This presentation was prepared, when I was assigned by lectured to make a presentation for pistacia vera while was in fourth semester of my university class at Kandahar.

1. ‫ډیزاین‬ ‫او‬ ‫ترتیب‬
‫کرهڼي‬ ‫د‬ ‫والیت‬ ‫کندهار‬ ‫د‬‫شپې‬ ‫د‬‫پوهنځۍ‬‫د‬
‫ټولګۍ‬ ‫دوهمي‬‫د‬‫محصل‬ ‫سمیستر‬ ‫دوهم‬
‫فوزان‬ ‫احمد‬ ‫فواد‬

2. ‫وزارت‬ ‫کړو‬ ‫زده‬ ‫دلوړو‬
‫پوهنتون‬ ‫دکندهار‬
‫پوهنځۍ‬ ‫دکرهڼې‬

3. ‫نومړی‬ ‫د‬ ‫او‬ ،‫کړ‬ ‫جوړ‬ ‫موخه‬ ‫په‬ ‫دندی‬ ‫د‬ ‫کار‬ ‫کورنۍ‬ ‫د‬ ‫پوهني‬ ‫ځنګل‬ ‫د‬ ‫ما‬ ‫پریزنټیشن‬ ‫دغه‬
‫په‬ ‫کرنی‬ ‫د‬ ‫پیستی‬ ‫د‬ ‫زیات‬ ‫ال‬ ‫مونږ‬ ‫څو‬ ‫تر‬ ،‫ده‬ ‫دا‬ ‫موخه‬ ‫انتخاب‬ ‫د‬ ‫موضوع‬ ‫د‬ ‫پریزنټیشن‬
‫کړی‬ ‫زیاته‬ ‫کرنه‬ ‫پیستی‬ ‫د‬ ‫څو‬ ‫تر‬ ‫شی‬ ‫پوه‬ ‫ارزښت‬ ‫په‬ ‫پیستی‬ ‫د‬ ‫خلک‬ ‫او‬ ،‫کړو‬ ‫پوه‬ ‫ځان‬ ‫اهمیت‬
‫کړی‬ ‫پیاوړی‬ ‫اقتصاد‬ ‫افغانستان‬ ‫د‬ ‫او‬ ‫عاید‬ ‫خپل‬ ‫الری‬ ‫له‬ ‫هغی‬ ‫د‬ ‫او‬.‫مننه‬

