Sıhhi tesisat 582 yim032

T.C.
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI

MEGEP
(MESLEKÎ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN
GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ)

TESİSAT TEKNOLOJİSİ VE
İKLİMLENDİRME

VİTRİFİYE MONTAJI-1

ANKARA 2007

Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller;
 Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih ve 269 sayılı
Kararı ile onaylanan, Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarında
kademeli olarak yaygınlaştırılan 42 alan ve 192 dala ait çerçeve öğretim
programlarında amaçlanan mesleki yeterlikleri kazandırmaya yönelik
geliştirilmiş öğretim materyalleridir (Ders Notlarıdır).
 Modüller, bireylere mesleki yeterlik kazandırmak ve bireysel öğrenmeye
rehberlik etmek amacıyla öğrenme materyali olarak hazırlanmış,
denenmek ve geliştirilmek üzere Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve
Kurumlarında uygulanmaya başlanmıştır.
 Modüller teknolojik gelişmelere paralel olarak, amaçlanan yeterliği
kazandırmak koşulu ile eğitim öğretim sırasında geliştirilebilir ve
yapılması önerilen değişiklikler Bakanlıkta ilgili birime bildirilir.
 Örgün ve yaygın eğitim kurumları, işletmeler ve kendi kendine mesleki
yeterlik kazanmak isteyen bireyler modüllere internet üzerinden
ulaşılabilirler.
 Basılmış modüller, eğitim kurumlarında öğrencilere ücretsiz olarak
dağıtılır.
 Modüller hiçbir şekilde ticari amaçla kullanılamaz ve ücret karşılığında
satılamaz.

İÇİNDEKİLER

AÇIKLAMALAR ...................................................................................................................iii
GİRİŞ ....................................................................................................................................... 1
ÖĞRENME FAALİYETİ-1 ..................................................................................................... 3
1. LAVABO MONTAJI........................................................................................................... 3
1.1. Lavabolar ...................................................................................................................... 3
1.1.1. Tanımı ve Tesisattaki Yeri..................................................................................... 3
1.1.2. Çeşitleri.................................................................................................................. 3
1.2. Sifonlar.......................................................................................................................... 7
1.2.1. Sifonların Görevleri ............................................................................................... 7
1.2.2. Sifon Çeşitleri ........................................................................................................ 8
1.2.3. Sifonda Su Kaybı................................................................................................... 9
1.3. Lavabo Montajı ........................................................................................................... 10
1.3.1. Ayaksız Lavabo Montajı...................................................................................... 11
1.3.2. Tam ve Yarım Ayaklı Lavabo Montajı................................................................ 12
1.4. Lavabo Sifonlarının Takılması.................................................................................... 14
UYGULAMA FAALİYETİ .............................................................................................. 15
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME .................................................................................... 19
ÖĞRENME FAALİYETİ-2 ................................................................................................... 20
2. EVİYE MONTAJI ............................................................................................................. 20
2.1. Eviyeler ....................................................................................................................... 20
2.1.1. Tanımı ve Tesisattaki Yeri................................................................................... 20
2.1.2. Çeşitleri................................................................................................................ 21
2.2. Eviye Montajı.............................................................................................................. 22
2.3. Eviye Sifonlarının ve Çöp Öğütücülerin Takılması.................................................... 24
3. KÜVET MONTAJI............................................................................................................ 28
3.1. Küvetler....................................................................................................................... 28
3.1.2. Çeşitleri................................................................................................................ 29
3.2. Küvet Montajı ............................................................................................................. 32
3.2.1. Döşeme Altı (gömme) Küvet Montajı ................................................................. 32
3.3. Küvet Sifonlarının Takılması...................................................................................... 33
4. DUŞ TEKNESİ MONTAJI................................................................................................ 37
i

4.1. Duş Tekneleri.............................................................................................................. 37
4.2. Duş Teknesi Montajı................................................................................................... 39
4.3. Duş Teknesi Sifonlarının Takılması............................................................................ 44
5. YER SÜZGECİ MONTAJI................................................................................................ 48
5.1. Yer Süzgeçleri............................................................................................................. 48
5.1.2. Çeşitleri................................................................................................................ 48
5.2. Yer Süzgeci Montajı ................................................................................................... 52
MODÜL DEĞERLENDİRME .............................................................................................. 56
PERFORMANS DEĞERLENDİRME .............................................................................. 58
CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................................... 59
KAYNAKÇA ......................................................................................................................... 61

ii

AÇIKLAMALAR

AÇIKLAMALAR
KOD 582YIM032
ALAN Tesisat Teknolojisi ve İklimlendirme
DAL Isıtma ve Sıhhi Tesisat
MODÜL Vitrifiye Montajı -1
Kullanım yerine, isteğe ve işin amacına en uygun vitrifiye
MODÜLÜN TANIMI malzemeyi tespit edip, iş güvenliği ve montaj talimatlarına
uyarak monte etme öğrenme materyalidir.
SÜRE 40 / 32
ÖN KOŞUL Sıhhi tesisat -1 modülünü almış olmak.
YETERLİLİK Vitrifiye montajını yapmak.
Genel Amaç
MODÜLÜN GENEL Gerekli ortam sağlandığında, standartlara ve tekniğine
AMACI uygun olarak vitrifiye ve armatür, aksesuar montajını
yapmaya hazır hale gelebileceksiniz.
Amaçlar
1. Gerekli donanımı kullanarak ve standartlara uygun
olarak lavabo montajı yapabileceksiniz.
olarak eviye montajı yapabileceksiniz.
AMAÇ
olarak küvet montajı yapabileceksiniz.
olarak duş teknesi montajı yapabileceksiniz.
olarak yer süzgeci montajı yapabileceksiniz.
Ortam: Sınıf, atölye, laboratuar, işletme, kütüphane,
ev, bilgi teknolojileri ortamı (Internet) vb. kendi kendinize
EĞİTİM ÖĞRETİM
veya grupla çalışabileceğiniz tüm ortamlar.
ORTAMLARI VE
Donanım: Su terazisi, metre, elektrikli el matkabı, sert
DONANIMLARI
maden uçlu matkap, tornavida, dübel, vida, kurbağacık
anahtarı, iki ağızlı anahtar, sifon, çöp öğütücü.
Modülün içinde yer alan herhangi bir öğrenme
faaliyetinden sonra verilen ölçme araçları ile kendi
kendinizi değerlendireceksiniz.
ÖLÇME VE
Modül sonunda; teorik ve pratik performansınız, parça
DEĞERLENDİRME
uygulamaları ile kazandığınız bilgi ve beceriler
öğretmeniniz tarafından ölçme teknikleri uygulanarak
değerlendirilecektir.

iii

GİRİŞ

GİRİŞ
Sevgili Öğrenci,

İnsan vücudu havasızlığa 3-5 dakika, susuzluğa 5-10 gün, açlığa ise 2-3 ay
dayanabilmektedir. İnsanların yaşayabilmesi için en az hava kadar gerekli olan su, içmek
için kullanıldığı gibi temizlik için de kullanılır. Bu modülde evimize, işyerimize veya
herhangi bir sosyal tesise kadar zor ve uzun yoldan gelen suyu içinde olduğumuz alanda,
sorunsuz, temiz ve konforlu bir biçimde kullanabilmek için birtakım malzemeler üretilmiştir.
Bunlara biz kısaca vitrifiye malzemeleri diyoruz.
Vitrifiye malzemelerini uzun yıllar sorunsuz, temiz ve konforlu bir biçimde
kullanabilmek için yerlerine montaj kurallarına uygun monte etmeliyiz. Vitrifiye
malzemeleri renk, model ve işlev farkı gösterseler bile aynı amaç için üretildiklerinden
birbirlerine benzerler. Çok özel modeller dışında montaj şekilleri de hemen hemen aynıdır.
Biz bu modülde, her zaman karşılaşabileceğimiz modellerin montaj şekillerini
anlatmaya çalışacağız. Bu modülü aldıktan sonra her türlü vitrifiye malzemesinin montajını,
yapabileceğinize inanıyoruz.
Bu modülü başarı ile bitirdiğinizde lavabo, eviye, küvet, duş teknesi ve yer süzgeci
montajı hakkında teknik bilgi ve beceri sahibi olacaksınız.
Bu modülün sertifikasını aldığınızda mesleğinizde ilerlemek için bir sonraki modüle
kayıt olabilecek ve mesleğiniz için gerekli olan diğer vitrifiye montaj çeşitlerini
öğrenebileceksiniz.

1

ÖĞRENME FAALİYETİ-1


AMAÇ

Yeterli teorik ve pratik bilgiye sahip olarak, standartlara ve tekniğine uygun olarak
lavabo montajı yapabileceksiniz.

ARAŞTIRMA

 Bölgenizde bulunan yapı malzemesi satan işyerlerindeki banyo stantlarında, yakın
çevrenizdeki inşaatların montaj aşamasına gelmiş banyolarında inceleme yaparak nelere
dikkat edilmesi gerektiğini araştırınız.
 Lavabo çeşitleri ve montajı konusunda sanal ortamda ve seramik, paslanmaz çelik
lavabo imalatı yapan firma kataloglarından kaynak taraması yapınız.
 Topladığınız bilgi ve dokümanlar hakkında rapor hazırlayınız.
 Hazırladığınız raporu atölyede tartışınız.

