1. Ehealth 2020
De heilige graal van meer gezondheid, betere
gezondheidszorg én minder kosten
Verbeter de
gezondheid van de
populatie
Verbeter de
‘zorg-experience’
(incl. kwaliteit, Verlaag de kosten
Hans ter Brake toegankelijkheid van zorgverlening
juni 2012
en veiligheid) per hoofd van de
populatie
3. Krachtenveld …
Zorgvraag / Kosten Verlagend
~ Zorgvraag / Kosten Verhogend
Maatschappelijke Medische en Demografische trends –
en Economische urgentie Technische ontwikkelingen Dubbele vergrijzing
Wild
Card ?
Regulering en Financiering Maatschappelijke trends –
Zorgverbeteringspotentieel Welvaart en Verwachting
• Uit de hand lopende kosten/premie
• Grote variatie in aanpak/resultaten van zorg
• Patiëntveiligheid
• Solidariteit verder onder druk
2
Bron: Benthust&Co, bewerkt
4. Meer zorg …
Zorgvraag / Kosten Verlagend
~ Zorgvraag / Kosten Verhogend
Maatschappelijke Medische en Demografische trends –
en Economische urgentie Technische ontwikkelingen Dubbele vergrijzing
Wild
Card ?
Regulering en Financiering Maatschappelijke trends –
Zorg Verbeterings-potentieel Trends Welvaart en Verwachting
• Meer Mogelijkheden
Voor:
• Meer Zorg
Van:
• Een Hogere Kwaliteit
3
Bron: Benthust&Co, bewerkt
5. Veel potentieel …
Zorgvraag / Kosten Verlagend
~ Zorgvraag / Kosten Verhogend
Maatschappelijke Medische en Demografische trends –
en Economische urgentie Technische ontwikkelingen Dubbele vergrijzing
Wild
Card ?
• Kwaliteit omhoog, kosten omlaag
Regulering en financiering Maatschappelijke Trends –
Zorgverbeteringspotentieel • Trends
Patiënt centraal Welvaart en Verwachting
• Patiënt-participatie
• Multidisciplinair
• Specialisatie
• Samenwerking
• Reallocatie Ketenzorg/ Netwerkzorg
• Health Knowledge Management
• Virtualisatie en Substitutie
• Verspilling eruit halen 4
Bron: Benthust&Co, bewerkt
6. Het wordt urgent …
Zorgvraag / Kosten Verlagend
~ Zorgvraag / Kosten Verhogend
Maatschappelijke Medische en Demografische trends –
en Economische urgentie Technische Ontwikkelingen Dubbele vergrijzing
Wild
Card ?
Regulering en Financiering Maatschappelijke Trends –
Zorgverbeteringspotentieel
!
Welvaart en Verwachting
5
Bron: Benthust&Co, bewerkt
7. ‘Risico’ van focus op
korte termijn zorgkostenbeheersing …
Zorgvraag / Kosten Verlagend
~ Zorgvraag / Kosten Verhogend
Maatschappelijke Medische en Demografische trends –
en Economische urgentie Technische ontwikkelingen Dubbele vergrijzing
Wild
Card ?
Regulering en Financiering Maatschappelijke trends –
Zorgverbeteringspotentieel Welvaart en Verwachting
• Marktwerking • Pakketverkleining
• Meer eigen betaling • Zorgonthouding en ontmoediging
• Ketenbeloning • Generieke korting
• Outcome Based Beloning • Prijs/Beloning-reductie
• Performance Management • Aanpassing Financiering
• Verschuiving naar eerste lijn • Aanpassing Regulering
6
Bron: Benthust&Co, bewerkt
8. Ook al omdat dit “Gemakkelijker”
is dan daadwerkelijke Optimalisatie
Zorgvraag / Kosten Verlagend
•
~ Zorgvraag / Kosten Verhogend
Ten koste van individuele zorgaanbieders
• Snel / Korte termijn
Medische en
Technische Ontwikkelingen
Maatschappelijke • Afdwingbaar en meetbaar Demografische Trends –
en Economische urgentie Dubbele Vergrijzing
• Ten koste van burger
Wild
Card ?
Regulering en Financiering Maatschappelijke trends –
Zorgverbeterings-potentieel Welvaart en verwachting
• Brede betrokkenheid over Netwerk/Keten heen nodig
• Vaak herdefiniëring van rol zorgorganisaties
• Vaak nog slechts Indirect Meetbaar en Opvolgbaar
• Grote inspanning
• Investeringskarakter
• Vaak geen eenduidig aanspreekpunt (“factuuradres”)
7
Bron: Benthust&Co, bewerkt
9. Er staat echter veel op het spel …
Het uitblijven van daadwerkelijke ZorgOptimalisatie (i.p.v.
ZorgKostenBeheersing) leidt tot:
Reductie Zorgbeloning
Zorg-onthouding
“Zorgkostenbeheersing is het onvermijdelijke Plan B als echte
Optimalisatie niet lukt”
8
Bron: Benthust&Co, bewerkt
12. Samenvattend …
• Zorgkosten zullen de meeste aandacht opeisen in de discussies rond het
zorgsysteem de komende 10 jaar.
