SlideShare une entreprise Scribd logo
1  sur  43
Télécharger pour lire hors ligne
Mediawijs met de mediacoach!

      ICT-Praktijkdag Heverlee
           7 februari 2011
          Karolien Selhorst
Kennismaking
Programma
•   Wat is mediawijsheid? Waarom?
•   Situatie Nederland/Vlaanderen
•   Onderwijs en mediawijsheid
•   Bibliotheek en mediawijsheid
•   De mediacoach
•   Rol mediacoach
•   Links/referenties
Mediawijsheid in context
Mediawijsheid: het begrip
• Lesgeven over media is geen nieuw fenomeen: media-educatie
• De term ‘mediawijsheid’ werd voor het eerst geformuleerd in
  een advies van Nederlandse Raad van Cultuur aan de overheid.
• In dat rapport ‘Mediawijsheid: de ontwikkeling van een nieuw
  burgerschap’ (2005) pleitte de Raad voor meer aandacht voor
  de mediawijsheid van alle burgers, dus niet alleen kinderen.
• Volgens de Nederlandse RvC is mediawijsheid ‘het geheel van
  kennis, vaardigheden en mentaliteit waarmee burgers zich
  bewust, kritisch, veilig en actief kunnen bewegen in een
  complexe, veranderlijke en fundamenteel gemedialiseerde
  samenleving’ (Advies 2005).
• Term ‘media-educatie’: achterhaald, te veel gekoppeld aan
  ‘oude media’ (passieve consumptie) t.o.v. nieuwe media
  (actieve participatie).
Mediawijsheid: het begrip
• Volgens de Raad van Cultuur gaat het om drie
  belangrijke activiteiten (voor alle burgers):
   – Functioneren (mediawijsheid: voorwaarde om goed te
     functioneren in maatschappij)
   – Participeren (mediawijsheid: voorwaarde voor
     participatie in maatschappelijk proces)
   – Produceren (nieuwe media nodigen uit tot produceren
     content)
• De overheid heeft het advies deels overgenomen.
• Cultuurbeleid 2007 nota van Minister Plasterk
  (OCW).
• 2008: Kabinetsvisie mediawijsheid (doelen
  mediawijsheidsprogramma).
Mediawijsheid: het begrip
• Openbare bibliotheken: fysieke loketten
  mediawijsheid burgers.
• Onderwijs: 2 adviezen RVC (deels opgevolgd) :
   – Inpassing mediawijsheid in burgerschapsonderwijs
   – Aanstellen mediacoaches in scholen
• Concept ‘veiligheid’ benadrukt in kabinetsvisie.
• Oprichting ‘Mediawijsheid Expertisecentrum’ , een
  netwerkorganisatie die alle organisaties die zich
  bezig houden met mediawijsheid verbindt en
  nieuwe initiatieven initieert. Het online loket van
  dat centrum is www.mediawijzer.net.
• Inventaris bestaande initiatieven op
  mediawijsheidkaart.nl
Mediawijsheid: thema’s
• Het Expertisecentrum Mediawijsheid
  onderscheidt 8 thema’s:
  –   Praktische vaardigheden
  –   Informatie- en strategische vaardigheden
  –   Mediabewustzijn
  –   Verantwoord gebruik en veiligheid
  –   Participatie en productie
  –   Empowerment
  –   Auteursrecht: mediaparticipatie
  –   Innovatief en experimenteel mediagebruik
Mediawijsheid: vaardigheden

• Drie programmalijnen van het huidige
  mediawijsheid-aanbod:
   – Het ontwikkelen van mediavaardigheden en
     mediabewustzijn.
   – Het stimuleren van sociale participatie via media.
   – Innovatief en experimenteel mediagebruik.
• De vaardigheden met betrekking tot nieuwe media
  kunnen worden ingedeeld in ict-vaardigheden,
  informatievaardigheden en veilig mediagebruik.
• Het aspect ‘veiligheid’ ontbreekt vaak in definities
  ‘informatiegeletterdheid’ en ‘digitale geletterdheid’.
Door de bomen het bos?
• Situatie Nederland: veel aandacht voor
  thema, maar…
  – Veel aanbieders van producten onder noemer
    mediawijsheid (Kinderconsument, Reklame
    Rakkers/Media Makkers, enz.)
  – Veel organisaties die focussen op
    mediawijsheid (voorbeeld: Mijn kind online,
    Kennisnet enz.)
  – Veel losse initiatieven en programma’s
    (Voorbeeld: ‘Week van de mediawijsheid’.
    http://www.weekvandemediawijsheid.nl
Kaart mediawijsheid
Mediawijsheid in Nederland
Conclusies:

  – Weinig visievorming;
  – Behoefte aan ondersteuning
    implementatie mediawijsheid;
  – Integratie mediawijsheid in onderwijs en
    bibliotheken verloopt moeizaam;
  – Te veel nadruk op productontwikkeling.
Mediawijsheid in Vlaanderen
• Sinds september 2010 staat mediawijsheid vermeld in de
  eindtermen voor het secundair onderwijs.
• Deze nieuwe eindtermen werden verdeeld in drie groepen: Leren
  leren, een gemeenschappelijke stam en zeven contexten
  (waaronder mentale gezondheid, socioculturele samenleving,
  enz.). Mediawijsheid hoort tot de gemeenschappelijke stam, en
  wordt in de tekst gedefinieerd als 'een bewuste en kritische
  houding ten opzichte van klassieke (televisie, radio, pers) en
  nieuwe media (internet-toepassingen, sms) en het vermogen tot
  een alledaags, informeel en creatief mediagebruik dat (impliciet
  of expliciet) gericht is op participatie in de culturele publieke
  sfeer (lezersbrief, YouTube, chatrooms, blogs, webcam, enz)'.
• Concreet uit zich dit in twee eindtermen:
    – Leerlingen gaan alert om met media
    – Leerlingen participeren doordacht via de media aan de publieke
      ruimte
Mediawijsheid in Vlaanderen
• Veel versnippering van initiatieven,
  organisaties en beleidsinitiatieven. Voorbeeld:
  Het platform rond mediawijsheid, de Digitale
  Week, IT-Huis, enz..
• Richten zich op bepaalde aspecten van
  ‘mediawijsheid’ of vallen onder noemer
  ‘digitale kloof’, ‘e-inclusie’ enz..
• Veel betrokken partijen: LINC, Centra voor
  Basiseducatie, overheid,CANON CULTUURCEL,
  enz..
• Weinig samenwerking tussen verschillende
  beleidsniveau’s.
Beleidsinitiatieven: voorbeelden

