujin që konsumoni .
Mos lejoni ndërhyrjet pa leje në rrjetin e
ujit.
3. Mos e lini rubinetin të hapur pa qënë
nevoja. Mbylleni rubinetin ndërsa jeni
duke larë dhembët tuaj, duart apo enët.
Në secilën larje të dhëmbëve ne
shpenzojmë 20 mijë pika uji në 7 litra.
Ndaleni ujin gjatë pastrimit. Në fund
të vitit do t’i keni kursyer
minimum 2555 litra ujë të pijshëm.
Mundohuni që të zgjidhni dhe të
vendosni ndonjë valvul e cila ruan në
mënyrë konstantë temperaturën e ujit
ndërkohë që ju e këni mbyllur
rubinetin.
I lani duart me ujë të ftohtë
ndërkohë që prisni që të dalë uji i
ngrohtë. Uji i ngrohtë i ruajtur në
depozita mund të ketë më shumë
sedimente apo ndryshk sesa uji i ftohtë i
depozitave dhe është i pa përshtatshëm
për t'u pirë. Në qoftë se ju përdorni
filtëra uji, pasi ta filtroni bëni mirë që
ujin e pijshën ta ruani në shishe në
frigorifer
Instaloni një kokë dushi të vogel. Sa më
i ulët presioni aq më pak ujë të ngrohtë
harxhon. Te termostati i dushit caktojeni
temperaturen në 50 grade celsius. Uji i
fortë krijon copëza të ngurta rreth
rezistences së dushit, duke e ulur
efiçencen e saj, prandaj këshillohet që
rezistenca e dushit të pastrohet çdo 6
muaj.
.
Lavatriçja.Kur të përdorni lavatriçen,
mbusheni kazanin në kapacitetin e tij të
plotë. Kini parasysh që rrobat i lan
detergjenti dhe jo uji i ngrohtë, prandaj
lajini rrobat ne ujë të ftohtë dhe
përdorni detergjent për ujë të ftohte.
Kështu edhe kurseni energji, por edhe
zgjasni jetegjatësinë e rrobave tuaja.
Mundohuni që procesin e larjes ta lini sa
më të shkurtër do të kuseni shumë ujë
dhe energji gjithashtu.
Kontrolloni paisjet hidrosanitare.
Kontrolloni hidrosanitaret në banjo herë
pas herë për ndonjë rrjedhje uji apo
qofte edhe për bllokime të ndryshe,
sidomos në WC dhe rubinet. Rregulloni
çdo gjë që rrjedh. Një rrjedhje e fshehur
në tualet mund të cojë dëm cdo ditë 30-
500 litra.
Bënji një dush të shkurtër dhe mos
përdorni vaskën.Sa herë bëjmë dush,
ne shpenzojmë 35 litra ose 700 mijë
pika uji të pijshëm. Gjatë pastrimit, kur
përdorni shampon, ndaleni ujin për të
kursyer 6124 litra ose disa miliona pika
uji të pastër. Zgjidhni dushin e jo larjet
e gjata në vaskë. Shpenzimet tuaja
gjatë larjeve në vaskë arrijnë 80 litra
ose 1 milion e 600 mijë pika uji. Kjo nuk
është e tolerueshme për dikë që ka
pasion ruajtjen e ujit pikë për pikë.
Ripërdoreni ujin “gri” të konsumuar për
në kopësht.
Do ishte mirë që më parë të blinit një
filtër dhe ta vendosnit para se të
ripërdorini ujin. Gjatë vaditjes së
kopshteve, mundohuni që ketë proces
ta bëni në kohën kur dielli është jo i
fortë. Kjo mundëson avullimin e pakët
të ujit dhe përdorimin efikas të tij.
Përdorni kaseta banjoje që të japin
mundësinë e kontrollit të fluksit të ujit,
nëpërmjet tastit të lëshimit dhe frenimit
të tij. Mundohuni që tastin të mos e
shtypni kur nuk është e panevojshme
pasi për cdo të shtypur harxhohen 10
litra uji i pastër.
XHONATAN EKMEKÇIU IX a