4. ‫څخه‬ ‫سوریا‬ ‫د‬ ‫چي‬ ‫دی‬ ‫نبات‬ ‫اهلي‬ ‫اسیا‬ ‫دغربی‬ ‫پسته‬ ، ‫ده‬ ‫اخستي‬ ‫منشاء‬ ‫څخه‬ ‫اسیا‬ ‫منځني‬ ‫او‬ ‫اسیا‬ ‫غربي‬ ‫د‬ ‫وني‬ ‫پستي‬ ‫د‬
‫زړي‬ ‫پستي‬ ‫د‬ ‫چي‬ ‫څرګندوي‬ ‫څیړني‬ ‫پخواني‬ ‫ده‬ ‫شوي‬ ‫راوړل‬ ‫ته‬ ‫افغانستان‬٧٠٠‫په‬ ‫غذا‬ ‫د‬ ‫مخکي‬ ‫څخه‬ ‫میالد‬ ‫د‬ ‫کاله‬
‫سره‬ ‫تر‬ ‫برخوکي‬ ‫غربي‬ ‫په‬ ‫اسیا‬ ‫د‬ ‫ځل‬ ‫لومړي‬ ‫کرنه‬ ‫عصري‬ ‫پستي‬ ‫د‬ ‫استعمالیده‬ ‫حیث‬‫د‬ ‫شوه‬‫د‬ ‫ایران‬ ‫د‬ ‫کرنه‬ ‫پستي‬
‫مرکزي‬‫هیوادونوته‬ ‫مدیترانائي‬ ‫برخوڅخه‬، ‫شوه‬ ‫خپره‬‫ایران‬ ‫په‬‫په‬ ‫وه‬ ‫لپاره‬ ‫پاچاهانو‬ ‫د‬ ‫استعمال‬ ‫پستي‬ ‫د‬ ‫کي‬‫نړیواله‬
‫کچه‬‫د‬‫زیات‬ ‫پستی‬‫کرنه‬ ‫پستی‬ ‫د‬ ، ‫دي‬ ‫ایران‬ ‫هیواد‬ ‫تولیدوونکي‬
‫په‬‫کي‬ ‫ایران‬۴۵٠٠‫اخرنیو‬ ‫دی‬ ‫په‬ ، ‫لرل‬ ‫رواج‬ ‫هم‬ ‫پخوا‬ ‫کاله‬
‫پیړیو‬‫اوامریکا‬ ، ‫وه‬ ‫کی‬ ‫استرالیا‬ ‫او‬ ‫چین‬ ‫په‬ ‫کرنه‬ ‫ته‬ ‫زیا‬ ‫کی‬
‫ته‬‫په‬ ‫لپاره‬ ‫ځل‬ ‫لومړي‬ ‫د‬١٨٥٤‫عالم‬ ‫امریکایي‬ ‫د‬ ‫کي‬ ‫کال‬ ‫م‬
(‫میسن‬ ‫چارلیس‬)‫تجربه‬ ‫یوه‬ ‫کرلو‬ ‫د‬ ‫کی‬ ‫کالیفورنیا‬ ‫په‬ ‫پواسطه‬
‫سرته‬‫په‬ ‫بیا‬ ‫چي‬ ، ‫ورسوله‬١٨٧٥‫څخه‬ ‫فرانسي‬ ‫د‬ ‫کي‬ ‫کال‬ ‫م‬
‫د‬‫و‬ ‫کي‬ ‫سوناما‬ ‫اوپه‬ ‫شوي‬ ‫وارد‬ ‫را‬ ‫ته‬ ‫امریکا‬ ‫وني‬ ‫څو‬ ‫پستي‬‫کرل‬
‫تقریبا‬ ‫ونه‬ ‫پستي‬ ‫د‬ ‫دیپارتمنت‬ ‫کرني‬ ‫د‬ ‫امریکي‬ ‫د‬ ، ‫شوي‬١٩٠٤‫د‬ ‫او‬ ‫وه‬ ‫نیولي‬ ‫الندي‬ ‫توجه‬ ‫د‬ ‫کلونوراهیسي‬ ‫م‬١٩٢٩‫م‬
‫اوداسي‬ ‫ترکیه‬ ،‫هند‬ ، ‫سوریا‬ ، ‫ایران‬ ‫د‬ ‫هیوادونه‬ ‫تولیدونکي‬ ‫پستي‬ ‫د‬ ‫کړي‬ ‫غوره‬ ‫وه‬ ‫نه‬ ‫شکل‬ ‫تجارتي‬ ‫پوري‬ ‫کلونو‬
‫کیږی‬ ‫ښه‬ ‫کي‬ ‫مکسیکو‬ ‫نوی‬ ‫او‬ ‫استرالیا‬ ‫په‬ ‫ډولونه‬ ‫تجارتی‬ ‫پستي‬ ‫د‬ ‫اوس‬ ‫او‬ ، ‫دي‬ ‫عبارت‬ ‫نوروځایونوڅخه‬