• Nationaal plan tegen digitale kloof (2005)
• Digitaal actieplan Vlaanderen (2005):
  doel: overbruggen digitale kloof
• ‘Internet voor iedereen’-pakket
• Oprichting Openbare Computerruimten
  (2006)
• Vlaams Platform tegen de digitale kloof
  lanceert Digiplan 2007-2011 (2007).
• Enz..
Vlaams expertisecentrum
                   mediawijsheid?
•   In de Beleidsnota Media 2009-2014 kondigt Vlaams minister van Innovatie,
    Overheidsinvesteringen, Media en Armoedebestrijding Lieten de oprichting aan
    van een Vlaams centrum voor mediawijsheid.
•   Doel: het verzekeren van een volwaardige toegang voor elke Vlaming tot een
    divers, kwalitatief en innovatief media-aanbod. “In de eerste plaats dat mensen
    voldoende kennis en vaardigheden hebben om bewust en kritisch om te gaan met
    de verschillende vormen van media.
•   Mediawijsheid is bij uitstek een transversaal thema dat niet alleen sterke banden
    heeft met Media, maar ook met Jeugd, Cultuur en Onderwijs. De Vlaamse
    Regulator voor de Media met zijn gespecialiseerde kamer voor onpartijdigheid en
    bescherming van minderjarigen zal bij de werking van dit kenniscentrum
    betrokken worden. Er is eveneens een rol weggelegd voor het departement.
•   De relatie van het kenniscentrum tot de vele kleinschalige initiatieven die zich nu
    reeds op dit terrein ontwikkelen, moet worden bepaald. Een
    leesbevorderingproject als ‘Kranten in de Klas’ (KiK) kan op termijn een concreet
    instrument worden van het kenniscentrum.”
Waarom mediawijsheid: onderzoek
• Onderzoek tweede graad digitale kloof IST. Doel: een
  diepgaand en uitgebreid inzicht te krijgen in de evolutie van
  de digitale kloof; de aanpak van bestaande digitale inclusie
  initiatieven te identificeren en te analyseren; huidige
  problemen te identificeren en beleidsrelevante oplossingen
  naar voor te brengen
• De Nederlandse stichting ‘Mijn Kind Online’ deed een
  onderzoek en publiceerde een rapport met de toepasselijke
  titel ‘Einstein bestaat niet’. De eindconclusie van het rapport
  is tweeledig: jongeren hebben meer vaardigheden op
  internet nodig, maar websites zouden ook veel
  gebruiksvriendelijker kunnen zijn. Dit laatste heeft ook
  implicaties wanneer online hulpverlening zich wil richten op
  een jongere doelgroep. => de ‘digitale whizzkid’ bestaat niet!
Mediawijsheid in onderwijs?
• In Nederland is rol onderwijs in mediawijsheid erkend door de
  overheid.
• Maar weinig integratie, visievorming.
• Veel fragmentatie in de toepassing van mediawijsheid.
• De mediawijsheid van kinderen/jongeren kan op verschillende
  manieren bevorderd worden op school:
   – Mediawijsheid als apart vak (lukt alleen als alle aspecten
      van mediawijsheid aan bod komen)
   – Mediawijsheid vakoverstijgend
   – Mediawijsheid als extraatje : thematisch of in bepaalde
      lessen (risico: niet alle aspecten komen aan bod)
• Voorwaarde: mediawijze leerkrachten!
Voorbeeld mediawijsheid op school
• Thorbecke college in Zwolle is een inspirerend voorbeeld.
• Het doel is leerlingen mediawijs te maken in een contextrijke
  leeromgeving. Hiervoor is de school verbouwd en is er nu de
  beschikking over een studio van 8 bij 8 meter, een montage
  kamer, en een geluidscabine. Andere doelen zijn leerlingen
  keuzes te bieden in leren en ze te laten ontdekken wat hun
  talenten zijn. De leerlingen krijgen op deze school 5 uur per
  week les rondom media, er komt van alles aan de orde in
  verschillende lessen: mediatechniek, montage,
  mediageletterdheid, website bouwen, cameratechniek,
  journalistieke vaardigheden, digitaal stripverhaal maken,
  slapstick maken etc. etc. De school heeft ook een convenant
  gesloten met bibliotheek Zwolle.
• Doorlopende leerlijn mediageletterdheid ontwikkeld met SLO
  (Nationaal Expertisecentrum Leerplanontwikkeling):
  http://mediageletterdheid.slo.nl/
Voorbeeld mediawijsheid in onderwijs

 • Project ‘mediamaatje’ (reformatorische basisscholen, Noaber
   Foundation en Driestar educatief.)
 • Methode ‘Mediamaatje’ gebaseerd op een onderwijskundige visie
   op media-educatie.
 • “De christelijke / reformatorische basisschool heeft in het kader van
   media-educatie de volgende taken:
    – het zorgvuldig selecteren van in het onderwijs te gebruiken
       media en mediaproducten op grond van de algemene
       uitgangspunten en doelstellingen van de school;
    – het plaatsen van de media-ervaringen van de leerlingen in het
       kader van het leven als christen in een geseculariseerde
       maatschappij;
    – het leren waarderen en gebruiken van media en
       mediaproducten vanuit een christelijk-kritische levenshouding. “
Mediawijsheid in Vlaams Onderwijs
• Fragmentatie van initatiatieven en organisaties die
  focussen op deelaspecten mediawijsheid.
• Voorbeeld: KUL: diverse tutorials
  informatievaardigheden ontwikkeld.
• Organisaties die hulpmiddelen bieden voor
  docenten: Klascement enz..
• iSchool (subproject IT-Huis) Het IT-huis stimuleert
  scholen om zich te ontpoppen tot ICT-brede
  scholen waar nascholingen worden georganiseerd
  voor (groot)ouders en/of buurtbewoners.
Tips om te starten
• Lees het handboek ‘Mediawijsheid op school’
  (Mijn Kind Online) ter inspiratie.
• Start een werkgroep: bewustwording + ontwikkel
  een visie op mediawijsheid op school.
• Maak docenten mediawijs!
• Betrek leerlingen.
• Mediatheek = centrum – mediathecaris:
  mediacoach.
• Betrek ouders en informeer hen.
• Maak de schoolwebsite mediawijs.
• Enz..
Hulpmiddelen
• De MediaWijzer (Kennisnet) heeft als doel
  een aantal handvatten te bieden om
  mediawijsheid in het onderwijs in te bedden.
  De Wijzer biedt ingangen om in gesprek te
  gaan met leerlingen over media, geeft tips
  hoe media in uw les ingezet kunnen worden
  en aanwijzingen hoe docenten hun eigen ict-
  vaardigheden verder kunnen ontwikkelen.
• Lesmaterialen: Medialessen.nl
Bibliotheken en mediawijsheid
• Nederlandse Sectorinstituut Openbare bibliotheken
  (SIOB) => rapport (Kwink.groep) over de rol van de
  bibliotheek bij het stimuleren van mediawijsheid
• Conclusies:
   – Doelgroep: primair en voortgezet onderwijs
   – Focus op informatie- en strategische vaardigheden
   – Dienstverlening: basispakket digitale en fysieke
     diensten
• Drie rollen denkbaar:
   – Makelaar en adviseur
   – Ontwikkelaar en aanbieder
   – Ondersteuner en coach
Voorbeeld mediawijsheid in de bieb

• Nederlandse Bibliotheken vullen rol anders
  in.
• Variërend van ‘all-in beleid’ in Bibliotheek
  Vlissingen (responsabilisering burger vanaf
  wieg – ook sterke nadruk op geletterheid) tot
  losse initiatieven voor diverse doelgroepen
  (My Life Story).
• Bibliotheek Rotterdam: visie op
  mediawijsheid.
Mediawijsheid in bieb Vlissingen
• Bibliotheek Vlissingen: directeur Kees Hamann stelt dat
  mediawijsheid een hype is die over drie jaar voorbij is tenzij
  scholen, bibliotheken en gemeenten er gezamenlijk werk van
  gaan maken. Bibliotheken moeten service en expertise bieden
  aan onderwijs, geen vrijblijvende projecten en producten.
• Structurele ondersteuning inzake media-educatie en
  leesbevordering op maat van de school => veelsporenbeleid
  (fysieke aanwezigheid op scholen, opleiden personeel,
  begeleiden van diverse doelgroepen).
• Voorbeeld ondersteuning docenten: 23 Dingen voor docenten
  basisonderwijs (dit jaar: Vlaamse versie), gastlessen, enz..
• Project ‘Wiki Loves Bieb’: tot stand brengen structurele
  samenwerking tussen Wikimedia en sector openbare
  bibliotheken. (Leermaterialen beschikbaar op aanvraag).
Rol bibliotheken in Vlaanderen
• Veel versnipperde initiatieven. Voorbeeld: Zandletters:
  Zandletters is een informatie- en mediaproject voor
  de inwoners van Oostende. Het bestaat uit een
  netwerk van Oostendse organisaties die samenwerken
  rond digitale geletterdheid en participatie.
  (www.zandletters.be)
• Ondersteuning door LOCUS en Bibnet vooral gericht
  op informatiegeletterdheid.
• Weinig of geen visievorming
• Goed overzicht op de wiki informatiegeletterdheid.
• Loop van 2011: visievorming en werkgroep vanuit
  Interprovinciaal Bibliotheekbeleid.
De mediacoach?

