UNANG YUGTO ng KOLONYALISMO at IMPERYALISMO

1. Inihanda ni : Jo Ann P. Oleta
Guro I –AP
Camp Vicente Lim
Integrated School

3. Bago ang pagtuklas at pananakop may ugnayan ng nagaganap sa mga
Europeo at mga Asyano. Nagsimula ang ugnayang ito sa pamamagitan ng
palitan ng kalakal sa mga Asyano at Europeong mangangalakal. Ang
pinakatagpuan nila ay naganap sa tatlong pangunahing ruta ng kalakal sa
Asya. Una, ang Hilagang Ruta na nagsimula sa China at tatawid sa Lungsod
ng Samarkand at Bokhara.

4. Pangalawa, ang
gitnang ruta, na
papunta sa
baybayin ng
Syria at dadaan
sa Golpo ng
Persia
At ang huli ay ang
Timog Ruta na
maglalayag mula sa
India babagtasin
ang karagatang
Indian hanggang sa
makarating ng Egypt
sa pamamagitan ng
Red Sea.

5. Mga kalakal na nanggaling sa Asya na pumapasok sa Europe ang tanging pamilyar
lamang sa mga Europeo. Ang mga lugar sa Asya na pinanggalingan ng kalakal ay hindi pa
napupuntahan ng mga Europeo, at ang palitan ng kalakal ng mga Europeo at mga Asyano
ay hindi pa ganoon kasigla.
Dumating ang panahon na ang ruta ng kalakalan na nag-uugnay sa mga
mangangalakal na Asyano at Europeo ay sinakop ng naghaharing Turkong Ottoman
Nang sinakop ito ng mga Turkong Ottoman, tanging ang mga Italyanong
mangangalakal ang pinayagan na makadaan at makipag-ugnayan sa mga mangangalakal
na Asyano.

7. 1. KRUSADA
Katuturan :
Naganap mula 1096
hanggang 1273. Ang mga Krusada
ay isang kilusan na inilunsad ng
simbahan at ng mga Kristiyanong
hari upang mabawai ang banal na
lugar, ang Jerusalem sa Israel
laabn sa mga Turkong Muslim.
Implikasyon:
Nagbigay daan upang
makilala ang mga produkto sa
Silangan tulad ng mga pampalasa
at iba pa.
Naging motibasyon ng mga
Europeo upang makasakop ng
ilang lugar sa Asya.

8. 2. Ang Paglalakbay ni Marco Polo
Katuturan:
Si Marco Polo ay isang
adbenturerong mangangalakal na
nagkaroon ng pagkakataong malibot
ang mga lugar sa Asya.
Ang kanyang aklat na “The
Travels of Marco Polo” ay naglalahad
ng karangyaan at kayamanan ng
mga lugar sa Asya lalo na sa China.
Implikasyon:
Namangha at nahikayat ang
maraming adbenturero mula Europa
na makarating at makipagsapalaran
sa Asya.

9. 3. Ang Renaissance o “Muling
Pagsilang”
Katuturan:
Naganap sa huling bahagi ng
gitnang panahon at pagsulong ng
makabagong panahon.
Sumibol ito upang bigyan diin
ang indibidwalismo ng isang tao at
mapalawak ang kanyang ideya at
pananaw sa buhay.
Implikasyon:
Binago ng Renaissance ang
pananaw sa buhay ng tao dahilan
upang masimulan ang pagbabago sa
sining at agham.
Nagbukas ng daan sa
pagbabago sa larangan ng kalakalan at

10. 4. Ang Pagbagsak ng Constantinople
Katuturan:
Ang Constantinople ang
nagsilbing rutang pangkalakalan ng mga
Europeo na napasakamay ng mga
Turkong Muslim.
Ganap na nakontrol ng mga
Turkong Muslim ang mga produktong
galling sa Silangan.
Implikasyon:
Ang pagbagsak ng
Constantinople ang dahilan upang
humanap ng ibang ruta ang mga
Europeo na nagpahirap ng husto sa
mga ito.