5. ‫یی‬ ‫نوم‬ ‫التینی‬ ‫چی‬ ‫پسته‬ ‫څرنګه‬Pistacia vera‫یي‬ ‫نوم‬ ‫کورنۍ‬ ‫اود‬ ‫دی‬Anacardiaceae‫اوکله‬ ‫دی‬
‫د‬ ‫کله‬Pistaciaceae‫په‬ ‫پسته‬ ، ‫لری‬ ‫قد‬ ‫متوسط‬ ‫ده‬ ‫ونه‬ ‫وړه‬ ‫یوه‬ ‫ونه‬ ‫دپستی‬ ‫یادیږی‬ ‫هم‬ ‫نوم‬ ‫په‬
‫دی‬ ‫نباتات‬ ‫بومی‬ ‫افغانیستان‬ ‫اوغربی‬ ‫ترکمنستان‬ ، ‫ترکیی‬ ، ‫ایران‬ ‫د‬ ‫پسته‬ ، ‫کیږی‬ ‫غرنیزومنطقوکی‬.
‫ئي‬ ‫نوم‬ ‫انګلیسي‬ ‫چي‬ ‫ده‬ ‫څخه‬ ‫ډلي‬ ‫له‬ ‫میوؤ‬ ‫دپانریژو‬ ‫پسته‬Pistachio‫ئي‬ ‫نوم‬ ‫اوعلمي‬Pistacia vera
‫چي‬Kingdom‫ئي‬Plantae، ‫دي‬Divission‫ئي‬Magnoliophyta‫او‬ ‫دي‬class‫ئي‬
Magnoliopsida‫او‬ ،‫دي‬Order‫ئي‬Sapindales‫او‬Family‫ئي‬Anacardiaceae‫ده‬.
‫ده‬ ‫ډوله‬ ‫دوه‬ ‫په‬ ‫نومونولمخي‬ ‫ځاي‬ ‫د‬ ‫پسته‬:
1.‫پسته‬ ‫خندنه‬:‫د‬ ‫وي‬ ‫خالصه‬ ‫ئي‬ ‫خوله‬ ‫باندینۍ‬ ‫پوستکي‬ ‫د‬ ‫میوي‬ ‫د‬ ‫چي‬ ‫ده‬ ‫عبارت‬ ‫څخه‬ ‫پستي‬ ‫هغه‬
‫یادیږي‬ ‫نوم‬ ‫په‬ ‫پستي‬ ‫خندني‬.
2.‫پسته‬ ‫ړنده‬ ‫یا‬ ‫تړلي‬:‫په‬ ‫پستي‬ ‫ړندي‬ ‫د‬ ‫بندوي‬ ‫پوستکۍ‬ ‫میوي‬ ‫د‬ ‫چي‬ ‫کوم‬ ‫ده‬ ‫عبارت‬ ‫څخه‬ ‫پستي‬ ‫هغه‬ ‫د‬
‫یادیږي‬ ‫نوم‬.
‫ده‬ ‫ډوله‬ ‫دوه‬ ‫په‬ ‫لمخي‬ ‫ځاي‬ ‫کرنیز‬ ‫د‬ ‫پسته‬:
1.‫کې‬ ‫قوریه‬ ‫په‬ ‫کرنه‬ ‫دپستي‬.
2.‫ځنکلونوکي‬ ‫په‬ ‫یا‬ ‫ساحه‬ ‫کرنیزه‬ ‫په‬ ‫مستقیما‬ ‫کرنه‬.

6. ‫د‬ ‫بوټي‬ ‫دغه‬ ‫چي‬ ، ‫دي‬ ‫شوي‬ ‫پیژندل‬ ‫پوري‬ ‫تراوسه‬ ‫ورایټیګاني‬ ‫زیاتي‬ ‫ډیري‬ ‫دپستي‬
‫دي‬ ‫ډول‬ ‫الندي‬ ‫په‬ ‫ورایټیګاني‬ ‫مهمي‬ ‫پستي‬ ‫د‬ ‫کیږي‬ ‫کرل‬ ‫زرګونوکلونوراهیسي‬!
Pistacia Vera
Pistacia mutica
Pistacia khinjuk
Pistacia atlantica
Pistacia lentisus
Pistacia terebinthus
Pistacia chinesis
Pistacia mwxicana or texana
Pistacia integrrima
Pistacia verrestina
Pistacia oleasa

7. ‫ارزښت‬ ‫غذائي‬ ‫دپستي‬:‫د‬ ‫چي‬ ، ‫خوندوردي‬ ‫زیات‬ ‫لمخي‬ ‫اوخوند‬ ‫استعمالیږي‬ ‫شیانوکي‬ ‫خوراکي‬ ‫په‬ ‫زیات‬ ‫زړي‬ ‫دپستي‬
‫ذایقي‬ ‫د‬ ‫څخه‬ ‫میوي‬ ‫د‬ ‫پستي‬ ‫اود‬ ، ‫دي‬ ‫مشکل‬ ‫راوړل‬ ‫ته‬ ‫الس‬ ‫سطحه‬ ‫تجارتي‬ ‫په‬ ‫خوولي‬ ‫راځي‬ ‫ته‬ ‫الس‬ ‫تري‬ ‫تیل‬ ‫خوراک‬
‫شني‬ ، ‫استعمالیږي‬ ‫مشروباتوکي‬ ‫اوالکولي‬ ‫شیرني‬ ، ‫شیریخ‬ ، ‫فیروني‬ ، ‫کلچي‬ ، ‫کیک‬ ‫د‬ ‫اوپسته‬ ‫شي‬ ‫جوړیدلۍ‬ ‫مربع‬ ‫ډکه‬
‫کیږي‬ ‫پکاروړل‬ ‫جوړولوکي‬ ‫په‬ ‫ګوړي‬ ‫اسونډیني‬ ‫یوځاي‬ ‫غوزانواوبادامودچغزیوسره‬ ،‫کوپري‬ ‫د‬ ‫پستي‬.
‫په‬‫ارزښت‬ ‫غذائي‬ ‫پستي‬ ‫د‬ ‫کي‬ ‫برخه‬ ‫خوراکي‬ ‫ګرامه‬ ‫سل‬:
‫پروتین‬٢٠‫یدریت‬ ‫ها‬ ‫کاربو‬ ، ٪١۶‫فایبر‬ ،٪٢٠‫شوګر‬ ، ٪۴٪،‫فیټ‬۵٠٪
‫اوبه‬ ،۵٪‫ون‬ ‫بی‬ ‫تیامین‬ ،۴٨، ٪(‫فاسفورس‬ ، ‫پوتاشیم‬ ، ‫مګنیشم‬،‫کلسیم‬ ، ‫اوسپنه‬)
٢، ٪١٠٠‫پسته‬ ‫ګرامه‬۶٠٠‫څخه‬ ‫کلیسترول‬ ‫د‬ ‫بغیر‬ ‫تولیدوی‬ ‫کالوری‬.
‫اســـــــتعمال‬ ‫طبـــــــي‬:
‫تري‬ ‫لپاره‬ ‫قوت‬ ‫اود‬ ‫لپاره‬ ‫ارام‬ ‫د‬ ‫لکه‬ ، ‫جوړیږي‬ ‫دواګاني‬ ‫راز‬ ‫راز‬ ‫څخه‬ ‫پستي‬ ‫د‬‫دواګاني‬
‫د‬ ، ‫مرض‬ ‫د‬ ‫سیني‬ ‫د‬ ، ‫اوزوؤ‬ ‫ددانو‬ ‫ناروغۍ‬ ‫د‬ ‫خیټي‬ ‫د‬ ‫نبات‬ ‫دا‬ ‫کی‬ ‫چین‬ ‫په‬ ‫جوړیږي‬‫پیچش‬
‫استعمالیږي‬ ‫لپاره‬ ‫ناروغیو‬ ‫د‬ ‫جګر‬ ‫اود‬ ، ‫روماتیزم‬ ،‫ناروغیو‬ ‫ماشومانو‬ ‫د‬ ،.

