Haeris khariskhis monitoringi, Air Quality Monitoring
1. ჰაერის დაბინძურება და ხარისხის
მონიტორინგი საქართველოში
ნოე მეგრელიშვილი
გარემოსა და ბუნებრივი რესურსების დაცვის სამინისტრო
5 2014სექტემბერი წელი
2. მონიტორინგის ქსელის განვითარების მოკლე
ისტორია
1968 - დაიწყო ატმოსფერული ჰაერის ხარისხის რეგულარული მონიტორინგი
1974-1993 - 11 ქალაქში 33 სადგურზე 12 დამაბინძურებლის მონიტორინგი
1993-2006 - ( , ,მონიტორინგის ქსელის შემცირება ქალაქების სადგურების
)დამაბინძურებლის
2006 - დაიწყო ქსელის გაფართოების ღონისძიებები
2012 - თბილისში დამონტაჟდა ქვეყანაში პირველი თანამედროვე
ავტომატური მონიტორინგის სადგური
4. მონიტორინგის ქსელი დღეს
N
მისამართი მტვე
რი
NO2 SO2 CO O3 NO Pb MnO
2
1
ვაშლიჯვრის ჰიდრომეტეოროლოგიური
სადგური
PM10
PM2.5
2 ( )კვინიტაძის ქუჩა თამარ მეფის ხიდთან
3 მოსკოვის გამზირი
4 წერეთლის გამზირი
5 ქუთაისი - ჭავჭავაძის გამზირი
6 ბათუმი - აბუსერიძის ქუჩა
7 ზესტაფონი - ჩიკაშუას ქუჩა
8 რუსთავი - ბათუმის ქუჩა
10. ჰაერის ხარისხი
2008 2009 2010 2011 2012 2013
0
0.2
0.4
0.6
0.8
1
1.2
მყარი ნაწილაკები
თბილისი
ქუთაისი
ბათუმი
ზესტაფონი
ზდკ
წელი
/3მგმ
11. ჰაერის ხარისხი
2008 2009 2010 2011 2012 2013
0
0.05
0.1
0.15
0.2
0.25
SO2
თბილისი
ქუთაისი
ბათუმი
ზესტაფონი
ზდკ
წელი
/3მგმ
12. ჰაერის ხარისხი
2008 2009 2010 2011 2012 2013
0
1
2
3
4
5
6
CO
თბილისი
ქუთაისი
ბათუმი
ზესტაფო
ნი
რუსთავი
ზდკ
წელი
mg/m3
13. ჰაერის ხარისხი
2008 2009 2010 2011 2012 2013
0
0.02
0.04
0.06
0.08
0.1
0.12
0.14
0.16
0.18
0.2
NO2
თბილისი
ქუთაისი
ბათუმი
ზესტაფონი
რუსთავი
ზდკ
წელი
mg/m3
14. ჰაერის ხარისხი
2008 2009 2010 2011 2012 2013
0
0
0
0
0
0.01
0.01
0.01
0.01
0.01
0.01
MnO2
ზესტაფო
ნი
ზდკ
we li
mg/m3
15. ჰაერის ხარისხი
2008 2009 2010 2011 2012 2013
0
0.05
0.1
0.15
0.2
0.25
0.3
0.35
Pb
თბილის
ი
ზდკ
წელი
mg/m3კ
16. მონიტორინგის სისტემის განვითარების
სამომავლო ნაბიჯები
ჰაერის ხარისხის მონიტორინგის სისტემის განვითარების პროგრამის
შემუშავება (2014)
:მონიტორინგის სისტემის ეტაპობრივი ავტომატიზაცია
1 (2014)ავტომატური სადგურის შეძენა
3 (2015)არაავტომატური სადგურის სრული ავტომატიზაციია
:ჰაერის ხარისხის მოდელირების სისტემის დანერგვა
(2015)საწარმოებიდან გაფრქვევების აღრიცხვის ელექტონული სისტემის დანერგვა
(2015)მსხვილი ქალაქების ჰაერის ხარისხის მოდელირება და შესაბამისი რუკების შექმნა
17. საქართველოს ავტოპარკის ზრდის დინამიკა
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
0
100000
200000
300000
400000
500000
600000
700000
800000
900000
ავტობუსი და
/ .მკ ავტ
სატვირთო
მსუბუქი
23. ავტოტრანსპორტიდან გარემოს
დაბინძურების შემცირების პროგრამა
1. ავტოპარკის ტექნიკური მდგომარეობის გაუმჯობესება
2. /ძველი ავტოპარკის თანდათანობითი განახლება გაახალგაზრდავება
3. ( , )საავტომობილო საწვავის ბენზინი დიზელი ხარისხის გაუმჯობესება
4. სატრანსპორტო ნაკადების მართვის ოპტიმიზაცია და საქალაქო
საზოგადოებრივი ტრანსპორტის განვითარების ხელშეწყობა
5. საზოგადოების ცნობიერების დონის ამაღლება
6. ჰაერის ხარისხის და მოსახლეობის ჯანმრთელობის მდგომარეობის
მონიტორინგი