1. LAVABO MONTAJI
1.1. Lavabolar
1.1.1. Tanımı ve Tesisattaki Yeri
Tuvalet ve banyolarda el yüz yıkamada kullanılan kirli suyu sifon yardımıyla atık su
borusuna gönderen bir tesisat elemanıdır. Esas olarak bir hazneden oluşan lavaboda boşaltma
deliği, sabunluk, taşma deliği ve gerektiğinde musluk takılması için musluk deliği bulunur.
Düz, yarım veya tam ayaklı çeşitleri bulunur.
Genellikle seramik, emaye sac ya da emaye dökme demirden yapılır. Fabrika,
hapishane, taşıtlar gibi yerlerde kullanılabilecek paslanmaz çelikten yapılmış lavabolarda
vardır. Konutlarda yaygın olarak seramik malzemeden yapılan lavabolar kullanılmaktadır.
1.1.2. Çeşitleri
Günümüzde, dünyada ve ülkemizde çok çeşitli ebat ve modellerde lavabo imalatı
yapılmaktadır. Model çeşitliliği, renkleri, çeşitli konumlara göre duruşları, bazı fonksiyonları
tasarımı yapan firmaya göre de değişkenlik göstermektedir. Yine de lavaboları üç ana grup

3

altında incelemek mümkündür. Montajları hakkında ilerleyen konularda detaylı bilgi
verileceğinden çeşitlerini öncelikle tanıyalım.
1.1.2.1. Ayaklı Lavabo
Klasik lavabodan farkı, lavabo altındaki tam ayaktır. Ayak burada taşıyıcı değil
görüntü ve model farklılığı veren bir aksesuardır. Aşağıda ayaklı lavabonun görünümü ve
lavabonun modeline göre üretici firmanın uygun gördüğü montaj ölçüleri verilmiştir.

800-850

740-790
200

550-600

490-540

a) Ayaklı lavabo b) Ayaklı lavabo montajı

LAVABO ÖLÇÜLERİ
(A-B-C)
700–560–205
650–510–205
600–510–205
550–460–205
500–400–205

D-E
280–195

c) Lavabo ebatları

Şekil 1.1: Ayaklı lavabo montaj ölçüleri

4

1.1.2.2. Yarım Ayaklı Lavabo
Diğer lavabolardan farkı, lavabo altındaki yarım ayaktır. Ayak burada taşıyıcı değil
görüntü ve model farklılığı veren bir aksesuardır. Ara musluk ve sifon tamamen görünmez
durumdadır. Ebatları ve montaj ölçüleri standartlar doğrultusunda üretici firmanın
modellerine göre değişir. Aşağıda yarım ayaklı lavabonun görünümü ve genellikle kullanılan
montaj ölçüleri verilmiştir.

80
800

740

550

490

a) Yarım ayaklı lavabo
b) Yarım ayaklı lavabo montaj ölçüleri

LAVABO ÖLÇÜLERİ
(A-B-C)
450–330–165
570–480–190
600–480–200
600–510–200
650–540–200

D-E
280–195

c) Lavabo ebatları

Şekil 1.2: Yarım ayaklı lavabo montaj ölçüleri

5

1.1.2.3. Ayaksız lavabo
Diğer iki lavaboda sifon ve ara musluklar ayak tarafından kapatıldığı için estetik bir
görünüme sahiptiler. Bu ayaksız lavaboda ise sifon ve ara musluk görünmesine karşı arıza
esnasında tamir için büyük kolaylığı vardır. Duvara kancayla veya lavabo montaj vidasıyla
montajı yapılır. Aşağıda genellikle kullanılan montaj ölçülerini göreceksiniz. Montaj
delikleri üretici firmanın lavabo modeline göre değişir. Ama diğer montaj ölçüleri yaygın
kullanılan ölçülerdir.

800

740-790
200
550-600

490-540

a) Ayaksız lavabo

b) Ayaksız lavabo montajı

LAVABO ÖLÇÜLERİ
C

(A-B-C-D)
565–450–175–280
B

500–400–195–460
370–270–85–260
455–290–70–250

A

D

c) Lavabo ebatları

Şekil 1.3: Ayaksız lavabo montaj ölçüleri

6

1.2. Sifonlar
1.2.1. Sifonların Görevleri
Atık su borularında pis kokulu gazlar bulunur. Bu gazlar, hidrojen (H2), kükürtlü
hidrojen (H2S), metan(CH4) ve karbon dioksit (CO2) tir. Bu gazlar, içinde bulundukları
odanın havasını kirletir. Kirlenme sağlık açısından tehlikeli olabiliceği gibi pis kokuda
ortamda bulunan insanları rahatsız eder ve konforu bozar. Bu nedenle su akıtma yerlerinin
pis ve kirli su borularına bağlandığı yerlere birer sifon konulur. Alafranga helâ taşı gibi bazı
su akıtma yerleri kendinden sifonlu olarak imal edilirler. Sifon aslında, içinde bulunan su
perdesi yardımıyla pis ve kirli su borularındaki gaz ve kokuların binaya yayılmasını önleyen
bir çeşit sulu güvenlik aygıtıdır.
Tesisatçılığın başlangıcı ile birlikte koku ve gazların ortama yayılmasını önleme
ihtiyacı doğmuştur. Bu görevi yapmak için pek çok araç yapılmıştır. Sifon bunların en
çağdaş olanıdır.
Mükemmel bir sifonda aranan başlıca özellikler şunlardır:
 Gaz ve kokuların kullanım hacimlerine geçişini önlemeli,
 Pis su ve pisliklerin tesisata kolayca akmasını sağlamalı,
 Akan su sifonun içini iyice yıkamalı,
 Hareketli ve mekaniksel parçası bulunmamalı,
 Kir toplayacak köşeleri olmamalı,
 İçi pürüzsüz ve suyun akışı düzgün olmalı,
 İçindeki su perdesi borulardaki gazların basıncına karşı koyabilecek
yükseklikte olmalı,
 İçinde bulunan su hacminin fazlalığı suyun akış hızını azalttığı gibi, katı
maddelerin dibe çökmesi ihtimalini arttırdığından içinde fazla su tutmamalı,
 Gerektiğinde içi temizlenebilmeli,
 Özellikle pis su borusu tarafında zamanla bozulan conta, salmastra vb.
gereçler kullanılmamalı
 Göze hoş görünmelidir.
Sifonlar; demir, font, kurşun, pirinç, bakır, künk, fayans, plastik vb. malzemelerden
yapılabilir. Demirden yapılanlar, korozyona karşı korunması için boya, galvaniz veya sır ile
kaplanır. Günümüzde pirinç ve yaygın olarak plastik sifonlar kullanılmaktadır.

7

1.2.2. Sifon Çeşitleri

1.2.2.1. Boru Sifonlar
Borulu sifonların biçimleri basittir. Mükemmel sifonda aranan özelliklerin büyük
çoğunluğuna sahiptirler. Benzedikleri harfin adını alırlar.

a) S sifon b) Çamaşır makinesi bağlantılı

c) P sifon
Resim 1.1: Boru sifon çeşitleri
1.2.2.2. Şişe Sifonlar
Bu grupta bulunan sifonlara örnek olarak da tek perdeli, çift perdeli ve borulu sifonları
örnek gösterebiliriz. Şişe sifonlar gösterişli sifonlardır. Yurdumuzda lavabo, bulaşık teknesi
(eviye), pisuvar gibi su kullanma yerlerinde şişe sifonları çok kullanılır. Ancak bu tip
sifonların mükemmel sifonda aranan özelliklere sahip olduklarını iddia etmek güçtür. Başlıca
sakıncaları, akan suyun içini tam yıkamaması; kir toplayacak köşeler bulunması, suyun
keskin bir dönüş yaparak akmak zorunda olması, içinde metal perde olması gibi hususlardır.

8

a) Lavabo sifonu b) Eviye sifonu

Resim 1.2: Şişe sifon çeşitleri
1.2.2.3. Özel Sifonlar
Kirli ve pis su tesisatında, su akıtma yerlerinin çıkış borularında yer alan sifonlardan
başka, zemin sularını tesisata akıtan, suyla karışık durumda bulunan çöp ve parçacıklar, yağ,
benzin vb. maddeleri ayıran özel sifonlar da vardır.
1.2.3. Sifonda Su Kaybı
Pis su tesisatının, koku ve zehirli gazları binaya vermemesi için tesisatın en üst
noktasındaki borunun açık havaya çıkartılması gerektiği daha önce belirtilmişti.
Havalandırma gerektiği gibi yapılmış olsa bile sifondaki su yüksekliği aynı kalmaz. Buna
borudan hızla akan su, hızla esen rüzgâr, hızla kapanan bir kapı, pencerede çalışan vantilatör,
sıcak havada oluşan buharlaşma, sifon içerisindeki kıl veya iplik parçaları vasıtasıyla oluşan
kılcal çekme sebep olabilir. Bu durumda bir miktar su pis su borusuna akar ve sifondaki su
seviyesi alçalır. Mevcut dengeyi bozan hava akımı çok fazla ise, dengenin sağlanmasına
yetecek hava borudan geçene kadar denge bozulur. Denge yeniden sağlandığında su
yüksekliği azalmıştır. Sifonlar su yüksekliği emniyet seviyesinin altına düşmediği sürece
görevlerini yapabilir.

