1. 1
KONTRATAT
E
SIGURIMEVE
Prof.Ass.Dr. Ibish Mazreku
ibish.mazreku@yahoo.com

2. 2
 Ne temat e meparshme eshte shpjeguar se blerja e sigurimeve
ndryshon nga blerja e produkteve dhe mallrave te tjera.
 Keshtu, duke qene se karakteristikat fizike jane te dukshme ne
momentin e blerjes se produkteve si p.sh., ato ushqimore,
rrobave, etj., te cilat mund te shqyrtohen dhe testohen, bleresi
nuk mund te fajesoje shitesin ne te ardhmen.
 Ndryshe nga produktet e mesiperme, sigurimet nuk jane dicka
qe mund te testohen perpara se t'i blesh.
 Kur blen sigurime merr nje premtim qe ne te ardhmen do
paguhen demet per humbjet e mbuluara me sigurim.

3. 3
 Premtimi qe merret kur blen sigurim shfaqet ne kontraten ose
policen e sigurimit, e cila percakton ne menyre te detajuar te
drejtat dhe detyrat e paleve ne kontrate: te siguruarit dhe
siguruesit.
 Ne kete teme do te trajtohen fillimisht kontratat ne pergjithesi
dhe me pas karakterisktikat e veganta te kontratave te
sigurimeve, permbajtja dhe struktura e tyre.

4. ELEMENTET E NJE KONTRATE TE VLEFSHME
4
 Nje kontrate eshte nje marreveshje ligjerisht e zbatueshme qe
permban te drejta dhe detyrime per palet ne te.
 Nese nje nga palet e kontrates nuk arrin t'i permbushe
detyrimet e saj pa patur nje arsye ligjore, juristet mund te
thone se kontrata eshte prishur.
 Nese palet kane mosmarreveshje ne interpretimin e kontrates,
qeshtja mund te shkoje per zgjidhje ne gjyq.
 Kontrata e sigurimit, eshte nje marreveshje ndermjet te
siguruarit dhe siguruesit.
 Polica e sigurimit eshte nje kontrate e shkruar dhe e plote
sigurimi.

5. 5
 Kontrata e sigurimit duhet te plotesoje te njejtat kerkesa ashtu
si kontratat e tjera te vlefshme.
 Nje kontrate e vlefshme eshte nje marreveshje ligjerisht e
zbatueshme ndermjet dy paleve.
 Ne rastet e mosmarreveshjeve, gjykatat zbatojne vetem
kontratat e vlefshme.
 Te gjitha kontratat e vlefshme duhet te kene kater elemente:
 Marreveshjen (kerkesen dhe pranimin e saj),
 Kapacitetet ligjore (palet ligjerisht te afta),
 Qellimin ligjor, dhe
 Konsideratat.

6. MARREVESHJA (KERKESA DHE PRANIMI I SAJ)
6
 Elementi kryesor i nje kontrate te vlefshme eshte qe palet te arrijne nje
marreveshje.
 Njera pale ben nje kerkese te ligjshme dhe kur pala tjeter e pranon kete
kerkese thuhet se kane rene dakord ne menyre te dyanshme.
 Kur nje individ blen sigurim, ploteson nje aplikim dhe ben keshtu nje
kerkese per te blere sigurim.
 Nese siguruesi e pranon kerkesen, ai pranon per ta siguruar aplikuesin.
 Ligjerisht, agjentet ne sigurime nuk ofrojne te shesin sigurime.
 Thuhet se ata ftojne per te bere kerkese per te blere sigurime.
 Nese siguruesi jep policen e sigurimit, kjo tregon pranim te kerkeses.
 Qe kontrata te jete e zbatueshme nuk duhet te jete rezultat i presionit,
detyrimit, mashtrimit ose nje gabimi.
 Nese nje nga palet mund ta provoje nje nga keto, gjyqi mund ta deklaroje
kontraten te pavlefshme e te pazbatueshme.