8. ‫اقتصادی‬ ‫پستی‬ ‫د‬‫ارزښت‬:‫څرنګه‬‫له‬ ‫اصالح‬ ‫نه‬ ‫د‬ ‫او‬ ‫ده‬ ‫موجوده‬ ‫شکل‬ ‫ځنګلی‬ ‫په‬ ‫زیاتره‬ ‫پسته‬ ‫افغانستان‬ ‫د‬ ‫چی‬
‫کی‬ ‫اقتصاد‬ ‫په‬ ‫افغانستان‬ ‫د‬ ‫مخی‬ ‫له‬ ‫پیاوړتیا‬ ‫د‬ ‫اقتصاد‬ ‫د‬ ‫او‬ ‫ارزښت‬ ‫غذایی‬ ‫د‬ ‫هم‬ ‫بیا‬ ‫خو‬ ‫ورکوی‬ ‫حاصل‬ ‫کم‬ ‫امله‬
‫خوندوردي‬ ‫زیات‬ ‫مخي‬ ‫له‬ ‫خوند‬ ‫اود‬ ‫استعمالیږي‬ ‫شیانوکي‬ ‫خوراکي‬ ‫په‬ ‫زیات‬ ‫زړۍ‬ ‫دپستي‬ ، ‫لوبوی‬ ‫رول‬ ‫مهم‬
‫د‬ ‫اوپسته‬ ‫شي‬ ‫جوړیدلۍ‬ ‫مربع‬ ‫ډکه‬ ‫ذایقي‬ ‫د‬ ‫څخه‬ ‫میوي‬ ‫د‬ ‫پستي‬ ‫اود‬ ، ‫راځي‬ ‫ته‬ ‫الس‬ ‫تري‬ ‫تیل‬ ‫خوراک‬ ‫د‬ ‫چي‬
‫استعمالیږی‬ ‫هم‬ ‫کی‬ ‫شیریخ‬ ، ‫فیروني‬ ، ‫کلچي‬ ، ‫کیک‬.

