Recommandé
Recommandé
Contenu connexe
Tendances
Tendances (20)
Similaire à Pedagogika w sporcie
Similaire à Pedagogika w sporcie (20)
Plus de Krakowski Instytut Rozwoju Edukacji
Plus de Krakowski Instytut Rozwoju Edukacji (9)
Pedagogika w sporcie
- 2. Nazwa „pedagogika” wywodzi się z języka greckiego: •pais – chłopiec •ago - prowadzę PEDAGOGIKA
- 3. PEDAGOGIKA „Jednorodna nauka zajmująca się całością zjawisk wychowawczych – tzn.: • warunkami, w których one przebiegają, • celami, którym one służą • procesem i treścią działalności wychowawczej • metodami, które mają jej zapewnić skuteczność, oraz • instytucjami, które tę działalność prowadzą.” (B. Suchodolski)
- 4. Pedagogika „Nauka o wychowaniu, której przedmiotem badań jest działalność wychowawcza, mająca na celu wyposażenie całego społeczeństwa, a przede wszystkim młodego pokolenia w wiedzę, sprawności ogólne i zawodowe, zainteresowania, systemy wartości, postawy i przekonania oraz przysposobienie do oddziaływania na własny rozwój.” (W. Okoń)
- 5. Nauki pedagogiczne Przedmiotem swoistych badań czynią one obszar rzeczywistości społecznej, który nazywa się wychowaniem oraz określa się takimi pojęciami bliskoznacznymi jak: socjalizacja i edukacja.
- 6. Wychowanie, socjalizacja i edukacja to wyodrębnione obszary życia społecznego, będące bytami, które przyjmują postać faktów, zdarzeń i procesów, w których uczestniczą wchodzące ze sobą w określone relacje podmioty: • rodzice – dzieci • nauczyciele – uczniowie • wychowawcy – wychowankowie • opiekunowie – podopieczni • przełożeni - podwładni
- 7. Co rozumiemy przez pojęcie „kultura fizyczna”? Kultura fizyczna – to względnie zintegrowany i utrwalony system zachowań w dziedzinie: • dbałości o rozwój fizyczny • sprawności ruchowej • zdrowia • urody • cielesnej doskonałości • ekspresji człowieka przebiegający według przyjętych w danej zbiorowości wzorów, a także rezultaty owych zachowań.
- 8. „Kultura fizyczna to ogół wytworów o charakterze materialnym i niematerialnym w dziedzinie dbałości o ciało i fizyczne funkcjonowanie człowieka, uznawanych wartości i wzorów postępowania, które zostały zobiektywizowane.” (W. Osiński)
- 9. Podstawowe formy kultury fizycznej • Sport • Rekreacja fizyczna • Rehabilitacja ruchowa • Turystyka • Wychowanie fizyczne
- 10. Rekreacja fizyczna • Specyficzny rodzaj aktywności ruchowej służący podnoszeniu sprawności fizycznej oraz regeneracji sił biopsychicznych, a także wypoczynkowi człowieka. • Przyjmuje postać: wczasową, uzdrowiskową, turystyczną, indywidualną, zbiorową. • Odwołuje się do różnych dyscyplin sportowych. • Zależy od motywacji.
- 11. Rehabilitacja ruchowa • Polega na intensywnej pomocy w przywracaniu sprawności fizycznej i przystosowaniu do zmienionych warunków życia.
- 12. Turystyka • Zorganizowane zbiorowe lub indywidualne wyjazdy poza miejsce stałego zamieszkania, przemieszczanie się po obcym terenie w celach krajoznawczych lub wypoczynkowych. • Do podstawowych form należą: wędrówki, podróżowanie, rajdy, złazy, biwakowanie, wypady, majówki, pikniki, przechadzki.
- 13. Wychowanie fizyczne • To forma uczestnictwa w Kulturze Fizycznej młodych pokoleń, której celem jest wspomaganie rozwoju fizycznego, motorycznego, zdrowia i urody oraz przygotowania do podtrzymywania i pomnażania tych właściwości w życiu późniejszym.
- 14. Sport, świadoma aktywność człowieka, której istotę stanowią: 1) indywidualne lub zespołowe współzawodnictwo ludzi (niekiedy z udziałem zwierząt) w pokonywaniu czasu, przestrzeni, przeszkód naturalnych lub sztucznych oraz przeciwnika, przy czym elementy te występują łącznie lub rozdzielnie w proporcjach zależnych od dyscypliny sportu; 2) doskonalenie walorów fizycznych (siły, szybkości, skoczności, wytrzymałości, zręczności i precyzji działania) równolegle do doskonalenia sił psychicznych, w tym cech woli i charakteru, zasad moralnych i umiejętności taktyczno-koncepcyjnych;
- 15. 3) dobrowolność uczestnictwa; 4) podporządkowanie się regułom gry – skodyfikowanym, uznawanym zwyczajowo lub doraźnie umownym, wynikającym z istoty danej dyscypliny lub konkurencji sportu, a pod względem etycznym z zasady fair play; 5) brak bezpośrednich celów pozasportowych, jak militarnych i produkcyjnych. (Lipoński W., Humanistyczna encyklopedia sportu. „Sport i Turystyka”, Warszawa 1987, s. 31)
- 16. Podstawowe pojęcia pedagogiki sportu • Wychowanie – wszelkie zmierzone i niezamierzone działania w formie interakcji społecznych, mające na celu wywołanie trwałych, pożądanych zmian w osobowości wychowanka. • Interakcje społeczne – wzajemne oddziaływania trenera i zawodnika. • Zmiany w osobowości wychowanka – pożądane (prawidłowe społecznie) postawy wychowanka (zawodnika).
- 17. • Uczenie się – jest procesem nabywania względnie trwałych zmian w szeroko rozumianym zachowaniu (wiadomości, umiejętności, postawy, nawyki sportowe) w toku bezpośredniego i pośredniego poznawania rzeczywistości. • Nauczanie – jest procesem kierowania uczeniem się uczniów.
- 18. • Kształcenie – to system działań zmierzających do tego, aby uczącej się jednostce umożliwić poznawanie świata, przygotowanie się do zmieniania świata i ukształtowania własnej osobowości. (W. Okoń)
- 19. Wychowanie sportowe To całokształt świadomych działań pedagogicznych zmierzających do wyzwalania świadomej i dobrowolnej aktywności fizycznej uczniów w celu zaspokojenia naturalnej potrzeby różnych form ruchu, przyczyniających się do prawidłowego rozwoju biologicznego oraz umacniania zachowań i postaw prosomatycznych.
- 20. Formy wychowania sportowego • ruch fizyczny, • zabawy i gry sportowe, • imprezy sportowe, • różnorodna aktywność fizyczna służąca doskonaleniu własnych cech fizycznych, psychicznych, umysłowych i moralnych.
- 21. Pedagogika sportu • Jest jednym z elementów składowych (subdyscyplin) pedagogiki, jako nauki o wychowaniu. • Jest to obszar wiedzy dotyczący czynności i działań socjalizacyjnych, wychowawczych oraz edukacyjnych w szeroko rozumianej kulturze fizycznej, a zwłaszcza w sporcie. • Zajmuje się celami, zadaniami, zasadami, formami, metodami oraz środkami pedagogicznymi mającymi zastosowanie w sporcie.
- 22. Przedmiotem zainteresowań pedagogiki sportu jest: wychowanie sportowe, którego celem jest: • STYMULACJA – czyli uruchamianie czynników pobudzających rozwój ucznia / zawodnika; • ADAPTACJA – czyli przygotowanie do życia; • KOREKCJA – czyli usuwanie skutków niesprzyjających rozwojowi.
- 23. Głównym celem wychowania jest wszechstronny i harmonijny rozwój człowieka pod względem: •umysłowym (wychowanie intelektualne) – przez naukę, •estetycznym (wychowanie estetyczne) – przez sztukę, •moralnym (wychowanie etyczne) – przez grupę społeczną, •fizycznym (wychowanie fizyczne) – przez sport, rekreację fizyczną i turystykę, •politechnicznym (wychowanie poprzez pracę).
- 24. Wychowanie fizyczne to nie tylko uczestnictwo w sporcie czy rekreacji, lecz warunek pełniejszego i szybszego uzyskania wielu celów edukacyjnych.
- 25. Edukacja Edukacja – odwołuje się do wyrabiania umiejętności i sprawności życiowych, których potencjalne możliwości można kształtować przez sport i aktywność fizyczną: • świadomość własnej wartości, • umiejętność podejmowania decyzji, • umiejętność oceniania ryzyka, • tworzenie własnej hierarchii wartości, • umiejętność współpracy i współzawodnictwa,
- 26. Edukacja (c.d.) • zdolność do kompromisu, • rozwiązywanie konfliktów, negocjacje, • rozumienie norm społecznych, • umiejętność panowania nad własnym ciałem, • kierowanie stresem, • dyscyplina posługiwania się językiem, • umiejętność gospodarowania czasem, • umiejętność przetrwania w trudnych warunkach.
- 27. Wartości rozwoju intelektualnego człowieka poprzez sport i aktywność fizyczną • Odreagowanie negatywnych skutków stresu. • System ćwiczeń zmierzających do kształcenia spostrzegania (rozwój, kształcenie zmysłów). • Rozwój logicznego myślenia, analizy i syntezy myślowej (gry zespołowe). • Umiejętność podejmowania decyzji. • Somatyczne uwarunkowania psychicznego rozwoju człowieka. (Z. Gilewicz)
- 28. Wychowanie moralne • Moralność – system norm określających w jaki sposób człowiek powinien żyć. • Celem wychowania moralnego jest ukształtowanie pozytywnych postaw społeczno – moralnych. • Postawa moralna – to dyspozycje, które pobudzają jednostkę do zachowań mniej lub bardziej zgodnych z jakimiś zasadami moralnymi.
- 29. Mechanizmy kształtowania się postaw moralnych • Mechanizm wzmacniania wewnętrznego. • Mechanizm pełnienia ról społecznych. • Bliski kontakt międzyjednostkowy. • Mechanizm integracji wewnętrznej.
- 30. Wartości rozwoju moralnego przez sport i aktywność fizyczną • Gry zespołowe zawierają komplikujące się sytuacje, w których trzeba działać wytrwale, w sposób opanowany. • Utrwalone nawyki i przyzwyczajenia moralne (fair play) przenoszą się na stosunek do innych i do siebie. • Treningi sportowe wytwarzają takie cechy osobowe, jak między innymi: samodyscyplina, konsekwencja, cierpliwość, wytrwałość, odporność na niepowodzenia, sumienność.
- 31. • W czasie gier kształtują się takie postawy jak: postawy współdziałania i rywalizacji, umiejętność zachowania się sytuacji przegranej i wygranej. • Współzawodnictwo w sporcie pomaga wytworzyć obiektywny stosunek do siebie i innych.
- 32. Wychowanie estetyczne • Celem wychowania estetycznego jest przyswojenie wychowankom wiedzy o różnych dziedzinach sztuki, jej tradycji i historii oraz umiejętności jej przeżywania i poznawania. • Zadaniem wychowania estetycznego jest wykształcenie postawy umiejętności przeżywania sztuki (konsumpcji sztuki) oraz postawy aktywnego twórcy sztuki.
- 33. Wartości rozwoju postaw estetycznych poprzez sport i aktywność fizyczną • Pojęcia: harmonia ruchów, rytm, symetria są potrzebne do formowania ideałów zarówno budowy ciała, jak i kategorii estetycznych związanych z ruchem. • Na styku sportu i estetyki znajduje się dział ćwiczeń muzyczno – ruchowych (gimnastyka artystyczna, pływanie synchroniczne, taniec). • Przeżycia widowisk sportowych.
- 34. • Sport jest nie tylko tematem dzieł sztuki ale również sztuką kształtowania piękna ruchu, a poprzez ten ruch modelowania własnego ciała według norm estetycznych. • Specyficzna moda ubiorów sportowych.
- 35. Metody wychowania to… „Każdy wyodrębniony sposób postępowania polegający na wywieraniu wpływu na aktywność wychowanka w danej sytuacji.” (B. Suchodolski)
- 36. Metody wpływu osobistego wychowawcy (trenera) METODA NAGRADZANIA Polega na tworzeniu atrakcyjnych dla jednostki zdarzeń w następstwie jej określonych czynności. METODA KARANIA Polega na tworzeniu awersyjnych dla jednostki zdarzeń.
- 37. METODA MODELOWANIA To kształtowanie u wychowanka w pożądanym kierunku modeli zachowań już istniejących albo organizowanie wychowankowi kontaktu z nowymi modelami. METODA PERSWAZYJNA Polega na przekazywaniu wychowankowi komunikatów językowych w celu zmiany jego przekonań.
- 38. METODA ZADANIOWA Wychowawca (trener) tworzy realne sytuacje, będące dla wychowanków wyzwaniem. Działania te prowadzą zwrotnie do pożądanych zmian w jego psychice.
- 39. Grupowe metody wychowania Wychowawca (trener) rezygnuje z bezpośredniego oddziaływania na wychowanka – stara się natomiast ukształtować jego społeczne otoczenie (przede wszystkim jego grupę) w taki sposób, aby wywierany przez nią wpływ prowadził do zmian w samym wychowanku.
- 40. • Najważniejsza w tym procesie jest analiza wyników, jakim podlega jednostka ze strony własnej grupy społecznej. • Wychowawca, uznając związek wychowanka z grupą stara się wykorzystać naturalny wpływ grupy, by wywołać określone zmiany w wychowanku, w pewnym sensie usiłuje uczynić grupę samodzielnym wychowawcą lub przynajmniej sojusznikiem wzmacniającym jego osobiste oddziaływania.
- 41. Modyfikacja odniesienia porównawczego Można oddziaływać na jednostkę poprzez to, co staje się dla niej układem odniesienia porównawczego, to jest pewnym wzorcem, za pomocą którego definiuje ona sama siebie i swoją sytuację.
- 42. Odniesienie porównawcze jest znacznie mniej podatne na manipulacje wychowawcy niż inne metody. Jest to kształtowanie jakiegoś fragmentu społecznego otoczenia, w nadziei, że jednostka zechce akurat na tym otoczeniu oprzeć swoją orientację rzeczywistości.
- 43. Odniesienie porównawcze może wpływać na: • Kształtowanie się pojęcia samego siebie, • Definiowanie bieżącej sytuacji, • Określenie wewnętrznego stanu podmiotu.
- 44. Dzięki odniesieniu porównawczemu jednostka może znaleźć odpowiedź na dwa ważne pytania: 1. Jaki jest mój status społeczny? 2. Jakie są moje możliwości jako jednostki?
- 46. Technika ustalenia składu grupy Ogólna reguła postępowania: • Jednostkę wykazującą deficyt wychowawczy pod względem zmiennej X (np. współpraca w zespole sportowym) należy umieścić w grupie wraz z dwiema lub więcej jednostkami, które pod względem tej zmiennej funkcjonują nieco lepiej od niej, i które ponadto są podobne do niej w głównych wymiarach porównywania się w całej zbiorowości.
- 47. • „Delegowanie” jednostek z określonym deficytem wychowawczym do pewnej grupy nie może poważnie obniżać spójności grupy. • Należy unikać zbyt dużych rozbieżności w wartościach zmiennej X.
- 48. Trudności: trudno dowolnie manipulować składem grup. Zagrożenie: • łączenie nieprzyjaciół, • rozdzielanie przyjaciół (obniżanie spójności grupy), • przeniesienie z „lepszej” do „gorszej” grupy (będzie to odebrane jako kara), • łączenie osób ze zbyt dużą rozbieżnością zmiennej X (uczeń, który ma trudności z nauką będzie źle się czul w klasie olimpijczyków). Warunek skuteczności niwelować zagrożenia.
- 49. Technika respektowania grup odniesienia • Istotą tej techniki jest przedstawienie wychowankowi pewnej wyróżnionej grupy, która składa się z członków podobnych do wychowanka. • Jest to takie stawianie za wzór, w nadziei, że jednostka odniesie się do tej grupy i zmieni na lepsze.
- 50. Modyfikacja nacisku grupowego • Nacisk – jest wpływem „skierowanym”, to znaczy wywieranym przez grupę na określoną jednostkę wyłamującą się pod pewnym względem z przyjętej linii postępowania. • Nacisk grupowy różni się od zwykłego karania i nagradzania tym, że bierze w nim udział - aktywnie lub w formie milczącego poparcia - wielu członków grupy.
- 51. • Rozwiązanie trwałe polega na wbudowaniu linii działania w kulturę grupy. • Rozwiązanie doraźne polega na wykorzystaniu faktu, że grupa dążąca do jakiegoś celu stara się podporządkować sobie poszczególnych członków, to jest sprawić, by swoimi działaniami przyczynili się do osiągnięcia wspólnego celu.
- 52. Sposoby inicjowania działań grupowych
- 53. Technika zbiorowego nagradzania i karania Nagradzanie: • Warunek skuteczności: jeśli nagroda jest atrakcyjna dla większości członków grupy, to uruchomi działania, aby zamierzenie zostało osiągnięte -> pojawi się nacisk grupowy na jednostkę, która niweluje szanse grupy na nagrodę.
- 54. Gdy kilka osób w grupie (w klasie, w drużynie) notorycznie się spóźnia, nauczyciel (trener) może podzielić klasę (drużynę) na małe grupki i powiedzieć, że ta grupa, która będzie miała najmniej spóźnień dostanie nagrodę. Od teraz grupa sama będzie temperować spóźnialskich, żeby zdobyć nagrodę.
- 55. Karanie: • Zagrożenia: w grupie zagrożonej karą może nastąpić wzrost spójności grupy lub jej spadek. • Wzrost może spowodować ustanowienie trwałych antagonistycznych stosunków z wychowawcą, a spadek przekreśla możliwość stosowanie wszystkich metod grupowych w przyszłości. • Obniżenie spójności ma miejsce w grupach od początku niespójnych, a podwyższona spójność w grupach od początku spójnych, szczególnie wtedy, gdy zagrożenie karą jest postrzegane jako nieuzasadnione.
- 56. Karanie nie jest jednak „napuszczaniem” grupy na jednostkę, która sprawia problemy wychowawcze. Grupa i jednostka są w stanie znieść nawet bardzo silny nacisk, jeśli jest wpleciony w proces dążenia do celu.
- 57. Technika współzawodnictwa • To dążenie do osiągnięcia celu będzie podyktowane chęcią okazania się lepszym od innych. Jest to oddziaływanie dość skuteczne, tym bardziej, że grypy mają tendencję do podtrzymywania i zwiększania swojej pozycji. • Warunek skuteczności: spójność.
- 58. • Zagrożenie: jeśli nie ma spójności, to jeśli dla poszczególnych członków grupa nie jest atrakcyjna, to nie zależy im na pozycji grupowej. • Istnieje też ryzyko „załamania się” jednej z współzawodniczących grup, gdy dystans między nią a najlepsza grupą jest bardzo duży i nie ma szansy na czołówkę. Wtedy grupa przestaje kontrolować postępowanie członków w obszarze współzawodnictwa. • Jeden członek grupy daje za wygraną; w normalnych warunkach odczułby nacisk grupy, ale w tej sytuacji unaocznia tylko reszcie beznadziejność sytuacji i skłania do pójścia w jego ślady.
- 59. Jak sterować siłą nacisku? Trwałe rozwiązanie: wbudowanie w kulturę grupy ograniczeń siły nacisku (normy chroniące suwerenność jednostki) lub normy bezwzględności wobec dewiantów (nie bywa stosowane w normalnym wychowaniu). Innym trwałym rozwiązaniem będzie zmiana w arsenale środków nacisku, które posiada, rozszerzenia zakresu jej uprawnień.
- 60. Rozwiązania doraźne : oparte na hipotezie, że im więcej jednostka jest w stanie zainwestować we wspólne zadanie, tym silniej będzie reagować na innych, którzy oddalają albo nie przybliżają grupy do celu. Zabiegi te polegają na manipulowaniu stopniem zaangażowania grupy w osiąganie celu; przez podwyższenie (lub obniżanie) atrakcyjności celu, albo objaśnianie (lub zaciemnianie) dróg prowadzących do celu.
- 61. • Zagrożenie: regularność i rutyna może wytrącić grupie kontrolę nad jednostkami i dopuścić do głosu indywidualne dążenia. Zbyt silny nacisk może stłumić inicjatywę i samodzielność na stałe, co może utrudniać rozwiązywanie problemów wymagających nowatorskich pomysłów i nowatorskich prób.
- 62. Jak ukierunkować nacisk na określoną jednostkę? • Najprościej sięgając po perswazję, kształtując opinię grupy o przyczynach zachowań dewiacyjnych niektórych jednostek. Ma to zmniejszyć lub zwiększyć wrażliwość jednostki na nacisk, poprzez manipulację spostrzeganej pozycji w grupie (im bardziej czuje się akceptowana, tym bardziej jest podatna na nacisk; brak uznania czyni jednostkę najwrażliwszą).
- 63. • Działania te mają tylko subtelnie zmienić postrzeganie swojej pozycji w grupie. Czasami wystarczy, by wychowawca poparł krytyką posunięcia jednostki, która jest popularna i pozwolić, żeby reszta to podchwyciła, by jego pewność pozycji została zachwiana i żeby zaczął liczyć się z opinią grupy na swój temat.
- 64. Modyfikacja norm i ról społecznych • Na kulturę grupy składa się ogół ról i norm wyznaczających działanie i współdziałanie członków grupy. Jeśli życie w grupie obejmuje wąski zakres życia jednostki, to ustanowione role nie układają się w żadną spójną całość. Im bardziej grupa uczestniczy w życiu jednostki, tym wyraźniej widać „wspólny mianownik” różnych wyspecjalizowanych urządzeń kulturowych. Ten mianownik to styl, etos lub wzór życia.
- 65. Metody modyfikacji technika arbitralnego tworzenia ról i norm • wychowawca sam tworzy nową rolę społeczną (np. rolę przywódcy). Arbitralny – ponieważ nowa rola jest w całości tworem wychowawcy.
- 66. • Warunki: stosowanie tej techniki jest uzasadnione, gdy istnieje podejrzenie, że grupa sama nie będzie w stanie samodzielnie ustalić kluczowe w niej role. Stosowana też jest w przypadku grupy małych dzieci, gdzie styl autokratyczny (jakim jest właśnie taka technika), ale życzliwy, jest najbardziej skuteczny. Zdaje też egzamin we wstępnej fazie powstawania każdej grupy.
- 67. • Zagrożenia: powstanie podwójnego systemu ról (oficjalnego i nieoficjalnego), gdzie oba systemy są sprzeczne (jeśli nie są, mogą istnieć 2 systemy). Wtedy mówi się o systemie drugiego życia. Obraca to dynamikę życia grupowego przeciw wychowawcy i jedynym sposobem jest rozbicie grupy. Najczęściej pojawia się to wtedy, kiedy ustanowione przez wychowawcę role i normy zagrażają przywilejom grupy lub jakiejś ważnej jej części.
- 68. technika decyzji grupowej • polega na inicjowaniu dyskusji w grupie znających się ludzi i doprowadzenia do jednomyślnej, jawnej decyzji. Daje to trwalsze zmiany, niż technika wykładu perswazyjnego, czy indywidualnego instruktażu. Osoby, które na prośbę przewodniczącego podejmowały decyzję w sugerowanym kierunku, angażowały się w to działanie częściej, niż ci, którzy nie musieli podejmować decyzji.
- 69. Technika ta jest też skuteczna w przypadku stanowienia norm i ról, trzeba je jednak wprowadzać demokratycznie. Taka technika nie tylko „popycha” grupę w pewnym kierunku, ale też zmniejsza opór wobec zmiany (ponieważ to grupa podejmowała decyzje).
- 70. technika pobudzania wynalazczości kulturowej • istotą jest stawianie zadań, lecz nie chodzi o uruchomienie procesów nacisku grupowego, ale o wbudowanie nowych doświadczeń społecznych w kulturę grupy. Należy tak zmienić sytuację, aby grupa ustaliła nowe normy postępowania (przy czym normy te muszą być wychowawczo poprawne).
- 71. Warunki skuteczności: • obmyślenie działań grupowych, które z największym prawdopodobieństwem mogłyby uruchomić pożądane zachowania jednostek; • postawienie grupy przed odpowiednim zadaniem; • bieżąca obserwacja procesów grupowych i korygowania niepożądanych skutków ubocznych; • pomoc w uświadomieniu sobie przez grupę własnych osiągnięć.
- 72. Modyfikacja kulturowego wzoru życia • Próby tworzenia i modyfikacji wzoru polegają na wprowadzeniu elementu kultury, który mógłby stać się elementem integracji, lub na pobudzaniu wynalazczości grupy. • Żeby pobudzić wynalazczość trzeba wywołać takie zdarzenia, których kultura danej grupy nie jest w stanie kontrolować ze względu na brak odpowiednich narzędzi. • Niedostatek kontroli jest wtedy, kiedy kultura nie dostarcza wyraźnych wskazówek jak wspólnie działać, by osiągnąć postawiony cel.
- 73. Warunek powodzenia: spójność grupy, ponieważ doprowadzenie grupy do przeżycia trudności czasowo osłabia spójność. Każdy kryzys prowadzi do wzrostu konfliktów interpersonalnych, które mogą doprowadzić do rozpadu grupy w pewnych warunkach.
- 74. Te warunki to: • zewnętrzne (związane z istnieniem w otoczeniu grupy innych grup, w których członkowstwo stało się bardziej cenne, niż do tej pory. Wychowawca wiedząc o takiej sytuacji powinien ostrożnie posługiwać się tą techniką) • wewnętrzne (spójność – jeśli jest słaba, to grupa się rozpadnie).
- 75. Modyfikacja poprzez wprowadzenie kodeksu Wprowadzić kodeks, to znaczy sprawić, by określone maksymy były znane w dosłownym brzmieniu i wypowiadanie przez członków w codziennym życiu. Zagrożenia: arbitralny sposób wprowadzania kodeksu (będzie martwy), treść (jeśli jest sprzeczna z istniejącym wzorem) oraz forma (powinny być kolokwialne, lapidarne zdania, rymy i rytm).
- 76. Trener jako mistrz i nauczyciel „Dobry nauczyciel to taki, który potrafi mieć ojcowskie podejście do uczniów. Nie może być zbytnio surowy, bo go uczniowie zaniewidzą, ale też zbyt łagodny. Musi być sprawiedliwy, opanowany, cierpliwy, wytrwały, okazujący życzliwość, niosący pomoc, posiadający głęboką widzę.” (wg Kwintyliana)
- 77. Rola społeczno – zawodowa trenera - nauczyciela Ze względu na wielofunkcyjność tej roli różni autorzy podjęli próbę specyfikacji zadań, jakie pełni animator zajęć sportowo-rekreacyjnych, wyróżniając rolę: • M. Żukowska nowator, tradycjonalista, improwizator • B. Crum dydaktyk, reżyser ruchu, treser
- 78. • Z. i R. Żukowscy dydaktyk, przewodnik po wartościach własnego ciała, metodyk, innowator, organizator procesu dydaktycznego, arbiter, przewodnik, inspirator, współuczestnik ćwiczeń, wychowawca
- 79. • W. Siwiński resocjalizator (terapeuta, psycholog, pedagog rekreacji ruchowej), doradca (specjalista, ekspert), facylitator (wspomaga, zachęca, kreuje, wspiera), sublimator (powoduje uwznioślenie potrzeb aktywności ruchowej), preorientator (rozjaśnia, uwyraźnia wartości, uczula na wartości, powoduje zmiany postaw i systemów wartości), promotor (opiekun, przewodnik), koordynator, hermeneuta (uczy rozumienia i przeżywania ćwiczeń fizycznych), inicjator (pomysłodawca, inspirator).
- 80. Kompetencje pedagogiczne trenera • Zawód instruktora sportu, trenera nieustannie ewoluuje. Realia współczesnego sportu stawiają przed tą grupa zawodowa coraz większe wymagania. • Dobry szkoleniowiec na każdym etapie szkolenia powinien umiejętnie wypełniać kilka ról jednocześnie – być specjalistą w zakresie zagadnień dotyczących teorii i praktyki sportu, ale również organizatorem, menedżerem i koordynatorem.
- 81. • Dodatkowo, z powodzeniem powinien podejmować szereg wyzwań pedagogicznych (wychowawczych) i psychologicznych. • Zrozumienie wszelkich związanych z działalnością sportową zagadnień oraz umiejętne połączenie ich w procesie szkolenia, widziane jest jako priorytet podczas projektowania sukcesu w każdej dyscyplinie. • Natomiast, jako jeden z istotnych czynników warunkujących efektywność pracy szkoleniowej instruktora, widziane powinny być jego kompetencje społeczne.
- 82. Kompetencje pedagogiczne trenera • Kompetencje merytoryczne (wiedza specjalistyczna, psychologiczna, pedagogiczna – w tym dydaktyczna). • Kompetencje dydaktyczne (wypracowany własny warsztat pracy metodycznej z zawodnikami). • Kompetencje społeczne (umiejętności komunikacyjne – asertywność, aktywne słuchanie, empatia, umiejętność rozwiązywania konfliktów – negocjacje, ekspozycja społeczna).
- 83. Literatura: 1. Dziubiński Z. [red.], Sport i wychowanie, Warszawa 1992. 2. Kwieciński Z., Śliwerski B., Pedagogika, podręcznik akademicki, WN PWN, Warszawa 2003. 3. Łobocki M., Teoria wychowania w zarysie. Krakow 2006. 4. Łobocki M., Wychowanie moralne, Krakow 2007. 5. Siwiński W., Pedagogika kultury fizycznej, Wyd. AWF Poznań, Poznań 2000. 6. Sulisz S. [red.], Wychowanie fizyczne w nauczaniu zintegrowanym, WSiP, Warszawa 2005. 7. Śliwerski B., Wspołczesne teorie i nurty wychowania, podręcznik akademicki, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków, 1998. 8. Żukowska Z. [red.], Fair play, Sport I edukacja, Warszawa 1996. 9. Żukowska Z., Żukowski R. [red.], Edukacja olimpijska w reformującej się szkole, Wyd. Estrella i AWF Warszawa, Warszawa 2000. 10. Chałas K., Wychowanie ku wartościom, „Jedność”, Lublin – Kielce 2003. 11. Montessori M., Domy Dziecięce, WA „Żak”, Warszawa 2005. 12. Orłowska M., Przymus bezczynności, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2007. 13. Pawłucki A., Nauczyciel wobec wartości zdrowia, Gdańsk 1997. 14. Schoenebeck H., Antypedagogika, być i wspierać zamiast wychowywać, Agencja Wydawnicza, Warszawa 1994. 15. Żukowska Z., Ku tożsamości kultury fizycznej, Warszawa 1993.