Definition, causes, types, treatment

1. Factitious Disorders
FEBRUARY 26, 2014

2. 1
‫الرحيم‬ ‫الرحمن‬‫هللا‬ ‫بسم‬
Factitious Disorder
:‫معرفي‬
‫د‬
Factitious disorder
‫عواملو‬ ‫مجبوروونکو‬ ‫له‬ ‫کړنې‬ ‫پدې‬ ‫ښايي‬ ‫او‬ ،‫ي‬‫کو‬ ‫ې‬ ‫پېښ‬ ‫حالت‬ ‫ي‬ ‫مرض‬ ‫واقعي‬ ‫د‬ ‫مريضان‬
،‫ي‬‫و‬‫ناخبره‬‫هم‬
‫ي‬‫دو‬
‫ا‬‫ر‬‫يوه‬‫د‬‫تل‬‫تقلب‬‫خپل‬
/‫عقلي‬‫رسمي‬‫په‬.‫ساتي‬‫پټ‬‫توګه‬‫په‬‫ز‬
‫کې‬‫ساحه‬‫عصبي‬
Factitiousdisorder
‫اصطالح‬
‫د‬
MunchausenSyndrome
‫د‬‫چې‬‫ي‬‫کېږ‬‫کارول‬‫پرځای‬
Asher
‫اوږد‬‫وسيله‬‫په‬
‫تقل‬‫مهاله‬
‫کارول‬‫ته‬‫مريضانو‬‫بي‬
‫ې‬‫شو‬
‫و‬
‫ه‬
.
Asher
‫د‬‫نوم‬‫دا‬
Raspe
‫افسر‬‫نظام‬‫سواره‬‫جرمني‬‫باټو‬‫هغه‬‫د‬‫ل‬‫ناو‬‫ي‬‫شو‬‫ليکل‬‫د‬‫قلم‬‫په‬‫ليکوال‬
(BaronKarl
von Munchausen)
‫ې‬ ‫داس‬ ‫او‬ ‫ل‬‫کو‬ ‫متأثره‬ ‫اورېدونکو‬ ‫وسيله‬ ‫په‬ ‫وهلو‬ ‫الپو‬ ‫خپلو‬ ‫د‬ ‫يې‬ ‫به‬ ‫تل‬ ‫چې‬ ‫و‬ ‫اخيستی‬ ‫ا‬‫ر‬ ‫نامه‬ ‫له‬
‫منونک‬‫نه‬‫ګواکې‬‫چې‬‫ښودله‬ ‫يې‬‫به‬
.‫لودلې‬‫ر‬‫د‬ ‫يې‬ ‫اوړنې‬‫ر‬ ‫السته‬‫نظامي‬ ‫ې‬
Munchausen Syndrome
:‫و‬ ‫ی‬‫شو‬ ‫تعريف‬ ‫ل‬‫ډو‬ ‫الندې‬‫په‬
۱
‫تمثيل‬‫ي‬‫مبالغو‬ ‫يو‬ ‫شکاياتو‬ ‫فزيکي‬‫د‬ .
۲
(‫ويل‬ ‫درواغ‬ ‫پتالوژيک‬ .
PseudologiaFantastica
)
۳
‫سرګرداني‬ ‫پتالوژيکه‬ .
‫پور‬ ‫له‬ ‫کې‬ ‫پېژندنه‬ ‫په‬ ‫مريضانو‬ ‫تقلبي‬ ‫ټولو‬ ‫د‬ ‫چې‬ ‫ورسېدله‬ ‫اثبات‬ ‫په‬ ‫وروسته‬ ‫دا‬
‫اس‬ ‫ناسمې‬ ‫قاعدې‬ ‫تنۍ‬
‫ډېر‬ ‫تفادې‬
‫ډېره‬ ‫کارونه‬ ‫يې‬ ‫کې‬ ‫ډولونو‬ ‫مختلفو‬ ‫په‬ ‫مريضانو‬ ‫تقلبي‬ ‫د‬ ‫وجه‬ ‫په‬ ‫لو‬‫ر‬‫ل‬ ‫نه‬ ‫وضاحت‬ ‫ډېر‬ ‫د‬ ‫او‬ ‫لرلې‬ ‫پايلې‬ ‫ايستونکې‬‫ر‬‫تې‬ ‫ځله‬
‫چې‬ ‫ځکه‬ ‫وه؛‬ ‫اغلې‬‫ر‬ ‫پاتې‬
Munchausen syndrome
‫هغو‬ ‫د‬ ‫اصطالح‬
Sociopaths
‫کېدله‬ ‫کارول‬ ‫لپاره‬ ‫مريضانو‬ ‫نارينه‬