9. ‫عادت‬ ‫ودي‬ ‫د‬:‫څخه‬ ‫ډلي‬ ‫له‬ ‫ونو‬ ‫پاڼریژو‬ ‫د‬ ‫او‬ ‫ببره‬ ، ‫پلنه‬ ‫ونه‬ ‫پستی‬ ‫د‬‫ده‬.‫پسته‬‫د‬٢۵-۳٠‫یوه‬ ، ‫لري‬ ‫جګوالي‬ ‫پوری‬ ‫فټه‬
‫تر‬ ‫سره‬ ‫شکل‬ ‫طبعی‬ ‫په‬ ‫عمر‬ ‫ونی‬ ‫د‬ ‫پستی‬ ‫د‬ ،‫لري‬ ‫یاڅوتني‬١٠٠٠‫رسیږی‬ ‫هم‬ ‫پوری‬ ‫کلونو‬.
‫پاڼي‬ ‫ونی‬ ‫د‬ ‫پستی‬ ‫د‬:‫یی‬ ‫پاڼي‬ ‫چي‬ ‫لري‬ ‫پاڼي‬ ‫مخامخ‬ ‫ته‬ ‫یوبل‬ ‫او‬ ‫غټي‬ ‫پسته‬
‫ګرد‬‫چاپیره‬۳-۵‫ئي‬ ‫اوپاڼه‬ ، ‫لري‬ ‫برګچي‬ ‫پوری‬٢-۴‫پوري‬ ‫انچه‬‫اوږدوالي‬
‫د‬ ‫ریښي‬ ‫ونو‬ ‫د‬ ‫پستي‬ ‫د‬ ‫لري‬Tap root‫اقلیم‬ ‫او‬ ‫خـــاوره‬ ‫دي‬ ‫لرونکي‬ ‫سیتم‬:
‫ورکوي‬ ‫لوړتولید‬ ‫ښه‬ ‫خاوروکی‬ ‫لومي‬ ‫او‬ ‫ژورو‬ ‫شوؤ‬ ‫زهکشي‬ ‫ښه‬ ‫په‬ ‫پسته‬
،‫مثبته‬ ‫ښه‬ ‫کی‬ ‫اومالګینوخاورو‬ ‫القلي‬ ‫نسبت‬ ‫ونوپه‬ ‫دارو‬ ‫میوه‬ ‫نورو‬ ‫د‬ ‫پسته‬
‫نتیجه‬‫ورکوي‬.

10. ‫توافــــق‬:‫شي‬ ‫وکوالي‬ ‫ترڅو‬ ‫ولري‬ ‫مني‬ ‫یخ‬ ‫چي‬ ‫چیرته‬ ‫کیږي‬ ‫کرل‬ ‫منطقوکي‬ ‫هغه‬ ‫په‬ ‫پسته‬
، ‫لري‬ ‫ضرورت‬ ‫ته‬ ‫پسرلي‬ ‫اوږده‬ ‫ګرم‬ ‫اوهمدارنګه‬ ، ‫کړي‬ ‫ماته‬ ‫دوره‬ ‫داستراحت‬ ‫دغوټو‬ ‫چي‬
‫د‬ ‫ضرورت‬ ‫ته‬ ‫هوا‬ ‫سړي‬ ‫لپاره‬ ‫پستي‬ ‫د‬۶٠٠-١۵٠٠‫کوی‬ ‫دوام‬ ‫ساعتونوپوري‬.
‫افشاني‬ ‫ګرده‬:‫کیږي‬ ‫القاح‬ ‫ذریعه‬ ‫په‬ ‫حشراتو‬ ‫او‬ ‫باد‬ ‫د‬ ‫ګل‬ ‫پستی‬ ‫د‬
‫هرو‬ ‫د‬ ‫ورکونکي‬ ‫ګرده‬ ‫کي‬ ‫باغ‬ ‫په‬ ‫پستي‬ ‫د‬١٠‫د‬ ‫القاح‬ ‫د‬ ‫بوټی‬ ‫یونارینه‬ ‫سر‬ ‫ونوپه‬ ‫ښځینه‬
‫شي‬ ‫وکرل‬ ‫باید‬ ‫لپاره‬ ‫کیدنی‬ ‫سره‬ ‫تر‬ ‫ښه‬ ‫د‬ ‫عمل‬.

