2. BIOANIZTASUNA ETA KANPOKO ESPEZIEAK Bioaniztasuna (edo Biodibertsitatea) gure ingurune naturalari balioa ematen dion aberastasun iturria da, eta guk gozatu egiten dugu haren edertasunaz. Bioaniztasuna gure espeziearen biziraupenaren muinean dago, eta gure ongizate mailari baldintza egokietan eutsi ahal izatea bermatzen du. Ezagutzen dugun espezie-barietatea, Biodibertsitatea alegia, Lurrean biziaren egonkortasunaren neurri bat da. Barietate biologikoa zenbat eta handiagoa izan, ingurugiroaren aldaketei aurre egiteko izaki bizidunen gaitasuna ere handiagoa izango da.
3.
4. Gizakia bera da gaur egun arriskurik handiena planetaren Bioaniztasunarentzat. Izan ere, zeharka edo zuzenean hainbat ekosistemaren oreka aldatu ditu gizakiak historian zehar, azkarrago azken hamarkadotan. Adituen ustez, espezie guztien %20a suntsitu ditzakegu hurrengo 30 urteotan. Laster batean ez da deus geratuko hurrengo belaunaldietarako Noek salbatutako biodibertsitatetik Horregatik, edozein ekosistemaren espezie bat galtzean edo galzorian egotean, arriskuan jartzen dugu geure biziraupena ere. Gure Bioaniztasun biologikoari nabarmen eragiten dion arazoa da eta, beraz, gure espeziearen etorkizunari ere eragiten dio. Espezie Exotiko Inbaditzaileen zerrenda beti irekita dagoela nabarmendu beharra dago; espezie batzuk ezabatu egiten dira, haiek amaitzea lortu baita, eta beste batzuk, aldiz, sartu egiten dira zerrendan, ezagutza maila handitzen den heinean edo, besterik gabe, espezie horiek sartu egin direlako gure lurraldean. Ikus ditzagun horietariko batzuk
14. Izen zientifikoa: Vespa velutina Jatorria: Asian du jatorria. Indiako iparraldetik Txinaraino eta Indotxinako penintsulatik Indonesiaraino bizi da Nola sartu da? Hipotesietako baten arabera, halabeharrez etorri zen Yunnan-etik (Txina), inportaturiko salgaietan. Asiako barrualdeko bizilekuko baldintza klimatikoek antza dute Europako hegoaldekoekin.
15. Bertako ekosistemei ze kalte Animali hau, eztia egiten duten erleekin etsai egiten da eta hori guretzako oso txarra da. Erlea izan harren harraparia ere bai da eta neguan harrak jaten ditu. Larbak jaten ditu. Itzuli zerrendara
18. Bertako ekoisleei ze kalte? Animali honek, patatak jaten ditu, garrantzi handiko izurria dira labore horrentzat. Horrez gain, beste Solanazea familiako landare batzuen laborantza ere kalte dezakete; hala nola, tomatearena, berenjenarena, tabakoarena eta piperrarena. Itzuli zerrendara
23. Zer kalte egiten die bertako ekosistemei? Gure latitudeetan, ur askeetan bizi diren populazioak ez dira oso trinkoak. Beraz, ezin da esan ingurumenarentzat arazo larria denik. Exotikoa denez, ordea, komeni da haren hedapena mugatzea, behintzat. Izan ere, bizirik dagoen beita bezala erabiltzen ari dira, eta hori hedapena errazten ari da. Itzuli zerrendara
26. Izen zientifikoa: Gambusia holbrooki GAMBUSIA Jatorria: Gambuisa Ipar ameriketatik dator Nola sartu da? Ganbusia bost kontinenteetako 31 herrialdetan sartu dute. Itzuli zerrendara
32. Bertakoiei zer kalte egin dizkie? Bisoi amerikarra EEIa da, eta Bisoi europarrarentzat oso kaltegarria dela onartzen da, azken hau desagertze arriskuan utzi duelarik. Gaur egun, EAEn eta alboko lurraldeetan, kontrol kanpainak egiten dituzte urtero, emaitzak ezberdinekin. Itzuli zerrendara
34. koipua Izen zientifikoa: Myocastor coipus Jatorria: Argentina Nola: Gure artean oraindik ezezaguna bada ere, Myocastor coypus espezieko ugaztun txiki hau biziki ari da ugaltzen gure inguruko herrialdeetan eta laster hemen izango dugula ziurta daiteke. Zergatik? Kastorearen antzeko larrua duen koipuaren inportazioa, haren larrua komertzializatzeko egin zen bereziki.
35. KOIPUA Zein kalte egiten dio ekosistemari? Bere hedadura munduko zenbait lekuetan kalte egiten du ekosistemari, bertako animaliekin elikagaiengatik borrokatzen baitu. Itzuli zerrendara
45. Izen zientifikoa: Reynoutria japonica Izen arrunta: Poligono japoniarra Jatorria: Japonia, Taiwan eta Txina.
46. Nola sartu da? Gizakiak sartu du. Zertarako? Apaingarri bezala oso erabilia. Horretaz gain lur soilduak egonkortzeko erabili izan zen kostaldean . Itzuli zerrendara
48. Izen Zientifikoa: Izen Arrunta: Nola sartu da? Baccharis halimifolia Chilca ( erderaz ) Jatorria: Mexico, Florida eta Texas. Landare hau landare inbaditzaile bat da. Itzuli zerrendara
53. PAMPA-LEZKA Izen zientifikoa: Cortaderia selloana Jatorria: Hego Ameriketakoa Nola sartu da? Apaingarri gisa sartu dute lorategietan. Itzuli zerrendara
57. Oenothera glazioviana Izen zientifikoa: Oenothera glazioviana Jatorria: Ipar-ameriko landare horixka bat da. Oenothera grandiflora eta Oenothera elata nahasketa da. Nola sartu da? Kontinente guztietan naturalizatzeko ahalmena du Antartidan izan ezik hotz handia egiten duelako. Itzuli zerrendara