• Dit houdt het risico in dat de aandacht relatief meer naar korte termijn
zorgkostenbeheersing zal uitgaan ten nadeel van zorg-levering-optimalisatie ,
zeker indien deze sneller stijgen dan het BNP.
• De zorgsector en zorgICT zullen zoveel mogelijk samen moeten werken aan het
nastreven van betere gezondheid en gezondheidszorg en verlaging van kosten …
en de toegevoegde waarde die ICT hierbij heeft.
• Deze zorgverbeteringsaanpak niet meer vrijblijvend maken! Taakstellend, met
consequenties. Met rol voor patiënten, zorgverleners, zorgverzekeraars … en
zorgICT.
• De zorgICT zal manieren moeten vinden om de toenemende samenwerking en
specialisatie op een toekomst vaste manier te faciliteren.
• De zorgsector en zorgICT zullen er alles aan moeten doen om de privacy-discussie
te isoleren en reduceren in scope. 11
Bron: Benthust&Co, bewerkt
13. Zorginnovatie door de eeuwen heen …
Periode Aanleiding Ideaal Focus Innovatie
19e eeuw Sterfte Verheffing van Volksgezondheid Hygiëne
het volk Statistiek
20e eeuw Ziekte Vooruitgang Zorgverlener Medische
technologie
21e eeuw Gezondheid Empowerment Patiënt eHealth
Preventie
Predictie
Bron: VitaValley, bewerkt
15. App-otheek met app op recept …
om te beginnen in Apeldoorn
2012:
App-otheek met een
APP op recept …
Even geen Apeldoorn
bellen
16.
17. Hoe gebruiken mensen
internet bij gezondheidsproblemen?
• 80% van de internetgebruikers gebruikt internet voor het vinden van
gezondheidsinformatie
• 34% heeft ervaringen van anderen over gezondheidsissues gelezen op
websites, fora of blogs
• 25% keek een video over een gezondheidsthema
• 25% gebruikt internet voor het bijhouden van gezondheidsdata (bloeddruk,
gewicht, menstruatie, stemmingen) of het doen van testen
• 24% gebruikte internet voor het lezen van reviews over medicijnen of
medische behandeling
• 18% ging op internet op zoek naar iemand met vergelijkbare
gezondheidsproblemen
• 15% raadpleegde online rankings of reviews over artsen, andere
zorgprofessionals of zorgorganisaties
(PEW Internet, mei 2011)
19. De ene patiënt is de andere niet …
• Minder zelfredzame zorgcliënten (50%)
Volgzaam, consumptiegericht, gemakgericht, weinig tevreden met eigen
gezondheid, wil eenvoudige informatie, hoge zorgvraag, lokaal
georiënteerd, voorkeur voor zorgvoorziening in de buurt.
• Pragmatische zorgcliënten (40%)
Resultaatgericht, kwaliteit van zorgaanbod staat voorop; gericht op nieuwe
medische technologie, actief op zoek naar informatie, weinig moeite met
toenemende keuzemogelijkheden, kiest als het nodig is voor behandeling
elders (in het buitenland)
• Maatschappijkritische zorgcliënten (10%)
Gezonde levensstijl, tevreden over eigen gezondheid, minder technische
en materieel ingesteld, kritische en mondig, zoeken betrouwbare en
verdiepende informatie, willen keuzevrijheid en inspraak bij keuze van
zorginstelling en behandelaar
Bron: VWS, Wat werkt bij wie
20. Klassieke patiënt Cliënt
Patiënt die regie volledig bij Patiënt consulteert de zorgverlener
zorgverlener legt: en overlegt. Patiënt als meedenker:
• Volgt instructie • Informatie verstrekken
• Vertrouwt volledig op • In onderling overleg zorgtraject
behandelaar vaststellen
• Behoefte aan informatie op maat • Alternatieven bespreken en
• Één aanspreekpunt, belangrijke doorvragen
rol huisarts
Patiënt
rollen
Regisseur Co-producent
Patiënt als meebeslisser: Patiënt als meedoener. De
• Eigen initiatief, actieve ervaringsdeskundige, vooral bij
informatieverzamelaar chronische ziekten.
• Eigen keuzes • Inhoudelijke verbetering van zorg
• Gebruik van ehealth • Waarden registreren,
zelfmonitoring ziekteproces
• Zelf acteren op signalen,
zelfmanagement
Bron: CWZ, portaalstrategie
22. De dokter heeft nog een uitdaging …
Twee orthopeden besluiten om standaard poliklinische controles na een
heupvervanging te vervangen door patiënten via het internet een
vragenlijst over het functioneren van de heup beantwoorden.
Slimme software selecteert op basis van de gegeven antwoorden welke
patiënten alsnog een uitnodiging krijgen om op de poli te komen. De proef
die met de nieuwe werkwijze wordt uitgevoerd, is zeer succesvol.
Echter, de orthopeden krijgen een vergoeding voor een face-to-face
consult, maar niet voor het monitoren van patiënten via Internet. Hun
inkomsten zijn dus afgenomen en hun kosten toegenomen …
De proef wordt niet voortgezet …
21