11. ، ‫بادغیس‬ ‫سیمي‬ ‫ځنګلونواساسي‬ ‫د‬ ‫پستی‬ ‫د‬ ‫کی‬ ‫افغانستان‬ ‫په‬‫هرات‬
، ‫مرغاب‬ ، ‫چغچران‬ ، ‫ګلران‬ ، ‫تخار‬ ، ‫مزارشریف‬ ،‫،بدخشان‬‫قطغن‬
‫شیرین‬ ، ‫میمنه‬ ، ‫چارک‬ ‫سنګ‬ ، ‫ایبک‬ ،‫تالقان‬ ، ‫بغالن‬ ‫نهرین‬ ،‫تګاب‬
‫شویدی‬ ‫قیصارښودل‬ ‫او‬.
‫د‬‫الندی‬ ‫په‬ ‫چه‬ ‫شویدی‬ ‫دریوحوزوتقسیم‬ ‫په‬ ‫پستی‬ ‫افغانستان‬‫ډول‬
‫کوؤ‬ ‫کر‬ ‫ذ‬ ‫یی‬ ‫سره‬:
١-‫حوزه‬ ‫شمالي‬:‫کی‬ ‫شمال‬ ‫په‬ ‫هندوکش‬ ‫د‬ ‫حوزه‬ ‫دا‬‫د‬
۶٠٠-١٨٠٠‫،پدی‬ ‫لری‬ ‫موقیعت‬ ‫څخه‬ ‫بحر‬ ‫د‬ ‫ارتفاع‬ ‫په‬ ‫متره‬‫حوزه‬
‫د‬ ‫اندازه‬ ‫اورښت‬ ‫کلنی‬ ‫د‬ ‫کی‬۳٠٠-۶٠٠‫ده‬ ‫شوی‬ ‫ښودل‬ ‫متره‬ ‫ملی‬.
٢-‫حوزه‬ ‫جنوبي‬:‫او‬ ‫شروع‬ ‫څخه‬ ‫وادی‬ ‫د‬ ‫هریرود‬ ‫د‬ ‫حوزه‬ ‫دا‬‫تر‬
‫د‬ ‫یی‬ ‫ځنګلونه‬ ‫پستی‬ ‫د‬ ‫چی‬ ‫لری‬ ‫دوام‬ ‫پوری‬ ‫ارګون‬١١۵٠-١٨٠٠
‫اندازه‬ ‫اورښت‬ ‫کلنی‬ ‫د‬ ،‫لری‬ ‫موقیعت‬ ‫ارتفاعاتوکی‬ ‫په‬ ‫مترو‬‫یی‬
‫د‬٢۵٠-۴٠٠‫ده‬ ‫پوری‬ ‫مترو‬ ‫ملی‬.
۳-‫حوزه‬ ‫شرقي‬:‫دا‬ ، ‫ده‬ ‫حوزه‬ ‫نورستان‬ ‫او‬ ‫کنړ‬ ‫د‬ ‫حوزه‬ ‫دا‬‫حوزه‬
‫د‬٢٠٠٠‫لری‬ ‫موقیعت‬ ‫کی‬ ‫ارتفاع‬ ‫پوری‬ ‫مترو‬.

12. 0‫انتخاب‬ ‫ځای‬ ‫د‬
0‫نیول‬ ‫نظرکی‬ ‫په‬ ‫شرایط‬ ‫اقلیمي‬
0‫شی‬ ‫کرل‬ ‫ونه‬ ‫پکی‬ ‫پسته‬ ‫لری‬ ‫رطوبت‬ ‫زیات‬ ‫چی‬ ‫ځایونه‬ ‫هغه‬
0‫وشی‬ ‫مشوره‬ ‫پوره‬ ‫متخصیصونوسره‬ ‫پستی‬ ‫د‬ ‫باید‬ ‫مخکی‬ ‫کرڅخه‬ ‫د‬
0‫وی‬ ‫موجوده‬ ‫اوبومنبع‬ ‫د‬ ‫باید‬ ‫لپاره‬ ‫ونو‬ ‫د‬ ‫پستی‬ ‫د‬
0‫د‬ ‫ورته‬ ‫ایچ‬ ‫پی‬ ‫یعنی‬ ‫شی‬ ‫انتخاب‬ ‫ایچ‬ ‫پی‬ ‫مناسب‬ ‫باید‬ ‫لپاره‬ ‫ونو‬ ‫د‬ ‫پستی‬ ‫د‬٧،۵‫ـ‬٨،۵‫وی‬ ‫پوری‬.

13. ‫راټولیږی‬ ‫واسطه‬ ‫په‬ ‫الس‬ ‫د‬
‫راټولیږی‬ ‫هم‬ ‫واسطه‬ ‫په‬ ‫ماشین‬ ‫اود‬
‫شو‬ ‫وچولۍ‬ ‫دوؤطریقوسره‬ ‫په‬ ‫پسته‬:
١-‫وچول‬ ‫پستی‬ ‫د‬ ‫ذریعه‬ ‫په‬ ‫ماشین‬ ‫د‬
٢-‫وچول‬ ‫پستی‬ ‫د‬ ‫سره‬ ‫شکل‬ ‫محلی‬ ‫په‬