Şekil 1.4: Ufak basınç değişmelerinde sifondaki suyun durumu

9

1.3. Lavabo Montajı
Lavabolar biçimlerine göre:
Ayaksız Yarım tezgâh üstü
Yarım ayaklı Tezgâh üstü
Tam ayaklı Tezgâh altı
Etajerli Berber
Çift hazneli Köşe
Etajerli (dolaplı, Hilton)

Bedensel engelli lavabosu olmak üzere gruplara ayrılır ve her grup kendine göre
montaj özellikleri içerir.
Lavabo montaj ölçüleri genellikle yetişkin insanlara göre alınır. Ama okul öncesi ve
ilköğretim okullarında insanların yaş gruplarına göre montaj ölçülendirilmesi yapılması
gerekir. Lavaboyu kullanacak kişinin elinin, serbest duruş durumundayken parmak ucuyla
zemin arasındaki ölçüsüne 190 mm eklenerek lavabonun yerden yüksekliği tespit edilir.
Yaşlara göre genellikle kullanılan ölçüler; 6–14 yaş için 700–750 mm, daha küçük yaşlar
için 580–620 mm montaj ölçüsü uygulanır.
Lavabo montajında ilk önce lavaboya monte edilecek armatür seçimine karar
verilmelidir. Lavabo üzerine montaj edilecek armatürler kendi aralarında:
Tek gövde kumandalı
Tek gövde kumandasız
Ankastre kumandalı
Ankastre kumandasız olmak üzere gruplandırılır.
Kullanılacak armatür tespitinden sonra uygun alt yapı hazırlanır ve lavabo üzerindeki
delik yerleri açılır.

Resim 1.3–4–5: Lavabo armatür deliğinin açılış şekli

10

Lavabolarda kolaylıkla açılabilecek armatür delikleri bulunmaktadır. Bu delikler
armatür düzleminde yer almaktadır. Açılmak istenen delik, alttan el ile kontrol edilerek
üstten sırlı yüzeye hafif darbeler vurulur. Vurma işlemine deliğin açılmasına kadar devam
edilir. Üretim sırasında pul kalın düşmüş olabilir. Böyle bir durumda işleme sabırla devam
edilmelidir. Delik hiçbir zaman alttan vurularak açılmamalıdır. Aksi halde pul sırlı yüzeyden
parça koparabilir.
1.3.1. Ayaksız Lavabo Montajı
1. Tırnaklı veya montaj vidası ile monte edilecek olan lavabolarda lavabo yüksekliği
80 cm olacak şekilde duvara yerleştirilir ve montaj yerleri işaretlenir.
2. Uygun matkap ucu ve dübel ile montaj yeri hazırlanır.

Resim 1.6: Matkap ile montaj Resim 1.7: Lavaboyu teraziye almak
deliklerini delme

3. Lavabo su terazisi ile kontrol edilerek duvara monte edilir.
4. Sıcak ve soğuk su bağlantıları ile pis su sifon bağlantıları yapılır.

Resim 1.8–9: Pis ve temiz su bağlantılarını yapma
5. Armatürden su akıtılarak su sızdırmazlık kontrolü yapılır.
11

1.3.2. Tam ve Yarım Ayaklı Lavabo Montajı

 Tam ayaklı lavabo montajında, lavabo ile ayak terazisinde montaj konumuna
getirilir.
 Montaj konumunda lavabonun tespit delikleri şablon olarak kullanılarak
markalama yapılır.
 Markalama yapıldıktan sonra lavabo ve ayak yerinden alınarak markalanan
noktalar dikkatlice delinir ve dübelleri çakılır.
 Montaj cıvataları dübellerine sıkılır.
 Lavabo montaj cıvatalarına montaj deliklerinden geçecek şekilde takılır, plastik
burçları ve pulları yerlerine konulur. Somunlar sıkılarak montaj tamamlanmış
olur.

Şekil 1.5: Montaj cıvatalarıyla lavaboyu monte detayı

285
800

760

Bitmis döseme

Şekil 1.6: Ayaklı lavabo montaj ölçüleri

12

Lavabo tam ayak ile kullanılacak ise;
Tam ayaklı lavaboda ayağın taşıyıcı olmadığı ve özellikle estetik amaçlı olduğu
unutulmamalıdır.
Gerektiğinde sifonu temizlemek için ayak ile lavabo arasına 1–2 mm. açıklık
bırakılması uygun olacaktır.
Lavabo yarım ayak ile kullanılacak ise;

Ayağın monte detayı

285
800

760

Bitmis döseme

Şekil 1.7: Yarım ayaklı lavabo montaj ölçüleri

 Lavabo montaj işlemi tamamlandıktan sonra, yarım ayak lavabonun altına denk
gelecek şekilde yerleştirilerek ayak üzerindeki montaj delikleri bitmiş duvara
markalanır.
 Markalanan noktalar delinerek dübel çakılır.
 Yarım ayak yerine yerleştirilir. Plastik burçları takılan yarım ayak montaj
vidaları, montaj deliklerinden geçirilip sıkılarak işlem tamamlanır.
 Sıcak ve soğuk su bağlantıları ile pis su sifon bağlantıları yapılır.
 Armatürden su akıtılarak su sızdırmazlık kontrolü yapılır.
 Lavabonun montajında iyi bir görüntü ve mamulün bitmiş duvara düzgün
temasını sağlamak için lavabonun bitmiş duvarla temas eden noktalarına silikon
uygulanmalıdır.

13

1.4. Lavabo Sifonlarının Takılması

Resim 1.10: Çeşitli lavabo sifonları
Lavabo sifonunun takılması aşağıdaki sıraya göre yapılır:
 İş için gerekli araç ve gereçleri hazırlanır.
 Lavabonun sifon deliği üstüpü ile temizlenir.
 Sifonun vidasını sökerek süzgeci çıkartılır.
 Contayı, sifonun üst yuvasında olacak şekilde lavabonun altında tutulur.
 Vida süzgece takılı olarak lavabonun üzerinden elle sifona vidalanır.
 Sifonu hareket ettirmeden vidayı tornavida ile sıkılır.

1550
1300
1100
800
490

Şekil 1.8: Lavabo sifonu montajı

14

UYGULAMA FAALİYETİ
İşlem basamaklarını takip ederek şekildeki ölçülerde lavaboyu montaj ediniz. Sifon
bağlantısını yapınız. Etajer ve aynayı takarak işlemi bitiriniz.

Araç ve Gereçler
1. Lavabo 7. Matkap
2. Etajer 8. Sert uçlu tığ
3. Ayna 9. Tornavida
4. Sifon 10.Kurbağacık
5. Terazi 11.Metre
6. Dübel, vida 12.Lavabo montaj vidası

İşlem Basamakları Öneriler

 Atık su ve temiz su bağlantı ağızlarının  Herhangi bir karışıklığa ve iş
ölçüye uygunluğunu kontrol ediniz. kazasına izin vermeyecek şekilde
çalışma ortamını hazırlayınız.
 Pis su giderinin bitmiş döşemeden
yüksekliği 490 mm, temiz su
1100

ağızlarının bitmiş döşemeden
490

yüksekliği 1100 mm olmalıdır.

 Lavabo ve ayağı geçici olarak yerine
yerleştiriniz ve terazi yardımı ile
düzgünlüğünü kontrol ediniz.
 Lavaboyu ayak üzerine iyi
oturtunuz.
 Dikkatli olunuz. Düştüğünde kırılır!
 Seramik vitrifiye malzemeleri
kırıldığında bir jilet kadar keskin
olabilir. Çıplak elle müdahale
etmeyiniz.

15

 Lavabo montaj vidalarının bağlanacağı
yerleri kalemle işaretleyiniz.

 İşaretlemeyi fayans üzerinde iz
bırakacak bir kalem ile yapınız.
 Örneğin; kurşun, kırmızı veya
ispirtolu kalem kullanınız.

 İşaretlenen yerleri matkapla deliniz ve
dübelleri takınız.  İşaretlediğiniz yerleri delmeden önce
matkabın kayarak hatalı delik
delmemesi için fayans üzerindeki sır
tabakasında noktalama yapınız.
 Dübel ve vida çapına uygun
kalınlıkta matkap ucu kullanınız.
 Dübel yerine sıkıca oturmalıdır.

 Lavabo montaj vidalarını ölçüsünde
açıkağızlı anahtar ile sıkınız.

 Montaj vidaları yere ve birbirine
paralel olmalıdır.
 Tespit cıvatalarını 6-8 mim’lik açık
ağız anahtarın 8 mim’lik tarafıyla
sıkınız.

16

 Lavaboyu yerine yerleştirerek montaj
vidalarına somunları sıkınız.

 Lavaboyu tespit cıvatalarına takarak
düşmemesi için tutunuz.
 Tespit cıvatasına lastik conta ve
rondelâyı takınız, somunu sıkınız.
 Lavabonun altına ayağını
yerleştiriniz.
 17-18 mm. anahtarın 17 mm.’ lik
tarafıyla somunları sıkınız.