7. KAPACITETET LIGJORE (PALET LIGJERISHT TE AFTA)
7
 Qe kontrata te jete e zbatueshme, palet duhet te kene kapacitet ligjor ne
menyre qe te lidhin nje marreveshje.
 Si rregull, individet qe jane te paafte menderisht, nen influencen e alkoolit
ose droges, si dhe ata qe quhen ligjerisht minorene, nuk konsiderohen qe
kane kapacitet ligjor ose te jene ligjerisht te afte per te lidhur nje kontrate.
 Qellimi i ketij rregulli eshte qe te ndaloje njeren pale te abuzoje me palen
tjeter qe nuk ka kapacitetin per te kuptuar marreveshjen qe po lidhin.
 Edhe shoqerite e sigurimit duhet te zoterojne kapacitet ligjor per te lidhur
nje kontrate sigurimi, keshtu ato duhet te kene licence per te kryer kete
biznes.
 Nese nje sigurues ka lidhur kontrate ne nje shtet ku nuk ka licence, i
siguruari mund te pretendoje me vone se kontrata nuk eshte e vlefshme dhe
mund te kerkoje qe t'i kthehet primi.
 Siguruesi i pa licencuar duhet te jete subjekt i gjobave ose denimeve.

8. Qellimi Ligjor
8
 Nje kontrate duhet te kete nje qellim ligjor, qe do te thote nje funksion
ose qellim qe lejohet me ligj.
 Kontratat qe kane nje qellim anti shoqeror dhe jane kundra ligjit jane
te pazbatueshme ligjerisht.
 Ne kushte normale, asnje gjykate nuk i mbeshtet palet ne nje kontrate
te tille.
 Kontratat e sigurimit duhet te perfshijne nje subjekt qe qendron nga
pikepamja ligjore.
 Keshtu, nese nje mall eshte ligjerisht i pa lejueshem ne nje shtet te
caktuar, atehere nje police sigurimi qe mbulon kete lloj malli do te
jete jo ligjore ne kete shtet.
 Po keshtu, nje kontrate nuk mbetet e vlefshme, nese ajo nepermjet
sjelljes se gabuarte policembajtesit shkakton de'm kunder shoqerise.


9. Konsideratat
9
 Qe te kemi nje kontrate te vlefshme, duhet te kemi nje
shkembim konsideratash.
 Konsiderate quhet vlera e shkembyer nga palet ne kontrate.
 Konsiderata mund te marre formen e parave, por mund te marre
dhe formen e premtimit per te kryer ose jo dicka.
 Ne nje kontrate sigurimi, konsiderata qe jep siguruesi eshte
premtimi i kushtezuar per te paguar te siguruarin.
 Kjo do te thote qe siguruesi pranon te beje pagesen vetem nese
ndodh nje dem i mbuluar me sigurim.
 Nese nje ngjarje e tille nuk ndodh, siguruesi nuk ben pagese.
 Ndersa i siguruari jep para(primin) dhe premtimin qe do te
ndjeke kushtet e kontrates se sigurimit.

10. KARAKTERISTIKAT E VEQANTA TE KONTRATAVE TE
SIGURIMIT
10
 Te gjitha kontratat e vlefshme duhet te kene kater elementet
qe shpjeguam me lart.
 Pervec ketyre kater elementeve, kontratat e sigurimit kane
disa karakteristika te vecanta. Nje police sigurimi eshte:
 Kontrate demshperblimi
 Kontrate e kushtezuar
 Kontrate qe perfshin ngjarje te papritura dhe shkembim te
pabarabarte
 Kontrate e pa transferueshme
 Kontrate ne mirebesim
 Kontrate detyruese (ang. contract of adhesion)

