Corpus Linguistics

1. Lingual Corpus
(Review)
Presenter: Elham Akhlaghi

2. ‫زباني‬ ‫پيكره‬
‫بنابر‬،‫تعریف‬‫پیکره‬‫زبانی‬‫عبارت‬‫است‬‫از‬‫مجموعه‬‫ای‬‫از‬‫مت‬‫ن‬
‫های‬‫نوشتاری‬‫یا‬‫گفتاری‬‫آوانویسی‬‫شده‬‫که‬‫می‬‫توان‬‫در‬‫ت‬‫وصیف‬
‫و‬‫تحلیل‬‫زبان‬‫از‬‫آن‬‫بهره‬‫گرفت‬.(Kennedy, 1998:1)
‫پیکره‬‫‌ای‬‫ه‬‫مجموع‬‫از‬‫‌های‬‫ه‬‫نمون‬‫زبان‬‫طبیعی‬‫است‬‫که‬‫به‬‫طری‬‫قۀ‬
‫الکترونیکی‬‫ذخیره‬‫‌اند‬‫ه‬‫شد‬.‫پیکره‬‫‌تواند‬‫ی‬‫م‬‫هم‬‫از‬‫متون‬‫ک‬‫امل‬
‫تشکیل‬‫شده‬‫باشد‬‫و‬‫هم‬‫از‬‫‌هایی‬‫ه‬‫گزید‬‫بسیار‬‫طوالنی‬‫از‬‫م‬‫تون‬
‫کامل‬.‫ا‬‫ا‬‫ال‬‫معمو‬‫متون‬‫‌ها‬‫ه‬‫پیکر‬‫به‬‫نحوی‬‫انتخاب‬‫‌شوند‬‫ی‬‫م‬‫که‬
‫نمایندۀ‬‫نوعی‬‫خاص‬‫از‬‫ارتباط‬‫زبانی‬‫یا‬‫‌ای‬‫ه‬‫گون‬‫از‬‫زبان‬‫باش‬‫ند؛‬
‫ا‬‫ال‬‫مث‬‫ممکن‬‫است‬‫پیکره‬‫به‬‫شکلی‬‫‌آوری‬‫ع‬‫جم‬‫شود‬‫که‬‫زبان‬
‫انگلیسی‬‫به‬‫کار‬‫رفته‬‫در‬‫‌های‬‫ب‬‫کتا‬‫تاریخی‬‫یا‬‫گونۀ‬‫کان‬‫ادایی‬‫زبان‬
‫فرانسوی‬‫را‬‫نمایندگی‬‫کند‬.http://www.elham.akhlaghi.student.u
m.ac.ir

3. ‫گرچه‬‫در‬،‫گذشته‬‫بسیاری‬‫از‬‫زبان‬‫شناسان‬‫بر‬‫اهمیت‬‫پیکر‬‫ه‬‫زبانی‬
‫در‬‫بیشتر‬‫بررسی‬‫هایشان‬‫تأکید‬‫کرده‬،‫اند‬‫اما‬‫در‬‫دوران‬‫جدی‬‫د‬‫است‬
‫که‬‫تکیه‬‫بر‬‫داده‬‫های‬‫واقعی‬‫زبانی‬‫به‬‫صورت‬‫گسترده‬‫ای‬‫رواج‬‫یافته‬
‫و‬‫شرط‬‫اساسی‬‫بسیاری‬‫از‬‫پژوهش‬‫های‬‫نظری‬‫و‬‫کاربردی‬‫مانند‬
‫گویش‬،‫شناسی‬،‫دستورنویسی‬،‫سازماندهی‬‫تنظیم‬‫و‬‫تفک‬،‫یک‬
‫جستجو‬‫و‬‫دست‬‫یابی‬‫سریع‬‫داده‬‫های‬‫زبانی‬‫شده‬‫است‬‫و‬‫افق‬‫ه‬‫ای‬
‫تازه‬‫ای‬‫در‬‫برابر‬‫پژوهندگان‬‫گشوده‬‫و‬‫باعث‬‫پیدایش‬‫شاخه‬‫ای‬
‫تخصصی‬‫در‬‫حوزه‬‫زبان‬‫شناسی‬‫رایانه‬‫ای‬‫شده‬‫است‬.‫این‬‫شاخ‬،‫ه‬‫با‬
‫نام‬‫زبانشناسی‬‫پیکره‬‫ای‬‫تنها‬‫در‬‫آخرین‬‫دهه‬‫های‬‫قرن‬‫بیست‬‫م‬
‫ایجاد‬‫شد‬‫و‬‫در‬‫همین‬‫زمان‬‫کوتاه‬‫تبدیل‬‫به‬‫یکی‬‫از‬‫فعال‬‫تری‬‫ن‬‫و‬
‫پرکاربردترین‬‫زمینه‬‫ها‬‫شده‬‫است‬.
http://www.elham.akhlaghi.student.u
m.ac.ir

4. ‫همیشه‬‫یکی‬‫از‬‫آرزوهای‬‫زبان‬‫شناسان‬‫کاربردی‬‫و‬‫حتی‬‫بسی‬‫اری‬‫از‬
‫نظریه‬‫پردازان‬‫این‬‫بوده‬‫است‬‫که‬‫به‬‫مقادیر‬‫بزرگی‬‫از‬‫داده‬‫ها‬‫ی‬
‫زبانی‬‫دسترسی‬‫داشته‬،‫باشند‬‫گرچه‬‫در‬‫گذشته‬‫فراهم‬‫ساخ‬‫تن‬
‫چنین‬‫منابعی‬‫بسیار‬،‫دشوار‬‫پر‬‫زحمت‬‫و‬‫هزینه‬‫بوده‬‫است‬.
‫بسیاری‬‫از‬‫زبان‬‫شناسان‬‫سرشناس‬،‫گذشته‬‫انبوه‬‫بزرگی‬‫یادداشت‬
‫مربوط‬‫به‬‫کاربرد‬‫واقعی‬‫زبان‬‫را‬‫با‬‫رنج‬‫و‬‫حوصله‬‫فراوان‬‫گرد‬‫م‬‫ی‬
‫آوردند‬‫تا‬‫براساس‬‫آنها‬‫قواعد‬‫و‬‫قوانین‬‫زبان‬‫را‬‫استخراج‬‫کنن‬‫د‬‫و‬‫چه‬
‫بسیار‬‫از‬‫این‬‫یادداشت‬‫ها‬‫که‬‫به‬‫دلیل‬‫حجم‬،‫زیاد‬‫پراکندگی‬‫و‬
‫پایان‬‫عمر‬‫دانشمندان‬‫بی‬‫استفاده‬‫رها‬‫شده‬‫اند‬. (Svartvik,
1992: 7).
http://www.elham.akhlaghi.student.u
m.ac.ir

5. ‫پيشينه‬
‫نلسون‬‫فرانسیس‬‫در‬‫گفتاری‬‫با‬‫عنوان‬"Language CorPus
B.C."‫مروری‬‫بر‬‫مجموعه‬‫های‬‫داده‬‫های‬‫زبانی‬‫دارد‬‫که‬‫در‬
‫گذشته‬‫به‬‫طور‬‫دستی‬‫فراهم‬‫آمده‬‫اند‬.‫یادآور‬‫می‬‫شود‬‫که‬‫وی‬‫ب‬‫ا‬
،‫طنز‬‫دوران‬‫پیش‬‫از‬‫پیدایش‬‫رایانه‬‫را‬B.C.‫می‬‫نامد‬.‫از‬‫نخستین‬
‫مواردی‬‫که‬‫می‬‫توان‬‫واژه‬corPus‫را‬،‫یافت‬‫قرن‬‫ششم‬‫میالدی‬
‫است‬‫که‬‫امپراتور‬‫ژوستی‬‫نین‬CorPus Juris Civilis،‫آن‬‫را‬‫به‬
‫عنوان‬‫مجموعه‬‫ای‬‫از‬‫قوانین‬‫رومی‬‫به‬‫کار‬‫می‬‫برد‬.‫در‬‫قرن‬‫هشتم‬،
‫فهرستی‬‫از‬‫واژه‬‫های‬‫مشکل‬‫التینی‬‫با‬‫عنوان‬CorPus
Glossary‫فراهم‬‫شد‬‫که‬‫ترتیبی‬‫الفبایی‬‫داشت‬‫و‬‫شاید‬‫ن‬‫خستین‬
‫فرهنگ‬‫دو‬‫زبانه‬‫التین‬‫ـ‬‫انگلیسی‬‫به‬‫شمار‬‫آید‬. http://www.elham.akhlaghi.student.u
m.ac.ir

6. ‫پس‬‫از‬‫آن‬‫در‬‫اروپا‬‫پیکره‬‫هایی‬‫به‬‫منظورهای‬‫گوناگون‬‫شکل‬
‫گرفت‬‫که‬‫می‬‫توان‬‫آنها‬‫را‬‫در‬‫سه‬‫دسته‬‫جای‬‫داد‬:
‫پیکره‬‫ها‬‫و‬‫داده‬‫های‬‫فرهنگ‬‫نگاری‬‫که‬‫مهم‬‫ترین‬‫آنها‬‫برای‬‫ز‬‫بان‬
‫انگلیسی‬‫به‬‫وسیله‬‫جانسون‬‫در‬‫قرن‬،‫هجده‬‫مورای‬‫در‬‫قرن‬‫نو‬‫زده‬‫و‬
‫میریام‬‫وبستر‬‫در‬‫قرن‬‫بیستم‬‫فراهم‬‫شده‬‫است‬.
‫پیکره‬‫های‬‫گویشی‬‫که‬‫اغلب‬‫در‬‫اواخر‬‫قرن‬‫نوزده‬‫و‬‫نیمه‬‫اول‬‫ق‬‫رن‬
‫بیستم‬‫فراهم‬‫آمده‬‫است‬.
‫پیکره‬‫ها‬‫و‬‫مطالب‬‫دستوری‬‫که‬‫مربوط‬‫به‬‫قرن‬‫بیستم‬‫می‬‫شود‬.
(Francis, 1992: 17)
http://www.elham.akhlaghi.student.u
m.ac.ir

