3. MUHASEBE
İşletmenin varlıkları ve kaynakları üzerinde değişmeye
neden olan mali nitelikteki ve para ile ifade edilen işlemlere ait
bilgileri belgelendirmek, kaydetmek, sınıflandırmak, özetlemek,
analiz etmek ve yorumlamak suretiyle ilgili kişi veya kurumlara
raporlar halinde sunan bir sistem ya da bir bilim dalıdır.
Belgelemek,
Kaydetmek,
Sınıflandırmak,
Özetlemek,
Analiz etmek,
Yorumlamak,
İŞLEVLERİ
4. BELGELEMEK
Muhasebe süreci belgeleme işlevi ile
başlar. Muhasebeye konu olan her bir
mali nitelikli işlemin belgeye dayanması
gerekir.
Bu belgeler yasalarda belirtilen
düzenlenmesi zorunlu ya da ticari
geleneklere göre düzenlenmesi gereken
belgelerdir.
MUHASEBE
5. KAYDETMEK
Belgelenen her mali nitelikli işlemlerin ya da
değer hareketlerinin, sunulmaya ve
yorumlanmaya hazırlanabilmesi için kesinlikle
kayıt edilmesi gerekir. İşletmenin mükellefiyet
türüne göre tutmak zorunda olduğu muhasebe
defterlerine kayıt edilmesi gerekir.
Belgeye dayanan bir mali nitelikli işlemin
muhasebe defterlerine kayıt edilmemesi
yasalarca işletmeyi suçlu duruma düşüreceği
için işletmenin faaliyetleri ile ilgili her belgeyi
kayıt altına alması gerekir.
MUHASEBE
6. SINIFLANDIRMAK
Muhasebe defterlerine kayıt edilen
işlemlerden her bir hesap hakkında topluca bir bilgi
alma olanağı çok güç ve karışık bir işlemi gerektirir.
Bu nedenle benzer nitelikteki işlemlerin belli
hesaplara kayıt edilerek gruplandırılması istenildiği
her an ilgili hesabın akışı hakkında topluca bilgi
verir.
Böylece yöneticilere ve diğer ilgili kişilere yararlı
olabilecek şekilde verileri düzenleme olanağı
sağlar.
MUHASEBE
7. MUHASEBE
ÖZETLEMEK
İşletmenin belli dönemlerde faaliyetleri
hakkında bilgi sahibi olabilmek amacı ile hesap
dönemi içinde ve hesap dönemi sonunda muhasebe
defterlerine yapılan kayıtların sonuçları, düzenlenen
finansal (mali) tablolarda
topluca gösterilmiş olur.
Böylece çok sayıdaki veriler anlaşılabilir ve
kullanılabilir bilgilere dönüşmüş olur.
8. MUHASEBE
ANALİZ ETMEK
İşletmenin belli dönemlerde düzenlediği
finansal (mali) tablolarına mali analiz tekniklerini
(yöntemlerini) uygulayarak finansal durumunu ve
performansını tespit edilmesi gerekir.
Böylece işletme faaliyet sonuçlarını geçmiş
yıllardaki durumları ile faaliyette bulunduğu
sektördeki diğer işletmelerle kıyaslayabilir.
9. YORUMLAMAK
İşletmenin finansal (mali) tablolarının
analizinde elde edilen verilerin sonuçların
değerlendirilmesidir.
Böylece işletme faaliyet sonuçlarının
yorumlanmasıyla olumlu ve olumsuz
sonuçların nedenleri belirlenebileceği gibi
geleceğe yönelik planların temel verileri de
elde edilmiş olur.
MUHASEBE
10. MUHASEBENİN TARAFLARI -
FİNANSAL TABLO
KULLANICILARI
İşletmenin mali durumu, varlıkların nelerden oluştuğu
kaynakların nerelerden sağlandığı hakkındaki bilgiler
yalnızca işletme yönetimi tarafından değil, daha birçok kişi
ve kurum için değerli ve gereklidir. Muhasebenin
fonksiyonuyla sağlanan bu işletme bilgilerinin
kullanıcılarına muhasebe ile ilgili taraflar denilmektedir.
Finansal tablolar, dünya genelinde birçok işletme
tarafından, işletme dışındaki kullanıcılar için
hazırlanmakta ve sunulmaktadır.
11. MUHASEBENİN TARAFLARI -
FİNANSAL TABLO
KULLANICILARI
Yatırımcılar,
Çalışanlar,
Borç verenler (alacaklılar),
Satıcılar ve diğer ticari tedarikçiler,
Müşteriler,
Hükümetler ve kamu işletmeleri,
Kamu,
Bu tablolarda sunulan veriler çoğu kullanıcıların
ortak amaçlarını karşılamalıdır.
12. MUHASEBENİN TARAFLARI-
FİNANSAL TABLO KULLANICILARI
Sermayeyi sağlayarak sermaye riskini üstlenenler ve
onların fikir danıştığı kimseler yatırımların taşıdığı
risklerle ve yatırımın getirisi ile ilgilenirler.
Yatırımcıların satın alma, elde tutma veya satma
kararlarını vermelerine yardımcı olacak bilgilere
ihtiyaçları vardır.
Bir işletmenin ortakları aynı zamanda bu işletmenin
kendilerine kar payı ödeme gücünü anlamalarını
sağlayacak bilgilere de ihtiyaç duyarlar.
YATIRIMCILAR
13. MUHASEBENİN TARAFLARI-
FİNANSAL TABLO KULLANICILARI
Çalışanlar ve onları temsil eden gruplar
işverenlerinin devamlılığı ve karlılığı ile ilgili bilgilere
ihtiyaç duyarlar. Bunlar aynı zamanda çalıştıkları
işletmenin kendilerine ücretlerini, emekli olmaları
halinde emeklilikle ilgili yükümlülüklerini ödeme
kabiliyetini ve işletmenin iş sağlama imkanlarını
anlamalarına sağlayacak bilgilerle de ilgilenirler.