11. Kontrate demshperblimi
11
 Kontratat e sigurimit ofrojne demshperblim per demet e te siguruarve.
 Demshperblim do te thote se i siguruari, pas demit duhet te rikthehet ne te
njejten gjendje financiare qe ka qene perpara se te ndodhe ky dem.
 Sigurimi i prones zakonisht paguan vleren e nevojshme per te riparuar
pronen e mbuluar me sigurim e cila eshte demtuar, ose e zevendeson ate
me nje prone te ngjashme.
 Polica tregon edhe metoden qe do te perdoret per te vendosur vleren e
demit. Keshtu p.sh., siguruesit perdorin vleren aktuale ne para ne kohen
kur ndodh demi, qe e'shte kostoja e zevendesimit te prones duke zbritur
amortizimin.
 Sigurimi i pergjegjesive zakonisht paguan te demtuarin (palen e trete), ne
emer te te sigururarit.
 Pagesa behet ne vleren qe i siguruari eshte pergjegjes ligjerisht deri ne
kufirin qe lejon polica per demin nga pergjegjesite e mbuluara me sigurim,
si edhe kostot ligjore qe shoqerojne kete dem.

12. 12
 Nje kontrate demshperblimi nuk paguan detyrimisht vleren e
plote te nevojshme per te kthyer te siguruarin ne gjendjen
financiare qe ai ka patur para se t'i ndodhe humbja.
 Sidoqofte, vlera qe siguruesi paguan eshte direkt e lidhur me
vleren e humbjes te te siguruarit.
 Shumica e policave permbajne nje kufi qe tregon vleren
maksimale qe i siguruari paguan per nje dem te vetem.
 Sipas parimit te demshperblimit, i siguruari nuk duhet te
nxjerre fitim nga humbja e mbuluar me sigurim.
 Kjo do te thote se sigurimet duhet te ofrojne nje perfitim jo
me te madh se humbja qe i ka ndodhur te siguruarit.

13. Kontrate e Kushtezuar
13
 Polica e sigurimit eshte nje kontrate e kushtezuar pasi palet
veprojne vetem pasi plotesohen disa kushte.
 Keshtu, qe sigurues te paguaje per nje dem, duhet qe te kete
ndodhur nje dem i mbuluar me sigurim.
 Gjithashtu edhe i siguruari, perpara se te paguhet demi, duhet
te lajmeroje menjehere siguruesin sapo demi te kete ndodhur

14. Kontrate qe perfshin ngjarje te paparashikuara dhe
shkembim vlerash te pabarabarta
14
 Kontratat e sigurimit kane te bejne me nje shkembim parash per mbrojtje
nga ngjarjet e papritura ose aksidentale.
 Ne kontratat e sigurimit kemi nje shkembim vlerash te pabarabarta.
 Shpesh nuk ka ose ka pak deme dhe keshtu primi i paguar nga i siguruari
per nje police te caktuar eshte me i madh se vlera e paguar nga siguruesi
per, ose ne emer te te siguruarit.
 Nese ndodh nje humbje e madhe, pagesa e demit qe kryen siguruesi mund
te jete shume me teper sesa primi i paguar nga i siguruari.
 Nje pjese te madhe te te siguruarve nuk iu ndodhin deme, por disa te
siguruar pesojne deme shume te medha.
 Primi i polices reflekton pjesen proporcionale te te siguruarit ne vleren
totale qe siguruesi parashikon te paguaje ne zbatim te marreveshjes se tij
me te gjithe te siguruarit qe kane polica te njejta.

15. Kontrate e patransferueshme
15
 Kontrata e sigurimit eshte e pa transferueshme. Kjo do te
thote se pasi ajo hyn ne fuqi, i siguruari nuk mund ta
transferoje policen te nje pale tjete'r.
 Nese transferimi do te ishte i lejueshem, siguruesi do te jete
ligjerisht i lidhur ne nje kontrate me nje pale te cilen mund te
mos doje ta siguroje.
 Policat esigurimit zakonisht pe'rmbajne kushtin qe te
siguruarit duhet te kerkojne lejen me shkrim te siguruesit
perpara se ata te mund ta transferojne policen te nje pale
tjeter.
 Terminologjia e perdorur qe polica e sigurimit eshte nje
kontrate personale lidhet me natyren e pa transferueshme te
saj.

