Lenda:Edukata muzikore
Tema:Rexho Mulliqi
E punoi:
Erhan Luma
13.10.2017

Jeta e Rexho Mulliqit
 Rexho Mulliqi u lind me 18 mars të
vitit 1923 në Guci, ishte një kompozitor
shqiptar.
 Rexho Mulliqi Shkollën fillore e kreu në
vendlindje për të vazhduar Medresenë e
Shkupit, deri në vitin 1941. Pastaj u vendos
në Prishtinë, ku qëndroi tre vjet (1941-
1943). Më pas u regjistrua në Akademinë e
Muzikës në Beograd (1946), por nuk i
përfundoi dot studimet, sepse, për shkaqe
politike, u përndoq dhe u burgos, duke
vuajtur dënimin në Goli Otok.
 Pas vitit 1953 u kthye në Kosovë, ku
fillimisht dha mësim në Shkollën e Mesme
të Muzikës në Prizren (harmoninë dhe
kontrapunktin).

 Në vitin 1956 shkoi në Prishtinë, pranë Radio
Prishtinës së atëhershme dhe drejtoi
veprimtarinë muzikore të këtij institucioni. Së
bashku me Lorenc Antonin, Rexhep Mulliqi
është njëri ndër krijuesit e traditës muzikore
profesioniste në Kosovë.
 Ai është ndër të parët krijues të këngës
korale, si autor i simfonisë së parë shqiptare
në Kosovë, i së dytës në muzikën e
gjithëmbarshme shqiptare, përfshirë edhe
Shqipërinë.
 Të jesh kompozitore/krijues i muzikës në
Kosovë nuk ka qenë e lehtë që nga vetë fillet
e muzikës artistike tek ne (pas Luftës së Dytë
Botërore 1945), e fatkeqësisht vazhdon të
jetë e till edhe në ditët e sotme.

 Në rrethanat në të cilat jetonte populli ynë
para kësaj kohe, as që mund të mendohej
për muzikën, e lëre më të krijohej muzikë
në kuadër të stileve të cilat qarkullonin në
atë kohë në Evropë, e vetmja trashgëmi
kulturore muzikore që posedonin populli
shqiptar ishte folklori ynë i pasur, i cili do
të jetë mbështetje kryesore për krijimin e
opuseve krijuese të kompozitorëve të parë
shqiptarë në Kosovë.
 Rexho Mulliqi ishte një nga kompozitorët i
cili në ambientin kosovar angazhimin e tij
profesional e realizon edhe si kompozitor,
profesor dhe krijues muzikor, iniciator në
formimin e jetës muzikore.

 Në vitin 1957-58 ai punoi në Prizren në
shkollën e muzikës atje si pedagog i
lëndëve teorike dhe njëkohësisht ai
angazhohet si dirigjent i korit të SHKA
“Agimi” si shoqëri e parë
gjysëmprofesionale muzikore tek
shqiptarët e Kosovës. Rexho Mulliqi ishte i
angazhuar në Redaksinë e Muzikës pranë
Radio Prishtinës dhe një kohë ai ka
dirigjuar edhe korin gjysëmprofesional të
kësaj Radioje.
 Për punën e tij të palodhshme gjithmonë
kushtuar muzikës artistike, ai u nderua me
çmime të ndryshme.

Krijimtaria e Rexho Mulliqit
 Në krijimtarinë e Rexho Mulliqit gjenden
pothuajse të gjitha format muzikore përveq
operas të cilën ai nuk e kompozoi. Vend qendror
në opusin e tij zënë përpunimet e stilizimet e
këngëve korale, por më e rëndësishmja në
aspektin krijues të këtij kompozitori është
Simfonia e 2-të e tij ajo me titullin ‘’Kosovarja”,
më të cilën ai vuri themelet e muzikës simfonike
në Kosovë.
 Ky kompozitor harmonizoi e stilizoi mbi 50 këngë
popullore ndër të cilat dallohen: Një lule, e
shkruar për solo sopran, kor dhe orkestër,
Lulëzoi fusha lulëzoi mali, për dy solistë , kor
dhe orkestër dhe Zambaku i bardhë, po ashtu
për solist, kor e orkestër.

