Wojna austriacko-pruska-wojna-austrii-z-prusami-i-wlochami-w-1866-roku

SPIS ILUSTRACJI
SPIS MAP
PoDz~KOWANIA
LISTA SKRÓTÓW
SPIS TREŚCI
SŁOWNICZEK NAZW MIEJSCOWOŚCI
WsT~P
ROZDZIALI
STRATEGIA I TAKTYKA W 1866.
RozDziAŁ II
GENEZAWOJNYAUSTRIACKO-PRUSKIEJ
ROZDZIAŁ III
PLANY WOJENNE I MOBILIZACJA .
ROZDZIAŁ IV
WŁOCHY OGŁASZAJ4 WOJNI? ..
ROZDZIAŁ V
CusTOZA
ROZDZIAŁ VI
7
8
9
11
11
13
17
45
59
89
107
PoDoL, NAcHoD, TRUTNov. 131
ROZDZIAŁ VII
MNICHOVO HRADISTE (Mii'NCHENGRATZ), TRZYCIEŻ,
SKALICE 163
ROZDZIAŁ VIII
}ICZYN l UCIECZKA BENEDEKADO HRADCA KRALovE
(KóNIGGRATZ)
RozDziAŁ IX
SADOWA: BENEDEK W 11KOTLE BYSTRZYCKIM"
189
217
http://grzbiet.pl/sklep/wojna-austriacko-pruska-wojna-austrii-z-prusami-i-wlochami-w-1866-roku
Przykładowy rozdział książki: Wojna austriacko-pruska. Wojna Austrii z Prusami i Włochami w 1866 roku
Książki historyczne
Uwaga! Próbka wygenerowana automatycznie, oryginalne wydawnictwo może wyglądać inaczej.
Internetowa księgarnia historyczna Grzbiet.pl

6 SPIS TREŚCI
ROZDZIAŁ X
SADOWA: OKRĄ-ŻENIE PRZEZ MOLTKEGO 247
ROZDZIAŁ XI
NAsT-ęPsTWA: POKÓJ I EuROPA 1866-1914 283
BIBLIOGRAFIA . 307
INDEKS 320

SPIS ILUSTRACJI
l. "Austriacka piechota w 1866 roku", Rudolfvon Ottenfeld (frontyspis)
1 Generał Helmuth von Moltke (1800-1891), szef pruskiego sztabu głów
nego w 1866 roku
3. Generał Ludwig Benedek (1804-1881), w 1866 roku dowódca austriac
kiej Armii Północnej
4-. Generał Alfred Henikstein (1810-1882), w 1866 roku szef austriackiego
sztabu głównego
S. Cesarz FranciszekJózef (1830-1916) w 1866 roku
6. Generał Gideon Krismanie (1817-1876), "szefoperacyjny" Armii Północ
nej w 1866 roku
7. Feldmarszałek arcyksiążę Albrecht Habsburg (1817-1895), w 1866 roku
dowódca austriackiej Armii Południowej
8. Generał FranzJohn (1815-1876), w 1866 szefsztabu Armii Porudniowej
9. GenerałAlfonsoLa Marmora (1804-1878), w 1866 roku dowódca wło
skiej Armii Mincio
lO. Generał Enrico Cialdini (1811-1884), w 1866 roku dowódca włoskiej Armii
Padu
11. Custoza iBelvedere
12. Generał Eduard Cłam-Gallas (1805-1891), dowódca austriackiego I Kor-
pusu pod Sadową
13. Austriacki atak na Nicbod (27 czerwca 1866 roku)
14. Ostatni szturm Austriaków na Trutnov (27 czerwca 1866 roku)
lS. Austriacy szturmują nasyp kolejowy wSkalicach (28 czerwca 1866 roku)
16. Generał Leopold Edelsheim (1826-1893) isztab austriackiej l. dywizji ka
walerii lekkiej w 1866 roku
17. Generał Wilhelm Ramming (1815-1876), dowódca austriackiego VI Kor
pusu igłówny rywal Benedeka
18. Ucieczka Austriaków pod Sadową (3lipca 1866 roku)