16. Kontrate ne mirebesim
16
 Kontratat e sigurimit konsiderohen si kontrata ne mirebesim per shkak se te
dy palet ne kete kontrate kane detyrimin te veprojne me ndershmeri te plote
dhe te bejne transparente te gjitha faktet e duhura.
 I siguruari ka te drejten te mbeshtetet te siguruesi nga i cili ka marre
premtim.
 Nje sigurues i cili nuk e mban premtimin e tij per te paguar per demin e
mbuluar me sigurim, do te thote se nukvepron ne mirebesim dhe per kete
sjellje denohet nga ligjet ne fuqi.
 I siguruari qe ne menyre te qellimshme fsheh informacion ose keq
interpreton disa fakte, do te thote se nuk ka vepruar ne mirebesim.
 Ne keto raste siguruesi e shpall kontraten e sigurimit te pavlefshme.
 Niveli i larte i kerkuar i mirebesimit qe nje i siguruar i detyrohet siguruesit
reflektohet ne parimet e garancise, perfaqesimit dhe fshehjes.

17. Parimi i Garancise
17
 Tradicionalisht garancia, e cila ka origjinen ne sigurimin e
anijeve, eshte shume e percaktuar qarte.
 Cdo thyerje e garancise nga i siguruari lejon siguruesin te
anulloje kontraten.
 Nje pronar anijesh duhet te garantoje qe anija e tij eshte e
gatshme per lundrim nga pikepamja e kushteve, destinacionin
dhe ngarkesen qe do te kete.
 Nese anija ne te vertete ka rrjedhje, ka tjeter destinacion dhe
ngarkese, atehere thuhet se ka thyerje te garancise.
 Ne kete rast siguruesi ne perputhje me parimin e garancise do
ta anullonte kontraten.

18. Perfaqesimi
18
 Perpara se te lidhin nje kontrate sigurimi, siguruesit zakonisht i bejne
pyetje aplikuesit ne lidhje me ekspozimin e ketij te fundit ndaj
demeve.
 Deklarimet e aplikuesit, te cilat gjenden ne formen e aplikimit, quhen
nga gjykatat 'perfaqesim'.
 Rregulli i pergjithshem eshte se nese klienti jep pergjigje jo te verteta
dhe ato ndikojne materialisht te vleresimi i riskut, siguruesi mund ta
anulloje kontraten pasi eshte dhunuar parimi i mirebesimit.
 Testi i materialitetit eshte pergjigje negative e pyetjes: A do te kishte
shkruar siguruesi te njejten police me te njejtin cmim nese do te dinte
te verteten?
 Nuk eshte e nevojshme qe siguruesi te vertetoje' qe keq perfaqesimi
ishte i qellimshe'm.

19. 19
 Nje person gjate bierjes se kontrates se sigurimit i eshte
pergjgjur 'jo' pyetjeve nese ka pesuar aksident gjate tre viteve
te kaluara dhe nese ka patur probleme shendeti.
 Ne fakt ai ka qene pergjegjes per dy aksidente te renda ne
trafik. Prandaj pergjigja eshte padyshim materiale.
 Nese ceshtja do te shkonte ne gjykate, siguruesi duhet te
vertetoje se ne raste te ngjashme te personave me te njejtin
historik aksidentesh, ai (siguruesi) perdor tarifa te tjera
sigurimi.