7. ‫اصطالح‬‫پیکره‬‫را‬‫به‬‫ویژه‬‫زبان‬‫شناسان‬‫ساختگرا‬‫به‬‫کار‬‫م‬‫ی‬‫بردند‬
‫و‬‫همواره‬‫تأکید‬‫می‬‫کردند‬‫که‬‫توصیف‬‫یک‬‫زبان‬‫یا‬‫گویش‬‫باید‬
‫مبتنی‬‫بر‬‫داده‬‫های‬‫گردآوری‬‫شده‬‫و‬‫تحلیل‬‫این‬‫داده‬‫ها‬‫باشد‬‫و‬‫با‬
‫آنکه‬‫فراگیری‬‫و‬‫بزرگی‬‫پیکره‬‫عامل‬‫تعیین‬‫کننده‬‫ای‬‫د‬‫ر‬‫افزایش‬
‫دقت‬‫و‬‫اعتبار‬‫نتایج‬‫به‬‫شمار‬‫می‬،‫آمد‬‫محدودیت‬‫های‬‫نیروی‬
‫انسانی‬‫و‬‫زمان‬‫در‬‫برابر‬‫این‬‫عامل‬‫قرار‬‫داشت‬‫و‬،‫درنتیجه‬‫بی‬‫شتر‬‫به‬
‫نمونه‬‫های‬‫برگزیده‬‫ای‬‫اکتفا‬‫می‬‫شد‬.«‫تنها‬‫از‬‫دهه‬1960‫بود‬‫که‬
‫توانستند‬‫با‬‫کمک‬،‫رایانه‬‫مجموعه‬‫های‬‫بسیار‬‫بزرگی‬‫از‬‫مت‬‫ن‬‫های‬
‫معتبر‬‫زبانی‬‫فراهم‬‫نمایند‬‫و‬‫آغازگر‬‫همه‬،‫اینها‬‫پیکره‬‫زبان‬‫ی‬‫براون‬
‫بود‬‫که‬‫نمونه‬‫ای‬‫معیار‬‫از‬‫زبان‬‫انگلیسی‬‫امروز‬‫برای‬‫استف‬‫اده‬‫در‬
‫رایانه‬‫های‬‫رقمی‬‫به‬‫شمار‬‫می‬‫آید‬(Svartvikl, 1992: 7)
http://www.elham.akhlaghi.student.u
m.ac.ir

8. ‫این‬‫پیکره‬‫را‬‫نلسون‬‫فرانسیس‬‫و‬‫هنری‬‫کوچرا‬‫در‬‫دانشگ‬‫اه‬‫براون‬
‫با‬‫گردآوری‬‫نزدیک‬‫به‬‫یک‬‫میلیون‬‫واژه‬‫از‬‫پانصد‬‫نمونه‬‫م‬‫تنی‬
‫پیوسته‬‫ایجاد‬‫کردند‬‫و‬‫کوشیدند‬‫انواع‬‫مقاله‬‫ها‬‫و‬‫گونه‬‫ه‬‫ای‬
‫زبانی‬‫را‬‫پوشش‬‫دهند‬.‫کار‬‫از‬1961‫آغاز‬‫شد‬‫و‬‫در‬‫سال‬1964
‫به‬‫پایان‬‫رسید‬.‫این‬‫مدت‬‫در‬‫مقایسه‬‫با‬‫کارهای‬‫گذشته‬‫و‬‫ب‬‫ا‬
‫توجه‬‫به‬‫حجم‬‫نسبتا‬‫زیاد‬‫داده‬‫ها‬‫در‬‫آن‬‫زمان‬‫بسیار‬‫کم‬‫به‬‫نظر‬
‫می‬‫رسید‬(Francis and Kucera, 1964).
http://www.elham.akhlaghi.student.u
m.ac.ir

9. ‫یکی‬‫از‬‫مهم‬‫ترین‬‫پیکره‬‫هایی‬‫که‬‫در‬‫همین‬،‫دهه‬‫ّا‬‫م‬‫ا‬‫بدون‬‫بهره‬‫گیری‬‫از‬
‫رایانه‬‫فراهم‬‫آمد‬‫و‬‫از‬‫این‬‫نظر‬‫آن‬‫را‬‫در‬‫شمار‬‫پیکره‬‫های‬‫پیش‬‫از‬‫دوران‬
‫الکترونیک‬‫قرار‬‫می‬،‫دهند‬‫پیکره‬‫بررسی‬‫کاربرد‬‫زبان‬‫انگلیسی‬‫یا‬
SEU‫است‬‫که‬‫راندلف‬‫کرک‬‫از‬1959‫در‬‫دانشگاه‬‫لندن‬‫آغاز‬‫کرد‬‫و‬
،‫گردآوری‬‫آوانگاری‬‫و‬‫آماده‬‫سازی‬‫آن‬‫تا‬‫سال‬1989‫طول‬،‫کشید‬‫چرا‬‫که‬
‫برای‬‫یک‬‫میلیون‬‫واژه‬،‫آن‬‫یک‬‫میلیون‬‫برگه‬‫با‬‫هفده‬‫سطر‬‫از‬‫متن‬‫ه‬‫ای‬
‫مربوط‬‫به‬‫سال‬‫های‬1953‫تا‬1987‫با‬،‫دست‬‫نوشته‬‫شد‬.‫البته‬‫در‬‫کنار‬
‫این‬‫پیکره‬،‫نوشتاری‬‫بخش‬‫گفتاری‬‫آن‬‫با‬‫عنوان‬‫پیکره‬‫لندن‬‫ــ‬‫لوند‬
‫بررسی‬‫انگلیسی‬،‫گفتاری‬SSE‫ــ‬‫به‬‫وسیله‬‫یان‬‫سوارتویک‬‫در‬‫دانشگاه‬
‫لوند‬‫سوئد‬‫از‬‫سال‬1975‫آغاز‬‫شد‬.‫از‬‫آنجا‬‫که‬‫این‬‫بخش‬‫با‬‫کمک‬‫رایانه‬
‫فراهم‬،‫شد‬‫از‬‫همتای‬‫نوشتاری‬‫خود‬‫پیشی‬‫گرفت‬‫و‬‫با‬‫حدود‬‫نیم‬‫میل‬‫یون‬
‫واژه‬‫در‬‫سال‬1980‫ارائه‬‫شد‬(Kennedy, 1998: 32)
http://www.elham.akhlaghi.student.u
m.ac.ir

10. ‫ای‬ ‫پيكره‬ ‫شناسي‬ ‫زبان‬ ‫آغاز‬
‫‌شناسی‬‫ن‬‫زبا‬‫‌ای‬‫ه‬‫پیکر‬‫به‬‫مطالعۀ‬‫‌های‬‫ه‬‫فقر‬،‫واژگانی‬‫‌های‬‫ت‬‫ساخ‬
‫دستوری‬‫یا‬‫ارتباط‬‫این‬‫دو‬‫با‬‫سایر‬‫‌های‬‫ه‬‫مشخص‬‫زبانی‬‫و‬‫غیر‬‫زبانی‬
‫‌پردازد‬‫ی‬‫م‬.‫‌شناسی‬‫ن‬‫زبا‬‫‌ای‬‫ه‬‫پیکر‬‫را‬‫‌توان‬‫ی‬‫م‬‫گذار‬‫از‬‫رویکردهای‬
‫‌گرایانه‬‫ن‬‫ذه‬‫به‬‫‌های‬‫ش‬‫پژوه‬‫زبانی‬‫دانست‬.‫در‬‫رویکردهای‬
‫‌گرایانه‬‫ن‬‫ذه‬‫بر‬‫کشف‬‫فرایندهای‬‫در‬‫حال‬‫وقوع‬‫در‬‫ذهن‬‫بشر‬‫تم‬‫رکز‬
‫‌شود‬‫ی‬‫م‬.‫در‬،‫مقابل‬‫تحقیقات‬‫‌ای‬‫ه‬‫پیکر‬‫بر‬‫الگوهای‬‫واقعی‬‫ک‬‫اربرد‬
‫زبان‬‫در‬‫‌های‬‫ه‬‫پایگا‬‫حجیم‬‫دادگان‬‫یا‬‫همان‬‫‌ها‬‫ه‬‫پیکر‬‫متمرکز‬
‫‌شود‬‫ی‬‫م‬.‫‌شناسی‬‫ن‬‫زبا‬‫‌ای‬‫ه‬‫پیکر‬‫هم‬‫از‬‫‌های‬‫ش‬‫رو‬‫ّی‬‫م‬‫ک‬‫و‬‫هم‬‫از‬
‫‌های‬‫ش‬‫رو‬‫کیفی‬‫برای‬‫تحلیل‬‫زبان‬‫بهره‬‫‌برد‬‫ی‬‫م‬‫و‬‫رایانه‬‫را‬‫به‬‫منظور‬
‫انجام‬‫‌های‬‫ل‬‫تحلی‬‫پیچیده‬‫به‬‫کار‬‫‌گیرد‬‫ی‬‫م‬.http://www.elham.akhlaghi.student.u
m.ac.ir

11. ‫آنچه‬‫ا‬‫ال‬‫اصو‬‫باعث‬‫‌شود‬‫ی‬‫م‬‫‌شناسی‬‫ن‬‫زبا‬‫‌ای‬‫ه‬‫پیکر‬‫وار‬‫د‬‫کار‬
‫زبان‬،‫گردد‬‫ّت‬‫و‬‫ق‬‫آن‬‫در‬‫مطالعۀ‬‫کاربرد‬‫واقعی‬‫زبان‬‫اس‬‫ت‬
‫تا‬‫پژوهشگر‬‫از‬‫افتادن‬‫به‬‫ورطۀ‬‫‌پردازی‬‫ه‬‫نظری‬‫ِرف‬‫ص‬
‫مصون‬‫بماند‬‫و‬‫باز‬‫همین‬‫نقطۀ‬‫قوت‬‫است‬‫که‬‫تحلی‬‫ل‬
‫‌های‬‫ه‬‫پایگا‬‫حجیم‬‫را‬‫به‬‫‌شناسی‬‫ن‬‫زبا‬‫‌ای‬‫ه‬‫پیکر‬‫‌س‬‫ی‬‫م‬‫پارد‬.
‫‌شناسی‬‫ن‬‫زبا‬‫‌ای‬‫ه‬‫پیکر‬‫‌خود‬‫ی‬‫‌خود‬‫ه‬‫ب‬‫چهار‬‫محدودیت‬
‫ذاتی‬‫نیز‬‫دارد‬‫که‬‫عبارتند‬‫از‬:
http://www.elham.akhlaghi.student.u
m.ac.ir