‫ن‬‫ډېره‬‫تر‬‫يې‬‫ي‬‫تداو‬‫چې‬
‫د‬‫چې‬‫کې‬‫حال‬‫ې‬ ‫پداس‬،‫وه‬‫اممکنه‬
Factitiousdisorder
‫پورتنيو‬‫په‬‫او‬‫دي‬‫ښځينه‬‫مريضان‬‫اکثره‬
.‫ي‬‫خيژ‬ ‫نه‬ ‫پوره‬ ‫ايطو‬‫ر‬‫ش‬
‫د‬ ‫اض‬‫ر‬‫اع‬ ‫رواني‬ ‫مصنوعي‬ ‫دۍ؛‬ ‫اړه‬ ‫په‬ ‫شکاياتو‬ ‫فزيکي‬ ‫تقلبي‬ ‫د‬ ‫مبحث‬ ‫دا‬
Malingering
‫مطالعه‬ ‫الندې‬ ‫عنوان‬ ‫تر‬
.‫ي‬‫کېږ‬
:‫تظاهرات‬ ‫کلينيکي‬
‫يې‬ ‫وېشل‬ ‫ګروپونو‬ ‫فرعي‬ ‫په‬ ‫دي؛‬ ‫متنوع‬ ‫ډېر‬ ‫ات‬‫ر‬‫تظاه‬ ‫کلينيکي‬
‫په‬ ‫يې‬ ‫الره‬ ‫ساده‬ ‫يوه‬ .‫ي‬‫شو‬ ‫ثابت‬ ‫ندي‬ ‫مؤثر‬
‫سرګردانه‬
Wanderer
‫غيرسرګردانه‬ ‫او‬
non-wanderers
‫کې‬ ‫څيړنه‬ ‫ی‬‫برتانو‬ ‫يوه‬ ‫په‬ :‫ل‬‫ډو‬ ‫په‬ ‫مثال‬ ‫د‬ ،‫ي‬ ‫ويش‬ ‫ډولونو‬

3. 2
‫ک‬ ‫تشويق‬ ‫اوړنو‬‫ر‬ ‫السته‬ ‫مادي‬ ‫په‬ ،‫روزګاره‬ ‫بې‬ ،‫نارينه‬ ‫مريضان‬ ‫سرګردانه‬
‫شکاي‬ ‫اضو‬‫ر‬‫اع‬ ‫بطني‬ ‫او‬ ‫رواني‬ ‫له‬ ،‫ېدونکي‬
‫ت‬
‫ي‬‫خو‬ ‫متجاوز‬ ‫د‬ ،‫بدلوونکي‬ ‫مکرره‬ ‫وظيفو‬ ‫د‬ ،‫کوونکي‬
‫الک‬ ‫او‬ ‫اتو‬‫ر‬‫مخد‬ ،‫لرونکي‬ ‫شخصيت‬ ‫او‬
‫له‬ ،‫کاروونکي‬ ‫ولو‬
۱۱
‫کالو‬
‫خلک‬ ‫ي‬‫ښکارشو‬ ‫تطابق‬ ‫عدم‬ ‫ټولنيز‬ ‫د‬ ‫باآلخره‬ ‫او‬ ،‫ان‬‫ر‬‫دا‬ ‫سابقه‬ ‫جرمي‬ ،‫لرونکي‬ ‫تاريخچه‬ ‫ثابته‬ ‫خواصو‬ ‫ل‬‫ډو‬ ‫ددې‬ ‫ډېر‬
‫م‬‫په‬.‫وو‬‫ي‬‫شو‬‫ښودل‬
‫ثابتو‬
ً
‫نسبتا‬‫د‬‫چې‬‫ې‬‫و‬‫ښځې‬‫ځوانې‬‫ې‬‫همغږ‬‫سره‬‫ټولنې‬‫له‬
ً
‫معموال‬‫مريضان‬‫سرګردانه‬‫غير‬‫کې‬‫قابل‬
.‫وه‬ ‫ورته‬ ‫سره‬ ‫لدې‬ ‫ډېره‬ ‫هم‬‫نتيجه‬‫څيړنو‬‫د‬ ‫امريکا‬‫شمالي‬ ‫د‬ .‫ې‬‫و‬ ‫لرونکې‬ ‫اضو‬‫ر‬‫اع‬ ‫ي‬‫مبالغو‬ ‫لږو‬ ‫د‬ ‫او‬‫روابطو‬ ‫اجتماعي‬
Factitious Disorder
‫له‬ ‫ل‬‫ډو‬ ‫وصفي‬ ‫په‬
۳۱
‫تردې‬ ،‫ي‬‫کو‬ ‫تظاهر‬ ‫وړاندې‬ ‫کلنۍ‬
‫ې‬‫نو‬ ‫او‬ ‫ماشومتوب‬ ‫په‬ ‫وړاندې‬
‫کې‬‫ځوانۍ‬
‫يې‬
‫اڅرګند‬‫ر‬‫ې‬ ‫نښ‬‫مقدماتي‬‫ځينې‬
‫ېږ‬
‫د‬‫ل‬‫ډو‬‫متوقع‬‫غير‬‫په‬
ً