11. 5. Merkantilismo
Katuturan:
Prinsipyong nakatuon sa
pagpaparami ng ginto at pilak.
Implikasyon:
Maraming Europeo ang
nagtagisan sa paghanap ng ruta at
makahanap ng mga lugar na
mapagkukunan ng likas na yaman
at hilaw na sangkap .

14. Kung noon ay Italy, lalo na ang Venice, ang nag-iisang
nagkontrol sa rutang pangkalakalan patungong Silangan, ang
pagtuklas ng alternatibong ruta na natuklasan ng mga Portuges
ang nagbigay ng hamon sa iba pang bansang Europeo na
maggalugad sa ibang panig ng daigdig. Nariyan ang Spain,
Netherlands, France, England, Russia, Germany at Amerika.
Nagpaligsahan ang mga ito para tanghaling
pinakamakapangyarihan na bansa sa mundo sa pamamagitan ng
pagpapalawak ng mga lupain. Nanguna sa mga ito ang Portugal
at Spain na nagging matindi ang pagpapaligsahan sa paggalugad
sa mundo at pagsakop ng mga lupain. Sa matinding tunggalian
ng dalawang bansa ay namagitan ang Papa ng Simbahang
Katoliko para maiwasan ang digmaan ng paligsahan ng mga ito.
Taong 1494, ay nagtalaga ng line of demarcation o hangganan
kung saang nahagi ng mundo maggagalugad ang dalawang
bansa. Ayon sa Kasunduang Tordesillas, ang Portugal ay
maggagalugad sa bandang Silangan samantalang ang Spain ay
sa bandang Kanluran. Nang maipatupad ang desisyong ito ay
nakapaglayag na ang Spain sa bandang kanluran kung saan
maraming sa kontinenteng Amerika ang nasakop. Ang Portugal
naman ay nakuha lang ang Brazil. Ganoon pa man, hinayaan na
ng Spain na manatili sa Portugal ang Brazil habang ang Pilipinas
naman na nasa silangan na nasakop naman ng Spain ay nanatili

15. Ang hindi naiwasan na digmaan
ng Portugal at Spain ay sa Mollucas.
Ito ang pinakamimithi na lugar na
pinagkukunan ng mga rekado.
Sa pamamagitan ng Tratadong
Zaragosa noong 1529, nakuha ng
Portugal ang Mollucas. Maliban sa
Mollucas ay nakakuha rin ito ng
teritoryo sa India.

17. Ang Portugal ay nakakuha ng maraming piling lugar sa Asya.
Noong 1502 nagbalik at nagtatag si Vasco da Gama ng sentro ng
kalakalan sa may Calicut sa India. Noong 1505 ipinadala si
Francisco de Almeida bilang unang Viceroy sa Silangan. Sa
pamumuno ni Alfonso de Albuquerque, 1510 nasakop ang Ormuz
sa Golpo ng Perisa (Iran ngayon), Diu at Goa sa India, Alden sa Red
Sea, Malacca sa Malaya at Mollucas sa Ternate, Macao sa China at
sa Formosa (Taiwan ngayon). Mga daungan ang piniling sakupin ng
Portugal upang makontrol ang kalakalan. Noong una ang kanilang
motibo o paraan ay pangkabuhayan o pang-ekonomiya lamang
hanggang sa ipinasok ang Kristiyanismong Katolisismo sa mga
nasasakupan nito. Sa kalagitnaan ng ika-16 na siglo, ang Portugal
ay nagkaroon ng malawak ng sakop sa Asya. Noong 1580, sinakop
ng Spain ang Portugal ng 60 taon. Nang makalaya ang Portugal
noong 1640, ang kaniyang mga kolonya ay nakuha na ng England at