12. 1.‫ماهیت‬‫‌گیر‬‫ت‬‫وق‬‫‌آوری‬‫ع‬‫جم‬‫و‬‫‌زنی‬‫ب‬‫برچس‬‫به‬‫اقسام‬‫کل‬،‫مه‬
‫خطاها‬‫و‬‫سایر‬‫‌های‬‫ه‬‫مشخص‬،‫زبان‬
2.‫لزوم‬‫روزآمد‬‫شدن‬‫مداوم‬‫‌ها‬‫ه‬‫پیکر‬(‫که‬‫در‬‫بسیاری‬‫از‬
‫‌ها‬‫ه‬‫پیکر‬‫مغفول‬‫‌ماند‬‫ی‬‫م‬)،
3.‫سوق‬‫یافتن‬‫خواسته‬‫یا‬‫ناخواستۀ‬‫‌شناس‬‫ن‬‫زبا‬‫به‬‫نوش‬‫تار‬‫و‬
‫نادیده‬‫گرفتن‬‫گفتار‬‫به‬‫دلیل‬‫اتکاء‬‫فراوان‬‫به‬‫رایانه‬‫و‬
4.‫نادیده‬‫ماندن‬‫آن‬‫دسته‬‫از‬‫‌های‬‫ی‬‫ویژگ‬‫زبان‬‫که‬‫در‬‫پیک‬‫ره‬
‫بروز‬‫‌یابند‬‫ی‬‫نم‬(‫این‬‫مشکل‬‫فلسفی‬‫از‬‫آنجا‬‫ناشی‬‫‌شود‬‫ی‬‫م‬‫که‬
‫پیکره‬‫‌ای‬‫ه‬‫نمون‬‫محدود‬‫از‬‫‌ای‬‫ه‬‫جامع‬‫نامحدود‬‫است‬)(‫سوتیلو‬
(Sotillo)،2005).
http://www.elham.akhlaghi.student.u
m.ac.ir

13. ‫تویبرت‬(Teubert)(2005)‫برای‬‫‌شناسی‬‫ن‬‫زبا‬‫‌ای‬‫ه‬‫پیکر‬‫‌پنج‬‫و‬‌‫ت‬‫بیس‬‫ویژگی‬‫را‬‫بر‬
‫‌شمارد‬‫ی‬‫م‬‫که‬‫ما‬‫در‬‫اینجا‬‫چند‬‫مورد‬‫از‬‫آنها‬‫را‬‫مرور‬‫‌کنیم‬‫ی‬‫م‬:
1.‫در‬‫‌شناسی‬‫ن‬‫زبا‬‫‌ای‬‫ه‬‫پیکر‬‫مطالعۀ‬،‫زبان‬‫مطالعۀ‬‫زبان‬‫نوشتاری‬‫یا‬‫ص‬‫ورت‬
‫مکتوب‬‫زبان‬‫گفتاری‬‫است‬.
2.‫‌شناسی‬‫ن‬‫زبا‬‫‌ای‬‫ه‬‫پیکر‬‫ماهیتی‬‫تجربی‬‫دارد‬.‫به‬‫عبارت‬‫دیگر‬‫هدف‬‫آن‬
‫‌های‬‫ه‬‫داد‬‫واقعی‬‫زبان‬‫است‬.‫تنها‬‫آن‬‫دسته‬‫از‬‫‌های‬‫ه‬‫داد‬‫زبانی‬‫که‬‫ضبط‬‫‌اند‬‫ه‬‫شد‬
‫‌توانند‬‫ی‬‫م‬‫موضوع‬‫تحقیق‬‫‌شناختی‬‫ن‬‫زبا‬‫قرار‬‫گیرند‬.‫در‬‫این‬‫میان‬‫وظیفۀ‬
‫‌شناس‬‫ن‬‫زبا‬‫تحدید‬‫موضوع‬‫پژوهش‬‫و‬‫تعیین‬‫آن‬‫دسته‬‫از‬‫‌های‬‫ه‬‫داد‬‫زبانی‬‫است‬‫که‬
‫قرار‬‫است‬‫تجزیه‬‫و‬‫تحلیل‬‫شوند‬.
3.‫با‬‫اینکه‬‫‌شناسی‬‫ن‬‫زبا‬‫‌ای‬‫ه‬‫پیکر‬‫از‬‫‌های‬‫ه‬‫مقول‬‫موجود‬‫در‬‫دستور‬‫سنت‬‫ی‬
‫استفاده‬،‫‌کند‬‫ی‬‫م‬‫آنها‬‫را‬‫بدیهی‬‫‌انگارد‬‫ی‬‫نم‬.‫اگر‬‫‌شناس‬‫ن‬‫زبا‬‫دیدگاهی‬‫پیک‬‫‌بنیاد‬‫ه‬‫ر‬
‫داشته‬،‫باشد‬‫باید‬‫بر‬‫آنچه‬‫در‬‫پیکره‬‫موجود‬‫است‬‫تمرکز‬‫کند‬‫و‬‫از‬‫‌ب‬‫ه‬‫طبق‬‫‌های‬‫ی‬‫ند‬
‫‌آماده‬‫ش‬‫ازپی‬‫پرهیز‬‫کند‬.‫مفاهیم‬‫و‬‫مقوالت‬‫برآمده‬‫از‬‫مطالعۀ‬‫‌نگرانۀ‬‫ن‬‫درو‬‫زبا‬‫ن‬‫یا‬‫از‬
‫‌های‬‫ه‬‫انگار‬‫دیگر‬‫‌ها‬‫ه‬‫رشت‬‫‌توانند‬‫ی‬‫نم‬‫برای‬‫توصیف‬‫‌های‬‫ه‬‫داد‬‫واقعی‬‫زبان‬‫مناس‬‫ب‬
‫باشند‬.
http://www.elham.akhlaghi.student.u
m.ac.ir

14. .‫‌شناسی‬‫ن‬‫زبا‬‫‌ای‬‫ه‬‫پیکر‬‫‌خود‬‫ی‬‫‌خود‬‫ه‬‫ب‬‫یک‬‫روش‬‫نیست‬‫زیرا‬‫بسیار‬‫ی‬‫از‬
‫‌ها‬‫ش‬‫رو‬‫در‬‫پردازش‬‫و‬‫تحلیل‬‫‌های‬‫ه‬‫داد‬‫پیکره‬‫به‬‫کار‬‫‌روند‬‫ی‬‫م‬.‫محقق‬‫از‬
‫‌های‬‫ه‬‫داد‬‫پیکره‬‫‌هایی‬‫خ‬‫سرن‬‫‌گیرد‬‫ی‬‫م‬‫که‬‫از‬‫پیش‬‫در‬‫اختیارش‬‫‌اند‬‫ه‬‫نبود‬.
5.‫در‬‫‌شناسی‬‫ن‬‫زبا‬،‫‌ای‬‫ه‬‫پیکر‬،‫فراوانی‬‫یک‬‫پارامتر‬‫بسیار‬‫مهم‬‫برای‬‫یافتن‬
‫الگوهای‬‫تکرارشونده‬‫است‬.‫از‬‫همین‬‫روی‬‫این‬‫پارامتر‬‫در‬‫رسیدن‬‫به‬‫ادعاه‬‫ای‬
‫ّی‬‫ل‬‫ک‬‫دربارۀ‬‫گفتمان‬‫موجود‬‫در‬‫پیکره‬‫سهم‬‫بزرگی‬‫ایفا‬‫‌کند‬‫ی‬‫م‬.
6.ِ‫ی‬‫‌شناس‬‫ن‬‫زبا‬‫‌ای‬‫ه‬‫پیکر‬‫به‬‫علوم‬‫انسانی‬‫تعلق‬‫دارد‬.‫کار‬‫‌ش‬‫ن‬‫زبا‬‫ناس‬
‫‌ای‬‫ه‬‫پیکر‬‫قضاوت‬‫دربارۀ‬‫مجاز‬‫بودن‬‫چیزها‬‫نیست؛‬‫نگاه‬‫‌شناسی‬‫ن‬‫زبا‬‫پ‬‫‌ای‬‫ه‬‫یکر‬
‫به‬،‫زبان‬‫نگاهی‬‫اجتماعی‬‫است‬‫و‬‫نه‬‫‌شناختی‬‫ن‬‫روا‬‫زیرا‬‫بر‬‫این‬‫باور‬‫است‬‫که‬
‫اگر‬‫اجتماعی‬‫نباشد‬‫و‬‫ا‬‫ا‬‫نتیجت‬‫مخاطبی‬،‫نباشد‬‫‌بندی‬‫ت‬‫صور‬‫افکار‬‫از‬‫سوی‬
‫انسان‬‫‌معنی‬‫ی‬‫ب‬‫خواهد‬‫بود‬.‫بدین‬‫ترتیب‬‫افکار‬‫جدیدی‬‫به‬‫ذهن‬‫انسان‬‫خطور‬
،‫‌کنند‬‫ی‬‫نم‬‫زبانی‬‫پدید‬‫‌آید‬‫ی‬‫نم‬‫و‬‫انسان‬‫در‬‫‌بستی‬‫ن‬‫ب‬‫ارتباطی‬‫‌م‬‫ی‬‫م‬‫اند‬.
http://www.elham.akhlaghi.student.u
m.ac.ir