‫بعضا‬‫اد‬‫ر‬‫اف‬‫دا‬.‫ي‬
‫مري‬‫زياتو‬‫زښته‬‫د‬‫ماشومتوب‬
‫ضيو‬
‫روغتيا‬‫له‬‫ښايي‬‫يې‬‫ډېر‬‫او‬،‫ي‬‫لر‬‫تاريخچه‬‫عملياتو‬‫او‬
-
‫متغير‬،‫استفادې‬‫سوء‬‫د‬‫توکيو‬‫له‬.‫ي‬‫ولر‬‫او‬‫ړ‬‫ت‬‫دائمي‬‫سره‬‫څارونکو‬
‫طبعيت‬
‫او‬
Borderlinepersonalitydisorder
‫د‬‫کې‬‫څيړنه‬‫يوه‬‫په‬.‫ي‬‫و‬‫لودونکې‬‫ر‬‫د‬
۲۱۱
‫جملې‬‫له‬‫يضانو‬‫ر‬‫م‬
۱۷۱
(
٪۴۸
)
‫چې‬‫ې‬‫و‬ ‫ښځينه‬
۵۵۸
.‫لرلې‬ ‫وظيفې‬‫تړلې‬ ‫سره‬ ‫طبابت‬‫له‬ ‫يې‬
:‫تصنيف‬
‫د‬
DSM-IV
‫مخې‬ ‫له‬
‫يې‬
:‫ي‬‫شو‬ ‫ګوته‬ ‫په‬ ‫ډولونه‬ ‫فرعي‬‫څلور‬
۱
‫لودونکی‬‫ر‬‫د‬ ‫عالئمو‬ ‫او‬ ‫اضو‬‫ر‬‫اع‬ ‫رواني‬ ‫و‬‫ز‬‫متبار‬ ‫د‬ .
Factitious disorder
‫ترهغه‬ ‫تشخيص‬ ‫اختالل‬ ‫ددې‬ .
Factitiousdisorder
‫معايناتو‬‫ي‬‫اتوار‬‫ر‬‫الب‬‫او‬‫کتنو‬‫يکي‬‫ز‬‫ف‬‫د‬‫ځکه‬،‫ي‬‫و‬‫تړلی‬‫سره‬‫اضو‬‫ر‬‫اع‬‫فزيکي‬‫له‬‫چې‬‫دی‬‫ستونزمن‬‫ډېر‬
.‫تفريقولی‬ ‫نشو‬ ‫اختالل‬ ‫رواني‬ )‫(واقعي‬ ‫هېڅ‬ ‫ې‬‫تر‬ ‫وسيله‬ ‫په‬
۲
‫لودونکی‬‫ر‬‫د‬ ‫عالئمو‬ ‫او‬ ‫اضو‬‫ر‬‫اع‬ ‫يکي‬‫ز‬‫ف‬ ‫و‬‫ز‬‫متبار‬ ‫د‬ .
Factitious disorder
‫په‬ ‫مرض‬ ‫هر‬ ‫ي‬ ‫ش‬ ‫کېدای‬ .
‫تقلبي‬
‫ل‬‫ډو‬
‫امنځته‬‫ر‬
‫احتوا‬ ‫واقعات‬ ‫اکثره‬ ‫يې‬ ‫ګروپونه‬‫فرعي‬‫څلور‬ ‫الندې‬ ‫خو‬ .‫ي‬ ‫ش‬ ‫ل‬‫کړ‬
‫ي‬‫کو‬
:
:‫الف‬
Self-inducedinfections
‫؛‬
‫؛‬‫ل‬‫ګډو‬‫دوينې‬ ‫کې‬ ‫ار‬‫ر‬‫اد‬ ‫په‬ ‫لکه‬ ،‫ي‬ ‫مريض‬ ‫ي‬‫تظاهر‬ :‫ب‬
‫اوستل؛‬‫ر‬‫ات‬‫ر‬‫تغي‬ ‫کې‬ ‫ټپونو‬ ‫او‬ ‫اندفاعاتو‬ ‫موجودو‬ ‫مخه‬ ‫له‬ ‫وار‬ ‫په‬ :‫ج‬
‫د‬ ‫ل‬‫ډو‬ ‫مخفي‬ ‫په‬ :‫د‬
.‫ل‬‫کو‬ ‫ق‬‫ر‬‫ز‬ ‫انسولينو‬ ‫د‬‫ته‬ ‫ځان‬ ‫لکه‬ ،‫استعمال‬ ‫دواګانو‬
.‫ي‬ ‫ش‬ ‫ردولی‬‫حالت‬ ‫وصفي‬ ‫غير‬‫کوم‬ ‫هم‬ ‫نه‬ ‫او‬‫نده‬ ‫بندي‬ ‫تصنيف‬ ‫جامع‬ ‫يوه‬ ‫دا‬
۳
‫لرونکی‬ ‫عالئمو‬‫او‬‫اضو‬‫ر‬‫اع‬ ‫رواني‬‫او‬ ‫فزيکي‬‫د‬ .
Factitious disorder
.
۴
‫اختال‬ ‫تقلبي‬ ‫وکالتي‬ ‫چې‬ .‫ی‬‫شو‬ ‫بندي‬ ‫تصنیف‬ ‫ي‬‫و‬ ‫نه‬ ‫طريقو‬ ‫نورو‬ ‫په‬ ‫چې‬ ‫اختالل‬ ‫تقلبي‬ ‫هغه‬ .
‫پک‬ ‫هم‬ ‫ل‬
‫شامل‬ ‫ې‬ ‫ښ‬
‫د‬
‫ۍ‬
‫چې‬ ‫ی‬‫شو‬ ‫ورزيات‬ ‫ې‬‫پر‬ ‫ل‬‫ډو‬ ‫ی‬‫ځانګړ‬ ‫يو‬ ‫کې‬ ‫وروستيو‬ ‫په‬ ‫او‬ .
Electronic Factitious Disorder
‫په‬ ‫دا‬ ‫او‬ ،‫بولي‬ ‫يې‬
‫اض‬‫ر‬‫ام‬ ‫د‬ ‫ته‬ ‫ځان‬ ‫وسيله‬ ‫په‬ ‫وهلو‬ ‫الس‬‫د‬ ‫کې‬ ‫اسنادو‬‫ي‬‫کمپيوټر‬
‫و‬
)‫سرطان‬ :‫(لکه‬ .‫دي‬ ‫ل‬‫ثابتو‬

4. 3
:‫تشخيص‬‫تفريقي‬
‫حاال‬ ‫طبي‬‫مستندو‬/‫معتبرو‬ ‫له‬‫بايد‬ ‫اختالالت‬ ‫تقلبي‬
.‫ي‬ ‫ش‬‫ل‬‫کړ‬ ‫تفريق‬ ‫تو‬
‫ت‬
‫له‬ ‫اختالالت‬ ‫قلبي‬
Somatoform Disorders
‫ندي‬ ‫ل‬‫ډو‬ ‫تقلبي‬ ‫په‬ ‫اض‬‫ر‬‫اع‬ ‫فزيکي‬ ‫چې‬ ‫چېرته‬ ،‫تفريقيږي‬ ‫څخه‬
‫سايکالوژيک‬ ‫او‬ ‫فزيکي‬ ‫ل‬‫ډو‬ ‫داوطلبانه‬ ‫په‬ ،‫ي‬‫کړ‬ ‫درک‬ ‫عامل‬ ‫چې‬ ‫لدې‬ ‫پرته‬ ‫مريضان‬ ‫اختالالتو‬ ‫تقلبي‬ ‫د‬ .‫ي‬‫شو‬ ‫امنځته‬‫ر‬
‫ي‬ ‫ش‬ ‫کېداي‬ ‫چې‬ ،‫ي‬‫کو‬ ‫امنځته‬‫ر‬ ‫اض‬‫ر‬‫اع‬
‫اض‬‫ر‬‫اع‬ ‫نوموړي‬
‫ځي‬
‫کې‬ ‫پخپلو‬ ‫وختونه‬ ‫نې‬
Overlap
.‫ي‬‫وکړ‬
‫اختالالتو‬ ‫تقلبي‬ ‫د‬
‫او‬ ‫مريضانو‬ ‫تقلبي‬ ‫نارينه‬ ‫نظر‬ ‫مريضانې‬ ‫ښځينه‬
Malingerers
‫مشابهت‬ ‫سره‬ ‫اضو‬‫ر‬‫اع‬ ‫فزيکي‬ ‫واقعي‬ ‫له‬ ‫حده‬ ‫ترډېره‬ ‫ته‬
.‫ي‬‫لر‬
Fink
‫د‬ ‫چې‬‫کړه‬‫بيان‬ ‫ې‬ ‫داس‬‫پايله‬ ‫څيړنو‬ ‫خپلو‬ ‫د‬
Persistent Somatization
‫ېح‬‫ر‬‫ناتش‬ ‫د‬ ‫لحاظه‬ ‫طبي‬ ‫له‬ ‫چې‬‫ی‬‫(هغو‬
‫مريضانو‬ ‫فيصده‬ ‫شل‬ )‫وو‬ ‫تللي‬ ‫ته‬ ‫شفاخانو‬ ‫عمومي‬ ‫ډېر‬ ‫ځلو‬ ‫شپږو‬ ‫تر‬ ‫امله‬ ‫له‬ ‫اضو‬‫ر‬‫اع‬ ‫شويو‬
Factitious disorder
.‫لو‬‫ر‬‫ل‬
‫د‬
FactitiousDisorder
‫او‬
Malingering
.‫دی‬‫مشکل‬ ‫ډېر‬‫دې‬ ‫تر‬ ‫تشخيص‬‫تفريقي‬
Malingerers
‫به‬ ‫وروسته‬ ‫چې‬
‫ي؛‬ ‫ش‬ ‫تشرېح‬ ‫ل‬‫ډو‬ ‫تفصيلي‬ ‫په‬