14. ١-‫شی‬ ‫ونیول‬ ‫کولومخه‬ ‫قطعه‬ ‫ځنګلونود‬ ‫د‬
٢-‫شی‬ ‫ونیول‬ ‫هم‬ ‫پیولومخه‬ ‫د‬ ‫کوچیانودرمو‬ ‫د‬
۳-‫وشی‬ ‫افتونومخنیوی‬ ‫د‬ ‫اوهم‬ ‫وشی‬ ‫پاشی‬ ‫دوا‬ ‫لپاره‬ ‫ونو‬ ‫لرونکو‬ ‫مرض‬ ‫د‬
۴-‫جوړشی‬ ‫باید‬ ‫اوبخورسیستم‬ ‫منظم‬
۵-‫وشی‬ ‫باید‬ ‫شاخبری‬ ‫منظمه‬
۶-‫باید‬ ‫ونی‬ ‫ورکوونکی‬ ‫ګرده‬١/١٠‫شی‬ ‫وکرل‬
٧-‫شی‬ ‫کینول‬ ‫نیالګی‬ ‫نوی‬ ‫یی‬ ‫ځای‬ ‫اوپه‬ ‫لری‬ ‫باید‬ ‫نیالګی‬ ‫وچ‬
٨-‫شی‬ ‫وکرل‬ ‫باید‬ ‫راځی‬ ‫حاصل‬ ‫زرپه‬ ‫چه‬ ‫ورایټۍ‬ ‫شوی‬ ‫اصالح‬ ‫او‬ ‫ښی‬
٩-‫وشی‬ ‫ډیراحتیاط‬ ‫او‬ ‫شی‬ ‫راټول‬ ‫باید‬ ‫طریقه‬ ‫صحیح‬ ‫په‬ ‫محصول‬‫چه‬
‫نشی‬ ‫زخمی‬ ‫ونی‬
١٠-‫وشی‬ ‫حفاظت‬ ‫ځنګلونو‬ ‫د‬ ‫باید‬ ‫نه‬ ‫خوا‬ ‫له‬ ‫دولت‬ ‫د‬

15. ‫رنګ‬ ‫شین‬ ‫تیاره‬ ‫او‬ ‫زړوته‬ ‫پستی‬ ‫نوروځایونود‬ ‫د‬ ‫نسبت‬ ‫دی‬ ‫وړوکی‬ ‫زړۍ‬ ‫پستی‬ ‫دافغانی‬‫لری‬.‫د‬‫افغانستان‬
‫په‬ ‫موادو‬ ‫دکیمیاوی‬ ‫تولید‬ ‫مګردنوروهیوادونودپستی‬ ، ‫دی‬ ‫شوی‬ ‫راشنی‬ ‫ول‬ ‫ډ‬ ‫طبعی‬ ‫په‬ ‫ونی‬ ‫پستی‬ ‫د‬
‫زیاتیږی‬ ‫سره‬ ‫استعمال‬
‫او‬ ‫سوریه‬ ، ‫ترکیه‬ ، ‫ایران‬ ، ‫افغانستان‬ ‫له‬ ‫دی‬ ‫عبارت‬ ‫صادروی‬ ‫ته‬ ‫ممالکو‬ ‫نورو‬ ‫پسته‬ ‫چه‬ ‫هیوادونه‬ ‫هغه‬
‫کال‬ ‫په‬ ‫کی‬ ‫افغانستان‬ ‫په‬ ‫حاصالت‬ ‫پستی‬ ‫د‬ ‫او‬ ‫دی‬ ‫څخه‬ ‫ایټالیی‬١۳۵٧‫کی‬٢۵٠٠‫چی‬ ‫وؤ‬ ‫ټنه‬ ‫مټریک‬
‫یی‬ ‫قیمت‬ ‫مجموعی‬٩٠‫وه‬ ‫افغانۍ‬ ‫میلیونه‬ ‫نوی‬