SPISMAP
l. Austria, Prusy ipaństwa niemieckie 181S-1866
2. Austria, Piemont ipaństwa Włoch 181S-1859
3. Pruska mobilizacja, czerwiec 1866 roku
4. Mobilizacja austriackiej Armii Północnej, czerwiec 1866 roku
S. Front włoski, czerwiec 1866 roku
6. AtakArmii Zachodniej na Langensalzę, czerwiec 1866 roku
7. Custoza: rozmieszczenie sił La Marmory iAlbrechta (23 czerwca 1866 roku)
8. Custoza: przejście La Marmory przez Mincio (24 czerwca 1866 roku)
9. Custoza: walka o wzgórza nad Mincio
10. Bitwa pod Nichoclem (27 czerwca 1866 roku)
11. Bitwa pod Trutnovem (27 czerwca 1866 roku)
12. Sytuacja strategiczna 27 czerwca 1866 roku
13. Bitwa pod Mnichovym HradiSte (28 czerwca 1866 roku)
14. Bitwa pod Trzycieżą i Rubinovicami (28 czerwca 1866 roku)
15. Bitwa pod Skalicami (28 czerwca 1866 roku)
17. Bitwa podJiczynem (29 czerwca 1866 roku)
19. Pozycja Benedeka pod Dubenecem 30 czerwca 1866 roku
20. Ucieczka Benedekado Hradca Kralove (l lipca 1866 roku)
21. Sadowa: pozycja Benedeka nad Bystrzycą (2lipca 1866 roku)
22. Sadowa: atak pruskiej Armii Łaby i l. Armii (3 lipca 1866 roku)
23. Sadowa: próba okrążenia l. Armii przez Moliinaryego (3lipca 1866 roku)
24. Sadowa: Moltke okrąża Benedeka (3lipca 1866 roku)
25. Sadowa: klęska Armii Północnej (31ipca 1866 roku)
26. Odwrót Benedeka do Ołomuńca i ofensywa Moltkego na Wiedeń (lipiec
1866 roku)

PODZI:ĘKOWANIA
l AJiększość badań archiwalnych podczas pracy nad tą książką mogłem
VVprzeprowadzić dzięki dwuletniemu stypendium, przyznanemu przez
Austriacko-Amerykańską Komisję Fulbrighta wWiedniu. Jestem zobowiąza
ny także fundacjom MacArthura i Mellona oraz Radzie Uniwersytetu Yale ds.
Badań Europy Wschodniej za ich szczodre letnie granty badawcze, które po
zwoliły mi wykorzystać archiwa Londynu, Paryża, Monachium, Rzymu, Me
diolanu i Budapesztu. Po pobycie wWiedniu miałem szczęście otrzymać sty
pendium doktorskie Andrew W. Mellona, co dało mi dość czasu i środków, by
przekształcić kilka kufrów notatek wniniejszą książkę.
Mój doradca imentor na Uniwersytecie Yale, profesor Paul Kennedy, był uważ
nym czytelnikiem, pomocnym krytykiem i znakornitym nauczycielem. Wniósł
wmoje pierwsze szkice porządek ijasność, wskazując mi drogę, ilekroć zgubiłem ją
wgąszczu szczegółów. Muszę podziękować także profesorowi Michaelowi Howar
dowi za przeczytanie rękopisu istałe, liczne oraz przydatne uwagi. To, cowiem dziś
omonarchii Habsburgów, zawdzięczam nawiele sposobów profesorowi lvo Bana
covi, który poszerzył moje horywnty i podczas lat spędzonych wYale okazał się
mądrym nauczycielem oraz dobrym przyjacielem. Zrozumienie życia we Wło
szech iwłoskiej polityki ułatwiły mi spostrzeżenia profesora Briana Sullivana, przez
ostatnie dziesięć lat najbliższego przyjaciela ipowiernika.
Podczas dwuletniego pobytu wAustrii korzystałem zuprzejmej uwagi dok
tora Johanna Christopha Allmayera-Becka, który nieraz przyjmował mnie
wswym apartamencie w Parkringu, oceniając moje badania nad szklaneczka
mj starego białego hiszpańskiego wina. Bardzo pomocni okazali się też inni
austriaccy naukowcy, wszczególności dr Manfried Rauchensteiner idr Lothar
Hobelt, oraz personel Kriegsarchiv iHaus-Hof-und Staatsarchiv. Moje badania
ciągnęłyby się w nieskończoność, gdyby nie pomoc dr. Rainera Eggera i dr.
Petera Broucka, którzy dostarczyli mi z Kriegsarchiv niekończący się szereg
dokumentów. W Staatsarchiv dr Horst Brettner-Messler wyjaśniał niewyja
śnialne - policyjną biurokrację Habsburgów, prowadząc mnie przez jej akta.
Badania winnych krajach okazałyby się niemożliwe bez bezmiernej gościnno
ści licznych dobrych przyjaciół: Juna Hiragi iDavida Noble'a wLondynie, Isa
belle Lecasble i rodziny Bataillon wParyżu, Leni von Rospatt wMonachium,
awracając do Wiednia (czy ściślej Perchtoldsdorfu), wszystkich Bergmannów

lO PooZIJ?KOWANIA
Jeśli chodzi oMichigan, chciałbym podziękować Uniwersytetowi wOakland
za rozmaite wsparcie podczas faktycznego pisania książki. Słowa wdzięczności
należą się także Austriackiemu Instytutowi Kulturalnemu w Nowym Jorku,
który niedawno wyróżnił moją pracę doktorską z Yale, stanowiącą podstawę
książki, nagrodą dla najlepszej rozprawy z dziedziny badań Austrii w 1994
roku. W przekształceniu owej niezgrabnej pozycji w niniejszą przekonującą
książkę pomogli trzej wielcy erudyci, profesorowie Holger Herwig, William
son Murray i Dennis Showalter, oraz znakomity redaktor zCambridge Univer
sity Press, dr Frank Smith. Poza archiwami, uniwersytetami i instytutami na
gran abrazo (mocny uścisk) zasługuje moja żona Cecilia Schilling, która wy
rzekła się słodkiego życia wArgentynie, by towarzyszyć mi wWiedniu iDetro
it, nieodmiennie urozmaicając monotonię badań oraz pisania.
Wiele zapału do pracy czerpałem zodwiedzin pól bitewnych wWenecji Euga
nejskiej i Czechach, które od roku 1866 niewiele się zmieniły. We Włoszech by
łem na tyle nierozurnny, by wybrać się piechotą z Villafranki do Custozy pod
słońcem wzenicie, dobrze zaopatrzonywchleb, ser isalami, ale bez wody. Zanim
dotarłem do celu, nękany przez mijane potoki, zielone od sztucznych nawozów,
miałem dość, a ratunek zawdzięczam rodzinom Adami iBrentegani, które szczo
drze obdarzyły mnie wodą iciastem brzoskwiniowym, anastępnie odprowadziły
do wiejskiego kościoła, gdzie proboszcz Giancarlo Piatelli (równie jak jego sąsie
dzi zdurniony przybyciem do Custozy amerykańskiego historyka) sprezentował
mi album ze zdjęciami i litografiami Włoch i ich armii w 1866. Na froncie pół
nocnym - Czechach i Morawach - mogłem zwiedzić wszystkie obozy ipola bi
tew od Jiczyna i Hradca Kralove do Skalic i Ołomuńca dzięki niestrudzonemu
kierowcy o cierpliwości Hioba: mojej matce. Dedykuję tę książkę jej idrogiemu
nieżyjącemu ojcu, który sam był wielkim poszukiwaczem przygód oraz obfitym
źródłem inspiracji. W Czechach moja matka znosiła częste zmiany marszruty
inastroju, powstrzymawszy się od odpowiedzi, gdy wulewnym deszczu ina złej
drodze w dolinie Izery zwróciłem się do niej zokrzykiem: ..Chcesz pmviedzieć,
że nie znasz drogi do Mnichovego Hradiste?!':
Rochester Hills, Michigan, hviecień 1995

WYKAZ SKRÓTÓW
AAT -Archiwum Wojsk Lądowych, Vincennes
AFA- AJte-Feldakten (KA), Wiederi
AdHP - Actes de Haute Police (HHSA), Wiedeń
BKA - Bayerisches Kriegsarchiv, Monachium
CK- Centralkanzlei (KM), Wiedeń
CP- Correspondance Politique (Quai d'Orsay), Paryż
FO- Sprawy Zagraniczne (PRO), Londyn
HHSA - Haus-Hof-und Staatsarchiv, Wiedeń
IB - lnformationsbiiro, Wiedeń
KA- Kriegsarchiv, Wiedeń
KM - Kriegsministerium, Wiedeń
MKSM - Militarkanzlei Seiner Majestat (KA), Wiedeń
J1R- Memoirs-Reconnaissances (AAT), Vincennes
OMZ- Osterreichische Militarische Zeitschrilt
PA- Archiwum Polityczne (HHSA), Wiedeń
POM - Protokolle des osterreichischen Ministerrates
PRO - Public Record Oflice, Londyn
SŁO"WNIK NAZ"W" ~IEJSCO"W"OŚCI
( CZESKO-NI.EJKI.ECKI)
Charbuzlce (cz.)- niem. Karbusitz
Dlouhe Dvory (cz.)- niem. LangenhoF
Dvilr Kra.Jove nad Labem (cz.)- niem. KOniginhofan der E/be (polskie tłumaczenie Dwór
Królowej nad Łabą)
Hoiice (cz.) -niem. Horschitz
Hradec .Kralove (cz.) - KOniggratz
Jićin (cz.)- Jitschin lub Gitschin (pol.Jiczyn)
Josefov (cz.) - niem. Josephstadt
Kostelca (cz.) -niem. Kosteletz
KlenJce (cz.) -niem. Kriznic
KukJeny (cz.) -niem. KukJen
L1berec (cz.) -niem. Reichenberg
Mikulov (cz.)- niem. Nikolsburg
Mokrovousy (cz.) - nu~m. Nassenbart
Mlad.;i Boleslav (cz.)- niem.jungbunzl.:~u
Mnichovo Hradgte (cz.)- niem. Miinchengr.iitz
Moravsk.i T'i-ebovoi (cz.)- nn•m. M.iihrisch Triib.:~u
Novj- R.okytnik (cz.)- nJc~m. Neu Rognitz
C>poćno (cz.)- nu~m. Opotschno (pol. (_"Jpoczno)
P•Jnikov (cz.)- nrem. PHnikdu
Probluz (cz.)- niem. ProbJus
R.aćJce (c z.) -niem. R.atschitz
Rozbi'-i-i.::e (.:z.) - nu:m. Rosberschitz
R.ub1nov1cc (.:z.) -niem. Rudersdorf
Stt-lteż (.::z.)- niem. Trzitlc,...:h (pal. Trzy•.;,.~:;.i;)
.ę:::z~~ct.;~.) :::r::~~f,..e~resien,..tadt
Trutnov (cz.) -""'"m. ·rrauten.au
;r::F.."z":.:..,Sc(}z.) ~·;:';;~~:;::~stadtl

Indeks
Abele, Vincenz, generał, 164, 166, 195, 197, 274, 278
Albert, następca tronu Saksonii; działania nad Izerą 132, 135-139; podJiczinem 190,
192, 194, 197, 198; pod Sadową, 220,239,251,;
Albrecht, arcyksiążę austriacki (w 1866 dowódcaArmii Południowej) 54, 66, 70, 126-
130, 285, 287, 288, 300; nominacja na dowódcę Armii Południowej 74; plan wojny
z Włochami 75-80; plan bitwy pod Custozą 100-104; pod Custozą 109, 112, 114,
116, 122, 124-125
Aleksander II, car Rosji 52,291, 294
Aleksander, książę Hesji 81, 84-85
Amadeusz, książę włoski 118
Appiano, Karl, generał 229, 232, 258-261
Armia lzery: pod Jiczinem 192, 194, 197-198; pod Mnichovym Hradiśte 164; pod
Podolem 139; sformowanie 71
artyleria 21, 217, 299, 301
August, książę Wirtembergii (w 1866dowódca pruskiego korpusu gwardii) 142, 167, 170
11bateria martwych" 260
Bauer, Ferdinand, pułkownik 115
Baumgarten, Alois, generał (austriacki "szefoperacyjny" pod Sadową) 218, 228, 244,
250,252,255,259,266
Bazaine, Fran~ois, marszałek 296
Beck, Friedrich, podpułkownik 212, 222, 293
Bełcredi, Richard, hrabia (austriacki minister stanu 1865-1861 ) 141, 291
Benedek, Ludwig, generał (w 1866 dowódca Armii Północnej), 34; po Sadowej 283,
285, 288; pod Sadową 217, 221, 228-230, 236, 241-245, 250, 257, 260-263, 266-
268, 270-271; prowadzenie wojny przed Sadową 58, 64, ;-1, 73, 75, 131-133, 135,
142,144, 151, 158, 161, 173, 182-187, 189, 197,200,204-205,210,213,; przyjaźń
z Heniksteinem 36, 222; szybki awans 35; reputacja 36, 65; idee taktyczne 44
Bernhardi, Theodor 94, 95, 98
Beyer, Gustav, generał 84, 85, 87
Bismarck, Otto von, hrabia (w 1866 pruski premier) 23, 48, 51-53, 61, 70, 76, 80,
94, 142, 154, 208, 226, 285-291, 298; kryzys armii w 1862 26-27; cele strategiczne
w 1866,49
Bittenfeld, Karl Herwarth von, generał (w 1866 dowódca pruskiej Armii Łaby) 62, 64,
137,217; pod Sadową 221,223-225,236,238,240, 251,255,262,278-279; działania
nad lzerą 164, 166
Bixio, Nino, generał 112, 114, 117, 289

·---- [NOEKS 321
Blumenthal, Albrecht, generał (w 1866 szefsztabu 2. Armii pruskiej) 133, 209, 225
Bonin, Adolt: generał (w 1866 dowódca pruskiego IKorpusu) 142, 151, 154, 170, 280
Bruck, Ludwig 47
Canstein, Philipp von, generał 239, 25 l, 255
Catty, Adolt: pułkownik 236, 261
Cavour, Camillo Benso di, hrabia 58
Cerale, Enrico, generał lOS, 114
Cesarstwo Niemiec, powstanie 296
Chlum, zdobycie przez Prusaków 218, 232, 250, 257,259-262
Cialdini, Enrico, generał (w 1866 dowódca włoskiej Armii Padu) 76, 79; spór z La
Marmorą 95,97-100; rola wwojnie 1866 roku 288-289
Clam-Gallas, Eduard, generał (w 1866 dowódca austriackiego I Korpusu) 164; pod
Jiczinem 191, 194, 197; działania nad Izerą 132, 135, 138-141
Clausewitz, Carl von 300; dziedzictwo 23, 38, 292; "0 wojnie" 18, 20
Coudenhove, Karl, general72, 186, 189,213,224,250,263,276,278,283
Crenneville, Franz Folliot, generał, 38, 70, 222
Custoza, bitwa l07; plan Albrechta l00-104; atak Austriaków 116-118, 120; niezdol
ność Austriaków do pościgu 123-125; plan włoski 95-98; szarża Pulza 112-113; walka
o wzgórza nad Mincio114-123
Daun, Leopold, feldmarszałek 66, 204, 205
Degenfeld, August von, generał 38
Delbriick, Rudolf48, 60
Delia Rocca, Enrico, generał (w 1866 dowódca włoskiego II Korpusu) 94, 107, 109,
110,112-114117,120,122,128
Dubenec, pozycja 189, 200,202,205
Durando, Giacomo, generał (w 1866 dowódca włoskiego I Korpusu) 104, 109, 115,
120, 122
Dvilr Krilove, pozycja 186, 190,200
Edelsheim, Leopold, generał: podjiczinem 194, 195, 199; pod Sadową 215,220,239,
262, 276; działania nad lzerą 132, 135, 137
Ernest, arcyksiążę austriacki (w 1866 dowódca III Korpusu) 54, 194, 198; pod Sado
wą229,236,247,257,266
Fabrice, Georg, generał (w 1866 szefsztabu saksońskiego) 192, 198
Falckenstein, Eduard Vogel von, generał (w 1866dowódca pruskiej Armii Zachodniej)
29, 62, 85-86
Festetics, Tassilo, generał (w 1866 dowódca austriackiego IV Korpusu) 173, 176, 211,
230,232,233
Flies, Eduard, generał 87-88
Forty Czworoboku 13, 39, 56,61, 76,80,90, 95, 96, 98, 123, 127,289,
Fragnern, Gustav, generał177, 178
Franciszek H, król Neapolu 90
Franciszek Józef l, cesarz Austrii: wybór Benedeka na naczelnego dowódcę 34;
dziaWność po wojnie 289, 293; sprzeciw wobec reform armii 38; rola w 1866 60, 70,
71, 73, 125; uwagi taktyczne 40-42, 213; cele wojenne w 1866 303