15. «‫در‬‫دانش‬،‫زبان‬،‫پیکره‬‫مجموعه‬‫ای‬‫از‬‫متون‬‫نوشتاری‬‫یا‬‫گفتاری‬
‫آوانویسی‬‫شده‬‫است‬‫که‬‫می‬‫توان‬‫آن‬‫را‬‫به‬‫عنوان‬‫مبنایی‬‫برای‬‫ت‬‫حلیل‬
‫وتوصیف‬‫زبانی‬‫به‬‫کار‬‫برد‬(Kennedy, 1998: 1)»
‫پیکره‬‫زبانی‬‫می‬‫تواند‬‫بسیار‬،‫بزرگ‬‫فراگیر‬‫و‬‫نماینده‬‫تمامی‬‫یک‬‫زبان‬‫و‬
‫یا‬‫گونه‬‫ای‬‫از‬‫آن‬،‫باشد‬‫به‬‫شکل‬‫برگه‬‫های‬‫یادداشت‬‫یا‬‫پرونده‬‫ه‬‫ای‬
‫رایانه‬‫ای‬‫شامل‬‫متن‬‫های‬‫کامل‬‫یا‬‫گزیده‬‫هایی‬‫از‬،‫آنها‬‫و‬‫یا‬‫بخش‬‫های‬
‫پیوسته‬‫ای‬‫از‬‫متون‬‫یا‬‫گزیده‬‫ای‬‫از‬‫نقل‬‫قول‬‫ها‬‫و‬‫نکات‬‫و‬‫حتی‬‫ف‬‫هرست‬
‫های‬‫واژگانی‬‫پیکره‬‫می‬‫تواند‬‫ویژه‬‫بررسی‬‫خاصی‬‫فراهم‬‫شود‬‫و‬‫ی‬‫ا‬
‫دربرگیرنده‬‫مجموعه‬‫عظیم‬‫و‬‫بی‬‫ساختاری‬‫از‬‫متون‬‫گوناگون‬‫باش‬‫د‬‫که‬
‫برای‬‫منظورهای‬‫گوناگون‬‫به‬‫کار‬‫رود‬.
http://www.elham.akhlaghi.student.u
m.ac.ir

16. 1990‫تعداد‬‫طرح‬‫هایی‬‫که‬‫برای‬‫ایجاد‬‫پیکره‬‫های‬‫زبانی‬‫فعال‬‫بودند‬‫به‬‫ده‬‫ه‬‫ا‬‫می‬
‫رسید‬‫و‬‫چند‬‫سال‬‫بعد‬‫در‬‫کشورهای‬‫مختلف‬،‫جهان‬‫فعالیت‬‫های‬‫بسیاری‬‫برای‬
‫زبان‬‫های‬‫گوناگون‬‫آغاز‬‫شده‬‫بود‬.‫اکنون‬‫پس‬‫از‬‫گذشت‬‫تنها‬‫دو‬،‫دهه‬‫با‬‫جست‬‫جویی‬
‫ساده‬‫در‬‫شبکه‬‫جهانی‬‫رایانه‬‫ها‬(‫اینترنت‬)‫بیش‬‫از‬‫سیصد‬‫پیکره‬‫بزرگ‬‫و‬‫کوچک‬
‫برای‬‫بسیاری‬‫از‬‫زبان‬‫های‬‫جهان‬‫فهرست‬‫می‬‫شوند‬.
‫علت‬‫این‬‫گسترش‬‫شتابنده‬‫در‬‫نخستین‬،‫وهله‬‫راه‬‫یافتن‬‫رایانه‬‫در‬‫این‬‫ح‬‫وزه‬‫و‬
‫تغییرات‬‫بنیادی‬‫در‬‫روش‬‫های‬‫پردازش‬‫متن‬‫و‬‫ذخیره‬‫سازی‬‫و‬‫دستیابی‬‫به‬‫آ‬‫ن‬
‫است‬.«‫بدین‬،‫سان‬‫زبان‬‫شناسی‬‫پیکره‬‫ای‬‫اکنون‬‫ناگزیر‬‫با‬‫رایانه‬‫پیون‬‫د‬‫یافته‬‫است‬
‫و‬‫همین‬‫وسیله‬‫است‬‫که‬‫سرعت‬‫شگفت‬،‫انگیز‬‫شمارپذیری‬،‫کامل‬‫تکرار‬‫و‬‫روبرداری‬
،‫دقیق‬‫صحت‬‫آماری‬‫و‬‫امکان‬‫به‬‫کارگیری‬‫حجم‬‫عظیم‬‫داده‬‫ها‬‫را‬‫به‬‫همراه‬‫آورده‬
‫است‬.(Kennedy, 1998: 5)
http://www.elham.akhlaghi.student.u
m.ac.ir

17. ‫برای‬‫زبان‬‫شناسان‬‫قدیمی‬،‫تر‬‫اصطالح‬‫زبان‬‫شناسی‬‫پیکره‬‫ای‬‫اغلب‬‫یادآور‬‫دوران‬‫رونق‬
‫پیکره‬‫زبانی‬‫یعنی‬‫دهه‬1950،‫است‬‫دوران‬،‫هریس‬،‫فریس‬‫هیل‬‫و‬‫دیگر‬‫ساختگرایان‬
‫آمریکایی‬.‫ّا‬‫م‬‫ا‬‫از‬‫آن‬‫دوران‬‫به‬‫بعد‬‫است‬‫که‬‫این‬‫اصطالح‬‫کاربرد‬‫بیشتری‬‫یافته‬‫و‬‫به‬‫ویژه‬‫در‬
‫اوایل‬‫دهه‬1990‫است‬‫که‬‫به‬‫عنوان‬‫شاخه‬‫ای‬‫مشخص‬‫از‬‫زبان‬،‫شناسی‬‫مانند‬‫زبان‬
‫شناسی‬،‫اجتماعی‬‫زبان‬‫شناسی‬‫روانشناختی‬‫و‬‫زبان‬‫شناسی‬‫متنی‬‫که‬‫در‬‫دهه‬‫های‬1960
‫و‬1970‫شکل‬‫گرفته‬،‫اند‬‫شناخته‬‫شده‬‫است‬(Leech, 1992: 105).‫ّا‬‫م‬‫ا‬‫زبان‬
‫شناسی‬‫پیکره‬‫ای‬‫با‬‫رشته‬‫های‬‫یاد‬‫شده‬‫تفاوت‬،‫دارد‬‫زیرا‬‫نماینده‬‫یک‬‫حوزه‬‫مشخ‬‫ص‬‫از‬
‫مطالعات‬‫زبانی‬‫نیست‬‫بلکه‬‫بنیادی‬‫روش‬‫شناختی‬‫برای‬‫پژوهش‬‫های‬‫زبانی‬‫به‬‫شمار‬‫می‬
‫آید‬.‫در‬‫اصل‬‫و‬‫ا‬‫ال‬‫عم‬‫زبان‬‫شناسی‬‫پیکره‬،‫ای‬‫به‬‫آسانی‬‫با‬‫شاخه‬‫های‬‫دیگر‬‫زبان‬‫ش‬‫ناسی‬
‫می‬‫آمیزد‬.‫می‬‫توان‬‫با‬‫کمک‬،‫پیکره‬‫به‬‫بررسی‬‫های‬،‫آوایی‬،‫نحوی‬‫اجتماعی‬‫یا‬‫دیگ‬‫ر‬‫زمینه‬
‫های‬‫زبان‬‫پرداخت‬‫و‬‫در‬‫این‬‫صورت‬‫می‬‫گوییم‬‫که‬‫روش‬‫ها‬‫و‬‫فنون‬‫زبان‬‫شناسی‬‫پیک‬‫ره‬‫ای‬
‫را‬‫با‬‫موضوعات‬،‫آوایی‬‫نحوی‬‫و‬ِ‫ی‬‫اجتماع‬‫زبان‬‫و‬‫مانند‬‫آن‬‫آمیخته‬‫ایم‬. (Leech, 1992:
106).
http://www.elham.akhlaghi.student.u
m.ac.ir

18. ‫تنها‬‫رشته‬‫دیگر‬‫زبان‬‫شناسی‬‫که‬‫مانند‬‫این‬،‫رشته‬‫با‬‫ابزار‬‫و‬‫روش‬
‫های‬‫مطالعه‬‫و‬‫نه‬‫با‬‫موضوعی‬‫خاص‬‫سروکار‬،‫دارد‬‫زبان‬‫شناسی‬
‫رایانه‬‫ای‬‫است‬‫که‬‫به‬‫عنوان‬«‫مطالعه‬‫زبان‬‫با‬‫کمک‬‫رایانه‬»‫تع‬‫ریف‬
‫شده‬‫است‬.‫و‬‫امروزه‬‫به‬‫نظر‬‫می‬‫رسد‬‫که‬‫این‬‫دو‬‫رشته‬‫با‬‫یکدی‬‫گر‬
‫پیوند‬‫یافته‬‫اند‬.‫یعنی‬‫می‬‫توان‬‫این‬‫حوزه‬‫را‬«‫زبان‬‫شناسی‬‫پیکره‬
‫ای‬‫رایانه‬‫ای‬»‫یا‬CCL‫نامید‬‫که‬‫در‬‫این‬‫صورت‬‫نه‬‫تنها‬‫روش‬‫های‬
‫نوین‬‫بررسی‬‫زبان‬‫بلکه‬‫فعالیت‬‫پژوهشی‬‫تازه‬‫ای‬‫با‬‫رویک‬‫ردی‬
‫فلسفی‬‫در‬‫زبان‬‫شناسی‬‫به‬‫شمار‬‫می‬‫آید‬(Leech, 1992:
106).
http://www.elham.akhlaghi.student.u
m.ac.ir

19. ‫لیچ،‌ویژگی‌های‌مهم‌این‌رشته‌را‌چنین‌برمی‌شمارد‬:
-‫تمرکز‌بر‌کنش‌زبانی‌و‌نه‌توانش‌زبانی‬
-‫تمرکز‌بر‌توصیف‌زبانی‌و‌نه‌بر‌همگانی‌های‌زبان‬
-‫ّی‌زبانی‌همانند‌الگوهای‌کیفی‌آ‬‫م‬‫تمرکز‌بر‌الگوهای‌ک‬‫ن‬
-‫تمرکز‬‫بر‬‫دیدگاه‬‫های‬‫تجربی‬(‫و‬‫نه‬‫عقالنی‬)‫در‬‫بررسی‬‫ه‬‫ای‬
‫علمی‬‫زبان‬
http://www.elham.akhlaghi.student.u
m.ac.ir