16. (۱)‫جدول‬:‫م‬ ‫په‬ ‫پسته‬ ‫هیوادونه‬ ‫تولیدوونکی‬ ‫لوی‬ ‫پستی‬ ‫د‬‫ټ‬‫سره‬ ‫ټن‬ ‫ریک‬
(۲)‫جدول‬:‫سره‬ ‫ټن‬ ‫مټریک‬ ‫په‬ ‫هیوادونه‬ ‫صادرونکی‬ ‫لوی‬ ‫پستی‬ ‫د‬
‫شماره‬‫هیوادونه‬۱۹۹۷۱۹۹۸۱۹۹۹۲۰۰۰۲۰۰۱۲۰۰۲
۱‫افغانستان‬۲۶۰۰۴۰۰۰۲۸۰۰۲۸۰۰۲۶۰۰۲۸۰۰
۲‫ایران‬۱۱۱۹۱۶۳۱۳۹۵۷۱۳۱۱۶۶۳۰۳۹۵۷۱۱۲۴۳۲۳۰۰۰۰۰
۳‫ترکیه‬۷۰۰۰۰۳۵۰۰۰۴۰۰۰۰۷۵۰۰۰۳۰۰۰۰۴۰۰۰۰
۴‫ایټالیا‬۵۰۰۰۵۱۲۲۶۴۹۲۷۶۸۲۵۰۰۲۵۰۰
‫شماره‬‫هیوادونه‬۱۹۹۷۱۹۹۸۱۹۹۹۲۰۰۰۲۰۰۱۲۰۰۲
۱‫افغانستان‬۶۲۰۲۰۵۰۵۶۰۵۶۰۵۲۰۵۶۰
۲‫ایران‬۵۷۹۰۷۱۲۴۸۷۲۱۰۱۲۱۵۸۴۰۰۰۱۰۵۸۹۰۱۲۰۰۰۰
۳‫ترکیه‬۴۳۲۷۶۴۷۵۰۳۲۵۰۰۶۸۰۰۸۹۰۰
۴‫ایټالیا‬۱۱۷۳۴۰۳۱۰۲۸۱۱۲۵۹۸۰۱۰۵۰

17. ‫او‬ ‫پوری‬ ‫زړه‬ ‫په‬ ‫اقلیم‬ ‫افغانستان‬ ‫د‬ ‫لپاره‬ ‫کرلو‬ ‫د‬ ‫پستی‬ ‫د‬‫پسته‬ ‫جوړدی‬‫شوؤ‬ ‫زهکشی‬ ‫ښه‬ ‫په‬
‫کوی‬ ‫وده‬ ‫ښه‬ ‫خاوروکی‬ ‫لومي‬ ‫ژورواو‬
‫د‬٧،۵-٨،۵‫کیږی‬ ‫کی‬ ‫ایچ‬ ‫پی‬ ‫پوری‬
‫تکثیرکیدای‬ ‫سره‬ ‫ډیروطریقو‬ ‫په‬ ‫پسته‬‫شی‬
‫دی‬ ‫تکثیراسانه‬ ‫یی‬ ‫وسیله‬ ‫په‬ ‫تخم‬ ‫خود‬
‫د‬ ‫پسته‬۶٠٠-١٨٠٠‫د‬ ‫ارتفاع‬ ‫په‬ ‫متره‬‫بحر‬
‫څخه‬‫نتیجه‬ ‫ښه‬‫ورکوی‬.‫د‬‫اهلی‬‫پستی‬
‫جوړشی‬ ‫پالن‬ ‫باید‬ ‫لپاره‬ ‫دکرنی‬
‫حتمی‬ ‫ونی‬ ‫نارینه‬ ‫باید‬ ‫کی‬ ‫باغ‬ ‫په‬١/١٠‫یا‬
‫هردریم‬‫وی‬ ‫قطارموجودی‬
‫افغانستان‬‫کی‬ ‫کال‬ ‫په‬ ‫ډول‬ ‫اوسط‬ ‫په‬ ‫چه‬ ‫دی‬ ‫هیواد‬ ‫تولیدونکی‬ ‫یوښه‬ ‫پستی‬ ‫د‬٢٨٠٠‫ټنه‬ ‫مټریک‬
‫کی‬ ‫کال‬ ‫په‬ ‫ډول‬ ‫اوسط‬ ‫په‬ ‫چی‬ ‫دی‬ ‫هم‬ ‫هیواد‬ ‫صادراتی‬ ‫مهم‬ ‫او‬ ،‫تولیدوی‬ ‫پسته‬۵۶٠‫ټنه‬ ‫مټریک‬
‫صادروی‬ ‫ته‬ ‫خارج‬.

18. 1. Duke, James A. CRC Hand book of Nut CRC press 1989. pp. 240-
243.
2. Robert and Lance Walheim. Western fruit and nuts. Hp books
Inc 1981. p. 166.
3. Chitzanidis A. 1956. Species of septoris on the leaves of
pistacia Vera and their perfect states.
4. Chitzanidis A. 1995 Pistachio diseases in Greece In: first
international symposium on pistachio.
5. Esteban Herrera (1997) Growing pistachios in New Mexico
New Mexico State University, Cooperative Extension Service,
Circular 532 [1]
6. Nugent, Jeff; Julia Boniface (2005-03-30).
M Major Food and Agricultural Commondities and
producer p 2005 Pistachio.