Herensuge asko ditugu euskal mendietako osinetan: izugarriak eta arriskutsuak, horietako batzuk; jakintsuak eta babesleak, berriz, beste asko. Badira buru bakarreko herensugeak, hirukoak, baita zazpikoak ere; eta ahotik sua botatzen dute gehienek. Batzuk herensuge tankeran agertzen dira; musker erraldoiaren antza dute beste batzuek, eta sugetzarren modukoak dira besteak.

1. Mundaka43,3km(56’)83,8km(1h53’)127km(2h41’)
Dima40,5km(57’)103,9km(1h47’)
Arrasate-Mondragón43,2km(48’)
Ataun
Distantzientaula
Mundakakoturismo-bulegoa
JosebaDeuna,z.g.
946177201•turismo.mundaka@bizkaia.org
Orozko.Informazioturistikorakogunea
Zubiaurplaza,z.g.
946122695•turismo@gorbeialdea.com
DebagoienekoTurismoInformazioeta
InterpretazioZentroa(Arrasate-Mondragon)
Nafarroaetorbidea,17
T.943796463•turismo@debagoiena.eus
AtaungoBarandiaranturismo-bulegoa
Larruntzaerrota,SanGregorioauzoa
T.943180335
barandiaran@gipuzkoamendizmendi.net
Turismo-bulegoakNonjan
Nonloegin
Herensugeenbideetatik
Herensugeak
4laga
Herensugeen
bideetatik
Udako arrastirietan zeruak hartzen
duen gorri-kolorea, batez ere
itsasoan, herensugeen suari zor
zitzaiola uste zen antzina.

Etaaskozgehiago...
MUNDAKATIKHURBIL
GaztelugatxekoDoniene(Bermeo)
Arbolaetabatzar-etxea(Gernika)
Omakobasoaeta
Santimamiñekokobak(Kortezubi)
BakearenMuseoa(Gernika)
UrdaibaikoBiosferarenErreserba
Bermeokoportuaetaaldezaharra
DIMATIKHURBIL
MuseoEtnografikoa(Orozko)
Sarriakoparketxea(GorbeiakoP.N.)
EuskalBaserriarenEkomuseoa(Artea)
Saldropohezegunea(Zeanuri)
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
ARRASATETIKHURBIL
Arrikrutzekokobak(Oñati)
LeintzGatzagakogatz-museoa
Arantzazukosantutegia(Oñati)
Arantzazukoparketxea
(Aizkorri-AratzP.N.)
ATAUNDIKHURBIL
Ordiziakoazoka
Goierrikomuseoak
Mutiloa-Ormaiztegibideberdea
(orientazio-jokoa)
SanAdriangotunela(Zegama)
Aizpeakomeategiak(Zerain)
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Arantzazukosantutegia(Oñati)
GaztelugatxekoDoniene(Bermeo)
Orientazio-jokoa,Mutiloa-Ormaiztegin
Dragoi ugari daude gure mendien barrunbeetan.
Lurrazpian bizi eta kobazulo zein osinetatik irteten dira
gainazalera. Batzuk dragoiaren itxura hartzen dute.
Beste batzuk, aldiz, musker izugarriak dira. Suge erraldoia
diruditenak ere badaude. Zazpi buru eta guzti izan
ditzakete eta animaliez nahiz gizakiez elikatzen dira.
Horien artean Sugaar suge arra nabarmentzekoa da,
Sugoi eta Maju izenez ere ezaguna.
Amari jainkosaren laguna da, eta harekin biltzen da
ekaitz-egunetan. Hegan egiteko gai da eta gizon bihur
daiteke.
Maiz joaten da Agamunda eta Atarreta kobetara,
Ataunen, eta Dimako Baltzolara.
Neska-mutilentzako aholkua...
Egiezue kasu gurasoei... Gurasoen esana betetzen ez
dutenak zigortu ohi baititu Herensugeak.
Herensugeak
www.euskaditurismo.eus
Izaki magikoak
bizi diren
herria
DEPARTAMENTO DE DESARROLLO
ECONÓMICO Y COMPETITIVIDAD
EKONOMIAREN GARAPEN
ETA LEHIAKORTASUN SAILA
Mundaka 43,3 km (56’) 83,8 km (1h53’) 127 km (2h41’)
Dima 40,5 km (57’) 103,9 km (1h47’)
Arrasate-Mondragón 43,2 km (48’)
Ataun
Distantzien taula Eta askoz gehiago...
Mundakako turismo-bulegoa
Joseba Deuna, z.g.
946 177 201 • turismo.mundaka@bizkaia.org
Orozko. Informazio turistikorako gunea
Zubiaur plaza, z.g.
946 122 695 • turismo@gorbeialdea.com
Debagoieneko Turismo Informazio eta
Interpretazio Zentroa (Arrasate-Mondragon)
Nafarroa etorbidea, 17
T. 943 796 463 • turismo@debagoiena.eus
Ataungo Barandiaran turismo-bulegoa
Larruntza errota, San Gregorio auzoa
T. 943 180 335
barandiaran@gipuzkoamendizmendi.net
Turismo-bulegoak Non jan
Non lo egin
Herensugeen bideetatik
MUNDAKATIK HURBIL
Gaztelugatxeko Doniene (Bermeo)
Arbola eta batzar-etxea (Gernika)
Omako basoa eta
Santimamiñeko kobak (Kortezubi)
Bakearen Museoa (Gernika)
Urdaibaiko Biosferaren Erreserba
Bermeoko portua eta alde zaharra
DIMATIK HURBIL
Museo Etnografikoa (Orozko)
Sarriako parketxea (Gorbeiako P. N.)
Euskal Baserriaren Ekomuseoa (Artea)
Saldropo hezegunea (Zeanuri)
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
ARRASATETIK HURBIL
Arrikrutzeko kobak (Oñati)
Leintz Gatzagako gatz-museoa
Arantzazuko santutegia (Oñati)
Arantzazuko parketxea
(Aizkorri-Aratz P. N.)
ATAUNDIK HURBIL
Ordiziako azoka
Goierriko museoak
Mutiloa-Ormaiztegi bide berdea
(orientazio-jokoa)
San Adriango tunela (Zegama)
Aizpeako meategiak (Zerain)
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Arantzazuko santutegia (Oñati)
Gaztelugatxeko Doniene (Bermeo)
Orientazio-jokoa, Mutiloa-Ormaiztegin

