2. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
2. ΟΙ ΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΜΟΔΑΣ ΣΤΙΣ ΔΕΚΑΕΤΙΕΣ 1920 -1990
3. ΟΙ 10 ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΟΤΕΡΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ
ΜΟΔΑΣ
4. ΡΟΥΧΑ ΚΑΙ ΑΞΕΣΟΥΑΡ ΠΟΥ ΕΓΡΑΨΑΝ ΙΣΤΟΡΙΑ
5. ΠΗΓΕΣ
2/24
3. 1.ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Μόδα είναι η παροδική συνήθεια που για ορισμένο χρονικό διάστημα γενικεύεται σε
μεγάλο φάσμα της κοινωνίας, σε ότι αφορά την ενδυμασία, την κόμμωση, τη μουσική κλπ. Η
μόδα είναι στην πραγματικότητα ένα πολυσύνθετο φαινόμενο που καθρεφτίζει τις
κατευθύνσεις και τις εξελίξεις μιας κοινωνίας σε μια ορισμένη ιστορική περίοδο. Ο ρόλος της
είναι να εισάγει στην κοινωνία, με τη γρήγορη μετάδοση και αφομοίωση, νέες συμπεριφορές
και πεποιθήσεις.
Οπωσδήποτε η μόδα αποτελεί αντανάκλαση των κοινωνικών και οικονομικών
συνθηκών και ενσαρκώνει το πνεύμα της κάθε εποχής. Έτσι στην κλασσική εποχή αντιστοιχεί
η απλή φορεσιά με τον απέριττο χιτώνα. Αντίθετα η πολυτέλεια της Βυζαντινής αυλής
επιβάλλει πολυτελή φορέματα από μετάξι και άλλα βαρύτιμα υφάσματα, ενώ ταυτόχρονα ο
χριστιανισμός επέβαλλε την αυστηρότητα του τρίχινου χιτώνα. Χαρακτηριστικό της
ναπολεόντειας εποχής είναι η έλλειψη επιτήδευσης, ενώ η παλινόρθωση των Βουρβώνων
έφερε πάλι στο προσκήνιο τα κρινολίνα και τα φορέματα σε σχήμα κουδουνιού. Η
βιομηχανική επανάσταση οδήγησε τη μόδα σε απλούστερα μονοπάτια.
Τα τελευταία χρόνια η μόδα παρουσιάζει αναρίθμητες πλευρές. Μέσα απ’ αυτήν
μπορούμε να σκιαγραφήσουμε την εξέλιξη των εθίμων, των ιδεών, του τρόπου ζωής, της
υλικής και της ηθικής κατάστασης της κοινωνίας γενικά.
Οι τάσεις μόδας στις δεκαετίες που αναφέρονται παρακάτω, είναι αυτές που
επηρέασαν και ακόμα επηρεάζουν πιο πολύ την μόδα
2. ΟΙ ΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΜΟΔΑΣ ΣΤΙΣ ΔΕΚΑΕΤΙΕΣ 1920 -1990
Δεκαετία του ’20
3/24
4. Μετά τη λήξη του A’ παγκοσμίου πολέμου οι γυναίκες αρχίζουν να γίνονται ανεξάρτητες.
Είναι η περίοδος των αποκαλούμενων φλάπερ κοριτσιών (flappergirls) που ζουν έντονα και
προκλητικά.
Οι γυναίκες καπνίζουν, αποκτούν σεξουαλική ελευθερία και πλέον μπορούν να ψηφίσουν.
Διαβάζουν περιοδικά όπως Vogue, The Queen, Gazette και Harper’s.
Ο κορσές καταργείται δίνοντας ακόμα περισσότερη ελευθερία και τα ρούχα αποκτούν φαρδιές
γραμμές, ενώ για πρώτη φορά τα πόδια αποκαλύπτονται.
Τα πλεκτά μαγιό είναι πλέον αποδεκτή περιβολή για την παραλία και καθιερώνονται από την
Αυστραλέζα κολυμβήτρια Anette Kellerman.
Το 1921 η Chanel λανσάρει το περίφημο Chanel No 5. Η σιλουέτα είναι φαρδιά με ζώνη στη
μέση.
Το 1925 η γραμμή ανεβαίνει μέχρι το γόνατο και για πρώτη φορά μετά από δύο χρόνια πάνω
από το γόνατο.
Τα φορέματα είναι κεντημένα, έχουν κρόσσια και συνήθως τα υφάσματα είναι αέρινα και
διαφανή.
Τα παλτό είναι βαριά και φοριούνται γύρω από το σώμα σαν κιμονό. Αμάνικες μπλούζες,
βαθιά ντεκολτέ, αλλά και τα πρώτα πουλόβερ. Οι φούστες έχουν πιέτες και είναι
διακοσμημένες με φιόγκους, λουλούδια και χάντρες και αργότερα με γεωμετρικά σχέδια.
4/24
5. ΑΞΕΣΟΥΑΡ
Η γούνα αποτελεί αγαπημένο αξεσουάρ, ενώ ο Benito γίνεται γνωστός για τις όμορφες γούνες
του από ερμίνα σε σχήμα σωλήνα.
Τα καλσόν είναι από μετάξι σε τόνους του δέρματος. Τα παπούτσια είναι άνετα για να
εξυπηρετούν στο χορό και τα χαρακτηρίζει μια μπαρέτα στο ύψος του αστραγάλου. Οι
ταμπακιέρες και οι μακριές πίπες χρησιμοποιούνται ευρέως.
Οι πέρλες είναι το αγαπημένο κόσμημα, ενώ τα καπέλα (κλος) εφαρμόζουν τέλεια στο κεφάλι,
κατεβαίνουν μέχρι το ύψος των φρυδιών, αναδεικνύοντας τα κοντά κουρέματα.
ΟΜΟΡΦΙΑ
ΜΑΚΙΓΙΑΖ Τα μάτια είναι πολύ τονισμένα, σχεδόν μουτζουρωμένα από σκούρες γκρι και
μαύρες σκιές στο επάνω και στο κάτω βλέφαρο. Τα χείλη είναι σκούρα σε τόνους μπορντό και
βυσσινί.