• “De mediacoach is het aanspreekpunt binnen de eigen
  onderwijs-, opvoed-, jeugdhulpverleningsinstelling,
  bibliotheek of mediatheek m.b.t. mediawijsheid. De
  mediacoach is verantwoordelijk voor het initiëren van
  mediaprojecten, eventueel in samenwerking met externe
  partijen.” (< Nederlandse Raad voor Cultuur)
• Deze projecten kunnen uiteenlopen van het coachen van
  leerlingen bij het ontwikkelen van mediavaardigheden, het
  opstellen van een mediaprotocol, het organiseren van
  ouderavonden en themaweken, coördineren van
  binnenkomend lesmateriaal, het afhandelen van
  mediagerelateerde problemen volgens Nederlandse
  wetgeving, het inschakelen van hulpinstanties, enz..
Rol mediacoach onderwijs
• Één persoon of een werkgroep?
• Een mediacoach is iemand die het mediabeleid van een
  school op zich neemt, en daarbij vakdocenten faciliteert en
  begeleidt, mediaprojecten en ouderavonden organiseert, en
  contact houdt met buitenschoolse partijen. (< Handboek
  mediawijsheid op school).
• Mogelijke taken van zo’n mediacoach kunnen zijn:
   – het begeleiden van projecten rondom het produceren van
     media;
   – het geven van cursussen aan de leerlingen;
   – het handhaven van de gedragsregels rondom internetgebruik;
   – een samenwerkingsverband opzetten met de docenten
     informatica (computervaardigheden) en handvaardigheid
     (creatief met media omgaan).
• Voorbeeld filmpje.
Rol mediacoach bibliotheek
•   Invulling van de rol van mediacoach varieert en hangt samen met visie
    bibliotheek op mediawijsheid
•   Voorbeeld: functieomschrijving Brabants netwerk bibliotheken: « De
    mediacoach is verantwoordelijk voor de invulling van de bibliotheekfunctie
    lokaal loket mediawijsheid. De mediacoach initieert en promoot nieuwe
    diensten, producten en activiteiten op het gebied van lokaal loket
    mediawijsheid. De mediacoach signaleert nieuwe ontwikkelingen en filtert
    relevante informatie voor de diverse omschreven doelgroepen. De
    mediacoach is verantwoordelijk voor het initiëren, onderhouden en
    optimaliseren van de dienstverlening van de bibliotheek aan diverse
    doelgroepen op het gebied van mediawijsheid. Hij/zij is verantwoordelijk
    voor de tevredenheid van de klant over de aangeboden producten en
    diensten. De mediacoach treedt op als ambassadeur van de bibliotheek. De
    mediacoach is op de hoogte van de visie en missie van de bibliotheek en
    draagt deze uit.”
•   In Vlaanderen nog geen mediacoaches in bibliotheken (in ontwikkeling).
Competenties mediacoach bieb
•   Visiedocument ‘De bibliotheek als huis van de mediawijsheid’ (Biblioservice
    Gelderland).
•   Competenties hangen samen met rol van de bibliotheek in mediawijsheid.
•   Competenties van mediacoach in de rol van ondersteuner en coach:
     – Didactische en coachingsvaardigheden;
     – Zelfstandig lessen kunnen geven of als inhoudsexpert ondersteunen enz..
•   Competenties van de mediacoach in de rol van ontwikkelaar/aanbieder:
     – Onderzoeken wat er speelt en in samenwerking met derden nieuwe
         producten en activiteiten ontwikkelen;
     – Kunnen ontwikkelen en uitrollen van vernieuwende activiteiten enz..
•   Competenties van mediacoach in de rol van makelaar/adviseur:
     – Kennis hebben van de materie+ op hoogte blijven ontwikkelingen;
     – Kunnen coördineren en intermediëren;
     – Kennis hebben van lokale netwerken;
     – Netwerkbouwer van vragers en aanbieders enz..
Opleidingen mediacoach: Nederland

• De Nationale Opleiding MediaCoach (NOMC) heeft als doel het
  verbeteren van de mediawijsheid van professionals die in hun eigen
  werkomgeving met jeugd in aanraking komen. De Europese Commissie
  ondersteunt de opleiding vanuit het Leonardo Da Vinci fonds met als
  doel het aanbieden van professionele en innovatieve
  beroepstrainingen, die deelnemers van hoogwaardige kennis,
  vaardigheden en kwalificaties voorzien.
• De Nationale Opleiding Media Coach is een initiatief van De
  Kinderconsument, Media Rakkers en het opleidingsinstituut Nationale
  Academie Voor Media & Maatschappij.
• De Nationaal MediaCoach is verantwoordelijk voor het initiëren van
  mediaprojecten al dan niet in samenwerking met externe partijen.
• Het programma wordt afgesloten met een examen dat recht geeft op
  het officiële Nationaal MediaCoach Certificaat.
• Bijscholing in de vorm van terugkomdagen
Opleidingen mediacoach: Nederland

•   De cursus Mediacoach Openbare Bibliotheek is een door Saxion verzorgde
    posthbo-cursus (deeltijds).
•   De cursus is bedoeld voor bibliotheekmedewerkers.
•   De Mediacoach die de opleiding met goed gevolg heeft afgerond, is in staat
    succesvol mediacoachingsdiensten aan te bieden aan diverse doelgroepen. In
    de opleiding leert de cursist om zélf mediawijsheidprojecten op te zetten (bijv.
    voor ouders, jongeren, allochtonen, etc.), dan wel andere professionals (bijv.
    leerkrachten, buurtwerkers, etc.) te adviseren en ondersteunen bij hun
    mediawijsheidprojecten.
•   De cursus heeft een belangrijke praktijkcomponent, doordat de cursist geacht
    wordt naast de nominale cursusuren zelf één concreet mediawijsheidproject te
    ontwikkelen dan wel anderen daarbij te begeleiden en ondersteunen.
Opleidingen mediacoach
• Europa: the Leonardo da Vinci Media Coach partnership is a
  community of media resource centres that is working on key
  competences concerning media coaching both at a national and
  European level. This development is essential in the knowledge-
  based society that is raising demand for key competences in the
  personal, social and especially professional spheres.
• The Media Coach partnership has two operational objectives:
    – to improve the quality of media education and to increase the
      volume of co-operation between institutions or organisations
      providing learning opportunities, enterprises, social partners and
      other relevant bodies throughout Europe
    – to facilitate the development of innovative practices in the field of
      vocational education and training other than at tertiary level, and
      their transfer, including from one participating country to others. All
      our activities are related to learning and creating in a media
      saturated society.
• Verschillende soorten certificiëring: In Duitsland bijvoorbeeld
  credit- systeem universiteit Keulen.
Competenties en doelgroep
• Competenties: 6C’s:
   –   Coaching
   –   Comprehension
   –   Critical thinking
   –   Creativity
   –   Cross-cultural awareness
   –   Citizinship
• Doelgroepen:
   –   Leerkrachten
   –   Leraren in opleiding
   –   Bibliothecarissen
   –   Socio-culturele werkers
   –   Leerkracht-assistenten
   –   Alle educatieve medewerkers
Opleidingen mediacoach in België

• Wallonië: opleiding georganiseerd door Media-Animation.
  Volgende onderdelen dienen te worden gevolgd:
   – Theoretische cluster van thema’s worden voorgesteld;
   – Praktische opleiding: technische ateliers;
   – Individuele realisatie van een project dat kadert binnen
     bestaande projecten.
• Eindbeoordeling: De deelnemer wordt beoordeeld op het
  project dat hij gerealiseerd heeft.
• Mediacoach 2 traject start in maart 2011 (9 dagen)
• Vlaanderen: Mediacoach-project LINC. Meer info: Laure Van
  Hoecke Coördinator LINC vzw laure.van.hoecke@linc-vzw.be
Links/referenties
• Mediawijsheid in Perspectief (Raad voor Cultuur):
  http://www.mediawijsheidinperspectief.nl/
• Mediawijsheid (Kamerstuk):
  http://www.mediawijsheid.nl/site/229-
  Wat+is+Mediawijsheid%3F.html
• Mediawijzer.net is een expertisecentrum dat is opgezet
  als netwerkorganisatie: http://www.mediawijzer.net/
• Mediawijsheidkaart.nl:
  http://www.mediawijsheidkaart.nl/
• Medialessen: leermateriaal mediawijsheid voor leraren
• Platform mediawijsheid:
  http://www.platformvoormediawijsheid.be/
Links/referenties
• Mijn kind online:
  http://www.mijnkindonline.nl/
• Stichting de Kinderconsument:
  www.kinderconsument.nl
• Kennisnet mediawijsheid:
  http://mediawijs.kennisnet.nl/
• Overzicht Vlaamse beleidsinitiatieven
  digitale kloof: http://tinyurl.com/6jr6572
• Word zelf mediawijs als docent:
  http://www.didacto.be/didacto/START.html
Links/referenties

• Rapport digitale kloof IST: http://tinyurl.com/4cxx2nv
• De Nederlandse stichting ‘Mijn Kind Online’ deed een onderzoek
  en publiceerde een rapport met de toepasselijke titel ‘Einstein
  bestaat niet’: http://tinyurl.com/6jk5ego
• Mediamaatje: http://www.mediamaatje.nl/#
• KUL: tutorials informatievaardigheden:
  http://bib.kuleuven.be/zoeken/tutorials.htm
• iSchool: http://www.ithuis.be/index.php/ischool
• Handboek mediawijsheid op school: http://tinyurl.com/66pevxm
• Mediawijzer kennisnet: http://tinyurl.com/656d2fp
• Wiki informatiegeletterdheid http://tinyurl.com/yewxl8z
Links/referenties
• Bibliotheek Rotterdam: visie op mediawijsheid:
  http://tinyurl.com/4q5g65a
• ‘Wiki loves Bieb’ http://wikilovesbieb.nl/
• Functieomschrijving mediacoach Brabantse
  bibliotheken: http://tinyurl.com/6g3u692
• Filmpjes mediacoach op school:
  http://tinyurl.com/6jqphlm
• Mediacoach opleiding in Wallonië: http://www.media-
  animation.be/MediaCoach-module-2.html
• The Leonardo da Vinci Media Coach partnership:
  http://www.media-coach.eu/
• Segers, Katia en Bauwens, Joke. Maak mij wat wijs
  (2010). Lannoo Campus.
Voer voor discussie
• Mediawijsheid: wat?
• Rol onderwijs/bibliotheek/ouders?
• Rol mediacoach?
• Mediacoach op school: must ?
• Mediacoach als apart beroep of
  geïntegreerd?
• Vaardigheden mediacoach/docenten?
Verder discussiëren online