19. Maliban sa Spain at Portugal, nakipagpaligsahan
rin ang England. Sa pamamagitan ng Italyanong Marinero
na si John Cabot, napasailalim ng England ang Nova
Scotia, Canada. Nang matalo ng England ang Spain
Armada noong 1588, ibinuhos ng England ang kaniyang
atensiyon sa kalakalan. Sa pamamagitan ng East India
Company, naitatag ng England ang sentro ng kalakalan sa
India. Nakapagtatag din ito ng permanenting panirahan sa
Hilagang Amerika. Sinundan ito ng pagsakop ng Ceylon,
Malaya at Singapore pati na rin ang Australia, New
Zealand, at mga pulo sa Hilagang Pasipiko.
Ginamit ng England sa India noong 1600 ang
British East India Company, isang pangkat na
mangangalakal na Ingles na pinagkalooban ng
pamahalaang England nang kaukulang kapangyarihan
upang mangalakal at pamahalaan ang pananakop nito at
pangalagaan din ang interes nito sa ibayong dagat.
Pagdating ng 1612, nabigyan ng permiso ang Ingles para
makapagtatag ng pagawaan sa Surat. Hindi ito nagustuhan
ng Portugal dahil sila ang unang nanakop.
East India
Company

21. Ang France naman ay nakakuha rin ng
teritoryo sa Quebec, Canada. Nakuha rin nito ang
Louisiana sa Amerika. Noong ika-18 siglo nasakop
ng France ang Laos, Cochin China, Cambodia at
Annam sa Asya. Ang mga teritoryong ito ang buong
kolonyang French Indo-China.
Ang France ang pangatlong bansa na gustong
sumakop sa bandang India. Nakipagsabwatan ito sa
pinunong local ng Bengal. Ginamit nito ang Frech
East India Company na naitatag noong 1664

23. Ang Netherlands sa
pamamagitan ng Dutch
East India Company ay
namahala rin sa isang
bahagi ng India.
Napasailalim ng
Netherlands ang East
Indies (Indonesia sa
kasalukuyan)

25. Sa unang yugto ng imperyalismo at kolonyalismo umiral ang prinsipyong pang-ekonomiyang
merkantilismo sa Europe. Ang merkantilismo ang ginamit na dahilan ng mga Europeo upang mag-
unahan na makakuha ng mga lupaing masasakop sa Asya, may mapagkukunan ng likas na yaman,
hilaw na sangkap, at pagbebentahan ng mga yaring produkto, at upang maging pandaigdigang
makapangyarihan.
Ang kolonyalismo ay nagmula sa salitang Latin na colonus na ibig sabihin ay magsasaka. Ito
ay isang patakaran ng isang bansa na mamamahala ng mga sinakop upang magamit ang likas na
yaman ng mga sinakop para sa kanilang interes. Kadalasan ang una nilang ginagawa para
maisakatuparan ang kanilang pagnanais ay pakikipagkaibigan at pakikipagkalakalan. Kapag nakuha
na ang loob ng mga nasasakupan ay saka nila isasakatuparan ang kanilang hangarin na gamitin,
pagsamantalahan at pakinabangan nang husto ang likas na yaman ng kolonya. Ito ay sa pamamagitan
ng pagtatag ng pamahalaang kolonyal, pagpapataw at pagtatakda ng paniningil ng buwis at
pagsasagawa ng mga batas na makabubuti sa mga mananakop.
Samantala, ang imperyalismo ay nagmula sa salitang Latin na imperium na ang ibig sabihin
ay command. Isang salitang Latin na nagpasimulang gamitin sa panahon ng pananakop ng Imperyong
Roma. Ang imperyalismo ay nangangahulugan ng dominasyon ng isang makapangyarihang nasyon-
estado sa aspektong pangpolitika, pangkabuhayan, at kultural na pamumuhay ng mahina at maliit na
nasyon-estado upang maging pandaigdigang makapangyarihan. Ang pagtatag ng maraming kolonya
ang magbibigay daan sa pagpapalawak ng mga nasasakupan upang makapagtatag ng imperyo.
Sa loob ng dalawang libong taon, ang Imperyong Roma ay nakontrol ang halos kabuuan ng
Mediterranean. Bago matapos ang ika-18 siglo, ang ilan sa mga bansang Europe at United States ay
nagpasimulang magkontrol ng ibang mga bansa sa lupalop ng Asya, Africa at Latin America. Ang

