2. Մեյոզ կամ բջջի ռեդուկցիոն բաժանումն է էուկարիոտ
բջիջների՝ կենդանիների, բույսերի և սնկերի սեռական
բազմացման ժամանակ իրականացող բաժանման
հատուկ եղանակ։ Մեյոզով կիսվող բջիջներում
քրոմոսոմային հավաքակազմի քանակը կրճատվում է
երկու անգամ՝ մեկ դիպլոիդ բջջից առաջանում են չորս
հապլոիդ բջիջներ։ Մեյոզի արդյունքում առաջացած
բջիջները, կամ գամետներ են կամ սպորներ:
Կենդանիների արական գամետներն անվանում
են սպերմատոզոիդներ, իսկ իգականը՝ ձվաբջիջներ։
3. Մեյոտիկ բաժանումն ընթանում է երկու փուլերով՝ մեյոզ
I և II: Յուրաքանչյուր փուլում բջիջները բաժանվում են
մեկ անգամ։ Մինչ մեյոզի սկիզբը բջջային ցիկլի Տ
փուլի ընթացքում, յուրաքանչյուր քրոմոսոմի ԴՆԹ-ն
կրկնապատկվում է և յուրաքանչյուր քրոմոսոմ ունենում
է 2 քույր քրոմատիդ։ Մեյոզի առաջին փուլն սկսվում է
այն բջիջների մոտ, որոնց յուրաքանչյուր քրոմոսոմն
ունի երկու միանման զույգեր՝ հոմոլոգ
քրոմոսոմներ կազմված երկու քույր
քրոմատիդներից։ Մեյոզ առաջին և երկրորդ
բաժանումների միջև ընկած կարճ
ինտերֆազի ընթացքում գենետիկական նյութի
կրկնապատկում տեղի չի ունենում, որի հետևանքով
մեյոզ երկրորդ բաժանման վերջում առաջանում են 4
բջիջներ քրոմոսոմների հապլոիդ հավաքակազմով։
4. Մեյոզի արդյունքում դիպլոիդ հավաքակազմով բջջից
առաջանում են հապլոիդ հավաքակազմով բջիջներ,
որոնց հետագա միաձուլումից բեղմնավորման
արդունքում նորից վերականգնվում է քրոմոսոմների
դիպլոիդ հավաքակազմն։ Մեյոզը կարևոր
նշանակություն ունի նաև օրգանիզմների
փոփոխականության մեծացման գործում, ինչը նյութ է
հանդիսանում բնական ընտրության համար։
Փոփոխականության մեծացման մեջ կարևոր են նախ՝
մեյոզի առաջին բաժանման պրոֆազում տեղի
ունեցող տրամախաչման պրոցեսը, և ապա՝ առաջին
բաժանման անաֆազում քրոմոսոմների անկախ
բաշխումը, որը բերում է հատկանիշների անկախ,
պատահական բաշխման։
5. Մեյոզը բաղկացած է 2 հաջորդական բաժանումներից, որոնց
միջև կա կարճ ինտերֆազ: I պրոֆազ, առաջին պրոֆազը
շատ բարդ է և կազմված է 5 փուլերից: I պրոֆազից հետո
ցենտրիոլները հեռանում են դեպի բջջի բևեռները,
ձևավորվում են բաժանման իլիկի թելիկները, միջուկային
մեմբրանը և միջուկները քանդվում են: Մեյոզի երկրորդ
բաժանումը տեղի է ունենում առաջինից անմիջապես հետո,
առանց ինտերֆազի արտահայտման. S շրջանը բացակայում
է, քանի որ երկրորդից առաջ տեղի չի ունենում ԴՆԹ-ի
կրկնապատկում: Մեկ դիպլոիդ բջջից ձևավորվում է չորս
հապլոիդ բջիջներ: Այդ դեպքերում, երբ մեյոզը կապված է
գամետոգենեզի հետ ձվաբջիջների զարգացման ժամանակ
առաջին և երկորդ մեյոզի բաժանումը դառնում են
անահավասարաչափ: Արդյունքում ձևավորվում է մեկ
հապլոիդ ձվաբջիջ և երեք այսպես կոչված ռեդուկցիոն
մարմիններ:
