Recommandé
Recommandé
Contenu connexe
En vedette
En vedette (20)
Redovi ƒekanja na primarnom nivou zdravstvene zattite new
- 1. Mr Emir Bidžan REDOVI ČEKANJA U AMBULANTAMA NA PRIMARNOM NIVOU ZDRAVSTVENE ZAŠTITE
- 2. CILJEVI ISTRAŽIVANJA Definisati nivo zdravstvene zaštite u kojem se problem čekanja istražuje, ulogu te ciljeve tog nivoa. Objasniti teorijski pojavu redova čekanja na primarnom nivou zdravstvene zaštite, kao i uzroke koji prethode toj pojavi. Objasniti teorijski pojavu krizne situacije koja može usljediti zbog redova čekanja, te kako se ista može manifestovati. Identificirati greške pojedinca i sistema koje dovode do definisanog problema.
- 3. CILJEVI ISTRAŽIVANJA Primjeniti kvantitativnu analizu teorije redova čekanja, na konkretnom primjeru, u svrhu pronalaženja optimalnog rješenja za stabilno funkcionisanje posmatranog zdravstvenog sistema. Predočiti efekte spomenute analize na zadovoljstvo svih relevantnih skupina – menadžera, liječnika i korisnika zdravstvenih usluga. Skrenuti pažnju na ograničenja primjene teorije redova čekanja u zdravstvu.
- 4. GLAVNA I POMOĆNE HIPOTEZE Broj opredjeljenih lica po jednom doktoru medicine/timu u Službi opšta primarna zdravstvena zaštita je optimalan Redovi čekanja prvenstveno su posljedica latentnih grešaka unutar sistema. Smanjenje prosječnog vremena čekanja može se postići kvalitetnom organizacijom poslova unutar sistema koji se posmatra, bez dodatnih novčanih ulaganja. Kašnjenja sistema u isporuci zdravstvenih usluga u direktnoj su vezi sa zadovoljstvom pacijenata.
- 5. PRIMARNA ZDRAVSTVENA ZAŠTITA U FEDERACIJI BOSNE I HERCEGOVINE Uloga primarne zdravstvene zaštite Glavni cilj reforme primarne zdravstvene zaštite je: „Poboljšanje zdravlja stanovništva i zadovoljstva korisnika usluga kroz univerzalnu, efikasnu, kontinuiranu, dostupnu, kvalitetnu i isplativu primarnu zdravstvenu zaštitu orijentiranu ka porodici i zajednici i baziranoj na promociji zdravlja i prevenciji bolesti ”.
- 6. • Pojam primarne zdravstvene zaštite • Glavni cilj reforme primarne zdravstvene zaštite je „Poboljšanje zdravlja stanovništva i zadovoljstva korisnika usluga kroz univerzalnu, efikasnu, kontinuiranu, dostupnu, kvalitetnu i isplativu primarnu zdravstvenu zaštitu orijentiranu ka porodici i zajednici i baziranoj na promociji zdravlja i prevenciji bolesti ”. U djelokrug primarne zdravstvene zaštite spadaju: • opšta porodična medicina, • pedijatrija, • školska medicina, • pneumoftiziološka zaštita, • medicina rada, • ginekologija i • hitna pomoć PRIMARNA ZDRAVSTVENA ZAŠTITA U FEDERACIJI BOSNE I HERCEGOVINE
- 7. PRIMARNA ZDRAVSTVENA ZAŠTITA U FEDERACIJI BOSNE I HERCEGOVINE Timovi porodične medicine predstavljaju: • prvi kontakt sa građanima na ulazu u sistem zdravstvene zaštite, • osnovu za registrovanje stanovništva u skladu sa slobodom stanovnika za izborom porodičnog liječnika. • Svaki tim može registrovati najmanje 1.500 a najviše 2.500 stanovnika. Uloga porodičnog doktora
- 8. PRIMARNA ZDRAVSTVENA ZAŠTITA U FEDERACIJI BOSNE I HERCEGOVINE Grafikon 1. Broj stanovnika po doktoru medicine u PZZ u FBiH u 2010. godini 2908 1174 1587
- 9. PRIMARNA ZDRAVSTVENA ZAŠTITA U FEDERACIJI BOSNE I HERCEGOVINE Dok je u bogatim zemljama sistem izabranog doktora pokazao svoje prednosti, postavlja se niz pitanja: • Kakva je situacija u bosansko-hercegovačkoj praksi? • Da li postoji dovoljan broj liječnika za timove porodične medicine? • Da li su pacijenti prihvatili novu praksu tj. instituciju - izabrani doktor? • Da li su "hitni slučajevi" na vrijeme zbrinuti? • Koliko uvođenje sistema medicinske zaštite bogatih zemalja u pretežno siromašnoj BiH ide u prilog bolesnima, zbog kojih medicinske ustanove i postoje?