20. Fshehja
20
 Fshehja eshte heshtje kur duhet folur ose mos ekspozim i qellimshe'm
i nje fakti material.
 Meqenese kontrata e sigurimit eshte kontrate mirebesimi, aplikuesi
duhet te jape te gjitha faktet materiale.
 Testi me i mire i materialitetit te nje fshehje eshte i njejte si ai per keq
perfaqesimin.
 A do te shkruante siguruesi te njejten kontrate me te njejten tarife
nese do t'i dinte te gjitha faktet?
 Anullimi i nje kontrate bazuar ne fshehje eshte me e veshtire per
siguruesin se sa anullimi i kontrates per keqperfaqesim.
 Ne pergjithesi, siguruesi duhet t'i provoje gjykates se aplikuesi e dinte
me siguri qe informacioni i duhej dhene siguruesit dhe ai po e fshihte
ate informacion ne menyre te qellimshme.

21. 21
 Gjithashtu siguruesi duhet te provoje se informacioni i fshehur perbe'n nje
fakt material, i cili ndikon ne vendimet e siguruesit per marrjen ne sigurim
dhe trajtimin e de'meve.
 Nje punonjes gjate aplikimit per sigurim jete pervete dhe gruan e ti/, nuk
ka permendur se gruaja e tij vuante nga diabeti dhe tensioni i larte. Pas
vdekjes se saj, i siguruari kerkoi demshperblimin nga shoqeria e sigurimit,
e cila nuk pranoi ta paguante. Me pas, i siguruari paditi ne gjyq siguruesin.
Gjykata e hodhi poshte padine e te siguruarit me konkluzionin qe ne
situata te tilla ku i siguruari ka njohuri te plota per faktet e fshehura dhe
nese ato do t'i ishin here te njohura siguruesit ndoshta do te kishin penguar
dhenien e polices. Faktet duhen dhene, e me pas eshte shoqeria e sigurimit
ajo qe vlereson rendesine e tyre.
 Keshtu, deklarimi i te siguruarit ne kete rast u konsiderua nga gjykata i
pavertete dhe i fshehur me qellim.

22. Kontrate Detyruese
22
 Kontratat e sigurimit zakonisht pergatiten nga siguruesi. Klientet zakonisht
nuk kane njohuri te specializuara ne lidhjen e kontratave.
 Meqenese siguruesit percaktojne se cfare do te shkruhet ne policen e
sigurimit, i siguruari nuk ka zgjedhje tjete'r pervecse ta pranoje te
pandryshuar ate ose ta refuzoje.
 Nga kjo rrjedh terminologjia 'kontrate qe te detyron', pasi i siguruari duhet ta
pranoje kontraten ashtu si eshte shkruar nga pala tjete'r (siguruesi).
 Sa me sipe'r, duket qe i siguruari dhe siguruesi ne rast mosmarre'veshje nuk
jane ne pozita te barabarta.
 Meqenese siguruesi ka avantazh ne krahasim me te siguruarin, shume shtete
i klasifikojne kontratat e sigurimit si kontrata detyruese.
 Rregulli i pergjithshem per kontratat detyruese eshte ky: nese gjuha e
perdorur ne kontrate mund te interpretohet ne me'nyra te ndryshme, ajo
duhet te lexohet dhe interpretohet kunder interesit te atij qe ka pergatitur
kontraten ose ne favor te te siguruarit.

23. Permbajtja (pjeset perberese) te Policave te
Sigurimit
23
 Nje police sigurimi pershkruan mbulimin me sigurim qe
ofron. Ne pergjithesi polica duhet te pershkruaje kufizimet
dhe perjashtimet sa me qarte qe te jete e mundur. P.sh., nese
siguruesi nuk ka si qellim te mbuloje me sigurim nje humbje
te caktuar, polica duhet ta theksoje qarte kete fakt.
 Kategorite kryesore ne te cilat permblidhet i gjithe
informacioni qe ndodhet ne policen e sigurimit jane:
 Deklarata
 Perkufizime
 Perjashtime
 Kushtezime te polices per te siguruarin
 Te ndryshme