322 INDEKS
Franek, Karl, generał 37, 38
Fransecki, Eduard von, generał 139, 166; pod Sadową 228, 230, 232-237, 241-242,
252,254,257
Friedjung, debata lS
Froeschwiller, bitwa 296, 304
Fryderyk Karol, książę pruski (w 1866 dowódca l. Armii): dowodzenie przed Sadową
62, 137, 157, 163, 166, 190, 209; zachowanie pod Sadową 221, 226, 229, 235, 255,
281; w 1870 296
Fryderyk Wielki, król Prus 24, 26,49; taktyka 17,32; wojny z Austrią 30,68, 173,200
Fryderyk Wilhelm, następca tronu Prus (w 1866 dowódca 2. Armii): dowodzenie
przed Sadową 62, 64, 142, 209; zachowanie pod Sadową 243,249, 277; w 1870 296
Gablenz, Ludwig, generał (w 1866 dowódca austriackiego X Korpusu) 54; pod
Sadową 247, 252, 256, 262-266, 273; pod Trutnovem 143, 152, 154, 156; fiasko pod
Trzycieżą 160, 168, 170, 182
Garibaldi, Giuseppe, generał (w 1866 dowódca włoskiego korpusu ochotników) S7.
58,76,92,95,99, 126,130,288,290
Goeben, August, generał 84, 86, 87,
Gondrecourt, Leopold, generał 135-136, 192, 197, 199, 213, 247, 267, 269, 274-276
Govone, Giuseppe, generał 118, 120, 122, 287
Gravelotte, bitwa 296, 304
Grivicic, Georg, generał 143, 152, 154, 156, 168, 170-172, 184
Groben, August, kapitan 260
Guderian, Heinz, generał 14, 298
Hanower, królestwo 25, 27, 30, 49, 52, 62, 72, 82, 84-88, 182, 208, 286, 304
Hartung, Ernst, generał (w 1866 dowódca austriackiego lX Korpusu) 78, 102, 110.
116, 122, 123
Henikstein, Alfred, generał (w 1866 szef austriackiego sztabu głównego); nominacja
na szefa sztabu w 1864 36-38, 66; rola w kampanii 14, 142, 158, 197, 204, 221-222,
228,244,262,266
Henriquez, Gustav, generał 185, 254, 257
Hess, Heinrich, feldmarszałek 34,40, 73, 74, 123,281
Hindenburg, Paul von, porucznik 269
Hitler, Adolf298, 303
Hoffmeister, Eduard, kapitan 244-245
Holstein, Wilhelm, książę 206
Horn, Heinrich, generał 139, 225, 228, 238, 249
Humbert, następca tronu Włoch 112-114, 117
jazda 277, 299
Jiczin, bitwa 190-200
John, generał Franz (w 1866 szefsztabu .mstriackiej Armii Południowej) 75; pod Cu
stozą 109, 112, 114, 116; plan bitwy pod Custoz.) 78, 101
Jomini, Antoine Henri 28, 30, 202, 210, 295
Jonak,Johann, pułkownik 145, 148, 269
Józef, arcyksiążę austriacki 258