20. ‫تویبرت‬‫نیز‬‫نگرشی‬‫همسو‬‫را‬‫با‬‫لیچ‬‫نشان‬‫می‬‫دهد‬:
‫زبان‬‫شناسی‬‫پیکره‬‫ای‬‫برپایه‬‫این‬‫باور‬‫که‬‫زبان‬‫اساسا‬‫پد‬‫یده‬‫ای‬
‫اجتماعی‬‫است‬‫بنا‬‫نهاده‬‫شده‬‫است‬.‫پدیده‬‫ای‬‫که‬‫پیش‬‫از‬‫هر‬‫چی‬،‫ز‬
‫می‬‫توان‬‫آن‬‫را‬‫با‬‫داده‬‫های‬‫تجربی‬،‫آماده‬‫یعنی‬‫در‬‫کنش‬‫های‬
،‫ارتباطی‬‫مشاهده‬‫و‬‫توصیف‬‫کرد‬.‫متن‬‫های‬‫مورد‬،‫مشاهده‬‫در‬‫اصل‬
‫کنش‬‫های‬‫ارتباطی‬‫گذرا‬‫هستند‬. (Teubert, 1999: 1)‫از‬
‫سوی‬،‫دیگر‬‫بررسی‬‫این‬‫پدیده‬‫اجتماعی‬‫را‬‫مستلزم‬‫دانستن‬
‫چگونگی‬‫درک‬‫گوینده‬‫یا‬‫شنونده‬‫از‬‫مطالب‬‫نمی‬،‫داند‬‫زیرا‬‫زب‬،‫ان‬‫به‬
‫عنوان‬‫یک‬‫پدیده‬،‫اجتماعی‬‫به‬‫صورت‬‫متنی‬‫متجلی‬‫می‬‫شود‬‫ک‬‫ه‬
‫می‬‫توان‬‫آن‬‫را‬،‫مشاهده‬،‫ضبط‬‫توصیف‬‫و‬‫تحلیل‬‫کرد‬.
http://www.elham.akhlaghi.student.u
m.ac.ir

21. ‫از‬‫آنجا‬‫که‬‫حجم‬‫مواد‬‫زبانی‬(‫در‬‫اغلب‬‫زبان‬‫های‬‫امروز‬‫جهان‬‫برای‬
‫گنجاندن‬‫در‬‫پیکره‬‫بسیار‬‫زیاد‬،‫است‬‫در‬‫برخی‬‫موارد‬‫می‬‫توان‬
‫پیکره‬‫را‬‫به‬‫صورت‬‫نمونه‬‫ایجاد‬‫کرد‬.‫تعیین‬‫حدود‬‫و‬‫گستره‬،‫پیکره‬
‫وظیفه‬‫زبان‬‫شناسان‬‫است‬.‫برخی‬‫از‬‫متغیرهایی‬‫که‬‫در‬‫تعیی‬‫ن‬‫حدود‬
‫دخالت‬،‫دارند‬‫عبارت‬‫اند‬‫از‬،‫زبان‬‫برش‬‫یا‬‫محدوده‬‫ای‬‫از‬،‫زمان‬
،‫منطقه‬‫شرایط‬‫و‬،‫موقعیت‬‫ویژگی‬‫های‬‫بیرونی‬‫و‬‫درونی‬‫متنی‬‫و‬
‫بسیاری‬‫دیگر‬.‫زبان‬‫شناسی‬‫پیکره‬،‫ای‬‫به‬‫توصیف‬‫تک‬‫تک‬‫ز‬‫بان‬
‫های‬‫طبیعی‬‫می‬‫پردازد‬‫و‬‫نه‬‫همگانی‬‫های‬‫زبان‬.‫از‬‫آنجا‬‫که‬‫نمی‬
‫توان‬‫به‬‫درون‬‫ذهن‬‫افراد‬‫رخنه‬،‫کرد‬‫تنها‬‫می‬‫توان‬‫قراردادهای‬
‫زبانی‬‫را‬‫در‬‫کنش‬‫های‬‫ارتباطی‬‫و‬‫متون‬‫یافت‬. http://www.elham.akhlaghi.student.u
m.ac.ir

22. ‫پيكره‬ ‫طراحي‬ ‫مراحل‬
‫در‬‫طراحی‬‫پیکره‬‫مراحل‬‫و‬‫معیارهایی‬‫وجود‬‫دارد‬‫که‬‫پیش‬‫از‬‫آغاز‬‫به‬‫کار‬‫ب‬‫اید‬
‫در‬‫نظر‬‫گرفته‬‫شوند‬.‫از‬‫دید‬‫اتکینز‬(Atkins)،‫کلیر‬(Clear)‫و‬‫استلر‬
(Ostler)(1992)‫طراحی‬‫پیکره‬‫پنج‬‫مرحله‬‫دارد‬‫که‬‫به‬‫ترتیب‬‫عبارتن‬‫د‬‫از‬:
‫مختصات‬‫و‬‫طرح‬
‫‌افزار‬‫ت‬‫سخ‬‫و‬‫‌افزار‬‫م‬‫نر‬
‫تهیه‬‫و‬‫‌گذاری‬‫ه‬‫نشان‬‫‌ها‬‫ه‬‫داد‬
‫پردازش‬‫پیکره‬‫در‬‫زمینۀ‬‫مختصات‬‫و‬‫طرح‬‫باید‬‫به‬‫نوع‬‫‌ای‬‫ه‬‫پیکر‬‫که‬‫ق‬‫رار‬‫است‬
‫تولید‬‫شود‬‫و‬‫نیز‬‫به‬‫حجم‬‫‌های‬‫ه‬‫نمون‬،‫متن‬‫گسترۀ‬‫‌های‬‫ه‬‫گون‬‌‫ی‬‫زبان‬‫که‬‫گنجانده‬
‫خواهند‬‫شد‬‫و‬‫دورۀ‬‫‌ای‬‫ی‬‫زمان‬‫که‬‫در‬‫آن‬‫‌ها‬‫ه‬‫نمون‬‫‌آوری‬‫ع‬‫جم‬‫‌شوند‬‫ی‬‫م‬‫توجه‬
‫کرد‬.‫نیازهای‬‫‌افزاری‬‫ت‬‫سخ‬‫و‬‫‌افزاری‬‫م‬‫نر‬‫پروژۀ‬‫تولید‬‫پیکره‬‫باید‬‫تخم‬‫ین‬‫زده‬
‫شوند‬.‫چنین‬‫تخمینی‬‫به‬‫حجم‬‫و‬‫مقدار‬‫پردازشی‬‫که‬‫قرار‬‫است‬‫انجام‬‫ش‬‫ود‬
‫بستگی‬‫دارد‬.
‫گسترش‬‫و‬‫دریافت‬‫بازخورد‬‫از‬‫پیکره‬http://www.elham.akhlaghi.student.u
m.ac.ir

23. ‫زباني‬ ‫های‬ ‫پيكره‬ ‫انواع‬:
‫پیکره‬‫های‬‫زبانی‬‫می‬‫توانند‬‫عام‬‫و‬‫گسترده‬‫،نمونه‬‫تصادفی‬‫از‬‫یک‬
‫زبان‬‫و‬‫یا‬‫تخصص‬‫و‬‫نماینده‬‫یک‬‫گونه‬‫خاص‬‫زبان‬‫باشند‬.‫آنها‬‫را‬‫می‬
‫توان‬‫برای‬‫منظورهای‬‫گوناگون‬‫به‬‫کار‬،‫گرفت‬‫ازجمله‬‫برای‬‫فره‬‫نگ‬
،‫نگاری‬،‫معناشناسی‬‫بررسی‬‫های‬،‫دستوری‬‫آموزش‬‫زبان‬‫و‬‫مانن‬‫د‬
‫اینها‬.‫پیکره‬‫ها‬‫را‬‫می‬‫توان‬‫از‬‫نظر‬‫اندازه‬‫و‬‫گستره‬‫به‬‫دسته‬‫های‬
،‫محدود‬‫متوسط‬‫و‬‫عظیم‬‫تقسیم‬‫کرد‬.‫براساس‬‫یکی‬‫از‬‫رویکردها‬
(‫فرم‬‫و‬‫کارکرد‬)،‫می‬‫توان‬‫انواع‬‫زیر‬‫را‬‫برای‬‫پیکره‬‫ها‬‫درنظر‬‫گر‬‫فت‬:
http://www.elham.akhlaghi.student.u
m.ac.ir

24. -‫پیکره‬‫اشباع‬‫شده‬‫که‬‫با‬‫اشاره‬‫به‬‫عوامل‬‫و‬‫متغیرهای‬‫معین‬‫ب‬‫ا‬
‫اطالعات‬‫اضافی‬‫پر‬‫شده‬‫است‬.،‫اشباع‬‫ویژگی‬‫آماری‬‫است‬‫که‬‫ب‬‫ا‬
‫نسبت‬‫غنای‬‫واژگانی‬(‫موارد‬‫کاربردی‬‫سرواژه‬‫یا‬type token)
‫ارتباط‬‫دارد‬.‫در‬‫این‬،‫مورد‬‫کل‬‫متن‬‫به‬‫پاره‬‫های‬‫مشابه‬‫بخش‬‫شده‬
‫است‬.
-‫پیکره‬‫موقعیتی‬‫که‬‫بنابر‬‫نیازهای‬‫خاص‬‫یک‬،‫بررسی‬‫فر‬‫اهم‬‫می‬
‫شود‬.
-‫پیکره‬‫پایشگر‬‫که‬‫دارای‬‫ابعاد‬‫تاریخی‬‫است‬‫و‬‫برای‬‫ثبت‬‫تغییرات‬
‫زبانی‬‫به‬‫کار‬‫می‬‫رود‬‫و‬‫از‬‫برهه‬‫های‬‫گوناگون‬،‫زمانی‬‫نمونه‬‫های‬
‫مشابه‬‫را‬‫دارد‬.
-‫پیکره‬،‫تطبیقی‬‫پیکره‬‫ای‬‫چند‬‫زبانه‬‫با‬‫نمونه‬‫های‬‫مشاب‬‫ه‬‫از‬‫هر‬ http://www.elham.akhlaghi.student.u
m.ac.ir

25. -‫پیکره‬،‫موازی‬‫پیکره‬‫ای‬‫چند‬‫زبانه‬‫با‬‫متنی‬‫اصلی‬‫از‬‫ی‬‫ک‬‫زبان‬
‫و‬‫ترجمه‬‫آن‬‫در‬‫زبان‬‫های‬‫دیگر‬(‫یا‬‫زبان‬‫های‬‫هدف‬)‫است‬.
-‫پیکره‬‫دو‬،‫سویه‬‫پیکره‬‫ای‬‫چند‬‫زبانه‬‫با‬‫متن‬‫اصلی‬‫ب‬‫ه‬‫همه‬
‫زبان‬‫ها‬‫و‬‫ترجمه‬‫آنها‬‫به‬‫همه‬‫زبان‬‫ها‬‫است‬(Teubert,
1999: 3).
http://www.elham.akhlaghi.student.u
m.ac.ir