ΜΑΛΛΙΑ Το κοντό μαλλί, γνωστό και ως «a la garçonne», έχει αφέλειες ,άλλες φορές είναι
ίσιο και άλλες κυματιστό.
ΣΧΕΔΙΑΣΤΕΣ
COCO CHANEL
Από απλή σχεδιάστρια καπέλων γίνεται ιέρεια του στιλ και απογειώνει τη γυναικεία
κομψότητα. Η καμέλια -το αγαπημένο της λουλούδι- και οι λατρεμένες της πέρλες αποτελούν
πια σύμβολα της μόδας. Η Chanel δημιουργεί το ταγιέρ αλλά και το γνωστό «little black
dress»: ένα απλό μικρό φόρεμα που το μάκρος του φτάνει μέχρι το γόνατο με στρογγυλή
λαιμόκοψη και μακριά μανίκια χωρίς μανσέτες. Η αίσθηση ελευθερίας και η πρακτικότητα που
αποπνέουν τα ρούχα της την κάνουν αγαπητή στις γυναίκες της δεκαετίας, αλλά την
καθιερώνουν επίσης ως μια από τις σχεδιάστριες που σφράγισαν τον κόσμο της μόδας.
Άλλοι σχεδιαστές που επηρέασαν τη δεκαετία είναι:
SONIA DELAUNEY, JEAN PATOU, MADELEINE VIONNET.
Δεκαετία του ‘30
5/24
6. Η μόδα συναντά τον κινηματογράφο και το Χόλυγουντ δημιουργεί σύμβολα κομψότητας,
καθώς οι γυναίκες θέλουν να είναι διαρκώς λαμπερές, όπως οι αγαπημένες τους
πρωταγωνίστριες.
Η σιλουέτα είναι λεπτή και ψιλή με τονισμένη μέση και έντονους ώμους. Τα φορέματα είναι
λοξά κομμένα (το λεγόμενο bias-cut), καλύπτουν τις γάμπες αλλά αφήνουν όλη την πλάτη έξω.
Καπέλα και γάντια γίνονται απαραίτητα στοιχεία της γυναικείας γκαρνταρόμπας. Τα
παντελόνια και τα σορτς γίνονται αποδεκτά ως ενδύματα παραλίας αλλά και άνεσης.
Το 1933 ο οίκος Hermès λανσάρει το πρώτο του μεταξωτό μαντήλι γράφοντας τη δική του
ιστορία. Το μαύρισμα γίνεται μανία, τα μονοκόμματα μαγιό με βαθιά ανοιχτή πλάτη
συναρπάζουν, ενώ τα γυαλιά ηλίου είναι το απόλυτο αξεσουάρ. Το λευκό χρώμα και το σατέν
κυριαρχούν.
LOOKS
Μακριά φορέματα κομμένα στο λοξό, εξώπλατα που καταλήγουνε σε ουρά ή σε τετράγωνες
πιέτες. Η λαιμόκοψη είναι άλλοτε ντραπέ, άλλοτε βαθύ V και άλλες φορές καταλήγει σε
φιόγκο.
Τα σακάκια χαρακτηρίζονται από τετράγωνες γραμμές και λεπτομέρεια στους γιακάδες. Τα
ταγιέρ αποτελούνται κυρίως από σακάκια που τονίζουν τη μέση και μακριές φούστες
εφαρμοστές στους γοφούς. Τα παλτό έχουν γούνινους γιακάδες , ενώ η καμπαρντίνα
αναβιώνει. Οι μπλούζες έχουν φραμπαλάδες και τα μανίκια είναι φουσκωτά. Τα πουλόβερ
είναι στενά και έχουν prints εμπνευσμένα από τη γραφιστική και την ArtDeco. Τα παντελόνια
είναι φαρδιά με κουμπιά στο πλάι, ενώ τα σορτς συνδυάζονται με λευκά σοσόνια.
ΑΞΕΣΟΥΑΡ
Τσάντες φάκελοι ή μικρά πουγκιά, γούνινες εσάρπες και ετόλ από ζώα. Καπέλα κλος, μπερέ
και καπέλα με μεγάλο γείσο αλλά και τουρμπάνι. Γάντια, μικρά στρογγυλά γυαλιά ηλίου,
καρφίτσες και αληθινά κοσμήματα που συνδυάζονται με ψεύτικα. Μυτερές γόβες, μπαλαρίνες,
πέδιλα και οι πρώτες πλατφόρμες.
ΟΜΟΡΦΙΑ
ΜΑΚΙΓΙΑΖ
Βγαλμένα έντονα φρύδια, ψεύτικες βλεφαρίδες και κόκκινα νύχια. Η Revlon και η Germaine
Monteil λανσάρουν τα πρώτα καλλυντικά.
ΜΑΛΛΙΑ
Ξανθό πλατινέ, πολύ κοντές αφέλειες και κυματιστά μαλλιά.
6/24
7. ΣΧΕΔΙΑΣΤΕΣ
ELSA SCHIAPARELLI
Οι κολεξιόν της σηματοδότησαν τη δεκαετία. Εκκεντρική και αστείρευτα δημιουργική
εμπνέεται από το σουρεαλισμό και τον κυβισμό. Ο Salvador Dali είναι φίλος της και μαζί
δημιουργούν το διάσημο φόρεμα με τον αστακό. Τα καπέλα της έχουν σχήμα παπουτσιών και
τα κουμπιά σχήμα ζώων. Αγαπημένο της χρώμα το ροζ-μωβ, το αποκαλούμενο shocking που
γίνεται και ομώνυμο άρωμα.
Άλλοι σχεδιαστές που επηρέασαν τη δεκαετία είναι: NINA RICCI, ALIX GRÈS, MAGGY
ROUFF, MARCEL ROCHAS, MAINBOCHER, MOLYNEYX
Δεκαετία του ‘40
7/24
8. O Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος βάζει τη μόδα σε δεύτερη μοίρα. Οι πρώτες ύλες γίνονται
δυσεύρετες, αφού χρησιμοποιούνται αποκλειστικά και μόνο για τον εξοπλισμό πολέμου.
Το κόστος των υφασμάτων αυξάνεται και το rayon κάνει την εμφάνιση του σαν μια πιο
προσιτή πρόταση. Η μόδα παίρνει ένα πιο στρατιωτικό και επιβλητικό look. Οι ώμοι είναι
τονισμένοι με ελαφριές βάτες, όχι μόνο στα ταγιέρ αλλά και στα φορέματα.
