Л

1. Хромозоми

2. Број на хромозоми
• Бројот е карактеристичен за секој вид-
(2n=46 – човек, грашок-14,кромид-16,шимпанзо-48,
Винска мушичка-8...)
• Број на хромозоми во телесни клетки е диплоиден(2n)
• Број на хромозоми во полови клетки(гамети) е двојно
помал(n).
• Хомолгни хромозоми – се хромозоми кои припаѓаат на 1
хромозомски пар( 1 потекнува од јајце кл. И носи гени од мајка,
а другиот потекнува од сперматозоидот и носи гени од татко).

3. Кариотип, кариограм и идиограм
• Кариотип – е збир на сите хромозоми во 1 телесна
клетка.
• Кариограм- систематско поредување на хромозомите
од кариотипот во групи по парови.
• Идиограм- шематско прикажување на хромозомите.
• Автозомни хромозоми- кај човекот се 22 пара кои се
исти кај мажите и жените.
• Полови хромозоми- кај човекот е 1 пар кој кај жените
се исти(хх) а кај мажите се различни(xy) и од нив зависи
полот на организмот.

4. Кариотип и кариограм на човек

5. Градба на хромозом
• Издолжени стапчести телца ( со 1 или
2хроматиди ) -
• Примарно стеснување со центромер кои го
делат хромозомот на два крака.
• Секундарно стеснување со топчест крај
сателит кој го има само кај некои
хромозоми(сателитски хромозоми).
• Теломери – краеви на краците на
хромозомот.

6. Видови на хромозоми
• Метацентричен - 2 крака се исти
по должина.
• Субметацентричен - 1 крак е
малку подолг од другиот.
• Акроцентричен - 1 крак е многу
подолг од другиот.
• Телоцентричен – се гледа само 1
крак затоа што центромерот е
сосема на крај.

7. Структура на хромозомите
• Секој хромозом е изграден од 2 хроматиди(во
интерфаза) .
• Секоја хроматида е изградена од издолжена
нишка (DNA) која спирално се извиткува-
хромонема која на одредени места има
задебелувања- хромомери и матрикс.
• Хромонемата може да се спирализира околу
протеински молекули(хистони) и да се
деспирализира.
• DNA заедно со хистоните гради топчести
подединици на хромонемата т.н. нуклеозоми.

8. Изработил:
Ленче Јаневска