26. ‫ها‬ ‫پيكره‬ ‫گذاری‬ ‫نشانه‬:
‫برای‬‫گویاتر‬‫شدن‬‫پیکره‬‫و‬‫کاربردهای‬،‫خاص‬‫کدهای‬‫متف‬‫اوتی‬
‫به‬‫آن‬‫افزوده‬‫می‬‫شود‬.‫این‬‫نشانه‬،‫گذاری‬‫از‬‫یک‬‫سو‬‫می‬‫تو‬‫اند‬
‫برای‬‫ارتباط‬‫دادن‬‫بخش‬‫های‬‫یک‬‫پیکره‬‫به‬‫ساختار‬‫ّی‬‫ل‬‫ک‬‫آن‬
،‫باشد‬‫مانند‬‫شماره‬،‫سطر‬،‫صفحه‬‫فصل‬‫و‬‫مانند‬‫اینها‬‫و‬‫یا‬‫ب‬‫افت‬
‫زبانی‬‫را‬‫مشخص‬‫نماید‬‫مانند‬‫شرایط‬‫تولید‬،‫زبانی‬‫گون‬‫ه‬،‫زبانی‬
‫رسانه‬‫و‬‫مانند‬‫آن‬.‫از‬‫سوی‬‫دیگر‬‫نشانه‬‫گذاری‬‫می‬‫تواند‬‫صرف‬‫ا‬
‫زبانی‬‫باشد‬.
‫نشانه‬‫گذاری‬‫زبانی‬‫ممکن‬‫است‬‫در‬‫سه‬‫سطح‬‫انجام‬‫پذیرد‬:
http://www.elham.akhlaghi.student.u
m.ac.ir

27. ‫در‬‫سطح‬‫صورت‬‫های‬‫کاربردی‬(tokens):‫در‬‫این‬،‫مورد‬‫برای‬‫هر‬
‫صورت‬‫کاربردی‬‫یک‬‫نشانه‬(‫کد‬)‫در‬‫متن‬‫افزوده‬‫می‬‫شود‬.‫به‬‫پیکره‬‫هایی‬‫که‬
‫در‬‫سطح‬‫صورت‬‫های‬‫کاربردی‬‫نشانه‬‫گذاری‬‫می‬،‫شوند‬‫برچسب‬‫دار‬‫یا‬
‫برچسب‬‫دهی‬‫شده‬‫می‬‫گویند‬‫و‬‫این‬‫نشانه‬‫ها‬‫می‬‫توانند‬‫نوع‬‫دستوری‬‫و‬‫اژه‬‫یا‬
‫برخی‬‫ویژگی‬‫های‬‫معنایی‬‫آن‬‫را‬‫نشان‬‫دهند‬.
‫در‬‫سطح‬‫پاره‬‫های‬‫زباني‬(segments):‫که‬‫نشانه‬‫مربوط‬‫به‬‫توالی‬‫چند‬
‫صورت‬‫کاربردی‬‫در‬‫متن‬‫است‬.‫نشانه‬‫گذاری‬‫در‬‫سطح‬‫پاره‬‫زبانی‬،‫را‬‫برچسب‬
‫دهی‬‫نحوی‬‫می‬‫گویند‬‫و‬‫می‬‫توان‬‫ارتباط‬‫نحوی‬‫یا‬‫با‬‫همایی‬‫یا‬‫النه‬‫گی‬‫ری‬
‫واحدها‬‫را‬‫با‬‫آنها‬‫نمایش‬‫داد‬.‫نشانه‬‫گذاری‬‫تداعی‬،‫ها‬‫رواج‬‫کمتری‬‫دارد‬.
‫در‬‫سطح‬‫تداعي‬(associative level):‫که‬‫نشانه‬‫هایی‬‫ارتباطی‬‫و‬
‫تداعی‬‫میان‬‫صورت‬‫های‬‫زبانی‬‫و‬‫پاره‬‫های‬‫زبانی‬‫را‬‫در‬‫متن‬‫مشخص‬‫می‬
‫سازد‬.
http://www.elham.akhlaghi.student.u
m.ac.ir

28. ،‫اتکینز‬‫ِر‬‫ی‬‫کل‬‫و‬‫استلر‬(1992)‫انواع‬‫پیکره‬‫را‬‫از‬‫چند‬‫دیدگاه‬‫مختلف‬
‫بررسی‬‫کرده‬‫اند‬‫و‬‫برای‬‫آن‬‫ُه‬‫ن‬‫‌بندی‬‫م‬‫تقسی‬‫به‬‫دست‬‫داده‬‫اند‬‫ک‬‫ه‬
‫عبارتند‬‫از‬:
‫‌بندی‬‫م‬‫تقسی‬‫به‬‫انواع‬«ِ‫ن‬‫مت‬‫کامل‬»،«‫‌ای‬‫ه‬‫نمون‬»‫و‬«‫نظارتی‬».‫م‬‫نظور‬‫از‬
‫پیکرۀ‬‫متن‬‫کامل‬‫‌ای‬‫ه‬‫پیکر‬‫است‬‫که‬‫در‬‫آن‬‫همۀ‬،‫متون‬‫کامل‬‫و‬
‫خالصه‬‫‌اند‬‫ه‬‫نشد‬.‫در‬‫‌های‬‫ه‬‫پیکر‬‫‌ای‬‫ه‬‫نمون‬‫حجم‬‫نمونه‬‫و‬‫جایگاه‬‫آن‬‫د‬‫ر‬
ِ‫ن‬‫مت‬‫خالصه‬‫نشده‬‫از‬‫پیش‬‫تعریف‬‫‌شود‬‫ی‬‫م‬.‫در‬‫‌های‬‫ه‬‫پیکر‬‫نظارت‬‫ی‬
‫متون‬‫به‬‫طور‬‫مداوم‬‫بازبینی‬‫و‬‫برای‬‫گنجانده‬‫شدن‬‫در‬‫پیکره‬‫ف‬‫یلتر‬
‫‌شوند‬‫ی‬‫م‬.
‫‌بندی‬‫م‬‫تقسی‬‫به‬‫انواع‬«‫بسته‬»‫و‬«‫باز‬».‫در‬‫‌های‬‫ه‬‫پیکر‬‫باز‬‫امک‬‫ان‬‫افزودن‬
‫داده‬‫در‬‫مراحل‬‫بعدی‬‫وجود‬‫دارد‬.http://www.elham.akhlaghi.student.u
m.ac.ir

29. ‫‌بندی‬‫م‬‫تقسی‬‫به‬‫انواع‬«‫همزمانی‬»‫و‬«‫درزمانی‬».‫برای‬‫‌های‬‫ه‬‫پیکر‬
‫همزمانی‬‫باید‬‫مدت‬‫مشخصی‬‫را‬‫تعیین‬‫کرد‬‫و‬‫این‬‫که‬‫این‬‫مدت‬
‫چقدر‬‫کم‬‫باید‬،‫باشد‬‫نیازمند‬‫تحقیق‬‫است‬.
‫‌بندی‬‫م‬‫تقسی‬‫به‬‫انواع‬«‫عمومی‬»‫و‬«‫‌شناختی‬‫ح‬‫اصطال‬».‫در‬‫پیک‬‫‌های‬‫ه‬‫ر‬
‫‌شناختی‬‫ح‬‫اصطال‬‫‌شناسان‬‫ح‬‫اصطال‬‫شرایطی‬‫را‬‫تعیین‬‫‌کن‬‫ی‬‫م‬‫ند‬‫که‬
‫پیکره‬‫برای‬‫مفید‬‫بودن‬‫در‬‫مصارف‬‫‌شناختی‬‫ح‬‫اصطال‬‫باید‬‫در‬‫خود‬
‫داشته‬‫باشد‬.
‫‌بندی‬‫م‬‫تقسی‬‫به‬‫انواع‬«‫‌زبانه‬‫ک‬‫ی‬»،«‫‌زبانه‬‫و‬‫د‬»‫و‬«‫چندزبانه‬».
‫‌بندی‬‫م‬‫تقسی‬‫بر‬‫اساس‬‫زبان‬‫به‬‫کار‬‫رفته‬‫در‬‫پیکره‬(‫ا‬‫ال‬‫مث‬‫ف‬،‫ارسی‬
،‫انگلیسی‬‫روسی‬‫و‬...).
http://www.elham.akhlaghi.student.u
m.ac.ir

30. ‫‌بندی‬‫م‬‫تقسی‬‫به‬‫انواع‬«‫منفرد‬»،«‫موازی‬‫دوگانه‬»‫و‬«‫موازی‬‫‌گانه‬‫ه‬‫س‬».‫پیک‬‫رۀ‬
‫منفرد‬‫از‬‫متونی‬‫تشکیل‬‫‌شود‬‫ی‬‫م‬‫که‬‫به‬‫یک‬‫زبان‬‫واحد‬‫هستند‬‫و‬‫با‬‫متو‬‫نی‬‫از‬
‫زبان‬(‫های‬)‫دیگر‬‫در‬‫ارتباط‬‫نیستند‬.‫اما‬‫‌های‬‫ه‬‫پیکر‬‫موازی‬‫از‬‫متونی‬‫تشک‬‫یل‬
‫‌اند‬‫ه‬‫شد‬‫که‬‫با‬‫‌هایی‬‫ه‬‫ترجم‬‫از‬‫یک‬‫یا‬‫بیش‬‫از‬‫یک‬‫زبان‬‫دیگر‬‫در‬‫ارتباط‬‫ق‬‫رار‬
‫‌اند‬‫ه‬‫گرفت‬.
‫‌بندی‬‫م‬‫تقسی‬‫به‬‫انواع‬«‫مرکزی‬»‫و‬«‫‌ای‬‫ه‬‫پوست‬».‫پیکرۀ‬‫مرکزی‬‫‌ای‬‫ه‬‫مجموع‬
‫منتخب‬‫از‬‫متون‬‫است‬‫که‬‫حجمی‬‫قابل‬‫مدیریت‬‫دارند‬‫و‬‫برای‬‫منظورهای‬‫معم‬‫ول‬
‫مفیدند‬.‫در‬‫مقابل‬‫پیکرۀ‬‫‌ای‬‫ه‬‫پوست‬‫از‬‫‌ماندۀ‬‫ی‬‫باق‬‫کتابخانۀ‬‫متون‬‫الکت‬‫رونیک‬
‫تشکیل‬‫شده‬‫‌است‬‫و‬‫تنها‬‫در‬‫زمان‬‫نیاز‬‫به‬‫کار‬‫‌رود‬‫ی‬‫م‬.
‫‌بندی‬‫م‬‫تقسی‬‫به‬‫انواع‬«‫‌ای‬‫ه‬‫هست‬»‫و‬«‫پیرامونی‬».‫نوع‬‫‌ای‬‫ه‬‫هست‬‫شامل‬‫انوا‬‫ع‬‫متونی‬
‫است‬‫که‬‫در‬‫همۀ‬‫‌های‬‫ه‬‫گون‬‫زبان‬‫‌اند‬‫ک‬‫مشتر‬‫و‬‫بنابراین‬‫در‬‫تمام‬‫‌های‬‫ه‬‫پیکر‬‫ف‬‫رعی‬
،‫موجودند‬‫اما‬‫‌های‬‫ه‬‫پیکر‬‫پیرامونی‬‫شامل‬‫متونی‬‫است‬‫که‬‫تنها‬‫در‬‫برخی‬‫از‬
‫‌های‬‫ه‬‫پیکر‬‫فرعی‬‫وجود‬‫دارند‬.http://www.elham.akhlaghi.student.u
m.ac.ir