 Lavabo sifonunu takınız.  Sifon bağlantısını lavabo sifonlarını
takmak konusunda anlatıldığı gibi
yapınız.
 Vidayı aşırı sıkmayınız sifon plastik
olduğu için kırılır.
1. Sifon bağlantısı bittikten sonra ayağı
lavabonun altına 1–2 mm. boşluk
kalacak şekilde yerleştiriniz.
 Ayağın taşıyıcı olmadığı ve özellikle
estetik amaçlı olduğu
unutulmamalıdır.

 Etajer ve aynayı ölçüsünde markalayınız.
 Etajeri ölçüsünde ve terazisinde
duvara yerleştirerek delik yerlerini
işaretleyiniz.
 Ayna yerini uygun yükseklikte terazi
yardımıyla çiziniz.
 Ayna çizgilerinden ölçü alarak tırnak
delik yerlerini işaretleyiniz.
1550

 İşaret yerlerine nokta ile iz yapınız.
1300

 Uygun matkap ucu ile deliniz,
dübellerini takınız.

17

 Etajer ve aynayı yerlerine takınız.
 Etajeri, vidalarla duvara monte
ediniz.
 Ayna için, iki alt ve bir yan tırnağı
vidalayınız.
 Aynayı yerine oturtarak dördüncü
tırnağı dübel üzerindeki yerine
vidalayınız.
 Ayna duvara silikon ile de monte
edilebilir. Ayna arkasına ve duvara
yeterince silikon sıkılarak
yapıştırılır. Ayna, üzerinden duvara
geçici bantlanarak kurumaya
bırakılır.

 İşin biçimini estetik yönünden
gözlemleyiniz.
 Takımları toplayınız.
 İşin bitirilmesi
 Kirlenen yerleri temizleyiniz
 İşi bitirdiğinizi öğretmeninize
söyleyiniz.

18

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

BOŞLUK DOLDURMALI TEST

Boş olan kısımları doğru sözcüklerle doldurunuz.

1. Lavaboda oluşan atık suları pis su tesisatına ................... ile iletilir.

2. Lavabolar genel olarak a-.……….., b-…………., c-………….olmak üzere üç çeşittir.

3. Fabrika, hapishane, taşıtlar gibi yerlerde kullanılabilecek
lavabolar……………………. malzemeden yapılırlar.

4. Yarım ayaklı lavabonun diğerlerinden farkı kullanılan………………’tır.

5. ................ sifon, mükemmel sifonda aranan özelliklerin büyük çoğunluğuna sahiptir.

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarı ile karşılaştırınız. Doğru cevap sayınızı belirleyerek
kendinizi değerlendiriniz. Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap verirken tereddüt yaşadığınız
sorularla ilgili konuları faaliyete dönerek tekrar inceleyiniz.

Tüm sorulara doğru cevap verdiyseniz diğer faaliyete geçiniz.

19

ÖĞRENME FAALİYETİ–2

AMAÇ

Yeterli teorik ve pratik bilgiye sahip olarak, standartlara ve tekniğine uygun eviye
montajı yapabileceksiniz.

ARAŞTIRMA

 Bölgenizde bulunan yapı malzemesi satan işyerlerindeki mutfak stantlarında,
yakın çevrenizdeki inşaatların montaj aşamasına gelmiş mutfaklarında inceleme
yaparak, eviye montajı yapılırken nelere dikkat edilmesi gerektiğini araştırınız.
 Eviye çeşitleri ve montajı konusunda; sanal ortamda ve seramik, paslanmaz
çelik, polyester döküm eviye imalatı yapan firma kataloglarından kaynak
taraması yapınız.
 Topladığınız bilgi ve dokümanları raporlayınız.

2. EVİYE MONTAJI
2.1. Eviyeler
Mutfaklarda bulaşıkların yıkanmasında ve laboratuarlarda kullanılan su akıtma yeridir.
Yapıldıkları malzemeye göre seramik, dökme demir emaye, sac emaye, paslanmaz çelik sac
olarak adlandırılır. Günümüzde en çok tercih edilenler paslanmaz çelik sac ve seramikten
imal edilen eviyelerdir.
Eviyelerde taşma deliği yapılması zorunlu değildir. Standart, sadece laboratuar
eviyelerinde taşma deliği bulunmasını şart koşmuştur. Fakat günümüzde imal edilen
eviyelerin bazı tiplerinin damlalık bölümünde taşma deliği vardır.

20

2.1.2. Çeşitleri

2.1.2.1. Tek Gözlü Eviyeler
Tek gözlü eviyeler damlalıklı veya damlalıksız olarak imal edilir. Renk ve modelleri
tasarımı yapan firmaya göre değişkenlik gösterebilir. Aşağıda tek gözlü eviyelere örnek
birkaç model göreceksiniz.

a) Tek gözlü damlalıklı eviye b) Tek gözlü damlalıksız eviye

c) Tek gözlü damlalıksız çelik tezgâh altı eviye çeşitleri

d) Tek gözlü damlalıksız tezgah e) Tek gözlü ayrı damlalıklı eviye
Resim 2.1: Damlalıklı ve damlalıksız eviye çeşitleri

2.1.2.2. Çift Gözlü Eviyeler
Tek gözlü eviyeler damlalıklı veya damlalıksız olarak imal edilir. Renk ve modelleri
tasarımı yapan firmaya göre değişkenlik gösterebilir. Çöp öğütücülü,1 ½ gözlü, taşmalı veya
taşmasız tipleri mevcuttur. Aşağıda çift gözlü eviyelere örnek birkaç model göreceksiniz.

21

a) Çift gözlü çelik eviye çeşitleri

b) Bir buçuk gözlü damlalıklı c) Bir buçuk gözlü damlalıklı
çelik eviye seramik eviye
Resim 2.2: Çift gözlü evyeler

2.2. Eviye Montajı
Mutfak ortamında sürekli hareketlilik vardır. Bu nedenle bulaşık teknesinin (eviyenin)
önünde serbest bir kullanım alanının bulunması doğru olur. Alanın genişliği tekne genişliği
kadar, boyu da en az 75 cm olmalıdır.
Eviyenin yerden yüksekliği, bulaşık yıkayacak kişinin boyuna göre tespit edilir.
Bulaşık yıkama işinin genellikle kadınlar tarafından yapıldığı göz önünde tutularak, bulaşık
teknesi üst kenarının bitmiş döşemeden 80–90 cm yükseğe konması doğru olur. Bataryanın
ise 105–120 cm yükseğe konması doğru olur. Böylece tekne ile musluk arasında yeterli
aralık kalacağından tencere, tepsi vb. büyük kapların da kolaylıkla yıkanabilmesi mümkün
olur.
Yıkanmış olan kapların sularının kolayca süzülüp eviye içine akmasını sağlayan
damlalığın yeri de önemlidir. Sağ elini kullanan kişiler için, damlalık sola gelecek şekilde
monte edilir. Sol elini kullanan kişiler için ise damlalık sağa monte edilmelidir. Genellikle
sağ el kullanıldığından, özel bir istek olmadıkça eviye damlalığının sol tarafa gelecek şekilde
monte edilmelidir.
Eviyelerin yerleşimi mutfakların konumuna ve ergonomik şartlara göre
planlanmalıdır. Eviye montajında alt yapıyı oluşturan pis su, sıcak-soğuk su giriş ağızları ve
batarya ölçülerine dikkat edilmelidir.

22

Tek hazneli, standart eviyeler tezgâh ile sıfır kotta monte edilir. Damlalıklı eviyelerde
damlalığın sağ veya sol tarafa getirilmesine karar verildikten sonra, imalatta kapalı bırakılan
batarya deliği, lavabolar konusunda anlatıldığı şekilde açılmalıdır. Damlalıklı eviyelerin
damlalık kısımlarındaki eğim, imalat sırasında verildiğinden, bu tür eviyeler tezgâh üzerine
terazisinde monte edilmelidir. Standart ve damlalıklı eviyeler için yapılacak tezgâhın bitmiş
döşemeden yüksekliği 850 mm, genişliği ise 600 mm olmalıdır.
Eviyeler ile kullanılacak tek gövde armatürlerin ara musluklarının filtreli tip
seçilmesine özen gösterilmelidir. Eviye montajında, mamulün tezgâha temas eden
noktalarında, sızdırmazlığın sağlanması için silikon uygulanmalıdır.
ÖNEMLİ NOT: Eğer seramik eviye kullanılmış ise bu aşamada çimento, alçı,
mermer tozu gibi sonradan genleşen malzemeler kullanılması son derece yanlıştır. Seramik
çatlayabilir.
Montajı yapılmış eviyeler inşaat süresince boya, badana, alçı, harç gibi ince inşaat
faktörlerinden ve darbelerden korunmalıdır.

SICAK SU SOĞUK SU
250

50 400 150 155

PİS SU
1100
850

600
0 70 'LİK PİS SU KOLONU

Bitmiş döşeme

Şekil 2.1: Tek gözlü eviye montaj ölçüleri

23

2.3. Eviye Sifonlarının ve Çöp Öğütücülerin Takılması

Resim 2.3: Çift gözlü eviye sifonu

Resim 2.4: Çöp öğütücü ve montajı

Şekil 2.2: Eviye sifon çeşitleri

Eviye sifonu aşağıdaki işlem sırasına göre takılır
İşlem Basamakları
 İş için gerekli araç ve gereçleri hazırlayınız.
 Eviyenin sifon deliğini üstüpü ile temizleyiniz.
 Sifonun vidasını sökerek süzgecini ayırınız.
 Contayı, sifonun üst yuvasında olacak şekilde eviyenin altında tutunuz.
 Vida süzgece takılı olarak eviyenin üzerinden elle sifona vidalayınız.
 Vidalarken eviyenin altındaki contayı kaydırmayınız.
 Sifonu hareket ettirmeden vidayı tornavida ile sıkınız.