• Word lid van de LinkedIn-groep ‘Mediawijsheid
  in Vlaanderen’ : http://tinyurl.com/6y644qp
• Deze groep biedt professionals die bezig zijn
  met 'mediawijsheid/mediageletterdheid' in
  Vlaanderen een forum voor het uitwisselen van
  ervaringen en projecten.
Vragen?
                    Karolien Selhorst
   Coördinator Interprovinciaal Bibliotheekbeleid (VVP)
                 www.karolienselhorst.be
karoselhorst@gmail.com of karolien@vlaamseprovincies.be
        http://www.slideshare.net/KarolienSelhorst
  Dit werk is gelicenseerd onder een Creative Commons Naamsvermelding-
         NietCommercieel-GeenAfgeleideWerken 2.0 België licentie

Contenu connexe

Tendances

Introductie Leo Van Audenhove
Introductie Leo Van AudenhoveIntroductie Leo Van Audenhove
Introductie Leo Van Audenhovemediawijsbe
 
Presentatie ICT-dag
Presentatie ICT-dagPresentatie ICT-dag
Presentatie ICT-dagbarcus
 
Edublogging
EdubloggingEdublogging
Edubloggingbarcus
 
414 Meerwaarde Web 2.0, Van Vliet, Onstenk
414 Meerwaarde Web 2.0, Van Vliet, Onstenk414 Meerwaarde Web 2.0, Van Vliet, Onstenk
414 Meerwaarde Web 2.0, Van Vliet, OnstenkSURFfoundation
 
Sociale media in het onderwijs
Sociale media in het onderwijsSociale media in het onderwijs
Sociale media in het onderwijsCreatief met ICT
 
Opvoedondersteuning bij mediaopvoeding
Opvoedondersteuning bij mediaopvoedingOpvoedondersteuning bij mediaopvoeding
Opvoedondersteuning bij mediaopvoedingFrank Smilda
 
Mediawijsheid in het onderwijs - Jorick Scheerens - OWD14
Mediawijsheid in het onderwijs - Jorick Scheerens - OWD14Mediawijsheid in het onderwijs - Jorick Scheerens - OWD14
Mediawijsheid in het onderwijs - Jorick Scheerens - OWD14SURF Events
 
Presentatie mediawijs.be
Presentatie mediawijs.bePresentatie mediawijs.be
Presentatie mediawijs.bemediawijsbe
 
Format mediawijs in beleid in pdf
Format mediawijs in beleid in pdfFormat mediawijs in beleid in pdf
Format mediawijs in beleid in pdfmaaikehaas
 
Format mediawijs in beleid
Format mediawijs in beleidFormat mediawijs in beleid
Format mediawijs in beleidmaaikehaas
 
Sociale binding in online en blended leergemeenschappen - Jelly Zuidersma en ...
Sociale binding in online en blended leergemeenschappen - Jelly Zuidersma en ...Sociale binding in online en blended leergemeenschappen - Jelly Zuidersma en ...
Sociale binding in online en blended leergemeenschappen - Jelly Zuidersma en ...SURF Events
 
College Mediawijsheid - Wat doet de bibliotheek al
College Mediawijsheid  - Wat doet de bibliotheek alCollege Mediawijsheid  - Wat doet de bibliotheek al
College Mediawijsheid - Wat doet de bibliotheek alJeroen van Beijnen
 
Karen polak teaching media literacy and fighting discrimination with stories...
Karen polak  teaching media literacy and fighting discrimination with stories...Karen polak  teaching media literacy and fighting discrimination with stories...
Karen polak teaching media literacy and fighting discrimination with stories...eTwinning_Nederland
 
Im Tagging It
Im Tagging ItIm Tagging It
Im Tagging ItMoqub M
 
Stimuleren van leren met ICT in PO, VO en MBO
Stimuleren van leren met ICT in PO, VO en MBOStimuleren van leren met ICT in PO, VO en MBO
Stimuleren van leren met ICT in PO, VO en MBOAntoine Van den Beemt
 
Chris van hall nuffic maak van je klas een nieuwsredactie1
Chris van hall   nuffic maak van je klas een nieuwsredactie1Chris van hall   nuffic maak van je klas een nieuwsredactie1
Chris van hall nuffic maak van je klas een nieuwsredactie1eTwinning_Nederland
 

Tendances (19)

Introductie Leo Van Audenhove
Introductie Leo Van AudenhoveIntroductie Leo Van Audenhove
Introductie Leo Van Audenhove
 
Presentatie ICT-dag
Presentatie ICT-dagPresentatie ICT-dag
Presentatie ICT-dag
 
Edublogging
EdubloggingEdublogging
Edublogging
 
414 Meerwaarde Web 2.0, Van Vliet, Onstenk
414 Meerwaarde Web 2.0, Van Vliet, Onstenk414 Meerwaarde Web 2.0, Van Vliet, Onstenk
414 Meerwaarde Web 2.0, Van Vliet, Onstenk
 
Sociale media in het onderwijs
Sociale media in het onderwijsSociale media in het onderwijs
Sociale media in het onderwijs
 
Opvoedondersteuning bij mediaopvoeding
Opvoedondersteuning bij mediaopvoedingOpvoedondersteuning bij mediaopvoeding
Opvoedondersteuning bij mediaopvoeding
 
Mediawijsheid in het onderwijs - Jorick Scheerens - OWD14
Mediawijsheid in het onderwijs - Jorick Scheerens - OWD14Mediawijsheid in het onderwijs - Jorick Scheerens - OWD14
Mediawijsheid in het onderwijs - Jorick Scheerens - OWD14
 
Strategie en methodieken van het Kenniscentrum Mediawijsheid
Strategie en methodieken van het Kenniscentrum MediawijsheidStrategie en methodieken van het Kenniscentrum Mediawijsheid
Strategie en methodieken van het Kenniscentrum Mediawijsheid
 
Presentatie mediawijs.be
Presentatie mediawijs.bePresentatie mediawijs.be
Presentatie mediawijs.be
 
Format mediawijs in beleid in pdf
Format mediawijs in beleid in pdfFormat mediawijs in beleid in pdf
Format mediawijs in beleid in pdf
 
Format mediawijs in beleid
Format mediawijs in beleidFormat mediawijs in beleid
Format mediawijs in beleid
 
Presentatie ii nov2010
Presentatie ii nov2010Presentatie ii nov2010
Presentatie ii nov2010
 
Sociale binding in online en blended leergemeenschappen - Jelly Zuidersma en ...
Sociale binding in online en blended leergemeenschappen - Jelly Zuidersma en ...Sociale binding in online en blended leergemeenschappen - Jelly Zuidersma en ...
Sociale binding in online en blended leergemeenschappen - Jelly Zuidersma en ...
 
College Mediawijsheid - Wat doet de bibliotheek al
College Mediawijsheid  - Wat doet de bibliotheek alCollege Mediawijsheid  - Wat doet de bibliotheek al
College Mediawijsheid - Wat doet de bibliotheek al
 
Karen polak teaching media literacy and fighting discrimination with stories...
Karen polak  teaching media literacy and fighting discrimination with stories...Karen polak  teaching media literacy and fighting discrimination with stories...
Karen polak teaching media literacy and fighting discrimination with stories...
 
Im Tagging It
Im Tagging ItIm Tagging It
Im Tagging It
 
Stimuleren van leren met ICT in PO, VO en MBO
Stimuleren van leren met ICT in PO, VO en MBOStimuleren van leren met ICT in PO, VO en MBO
Stimuleren van leren met ICT in PO, VO en MBO
 
Chris van hall nuffic maak van je klas een nieuwsredactie1
Chris van hall   nuffic maak van je klas een nieuwsredactie1Chris van hall   nuffic maak van je klas een nieuwsredactie1
Chris van hall nuffic maak van je klas een nieuwsredactie1
 
K conferentie knooppunt
K conferentie knooppuntK conferentie knooppunt
K conferentie knooppunt
 

Similaire à Mediawijs met de mediacoach!

