1. Η ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ
ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ
ΑΝΘΡΑΚΑΣ Ή ΘΗΣΑΥΡΟΣ;
ΙΑΚΩΒΟΣ ΤΖΙΩΡΤΖΙΗΣ, ΒΙΟΛΟΓΟΣ
ENALIA PHYSIS ENVIRONMENTAL RECEARCH CENTER
2. ΣΥΝΟΨΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ
1. Εισαγωγή στο δίκτυο NATURA 2000
2. Βασικά υδρολογικά χαρακτηριστικά της περιοχής
3. Βιοπικοιλότητα της Λίμνης Παραλιμνίου - Χλωρίδα και
Πανίδα
4. Οφέλη και προοπτικές
3. ΔΙΚΤΥΟ NATURA 2000
Πανευρωπαϊκό δίκτυο προστατευόμενων περιοχών που έχει στόχο
την προστασία και διατήρηση των πιο σπάνιων ειδών και οικοτόπων.
ΤΟΠΟΙ ΚΟΙΝΟΤΙΚΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ
Οδηγία 92/43/ΕΚ για την
προστασία των οικοτόπων
(χλωρίδας και πανίδας)
ΖΩΝΕΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Οδηγία 2009/147/ΕΕ για την
προστασία της πτηνοπανίδας
http://natura2000.eea.europa.eu/
4. ΤΟΠΟΣ ΚΟΙΝΟΤΙΚΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ
για τα είδη χλωρίδας, πανίδας
και τους οικότοπους
ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
για τα είδη πτηνοπανίδας
http://natura2000.eea.europa.eu/
5. ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ
Λεκάνη Απορροής: - Εισροή νερού κυρίως από τον ποταμό Βαθύ
- Εκροή από τεχνητό κανάλι βόρεια της λίμνης
6. ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ
1. ΧΛΩΡΙΔΑ: Τύποι οικοτόπων και σημαντικότερα είδη
φυτών
2. ΠΑΝΙΔΑ: Ερπετά, θηλαστικά, αμφίβια, καρκινοειδή,
πτηνοπανίδα
7. ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ - ΧΛΩΡΙΔΑ
1. Οικότοποι
Τύπος Οικοτόπου 1310: Πρωτογενής βλάστηση με Salicornia και άλλα μονοετή είδη
των λασπωδών και αμμωδών ζωνών
Τύπος Οικοτόπου 1410: Μεσογειακά αλίπεδα- Mediterranean salt meadows
(Juncetalia maritimi )
Τύπος Οικότοπου 1310 Τύπος Οικότοπου 1410
8. Τύπος Οικοτόπου 92D0: Νότια παρόχθια δάση-στοές και λόχμες (Nerio-
Tamaricetea) στην περίμετρο των λιμνίων (Μέροικοι)
CY02: Καλαμώνες με Phragmites australis
Τύπος Οικότοπου 92D0 Τύπος Οικότοπου CY02
ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ - ΧΛΩΡΙΔΑ
Γ.ΦυττήςΓ.Φυττής
9. Η βλάστηση της περιοχής είναι σχετικά περιορισμένη και χαρακτηριστική των ελών
και των αλμυρών λιβαδιών , η οποία όμως εμπλουτίζεται από είδη της παρόχθιας
βλάστησης (> 30 είδη).
Crypsis aculeata Onopordum cypriumCrypsis factorovskyi
Κόκκινο βιβλίο
Κόκκινο βιβλίο Ενδημικό της Κύπρου
ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ – ΧΛΩΡΙΔΑ
2. Σημαντικά είδη φυτών
13. ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ – ΠΑΝΙΔΑ
7 είδη θηλαστικών: - 3 είδη νυκτερίδας
- 1 είδος μυγαλής
- 1 είδος σκαντζόχοιρου
- 1 είδος λαγού
- 1 είδος αλεπούς
2 είδη αμφιβίων
7(?) είδη ερπετών
Σημαντική διαπίστωση: το οικοσύστημα δεν έχει μελετηθεί επαρκώς
μέχρι σήμερα, καθώς φαίνεται ότι τα επίσημα στοιχεία για τα είδη
χλωρίδας και πανίδας της περιοχής, δεν είναι πλήρη.
14. ΠΕΛΛΟΚΑΤΕΡΙΝΑ/ΑΚΑΝΘΟΚΑΛΗΜΑΝΑ - Vanellus spinosus
Είδος προτεραιότητας για
την Ε.Ε. (Παράρτημα I).
Μήκος 25cm.
Aφρικανικό είδος, σπάνιο
στην Ευρώπη, φωλιάζει
μόνο σε Ελλάδα και Κύπρο.
Η Λίμνη Παραλιμνίου είναι
1 από τις 5 πιο σημαντικές
περιοχές αναπαραγωγής
για το είδος.
Φωλιάζει, στο έδαφος,
κυρίως κοντά στο νερό.
Τρέφεται με έντομα που
βρίσκει κοντά στο νερό.
ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ – ΠΑΝΙΔΑ
15. Είδος προτεραιότητας για την Ε.Ε (Παράρτημα I).
Μήκος 35cm.
Φωλιάζει στην Λίμνη Παραλιμνίου, φτιάχνοντας
υπερυψωμένες φωλιές σε ρηχά νερά.
Συναντάται συνήθως σε χαλαρές αποικίες.
Τρέφεται με έντομα που βρίσκει κοντά και μέσα
στο νερό.
ΚΑΛΑΜΟΚΑΝΑΣ – Himamtopus himantopus
ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ – ΠΑΝΙΔΑ
16. Είδος προτεραιότητας για την Ε.Ε.
Μήκος 15cm.
Φωλιάζει στην Λίμνη Παραλιμνίου,
φτιάχνοντας φωλιές στο έδαφος, κοντά
στο νερό.