24


İşlem basamaklarını takip ederek şekildeki ölçülerde eviyeyi montaj ediniz. Sifon ve
çöp öğütücüsünü takarak işlemi bitiriniz.
Araç ve Gereçler
1. Eviye
2. Sifon
3. Çöp öğütücü
4. Silikon
5. Metre
6. Su terazisi
7. Tornavida

 Atık su ve temiz su bağlantı  Herhangi bir karışıklığa ve iş
ağızlarının ölçüye uygunluğunu kazasına izin vermeyecek şekilde
kontrol ediniz. çalışma ortamını hazırlayınız.
 Kirli su giderinin bitmiş döşemeden
yüksekliği çift gözlü ve öğütücü
olduğu için şekle göre kontrol ediniz.
 Tezgâh üzerine eviyeyi
yerleştiriniz.
 Tezgâh üzerindeki eviye oturma
yataklarını keski ve çekiçle
temizleyiniz.
 Eviyeyi tezgâh üzerindeki yatağına
oturunuz.
 Eviyenin ölçülerini ayarlayınız.
Gerekirse kenarlarını destekleyerek
eviyeyi yükseltiniz.

25

 Teraziye uygunluğunu kontrol
ediniz.  Eviyenin terazisini ayarlayınız.
 Eviyeyi yerinden kaldırınız.
 Eviye yatağına silikon sıkınız.
 Eviyeyi yerine oturtarak ölçü ve
terazisini ayarlayınız.
 Taşan silikon artıklarını üstüpü veya
bezle siliniz.
 Silikonunu kuruması için 4-5 saat
bekleyiniz.

 Eviyeye sifonu/ çöp öğütücüsünü
takınız.  Sifon bağlantısını EVİYE
SİFONLARINI TAKMAK
konusunda anlatıldığı gibi yapınız.
 Firmanın vermiş olduğu çöp öğütücü
montajı kılavuzundaki montaj
talimatlarına uyunuz.

 Sifon ve çöp öğütücüsü borusunu
atık su borusuna  Sifon veya çöp öğütücüsünün pis su
takınız. gider ağzını, duvardaki atık su
giderine direkt veya spiral (gırtlak)
boru vasıtasıyla bağlayınız.
 Duvardaki gider ağzına Ø50 mm
adaptör (takoz) contayı sıkıca
oturtunuz.
 Sızdırmazlık testini yaparak su
kaçırmadığından emin olunuz.

gözlemleyiniz.
 İşin bitirilmesi  Takımları toplayınız.
 Kirlenen yerleri temizleyiniz.
İşi bitirdiğinizi öğretmeninize söyleyiniz.

26




1. Mutfaklarda bulaşıkların yıkanmasında kullanılan su akıtma yerine
........................denir.

2. Eviyelerin en çok tercih edilenleri …………….. ve …………………. malzemelerden
imal edilenlerdir.

3. Eviye üst kenarının bitmiş döşemeden yüksekliği…... ……cm olması doğru olur.

4. Eviye montajında, mamulün tezgaha temas eden noktalarında, sızdırmazlığın
sağlanması için …………..uygulanmalıdır.

5. Eviyeler ....... ................. ve ....... gözlü olarak imal edilirler

DEĞERLENDİRME



27

AMAÇ

Yeterli teorik ve pratik bilgiye sahip olarak, standartlara ve tekniğine uygun küvet
montajı yapabileceksiniz.

ARAŞTIRMA

 Bölgenizde bulunan yapı malzemesi satan işyerlerindeki banyo stantlarında,
yakın çevrenizdeki inşaatların montaj aşamasına gelmiş banyolarında inceleme yaparak,
küvet montajı yapılırken nelere dikkat edilmesi gerektiğini araştırınız.
 Küvet çeşitleri ve montajı konusunda; sanal ortamda ve seramik, polyester
döküm küvet imalatı yapan firma kataloglarından kaynak taraması yapınız.

3. KÜVET MONTAJI
3.1. Küvetler
Yıkanma teknesi olarak da bilinen küvetler, içerisinde oturarak veya uzanarak
yıkanılabilen bir temizlik gerecidir. Daha önceleri dökme demir emaye veya sac emaye
olarak yapılan küvetler günümüzde polyester döküm, akrilik veya seramikten imal edilir.
Küvetler gömme ve oturmalı olarak iki sınıfa ayrılır.
Küvet üretiminde kullanılan akrilik plakalar sentetik ham maddeden üretilir.
Sıvı haldeki bu sentetik malzeme cam vasıtası ile kalıplandırılıp plaka haline getirilir. Yüzeyi
cam özelliğini aldığından gözenek yoktur, son derece parlaktır. Aynı zamanda gerektiği
kadar esneyebilme özelliğine sahiptir. Sıcak ve soğuk su temaslarından etkilenmez. Bu
nedenlerle akrilik küvetlerde zaman içinde kılcal sır çatlakları ve pas oluşmaz. Akrilik
küvetler diğer küvetlerden hafiftir. Bu sayede taşınması, montajı kolaydır. Diş yapımında
dahi kullanılan akrilik materyal bakteri barındırmaz, hijyendir.
Genelde küvetlerin etrafı beton, tuğla vb. ile örülmekte ve fayans kaplanmaktadır. Su
tesisatında veya pis su giderinde herhangi bir arıza, tıkanma olursa fayans benzeri kaplama
malzemesi ve küvetin yan duvarını oluşturan tuğla vb. kısımları kırmak ve yıkmak zorunda
kalabilirsiniz. Bu hayli uğraş isteyen masraflı bir iştir. Hatta büyük bir olasılıkla aynı
desende ve renkte fayans, seramik bulunamayacağından bütün banyonuzun kırılması,
seramiklerinizin değişmesi dahi gerekebilir. Oysa akrilik küvetler sökülebilir panellidir. Bu

28

gibi durumlarda yan panelleri kolaylıkla sökebilir, arızayı giderdikten sonra hiçbir inşaat ve
tadilat işlemine gerek kalmadan panelleri kolayca yerine monte edebilirsiniz.
Küvetlerin kullanılış biçimleri nedeniyle, birden fazla insanın peş peşe kullandığı
genel yerlerde (spor tesisleri, yatılı okullar vb.) temizlik ve sağlık açısından risk oluşturabilir.
Genel kullanım alanlarında, her kullanımdan sonra dezenfekte edilmesi veya özel kullanım
alanlarında tercih edilmesi doğru olur.
3.1.2. Çeşitleri

3.1.2.1. Oturmalı (Yarım) Küvetler
Daha çok kullanım alanı kısıtlı olan küçük banyolarda kullanılan bu tip küvetler,
banyo yapacak kişinin ayakta veya oturarak yıkanabilmesine yararlar. Düşük döşeme içine
gömülen tiplerinin yanı sıra bitmiş döşeme üzerine monte edilebilen ankastre modelleri de
vardır.

Resim 3.1: Oturmalı küvet çeşitleri
35
70

Şekil 3.1:Oturmalı küvet ölçüleri

29

3.1.2.2. Normal Küvetler
Daha çok kullanım alanı kısıtlı olmayan büyük banyolarda kullanılan bu tip küvetler,
banyo yapacak kişinin ayakta veya uzanarak yıkanabilmesini sağlar. İki veya üç kenarı
duvara dayanabilir. Düşük döşeme içine gömülen tiplerinin yanı sıra bitmiş döşeme üzerine
monte edilebilen ankastre modelli olanları vardır.

Resim 3.2: Normal düz küvet çeşitleri

37.5
75
25

Şekil 3.2: Normal küvet ölçüleri
3.1.2.3. Hidro (Su) Masajlı Küvetler
Hidro masajın basit tanımı, su ile yapılan masajdır. Bunun en ideal uygulandığı yer ise
banyo küvetleri, duş kabinleri ya da SPA (SPA=Sanum per aqua; suyla gelen sağlık
kelimesiyle tanımlanan özel tesis) tabir edilen masaj havuzlarına aplike edilmiş hidromasaj
kombinasyonlarıdır. Bu kombinasyonlarda suyun ve havanın hem fiziki hem de tedavi
etkilerinden yararlanılmaktadır. Bu küvetlere yaygın olarak jakuzide denir.

30

Hidro masajlı küvetler ankastre yani bitmiş döşeme üstünde kendisine ayrılan yere
monte edilmek üzere imal edilir. Bildiğimiz klasik normal tip küvet tipinde olabildiği gibi
özel tiplerde de imalatı vardır. Model, renk ve fonksiyonları tasarımcı firmalara göre değişse
de, hidro masajlı küvetlerin genel yapısı; bildiğimiz küvetlere su ısıtıcı rezistans ve suya yön
veren bir pompa eklenmiş halidir. Rezistans suyu istenen derecede ısıtır, pompa da suya
sürekli bir hareket (sirkülâsyon) verir. Böylece suyun masaj etkisinden yararlanmış oluruz.