2. Aralar
Armañón
Urdaibai
Izki
Aizkorri-Aratz
Ai
akoHarria
Valdere
jo
Getaria
Urkiola
Euskal Kostaldeko
Geoparkea
Ataun
Dima
Mundaka
Gernika
Arrasate-Mondragón
BI-623
BI-2620 GI-632
BILBAO
VITORIA-GASTEIZ
DONOSTIA/
SAN SEBASTIÁN
Amurrio
Murgia
Oñati
Bergara
Espejo
Antoñana
Laguardia
Araia
Zeanuri
Bermeo
Lekeitio
Elorrio
Elgoibar
Azpeitia
Balmaseda
Alegria-Dulantzi
Tolosa
Ordizia
Ondarroa
Mutriku
ZumaiaDeba
Andoain
Hernani
Amorebieta
Basauri
Mungia
Sopela
Sarria
Villabona
Salvatierra/
Agurain
Laudio/Llodio
OrozkoArtziniega
Otxandio
Hondarribia
Zarautz
Salinas de Añana/
Gesaltza Añana
Maeztu/
Maestu
Santa Cruz de Campezo/
Santikurutze Kanpezu
Urduña/
Orduña
AP-68
AP-68
AP-8
AP-1
A-1
A-1
A-1
BI-635
Barandiaran Museoa
Larruntza Errota,
San Gregorio auzoa
T. 943 180 335
Ibilbide
Izenaduba Basoa
(Mungia)
T. 946 740 061
Barandiaran
ATAUN
Santa Barbarako
ARRASATE-
MONDRAGÓN
Santa Catalina
pasealekua
Bisita ezazu
museoa
Herensugeak
parkea
Eseri zaitez Santa Katalinako
pasealekuan, Urdaibaiko
Biosferaren Erreserba aurrean
duzula, eta printzesa eskoziar
bat Mundakara heldu zen garaira
itzuliko zara. Herensugearekin
ezkondu zen printzesa eta Jaun Zuria
izeneko semea izan zuten.
Jentilzubi
eta Baltzola
DIMA
Bisita itzazu
Inguru Abentura
(erreserbatu behar da)
T. 635 748 948
Izaki magikoez beterik
ei dago harana.
Urre-koloreko iledun lamiak
errekan orrazten dira; jentilek, aldiz,
harrizko zubiak eraiki zituzten.
Baltzolako koban, lurraren barrunbeetan,
sugetzar bat bizi dela diote...
SARTZERA AUSARTUKO ZARA?
Ezagut itzazu Joxe Miel
Barandiaranek bildutako
euskal mitologiari
buruzko kondairak.
Lau ibilbide mitologiko
egin ditzakezu
Ataunetik, mitoak
entzuteko.
Mondragon izenaren atzean
haraneko biztanleak beldurtzen
zituen herensugea dagoela
baieztatzen duenik ere badago.
Santa Barbara parkea era
askotariko zuhaitzez eta
ikuspegi ederrez beteriko
pasealekua da zinez.
BARANDIARAN MUSEOA
Euskal mitologia ulertzeko
ezinbesteko bisitaldia.
Joxe Miel Barandiaran antropologo
eta etnografoa da, beharbada,
euskal kulturaren ikertzailerik
garrantzitsuena.
Museo mitologikoa
Museo mitologikoa
MUNDAKA
Artea
mitologikoa