Korte presentatie over lateraal denken. College aan de HvA ter inspiratie voor andere docenten om meer te doen aan lateraal denken.

1. MINICOLLEGE – LATERAAL DENKEN
SHERLOCK HOLMES WAS EEN DIGITALE KOE
1

2. kweken van weefsel snelle biomarkers gerichte medicijntherapie
en organen
DE TOEKOMST VRAAGT OM CREATIEVE
OPLOSSINGEN..
micro-chirurgie
2020gezond-
heidszorg
diagnose en
behandeling op afstand

3. DE HVA LEIDT BACHELORS OP VOOR DIE TOEKOMST
3

4. MAAR DUBLIN DESCRIPTOREN…
4

5. EN DE HVA FOCUST MET NAME OP
ONDERZOEK EN DUS LOGICA…
5

6. LATERAAL DENKEN HELPT OM
CREATIEVE OPLOSSINGEN TE VINDEN
6

7. VOOR CREATIEVE OPLOSSINGEN DIE
WE IN DE TOEKOMST NODIG HEBBEN
2020
ICT

8. DAAROM IS DIT MINICOLLEGE VAN BELANG
VOOR JOU ALS DOCENT EN JOUW STUDENTEN
8

9. NA HET VOLGEN VAN DEZE MICROLES
Ben je in staat om:
• het belang van lateraal denken te
onderkennen
• het onderscheid te maken tussen
lateraal denken en
inductief/deductief denken
• een eenvoudige oefening
voor lateraal denken toe te passen
in een college
9

10. IK GA ER VANUIT DAT JE
•de termen inductief / deductief kent maar niet expliciet
hebt toegepast
• de term lateraal denken niet kent
• je in staat bent bewust een denkpatroon aan te nemen
10

11. AGENDA VOOR VANDAAG
Uitleg inductief en deductief denken
Korte oefening met inductief en
deductief denken
Introdcutie in lateraal denken
Oefening lateraal denken
11

12. 12

13. Probleem Oplossing
Waarneming (oorzaak) Gevolg
Veel dezelfde
? Algemene regel
waarnemingen
Specifiek probleem Specifieke oplossing
Algemene regel
Geldigheid hypothesen

14. Twee logische denkpatronen die wij studenten leren zijn
Inductie Deductie
De waarneming De algemene regel luidt:
De eerste eend in het park is bruin. Als het regent, wordt alles wat buiten is
De tweede eend in het park is nat.
bruin.
.... Verder is bekend:
De laatst waargenomen eend in het Het regent.
park is bruin. De auto staat buiten.
De algemene regel luidt: De logisch onontkoombare conclusie luidt:
De auto wordt nat.
Alle eenden in het park zijn bruin.
Je redeneert dus ‘omhoog’ Let op: Wat is het gevaar van deze deductie?

15. Inductie nader bekeken
De algemene
regel luidt:
Alle eenden in
Alle eenden in het park zijn
bruin
het park zijn bruin
Eend 1 is bruin Eend 2 is bruin Eend 3 is bruin Eend 4 is bruin
MECE MECE MECE MECE
Ergo:
•De onderliggende waarnemingen zijn MECE (eend1<>eend2<>eend3)
• Inductie heeft een bevestigende werking. De algemene regel wordt bevestigd door de
waarnemingen
• Inductie heeft een licht voorspellende waarde voor de volgende waarnemingen
• Let op de geldigheid van de op de top liggende bewering!
•Wat is de voorwaarde van de volgend waargenomen eend?

16. Ockam’s Razor geeft richting aan waarnemingen en
hypothesen
Ockham's razor:
“when faced with competing hypotheses that are equal in other respects, selecting the one
that makes the fewest new assumptions is recommended”
William of Ockham ca 1300 Engels
Wordt veel toegepast om Conspiracy denkers in de kiem te smoren

17. Deductie is het toepassen van een algemene regel op jouw probleem
Totaal oplossing
Om fijner te fietsen Ik moet
mijn fietsband opppompen
Fietsbanden kun je
Mijn fiets rijdt De band blijkt Ik pomp mijn
oppompen om ze te
ongemakkelijk leeg te zijn fietsband op
vullen met lucht
Probleem Onderliggende Algemene regel Specifieke oplossing
waarneming H1: de band mag niet lek zijn
Inderdaad: De fietsband kan ook lek zijn

18. Oefening: Dorst in de zomer
Casus:
Op een mooie zomerdag loop ik door het park. Ik heb al een flink eind gelopen dus ben wat
moe en heb ook een flinke dorst gekregen.
Zal ik een (water)ijsje nemen?
Los dit probleem op een inductieve manier op, zonder deductief te rederneren
Ik neem een ijsje
om mijn dorst te
lessen
Waterijsjes zijn koud Waterijsjes bevatten Ik vind dat waterijsjes lekker
Waterijsjes bevatten
wat de dorstprikkel ook suiker wat mij zijn en dat ik er 1 verdiend
water wat de dorst lest
vermindert nieuwe energie geeft heb na het lopen
Je zoekt dus allerlei redenen om het te doen.

19. Oefening: Dorst in de zomer
Casus:
Op een mooie zomerdag loop ik door het park. Ik heb al een flink eind gelopen dus ben wat
moe en heb ook een flinke dorst gekregen.
Zal ik een (water)ijsje nemen?
Los dit probleem op een inductieve manier op, zonder deductief te rederneren
Ik neem een ijsje
om mijn dorst te
lessen
Waterijsjes zijn koud Waterijsjes bevatten Ik vind dat waterijsjes lekker
Waterijsjes bevatten
wat de dorstprikkel ook suiker wat mij zijn en dat ik er 1 verdiend
water wat de dorst lest
vermindert nieuwe energie geeft heb na het lopen
Je zoekt dus allerlei redenen om het te doen.