ÇALIŞANLAR
14. MUHASEBENİN TARAFLARI-
FİNANSAL TABLO KULLANICILARI
Borç verenler verdikleri borçları ve borçlara
ait faizleri zamanı geldiğinde tahsil edebilme
imkanlarını belirlemek için bilgiye ihtiyaç
duyarlar.
BORÇ VERENLER
15. MUHASEBENİN TARAFLARI-
FİNANSAL TABLO KULLANICILARI
İşletmenin kendilerine olan borçlarını zamanı
geldiğinde ödeme gücünü belirlemelerini sağlayacak
bilgilerle ilgilenirler.
Ticari kreditörler, kendileri için önemli bir müşteri
olmaması nedeniyle bir işletmenin devamlılığına
ihtiyaç duymuyorlarsa, finansal borç verenlere
nazaran bir işletmenin kısa vadedeki performansı ile
daha çok ilgilenirler.
ATICILAR VE DİĞER TİCARİ TEDARİKÇİLER
16. MUHASEBENİN TARAFLARI-
FİNANSAL TABLO KULLANICILARI
Özellikle uzun süredir iş yaptıkları ve
kendi işleri için devamlılığına ihtiyaç
duydukları işletmenin devamlılığına
ilişkin bilgilerle ilgilenirler
MÜŞTERİLER
17. MUHASEBENİN TARAFLARI-
FİNANSAL TABLO KULLANICILARI
Kaynakların tahsisi ile ilgilidirler. Dolayısıyla bunlar
işletmenin faaliyetleri ile ilgilenirler. İşletmenin
faaliyetlerine ilişkin yasal düzenleme yapmak, vergi
politikasını belirlemek, ulusal gelir ve diğer istatistiki
hesapları yapmak için de bilgi gereksinimi vardır.
HÜKÜMETLER VE KAMU İŞLETMELERİ
18. MUHASEBENİN TARAFLARI-
FİNANSAL TABLO KULLANICILARI
Bir işletme genel olarak kamu diye adlandırılan
toplumu etkileyebilecek birçok şey yapabilir.
Örneğin, bir işletme bulunduğu bölgenin ekonomik
yaşamına o bölge insanlarını çalıştırmak ve bölgesel
satıcılardan mal veya hizmet almak gibi birçok
şekilde katkı yapabilir.
Finansal tablolar işletmenin başarıları ile ilgili
geçmişteki trendler, en son gelişmeler ve işletmenin
faaliyet konuları hakkında bilgi sunarak kamuya
yardımcı olabilir.
KAMU
20. Sermayede payı temsil eden yatırımları satın
almaya, elde tutmaya veya satmaya karar
verme,
Yönetimin yeterliliğini ve sorumluluğunu
değerlendirme,
İşletmenin, çalışanların ücret ve diğer
menfaatlerini sağlayabilecek güçte olup
olmadığını değerlendirme,
İşletmeye borç verilen fonların emniyette olup
olmadığını belirleme,
Vergi politikalarını belirleme,
Dağıtılabilir kâr ve temettü tutarlarını belirleme,
Ulusal gelir istatistiklerini hazırlama ve kullanma
ya da
İşletmelerin faaliyetlerini yasal açıdan
düzenleme
21. Finansal tablolarda sunulan finansal
bilginin faydalı olması için,
ihtiyaca uygun olması
ve
açıklamayı amaçladığı hususu
gerçeğe uygun bir şekilde
sunması
gerekir.
24. MUHASEBENİN
VARSAYIMLARI
Kendilerinden beklenen amaca cevap vermek için,
finansal tablolar muhasebenin tahakkuk esasına göre
hazırlanırlar. Bu esasa göre, işlemlerin ve diğer
olayların etkisi, nakit veya nakit benzerleri
alındığında veya ödendiğinde değil, bu işlem ve
olaylar olduğu zaman tahakkuk ettirilir ve ilgili
oldukları dönemin muhasebe kayıtlarına
kaydedilerek o dönemin finansal tablolarında
raporlanırlar.
a. Tahakkuk Esası
25. MUHASEBENİN
VARSAYIMLARI
Tahakkuk esasına göre hazırlanan finansal
tablolar, kullanıcıları, sadece geçmişteki
nakit tahsilatlar ve nakit ödemelerle sonuçlanan
işlemler hakkında değil gelecekte nakit ödemesi
gerektirecek mevcut yükümlülükler ve gelecekte
nakde dönüşecek mevcut kaynaklar hakkında
da bilgilendirir.
Böylece, söz konusu finansal tablolar geçmişte
olan işlemlerle ve olaylarla ilgili bilgiler vermek
suretiyle kullanıcılara ekonomik kararlar
verirken en çok yararlanacakları türden bilgiler
sunarlar.
a. Tahakkuk Esası
26. MUHASEBENİN
VARSAYIMLARI
Finansal tablolar normal olarak
işletmenin devamlılığı ve öngörülebilir bir
gelecekte de faaliyetlerini sürdüreceği
varsayımına dayanılarak hazırlanırlar.
Böylece, işletmenin ne tasfiyeye niyetinin ne de
ihtiyacının olduğu, faaliyet hacminin de önemli
bir ölçüde azalmayacağı varsayılır. Eğer böyle
bir niyet ve ihtiyaç varsa finansal tablolar farklı
bir gerekçe ile hazırlanmalı ve bu gerekçe
açıklanmalıdır.
b. İşletmenin Sürekliliği