Resim 3.3: Hidro masajlı küvet
45

90
25

Şekil 3.3: Hidro masajlı küvet ölçüleri

31

3.2. Küvet Montajı
Küvetler döşeme altı (gömme) veya döşeme üstü (set üstü) olmak üzere ikiye ayrılır.
Günümüzde ankastre küvetler tercih ediliyorsa da çok uzun yıllardır kullanılan gömme
küvetlerin montajları da set üstü küvet montajından oldukça farklıdır.
3.2.1. Döşeme Altı (gömme) Küvet Montajı

Şekil 3.4: Normal küvet montaj ölçüleri
Döşeme altı küvet montajı aşağıdaki işlem sırasına göre montaj edilir.
 İş için gerekli araç ve gereçleri hazırlanır.
 Küvet ayaklarının oturacağı zemini temizlenir.
 Ayakuçları açılmamışsa testereyle keserek açılır.
 Ayakları birbirine küvet ölçüsünde ve terazisinde harçla tutturulur.
 Küvet sifonunu ve taşma borusu bağlanır.
 Sifonun kirli su boru bağlantısı yapılır.
 Sifonun kuyruğu kirli su borusuna contasıyla birlikte takılır.
 Küvet yerine oturtulur.
 Küvet yanından elinizi geçirerek sifon kuyruğunu, sifon gövdesine sıkınız.
 İşin temizliği, ölçü ve terazi kontrolü yapılır.
 Kaçak testi yapılır.
32

3.3. Küvet Sifonlarının Takılması

Resim 3.4: Küvet sifonu

Küvet sifonun takılması aşağıdaki
işlem sırasına göre yapılır.
 İş için gerekli araç ve gereçleri
hazırlayınız.
 Küvetin taşma ve sifon deliğini
üstüpü ile temizleyiniz.
 Sifonun vidasını sökünüz.
 Sifon gövdesini, conta üstte Şekil 3.5: Montaj sıralı sifon parçaları

olacak biçimde küvetin altına tutunuz.
 Süzgeç contasını küvetin üstünden sifon deliğine yerleştiriniz.
 Süzgece vidasını takarak, dönmeyecek şekilde sıkınız.
 Sifon taşma borusu, gövde ve süzgecini birbirinden sökünüz.
 Taşma gövdesini contalarıyla birlikte taşma deliğine tutunuz.
 Taşma süzgeci vidasını takınız ve tornavida ile sıkınız.
 Taşma borusunu taşma gövdesine ve sifon bağlantı yerine, aralarına contalarını
koyarak iyice sıkınız. Contaların kaymamasına dikkat ediniz.

33

İşlem basamaklarını takip ederek şekildeki küvetin montajını yapınız. Sifonunu
takarak işlemi bitiriniz.

Araç ve Gereçler
 Küvet Silikon
 Küvet Sert ve ince
sifonu uçlu nokta
 Kurbağacık
 Matkap
 Metre
 Su terazisi
 Tornavida


 Herhangi bir karışıklığa ve iş
 Küvet üzerine özel hazırlanmış kazasına izin vermeyecek şekilde
pabuçlarının montajını yapınız. çalışma ortamını hazırlayınız.
 Montaj kitapçığını okuyunuz.
 Küvet montaj seti ile birlikte
verilen pabuçları küvete monte
ediniz.

verilen ayakları, vidaları
 Ayak vidalarını kaidelere sıkarak vasıtasıyla küvete sabitleyiniz.
küvete sabitleyiniz.  Küveti düz çeviriniz ve dengesini
kontrol ediniz.

34

 Duvara askı elemanlarını sabitleyiniz.

verilen duvar askı elemanını
ölçüsünde markalayıp delerek
duvara montajını yapınız.

 Sifon bağlantısını yapınız.
 Sifon bağlantısını KÜVET
SİFONLARINI TAKMAK
konusunda anlatıldığı gibi
yapınız.

 Sifon montajı bittikten sonra
yeterince su dökerek kaçıntı
testini yapınız.
 Sifon bağlandıktan sonra sızdırmazlık
 Kaçak var ise olan yeri tekrar
testini yapınız.
gözden geçirerek sıkınız.
 Vidalı bölümleri sıkarken diş
kaptırmamaya özen gösteriniz.

 Küveti yerine monte ettikten
sonra, her iki yönden de
terazisine bakarak dengeyi
 Terazisini kontrol ediniz. sağlayınız.
 Fayansla temas eden kenarlarına
silikon sıkıp, artanları üstüpü ile
temizleyiniz.
gözlemleyiniz.
söyleyiniz.

35




1. Küvetlerin iç yüzeylerinin kir tutmayacak şekilde ……………. olması gerekir.

2. Oturmalı küvetler, banyo yapacak kişinin …….…veya……………yıkanabilmesine
yararlar.

3. Düşük döşeme içine gömülen küvetlerin yanı sıra bitmiş döşeme üzerine monte
edilebilen …………………. modelleri de vardır.

4. Su ile yapılan masaja ……………….. denir.

5. Hidro masajlı küvetlere kısaca ……………. denir.

DEĞERLENDİRME



36


AMAÇ

Yeterli teorik ve pratik bilgiye sahip olarak, standartlara ve tekniğine uygun duş
teknesi montajı yapabileceksiniz.

ARAŞTIRMA

 Bölgenizde bulunan yapı malzemesi satan işyerlerindeki vitrifiye stantlarında,
yakın çevrenizdeki inşaatların montaj aşamasına gelmiş banyolarında inceleme
yaparak, duş teknesi montajı yapılırken nelere dikkat edilmesi gerektiğini
araştırınız.
 Duş teknesi çeşitleri ve montajı konusunda; sanal ortamda ve vitrifiye imalatı
yapan firma kataloglarından kaynak taraması yapınız.

4. DUŞ TEKNESİ MONTAJI
4.1. Duş Tekneleri

İnsanların ayakta pratik bir şekilde yıkanabilmeleri için imal edilmiş vitrifiye
gerecidir. Batarya duş başlığından fışkıran su taneciklerinin vücuttaki dinlendirici etkisi, kirli
suyun sürekli akıp gidişi ve su kullanımında belirli ölçüde tasarruf sağlayabilmesi gibi
nedenlerle duş pek çok kimse tarafından tercih edilen bir yıkanma şekli olmuştur.
Duş tekneleri dökme demir, emaye, polyester döküm, akrilik ve seramikten imal
edilirler. Kayıp düşmeyi engellemek amacıyla duş teknelerinin yüzeyinde setler vardır. Duş
alırken ayakta olunacağı için etrafa su sıçramasını önlemek amacıyla duş teknelerinin etrafı
alüminyum profil ve şeffaf desenli mikadan imal edilen kabinlerle kapatılır.

37

Resim 4.1: Set üstü kare duş teknesi

23

Şekil 4.1: Duş teknesi ölçüleri

Resim 4.2: Set üstü köşe oval ve oturmalı duş tekneleri

38

4.2. Duş Teknesi Montajı
Duş teknesi montajı, küvet montajında olduğu gibi döşeme altı (gömme), döşeme üstü
(set üstü) olarak iki şekilde yapılır. Her iki tipinde montajları birbirinden farklılık gösterir.
Şimdi bunları ayrı ayrı inceleyelim.
Döşeme Altı (gömme) Duş Teknesi Montajı

Şekil 4.2: Döşeme üstü ve altı duş teknesi montajı şekilleri

Duş teknesi montajı aşağıdaki işlem basamakları takip edilerek yapılır.
 Duş teknesi konulacak zemini temizleyiniz.
 Sifon merkezinin duvardan uzaklığını döşemeye işaretleyiniz.

39

Şekil 4.3: Duş teknesi sifon merkezini işaretleme

 Zeminde sifonun oturacağı yuvayı hazırlayınız.

Şekil 4.4: Duş teknesinin zeminini hazırlama Resim 4.3:Duş teknesinin zeminini
hazırlama
 Süzgeç ve contasını çıkardıktan sonra, pis su giderine bağlanan sifonu yuvasına
yerleştiriniz.

Şekil 4.5: Duş teknesinin sifonunu yerleştirme

 Ağzı kapatılan sifonun etrafını harç ile doldurarak sabitleyiniz.

40

Şekil 4.6: Duş teknesinin sifonunu harçla sabitleme

 Duş teknesi oturma yüzeyini, sifon hizasına kadar kum ile doldurunuz ve
sıkıştırınız.

Şekil 4.7: Kum doldurma işlemi Resim 4.4: Kum doldurma işlemi

 Sifon ağzına sızdırmazlık contasını yerleştiriniz.

Şekil 4.8: Conta yerleştirme işlemi

41

 Duş teknesini yerine yerleştirerek teraziye getiriniz.

Şekil 4.9: Teraziye alma Resim 4.5-6: Teraziye alma

 Sifon bağlantı vidasını, duş teknesi üzerinden sıkınız.

Şekil 4.10: Sifon bağlantısını yapma Resim 4.7: Sifon bağlantısını yapma

 Duş teknesi içine birkaç kova su dökerek bağlantı yerlerinin su sızıntı
kontrolünü yapınız.