Όλα αυτά μέχρι το 1947 όπου ο Christian Dior κάνει την επανάσταση και δημιουργεί το New
Look. Η βασική σιλουέτα, γνωστή και σαν γραμμή Α, είναι κωνική, τονίζει τη μέση, έχοντας
φυσικούς ώμους, ενώ το μήκος της φούστας παίζει από τα μέσα του γονάτου μέχρι τα μέσα της
κνήμης. Τα υφάσματα που χρησιμοποιούνται είναι ο ταφτάς, το βελούδο, η μουσελίνα και το
σατέν.
Εμφανίζονται τα πατρόν και τα πρώτα prêt-à-porter.
LOOKS
Οι φούστες κλοσάρουν ελαφρά και είναι πάντα με μάκρος λίγα εκατοστά πάνω από το γόνατο.
Κυριαρχούν τα μικρά εμπριμέ και οι διχρωμίες σε ασπρόμαυρο. Φορέματα που δένουν γύρω
από τη μέση, φορέματα με τονισμένη μέση και βάτες. Μπλούζες που κουμπώνουν σαν
πουκάμισα, γυναικεία ταγιέρ σε αρρενωπή γραμμή, πιέτες στις φούστες, στενές ίσιες φούστες
που συνδυάζονται με μικροσκοπικά πουλόβερ.
ΑΞΕΣΟΥΑΡ
Μεγάλες καπελίνες, καπέλα με voile από δίχτυ ή δαντέλα που σκιάζουν το πρόσωπο αλλά και
μπερέδες. Γάντια και τσάντες που κρέμονται από τον ώμο. Τα παπούτσια είναι πέδιλα, με
χοντρά τακούνια ή διπλές σόλες και φοριούνται με κοντά καλτσάκια. Καρφίτσες.
ΟΜΟΡΦΙΑ
8/24
9. ΜΑΚΙΓΙΑΖ Τα φρύδια είναι φυσικά αλλά τονισμένα, ελαφριά μάσκαρα, μολύβι και χείλη
απαλά σε ροζ αποχρώσεις. Επίσης οι γυναίκες έβαφαν τα πόδια τους για να δώσουν την
αίσθηση του καλσόν, δημιουργώντας ακόμα και τη ραφή πίσω με μαύρο μολύβι.
ΜΑΛΛΙΑ Τα μαλλιά είναι μέχρι το μήκος των ώμων, σγουρωμένα λιτά η σε κότσο chignon.
ΣΧΕΔΙΑΣΤΕΣ
Cristobal Balenciaga, Pierre Balmain, Jacques Fath, Jean Desses.
Δεκαετία του ‘50
9/24
10. Ίσως η πιο κολακευτική δεκαετία για τη γυναίκα. Οι γραμμές ακολουθούν το κορμί τονίζοντας
τα ωραιότερα σημεία του σώματος, το στήθος, τη μέση και την περιφέρεια.
Πέρα από τις haute couture δημιουργίες, το καθημερινό ρούχο γίνεται όλο και πιο εύκολο και
πρακτικό. Το μάκρος ξεκινάει κάτω από το γόνατο και καταλήγει στη μέση της γάμπας. Τα
χρώματα είναι παστέλ, ασπρόμαυρο, πουά αλλά και εμπριμέ με λουλούδια.
Το 1957 η μόδα υιοθετεί τη γραμμή «σάκος» την οποία λανσάρει ο Yves Saint Laurent που
δουλεύει για το Dior. Οι ώμοι είναι χαλαροί, κυριαρχεί η λαιμόκοψη bateau και συνδυάζεται
με περίεργα γεωμετρικά καπέλα.
Το 1958 η γραμμή πάλι αλλάζει και η σιλουέτα γίνεται τραπέζιο. Τα μανίκια είναι τρία τέταρτα
και οι ώμοι φαρδαίνουν. Το τακούνι στιλέτο καθιερώνεται και ο Dupont ανακαλύπτει τη
λύκρα κάνοντας επανάσταση στο γυναικείο εσώρουχο. Το φουρό φοριέται πάντα κάτω από
φορέματα και τις φούστες δίνοντας όγκο.
LOOKS
Φορέματα σε γραμμή Α, στράπλες για βραδινές εμφανίσεις, κλος φούστες, αμάνικα πουλόβερ
που συνδυάζονται με ζακετάκια στο ίδιο χρώμα. Φορέματα με κόψιμο πουκαμίσου, παλτό που
τονίζουν τη μέση με ζώνες και βερμούδες.
ΑΞΕΣΟΥΑΡ
Μεγάλες τσάντες ή μικρές κομψές, μαντήλια στο κεφάλι, πέρλες που αγκαλιάζουν το λαιμό
και γυαλιά πεταλούδα. Απαραίτητα τα γάντια, τα οποία ταιριάζουν αυστηρά με το παπούτσι,
τη τσάντα και το φόρεμα/ταγιέρ. Ζώνες που τονίζουν τη μέση. Κομψά πέδιλα ή λεπτά μυτερά
με τακούνια. Βελούδινα καπέλα με ή χωρίς βέλος.
ΟΜΟΡΦΙΑ
ΜΑΚΙΓΙΑΖ Τονισμένα φρύδια σε γραμμή τόξου, eye-liner και μάσκαρα. Τα χείλη βάφονται
σε αποχρώσεις κόκκινου και πορτοκαλί. Η βάση για το πρόσωπο είναι σε φυσικό τόνο και το
ρουζ πολύ απαλό.
10/24
11. ΜΑΛΛΙΑ Οι γυναίκες βάφουν τα μαλλιά τους, το ξανθό επικρατεί. Περιποιημένα μαλλιά σε
vague ή σε κότσους μπανάνα ή μικρά σινιόν στην κορυφή του κεφαλιού.
ΣΧΕΔΙΑΣΤΕΣ
Hubert de Givenchy, Louis Féraud, Valentino, Ντίμης Κρίτσας, Φιλήμονας.
Δεκαετία του ‘60
11/24
12. Η μόδα ανανεώνεται και εμφανίζονται νέοι σχεδιαστές που θέλουν να κάνουν τη δική τους
επανάσταση. Η ροκ μουσική, τα ναρκωτικά και η σεξουαλική απελευθέρωση κάνει τη μόδα
εκκεντρική.
Η Mary Quant αλλά και ο André Courrèges κοντράρονται για την ανακάλυψη του μίνι. Το μίνι
πάντως είναι γεγονός και αποτελεί σύμβολο της δεκαετίας. Ο Yves Saint Laurent λανσάρει
το look Mondriane εμπνευσμένος από τους γεωμετρικούς πίνακες του Ολλανδού ζωγράφου.
Ο Courrèges κάνει πραγματική επανάσταση με τα διαστημικά του σύνολα από πλαστικό, πιστά
στον ενθουσιασμό της εποχής με τις κοσμοναυτικές αποστολές στη σελήνη. Ο Paco Rabanne
παρουσιάζει ρούχα από μέταλλο, ανοίγοντας νέους δρόμους στην κατασκευή των ρούχων.
Τα μικροσκοπικά μπικίνι λατρεύονται τόσο από άντρες όσο και από γυναίκες. Μοντέλα όπως η
Twiggy και η Βερούσκα αποτελούν πρότυπα ομορφιάς.
LOOKS
Μίνι φορέματα, μίνι φούστες, ζιβάγκο, μικρά εφαρμοστά πουλόβερ. Στενά παντελόνια, κάπρι
παντελόνια, καυτά σορτς, jupe-culottes. Ταγιέρ τύπου Jackie Kennedy, βελούδινα σακάκια και
παλτό μέχρι το γόνατο.
ΑΞΕΣΟΥΑΡ
Χρωματιστά καλσόν και κάλτσες μέχρι το γόνατο. Τεράστια γυαλιά ηλίου, μπερέδες και
κασκέτα, πλαστικά κοσμήματα, μαντήλια. Φλατ μπαλαρίνες, πλαστικές μπότες μέχρι το
γόνατο, σανδάλια.
ΟΜΟΡΦΙΑ
ΜΑΚΙΓΙΑΖ Το μακιγιάζ είναι έντονο με ψεύτικες τεράστιες βλεφαρίδες και μάσκαρα, ενώ οι
σκιές είναι χρωματιστές (γαλάζιο, πράσινο, μωβ). Τα χείλη είναι απαλά σε αποχρώσεις
ροδακινί και ροζ-περλέ.
ΜΑΛΛΙΑ Τα μαλλιά είναι είτε κοντά, είτε πολύ μακριά. Ο Vidal Sassoon λανσάρει μια νέα
μορφή του bob με όγκο και συμμετρία.
ΣΧΕΔΙΑΣΤΕΣ
Mary Quant, Yves Saint Laurent, Paco Rabanne, Emanuel Ungaro, Karl Lagerfeld, Marc
Bohan, Guy Laroche, Sonia Rykiel, André Courrèges, Γιάννης Τσεκλένης, Χρήστος Μαϊλης,
Γιάννης Γαλάτης, Γιάννης Τσοπανέλης, Γιάννης Βούρος.
12/24
13. Δεκαετία του ‘70
Μια δεκαετία επηρεασμένη από τη μουσική και τα κινήματα της νεολαίας που αφήνει χώρο
στη μόδα να υιοθετήσει πολλές και διαφορετικές επιλογές. Το φολκλόρ μπερδεύεται με το
ρετρό, το κιτς, το γκλίτερ και το πανκ.
Ο διαλογισμός γίνεται μόδα από τους χίπις που διαδηλώνουν για αγάπη και ειρήνη. Το 1974
ανοίγει στη Νέα Υόρκη το περίφημο Studio 54΄ και μαζί του η εποχή της disco, του στρετς και
της λύκρα. Η Gloria Vanderbilt κάνει δημοφιλή τα εφαρμοστά στρετς τζιν παντελόνια. Το
1977 το κίνημα του πανκ από τη Μεγάλη Βρετανία φέρνει δερματίνες, καρφιά, παραμάνες και
ρούχα από βινύλ.
13/24
14. LOOKS
Τα φορέματα είναι φαρδιά, με ψυχεδελικά εμπριμέ αλλά και floral prints. Τσιγγάνικες
φούστες, χαμηλόμεσες, πολύ κοντές ή πολύ μακριές. Πολύ κοντά σορτς (hotpants) αλλά και
παντελόνια που φαρδαίνουν από το γόνατο και κάτω, το λεγόμενο παντελόνι καμπάνα.
Το πέτο στα πουκάμισα είναι μεγάλο, άλλοτε στρογγυλό και άλλοτε μυτερό. Τζιν και t-shirts,
τοπ που δένουν στο λαιμό, ολόσωμες φόρμες, στράπλες φορέματα σε ίσια γραμμή-σωλήνα
(tubedresses).
ΑΞΕΣΟΥΑΡ
Ζώνες με τεράστιες αγκράφες διακοσμούν τους γοφούς, κολιέ από χάντρες, παγιέτες, σατέν
κολάν, τεράστιοι ασημένιοι κρίκοι στα αυτιά. Τα παπούτσια είναι χοντροκομμένα με
υπερβολικούς πάτους-πλατφόρμες. Μπαντάνες, φουλάρια και πόντσο.
ΟΜΟΡΦΙΑ
ΜΑΚΙΓΙΑΖ Οι ψεύτικες βλεφαρίδες συνεχίζουν να χρησιμοποιούνται, ενώ η μπλε και η
πράσινη σκιά στα μάτια αποτελούν το αγαπημένο χρώμα των γυναικών. Τα χείλη τονίζονται με
λιπ-γκλος. Προς το τέλος της δεκαετίας, η εμφάνιση του punk δίνει έμφαση στο έντονο eye-
liner, ενώ τα νύχια βάφονται μαύρα.
ΜΑΛΛΙΑ Τα μαλλιά είναι μακριά με χωρίστρα στη μέση, έχουν ανταύγειες ή είναι
περμανάντ. Επίσης το χτένισμα της Farrah Fawcett υιοθετήθηκε από πολλές γυναίκες.
ΣΧΕΔΙΑΣΤΕΣ
Ossie Clark, Biba, Roy Halston, Jean-Charles de Castelbajac, Claude Montana, Kenzo, Ralph
Lauren, Fiorucci, Ασλάνης, Πολατώφ, Billy Bo.
14/24
15. Δεκαετία του ‘80
Η δεκαετία της υπερβολής! Οι ώμοι φαρδαίνουν, οι βάτες κυριαρχούν και η σειρά
«Δυναστεία» κάνει την Alexis Colby πρότυπο μόδας.
Η γυμναστική γίνεται μόδα και το αθλητικό look βγαίνει και εκτός γυμναστηρίου. Το τζιν
αποκτά υπογραφή και τα logos κυριαρχούν παντού. Είναι η εποχή των super - models και του
καταναλωτισμού.
15/24
16. Ο Lacroix φέρνει το μπαρόκ, ο Alaia με τα πλεκτά του αγκαλιάζει το γυναικείο σώμα
τονίζοντας τα κατάλληλα σημεία του, η Donna Karan χρησιμοποιεί το στρετς στα καλσόν και
στα πουκάμισα body, ενώ οι Manolo Blahnik και Christian Louboutin καθιερώνονται στο χώρο
του υποδήματος.
Στην Ελλάδα υπάρχει έκρηξη στα περιοδικά μόδας, με το ΚΛΙΚ, DIVA αλλά και το πρώτο
αντρικό περιοδικό το ΜΕΝ.
LOOKS
Φούστες τύπου lambada, τουτού, μίνι φούστες, κολάν, τεράστια φαρδιά t-shirts, ξεβαμμένα
τζιν, σκισμένα τζιν, μπουφάν τζιν, κοντά jackets, βάτες, φαρδιά τεράστια μπουφάν, τοπ από
δίχτυ, τοπ και φορέματα με τον ένα ώμο έξω, φαρδιές παντελόνες, αθλητικές φόρμες και
αθλητικά κορμάκια. Φούστες balloon, τεράστια μανίκια αλλά και μανίκια νυχτερίδα.
ΑΞΕΣΟΥΑΡ
Γκέτες, γάντια με κομμένα δάχτυλα, γάντια από δαντέλα, φιόγκοι στα μαλλιά, στέκες,
πολύχρωμα γυαλιά, κονκάρδες, τεράστιες ζώνες, πλαστικά βραχιόλια, μακριά κολιέ,
χρωματιστά καλσόν. Αγαπημένα παπούτσια είναι τα αθλητικά εταιρειών όπως η Reebok, Nike,
L.A Gear και Keds.
ΟΜΟΡΦΙΑ
ΜΑΚΙΓΙΑΖ Τα φρύδια είναι φυσικά και παχιά. Το πρόσωπο φαίνεται φρέσκο και υγιές με
ρουζ , αλλά και πούδρα που δίνει την εντύπωση του ηλιοκαμένου δέρματος. Τα χείλη βάφονται
σε έντονο κόκκινο, ενώ οι σκιές παίζουν από γήινους τόνους σε έντονα χρώματα.
ΜΑΛΛΙΑ Τα μαλλιά έχουν όγκο, οι φράντζες κρύβουν το πρόσωπο, ενώ η χρήση λακ και τζελ
γίνεται καθημερινή συνήθεια.
ΣΧΕΔΙΑΣΤΕΣ
Vivienne Westwood, Jean Paul Gaultier, Moschino, Katherine Hamnet, Christian Lacroix,
Azzedine Alaia, Romeo Gigli, Rei Kawakubo, Issey Miyake, Yohji Yamamoto, Donna Karan,
Gianni Versace, Norma Kamali, Giorgio Armani, Gianfranco Ferré, Calvin Klein, Βασίλειος
Κωστέτσος, Νικόλας Μαυρόπουλος, Τίμης Παρίσης.
16/24
17. Δεκαετία του ‘90
Μετά την υπερβολή έρχεται η απλότητα. Η σιλουέτα ελευθερώνεται και δεν μπορούμε να
πούμε ότι υπάρχει ένα συγκεκριμένο στυλ.
Νέοι σχεδιαστές κάνουν την εμφάνιση τους με την Βρετανία να κατέχει τα πρωτεία στην
ανάδειξη δημιουργικών ανθρώπων. Ο John Galliano, ο Alexander McQueen και η Stella
McCartney είναι το νέο αίμα. Ο Tom Ford αναλαμβάνει τον οίκο Gucci και τον απογειώνει,
ενώ οι οίκοι Prada, D&G, Blumarine καθιερώνονται στο στερέωμα της μόδας.
Επειδή η μόδα έχει πολλά πρόσωπα και πολλές επιλογές, η μοναδικότητα και η
προσωπικότητα είναι αυτά που χαρακτηρίζουν το στυλ του καθενός.
ΑΞΕΣΟΥΑΡ
Θα μπορούσαμε να πούμε ότι τα gadget της νέας τεχνολογίας είναι τα νέα αξεσουάρ. Επίσης
διάσημες σταρ του εξωτερικού κάνουν μόδα αντικείμενα και ρούχα που φορούν χωρίς να είναι
διαχρονικά, καθώς αλλάζουν πολύ γρήγορα.
ΟΜΟΡΦΙΑ
17/24
18. ΜΑΚΙΓΙΑΖ Έχει επιρροές από πολλές δεκαετίες. Κάθε γυναίκα προσαρμόζει το make-up
ανάλογα με τις ανάγκες και την προσωπικότητα της. Τα καλλυντικά από οίκους μόδας είναι
πλέον γεγονός.
ΜΑΛΛΙΑ Κοντά ή μακριά, όλα τα στιλ μαλλιών είναι στη μόδα.
ΣΧΕΔΙΑΣΤΕΣ
John Galliano, Prada, Molinari, Gucci, D&G, Martin Margiela, Alber Elbaz, Helmut Lang, Raf
Simons, Martine Sitbon, Bernhard Wilhelm, Ann Demeulemeester, Nicolas Ghesquière, Jil
Sander, Junya Watanabe, Alexander McQueen, Stella Mccartney, Tom Ford, Marc Jacobs,
Michael Kors, Sophia Kokosalaki, Yiorgos Eleftheriadis, Deux Hommes, Haris & Angelos.
18/24
19. 3. ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΟΔΑΣ
Η τάση των ανθρώπων να προσπαθούν πάντα να δείχνουν όσο ωραιότεροι γίνεται δεν αποτελεί
καινούργιο χαρακτηριστικό μιας εποχής που. Ανέκαθεν η ανθρωπότητα, και ειδικά οι εύπορες
τάξεις αυτής, ενδιαφερόταν για την εξωτερική της εμφάνιση και ανέκαθεν έφτανε σε
αδιανόητες υπερβολές και κακογουστιές προκειμένου να εντυπωσιάσει, να τραβήξει τα
βλέμματα και να προκαλέσει το ενδιαφέρον των υπολοίπων.
Στενός κορσές (τους έγινε)
Ο ελισαβετιανού τύπου κορσές αποτελούσε βασικό γυναικείο εσώρουχο από τις αρχές του
16ου αιώνα. Όλοι έχουμε δει ταινίες εποχής με τις
παραμάνες να σφίγγουν ασφυκτικά τα κορδόνια του
κορσέ της λαίδης, προκειμένου η μέση της να «μπει» όσο
πιο μέσα επιτρέπουν οι αντοχές της (ένα βήμα πριν της
κοπεί η ανάσα δηλαδή!!).
Σκοπός του κορσέ, βέβαια, δεν ήταν μόνο να κάνει την
γυναικεία μέση να φαίνεται λεπτότερη, αλλά κυρίως να
«πατικώσει» το στήθος προς τα πάνω, προκειμένου να
δημιουργηθεί ένα ολοστρόγγυλο, εντυπωσιακό μπούστο.
Λόγω του σκληρού υλικού από το οποίο ήταν
δημιουργημένος ο κορσές, οι γυναίκες δε μπορούσαν μεν
να αναπνεύσουν, αλλά καμάρωναν για τις στητές τους
πλάτες και την εντυπωσιακή τους κορμοστασιά. Όσο,
βέβαια, εντυπωσιακή τάση κι αν υπήρξε ο κορσές, όσο ελκυστικές κι αν έκανε τις γυναίκες να
δείχνουν, άλλο τόσο επικίνδυνος ήταν, καθώς συμπίεζε τόσο πολύ τα εσωτερικά τους όργανα
και παραμόρφωνε τα πλευρά τους που προκαλούσε στις γυναίκες συχνά δυσκολία στην
αναπνοή και λιποθυμία.
Στην ιστορία, μάλιστα, αναφέρεται η περίπτωση μιας γυναίκας που πέθανε επειδή τα πλευρά
της τρύπησαν από το πολύ σφίξιμο το συκώτι της. Στις αρχές του 20ου αιώνα ο κορσές
αντικαταστάθηκε από το σουτιέν.
Οι περούκες της ντροπής
Δημοφιλείς στην Αγγλία και την Γαλλία του 17ου και
18ου αιώνα ήταν οι περούκες, τις οποίες φορούσαν μόνο
αυλικοί, ευγενείς και πολύ πλούσιοι άνδρες (και
γυναίκες).
Βασικός σκοπός της περούκας, πέραν ίσως του να χαρίσει
στον φέροντα όποιο look επιθυμούσε ή ήταν της μόδας
ανά πάσα στιγμή, ήταν να καλύψει την καράφλα τους, η
οποία προερχόταν κυρίως από έλλειψη καθαριότητας.
Οι περούκες, βέβαια, τότε ήταν τρομερά ακριβές και
τρομερά γελοίες, ειδικά οι ανδρικές. Άπαξ και την
αποκτούσε, όμως, κανείς, μπορούσε έπειτα να την
κρατήσει καλά διατηρημένη με μία απλή πούδρα, που την γυάλιζε και την καθάριζε.
Οι γυναίκες, από την άλλη, που ήθελαν τις περούκες τους ακόμα πιο καλοδιατηρημένες και
λαμπερές, του έριχναν σουλφουρικό οξύ, το οποίο αργότερα εισχωρούσε στο κεφάλι τους και
συχνά δημιουργούσε βλάβες και οπωσδήποτε πτώση μαλλιών.
19/24
20. Όταν η βρώμα ήταν της μόδας
Το «καθαριότητα ίσον μισή αρχοντιά» φαίνεται πως δεν ίσχυε πάντοτε στην ιστορία της
Δύσης. Η αποκήρυξη της καθαριότητας πιθανότατα ξεκίνησε με τους πρώτους χριστιανούς, οι
οποίοι καταδίκαζαν τα Ρωμαϊκά λουτρά και για να αποτρέψουν τον κόσμο από αυτά ,
δημιούργησαν την εντύπωση ότι είναι καλό να μένει κανείς βρώμικος για καιρό ή, ανάποδα,
ότι το μπάνιο δεν είναι απαραίτητο.
Κάπως έτσι έφτασε στην Αναγέννηση το μπάνιο να θεωρείται επιβλαβές για την υγεία, καθώς
μπορούσε να προκαλέσει ασθένειες και λοιμώξεις, οπότε οι άνθρωποι ήταν καταδικασμένοι να
φορούν make-up και αρώματα προκειμένου να μην πλυθούν.
Όσοι μπορούσαν, τουλάχιστον, να διαθέσουν χρήματα γι’αυτά. Οι υπόλοιποι απλά πέθαναν
στην ίδια τους την βρώμα…
Λεύκανση προσώπου
Επιστρέφουμε στην ελισαβετιανή εποχή και στο πάθος της τότε αριστοκρατίες προς τα χλωμά
πρόσωπα. Και επειδή δεν είχαν όλοι την τύχη να γεννηθούν με το «εκρού του νεκρού», για να
το πετύχουν χρησιμοποιούσαν ένα καλλυντικό με βάση -ξανά- τον μόλυβδο, αλλά τον λευκό
αυτήν την φορά, το οποίο χάριζε μία… μακάβρια λευκή επιδερμίδα.
Φυσικά, επρόκειτο για μία άκρως δηλητηριώδη ουσία, η οποία χρησιμοποιείται σήμερα στο
βάψιμο των πλοίων. Οι ελισαβετιανοί, ωστόσο, δεν δίσταζαν για πολλά χρόνια να την
χρησιμοποιούν, καθώς, φαίνεται, προτιμούσαν να πεθάνουν δηλητηριασμένοι αλλά χλωμοί και
αριστοκράτες, παρά ηλιοκαμένοι και φτωχοί.