Format mediawijs in beleid
Format mediawijs in beleidFormat mediawijs in beleid
Format mediawijs in beleidpleinc
 
Rapport Rondetafel Conceptnota Mediawijsheid
Rapport Rondetafel Conceptnota MediawijsheidRapport Rondetafel Conceptnota Mediawijsheid
Rapport Rondetafel Conceptnota Mediawijsheidmediawijsbe
 
Rapport Overlegplatform Competenties
Rapport Overlegplatform CompetentiesRapport Overlegplatform Competenties
Rapport Overlegplatform Competentiesmediawijsbe
 
Medawijsheid saMBO-ICT 19-1-2012
Medawijsheid saMBO-ICT 19-1-2012Medawijsheid saMBO-ICT 19-1-2012
Medawijsheid saMBO-ICT 19-1-2012HanneloreEngels
 
Handboek%20 Mediawijsheid%20versie%20website
Handboek%20 Mediawijsheid%20versie%20websiteHandboek%20 Mediawijsheid%20versie%20website
Handboek%20 Mediawijsheid%20versie%20websiteniek48
 
Omgevingsanalyse, hetty odenthal
Omgevingsanalyse, hetty odenthalOmgevingsanalyse, hetty odenthal
Omgevingsanalyse, hetty odenthalHetty Odenthal
 
In Eigen Beheer project Mediawijzer.net NCOSM
In Eigen Beheer project Mediawijzer.net NCOSMIn Eigen Beheer project Mediawijzer.net NCOSM
In Eigen Beheer project Mediawijzer.net NCOSMJanneke Louwerse
 
Presentatie janneke louwerse
Presentatie janneke louwersePresentatie janneke louwerse
Presentatie janneke louwersebart pappers
 
Presentatie mediawijsheid
Presentatie mediawijsheidPresentatie mediawijsheid
Presentatie mediawijsheidjannos-89
 
Presentatie mediawijsheid
Presentatie mediawijsheidPresentatie mediawijsheid
Presentatie mediawijsheidVoorwegschool
 
Presentatie mediawijsheid
Presentatie mediawijsheidPresentatie mediawijsheid
Presentatie mediawijsheidjannos-89
 
2010 12 04 Media Match
2010 12 04   Media Match2010 12 04   Media Match
2010 12 04 Media MatchNatascha Vink
 
2010 12 04 Media Match
2010 12 04   Media Match2010 12 04   Media Match
2010 12 04 Media MatchNatascha Vink
 
visie_mediawijsheid_kb_final
visie_mediawijsheid_kb_finalvisie_mediawijsheid_kb_final
visie_mediawijsheid_kb_finalEdith Vos
 
Presentatie project groep 7
Presentatie project groep 7Presentatie project groep 7
Presentatie project groep 7ilandsmeer
 
Omgevingsanalyse web 2 powerpoint
Omgevingsanalyse web 2 powerpointOmgevingsanalyse web 2 powerpoint
Omgevingsanalyse web 2 powerpointilandsmeer
 
Mediawijsheid@kw1c (Kennisnet)
Mediawijsheid@kw1c (Kennisnet)Mediawijsheid@kw1c (Kennisnet)
Mediawijsheid@kw1c (Kennisnet)Patrick Koning
 
Presentatie mediawijsheid
Presentatie mediawijsheidPresentatie mediawijsheid
Presentatie mediawijsheidjannos-89
 
Mediawijsheid Graaf Engelbrecht
Mediawijsheid Graaf EngelbrechtMediawijsheid Graaf Engelbrecht
Mediawijsheid Graaf EngelbrechtHanneloreEngels
 

Similaire à Mediawijs met de mediacoach! (20)

Format mediawijs in beleid
Format mediawijs in beleidFormat mediawijs in beleid
Format mediawijs in beleid
 
Rapport Rondetafel Conceptnota Mediawijsheid
Rapport Rondetafel Conceptnota MediawijsheidRapport Rondetafel Conceptnota Mediawijsheid
Rapport Rondetafel Conceptnota Mediawijsheid
 
Rapport Overlegplatform Competenties
Rapport Overlegplatform CompetentiesRapport Overlegplatform Competenties
Rapport Overlegplatform Competenties
 
Medawijsheid saMBO-ICT 19-1-2012
Medawijsheid saMBO-ICT 19-1-2012Medawijsheid saMBO-ICT 19-1-2012
Medawijsheid saMBO-ICT 19-1-2012
 
Handboek%20 Mediawijsheid%20versie%20website
Handboek%20 Mediawijsheid%20versie%20websiteHandboek%20 Mediawijsheid%20versie%20website
Handboek%20 Mediawijsheid%20versie%20website
 
Omgevingsanalyse, hetty odenthal
Omgevingsanalyse, hetty odenthalOmgevingsanalyse, hetty odenthal
Omgevingsanalyse, hetty odenthal
 
In Eigen Beheer project Mediawijzer.net NCOSM
In Eigen Beheer project Mediawijzer.net NCOSMIn Eigen Beheer project Mediawijzer.net NCOSM
In Eigen Beheer project Mediawijzer.net NCOSM
 
Presentatie janneke louwerse
Presentatie janneke louwersePresentatie janneke louwerse
Presentatie janneke louwerse
 
Presentatie mediawijsheid
Presentatie mediawijsheidPresentatie mediawijsheid
Presentatie mediawijsheid
 
Presentatie mediawijsheid
Presentatie mediawijsheidPresentatie mediawijsheid
Presentatie mediawijsheid
 
Presentatie mediawijsheid
Presentatie mediawijsheidPresentatie mediawijsheid
Presentatie mediawijsheid
 
2010 12 04 Media Match
2010 12 04   Media Match2010 12 04   Media Match
2010 12 04 Media Match
 
2010 12 04 Media Match
2010 12 04   Media Match2010 12 04   Media Match
2010 12 04 Media Match
 
visie_mediawijsheid_kb_final
visie_mediawijsheid_kb_finalvisie_mediawijsheid_kb_final
visie_mediawijsheid_kb_final
 
Presentatie project groep 7
Presentatie project groep 7Presentatie project groep 7
Presentatie project groep 7
 
Omgevingsanalyse web 2 powerpoint
Omgevingsanalyse web 2 powerpointOmgevingsanalyse web 2 powerpoint
Omgevingsanalyse web 2 powerpoint
 
Mediawijsheid@kw1c (Kennisnet)
Mediawijsheid@kw1c (Kennisnet)Mediawijsheid@kw1c (Kennisnet)
Mediawijsheid@kw1c (Kennisnet)
 
Presentatie mediawijsheid
Presentatie mediawijsheidPresentatie mediawijsheid
Presentatie mediawijsheid
 
Mediawijsheid Graaf Engelbrecht
Mediawijsheid Graaf EngelbrechtMediawijsheid Graaf Engelbrecht
Mediawijsheid Graaf Engelbrecht
 
Mediawijsheid
MediawijsheidMediawijsheid
Mediawijsheid
 

Plus de Karolien Selhorst

Plus de Karolien Selhorst (18)

Presentation online2010
Presentation online2010Presentation online2010
Presentation online2010
 
Presentation ili2010
Presentation ili2010Presentation ili2010
Presentation ili2010
 
Workshop cil2010
Workshop cil2010Workshop cil2010
Workshop cil2010
 
Internet Librarian Selhorst2009
Internet Librarian Selhorst2009Internet Librarian Selhorst2009
Internet Librarian Selhorst2009
 
Social Kmifla09preconference
Social Kmifla09preconferenceSocial Kmifla09preconference
Social Kmifla09preconference
 
DigitaleBibliotheekVlissingen
DigitaleBibliotheekVlissingenDigitaleBibliotheekVlissingen
DigitaleBibliotheekVlissingen
 
Van Inspiratie Naar Innovatie
Van Inspiratie Naar InnovatieVan Inspiratie Naar Innovatie
Van Inspiratie Naar Innovatie
 
Question Manager Kip10juni09
Question Manager Kip10juni09Question Manager Kip10juni09
Question Manager Kip10juni09
 
Km2.0 in libraries
Km2.0 in librariesKm2.0 in libraries
Km2.0 in libraries
 
Wikiwednesdaypresentatie6mei2009
Wikiwednesdaypresentatie6mei2009Wikiwednesdaypresentatie6mei2009
Wikiwednesdaypresentatie6mei2009
 
Startbijeenkomst11 Dingen
Startbijeenkomst11 DingenStartbijeenkomst11 Dingen
Startbijeenkomst11 Dingen
 
Kennismanagement in Bibliotheek Vlissingen
Kennismanagement in Bibliotheek VlissingenKennismanagement in Bibliotheek Vlissingen
Kennismanagement in Bibliotheek Vlissingen
 
OnlineInfo2008wikis
OnlineInfo2008wikisOnlineInfo2008wikis
OnlineInfo2008wikis
 
ILI2008wikis
ILI2008wikisILI2008wikis
ILI2008wikis
 
Karolienselhorstocn2008
Karolienselhorstocn2008Karolienselhorstocn2008
Karolienselhorstocn2008
 
Eckm2008wikis
Eckm2008wikisEckm2008wikis
Eckm2008wikis
 
The Digital Library Project Vlissingen
The Digital Library Project VlissingenThe Digital Library Project Vlissingen
The Digital Library Project Vlissingen
 
Change And Change Management In Libraries
Change And Change Management In LibrariesChange And Change Management In Libraries
Change And Change Management In Libraries
 

Mediawijs met de mediacoach!