24. Deklarata
24
 Ne kete pjese identifikohen palet ne kontrate. Ne faqen e pare te kontrates,
e cila quhet faqja e deklarates, jepet informacion mbi emrin dhe adresen e
siguruesit dhe te siguruarit.
 Zakonisht, emri i siguruesit eshte i shkruar paraprakisht, ndersa emri dhe
adresa e te siguruarit vendoset kur leshohet polica e sigurimit.
 Data e hyrjes ne fuqi e polices theksohet ne faqen e deklarates.
 Data e perfundimit te mbulimit me sigurim mund te vendoset ne deklarate
ose periudha e polices mund te sqarohet ne nje pjese tjeter te polices,
zakonisht si pjese e kushtezimeve.
 Sic eshte permendur me lart, konsiderata qe jep i siguruari eshte primi,
ndersa konsiderata qe jep siguruesi eshte premtimi per te paguar nese
ndodh nje humbje e mbuluar me sigurim.
 Vlera e primit zakonisht shfaqet ne deklaraten e polices.

25. 25
 Fjalite qe lidhen me kohen kur duhet te paguhet primi, kujt i
duhet paguar, dhe pasojat nese ai nuk paguhet shfaqen ne
vend tjeter te polices.
 Deklaratat zakonisht tregojne edhe limitet e polices. Limiti
eshte vlera maksimale e mbulimit qe paguan siguruesi per nje
humbje te percaktuar.
 Ne deklarate perfshihen zakonisht edhe informacionet qe
pershkruajne pasurine ose vendin e mbuluar me sigurim,
mbulimin e vecante, zbritjet, dokumente shtese qe
modifikojne kontraten (ang. endorsements), dhe detaje te tjera
te rendesishme rreth te siguruarit, subjektit te sigurimit, dhe
mbulimeve qe ofrohet nga polica.

26. Perkufizime
26
 Meqenese nje kontrate sigurimi permban terminologji teknike qe
pe'rdoret ne menyre te caktuar, ne pergjithesi policat i perkufizojne
fjalet qe kane nje kuptim te caktuar lidhur me mbulimin me sigurim
qe ofrohet.
 Terminologjia pe'rcaktohet ne nje seksion te vecante te polices ose aty
ku shfaqet per here te pare ne police.
 Nese perkufizimi qe jepet ne police ndryshon nga pe'rdorimi i
zakonshem i termit te perdorur, perparesi merr perkufizimi qe eshte
bere ne police.
 Ne rast se kontrata nuk ka dhe'ne perkufizime te vecanta, fjalet ne
police do te interpretohen ne perputhje me kuptimin e tyre te
zakonshem ose sipas perkufizimeve ne fjalor.
 Nese krijohen konflikte per ke'te' shkak, atehere fjalet interpretohen
nga gjykata.

27. 27
Premtim Sigurimi
 Nje police sigurimi permban te pakte'n nje premtim
sigurimi, qe eshte nje fjali qe tregon se siguruesi merr
persiper te kryeje pagesen ose qe do te kryeje
sherbimin.

28. Perjashtimet
28
 Asnje police nuk mund te mbuloje te gjitha humbjet e mundshme. Ne kete
seksion, siguruesi pershkruan se cfare ai nuk mbulon me sigurim.
 Megjithese ne premtimin e sigurimit, siguruesi ben nje premtim te gjere,
perjashtimet eleminojne mbulimin per ekspozime te vecanta ndaj humbjes.
 Policat e sigurimit kane pe'rjashtime per arsyet e meposhtme:
Per te eleminuar mbulimin e dyfishte
 Disa humbje mbulohen me mire nga nje tip sigurimi dhe ne ke'te menyre
perjashtohen nga tipet e tjera te policave.
Per te ndihmuarne manaxhimin e rasteve te mashtrimeve,
si p.sh. kercenimi moral (ang. moral hazard) Mashtrime (ang. moral
hazards) jane rastet qe i bejne disa njerez te ekzagjerojne humbjet e
ndodhura ose t'i
shkaktojne ato ne menyre te qedimshme. Shumica e policave i perjashton
humbjet qe pritet te ndodhin ose te qellimshme nga ana e te siguruarit.