Τακούνια για άνδρες
Η τραγωδία της αναγεννησιακής μόδα στα ρούχα πραγματικά δεν έχει τέλος. Το αξεσουάρ που
οπωσδήποτε ξεχώρισε και μάλιστα στην ανδρική γκαρνταρόμπα ήταν τα τακούνια.
Έτσι, πριν επανέλθουν στα λογικά τους, οι ευγενείς συνήθιζαν να βολτάρουν για τουλάχιστον
τρεις αιώνες, πάνω σε 8ποντα τακούνια που τους προσέθεταν εντυπωσιακότερη θωριά και
στυλ.
Η μόδα βέβαια αυτή δεν έφυγε ποτέ οριστικά. Σήμερα βλέπουμε, χαμηλότερα βέβαια,
τακούνια σε κοντούς άνδρες (τύπου Σαρκοζί), οπότε δεν μας κάνουν ιδιαίτερη εντύπωση.
Ψεύτικες ελιές
Τέλος, ανάμεσα στα παράλογα της τότε μόδας δε μπορούμε να
παραλείψουμε και την δημιουργία ψεύτικων ελιών στο
πρόσωπο. Οι ελιές (beauty marks ή beauty spots στα αγγλικά)
θεωρούνταν στοιχείο ιδιαίτερης γοητείας κατά την
αναγεννησιακή περίοδο και έτσι πολλές γυναίκες και άνδρες
συνήθιζαν να σημαδεύουν το πρόσωπό τους με ψεύτικα μαύρα
σημάδια, και μάλιστα σε συγκεκριμένα σημεία του προσώπου
για υπέρμετρη γοητεία.
Οι ψεύτικες ελιές είτε ζωγραφίζονταν με μελάνι ή
κατασκευάζονταν από δέρμα ή μετάξι.
20/24
21. 4. ΡΟΥΧΑ ΚΑΙ ΑΞΕΣΟΥΑΡ ΠΟΥ ΕΓΡΑΨΑΝ ΙΣΤΟΡΙΑ
Το τζιν
Τα πάντα μπορεί να αλλάξουν στη μόδα, τα πάντα μπορούν
να βγουν εκτός κάποιες σεζόν και να επανέλθουν
παραλλαγμένα αργότερα, ποτέ μα ποτέ όμως δεν πρόκειται
να σταματήσουμε να φοράμε τζιν.
Το μοναδικό αυτό φαινόμενο στα υφάσματα εφευρέθηκε το
1873 από τους Jacob Davis και Levi Strauss, μετανάστες
στην Αμερική από τη Ρίγα της Λετονίας ο πρώτος και από το
Μπούτενχαιμ της Γερμανίας ο δεύτερος.
Οι δυο τους ξεκίνησαν με εντελώς διαφορετικά
επιχειρηματικά πλάνα. Ο μεν Strauss εργαζόταν στην
οικογενειακή επιχείρηση δημητριακών και ξηράς τροφής, ο
δε Davis σε επιχείρηση που έραβε ρούχα, τέντες και κουβέρτες για άλογα. Το 1872 οι δυο τους
συνεργάζονται και δημιουργούν ιδιαίτερα ανθεκτικά εργατικά παντελόνια με γυρωτικούς
ήλους (ειδικά περτσίνια) για να στερεώνονται καλύτερα οι τσέπες. Το πρώτο τζιν έχει μόλις
γεννηθεί.
Το 1935 το αμερικανικό Vogue παρουσιάζει το πρώτο Levi’s για γυναίκες, ενώ το πρώτο
ανδρικό τζιν πουλήθηκε 1,25 δολάρια.
Το 1950 παιδιά του γυμνασίου ενσωματώνουν το τζιν στην γκαρνταρόμπα τους, ως σύμβολο
αυτοπροσδιορισμού, θέλοντας φορώντας το να δείχνουν μεγαλύτεροι και πιο ατίθασοι
απέναντι στους γονείς τους που δεν είχαν ξεκινήσει ακόμα να το φορούν.
Μία δεκαετία αργότερα αρχίζουν να δημιουργούνται διαφορετικά στυλ τζιν παντελονιών:
κεντημένα, καμπάνες, ζωγραφισμένα, ενώ στη δεκαετία του ’80 αναλαμβάνουν την παραγωγή
του οι μεγαλύτεροι σχεδιαστές, χρίζοντάς το fashion item.
Στα 90’s το τζιν αλλάζει χρώμα και μορφή, ενώ γίνονται πολύ δημοφιλή τα second-hand
vintage jeans.
Το 2000 το κλασικό τζιν επαναπροσδιορίζεται από τους σχεδιαστές, απελευθερώνεται από
κάθε κοινωνικό και δημιουργικό περιορισμό, συναντάται παντού και πάντα και μπορεί να
κοστίσει ακόμα και μια μικρή περιουσία.
Τα All Star
Αν υπάρχει κάποια εταιρία υποδημάτων που έχει αφήσει ιστορία,
αυτή είναι αναμφισβήτητα η Converse με τα Chuck Taylor All-
Stars, τα πλέον διαχρονικά, νοσταλγικά και fashion statement
αθλητικά, φτιαγμένα απλά από καμβά και λάστιχο.
Με πρώτη παρουσία στον χώρο της υπόδησης το 1908 από τον
Marquis M. Converse, τα All Star έφεραν την επανάσταση στο
μπάσκετ και συμβάδισαν με τη γέννηση του rock ‘n roll.
21/24
22. Το 1910 η βιομηχανία του Converse παράγει 4.000 ζευγάρια παπούτσια τη μέρα, το 1915
πρωτοκυκλοφορεί παπούτσια για τένις και το 1917 παπούτσια για μπάσκετ, με διασημότερα
όλων τα Converse All Star.
Το 1950 αποτέλεσαν το απαραίτητο συνοδευτικό της νεολαίας για τα τζιν παντελόνια τους,
ενώ στις δεκαετίες του ‘60 και του ’70 φορέθηκαν σε όλα σχεδόν τα αθλήματα αλλά και από
όλους τους hippies και τους punk.