‫پاکه‬ ‫عمليو‬ ‫احي‬‫ر‬‫ج‬ ‫ته‬‫ر‬‫ضرو‬ ‫بې‬ ‫خطرناکو‬ ‫له‬ ‫او‬ ،‫منافع‬ ‫ي‬ ‫شخص‬
ً
‫معموال‬ ،‫اهداف‬ ‫واضح‬
.‫ي‬‫لر‬ ‫تاريخچه‬
Epidemiology
:
‫اختالالت‬ ‫تقلبي‬
‫کوونکو‬ ‫معاينه‬ ‫او‬ ‫اهتماماتو‬ ‫کلينيکي‬ ‫د‬ ‫ډېره‬ ‫تر‬ ‫يې‬ ‫تخمين‬ ‫شيوع‬ ‫د‬ .‫دي‬ ‫ل‬‫معمو‬ ‫غير‬ ‫حده‬ ‫ډېره‬ ‫تر‬
‫هم‬ ‫بيا‬ ‫خو‬ .‫ي‬‫کېږ‬ ‫ټاکل‬ ‫اساس‬‫ر‬‫پ‬ ‫ګمان‬ ‫د‬
‫ت‬
‫احتمالي‬ ‫(پر‬ ‫اختالالت‬ ‫قلبي‬
Underdiagnosed
‫تر‬ )‫سربېره‬ ‫واقعاتو‬
Munchaunsensyndrome
‫احتمالي‬ ‫(پر‬ ‫واقعاتو‬‫تر‬
Over-reported
.‫دي‬ ‫ل‬‫معمو‬ ‫ډېر‬ )‫سربېره‬ ‫واقعاتو‬
Etiology
:
‫تاريخ‬‫ې‬‫نيمګړ‬‫مريضانو‬‫د‬‫او‬‫ې‬‫شو‬‫ندي‬‫څيړنې‬‫وسيعې‬‫چې‬‫ځکه‬،‫لرو‬‫کې‬‫الس‬‫په‬‫معلومات‬‫لږ‬‫يې‬‫اړه‬‫په‬‫عواملو‬‫د‬
‫چ‬
‫ې‬
:‫ي‬‫ولر‬ ‫رول‬ ‫مؤثر‬ ‫ي‬ ‫ش‬ ‫کېدای‬ ‫عوامل‬ ‫ځينې‬‫هم‬‫بيا‬ ‫خو‬ .‫دي‬ ‫ې‬‫آمېز‬ ‫مغالطه‬

‫خويي‬‫بد‬/‫تعامل‬‫سوء‬‫والدينو‬‫د‬

‫تجربه‬ ‫پخوانۍ‬ ‫کېدلو‬ ‫بستر‬ ‫او‬ ‫مريضيو‬‫اوږدمهاله‬ ‫د‬

‫تاريخچه‬ ‫ارتباط‬‫وړ‬ ‫پام‬ ‫د‬ ‫سره‬ ‫ډاکټر‬ ‫کوم‬ ‫له‬

‫ي‬‫و‬‫ې‬‫شو‬ ‫باعث‬ ‫کينې‬ ‫د‬ ‫سره‬‫ډاکټر‬ ‫له‬ ‫چې‬‫تجربه‬ ‫مديريت‬ ‫طبي‬ ‫غلط‬ ‫د‬

‫دنده‬ ‫اميډيکل‬‫ر‬‫پا‬

‫د‬
‫تشوش‬ ‫ي‬‫عضو‬ ‫اعصابو‬/‫مغز‬

5. 4
:‫انذار‬ ‫او‬‫سير‬
‫ې‬‫يو‬ ‫تر‬ ‫ي‬ ‫ش‬‫کېدای‬
ً
‫ا‬‫ر‬‫ناد‬ ‫اختالل‬ ‫تقلبي‬
-
‫مزمن‬
ً
‫معموال‬ ‫مګر‬ ،‫ي‬ ‫ش‬ ‫پاتې‬ ‫محدود‬ ‫پورې‬ ‫حملو‬ ‫دوو‬
‫سير‬
‫مث‬ ‫د‬ .‫ي‬‫لر‬
‫په‬‫ال‬
‫ګمان‬ ‫په‬ ‫اختالالتو‬ ‫تقلبي‬ ‫د‬ :‫ل‬‫ډو‬
۱۱
‫يوه‬ ‫په‬ ‫مريضان‬
General Hospital
‫جدي‬
ً
‫(واقعا‬ ‫يوه‬ ‫ې‬‫يواز‬ ،‫و‬ ‫ي‬‫شو‬ ‫بستر‬ ‫کې‬
)‫چې‬ ‫لود‬‫ر‬‫د‬ ‫مشکل‬
‫له‬
۴
‫مياشتو‬
‫ۍ‬‫تداو‬
‫وروسته‬
‫يې‬
‫يوه‬ ‫ې‬‫يواز‬ ‫او‬ ،‫ورکړ‬ ‫السه‬ ‫له‬ ‫ژوند‬ ‫خپل‬
‫بل‬