  • 1. Mediawijs met de mediacoach! ICT-Praktijkdag Heverlee 7 februari 2011 Karolien Selhorst
  • 3. Programma • Wat is mediawijsheid? Waarom? • Situatie Nederland/Vlaanderen • Onderwijs en mediawijsheid • Bibliotheek en mediawijsheid • De mediacoach • Rol mediacoach • Links/referenties
  • 5. Mediawijsheid: het begrip • Lesgeven over media is geen nieuw fenomeen: media-educatie • De term ‘mediawijsheid’ werd voor het eerst geformuleerd in een advies van Nederlandse Raad van Cultuur aan de overheid. • In dat rapport ‘Mediawijsheid: de ontwikkeling van een nieuw burgerschap’ (2005) pleitte de Raad voor meer aandacht voor de mediawijsheid van alle burgers, dus niet alleen kinderen. • Volgens de Nederlandse RvC is mediawijsheid ‘het geheel van kennis, vaardigheden en mentaliteit waarmee burgers zich bewust, kritisch, veilig en actief kunnen bewegen in een complexe, veranderlijke en fundamenteel gemedialiseerde samenleving’ (Advies 2005). • Term ‘media-educatie’: achterhaald, te veel gekoppeld aan ‘oude media’ (passieve consumptie) t.o.v. nieuwe media (actieve participatie).
  • 6. Mediawijsheid: het begrip • Volgens de Raad van Cultuur gaat het om drie belangrijke activiteiten (voor alle burgers): – Functioneren (mediawijsheid: voorwaarde om goed te functioneren in maatschappij) – Participeren (mediawijsheid: voorwaarde voor participatie in maatschappelijk proces) – Produceren (nieuwe media nodigen uit tot produceren content) • De overheid heeft het advies deels overgenomen. • Cultuurbeleid 2007 nota van Minister Plasterk (OCW). • 2008: Kabinetsvisie mediawijsheid (doelen mediawijsheidsprogramma).
  • 7. Mediawijsheid: het begrip • Openbare bibliotheken: fysieke loketten mediawijsheid burgers. • Onderwijs: 2 adviezen RVC (deels opgevolgd) : – Inpassing mediawijsheid in burgerschapsonderwijs – Aanstellen mediacoaches in scholen • Concept ‘veiligheid’ benadrukt in kabinetsvisie. • Oprichting ‘Mediawijsheid Expertisecentrum’ , een netwerkorganisatie die alle organisaties die zich bezig houden met mediawijsheid verbindt en nieuwe initiatieven initieert. Het online loket van dat centrum is www.mediawijzer.net. • Inventaris bestaande initiatieven op mediawijsheidkaart.nl
  • 8. Mediawijsheid: thema’s • Het Expertisecentrum Mediawijsheid onderscheidt 8 thema’s: – Praktische vaardigheden – Informatie- en strategische vaardigheden – Mediabewustzijn – Verantwoord gebruik en veiligheid – Participatie en productie – Empowerment – Auteursrecht: mediaparticipatie – Innovatief en experimenteel mediagebruik
  • 9. Mediawijsheid: vaardigheden • Drie programmalijnen van het huidige mediawijsheid-aanbod: – Het ontwikkelen van mediavaardigheden en mediabewustzijn. – Het stimuleren van sociale participatie via media. – Innovatief en experimenteel mediagebruik. • De vaardigheden met betrekking tot nieuwe media kunnen worden ingedeeld in ict-vaardigheden, informatievaardigheden en veilig mediagebruik. • Het aspect ‘veiligheid’ ontbreekt vaak in definities ‘informatiegeletterdheid’ en ‘digitale geletterdheid’.
  • 10. Door de bomen het bos? • Situatie Nederland: veel aandacht voor thema, maar… – Veel aanbieders van producten onder noemer mediawijsheid (Kinderconsument, Reklame Rakkers/Media Makkers, enz.) – Veel organisaties die focussen op mediawijsheid (voorbeeld: Mijn kind online, Kennisnet enz.) – Veel losse initiatieven en programma’s (Voorbeeld: ‘Week van de mediawijsheid’. http://www.weekvandemediawijsheid.nl
  • 12. Mediawijsheid in Nederland Conclusies: – Weinig visievorming; – Behoefte aan ondersteuning implementatie mediawijsheid; – Integratie mediawijsheid in onderwijs en bibliotheken verloopt moeizaam; – Te veel nadruk op productontwikkeling.
  • 13. Mediawijsheid in Vlaanderen • Sinds september 2010 staat mediawijsheid vermeld in de eindtermen voor het secundair onderwijs. • Deze nieuwe eindtermen werden verdeeld in drie groepen: Leren leren, een gemeenschappelijke stam en zeven contexten (waaronder mentale gezondheid, socioculturele samenleving, enz.). Mediawijsheid hoort tot de gemeenschappelijke stam, en wordt in de tekst gedefinieerd als 'een bewuste en kritische houding ten opzichte van klassieke (televisie, radio, pers) en nieuwe media (internet-toepassingen, sms) en het vermogen tot een alledaags, informeel en creatief mediagebruik dat (impliciet of expliciet) gericht is op participatie in de culturele publieke sfeer (lezersbrief, YouTube, chatrooms, blogs, webcam, enz)'. • Concreet uit zich dit in twee eindtermen: – Leerlingen gaan alert om met media – Leerlingen participeren doordacht via de media aan de publieke ruimte
  • 14. Mediawijsheid in Vlaanderen • Veel versnippering van initiatieven, organisaties en beleidsinitiatieven. Voorbeeld: Het platform rond mediawijsheid, de Digitale Week, IT-Huis, enz.. • Richten zich op bepaalde aspecten van ‘mediawijsheid’ of vallen onder noemer ‘digitale kloof’, ‘e-inclusie’ enz.. • Veel betrokken partijen: LINC, Centra voor Basiseducatie, overheid,CANON CULTUURCEL, enz.. • Weinig samenwerking tussen verschillende beleidsniveau’s.
  • 15. Beleidsinitiatieven: voorbeelden • Nationaal plan tegen digitale kloof (2005) • Digitaal actieplan Vlaanderen (2005): doel: overbruggen digitale kloof • ‘Internet voor iedereen’-pakket • Oprichting Openbare Computerruimten (2006) • Vlaams Platform tegen de digitale kloof lanceert Digiplan 2007-2011 (2007). • Enz..
  • 16. Vlaams expertisecentrum mediawijsheid? • In de Beleidsnota Media 2009-2014 kondigt Vlaams minister van Innovatie, Overheidsinvesteringen, Media en Armoedebestrijding Lieten de oprichting aan van een Vlaams centrum voor mediawijsheid. • Doel: het verzekeren van een volwaardige toegang voor elke Vlaming tot een divers, kwalitatief en innovatief media-aanbod. “In de eerste plaats dat mensen voldoende kennis en vaardigheden hebben om bewust en kritisch om te gaan met de verschillende vormen van media. • Mediawijsheid is bij uitstek een transversaal thema dat niet alleen sterke banden heeft met Media, maar ook met Jeugd, Cultuur en Onderwijs. De Vlaamse Regulator voor de Media met zijn gespecialiseerde kamer voor onpartijdigheid en bescherming van minderjarigen zal bij de werking van dit kenniscentrum betrokken worden. Er is eveneens een rol weggelegd voor het departement. • De relatie van het kenniscentrum tot de vele kleinschalige initiatieven die zich nu reeds op dit terrein ontwikkelen, moet worden bepaald. Een leesbevorderingproject als ‘Kranten in de Klas’ (KiK) kan op termijn een concreet instrument worden van het kenniscentrum.”
  • 17. Waarom mediawijsheid: onderzoek • Onderzoek tweede graad digitale kloof IST. Doel: een diepgaand en uitgebreid inzicht te krijgen in de evolutie van de digitale kloof; de aanpak van bestaande digitale inclusie initiatieven te identificeren en te analyseren; huidige problemen te identificeren en beleidsrelevante oplossingen naar voor te brengen • De Nederlandse stichting ‘Mijn Kind Online’ deed een onderzoek en publiceerde een rapport met de toepasselijke titel ‘Einstein bestaat niet’. De eindconclusie van het rapport is tweeledig: jongeren hebben meer vaardigheden op internet nodig, maar websites zouden ook veel gebruiksvriendelijker kunnen zijn. Dit laatste heeft ook implicaties wanneer online hulpverlening zich wil richten op een jongere doelgroep. => de ‘digitale whizzkid’ bestaat niet!