Συνεχίζουν να είναι ιδιαίτερα δημοφιλή ακόμα και σήμερα με νέες γενιές να τα ανακαλύπτουν
και να τα αγαπούν.
Τα αεροπορικά γυαλιά ηλίου
Τα πλέον διαχρονικά γυαλιά ηλίου είναι τα aviator της
εταιρίας Ray Ban. Είναι σχεδόν βέβαιο πως, αν όχι ο
παππούς σας, ο μπαμπάς έχει ένα τουλάχιστον ένα
ζευγάρι και ενδεχομένως να το φορά ακόμα.
Ποια είναι η ιστορία τους; Το πρώτο ζευγάρι aviators
δημιουργήθηκε από την Ray Ban το 1936 ειδικά για τους
πιλότους του αμερικανικού στρατού που ενοχλούνταν από
την αντανάκλαση του ήλιου κατά τις πτήσεις τους.
Το σχέδιο, μάλιστα, των γυαλιών υιοθετήθηκε από τα
μέχρι τότε γυαλάκια (googles) του στρατού, και το σχέδιο
αυτό αγαπήθηκε τόσο πολύ που έχει διατηρηθεί σχεδόν
πανομοιότυπο μέχρι σήμερα.
Αξίζει πάντως να σημειώσουμε ότι αυτό που άλλαξε είναι
το χαρακτηριστικό διπλό γεφυράκι ανάμεσα στους δύο φακούς και πάνω από τη μύτη, που
παλαιότερα χρησίμευε στο να τοποθετούν εκεί οι στρατιώτες το τσιγάρο τους.
Έναν χρόνο μετά το λανσάρισμά τους για τον στρατό, τα aviators άρχισαν να κυκλοφορούν και
στην αγορά, ενώ παράλληλα άλλες γνωστές και άγνωστες εταιρίες άρχισαν να αντιγράφουν το
στυλ, δημιουργώντας τα δικά τους γυαλιά πιλότου, κάποια εκ των οποίων διέφεραν και στην
ποιότητα του τζαμιού.
Μεγάλη απήχηση είχαν τα γυαλιά από τη στιγμή που άρχισαν να τα φορούν οι celebrites,
ειδικά κατά τη δεκαετία του ’60 ενώ οι πωλήσεις τους κορυφώθηκαν κατά τη δεκαετία του ’80,
όταν έγιναν και μέρος της γενικότερης pop κουλτούρας, με αμέτρητους stars του Hollywood
και τραγουδιστές να εμφανίζονται δημόσια φορώντας τα.
Το «μικρό μαύρο φόρεμα»
Το 1920, όταν οι γυναίκες άρχισαν να κονταίνουν τα μακριά,
πλουμιστά τους φορέματα, να κόβουν τα μαλλιά τους και να
απολαμβάνουν μία πιο δραστήρια κοινωνική ζωή με πάρτι και
δεξιώσεις, η θρυλική Coco Chanel έραψε για πρώτη φορά το
όνομά της στην ιστορία της μόδας, δημιουργώντας την επιτομή
του στυλ των 20’s. Τότε που σχεδίασε και πρότεινε στον κόσμο το
πρώτο Little Black Dress. (LBD).
Σκοπός της Chanel ήταν να δημιουργήσει ένα φόρεμα διαχρονικό,
ευπροσάρμοστο, οικονομικό, εύκολα προσεγγίσιμο στο ευρύτερο
αγοραστικό κοινό και σε ουδέτερο χρώμα.
Κατά τη δεκαετία του ’50, η Dior το έκανε σύμβολο της απόλυτης
22/24
23. femme fatales, ενώ κατά τη δεκαετία του ’60 υιοθετήθηκε τόσο από τη νεώτερη mod γενιά
(στην πιο μίνι εκδοχή του) όσο και από μεγαλύτερες γυναίκες που υιοθέτησαν το στυλ του
Hubert de Givenchy, το οποίο φορέθηκε από την Audrey Hepburn στην ταινία Breakfast at
Tiffany’s.
Η απήχησή του μειώθηκε λίγο κατά τα 70’s που έδωσαν έμφαση στο χρώμα, ενώ στα 80’s
επανήλθε δυναμικά στη μόδα, ενσωματώνοντας φυσικά και τις αποκρουστικές βάτες. Στη
δεκαετία του ’90 προτιμήθηκε η λιτότερη μορφή του.
Το μικρό μαύρο φόρεμα θα είναι πάντα αποδεκτό και αγαπημένο.
Η καπαρντίνα
Πού να το φανταζόταν ο Thomas Burberry το 1901 όταν
δημιουργούσε την πρώτη του καπαρντίνα, ως ελαφρύτερο
εναλλακτικό αδιάβροχο πανωφόρι για τους Άγγλους και
Γάλλους στρατιώτες κατά τον Πρώτο Παγκόσμιο
Πόλεμο, ότι είχε μόλις λανσάρει ένα από τα κομψότερα
ρούχα όλων των εποχών.
Αδιάβροχη, συνήθως βαμβακερή ή μάλλινη, με δέκα ή
λιγότερα κουμπιά, σε κάποιες περιπτώσεις με
αφαιρούμενη επένδυση και μάκρος μέχρι το γόνατο ή
λίγο πιο κάτω, η καπαρντίνα (trench coat αγγλιστί)
παρέμεινε στη μόδα για πολλές δεκαετίες, ακόμα και
μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και από ένδυμα
των αξιωματούχων του στρατού, σύντομα μετατράπηκε
σε απαραίτητο αξεσουάρ αντρών και γυναικών.
23/24
24. 5. ΠΗΓΕΣ
Εισαγωγή
http://users.sch.gr/symfo/sholio/ekthesi/a_likiu/a06.moda.htm
Οι τάσεις της μόδας ανα δεκαετία http://www.stylewatch.gr/default.asp?
pid=76&decade=2
Καταστροφικές τάσεις στην ιστορία της μόδας
http://www.in2life.gr/indulgence/fashion/articles/172690/article.aspx
Ρούχα και αξεσουάρ που έγραψαν ιστορία
http://www.in2life.gr/indulgence/fashion/articles/158075/article.aspx?
mode=paging&m=33&pg=3
Φωτογραφίες με πατρόν ρούχων
http://www.davenportandco.com/patterns4.htm
24/24