Muzik - Instrumentet muzikore Muzik - Instrumentet muzikore Muzik - Instrumentet muzikore Muzik - Instrumentet muzikore Muzik - Instrumentet muzikore Muzik - Instrumentet muzikore

2. • Lahuta
Është një vegël popullore me hark dhe me një kordë të
përbërë prej qimeve të bishtit të kalit. Trupi i lahutës
bëhet nga një copë e vetme druri (panje, arre, etj). Kasa
ka trajt gjysëm sferike dhe mbulohet me lëkurë të
regjur e cila mbërthehet në anët e saj me kunja druri.
Harku i lahutës bëhet zakonisht nga druri i thanës,
qimet lyhen me rrëshire pishe. Lahuta shpesh here
është e zbukuruar me simbole kultesh të lashta si koka
e dhisë, gjarpri, ose figura historike etj. Timbri i lahutës
është hundor dhe përshtatet shumë mirë me
përmbajtjen e këngëve epike.

3. • Me lahute luhen
hyrjet, interludet dhe
shoqerohet ne menyre
heterofonike
kengetari. Lahuta
eshte e perhapur ne
Malesine e Madhe,
Dukagjin, Postrib,
Nikaj-Mertur, ne
Malesine e Gjakoves
etj. Ndeshet edhe ne
krahinat poshte Drinit
si ne Puke, Diber, Mat
dhe aty ketu ne disa
fshatra te Shqiperise
se Mesme.

4. • Kitara është një instrument muzikor i
familjes kordofone. Kitara standarde ka gjashte tela, por
edhe kitarat me kater, shtatë, tete, nënte, dhjete,
njëmbëdhjete, dymbëdhjetë, trembedhjete dhe
tetembedhjete tela jane ne dispozicion. Dy familjet
kryesore te kitares jane kitara elektrike dhe kitara
akustike. Dy lloje kryesore te kitares akustike jane kitare
klasike (me fije najloni), kitare me tela celiku. Kitarat
jane njohur si nje nga instrumentet kryesore
ne flamengo, jazz, blues, country, mariachi, rock dhe
shume forma te tjera te popit. Ato mund te jene
gjithashtu nje instrument solo klasik.

5. • Kitarat mund te luhen
akustikisht, toni eshte i
prodhuar nga dridhje te
telave, qe perforcohen nga
organi i kitares, i cili eshte
si nje dhome te madhe
brenda se ciles tingujt
perplasen dhe pasqyrohen,
ose ato mund te
mbeshteten ne nje
perforcues, qe mund te
manipuloje ton
elektronike.

6. • Pianoja – është një instrument muzikor që
luhet me ndihmen e tastierave që prodhojne
tinguj duke goditur telat e çelikut me cekica të
mbuluar me shajak. Cekicat menjëherë
kthehen mbrapa duke lejuar telat të
vazhdojnë tingëllimin. Dridhjet e telit janë
transmetuar nëpërmjet një ure që lejon
zgjerimin e tyre.

7. • Pianoja është përdorur në muzikën perëndimore për
një performance solo, për kor, për muzikë dhome dhe
për shoqërim. Fjala piano është shkurtuar nga fjala
pianoforte, e cila vjen nga emri italian origjinal i
instrumentit “clavicembalo col piano e forte”.

8. • Çiftelia është një instrument tipik
shqiptar. Është e ndërtuar nga druri
dhe ka një formë të zgjatur. Ka vetëm
dy tela prej nga edhe e ka marrë emrin
"Çift" dhe "Tela" d.m.th. dy tela çift.
Çiftelia ka tri pjesë: kupa, kapaku dhe
bishti, madhësitë dhe trajtat
ndryshojnë sipas krahinave. Zakonisht
akordohet në kuart, përdoret
gjithashtu edhe në sekonde, lart dhe
poshtë, kuinte, unison dhe septim.

9. • Fyelli
Vegël muzikore popullore me frymë, e njohur
sidomos si vegla e barinjëve. Madhësia e
fyellit është 18-20 cm . Fyelli ndërtohet prej
drurit të bushit, të shtogut, të panjës, të arrës,
por edhe nga gypa metalike, sidomos prej
tunxhi e bronzi. Fyelli përdoret kryesisht nga
burrat. Repertori i fyelltarëve përbëhet nga
motive të mirënjohura kengësh dhe melodi
baritore, kengë lirike etj.

10. • Trajtat dhe emertimet e fyellit
jane te
shumta: cirifilja dhe cula e
Laberise , duduku i Shqiperise
Jug-Lindore , kavalli qe
perdoret me shume ne rrethin
e Gramshit , bilibli i perhapur
ne mbare vendin ,
xambar apo xura ne Çamëri
, fishkaroli dhe flojera te
arbereshet etj.