Artikel uit Management Team met het 9 stappenplan voor het innoveren met businessmodellen: een eenvoudige aanpak voor grote organisaties [2010].

1. Innovatie van business modellen
Een eenvoudige aanpak voor grote ondernemingen
http://www.managementsite.nl/8952/strategie-bestuur/innovatie-businessmodellen.html
9 maart 2010

2. The business model canvas

3. 9 Stappenplan (1 t/m 3)
Stap 1. Beschrijf de klanten:
• brainstorm om klantsegmenten te identificeren;
• beschrijf elk klantsegment aan de hand van archetype klanten;
• categoriseer en prioriteer de verschillende klantsegmenten; en
• onderbouw de klantsegmenten met kwantitatieve gegevens.
Stap 2. Beschrijf de waardepropositie:
• beschrijf voor elk klantsegment de waardepropositie aan de hand van
klantbehoeften en
• beschrijf voor elke waardepropositie de belangrijkse attributen
(serviceniveaus).
Stap 3. Beschrijf de klantrelatie:
• beschrijf per klantsegment de relaties die worden onderhouden voor elk van
de waardeproposities en
• onderbouw het onderhouden van de relaties met kwantitatieve gegevens
(tijd en kosten).

4. Stap 4. Beschrijf de distributiekanalen:
• beschrijf per waardepropositie de verschillende distributiekanalen
(advertising, retail outlets, sales teams, websites, conferenties, sales force,
website, etc.) die gehanteerd worden om de klant te bereiken voor zowel
promotie als levering en
• onderbouw de verschillende distributiekanalen met kwantitatieve gegevens
(conversie en kostenefficiëntie).
Stap 5. Beschrijf de bedrijfsactiviteiten (activiteiten):
• beschrijf de belangrijkste bedrijfsactiviteiten bij het creëren van de
waardepropositie(s), het gebruiken van de distributiekanalen en het
opbouwen en onderhouden van de verschillende typen klantrelaties.
Stap 6. Beschrijf de bedrijfsmiddelen (resources):
• beschrijf de belangrijkste bedrijfsmiddelen (intellectueel eigendom,
medewerkers, systemen, vastgoed, software, merk, kennis, etc.) bij het
creëren van de waardepropositie(s), het gebruiken van de distributiekanalen
en het opbouwen en onderhouden van de verschillende typen klantrelaties.
9 Stappenplan (4 t/m 6)

5. 9 Stappenplan (7 t/m 9)
Stap 7. Beschrijf de partners:
• beschrijf de partners en welke bedrijfsactiviteiten of -middelen per partner worden
geleverd;
• beschrijf in welke mate sprake is van integratie tussen de onderneming en de
partner; en
• beschrijf in welke mate de partner een mogelijke concurrent kan zijn.
Stap 8. Beschrijf de verdiensten:
• beschrijf per klantsegment en gekoppeld aan de waardepropositie(s) de
omzetstromen; en
• beschrijf per omzetstroom het aandeel in het geheel.
Stap 9. Beschrijf de kosten:
• beschrijf de belangrijkste kosten in het businessmodel;
• verbind de kosten aan de bedrijfsactiviteiten en -middelen;
• verbind de kosten aan de verschillende klantrelaties en distributiekanalen;
• herleid de kosten naar klantsegmenten, klanten en producten en bereken de
winstgevendheid per klantsegment, klant en product.

6. Top 5 valkuilen
1. Veelheid aan kennis leidt tot overheersende focus op de inhoud
2. De top van de onderneming staat weinig open voor ideeën van anderen
3. Te snel de stap naar innovatie van het businessmodel willen maken
4. Teams accepteren onbewuste aannames of spreken aannames niet uit
5. Te mooie tussentijdse resultaten willen presenteren

7. Hulpmiddelen
• Hulpmiddel 1: context mapping
Een gestructureerde analyse van sterke en zwakke punten van een huidig businessmodel is een
goede manier om met innovatie te beginnen. Door in de voorbereiding op het beschrijven
uitgebreid aandacht te hebben voor context, trends en visie blijven de inspanningen doelgericht.
Dit kan met behulp van context mapping. Daaronder verstaan wij het in kaart brengen van
economische en maatschappelijke trends. Evenals veranderingen in consumentengedrag en de
visie van de onderneming. In onze aanpak passen wij hiervoor grafisch faciliteren toe.
• Hulpmiddel 2: freshwatching
Het is ook erg waardevol businessmodellen van ondernemingen uit andere markten en branches
de revue te laten passeren. Dit noemen wij freshwatching. Wat kan een onderneming over
verdienmodellen leren van het business model van Google? Is er een onderscheid te maken
tussen betalende – en niet betalende klanten? En wat als een onderneming haar kernactiviteiten
zo organiseert als IKEA dat doet. Kan de klant misschien een deel van de taken overnemen en
zo partner van de onderneming worden?
• Hulpmiddel 3: patroonherkenning
Het gaat er bij de stap naar innovatie vervolgens niet om tot dat éne nieuwe businessmodel te
komen. Wij leren ondernemingen denken in meerdere opties. Dit denken in opties kan worden
gestimuleerd met patroonherkenning. Onder een patroon verstaan wij een veelvoorkomende
inrichting van een business model. Omdat je met een gemeenschappelijke taal geen appels met
peren vergelijkt, wordt het makkelijker meerdere opties naast elkaar te zien. Een patroon herken
je aan een herkenbare samenstelling, configuratie en gedrag. We illustreren tenslotte een tweetal
patronen, ‘Unbundling Business Models’ en ‘Free’, met voorbeelden uit de telefonie.