20. Oefening: Dorst in de zomer
Casus:
Op een mooie zomerdag loop ik door het park. Ik heb al een flink eind gelopen dus ben wat
moe en heb ook een flinke dorst gekregen.
Zal ik een (water)ijsje nemen?
Los dit probleem op een deductieve manier op, zonder inductief te rederneren
Ik neem een ijsje
om mijn dorst te
lessen
Ik heb dorst en zin in Mensen eten in de
een ijsje en nieuwe zomer vaak ijsjes ?? Ik neem een waterijsje
energie tegen de dorst
Merk op dat je dus extern kijkt naar best practices en dan beslist

21. Oefening: Dorst in de zomer
Casus:
Op een mooie zomerdag loop ik door het park. Ik heb al een flink eind gelopen dus ben wat
moe en heb ook een flinke dorst gekregen.
Zal ik een (water)ijsje nemen?
Los dit probleem op een deductieve manier op, zonder inductief te rederneren
Ik neem een ijsje
om mijn dorst te
lessen
Ik heb dorst en zin in Mensen eten in de
een ijsje en nieuwe zomer vaak ijsjes ?? Ik neem een waterijsje
energie tegen de dorst
Merk op dat je dus extern kijkt naar best practices en dan beslist

22. Oefening: Dorst in de zomer
Casus:
Op een mooie zomerdag loop ik door het park. Ik heb al een flink eind gelopen dus ben wat
moe en heb ook een flinke dorst gekregen.
Zal ik een (water)ijsje nemen?
Los dit probleem op door een combinatie van deductief en inductief rederen.
Ik neem een ijsje
om mijn dorst te
lessen
Ik heb dorst en zin in Mensen eten in de
Ik neem een ijsje Ik neem
Hey ik mag geen
een ijsje en nieuwe zomer vaak ijsjes
om mijn dorst te etc een glas
suiker van de dokter
energie tegen de dorst
lessen water
Waterijsjes zijn koud Waterijsjes bevatten
Waterijsjes bevatten
wat de dorstprikkel ook suiker wat mij
water wat de dorst lest
vermindert nieuwe energie geeft
Deze mensen hebben geen suikerziekte -> mensen -> mensen zonder suiker

23. Oefening: Dorst in de zomer
Casus:
Op een mooie zomerdag loop ik door het park. Ik heb al een flink eind gelopen dus ben wat
moe en heb ook een flinke dorst gekregen.
Zal ik een (water)ijsje nemen?
Los dit probleem op door een combinatie van deductief en inductief rederen.
Ik neem een ijsje
om mijn dorst te
lessen
Ik heb dorst en zin in Mensen eten in de
Ik neem een ijsje Ik neem
Hey ik mag geen
een ijsje en nieuwe zomer vaak ijsjes
om mijn dorst te etc een glas
suiker van de dokter
energie tegen de dorst
lessen water
Waterijsjes zijn koud Waterijsjes bevatten
Waterijsjes bevatten
wat de dorstprikkel ook suiker wat mij
water wat de dorst lest
vermindert nieuwe energie geeft
Deze mensen hebben geen suikerziekte -> mensen -> mensen zonder suiker

24. Fase 4 – Logica
Want als je het slim aanpakt, is het een redeneervorm die de kijker
meeneemt naar het logische antwoord
X is loosing
money Y is making
Y uses
a profit
offshore X should
facilties move
offshore
Watch out for manipulation: ‘Ork, ork ork, people eat soup with a ......’

25. AMSTERDAM - Mensen met tatoeages en piercings verlaten de kroeg met meer drank in
hun bloed dan andere cafébezoekers.
Dat is gebleken uit onderzoek uitgevoerd door wetenschappers van de Universiteit van
Bretagne onder Franse jongeren. Het verschijnt maandag in het nieuwste nummer van
Alcoholism: Clinical & Experimental Research.
Promilage
De jongeren met getekende en metalen lichaamsversieringen bleken inderdaad meer
gedronken te hebben dan hun ongeïllustreerde leeftijdsgenoten. Gemiddeld was hun
promillage anderhalf tot twee keer zo hoog. Dat gold met name voor de jongeren met zowel
een piercing als tatoeage.
Volgens de onderzoekers kunnen ouders tatoeages en piercings als aanwijzing gebruiken om
het drinkgedrag van hun kinderen in te schatten, en het als aanleiding gebruiken om een
gesprek over drankconsumptie te beginnen.

26. Wie is dit? En waarom

27. Lateraal denken is een denkpatroon
gebaseerd op het opnieuw (anders)
ordenen van de bestaande informatie
om zodoende nieuwe informatie te
laten ontstaan

28. Lateraal denken betwijfelt de vraag niet
Wat nou als koeien konden autorijden… Wat nou, als ademen mijn hobby was…
Hoe ziet een auto voor een koe eruit? Hoe zie mijn verzameling eruit?

30. Denkpatroon oefening:

31. Wat heb je opgepikt van dit college?
INTERACTIE TUSSEN DISCIPLINES MAAKT
PRODUCT ZO COMPLEX
Markt eigenschappen
•
•
Productieproces
•
eigenschappen
•
• markt •
•
•
•
•
•
•
Product eigenschappen
•
proces product •
•
•
•
34

32. 35