  • 18. Mediawijsheid in onderwijs? • In Nederland is rol onderwijs in mediawijsheid erkend door de overheid. • Maar weinig integratie, visievorming. • Veel fragmentatie in de toepassing van mediawijsheid. • De mediawijsheid van kinderen/jongeren kan op verschillende manieren bevorderd worden op school: – Mediawijsheid als apart vak (lukt alleen als alle aspecten van mediawijsheid aan bod komen) – Mediawijsheid vakoverstijgend – Mediawijsheid als extraatje : thematisch of in bepaalde lessen (risico: niet alle aspecten komen aan bod) • Voorwaarde: mediawijze leerkrachten!
  • 19. Voorbeeld mediawijsheid op school • Thorbecke college in Zwolle is een inspirerend voorbeeld. • Het doel is leerlingen mediawijs te maken in een contextrijke leeromgeving. Hiervoor is de school verbouwd en is er nu de beschikking over een studio van 8 bij 8 meter, een montage kamer, en een geluidscabine. Andere doelen zijn leerlingen keuzes te bieden in leren en ze te laten ontdekken wat hun talenten zijn. De leerlingen krijgen op deze school 5 uur per week les rondom media, er komt van alles aan de orde in verschillende lessen: mediatechniek, montage, mediageletterdheid, website bouwen, cameratechniek, journalistieke vaardigheden, digitaal stripverhaal maken, slapstick maken etc. etc. De school heeft ook een convenant gesloten met bibliotheek Zwolle. • Doorlopende leerlijn mediageletterdheid ontwikkeld met SLO (Nationaal Expertisecentrum Leerplanontwikkeling): http://mediageletterdheid.slo.nl/
  • 20. Voorbeeld mediawijsheid in onderwijs • Project ‘mediamaatje’ (reformatorische basisscholen, Noaber Foundation en Driestar educatief.) • Methode ‘Mediamaatje’ gebaseerd op een onderwijskundige visie op media-educatie. • “De christelijke / reformatorische basisschool heeft in het kader van media-educatie de volgende taken: – het zorgvuldig selecteren van in het onderwijs te gebruiken media en mediaproducten op grond van de algemene uitgangspunten en doelstellingen van de school; – het plaatsen van de media-ervaringen van de leerlingen in het kader van het leven als christen in een geseculariseerde maatschappij; – het leren waarderen en gebruiken van media en mediaproducten vanuit een christelijk-kritische levenshouding. “
  • 21. Mediawijsheid in Vlaams Onderwijs • Fragmentatie van initatiatieven en organisaties die focussen op deelaspecten mediawijsheid. • Voorbeeld: KUL: diverse tutorials informatievaardigheden ontwikkeld. • Organisaties die hulpmiddelen bieden voor docenten: Klascement enz.. • iSchool (subproject IT-Huis) Het IT-huis stimuleert scholen om zich te ontpoppen tot ICT-brede scholen waar nascholingen worden georganiseerd voor (groot)ouders en/of buurtbewoners.
  • 22. Tips om te starten • Lees het handboek ‘Mediawijsheid op school’ (Mijn Kind Online) ter inspiratie. • Start een werkgroep: bewustwording + ontwikkel een visie op mediawijsheid op school. • Maak docenten mediawijs! • Betrek leerlingen. • Mediatheek = centrum – mediathecaris: mediacoach. • Betrek ouders en informeer hen. • Maak de schoolwebsite mediawijs. • Enz..
  • 23. Hulpmiddelen • De MediaWijzer (Kennisnet) heeft als doel een aantal handvatten te bieden om mediawijsheid in het onderwijs in te bedden. De Wijzer biedt ingangen om in gesprek te gaan met leerlingen over media, geeft tips hoe media in uw les ingezet kunnen worden en aanwijzingen hoe docenten hun eigen ict- vaardigheden verder kunnen ontwikkelen. • Lesmaterialen: Medialessen.nl
  • 24. Bibliotheken en mediawijsheid • Nederlandse Sectorinstituut Openbare bibliotheken (SIOB) => rapport (Kwink.groep) over de rol van de bibliotheek bij het stimuleren van mediawijsheid • Conclusies: – Doelgroep: primair en voortgezet onderwijs – Focus op informatie- en strategische vaardigheden – Dienstverlening: basispakket digitale en fysieke diensten • Drie rollen denkbaar: – Makelaar en adviseur – Ontwikkelaar en aanbieder – Ondersteuner en coach
  • 25. Voorbeeld mediawijsheid in de bieb • Nederlandse Bibliotheken vullen rol anders in. • Variërend van ‘all-in beleid’ in Bibliotheek Vlissingen (responsabilisering burger vanaf wieg – ook sterke nadruk op geletterheid) tot losse initiatieven voor diverse doelgroepen (My Life Story). • Bibliotheek Rotterdam: visie op mediawijsheid.
  • 26. Mediawijsheid in bieb Vlissingen • Bibliotheek Vlissingen: directeur Kees Hamann stelt dat mediawijsheid een hype is die over drie jaar voorbij is tenzij scholen, bibliotheken en gemeenten er gezamenlijk werk van gaan maken. Bibliotheken moeten service en expertise bieden aan onderwijs, geen vrijblijvende projecten en producten. • Structurele ondersteuning inzake media-educatie en leesbevordering op maat van de school => veelsporenbeleid (fysieke aanwezigheid op scholen, opleiden personeel, begeleiden van diverse doelgroepen). • Voorbeeld ondersteuning docenten: 23 Dingen voor docenten basisonderwijs (dit jaar: Vlaamse versie), gastlessen, enz.. • Project ‘Wiki Loves Bieb’: tot stand brengen structurele samenwerking tussen Wikimedia en sector openbare bibliotheken. (Leermaterialen beschikbaar op aanvraag).
  • 27. Rol bibliotheken in Vlaanderen • Veel versnipperde initiatieven. Voorbeeld: Zandletters: Zandletters is een informatie- en mediaproject voor de inwoners van Oostende. Het bestaat uit een netwerk van Oostendse organisaties die samenwerken rond digitale geletterdheid en participatie. (www.zandletters.be) • Ondersteuning door LOCUS en Bibnet vooral gericht op informatiegeletterdheid. • Weinig of geen visievorming • Goed overzicht op de wiki informatiegeletterdheid. • Loop van 2011: visievorming en werkgroep vanuit Interprovinciaal Bibliotheekbeleid.
  • 28. De mediacoach? • “De mediacoach is het aanspreekpunt binnen de eigen onderwijs-, opvoed-, jeugdhulpverleningsinstelling, bibliotheek of mediatheek m.b.t. mediawijsheid. De mediacoach is verantwoordelijk voor het initiëren van mediaprojecten, eventueel in samenwerking met externe partijen.” (< Nederlandse Raad voor Cultuur) • Deze projecten kunnen uiteenlopen van het coachen van leerlingen bij het ontwikkelen van mediavaardigheden, het opstellen van een mediaprotocol, het organiseren van ouderavonden en themaweken, coördineren van binnenkomend lesmateriaal, het afhandelen van mediagerelateerde problemen volgens Nederlandse wetgeving, het inschakelen van hulpinstanties, enz..
  • 29. Rol mediacoach onderwijs • Één persoon of een werkgroep? • Een mediacoach is iemand die het mediabeleid van een school op zich neemt, en daarbij vakdocenten faciliteert en begeleidt, mediaprojecten en ouderavonden organiseert, en contact houdt met buitenschoolse partijen. (< Handboek mediawijsheid op school). • Mogelijke taken van zo’n mediacoach kunnen zijn: – het begeleiden van projecten rondom het produceren van media; – het geven van cursussen aan de leerlingen; – het handhaven van de gedragsregels rondom internetgebruik; – een samenwerkingsverband opzetten met de docenten informatica (computervaardigheden) en handvaardigheid (creatief met media omgaan). • Voorbeeld filmpje.
  • 30. Rol mediacoach bibliotheek • Invulling van de rol van mediacoach varieert en hangt samen met visie bibliotheek op mediawijsheid • Voorbeeld: functieomschrijving Brabants netwerk bibliotheken: « De mediacoach is verantwoordelijk voor de invulling van de bibliotheekfunctie lokaal loket mediawijsheid. De mediacoach initieert en promoot nieuwe diensten, producten en activiteiten op het gebied van lokaal loket mediawijsheid. De mediacoach signaleert nieuwe ontwikkelingen en filtert relevante informatie voor de diverse omschreven doelgroepen. De mediacoach is verantwoordelijk voor het initiëren, onderhouden en optimaliseren van de dienstverlening van de bibliotheek aan diverse doelgroepen op het gebied van mediawijsheid. Hij/zij is verantwoordelijk voor de tevredenheid van de klant over de aangeboden producten en diensten. De mediacoach treedt op als ambassadeur van de bibliotheek. De mediacoach is op de hoogte van de visie en missie van de bibliotheek en draagt deze uit.” • In Vlaanderen nog geen mediacoaches in bibliotheken (in ontwikkeling).