Τρέφεται με έντομα και άλλα
ασπόνδυλα που βρίσκει κοντά και μέσα
στο νερό.
ΠΛΟΥΜΙΔΙ – Charadrius alexandrinus
BirdLife Cyprus
ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ – ΠΑΝΙΔΑ
23. ΟΦΕΛΗ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ
Υπάρχει αρνητική αντίληψη για το δίκτυο NATURA 2000.
Συνήθη εύλογα ερωτήματα:
Υπάρχουν οφέλη για τις τοπικές κοινότητες από το δίκτυο NATURA 2000;
Τι προσφέρει και τι μπορεί να προσφέρει η Λίμνη Παραλιμνίου στην
ευρύτερη περιοχή?
Μπορούμε να εκμεταλλευτούμε τον φυσικό αυτό πλούτο προς όφελος της
περιοχής;
Πως μπορεί η τοπική κοινωνία και η Κύπρος γενικότερα, να επωφεληθεί
από τη διατήρηση και διαχείριση της περιοχής;
26. 2. Περιβαλλοντική εκπαίδευση και καλλιέργεια
περιβαλλοντικής συνείδησης
Ο Υγρότοπος προσφέρεται για σκοπούς περιβαλλοντικής εκπαίδευσης λόγω:
- Μεγέθους της λίμνης
- Εύκολης πρόσβασης
- Ήπιου ανάγλυφου – επίπεδη επιφάνεια της λίμνης
- Εγγύτητας με αστικά κέντρα και υπηρεσίες
Προσέλκυση σχολείων από όλη την Κύπρο και ανάδειξη της περιοχής μέσα
από την περιβαλλοντική εκπαίδευση.
27. 3. Επιστημονική έρευνα
Η Λίμνη Παραλιμνίου αποτελεί ένα Υπαίθριο ερευνητικό εργαστήριο.
- Ευκολία πρόσβασης, εγγύτητα σε αστικά κέντρα.
- Ο υγρότοπος και τα χαρακτηριστικά του, τα είδη χλωρίδας και πανίδας που
φιλοξενεί, η υδρολογία, οι ευκαιρίες υδατικής διαχείρισης, κτλ. δεν έχουν
μελετηθεί επαρκώς και προσφέρουν πολλές ευκαιρίες για επιστημονική
έρευνα.
- Η εγγύτητα άλλων περιοχών NATURA 2000 ενισχύει αυτή τη δυναμική και θα
μπορούσε να δώσει το έναυσμα για τη δραστηριοποίηση/λειτουργία
πανεπιστημιακών τμημάτων στην ευρύτερη περιοχή, ακόμα και την
προσέλκυση πανεπιστημιακών σχολών από το εξωτερικό.
- Πραγματοποίηση συνεδρίων σχετικών με συναφή αντικείμενα.
28. Συνεργασία με πανεπιστήμια του
Παλέρμο, Σαραγόσα, της Βασιλείας και
το ΕΛΚΕΘΕ.
Καταγραφή νέων ειδών για την
Κύπρο και σχετικές δημοσιεύσεις σε
διεθνή επιστημονικά περιοδικά.
29. 4. Οικοτουριστικός προορισμός
Το δίκτυο NATURA 2000 είναι ένα πανευρωπαϊκό δίκτυο με αναγνωσιμότητα σε
όλη την Ευρώπη. Αυτό αποτελεί ένα δυνατό πρώτο εργαλείο για την προσέλκυση
οικοτουρισμού.
5 Περιοχές NATURA 2000: Κάβο Γκρέκο (χερσαίο και θαλάσσιο τμήμα),
Αγία Θέκλα, Φράγμα Άχνας, Θαλάσσια περιοχή Νησσιά
Δίκτυο οικοτουριστικών περιοχών επαρχίας Αμμοχώστου
Έσοδα €9-20 δις/έτος και 230-520 χιλιάδες μέρες
επισκεψιμότητας, αποκλειστικά σε περιοχές
NATURA 2000.
1-2 εκατομμύρια νέες πλήρεις θέσεις εργασίας
σχετίζονται άμεσα με περιοχές του δικτύου.
30. 5. Δημιουργία θέσεων εργασίας
Δημιουργία μιας νέας, εναλλακτικής "αγοράς" στην περιοχή.
- Φορέας διαχείρισης ο οποίος θα εργοδοτεί επιστημονικό προσωπικό.
- Δημιουργία ενός Περιβαλλοντικού Κέντρου και εργοδότηση εξειδικευμένου
προσωπικού.
- Προσέλκυση επισκεπτών, σχολείων με όλα τα συνεπακόλουθα οφέλη.
- Κατασκευή έργων υποδομής και έργων διαχείρισης για την ανάδειξη του
υγρότοπου.
- Επέκταση τουριστικής περιόδου (αρχή Άνοιξης και τέλος Φθινοπώρου).
- Δημιουργία νέου πόλου έλξης επισκεπτών στην περιοχή.
- Παράλληλα με την στρατηγική προβολής της περιοχής NATURA 2000, προβολή
των υπόλοιπων τουριστικών προϊόντων και υπηρεσιών της ευρύτερης περιοχής
και αντίστροφα.
31. Βασικές προϋποθέσεις για την εξασφάλιση οφέλους από την
αξιοποίηση της περιοχής:
1. Σωστή υδατική διαχείριση.
2. Σωστές πρακτικές διαχείρισης για την προστασία ειδών και
οικοτόπων.
3. Προβολή και ανάδειξη της περιοχής με έργα υποδομής και
κατάλληλο ενημερωτικό υλικό.
4. Στρατηγικός σχεδιασμός και εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου
διαχειριστικού σχεδίου, συμβατού με τους στόχους των
Ευρωπαϊκών Οδηγιών.