31. ‫طبق‬،‫تعریف‬‫پیکره‬‫حجم‬‫زیادی‬‫از‬‫داده‬‫های‬‫زبانی‬‫است‬‫که‬‫ب‬‫ر‬
‫اساس‬‫معیارهای‬‫مشخص‬‫برای‬‫هدف‬‫معینی‬‫جمع‬‫آوری‬‫و‬‫ذخیره‬
‫شده‬‫بطوری‬‫که‬‫نماینده‬‫زبان‬‫یا‬‫گویش‬‫مورد‬‫مطالعه‬‫باشد‬.‫به‬
‫طور‬‫کلی‬‫در‬‫طراحی‬‫و‬‫تهیه‬‫یک‬‫پیکره‬‫برچسب‬‫خورده‬‫یکی‬‫از‬
‫مهمترین‬‫مسائلی‬‫که‬‫باید‬‫مورد‬‫توجه‬‫قرار‬،‫بگیرد‬‫مجموعه‬
‫برچسب‬‫پیکره‬‫است‬‫که‬‫بر‬‫اساس‬‫هدف‬‫غایی‬‫پیکره‬‫و‬‫منظ‬‫وری‬
‫که‬‫از‬‫پیکره‬‫مد‬‫نظر‬‫است‬‫حاوی‬‫برچسب‬‫هایی‬‫خواهد‬‫شد‬‫که‬
‫نیل‬‫به‬‫آن‬‫هدف‬‫را‬‫ممکن‬‫سازد‬.
http://www.elham.akhlaghi.student.u
m.ac.ir

32. ‫طبق‬‫تعریف‬‫بی‬‫جن‬‫خان‬‫برچسب‬‫گذاری‬‫پیکره‬‫های‬‫زبانی‬‫به‬‫طور‬‫کلی‬‫می‬
‫تواند‬‫در‬‫چهار‬‫سطح‬‫زبانی‬‫انجام‬‫شود‬‫که‬‫عبارتند‬‫از‬:
1-‫تعیین‬‫برچسب‬‫مقوله‬‫کلمه‬(Worldclass tagging)
2-‫برچسب‬‫گذاری‬‫نحوی‬:‫که‬‫شامل‬‫پردازش‬‫جمالت‬‫و‬‫به‬‫دست‬‫آوردن‬‫درخت‬
‫نحوی‬‫آنهاست‬.
3-‫برچسب‬‫گذاری‬‫معنایی‬:‫که‬‫عبارتست‬‫از‬‫استخراج‬‫صورت‬‫منطقی‬‫جمال‬‫ت‬‫و‬
‫به‬‫دست‬‫آوردن‬‫تعبیر‬‫معنایی‬‫آنها‬.‫پیش‬‫نیاز‬‫این‬‫نوع‬‫برچسب‬‫گذاری‬‫ا‬‫نجام‬‫گام‬
‫اول‬‫یعنی‬‫تعیین‬‫برچسب‬‫مقوله‬‫کلمات‬‫است‬..‫به‬‫این‬‫تعبیر‬‫که‬‫پیش‬‫از‬‫آنکه‬
‫تعبیر‬‫معنایی‬‫کلمات‬‫و‬‫جمالت‬‫یک‬‫متن‬‫به‬‫دست‬‫آید‬‫تعیین‬‫مقوله‬‫ک‬‫لمات‬‫آنها‬
‫ضروری‬‫است‬.
4-‫برچسب‬‫گذاری‬‫کاربرد‬‫شناختی‬(Pragmatic Tagging):‫که‬‫عبارتست‬
‫از‬‫تعیین‬‫روابطی‬‫که‬‫میان‬‫دو‬‫کلمه‬‫در‬‫یک‬‫متن‬‫وجود‬‫دارد‬.‫به‬‫عنوان‬‫مثال‬
‫مشخص‬‫کردن‬‫ضمایر‬‫و‬‫مرجع‬‫آنها‬‫در‬‫متن‬‫در‬‫حوزه‬‫برچسب‬‫گذاری‬‫کاربرد‬
‫شنناختی‬‫قرار‬‫دارد‬.http://www.elham.akhlaghi.student.u
m.ac.ir

33. ‫طبق‬‫تقسیم‬‫بندی‬‫دکتر‬‫بی‬‫جن‬‫خان‬‫برچسب‬‫های‬‫پیکره‬‫متنی‬‫زبان‬‫ف‬‫ارسی‬‫به‬
‫سه‬‫دسته‬‫تقسیم‬‫بندی‬‫می‬‫شوند‬:
1-‫برچسب‬‫های‬‫نحوی‬-‫ساختواژی‬:‫مانند‬،‫اسم‬،‫فعل‬،‫صت‬،‫قید‬‫حرف‬،‫ربط‬
‫حرف‬،‫اضافه‬‫حرف‬‫تعریف‬‫و‬‫ضمایر‬
2-‫برچسب‬‫های‬‫خاص‬:‫مانند‬‫ادات‬،‫شرط‬‫کیفیت‬،‫نما‬‫کلمه‬،‫پرسشی‬‫جمل‬‫ه‬
،‫واره‬‫حرف‬،‫ندا‬‫منادی‬.
3-‫برچسب‬‫های‬‫متفرقه‬:‫جداکننده‬‫و‬‫عالمت‬‫ریاضی‬.
‫عالوه‬‫بر‬‫این‬‫تقسیم‬‫بندی‬‫برچسب‬‫های‬‫مجموعه‬‫برچسب‬‫پیکره‬‫متنی‬‫ز‬‫بان‬
‫فارسی‬‫یا‬‫برچسب‬‫اصل‬‫هستند‬‫یا‬‫برچسب‬‫هایی‬‫هستند‬‫که‬‫به‬‫عنوان‬‫زی‬‫ر‬
‫بخشهای‬‫برچسبهای‬‫اصلی‬‫استفاده‬‫می‬‫شوند‬.‫به‬‫عنوان‬‫مثال‬‫کلمه‬‫ای‬‫ما‬‫نند‬
"‫کتابهایم‬"‫در‬‫پیکره‬‫بصورت‬‫زیر‬‫نمایش‬‫داده‬‫شده‬‫است‬:
‫کتابهایم‬N N, COM, PL, 1
http://www.elham.akhlaghi.student.u
m.ac.ir

34. ‫موجود‬ ‫پيكره‬ ‫چند‬ ‫معرفي‬:
‫فرقان‬ ‫قرآني‬ ‫پيكره‬
‫پیکره‬‫متنی‬‫و‬‫زیرساختی‬‫که‬‫تحت‬‫عنوان‬"‫پیکره‬‫فرقان‬"‫برای‬
‫قرآن‬‫کریم‬‫تولید‬‫گردیده‬،‫است‬‫حاصل‬‫‌گیری‬‫ه‬‫بهر‬‫از‬‫سامانه‬‫ای‬
‫هوشمند‬‫است‬‫که‬‫در‬‫آزمایشگاه‬‫فناوری‬‫وب‬‫دانشگاه‬‫فردوسی‬
،‫مشهد‬‫طراحی‬‫و‬‫پیاده‬‫سازی‬‫شده‬‫است‬.‫این‬‫پیکره‬‫با‬‫بیش‬‫از‬
587‫مگابایت‬،‫داده‬‫حاوی‬‫کلیه‬‫ی‬‫اطالعات‬،‫قرآنی‬،‫آماری‬‫متن‬‫و‬
‫ترجمه‬‫فارسی‬‫و‬‫انگلیسی‬‫آیات‬‫و‬‫برچسب‬‫گذاری‬‫صرفی‬‫و‬‫نحوی‬
‫متن‬،‫عربی‬‫فارسی‬‫و‬‫انگلیسی‬،‫آیات‬‫ریشه‬‫یابی‬‫کلمات‬‫آ‬‫نها‬‫و‬
‫بسیاری‬‫موارد‬‫دیگر‬‫در‬‫قالب‬RDF‫است‬‫و‬‫امکان‬‫استفاده‬‫و‬
‫کاوش‬‫را‬‫برای‬‫هرگونه‬‫پژوهش‬‫و‬‫پردازش‬‫هوشمند‬‫ایجاد‬‫کرده‬
‫است‬.
http://www.elham.akhlaghi.student.u
m.ac.ir