‫تر‬ ‫شفاخانې‬ ‫له‬ ‫مریض‬
‫وروسته‬ ‫خارجېدلو‬
Psychiatrictreatment
.‫کېښودله‬ ‫غاړه‬ ‫ته‬
‫په‬ ‫وروسته‬ ‫کېدلو‬ ‫ښکاره‬ ‫تر‬ ‫تقلب‬ ‫د‬ ‫مريضانو‬ ‫د‬ ‫چې‬ ‫تړلی‬ ‫پورې‬ ‫کيفيت‬ ‫تر‬ ‫مديريت‬ ‫هغه‬ ‫د‬
ً
‫ا‬‫ر‬‫اکث‬ ‫ماهيت‬ ‫نتايجو‬ ‫د‬
.‫ي‬‫کېږ‬‫ل‬‫اچو‬‫الره‬
.‫ي‬‫ثابتېږ‬‫خاتمه‬‫مرض‬‫د‬
ً
‫معموال‬‫ل‬‫الوڅو‬‫ر‬‫تقلب‬‫د‬،‫مرغه‬‫نېکه‬‫له‬
‫مال‬‫رواني‬‫وروسته‬‫شفاخانې‬‫له‬‫او‬
‫تړ‬
‫سرګردانو‬‫تر‬‫مريضان‬‫سرګردانه‬‫غير‬‫لرونکي‬‫تعامل‬‫اجتماعي‬‫ثابت‬‫ډېر‬
ً
‫نسبتا‬‫د‬.‫ي‬‫لر‬‫رول‬‫واضح‬‫کې‬‫کولو‬‫ښه‬‫په‬‫انذار‬‫د‬
.‫ي‬‫لر‬ ‫انذار‬ ‫ښه‬ ‫مريضانو‬
Management
:
‫د‬
Factitious Disorder
‫دا‬ ‫او‬ ،‫نشته‬ ‫اپورونه‬‫ر‬ ‫نتايجو‬ ‫د‬ ‫تداويو‬ ‫شويو‬ ‫ل‬‫څيړ‬ ‫ښو‬ ‫او‬ ‫سيسټميک‬ ‫د‬ ‫کې‬ ‫يضانو‬‫ر‬‫م‬ ‫په‬
‫کوونه‬‫افشا‬‫چاالکۍ‬‫ايستونکې‬‫ر‬‫تې‬‫د‬‫دده‬‫موخه‬‫ډاکټر‬‫د‬‫او‬‫ايستنه‬‫ر‬‫تې‬‫هدف‬‫لومړنی‬‫مريض‬‫د‬‫ځکه‬،‫ده‬‫انوونکې‬‫ر‬‫حي‬‫ډېره‬
‫پردې‬ ‫او‬ .‫ي‬‫کېږ‬ ‫منجر‬ ‫اج‬‫ر‬‫اخ‬ ‫ي‬ ‫سمالس‬ ‫په‬ ‫مريض‬ ‫د‬ ‫وروسته‬ ‫لوڅېدنې‬ ‫تر‬
ً
‫معموال‬ ‫چې‬ ‫ده؛‬
‫له‬ ‫چاالکۍ‬ ‫د‬ ‫بېره؛‬‫ر‬‫س‬
‫مريض‬ ‫د‬ ‫وروسته‬ ‫رسواکېدنې‬
-
‫شروع‬ ‫تر‬ ‫ۍ‬‫تداو‬ ‫ل‬‫ډو‬ ‫هر‬ ‫د‬ ‫چې‬ ،‫ي‬‫کېږ‬ ‫متضرره‬ ‫ل‬‫ډو‬ ‫ترميم‬ ‫قابل‬ ‫غير‬ ‫په‬ ‫روابط‬ ‫ډاکټر‬
‫سره‬.‫ي‬ ‫ش‬‫کولی‬‫متأثره‬‫مديريت‬‫هم‬‫مسائل‬‫قانوني‬‫او‬‫اخالقي‬.‫ي‬ ‫وش‬‫چاره‬‫احساساتو‬‫منفي‬‫د‬‫ډاکټر‬‫د‬‫ی‬‫لومړ‬‫بايد‬‫وړاندې‬
‫چې‬‫لدې‬
Psychotropic
‫ځله‬‫ډېر‬‫تدواۍ‬
‫ي‬‫تداو‬ ‫اصلي‬،‫ې‬‫شو‬ ‫ترسره‬
Psychological
‫دوه‬‫چې‬‫ده‬
:‫ي‬‫لر‬ ‫ۍ‬‫اتيژ‬‫ر‬‫ست‬

‫ي‬‫اتيژ‬‫ر‬‫ست‬ ‫ي‬‫مقابلو‬
Confrontational Strategy/
‫پ‬ ‫چې‬‫درمل‬‫او‬ ‫کتېتر‬ ‫هغه‬ ‫لکه‬ ،‫ي‬ ‫ش‬ ‫ی‬‫کړ‬ ‫وړاندې‬ ‫شواهد‬‫تقلب‬ ‫د‬ ‫ډاکټر‬‫چې‬‫ده‬ ‫مؤثره‬ ‫ډېره‬ ‫وخت‬ ‫هغه‬ ‫دا‬