29. 29
Per te shmangur te tjera deme qe jane te qellimshme
Disa deme nga pergjegjesite jane te kontrollueshme nga i siguruari. Shume
polica perjashtojne mbulimin per aksidente trupore ose de'mtim te prone's
ne menyre te qellimshme shkaktuar nga i siguruari. Motivimi mund te jete
i ndryshem nga ai i fitimit. Keshtu i siguruari mund te shkaktoje deme
edhe per shkak te humbjes se kontrollit te vetvetes.
Per te ndihmuar ne manaxhimin e sjelljeve qe rrisin riskun
Disa njerez me sjelljen e tyre te pakujdesshme mund te rrisin frekuencen
ose madhesine e riskut. Disa perjashtime bejne te mundur qe te siguruarit
te perballojne vete demet qe ai mund t'i kishte shmangur lehtesisht.
Per te shmangur deme qe nuk jane efikase per tu mbuluar me sigurim
Disa deme te tilla mund te jene demet nga katastrofat.

30. 30
Per te eleminuar mbulime qe te siguruarit nuk kane nevoje
Shumica e te siguruarve nuk zoterojne aeroplane private,
keshtu qe mbulimi i tyre si pjese e pasurise personale nuk
do ishte e drejte pasi do te rriste primin e sigurimit.
Per te eleminuar mbulimin per ekspozime qe kerkojne trajtim
te veqante nga i siguruari
 Mbulimet qe shume sigurues nuk kane ekspertizen t'i trajtojne,
mund te trajtohen ne nje police te pergatitur per kete qellim.
Per t'i mbajtur primet ne nivel te arsyeshem
 Policat e sigurimit per automjetet e perjashtojne mbulimin per
amortizimin e makines. Kjo do t'i sherbente uljes se primeve per
shkak se ulet numri i de'meve te pritshme.

31. 31
 Nga sa thame me siper te gjitha perjashtimet mund t'I
sherbejne nje qellimi, atij te mbajtjes se primeve ne nivel te
arsyeshem.
 Nese do te zgjerohej polica duke eleminuar ndonje perjashtim,
atehere do te kerkohej nje prim me i larte.
 Zakonisht perjashtimet shfaqen ne nje seksion te vecante te
titulluar "Perjashtime".
 Gjithashtu ato mund te shfaqen edhe ne vende te tjera ne
police.

32. Kushtezimet e polices per te siguruarin
32
 Kushtezimet e vena ne police jane seksion i vecante i polices qe kufizon
premtimin e siguruesit dhe vendos disa detyrime per te siguruarin.
 Nese kushtet e polices nuk plotesohen, siguruesi mund te refuzoje te
paguaje demin.
 Disa kushte'zimete'zakonshme qevendosen ne police mund te jene:
njoftimi i siguruesit nese ndodh demi, mbrojtja e prones pasi ndodh demi,
pergatitja e inventaritte pasurise personate te demtuar, etj
 Te ndryshme
 Tendryshme Kontratat e sigurimit permbajne edhe paragrafe/kushte te
tjera qe nuk mund te perfshihen ne seksionet e permendura me lart.
 Keto pjese kane te bejne me marredheniet ndermjet te siguruarit dhe
siguruesit ose mund te ndihmojne ne vendosjen e procedurave perzbatimin
e kushteve te kontrates.