Şekil 4.11: Sızıntı kontrolü yapma işlemi

42

 Duş teknesinin kenarlarını silikon ile doldurunuz.

Şekil 4.12: Silikon çekme işlemi
 Sifonun ağzını kapatınız.

Şekil 4.13: Sifonun ağzının kapatılması işlemi
 Duş teknesi üzerini karton vb. malzeme ile kapatarak koruma altına alınız.

Şekil 4.14: İnşaat bitene kadar korumaya alma işlemi

43

4.3. Duş Teknesi Sifonlarının Takılması

Resim 4.8: Duş teknesi sifonu

Şekil 4.15: Sifonun sıralı görüntüsü
Duş teknesi sifonu aşağıdaki işlem sırasına göre takılır.
 Duş teknesi sifon deliğini üstüpü ile temizleyiniz.
 Sifonun vidasını sökünüz.
 Sifon gövdesini, conta üstte olacak biçimde küvetin altına tutunuz.
 Süzgeç contasını duş teknesi üstünden sifon deliğine koyunuz.
 Süzgece vidayı takarak sifon dönmeyecek şekilde sıkınız.

Şekil 4.16: Duş teknesi sifonunun montaj işlemi

44


Döşeme üstü duş teknesi montajını işlem basamaklarını takip ederek yapınız.
Araç ve Gereçler
1. Duş teknesi 5. Tornavida
2. Sifon 6. Kurbağacık
3. Matkap 7. Metre
4. Su terazisi 8. Sert ve ince
uçlu nokta

 Duş teknesini montajı yapılacak yere
yerleştiriniz.
 Herhangi bir karışıklığa ve iş
kazasına izin vermeyecek şekilde
çalışma ortamını hazırlayınız.
 Bu işlemde montajı yapılacak olan
duş teknesi akrilik ve ankastredir.
 Bitmiş döşeme üzerindeki yerine,
duş teknesini önündeki paneli
sökerek yerleştiriniz. Montaj seti
ile birlikte verilen pabuçları duş
teknesine monte ediniz.

 Panel yüksekliğinde ayarlayarak  Çıkardığınız ön paneli montaj
teraziye alınız. bittikten sonra yerine rahatlıkla
takabilmek için tekne
yüksekliğini yerinde vidalı
ayaklar sayesinde ayarlayınız
 Duş teknelerinin ayak basma
yerlerine imalat aşamasında su
gideri için eğim verildiğinden duş
teknesini döşemeye tam
terazisinde monte ediniz.

45

 Terazileme işlemi bittikten sonra
ayarın bozulmaması için yere
 Pabuçları kontra somun ile sıkınız,
temas eden vidalı pabuçların
ayakları sabitleyiniz.
üzerindeki kontra somunları
sıkarak, ayakları sabitleyiniz.
 Sifon bağlantısını ve sızdırmazlık
testini yapınız.
 Sifon bağlantısını DUŞ TEKNESİ
SİFONLARINI TAKMAK
konusunda anlatıldığı gibi
yapınız.
 Sifon montajı bittikten sonra
yeterince su dökerek kaçıntı
testini yapınız.
 Kaçak var ise olan yeri tekrar
gözden geçirerek sıkınız.
 Vidalı bölümleri sıkarken diş
kaptırmamaya özen gösteriniz.

 Duvara tespit parçalarının delik
yerlerini işaretleyiniz.
 Delik merkezlerini matkapla
 Duvar askı elemanlarını işaretleyiniz, deliniz ve dübellerini takınız.
askı elemanları ile duvara  Dübellere tespit parçalarını
sabitleyiniz. vidalayınız.
 Duş teknesini tespit parçaları
üzerine bindirerek cıvata ve
somunlarını sıkınız.

 Panelleri duş teknesine yerleştiriniz  Duş teknesi yan panellerini
ve montajını yapınız. yerlerine takınız.
gözlemleyiniz.
söyleyiniz.

46




1. Duş başlığından fışkıran su taneciklerinin vücuttaki ………………… etkisi duş
teknelerini cazip hale getirmektedir.

2. Gömme tipi duş teknesi oturma yüzeyi ............... ile doldurulur.

3. Kayıp düşmeyi engellemek amacıyla duş teknelerinin yüzeyinde…………. vardır.

4. Duş alırken ayakta olunacağı için etrafa su sıçramasını önlemek amacıyla duş
teknelerinin etrafı ……………….. kapatılır.

5. Duş teknelerinin montajı………… ……….ve…………… ……… olarak iki
şekilde yapılır.

DEĞERLENDİRME



47


AMAÇ

Yeterli teorik ve pratik bilgiye sahip olarak, standartlara ve tekniğine uygun yer
süzgeci montajı yapabileceksiniz.

ARAŞTIRMA

 Bölgenizde bulunan yapı malzemesi satan işyerlerindeki üretici firma
stantlarında, yakın çevrenizdeki inşaatların montaj aşamasına gelmiş banyo, wc,
balkonlarında inceleme yaparak, yer süzgeci montajı yaparken nelere dikkat
edilmesi gerektiğini araştırınız.
 Yer süzgeci çeşitleri ve montajı konusunda; sanal ortamda ve yer süzgeci
imalatı yapan firma kataloglarından kaynak taraması yapınız.
 Topladığınız bilgi ve dokümanları raporlayınız

5. YER SÜZGECİ MONTAJI
5.1. Yer Süzgeçleri

Kirli ve pis su tesisatında, su akıtma yerlerinin çıkış borularında yer alan sifonlardan
başka, zemin sularını tesisata akıtan, suyla karışık durumda bulunan çöp ve parçacıklar, yağ,
benzin vb. maddeleri ayıran özel süzgeçler de vardır. Bu süzgeçler genellikle paslanmaz
çelik, dökme demir, plastik veya betondan yapılırlar. Bu bölümde bu tarz işlev gören
süzgeçleri inceleyeceğiz. 10x10, 15x15, 20x20 cm ölçülerinde standart olarak üretilir.
5.1.2. Çeşitleri

5.1.2.1. Döşeme Süzgeci
Döşemelerdeki kirli suların tesisata akmasını sağlayan ancak tesisattaki pis kokuların
bina içine geçmesini engelleyen özel sifonlara süzgeç denir. Bunlar üst akıntılı banyo, yan
girişli banyo, bodrum, yer, alçak tip yer gibi çeşitlere ayrılır.

48

Resim 5.1: Komple çelik yan çıkışlı yer Şekil 5.1: Taslı Yer süzgeci detay
süzgeci çizimi

Resim 5.2: Plastik yan çıkışlı yer Resim 5.3: Plastik alttan çıkışlı yer
süzgeci süzgeci

Resim 5.4: Komple çelik alttan çıkışlı Şekil 5.2: Alttan çıkışlı yer süzgeci
yer süzgeci detay çizimi

Şekil 5.3: Çelik yan çıkışlı yer süzgeci
Resim 5.5: Çelik yan çıkışlı yer detay çizimi
süzgeci

49

5.1.2.2. Avlu Süzgeci
Avlu, bahçe vb. yerlerde yağış sularının pis su ya da yağış kanalına itilmesinde
genellikle kâgirden (beton) yapılan avlu süzgeçleri kullanılır. Ayrı bir şehir yağış kanalı
varsa süzgeç sifonsuz yapılabilir. Sifonsuz avlu süzgeci, ağzına zemin seviyesinde ızgara
konulmuş rögara benzer. Çıkış borusu 0.40 m kadar yüksekten alınarak dipte çamur, kum vb.
katı kirlerin toplanabileceği bir hacim sağlanır.
Bazı durumlarda, avlu süzgeci içine girebilecek yaprak, kâğıt, naylon poşet vb.
çöplerin kanala geçmesinin önlenmesi için bir tel sepet kullanılır.
Kâgir avlu süzgeci, en az 0.45 X 0.45 m boyutunda yapılmalıdır. İçine girilebilmesi ve
temizlenebilmesi için 0.60 X 0.60 m boyutu daha uygundur. Süzgecin iç yüzeyleri çimento
harcı ile sıvanmalıdır. 350
400

Şekil 5.4: Avlu süzgeci

5.1.2.3. Yağ Tutucular
Mutfak kirli sularında bol miktarda yağ bulunur. Suyun soğuması ile bu yağlar
donarak borunun iç yüzeyine yapışır. Kirli suda bulunan kıl, iplik ve bitkisel maddelerle
birlikte oluşan bu katman boruların tıkanmasına neden olur. Bundan başka donmuş yağlar
çok rahatsız edici kokular yayar. Evlerde pek önemli olmayan bu sorun, lokanta, kafeterya,
kışla, yatılı okul vb. mutfaklarında ciddi işleyiş bozuklukları doğurabilir.
Suda bulunan yağları ayırmak için yağ ayırıcılar kullanılır.
Yağ ayırıcısında, yağların ayrılmasını kolaylaştırmak için, mutfaktan gelen kirli su
soğutulur ve akma hızı azaltılır. Yağ ayırıcısının geniş gövdesine gelen kirli suyun hızı
azaltılır. Aynı zamanda kirli su soğuyacağından yağlar bir katman halinde üstte birikir.
Yağ ayırıcısının etrafı açık yapılarak hava ile soğuması sağlanır. Toprağa gömülü
olanlar da toprak yardımıyla soğutulurlar.
Yağ ayırıcısı bir sifon görevi de yapacağından mutfak teknesine ayrıca bir sifon
konulmasına gerek yoktur. Ayrıca sık sık temizlenmelidir.