‫تق‬ ‫ه‬
‫کې‬ ‫لب‬
‫ي‬‫شو‬‫وړل‬‫کار‬‫په‬
‫د‬‫مهال‬‫پر‬‫کېدلو‬‫مواجه‬‫د‬‫سره‬‫يض‬‫ر‬‫م‬‫له‬‫او‬،‫ي‬‫و‬
Psychiatrist
‫ي؛‬ ‫ش‬‫کولی‬‫مرسته‬‫ډېره‬‫هم‬‫موجوديت‬
‫ګواکي‬ ‫چې‬ ‫ي‬ ‫ش‬ ‫ل‬‫وپوهو‬ ‫ې‬ ‫داس‬ ‫بايد‬ ‫مريض‬ ‫بلکې‬ ،‫ي‬‫و‬ ‫نه‬ ‫تنبيهي‬ ‫هېڅکله‬ ‫وروسته‬ ‫هغې‬ ‫تر‬ ‫او‬ ‫پرمهال‬ ‫مقابلې‬ ‫د‬ ‫بايد‬ ‫رويه‬
‫د‬‫مرض‬ ‫وړ‬ ‫همدردۍ‬‫د‬ ‫يو‬ ‫هم‬ ‫دغه‬
‫ۍ‬
‫دو‬‫او‬
‫ي‬
.‫ي‬‫لر‬ ‫اده‬‫ر‬‫ا‬‫مرستې‬‫د‬
‫څيړ‬ ‫يوه‬ ‫په‬
‫چې‬ ‫کې‬ ‫نه‬
۳۳
‫ي‬‫اتيژ‬‫ر‬‫ست‬ ‫ي‬‫مقابلو‬ ‫او‬ ‫و‬ ‫ي‬‫شو‬ ‫ثابت‬ ‫تقلبي‬ ‫سره‬ ‫شواهدو‬ ‫او‬ ‫اسنادو‬ ‫له‬ ‫ې‬ ‫پکښ‬ ‫مريضان‬
،‫وه‬ ‫ې‬‫شو‬ ‫ل‬‫نيو‬ ‫الندې‬ ‫ترالس‬
۱۲
(
۳۱۸
،‫وکړ‬ ‫اف‬‫ر‬‫اعت‬ ‫تقلب‬ ‫پخپل‬ ‫کسو‬ )
‫پيدانکړ‬ ‫مشکل‬ ‫رواني‬ ‫شديد‬ ‫کوم‬ ‫يې‬ ‫يوه‬ ‫هېڅ‬
،‫کړ‬ ‫هوډ‬ ‫ې‬‫شخړ‬ ‫د‬ ‫سره‬ ‫ډاکټر‬ ‫له‬ ‫او‬ ‫ځانوژنې‬ ‫د‬ ‫هم‬ ‫يې‬ ‫نه‬ ‫او‬
‫اضو‬‫ر‬‫ام‬ ‫مزمنو‬ ‫ډېرو‬ ‫د‬
‫ج‬ ‫له‬
‫عرضه‬ ‫بې‬
ً
‫کامال‬ ‫څلور‬ ‫يې‬ ‫ملې‬
‫پاتې‬ ،‫ل‬‫شو‬
۲۱
.‫کړه‬ ‫ثابته‬ ‫بدبيني‬ ‫پټه‬ ‫يې‬ ‫ځينو‬ ‫او‬‫وښود‬ ‫ن‬‫غبرګو‬ ‫ښکاره‬‫ډېرو‬ ‫چې‬‫ورکړه؛‬ ‫ادامه‬ ‫ته‬ ‫انکار‬‫خپل‬ ‫مريضانو‬

6. 5

/‫ي‬‫اتيژ‬‫ر‬‫ست‬ ‫ي‬‫مقابلو‬‫غير‬
Non-confrontationalstrategy
‫د‬ ‫چې‬ ‫ي‬‫اتيژ‬‫ر‬‫ست‬ ‫دا‬
Eisendrath
‫او‬
Feder
‫پرده‬ ‫ماهيت‬ ‫اصلي‬ ‫پر‬ ‫ناروغۍ‬ ‫د‬ ،‫وه‬ ‫ې‬‫شو‬ ‫ل‬‫نيو‬ ‫الندې‬ ‫ترالس‬ ‫وسيله‬ ‫په‬
‫ي‬‫شو‬ ‫پېښه‬ ‫رسوايي‬‫چې‬‫لدې‬ ‫پرته‬ ‫او‬‫ي‬‫وکړ‬ ‫اظهار‬‫بهبودۍ‬‫د‬ ‫باآلخره‬ ‫مريض‬ ‫ترڅو‬ ‫ي‬‫کو‬‫پالن‬ ‫اتلونکې‬‫ر‬ ‫مريض‬‫د‬ ‫او‬ ‫ي‬‫اچو‬
‫ي‬‫و‬
.‫ي‬‫ورسو‬ ‫ته‬ ‫پای‬ ‫امه‬‫ر‬‫ډ‬
SystemicInterventions
‫داخلې‬‫د‬‫ښايی‬‫مريضان‬‫لرونکي‬‫اختالالتو‬‫تقلبي‬‫د‬
