2. Ang Pagbabago ni Aida
Magkaibigang matalik sina Aida at Rina. Mahiyain at kimi si Aida, na siya naming
kabaligtaran ni Rina. Hindi iyon nagging hadlang sa kanilang samahan. Isang araw,
napalipat ang trabaho ng ama ni Aida sa isang malayong lugar. Doon na rin sila
nanirahan. Noong una, madalas magsulatan ang magkaibigan ngunit nang tumagal
ay dumalang na ito nang dumalang hanggang sa maputol na ang kanilang
komunikasyon. Nawala na sila ng balita sa isat isa.
Lumipas ang ilang taon. Laking gulat ni Rina nang araw ay biglang dumating si
Aida.
Rina, kumusta ka na? ang saying bati ni Aida.
Ikaw ba si Aida? Ang tanong ni Rina. Ang laki ng ipinagbago mo, dagdag niya.
Ako pa rin si Aida. Marahil ang ipinagbago ko lamang ay hindi na ako mahiyain
at kimi ngayon na tulad noong araw. Natutunan kong kailangan pala natin ang
karunungan sa pakikipag-usap sa lahat ng uri ng tao.
3. Hindi na ako pinangungunahan ng hiya at magaan na ang pakiramdam ko sa
pakikisalamuha sa iba, at dumami na rin ang mga kakilala at kaibigan ko. Natuto na rin
akong magdala ng damit. Kahit simple lamang ito, basta naaayon sa okasyon at
maayos, okey na iyon. Hindi na ako parang lola kung manumit, ang natatawang
paliwanag ni Aida.
‘Napansin ko nga na tunay na magaan na ang pakiramdam mo ngayon habang
tayo ay nag-uusap,’ ang wika ni Rina.
“Totoo iyon. Magmula nang baguhin ko ang kilos at pananamit ko, pati na ang
pananaw ko sa buhay, nagging maganda na ang saloobin ng mga tao sa akin.
Nagkaroon na rin ako ng tiwala sa aking sarili. Maligayang-maligaya ako,’ sagot ni Aida.
“Aba, napahaba na tayo ng kumustahan. Nasa loob ang nanay at tatay. Tiyak na
matutuwa sila kapag nakita ka,’ wika ni Rina. Magkasabay na pumasok sa loob ng
bahay ang magkaibigan.
4. Hakbang upang malinang ang
inaasahang kakayahan at kilos:
1. Pagtatamo ng bago at ganap na pakikipag-ugnayan sa mga
kasing-edad. Sa yugto ng pagdadalaga o pagbibinata, ang isang tinedyer ay
madalas ang pakikipag-ugnayan sa kapwa tinedyer na katulad niya ng kasarian.
A. Alamin mo kung ano talaga ang iyong nais.
B. Ipakita ang tunay na ikaw.
C. Panatilihing bukas ang komunikasyon.
5. D. Tanggapin ang kapwa at kaniyang tunay na pagkatao.
E. Panatilihin ang tiwala sa isa’t isa.
F. Maglaro at maglibang.
G. Mahalin mo ang iyong sarili.
2. Pagtanggap ng papel sa lipunan na angkop sa babae o lalaki.
Ang pagtanggap ng sariling kasarian bilang babae o lalaki ay
nangangahulugan ng pagkilos nang naaayon dito.
3. Pagtanggap sa mga pagbabago sa katawan at paglalapat ng
tamang pamamahala sa mga ito. Bawat nagdadalaga at nagbibinata ay
nakararanas ng mabilis at maraming pisikal na pagbabago sa kanilang
pangangatawan.
6. 4. Pagtamo at pagtanggap ng mapanagutang asal sa
pakikipagkapwa o Desiring and achieving socially responsible
behavior. Ang ugaling ito ay higit pa sa simpleng paggalang sa kapwa,
sapagkat ito ay tumutukoy sa pagkilala at pagtanggap sa katotohanang
kailangan ng bawat tao ang isa’t isa upang mas bigyang saysay at kabuluhan
ang buhay.
5. Pagkakaroon ng kakayahang makagawa ng maingat na
pagpapasiya. Sa pagbuo ng isang maingat na pagpapasiya, kinakailangan
ang malalim na pag-iisip, malawak na pang-unawa, at masusing pagtimbang
sa sitwasyon.
7. Paraan upang makagawa ng maingat na
pagpapasiya :
A. Pag-isipang mabuti ang mga hakbang na maaring gawin at ang mga posibleng resulta
ng bawat isa.
B. lagging isaisip na ang bawat pagpili ay may idinudulot na kabutihan at
kasiraan.
C. Iwasan ang pagpapasa ng responsibilidad ng pagdedesisyon sa ibang tao
upang hindi isis sa iba ang pagkakamaling maaaring magawa.
D. Isaalang-alang ang posibleng maidulot ng desisyon sa pisikal, moral at spiritwal
na kalagayan ng mga taong kasangkot.
E. Panatilihin ang pagkakaroon ng positibong pananaw sa mga bagay at tao sa
paligid upang hindi palaging mag-iisip ng masama laban sa iba.