  • 31. Competenties mediacoach bieb • Visiedocument ‘De bibliotheek als huis van de mediawijsheid’ (Biblioservice Gelderland). • Competenties hangen samen met rol van de bibliotheek in mediawijsheid. • Competenties van mediacoach in de rol van ondersteuner en coach: – Didactische en coachingsvaardigheden; – Zelfstandig lessen kunnen geven of als inhoudsexpert ondersteunen enz.. • Competenties van de mediacoach in de rol van ontwikkelaar/aanbieder: – Onderzoeken wat er speelt en in samenwerking met derden nieuwe producten en activiteiten ontwikkelen; – Kunnen ontwikkelen en uitrollen van vernieuwende activiteiten enz.. • Competenties van mediacoach in de rol van makelaar/adviseur: – Kennis hebben van de materie+ op hoogte blijven ontwikkelingen; – Kunnen coördineren en intermediëren; – Kennis hebben van lokale netwerken; – Netwerkbouwer van vragers en aanbieders enz..
  • 32. Opleidingen mediacoach: Nederland • De Nationale Opleiding MediaCoach (NOMC) heeft als doel het verbeteren van de mediawijsheid van professionals die in hun eigen werkomgeving met jeugd in aanraking komen. De Europese Commissie ondersteunt de opleiding vanuit het Leonardo Da Vinci fonds met als doel het aanbieden van professionele en innovatieve beroepstrainingen, die deelnemers van hoogwaardige kennis, vaardigheden en kwalificaties voorzien. • De Nationale Opleiding Media Coach is een initiatief van De Kinderconsument, Media Rakkers en het opleidingsinstituut Nationale Academie Voor Media & Maatschappij. • De Nationaal MediaCoach is verantwoordelijk voor het initiëren van mediaprojecten al dan niet in samenwerking met externe partijen. • Het programma wordt afgesloten met een examen dat recht geeft op het officiële Nationaal MediaCoach Certificaat. • Bijscholing in de vorm van terugkomdagen
  • 33. Opleidingen mediacoach: Nederland • De cursus Mediacoach Openbare Bibliotheek is een door Saxion verzorgde posthbo-cursus (deeltijds). • De cursus is bedoeld voor bibliotheekmedewerkers. • De Mediacoach die de opleiding met goed gevolg heeft afgerond, is in staat succesvol mediacoachingsdiensten aan te bieden aan diverse doelgroepen. In de opleiding leert de cursist om zélf mediawijsheidprojecten op te zetten (bijv. voor ouders, jongeren, allochtonen, etc.), dan wel andere professionals (bijv. leerkrachten, buurtwerkers, etc.) te adviseren en ondersteunen bij hun mediawijsheidprojecten. • De cursus heeft een belangrijke praktijkcomponent, doordat de cursist geacht wordt naast de nominale cursusuren zelf één concreet mediawijsheidproject te ontwikkelen dan wel anderen daarbij te begeleiden en ondersteunen.
  • 34. Opleidingen mediacoach • Europa: the Leonardo da Vinci Media Coach partnership is a community of media resource centres that is working on key competences concerning media coaching both at a national and European level. This development is essential in the knowledge- based society that is raising demand for key competences in the personal, social and especially professional spheres. • The Media Coach partnership has two operational objectives: – to improve the quality of media education and to increase the volume of co-operation between institutions or organisations providing learning opportunities, enterprises, social partners and other relevant bodies throughout Europe – to facilitate the development of innovative practices in the field of vocational education and training other than at tertiary level, and their transfer, including from one participating country to others. All our activities are related to learning and creating in a media saturated society. • Verschillende soorten certificiëring: In Duitsland bijvoorbeeld credit- systeem universiteit Keulen.
  • 35. Competenties en doelgroep • Competenties: 6C’s: – Coaching – Comprehension – Critical thinking – Creativity – Cross-cultural awareness – Citizinship • Doelgroepen: – Leerkrachten – Leraren in opleiding – Bibliothecarissen – Socio-culturele werkers – Leerkracht-assistenten – Alle educatieve medewerkers
  • 36. Opleidingen mediacoach in België • Wallonië: opleiding georganiseerd door Media-Animation. Volgende onderdelen dienen te worden gevolgd: – Theoretische cluster van thema’s worden voorgesteld; – Praktische opleiding: technische ateliers; – Individuele realisatie van een project dat kadert binnen bestaande projecten. • Eindbeoordeling: De deelnemer wordt beoordeeld op het project dat hij gerealiseerd heeft. • Mediacoach 2 traject start in maart 2011 (9 dagen) • Vlaanderen: Mediacoach-project LINC. Meer info: Laure Van Hoecke Coördinator LINC vzw laure.van.hoecke@linc-vzw.be
  • 37. Links/referenties • Mediawijsheid in Perspectief (Raad voor Cultuur): http://www.mediawijsheidinperspectief.nl/ • Mediawijsheid (Kamerstuk): http://www.mediawijsheid.nl/site/229- Wat+is+Mediawijsheid%3F.html • Mediawijzer.net is een expertisecentrum dat is opgezet als netwerkorganisatie: http://www.mediawijzer.net/ • Mediawijsheidkaart.nl: http://www.mediawijsheidkaart.nl/ • Medialessen: leermateriaal mediawijsheid voor leraren • Platform mediawijsheid: http://www.platformvoormediawijsheid.be/
  • 38. Links/referenties • Mijn kind online: http://www.mijnkindonline.nl/ • Stichting de Kinderconsument: www.kinderconsument.nl • Kennisnet mediawijsheid: http://mediawijs.kennisnet.nl/ • Overzicht Vlaamse beleidsinitiatieven digitale kloof: http://tinyurl.com/6jr6572 • Word zelf mediawijs als docent: http://www.didacto.be/didacto/START.html
  • 39. Links/referenties • Rapport digitale kloof IST: http://tinyurl.com/4cxx2nv • De Nederlandse stichting ‘Mijn Kind Online’ deed een onderzoek en publiceerde een rapport met de toepasselijke titel ‘Einstein bestaat niet’: http://tinyurl.com/6jk5ego • Mediamaatje: http://www.mediamaatje.nl/# • KUL: tutorials informatievaardigheden: http://bib.kuleuven.be/zoeken/tutorials.htm • iSchool: http://www.ithuis.be/index.php/ischool • Handboek mediawijsheid op school: http://tinyurl.com/66pevxm • Mediawijzer kennisnet: http://tinyurl.com/656d2fp • Wiki informatiegeletterdheid http://tinyurl.com/yewxl8z
  • 40. Links/referenties • Bibliotheek Rotterdam: visie op mediawijsheid: http://tinyurl.com/4q5g65a • ‘Wiki loves Bieb’ http://wikilovesbieb.nl/ • Functieomschrijving mediacoach Brabantse bibliotheken: http://tinyurl.com/6g3u692 • Filmpjes mediacoach op school: http://tinyurl.com/6jqphlm • Mediacoach opleiding in Wallonië: http://www.media- animation.be/MediaCoach-module-2.html • The Leonardo da Vinci Media Coach partnership: http://www.media-coach.eu/ • Segers, Katia en Bauwens, Joke. Maak mij wat wijs (2010). Lannoo Campus.
  • 41. Voer voor discussie • Mediawijsheid: wat? • Rol onderwijs/bibliotheek/ouders? • Rol mediacoach? • Mediacoach op school: must ? • Mediacoach als apart beroep of geïntegreerd? • Vaardigheden mediacoach/docenten?
  • 42. Verder discussiëren online • Word lid van de LinkedIn-groep ‘Mediawijsheid in Vlaanderen’ : http://tinyurl.com/6y644qp • Deze groep biedt professionals die bezig zijn met 'mediawijsheid/mediageletterdheid' in Vlaanderen een forum voor het uitwisselen van ervaringen en projecten.
  • 43. Vragen? Karolien Selhorst Coördinator Interprovinciaal Bibliotheekbeleid (VVP) www.karolienselhorst.be karoselhorst@gmail.com of karolien@vlaamseprovincies.be http://www.slideshare.net/KarolienSelhorst Dit werk is gelicenseerd onder een Creative Commons Naamsvermelding- NietCommercieel-GeenAfgeleideWerken 2.0 België licentie