‫شفاخانې‬‫عمومي‬‫د‬،‫واخلي‬‫کينه‬‫کې‬‫مقابل‬‫په‬‫وارډونو‬‫احي‬‫ر‬‫ج‬‫او‬
.)‫وروسته‬ ‫رسوايۍ‬ ‫تر‬ ‫تقلب‬ ‫د‬ ‫ل‬‫ډو‬ ‫خاص‬ ‫(په‬ ‫ي‬‫وکړ‬ ‫اظهار‬ ‫دښمنۍ‬ ‫د‬ ‫خالف‬ ‫په‬ ‫کارکوونکو‬ ‫د‬
Psychiatrist
‫له‬ ‫بايد‬
‫د‬ ‫کس‬ ‫لرونکي‬ ‫اختالالتو‬ ‫تقلبي‬ ‫د‬ ‫او‬ ‫ي‬‫وکړ‬ ‫مرسته‬ ‫کې‬ ‫کمولو‬ ‫په‬ ‫قهر‬ ‫د‬ ‫سره‬ ‫کارکوونکو‬
Behavior
‫معلومات‬ ‫اړه‬ ‫په‬
‫و‬
.‫ي‬‫رکړ‬
‫په‬ ‫بايد‬ ‫ې‬ ‫پېښ‬ ‫ل‬‫ډو‬ ‫دا‬
Multidisciplinary Staff Meeting
‫طبي‬ ‫شفاخانې‬ ‫د‬ ‫او‬ ‫ډاکټر‬ ‫فاميلي‬ ‫مريض‬ ‫د‬ ‫چې‬ ‫کې‬
-
.‫ي‬ ‫ش‬ ‫مطرح‬ ‫ي‬‫ولر‬ ‫ن‬‫ګډو‬‫ې‬ ‫پکښ‬ ‫ی‬‫استاز‬‫ډيپارټمنټ‬ ‫عدلي‬
‫اختالالت‬‫تقلبي‬ ‫وکالتي‬
Factitious Disordersby Proxy/
Meadow
‫دا‬ ‫اختالل‬ ‫دا‬ ‫ځل‬ ‫ي‬‫لومړ‬ ‫په‬
‫ې‬ ‫س‬
‫تقلب‬ ‫قصدي‬ ‫هغه‬ ‫عالئمو‬ ‫او‬ ‫اضو‬‫ر‬‫اع‬ ‫رواني‬ ‫او‬ ‫يکي‬‫ز‬‫ف‬ ‫د‬ :‫کړ‬ ‫تعريف‬
‫ماشوم‬ ‫ددې‬
ً
‫معموال‬ ‫متضرر‬ ‫او‬ ‫مور‬
ً
‫معموال‬ ‫مرتکب‬ ،‫ي‬‫کو‬ ‫امنځته‬‫ر‬ ‫کې‬ ‫فرد‬ ‫الندې‬ ‫پاملرنې‬ ‫ترخپلې‬ ‫يې‬ ‫کس‬ ‫يو‬ ‫چې‬ ‫دی‬
:‫ي‬‫و‬ ‫ښودل‬ ‫مريض‬ ‫ډېر‬ ‫ماشوم‬ ‫د‬ ‫هدف‬ ‫مور‬ ‫د‬ .‫دی‬ ‫ل‬‫ډو‬ ‫يو‬ ‫اخيستنې‬ ‫ګټې‬ ‫ناوړې‬ ‫د‬ ‫نه‬ ‫ماشوم‬ ‫له‬ ‫سينډروم‬ ‫دا‬ ‫چې‬ ‫؛‬‫ي‬‫و‬
‫په‬ ‫مجبورولو‬ ‫د‬ ‫ډاکټر‬ ‫د‬ ‫مداخلو‬ ‫مهاجمو‬ ‫او‬ ‫خطرناکو‬ ‫په‬ ‫ياهم‬ ‫او‬ ،‫تسمم‬ ،‫بيانولو‬ ‫تاريخچې‬ ‫جعلي‬ ‫د‬ ‫ي‬ ‫ش‬ ‫کېدای‬ ‫چې‬
‫په‬ ‫چې‬.‫ي‬ ‫ونيس‬ ‫صورت‬‫شکل‬
۷۵۸
.‫ي‬‫و‬ ‫يوځای‬ ‫سره‬ ‫شخصيت‬ ‫غيرنورمال‬‫له‬ ‫ميندو‬ ‫د‬ ‫کې‬ ‫واقعاتو‬
‫التوفيق‬ ‫هللا‬‫من‬ ‫و‬
-----------------------------------------------------
Translated and Composed By: K. Wardak
26.02.2014-Wed
8:15pm-11:17pm
Kandahar, Afghanistan
-----------------------------------------------------