27. 3
4

29. Maraming pagbabago sa pamumuhay ng mga Asyano ang naidulot ng
pananakop ng mga Kanluranin sa Timog at Kanlurang Asya. Ang sumusunod na
aspekto ay nagpapakita kung paano nagbago ang pamumuhay ng mga katutubong
Asyano nang tuluyang pinamahalaan ng mga Kanluranin ang Timog at Kanlurang
Asya.
Ang Indian at mga Arabe ay lubhang naapektuhan. Pinakinabangan nang
husto ang mga likas na yaman at mga hilaw na sangkap bunga nang nagaganap na
Rebolusyong Industriyal na nagdulot ng pagdagsa ng mga kapitalista sa mga
kolonya. Ang mahabang panahon ng pananakop ng mga imperyong Europeo sa
Asya ay naging daan sa pagkakaroon ng mga pamilihang paglalagyan ng mga
produktong galing sa mga bansang mananakop sa pagbuo ng kanilang mga
produkto. Nasanay ang mga Asyano sa paggamit ng mga produktong dayuhan kaya
minabuti ng mga bansang mananakop na maglagay na rin ng mga pabrikang bubuo
sa mga hilaw na material na galing sa mga kolonya. Ang natural na kapaligiran ng
mga bansang Asyano ay unti-unting naubos at pinagkakitaan ng mga dayuhan.
Malaking kita at pakinabang ang naibigay ng mga pamilihan sa antas ng ekonomiya
ng mga Europeong bansa ngunit nanatiling nakatali ang ekonomiya ng mga kolonya
rito. Nagpatayo ng tulay, riles ng tren at kalsada ang mga mananakop upang maging

30. Dahil dito ay isinilang ang mga Asyanong naging mangangalakal o middlemen ng
mga produkto. Sila ay umunlad sa pamumuhay at nanatiling mga tagapagtaguyod ng
mga batas na nagpatibay sa kolonisasyon. Nabigyan din sila ng puwesto sa
pamahalaan at ekonomiya kaya naging mahirap ang mga ginawang pag-aalsa ng ilang
mga patriotikong Asyano sa dahilang sila’y hindi sumusuporta sa mga nasabing kilusan.
Nais nilang manatili ang sistemang pinatatakbo ng mga dayuhan, direkta man o hindi sa
pamamagitan nila.
Maging ang mga paniniwala, pilosopiya at pananampalataya ng mga Asyano ay
pinalitan ng mga dayuhan kaya naging mabuti itong behikulo sa kanilang matagal na
pananakop. Nagkaroon ng paghahalo ng lahi ng mga katutubo at mga Kanluranin para
makuha ang katapatan ng kolonya. Pinanghimasukan ang tradisyon ng mga katutubo.
Ang mga kaugalian ay nahaluan tulad sa mga pagkain at istilo ng pamumuhay ay
ginaya.
Ang edukasyon ay naging instrument rin para payapain ang mga Asyanong
naghahangad ng pagbabago sa dahilang ang mga nakapag-aral ay nagdala ng bagong
mga ideolohiya tungo sa pagbabago sa kanilang mga bansa. Ito ang ginamit nila para
makalaya sa kamay ng mga mananakop. Nang matuto nilang ipaglaban ang kanilang
mga karapatan at nagising ang damdamin para sa pagmamahal sa bayan, reporma ang

31. Ang liberal na mga kaisipan ay nakatulong sa
pagpukaw ng damdaming makabayan o
nasyonalismo sa mga bansang Asyano. Ito ang
naging simula ng pagbubuo pa ng mga kilusang
nasyonalismo na naglalayong magpalaya ng mga
bansang Asyano sa kamay ng mga dayuhan