35. ‫با‬‫اطالعات‬‫تولید‬‫شده‬‫در‬‫قالب‬RDF‫برای‬،‫سوره‬،‫آیه‬،‫صفحه‬‫صرف‬
‫و‬‫نحو‬‫آیات‬‫و‬‫حروف‬،‫الفبایی‬‫‌ی‬‫ه‬‫دامن‬‫وسیعی‬‫از‬‫اطالعات‬‫مفید‬‫و‬
‫سودمند‬‫برای‬‫انجام‬‫عملیات‬‫متن‬‫کاوی‬‫برای‬‫پژوهشگران‬‫و‬‫محققا‬‫ن‬
‫قرآنی‬‫فراهم‬‫گردیده‬‫است‬.‫با‬‫بهره‬‫گیری‬‫از‬‫دانش‬‫هوشمند‬‫متن‬‫ك‬‫اوی‬
‫بر‬‫روی‬‫پیكره‬‫های‬‫متنی‬‫برچسب‬‫گذاری‬‫شده‬‫قرآن‬‫کریم‬‫و‬‫تهی‬‫ه‬
‫آنتولوژی‬‫یا‬‫هستان‬‫شناسی‬‫جامعی‬‫از‬‫مفاهیم‬‫موجود‬‫در‬‫قرآن‬‫کری‬،‫م‬‫در‬
‫گام‬‫های‬‫آتی‬‫می‬‫توان‬‫در‬‫تبیین‬‫اعجاز‬‫زبانی‬‫قرآن‬‫كریم‬‫با‬‫دست‬‫یابی‬‫به‬
‫الیه‬‫در‬‫حال‬‫حاضر‬‫برای‬‫هر‬‫کدام‬‫ا‬‫ز‬‫‌ها‬‫ه‬‫سور‬‫و‬،‫‌ها‬‫ه‬‫آی‬‫حروف‬‫الفبایی‬
‫و‬‫صفحات‬‫یک‬URI‫تخصیص‬‫داده‬‫ایم‬‫و‬‫اطالعات‬‫موجود‬‫پس‬‫از‬
،‫تکمیل‬‫‌ی‬‫ه‬‫آماد‬‫انتشار‬‫به‬‫صورت‬RDF‫بر‬‫روی‬‫سایت‬
WTLab‫‌باشند‬‫ی‬‫م‬.
‫های‬‫نامشهود‬‫زبانی‬‫این‬‫متن‬‫الهی‬‫گام‬‫برداشت‬.http://www.elham.akhlaghi.student.u
m.ac.ir

36. 2-‫پيكره‬‫همشهری‬
‫روزنامه‬‫ی‬‫همشهری‬‫یکی‬‫از‬‫روزنامه‬‫های‬‫معتبر‬‫ایران‬‫است‬‫که‬‫هم‬‫اکنون‬
‫نزدیک‬‫به‬‫بیست‬‫سال‬‫است‬‫به‬‫طور‬‫منظم‬‫و‬‫فراگیر‬‫منتشر‬‫می‬‫شود‬.‫ن‬‫سخه‬‫ی‬
‫اول‬‫پیکره‬‫ی‬‫همشهری‬‫شامل‬‫متون‬‫خبری‬‫این‬‫روزنامه‬‫در‬‫فاصله‬‫سالهای‬
1375‫تا‬1381‫می‬‫باشد‬.‫این‬‫پیکره‬‫دارای‬‫بیش‬‫از‬160000‫خبر‬‫است‬.‫هر‬
‫کدام‬‫از‬‫این‬‫خبرها‬‫در‬‫پیکره‬‫دارای‬‫یک‬‫برچسب‬‫موضوع‬‫است‬(‫شامل‬82
‫حوزه‬‫مانند‬،‫سیاست‬،‫ادبیات‬‫هنر‬‫و‬...)‫که‬‫برای‬‫ارزیابی‬‫الگوریتم‬‫های‬‫ر‬‫ده‬
‫بندی‬‫خودکار‬‫کاربرد‬‫دارد‬.‫البته‬‫این‬‫پیکره‬‫دارای‬‫مشکالتی‬‫همچون‬‫عد‬‫م‬
‫حفظ‬‫پاراگرا‬‫فبندی‬‫متن‬‫اصلی‬‫و‬‫در‬‫بعضی‬‫موارد‬‫عدم‬‫رعایت‬‫فاصل‬‫هگ‬‫ذاری‬
‫و‬‫جابجایی‬‫فعل‬‫است‬.‫همچنین‬‫نسخه‬‫ی‬‫دوم‬‫این‬‫پیکره‬‫نیز‬‫منتشر‬‫شده‬
‫است‬‫که‬‫شامل‬‫خبرهای‬‫بازه‬1375‫تا‬1386‫است‬‫و‬‫تعداد‬‫خبرهای‬‫موجود‬
‫در‬‫آن‬‫تقریبا‬2‫برابر‬‫شده‬‫است‬.
http://www.elham.akhlaghi.student.u
m.ac.ir

37. 3-‫پي‬‫خان‬ ‫جن‬ ‫بي‬ ‫كره‬
‫پیكره‬‫ي‬‫بي‬‫جن‬‫خان‬‫یك‬‫پیكره‬‫ي‬‫برچسب‬‫دار‬‫و‬‫مناسب‬‫براي‬‫تحقیق‬‫در‬‫زمینه‬‫ي‬
‫پردازش‬‫زبان‬‫طبیعي‬‫در‬‫زبان‬‫فارسي‬‫است‬.‫این‬‫مجموعه‬‫از‬‫خبرهاي‬‫روزنامه‬‫و‬‫متن‬
‫هاي‬‫رایج‬‫به‬‫دست‬‫آمده‬‫است‬.‫همه‬‫ي‬‫اسناد‬‫در‬‫این‬‫مجموعه‬‫به‬‫حوزه‬‫هاي‬‫مختلف‬2
‫میلیون‬‫واژه‬/،‫سیاسي‬‫فرهنگي‬‫و‬‫مانند‬‫آن‬‫طبقه‬‫بندي‬‫شده‬،‫اند‬‫كه‬‫در‬‫مجموع‬4300
‫موضوع‬‫وجود‬‫دارد‬.‫این‬‫پیكره‬‫شامل‬6 EAGLES‫است‬‫كه‬‫به‬‫صورت‬‫نیمه‬
‫اتوماتیك‬‫براساس‬‫یك‬‫مجموعه‬550‫تایي‬‫از‬‫اجزاي‬‫سخن‬‫براساس‬‫استاندارد‬‫برچسب‬
‫گذاري‬‫شده‬‫اند‬‫كه‬‫شامل‬‫برچسب‬‫هاي‬‫نقش‬‫دستوري‬‫واژه‬‫ها‬‫مي‬‫باشند‬.‫در‬‫تعداد‬40
‫مورد‬‫از‬‫این‬‫برچسب‬‫ها‬‫به‬‫عنوان‬‫برچسب‬‫هاي‬‫مهم‬‫انتخاب‬‫شده‬‫است‬
‫امیري‬‫حجتي‬‫و‬‫اروم‬‫چیان‬‫بر‬‫روي‬‫پیكره‬‫بیجن‬‫خان‬‫كار‬‫كرده‬‫اند‬‫و‬‫ضمن‬‫آن‬‫كه‬‫آ‬‫ن‬-
‫رااصالح‬‫كرده‬،‫اند‬‫توانسته‬‫اند‬‫نرم‬‫افزار‬‫برچسب‬‫زني‬‫خودكار‬‫خود‬‫را‬‫با‬‫موفقی‬‫ت‬
‫آزمایش‬‫كنند‬.‫پیكره‬‫اصالح‬‫شده‬‫بیجن‬‫خان‬‫از‬‫گروه‬‫تحقیقاتي‬‫پردازش‬‫زبان‬‫هاي‬
‫طبیعي‬‫در‬‫دانشگاه‬‫تهران‬‫قابل‬‫تهیه‬‫است‬
http://www.elham.akhlaghi.student.u
m.ac.ir

38. ‫کتاب‬ ‫معرفي‬:
‫ترجمه‬ ‫و‬ ‫زباني‬ ‫های‬ ‫پيكره‬
‫کتاب‬‫حاضر‬‫به‬‫معرفی‬‫پیکره‬‫ها‬‫و‬‫بررسی‬‫کاربرد‬‫آن‬‫ها‬‫در‬‫حوزۀ‬‫مطالع‬‫ات‬
‫ترجمه‬‫اختصاص‬‫دارد‬.‫دراین‬‫راستا‬‫نخست‬‫توصیفی‬‫اجمالی‬‫دربارۀ‬‫زبا‬‫ن‬
‫شناسی‬‫پیکره‬‫ای‬‫ارائه‬‫می‬‫شود‬‫و‬‫سپس‬‫با‬‫ارائۀ‬‫تعریف‬‫پیکره‬،‫ها‬‫ان‬‫واع‬‫پیکره‬
‫های‬‫زبانی‬‫را‬‫معرفی‬‫می‬‫کند‬.‫در‬‫ادامه‬‫توضیحاتی‬‫دربارۀ‬‫ساخت‬‫پیکر‬‫ه‬‫ها‬
‫بیان‬‫و‬‫کاربرد‬‫پیکره‬‫ها‬‫در‬‫حوزه‬‫های‬‫مختلف‬‫توضیح‬‫داده‬‫می‬‫شود‬.‫آن‬‫گ‬‫اه‬
‫با‬‫بهره‬‫مندی‬‫از‬‫یک‬‫پیکرۀ‬‫متون‬‫مطبوعاتی‬،‫فارسی‬‫انواع‬‫قابلیت‬‫ه‬‫ای‬
‫ابزارهای‬‫پردازش‬‫پیکره‬‫انتشارات‬‫نشر‬‫قطره‬
‫بررسی‬‫می‬‫شود‬.‫به‬‫دنبال‬‫آن‬‫پس‬‫از‬‫بررسی‬‫کاربرد‬‫پیکره‬‫های‬‫زبان‬‫ی‬‫در‬
‫حوزه‬‫مطالعات‬،‫ترجمه‬‫انواع‬‫اطالعات‬‫ترجمه‬‫ای‬‫قابل‬‫استخراج‬‫از‬‫پیکره‬‫ه‬‫ا‬
‫تشریح‬‫و‬‫نحوۀ‬‫استفاده‬‫از‬‫اینترنت‬‫به‬‫عنوان‬‫یک‬‫پیکرۀ‬‫چندزبانه‬‫بازگو‬‫می‬
‫شود‬.http://www.elham.akhlaghi.student.u
m.ac.ir

39. ‫شما‬ ‫توجه‬ ‫از‬ ‫ممنون‬
http://www.elham.akhlaghi.student.u
m.ac.ir