- 10. KARAKTERISTIKE REDOVA ČEKANJA NA PRIMARNOM NIVOU ZDRAVSTVENE ZAŠTITE Pojam redova čekanja Vrste redova čekanja: • unutar sistema (boravak pacijenata u zdravstvenoj ustanovi) • izvan sistema (liste čekanja)
- 11. KARAKTERISTIKE REDOVA ČEKANJA NA PRIMARNOM NIVOU ZDRAVSTVENE ZAŠTITE Grafikon 2. Primjena Ishikawa dijagrama kod identificiranja uzroka koji dovode do formiranja redova čekanja na primarnom nivou zdravstvene zaštite OSOBLJEPOLITIKA PROCEDUREKORISNICI REDOVI ČEKANJA
- 12. KARAKTERISTIKE REDOVA ČEKANJA NA PRIMARNOM NIVOU ZDRAVSTVENE ZAŠTITE Tabela 1: Ključni uzroci redova čekanja na primarnom nivou zdravstvene zaštite
- 13. KARAKTERISTIKE REDOVA ČEKANJA NA PRIMARNOM NIVOU ZDRAVSTVENE ZAŠTITE Grafikon 3: Pareto dijagram za moguće uzroke dugog čekanja na pregled 24 20 18 17 6 3 3 3 2 2 1 1 24 44 62 79 85 88 91 94 96 98 99 100 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 Neograničen brojposjetabez medicinske indikacije Previše papirologije Nedostatak kadra Preopterećenost osoblja Loša organizacija poslova Osobljekasni naposao Osobljenemari zatačnost Needuciranost pacijenata Korisnicine dolazeu zakazano vrijeme Nepraktikovanje sistema naručivanja Ranijiodlazak osobljasa posla Pretežnostara struktura stanovništva Uzroci redova čekanja Postotakodgovora 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 Kumulativnipostotci Postotak odgovora Kumulativni postotci
- 14. KARAKTERISTIKE REDOVA ČEKANJA NA PRIMARNOM NIVOU ZDRAVSTVENE ZAŠTITE Slika 1. Potencijalne posljedice formiranja redova čekanja
- 15. GREŠKE KOJE PRETHODE NASTANKU PROBLEMA Aktivne greške • Doktor/ica kasni na posao • Doktor/ica ne poštuje zakazani termin • Doktor/ica ranijie odlazi sa posla Latentne greške • neadekvatna osposobljenost i nestručnost rukovodstva • slaba organizaciona kultura • neefikasan komunikacijski sistem • nerazvijeni odjel ljudskih resursa • loša organizacija rada
- 16. GREŠKE KOJE PRETHODE NASTANKU PROBLEMA Grafikon 4. Opterećenost (poslom) doktora medicine u Službi opšta primarna zdravstvena zaštita. 85% 9% 6% Uglavnom Djelimično Nisam
- 17. Redovi čekanja prvenstveno su posljedica latentnih grešaka unutar sistema.
- 18. REDUCIRANJE REDOVA ČEKANJA I VREMENA ČEKANJA UZ ODRŽAVANJE STABILNOG STANJA SISTEMA Operaciona istraživanja u zdravstvu Pojam Teorije redova čekanja Koristi primjene Teorije redova čekanja u zdravstvu ogledaju se kroz: • sistemsku analizu i opravdanost poslovnih odluka • regulaciju protoka pacijenata kroz sistem • minimiziranje troškova uz reduciranje kašnjenja u sistemu
- 19. REDUCIRANJE REDOVA ČEKANJA I VREMENA ČEKANJA UZ ODRŽAVANJE STABILNOG STANJA SISTEMA Grafikon 5. Troškovni model reda čekanja
- 20. Smanjenje prosječnog vremena čekanja može se postići kvalitetnom organizacijom poslova unutar sistema koji se posmatra, bez dodatnih novčanih ulaganja.
- 21. REDUCIRANJE REDOVA ČEKANJA I VREMENA ČEKANJA UZ ODRŽAVANJE STABILNOG STANJA SISTEMA Istaknute mjere učinkovitosti kod sistema čekanja su: l m n r nV rV kV
- 22. REDUCIRANJE REDOVA ČEKANJA I VREMENA ČEKANJA UZ ODRŽAVANJE STABILNOG STANJA SISTEMA Da bi analizirani sistem bio stabilan moraju biti ispunjeni sljedeći uslovi: 1 1 1 S S S S S l m l l l m m m
- 23. REDUCIRANJE REDOVA ČEKANJA I VREMENA ČEKANJA UZ ODRŽAVANJE STABILNOG STANJA SISTEMA 1 iS m 1 iS m 2 iS m 2 iS m Postoje četiri karakteristična opšta tipa sistema usluživanja i to:
- 24. EMPIRIJSKA ANALIZA REDOVA ČEKANJA Prikupljanje ulaznih podataka za kreiranje odgovarajućeg modela Teorije redova čekanja je izvršeno putem anketiranja. Anketni upitnik su popunila 32 doktora medicine u Službi opšta primarna zdravstvena zaštita.