33. Format Standarte dhe te Perpunuara te Policave
33
 Zakonisht kontratat e sigurimit jane standarte dhe te pergatitura
paraprakisht.
 Palet ne kontrate nuk hyjne ne bisedime sa here qe blihet nje police
sigurimi.
 Kjo mund te be'het vetem ne raste te vecanta qe mund te perfshije nje
vlere te madhe sigurimi.
 Ne keto raste kemi te bejme me polica sigurimi te perpunuara, te
pergatitura posacerisht ne perputhje me kushtet qe eshte rene dakord
gjate bisedimeve ndermjet nje te siguruari te vecante dhe nje siguruesi.
 Format standarte te policave nuk kane reference te veganta per te
siguruarin.
 Ato (format standarte) zakonisht i bashkangjiten faqes se deklarates qe
permban te gjithe informacionin e vecante lidhur me te siguruarin.

34. 34
 Perdorimi i formave standarte ka avantazhe pasi jo vetem kursen kohen
dhe shpenzimet e dhenies se polices, por edhe ruan qendrueshmeri ne
veprimtarine e sigurimit.
 Nese agjenti i marrjes ne sigurim, do te duhet te pergatise nje police te
perpunuar per cdo rast te vecante, do te ulet efikasiteti i marrjes ne
sigurim.
 Standartizimi ndihmon edhe te siguruarit, pasi ata perte perzgjedhur
siguruesin do te duhet te bejne krahasime ne seksionet dhe gjuhen e
perdorur nga sigurues te ndryshem nese keta te fundit nuk do te
perdorin forma standarte.
 Standartizimi ndihmon gjithashtu edhe ne qendrueshmerine e
interpretimitte policave te sigurimit ne rastet e mosmarreveshjeve ne
gjykata.

35. Struktura e Policave te Sigurimit
35
 Siguruesit kur ndertojne strukturen e nje police sigurimi perdorin dy
menyra.
 Struktura e policave mund te jete ne nje dokument te vetem e te plote ose
police e perbere.
 Nje dokument i vetem dhe i plote
 Polica e strukturuar ke'shtu eshte nje dokument i vetem qe permban te
gjitha marreveshjet ndermjet te siguruarit dhe siguruesit.
 Ajo eshte nje police e plote ne vetvete. Ke'shtu p.sh., mund te jete nje
police qe perfshin mbulim me sigurim te prone's dhe pergjegjesive ne nje
dokument te vetem.
 Kjo police permban nje marreveshje te gjere sigurimi dhe marreveshje
sigurimi te vecanta qe lidhen ne menyre specifike me mbulimet e ofruara

36. 36
 Faqja e deklarates dhe cdo dokument shtese qe ndryshon kontraten (ang.
endorsment) bashkangjitur e personalizon kete police perte siguruarin e
vecante.
 Perjashtimet dhe kushtezimet jepen per cdo mbulim, dhe seksioni i
perkufizimeve percakton terminologjine e perdorur ne police.
 Polica gjithashtu perfshin nje seksion qe thekson detyrat e te siguruarit
pasi ndodh demi.
 Nje seksion me kushte te pergjithshme jep kushtet qe aplikohen per te
gjithe policen si nje te tere.
 Keto polica mund te ndryshohen nga perfshirja e nje ose me shume
dokumenteve modifikues (ang.endorsement).
 Keto dokumente mund te shtojne mbulimin, ose mund ta ndryshojne
policen ne perputhje me rregullat e shtetit ku polica do te shitet.

37. Police e perbere nga disa pjese
37
 Policat e perbera nga disa pjese kombinojne forma mbulimi
dhe dokumente te tjera per te pergatitur nje police sipas
nevojave tetesiguruarit.
 Keto lloj policash ofrojne shume' mbulime te ndryshme ndaj
bizneseve dhe organizatave te tjera.
 Nje pakete policash e tille kombinon shume forma ne varesi te
mbulimeve qe nje i siguruar i vecante blen.
 Keto polica ofrojne nje kombinim mbulimesh dhe nje i
siguruar zgjedh mbulime duke patur nje limit dhe primin qe
shfaqet te faqja e deklarates, dhe zgjedh te refuzoje mbulimet
e tjera duke e lene bosh vendin e limiteve dhe primit per to.