 Njëra nga këngët më të popullarizuara të tij,
këngë kjo e invencionit origjinal është Baresha
sipas vargjeve të poetit Rifat Kukaj. Kjo këngë i
ishte dedikuar artistes sonë të madhe Nexhmije
Pagarushës. Është kjo këngë me motive të
muzikës shqiptare të cilat autori i krijoi në
mënyrë mjaft inventive. Karakteristike në këtë
këngë janë edhe elementet koloraturë brenda
melodisë me një diapazon të gjërë, çka nuk e
bën të lehtë këtë këngë për interpretim.
 Veçanërisht i rëndësishëm është kontributi i tij
në fushën e muzikës orkestrale ku dallohen
veprat: Akuarelet e Prizrenit, dy simfoni e para e
papërfunduar e dyta Kosovarja, (Simfonia e parë
tek muzika artistike e shqiptarëve të Kosovës),
dhe Pastorala dhe loja për violinë dhe orkestër.

 Për kor mikst ky kompozitor ka lënë dy këngë:
Vendi im dhe Vjeshta sipas vargjeve të Rexhep
Hoxhës, këngë kjo të cilën muzikologjia shqiptare
e Kosovës e cilëson si një nga veprat antologjike
të muzikës korale shqiptare, jo vetëm në Kosovë
por edhe jashta saj. E rëndësishme në opusin e
Rexho Mulliqit është kantata e tij “Poema për ata”
vepra e parë e kësaj forme e krijuar në Kosovë. Ai
është kompozitor i dy veprave kamertale (vepra te
para te ketij lloji ne kuader te muzikes artistike)
Elegjia dhe Legjenda, e para për violonçel e piano
kushtuar Esad Mekulit dhe e dyta për violinë e
piano të kompozuara në vitet 1955-56.
 Titujt e këtyre veprave na tregojnë që janë vepra
programore të gjitha të mbështetura nga bukurit e
vendeve të ndryshme në Kosovë. Simfoninë e tij
Kosovarja e interpretoi në vitin 1972 Orkestra

 Interes ky kompozitor tregoi edhe për
muzikën skenike e kjo më së miri tregohet
me kompozimin e dy baleteve të tij “ Nita” i
cili mbeti i papërfunduar dhe baleti” Legjenda
mbi ngadhënjimin” .
 Në muzikë kompozitori Rexho Mulliqi nuk
shfrytëzon teknika bashkëkohore të
kompozimit, që ndryshon nga pjesa më e
madhe e bashkëkohësve të tjerë evropianë.
Krijimtaria e tij është në stilin nacional
romantik, gjë me të cilën ai është më
tradicional në krahasim me përfaqësuesit e
gjeneratës së tij të kompozitorëve. Sipas
kësaj, ai është i saktë në përdorimin e
formave klasike të mbushura me zgjidhje
harmonike në të cilat qarkullon kombëtarja
pa citate, me linja të thjeshta melodike të
frymëzuara nga karakteristikat e këngëve
dhe valleve shqiptare.

 Rexho Mulliqi kompozoi edhe muzikë filmi
ku mund të dallojmë muzikën për filmin:
Kapetan Leshi, Uka i Bjeshkëve të
Nemuna, Nita, Fosilet etj.
 Pikërisht për këtë në muzikologjinë
kosovare Rexho Mulliqi konsiderohet si
kompozitor i cili plotësoi atë ngecje të
muzikës shqiptare në Kosovë, duke i
kontribuar asaj jo vetëm si krijues por
edhe si pedagog e drejtues i ansambleve
të ndryshme të krijuara në atë kohë.

Faleminderit per vemendjen!