- 25. Ulazni podaci: • Posmatrani period (0,1) je period 60 minuta (radni sat) • Tokom radnog sata pregleda se m = 44 * 60 / 405 = 6,52 pacijenata/satu (trajanje usluge podliježe eksponencijalnoj distribuciji) • U prosjeku na sat pristigne l= 194 * 60 / 405 = 28,74 zahtjeva za uslugom/satu (pristizanje zahtjeva za pregled podliježe Poisson-ovoj distribuciji) • Prosječan broj opredjeljenih lica po doktoru je 1809 EMPIRIJSKA ANALIZA REDOVA ČEKANJA
- 26. Na osnovu datih informacija determinišemo: • Minimalan broj doktora za koje bi ovakav sistem teorije redova čekanja bio stabilan i • Parametre iz spiska pripadnog modela teorije redova čekanja Slijedi, = l / m = 28,74 / 6,52 = 4,41 EMPIRIJSKA ANALIZA REDOVA ČEKANJA
- 27. EMPIRIJSKA ANALIZA REDOVA ČEKANJA Grafikon 6. Opterećenost (brojem opredjeljenih lica) doktora medicine u Službi opšta primarna zdravstvena zaštita 78% 19% 3% Broj opredjeljenih lica po liječniku je veliki i to je jedan od uzroka redova čekanja Broj opredjeljenih lica po liječniku je optimalan Ne znam
- 28. "Broj opredjeljenih lica po jednom doktoru medicine/timu u Službi opšta primarna zdravstvena zaštita je optimalan“
- 29. EMPIRIJSKA ANALIZA REDOVA ČEKANJA EMPIRIJSKA ANALIZA REDOVA ČEKANJA Da bi sistem bio stabilan potrebno je da se za 1809 opredjeljenih lica angažuje 5 doktora. Prvo moramo odrediti :0p 0 51 5 1 0 0 0 1 2 3 4 5 1 1 4,41 4,41 ! ( ) ( 1)! ! (5 4,41) (5 1)! 1 4,41 4,41 4,41 4,41 4,41 4,41 0! 1! 2! 3! 4! (5 4,41) (5 1)! 1 0,0061 1 4,41 9,72 14,29 15,76 117,80 n S nS n n p n S S n
- 30. EMPIRIJSKA ANALIZA REDOVA ČEKANJA 2 iS m 4,41k Parametri modela 1. Prosječan broj istovremeno opsluživanih pacijenata u sistemu 2. Prosječan broj istovremeno slobodnih liječnika 3. Prosječan broj pacijenata istovremeno prisutnih u sistemu u redu čekanja 5 4,41 0,59s S 0,59 / 5 = 0,118 1 5 1 02 2 4,41 0,0061 5,3708 ( 1)! (5 1)! 5 4,41 S r p S S
- 31. EMPIRIJSKA ANALIZA REDOVA ČEKANJA 4. Prosječan broj pacijenata istovremeno prisutnih u sistemu 5. Prosječno trajanje boravka pacijenta u sistemu 5,37 4,41 9,78n r k 9,78 0,3249 0,3249 60 20min 30,1 5,37 0,1784 0,1784 60 11min 30,1 1 1 0,1466 0,1466 60 9min 6,82 n r k n V r V V l l m
- 32. EMPIRIJSKA ANALIZA REDOVA ČEKANJA 6. Procenat (ne)iskorištenosti kapaciteta sistema • procenat iskorištenosti: • procenat neiskorištenosti: 4,41 100% 100% 100% 88,2 5 S s S S 4,41 100% 1 100% 1 100% 11,8 5 s S S
- 33. EMPIRIJSKA ANALIZA REDOVA ČEKANJA 7. Vjerovatnoća da je sistem prazan to jeste da u sistemu nema niti jedan pacijent 8. Vjerovatnoća da sistem nije prazan to jeste da je u sistemu prisutan najmanje jedan pacijent 9. Vjerovatnoća da u sistemu ima slobodnih liječnika, to jeste vjerovatnoća da naredno - pridošli pacijent neće morati stati u red 0 0,0061p 0( 0) 1 1 0,0061 0,9939p n p 5 0 4,41 ( ) 1 1 0,0061 0,2814 ( ) ( 1)! (5 4,41) (5 1)! S p n S p S S
- 34. EMPIRIJSKA ANALIZA REDOVA ČEKANJA 10. Vjerovatnoća da je zauzeto svih 5 liječnika sistema, to jeste vjerovatnoća da će naredno - pridošli pacijent morati čekati 11. Vjerovatnoća ne postojanja reda 12. Vjerovatnoća postojanja reda 5 0 4,41 ( ) 0,0061 71,86 ( ) ( 1)! (5 4,41) (5 1)! S p n S p S S 1 5 1 0 4.41 ( ) 1 1 0,0061 36,62 ! 5! 5 4,41 S p n S p S S 1 5 1 0 4,41 ( ) 0,0061 63,38 ! 5! 5 4,41 S p n S p S S
- 35. EFEKTI PRIMJENE TEORIJE REDOVA ČEKANJA Efekti primjene modela teorije redova čekanja ogledaju se u: • efikasnijoj organizaciji procesa rada od strane menadžmenta, • manjoj opterećenosti i većoj učinkovitosti rada zdravstvenog osoblja, • povećanju zadovoljstva korisnika zdravstvenih usluga.