INDEKS
karabiny 15, 17, 21, 41-42, 130; pruski karabin iglicowy 31
Karol Albert, król Włoch 123
Karol, arcyksiążę austriacki 38, 124
Karol, książę Bawarii 85
Kirchsberg,Julius, general260
Kissingen, bitwa 30l
Knebel, Albert, pułkownik 152, 154, 156, 168, 170, 213
Kompromis roku 1867 (Ausgleich) 290
Kongres wiedeński (1815) 25, 45, 48, 54, 57
Konwencja zGastein (1865) Sl-53
Kreyssem, Leopold, generall78, 180
Krismanic, Gideon, generał ("szef operacyjny" austriackiej Armii Pólnocnej przed
Sadową) 54: nominacja na szefa operacyjnego 66; pod Sadową 244, 248, 262, 264,
267; rola przed Sadową 204, 206, 215, 220-224,228
Kriz, Ferdinand, pułkownik 70, 75, 244, 262, 270, 276
Kuhn, Franz, general126, 293, 294
Kuiivody, potyczka 135, 136, 140, 160
kwestia Szlezwiku-Holsztynu 27, 29, 36, 49-53, 61, 72
kwestie medyczne 23, 116, 130, 156
La Marmora, Alfonso, generał (w 1866 dowódca włoskiej Armii Mincio) 76, 94, 99;
pod Custozą 109-113, 117-120, 123-128; plan w1866 96
Landwehra (Prusy) 18, 26, 27, 61, 88
Langensalza, bitwa 87-88
Leopold, arcyksiążę austriacki (dowódca VIII Korpusu przed Sadową); pod Skalicami
174, 177, 180
Liechtenstein, Friedrich, książę 74, 276
Lissa, bitwa 288, 289
Litzelhofen, Eduard, pułkownik 160, 194, 199
Ludendorff, Erich, general298
MacMahon, Patrice, marszalek 296
Manstein,Albrecht von, generał240
Manteuffel, Edwin von, generał84, 88
Maroicic, Joseph, generał (w 1866 dowódca austriackiego VII Korpusu) 78-80, l02,
114, 118, l I9, 122-124, 130, 289
Mars-la-Tour, bitwa 296
Mensdorff, Alexander, generał (w 1866 minister spraw zagranicznych Austrii) S1-53,
61-62,283,285,288
Miliutin, Dmitrij, generał294
Mnichovo Hradiśte, bitwa 163-167
Moering, Karl, generał 53, 104, 107, 122, 125, 289
Mollinary, Anton, generał (dowódca austriackiego IV Korpusu pod Sadową) 54; pod
Sadową 230, 232-237,242-243,245, 247, 256, 257, 259, 279,281

324 INDEKS
Moltke, Helmuth von, generał (w I866 szefpruskiego sztabu głównego): nominacja
23; kryzys armii w 1862 26; pod Sadową 226,235,240,241,252,254-255, 278-280;
prowadzenie wojny przed Sadową 61, 137, 157, 167, 182, 190, 208-210, 220-221;
ofensywa na Wiedeń 285; dziedzictwo militarne 292, 295-299, 301; mobilizacja
w 1866 61; działania wNiemczech 30, 62, 84-88, 131; wsparcie Cialdiniego 97; refor
my 23, 26; strategia 26-29; taktyka 30, 32
Mondel, Friedrich, pułkownik 143, 151, 152, 154, 168, 170,267
Miiller, Eugen, porucznik 270-271
Murat, Lucien 90, 286
Mutius, Louis, generał (w 1866 dowódca pruskiego VI Korpusu) 142, 173, 176, 184,
250,252,254,255,271,279,280
Nachod, bitwa 145-151
Napoleon I, cesarz Francji 18-21,28,29,39, 45,247
Napoleon III, cesarz Francji: francuska polityka w 1866 52, 61, 89,220,279, 285-286;
wojna w 1859 21, 23; wojna w 1870 296, 299
Neuber, August, pułkownik 62, 204, 245, 261, 262, 266
Ney, Edgar, generał 126
Ołomuniec: austriacki obóz w 1866 131, 205; odwrót Benedeka po Sadowej 279,
285; traktat 25
Pelikan,Joseph, pułkownik 198
Petitti, Agostino, generał 94, 98-100, 11S, 120
Pettinengo, Ignazio, generał 93, 95
Pianell, Giuseppe, generał 115
Piret, Eugen, generał 107, 113-115, 122
Piret, Ludwig, generał 164, 195-199, 213
Pius IX, papież 57, 130,290
Pockh, Karl, generał 234, 235
Podol, bitwa 137-141
Poschacher, Ferdinand, generał 139, 140, 164, 194, 198,212,275
Pulz, Ludwig, pułkownik 107, 110-114, 120, 122, 124
Radetzky,Joseph, feldmarszałek 19, 22, 56, 96, 101, 123, 125, 127, 128, 129, 2-o
Ramming, Wilhelm, generał (w 1866 dowódca austriackiego VI Korpusu) S.J.. 213;
pod Sadową 241, 244, 247-251, 256, 266-269, 271, 273, 278-280; pod Skali(ami 173,
176, 181; pod Nachodem 143-145, 1-1-8-152
Ringelsheim,Joseph, generał 164, 19S, 197, 198, 211. 27-J.
Rodakowski, Joseph [wł. Maksymilian], pułkownik 112-11-J.
Rodic, Gabriel, generał (w 1866 dowódca austriackiego V Korpusu) 78, 102, lOS.
112,115,119, 120, 123, 124
Roon, Albrecht von, generał (w 1866 pruski minister wojny) 23, 26, 27, 29, 88,208,292
Rosja, rola 1866 52, 70, 285,291
Rouher, Eugene 90
Rozejm w Mikulovie 285-287
Rozejm z Cormons 289-290
Rubinovice, bitwa 171-172