50

Resim 5.6: Yağ ayırıcı görüntüsü

Şekil 5.5: Yağ ayırıcı montaj şekli

5.1.2.4. Rögarlar
Bina, tesis ve işletmelerin atık sularının hepsinin toplandığı ve şehir kanalizasyon
şebekesine gönderildiği bir çeşit sifondur.
Bina büyüklüğüne göre hesapları yapılarak, kâgirden (beton) yapılır. Bir diğer rögara
bağlanabileceği gibi kanalizasyona da bağlanabilir. Bina dışında kanalizasyon şebekesine
yakın uygun bir yere yapılır. Herhangi bir kaçağa izin vermemek için izolasyonu iyi
yapılmalıdır.

51

600x600
beton kapak

binadan gelis

100
Ø100

1000

Ø100
100
diger rögara veya
kanalizasyona

Şekil 5.6: Kot farkı olan zeminde rögar bağlantısı

600x600
beton kapak
1000

Ø100
100

binadan gelis diger rögara veya
kanalizasyona
Ø100

Şekil 5.7: Düz zeminde rögar bağlantısı

5.2. Yer Süzgeci Montajı
Yer süzgeçleri montaj ağzı, inşaat yapılırken uygun yükseklikte bırakılır. Süzgecin
kesin montajı ise genellikle ıslak zeminlerin yer döşemesi yapılırken olur. Atık su tesisatı
döşenirken dairenin bitmiş döşeme yüksekliği bilinmediği için banyoya bağlı hol veya
antrenin döşemesi yapılınca, banyonun bitmiş döşeme yüksekliği belli olur. Banyonun tabanı
kaplanırken kaplama malzemesi ile teraziye alınarak monte edilir. Su sızdırmazlığına karsı
etrafı çimento harcı ile sabitlenir.

52


Yandan çıkışlı yer süzgeci montajını işlem basamaklarını takip ederek montajını
yapınız.
Araç ve Gereçler
 Yer süzgeci
 Su terazisi
 Kum çimento
 Mala
 Metre

 Atık su gideri ağzının  Herhangi bir karışıklığa ve iş kazasına izin
uygunluğunu kontrol ediniz. vermeyecek şekilde çalışma ortamını
hazırlayınız.
 İş için gerekli araç ve gereçleri
hazırlayınız.
 Yer süzgecinin bağlanacağı atık su
giderinin suyun rahatlıkla gidebilmesi
için yeterli eğimi olup olmadığını kontrol
ediniz.
 Gider ağzını üstüpü veya bezle
temizleyiniz.
 Ø50 mm PVC atık su gider ağzının muf
kısmında conta var ise adaptör contanın
sorunsuz yerine oturabilmesi için
 Contayı yerleştiriniz.
çıkarınız.
 Atık su gider ağzına Ø50 mm lastik
contayı sıkıca yerleştiriniz.

53

 Süzgeci takınız.
 Yer süzgeci konulacak zemini
temizleyiniz.
 Yer süzgeci montaj çukurunu, süzgeç alt
seviyesine kadar kumla doldurunuz ve
sıkıştırınız.
 Yaptığınız harcı kumun üzerine döşeme
seviyesinin 2–3 cm. altına kadar
doldurunuz.
 Süzgeci gider ağzına bağlayınız.

 Süzgecin altını ince kum ile besleyiniz.
 Süzgecin terazisini kontrol  Süzgecin bitmiş döşeme ile tam bir uyum
ediniz. sağlayabilmesi için, her iki yönden de
teraziye alınız.
 Süzgeci sabitleyiniz.

 Hazırlayacağınız harç ile teraziye aldığınız
süzgeci yerine sabitleyiniz.

gözlemleyiniz.
 İşin bitirilmesi  Takımları toplayınız.
 İşi bitirdiğinizi öğretmeninize söyleyiniz.

54




1. Döşemelerdeki kirli suların atık su borusuna akmasını sağlayan ancak tesisattaki pis
kokuların bina içine geçmesini engelleyen özel sifonlara ………. denir.

2. Avlu, bahçe vb. yerlerde yağış sularının pis su yada yağış kanalına itilmesinde
genellikle beton ( ………… ) yapılan avlu süzgeçleri kullanılır.

3. Suda bulunan yağları ayırmak için …… ………… kullanılır.

4. Bina, tesis ve işletmelerin atık sularının hepsinin toplandığı ve şehir ………………..
şebekesine gönderildiği, betondan yapılan sifon türüne ………………..denir.

DEĞERLENDİRME



55

MODÜL DEĞERLENDİRME

MODÜL DEĞERLENDİRME

MODÜL TESTİ 1. Aşağıdaki lavaboyu bilgi sayfalarında verilen teknik bilgiler ve
çalışma kurallarına uygun olarak montajını yapın.
KULLANILACAK MALZEMELER
 Su terazisi, metre, matkap, tornavida, kurbağacık anahtar, iki ağızlı anahtar.
 Dübel, vida, sifon, silikon, kalem, lavabo montaj vidası, 50’lik conta
 Yarım ayaklı lavabo

80
800

740

550

490

56

MODÜL TESTİ 2. Aşağıdaki ankastre duş teknesini bilgi sayfalarında verilen teknik
bilgiler ve çalışma kurallarına uygun olarak montajını yapınız.
KULLANILACAK MALZEMELER:
1. Su terazisi, metre, matkap, tornavida, kurbağacık anahtar,
2. Dübel, vida, sifon, silikon, kalem,
3. Duş teknesi,

90
23

57

PERFORMANS DEĞERLENDİRME
PERFORMANS DEĞERLENDİRME

KONTROL LİSTESİ

S.N. GÖZLEMLENECEK DAVRANIŞLAR Evet Hayır
1 İdeal çalışma ortamı hazırladınız mı?
2 Atık su gider ağızları kontrol ettiniz mi?
Vitrifiye malzemeler geçici olarak yerine koyup markalama
3
yaptınız mı?
4 İşaretlenen yerler matkapla delinip, dübelleri takıldı mı?
5 Montaj vidaları takıp, terazi ile düzgünlüğü kontrol ettiniz mi?
Vitrifiye malzeme terazisinde yerine yerleştirerek montaj
6
vidalarına somunları sıktınız mı?
7 Vitrifiye malzemeye sifonu taktınız mı?
8 Sızdırmazlık testi yaptınız mı?
Vitrifiye malzemenin diğer parçaları (ayak, panel) yerlerine
9
uygun olarak monte ettiniz mi?
10 Döşeme ve fayansla birleşim yerine silikon sıktınız mı?
11 İş güvenlik ve çalışma kurallarına uydunuz mu?
12 İş parçasının montajını zamanında yaptınız mı?
13 Çalışma alanını temizlediniz mi?
14 Kullanılan takımları teslim ettiniz mi?

DEĞERLENDİRME

Bu faaliyet sırasında bilgi konularında veya uygulamalı iş parçalarında anlamadığınız
veya beceri kazanamadığınız konuları tekrar ediniz. Konuları arkadaşlarınızla tartışınız.
Kendinizi yetersiz görüyorsanız öğretmeninize danışınız. Yeterli görüyorsanız diğer modüle
geçiniz.

Tebrikler modülü başardınız.

58

CEVAP ANAHTARLARI

CEVAP ANAHTARLARI
ÖĞRENİM FAALİYETİ-1 CEVAP ANAHTARI

1 SİFON
2 a. AYAKSIZ
b. TAM AYAK
c. YARIM AYAK
3 PASLANMAZ ÇELİK
4 YARIM AYAK
5 BORULU SİFON


1 EVİYE
2 SERAMİK VE
PASLANMAZ ÇELİK
3 80-90 cm
4 SİLİKON
5 TEK GÖZLÜ, ÇİFT


1 PÜRÜZSÜZ
2 OTURARAK VE
AYAKTA
3 ANKASTRE
4 HİDROMASAJ
5 JAKUZİ


1 DİNLENDİRİCİ
2 KUM
3 SETLER
4 KABİNLERLE
5 DÖŞEME ALTI
(GÖMME) -
DÖŞEME ÜSTÜ (SET
ÜSTÜ)

59


1 SİFONLARA,
SÜZGEÇ
2 BETON
3 YAĞ AYIRICILAR
4 KANALİZASYON-
RÖGAR

60

KAYNAKÇA

KAYNAKÇA
 Sabri KUMRAL, Tesisat Teknolojisi İş ve İşlem Yaprakları 11.Sınıf, Devlet
Kitapları Müdürlüğü, Ankara, 2004.
 Serel Montaj El Kitabı.
 SIDAL, Cahit; Etem Sait ÖZ, Yapıda Sıhhi Tesisat, Birsen Yayınevi,
İstanbul, 1996.

61

Sıhhi tesisat 582 yim032

Recommandé

Recommandé

Contenu connexe

Tendances

Tendances (20)

Similaire à Sıhhi tesisat 582 yim032

Similaire à Sıhhi tesisat 582 yim032 (20)

Plus de Iklimlendirme Sogutma

Plus de Iklimlendirme Sogutma (20)

Sıhhi tesisat 582 yim032