- 36. EMPIRIJSKA ANALIZA VEZE IZMEĐU ZADOVOLJSTVA PACIJENATA I KAŠNJENJA U PRIMANJU ZDRAVSTVENE ZAŠTITE Tabela 2. Prosječno vrijeme čekanja korisnika zdravstvenih usluga na listi čekanja na prijem zdravstvene usluge
- 37. EMPIRIJSKA ANALIZA VEZE IZMEĐU ZADOVOLJSTVA PACIJENATA I KAŠNJENJA U PRIMANJU ZDRAVSTVENE ZAŠTITE Tabela 3. Prosječno vrijeme čekanja na prijem usluge, usljed tačno definisanog termina od strane zdravstvenog osoblja
- 38. EMPIRIJSKA ANALIZA VEZE IZMEĐU ZADOVOLJSTVA PACIJENATA I KAŠNJENJA U PRIMANJU ZDRAVSTVENE ZAŠTITE Grafikon 7. Zadovoljstvo korisnika zdravstvenih usluga sistemom naručivanja 18% 23% 28% 17% 14% nedovoljan dovoljan dobar vrlodobar odličan Prosječna ocjena: 2,86
- 39. EMPIRIJSKA ANALIZA VEZE IZMEĐU ZADOVOLJSTVA PACIJENATA I KAŠNJENJA U PRIMANJU ZDRAVSTVENE ZAŠTITE Grafikon 8. Zadovoljstvo korisnika zdravstvenih usluga sistemom telefonskog zakazivanja termina 25% 21% 54% Uvijek zauzet Uvijek dostupan, ali se niko ne javlja Uvijek se javi zdravstveni radnik
- 40. Kašnjenja sistema u isporuci zdravstvenih usluga u direktnoj su vezi sa zadovoljstvom pacijenata.
- 41. OGRANIČENJA PRIMJENE TEORIJE REDOVA ČEKANJA U ZDRAVSTVU Pretpostavka stabilnog stanja sistema Pretpostavka da su stope dolazaka pacijenata konstantne Pretpostavka da je stopa usluživanja veća od stope dolazaka Pretpostavka da su stope dolazaka slučajne
- 42. ZAKLJUČAK Rezultati istraživanja pokazuju da su: • doktori preopterećeni brojem opredjeljenih lica • uska grla velikim djelom posljedica slabe organizacije poslova od strane menadžmenta, • kašnjenja u isporuci zdravstvenih usluga u direktnoj vezi sa nezadovoljstvom pacijenata, • za reduciranja redova čekanja potrebna dodatna novčana ulaganja u sistem.
- 43. ZAKLJUČAK Zdravstveni sistem treba imati mogućnost da dostavi sigurnu, učinkovitu i relativno brzu uslugu korisniku zdravstvenih usluga. Redovi čekanja formirani od strane korisnika zdravstvenih usluga na primarnom nivou zdravstvene zaštite, su jedan od pokazatelja uspješnosti implementacije same reforme. Zadovoljstvo korisnika zdravstvenih usluga te njihovih izabranih liječnika, zapravo, pokazuje neefikasnost i neefektivnost strategija koje su dosad poduzete kako bi se ispunili reformom postavljeni ciljevi.
- 44. ZAKLJUČAK Kako bi se smanjilo prosječno vrijeme čekanja pacijenata potrebno je što prije izvršiti redizajn postojećeg uslužnog sistema na primarnom nivou zdravstvene zaštite. Zapošljavanjem dodatnog broja liječnika opšte medicine, te boljom organizacijom poslova, smanjila bi se opterećenost postojećih liječnika i time bi se obezbjedila kako pravovremena zdravstvena zaštita, tako i kvalitetno pružanje usluga čime se jača povjerenje korisnika zdravstvenih usluga u javni zdravstveni sektor.
- 45. HVALA NA PAŽNJI!