----- INDEKS
Rupprecht, Friedrich, generałll4, 119, 122
Sacken, Adolf, major 242, 248-250
325
Sadowa, bitwa: austriacka "rada wojenna" 212-21S; austriacki odwrót 279, 285; apatia
Benedeka 241; pozycja nad Bystrzycą 211, 217-218; bitwa kawalerii pod Stfezetica
mi 276-278; Armia Łaby oskrzydla Benedeka 251-258; walki nad Bystrzycą 226-229;
plan bitwy Krismanica 221-224; Mollinary atakuje las Svib 230-236; plan bitwy Molt
kego 221; niemożność pościgu Moltkego 278-281; l. Armia pruska bliska załamania
247-249; zdobycie Chlumu przez Prusaków 258-262; niepokój Ramminga 250-251;
2. Armia oskrzydla Benedeka 253-258; legenda 297-298
Saksonia, królestwo 2S, 27, 29, 30, 45,49,53,61,64,67, 70, 72,82,84, 131,286,287,304
Schlietfen, Alfred von, feldmarszałek 297; plan Schlietfena 297-298
Schulz, Karl, generall74, 178, 180, 25 l
Scudier, Anton, generałll8-120, 122
Sedan, bitwa 296, 297, 299
Sirtori,Giuseppe,generałl05,109,115,117,119,122
Skalice, bihva 172-181
Sojusz prusko-włoski (1866) 52
Spicheren, bitwa 296, 304
Steinmetz,Karl,general65, 142,144,145,148-152,167,173-174,176-178,180-181,
280,296
Stransky, Karl, kapitan 204, 271
Strategia: odmienne szkoły 26, 28, 30, 34, 38-39, 296
Stfezetice, bitwa jazdy 276-278
Sviniśtany, bitwa 173, 176, 200
Taktyka: taktyka ogniowa 32-33,43, 136, 301; taktyka kolumn szturmowych 32-33,42
Tann, Ludwig von der, generał301
Taxis, Emerich Thurn und, książę 133, 189, 206, 223, 230, 236, 254, 259, 279
Tegetthoff, Wilhelm, admirał289
Thom, Michael, pułkownik 185,254
Thun, Karl, generał (w 1866 dowódca austriackiego II Korpusu) 132, 184,205,213,
232,234,236,242,254-257,279
Toply,Johann, pułkownik 102, 118, 122, 124
Traktaty pokojowe 286, 290
Trutnov, bitwa l57
Trzycież, bitwa 167-171
Tumpling, Ludwig, generałl9l, 194-197, 199, 240, 295
Turnov, potyczka 140
Usedom, Guido, hrabia 94, 98
Voigts-Rhetz, Konstantin, generał (w 1866 szefsztabu pruskiej l. Armii) 164, 209, 221
Waldersee, Alfred von, generał 297
Waldstitten, Georg, pułkownik 149, 269
Weber,Joseph, generał (dowódca austriackiego VIII Korpusu pod Sadową) 239, 25 l,
252,255,262
Weckbecker, Hugo, generał 102, 107, 116-118

Wojna austriacko-pruska-wojna-austrii-z-prusami-i-wlochami-w-1866-roku

Recommandé

Recommandé

Contenu connexe

Tendances

Tendances (13)

En vedette

En vedette (20)

Similaire à Wojna austriacko-pruska-wojna-austrii-z-prusami-i-wlochami-w-1866-roku

Similaire à Wojna austriacko-pruska-wojna-austrii-z-prusami-i-wlochami-w-1866-roku (20)

Plus de Księgarnia Grzbiet

Plus de Księgarnia Grzbiet (20)

Wojna austriacko-pruska-wojna-austrii-z-prusami-i-wlochami-w-1866-roku