Prezentacja w ramach projektu "Podaj dalej programowanie" - Szkoła Główna Handlowa w Warszawie - 18 listopada 2021 - autorka: Katarzyna Javaheri-Szpak

1. WORDPRESS DLA
POCZĄTKUJĄCYCH
Katarzyna Javaheri-Szpak
18 listopada 2021
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
#podajdalejprogramowanie

2. O mnie
Katarzyna Javaheri-Szpak
• od 2016 w branży IT
• od 2016 – WordPress Admin i Junior Developer
• od 2018 – tester automatyzujący (Python, JavaScript)
• obecnie pracuję dla izraelskiego startupu Kaholo
oraz krakowskiego narzędzia do windykacji płatności
– FlowMo

3. WordPress - wprowadzenie
Czym jest WordPress?
• bezpłatny CMS (Content Management System)
• ułatwia tworzenie oraz prowadzenie serwisu internetowego
• kiedyś znany głównie z funkcji blogowania, ale obecnie
uniwersalny
• pierwsze wydanie 2003
• podobne systemy: Shopify, Wix, Joomla, Drupal

4. Popularność
WordPressa
w budowie stron
internetowych
43% rynku!
źródło: w3techs.com (XI 2021)
43%
4%
2%
2%
49%
UDZIAŁ W RYNKU STRON
WordPress Shopify Wix Joomla inne

5. Popularność
WordPressa
wśród CMSów
65% rynku!
źródło: w3techs.com (XI 2021)
65%
6%
3%
3%
23%
UDZIAŁ CMS
WordPress Shopify Wix Joomla Inne

6. WordPress - wprowadzenie
Czym jest WordPress od strony technicznej?
• system napisany w języku PHP
• baza danych MySQL lub MariaDB
• motywy (themes) + wtyczki (plugins) = maksymalne dostosowanie
do wymagań danego projektu
• WooCommerce – podsystem do prowadzenia sklepu
internetowego

7. WordPress - wprowadzenie
by korzystać z WordPressa nie trzeba umieć programować!
 tutoriale (np. na YouTube)
 samouczki
 dokumentacja
 wsparcie społeczności
 auto-instalatory u dostawców hostingu
 łatwa obsługa „na co dzień”

8. WordPress - wprowadzenie
1. instalacja WordPressa w najnowszej wersji
(https://pl.wordpress.org)
2. wybór motywu (= wyglądu): motywy
darmowe, płatne
3. wybór wtyczek: darmowe, płatne
4. (opcja) własne rozwiązania

9. WordPress - wprowadzenie
WordPress
pakiet
instalacyjny
wybrany
motyw
wtyczki
+ +
baza systemu spersonalizowany wygląd dodatkowe
funkcjonalności

10. WordPress - wprowadzenie
Strony oparte na WordPressie – przykłady:
- New Yorker: https://www.newyorker.com
- BBC America: https://www.bbcamerica.com/
- Sony Music: https://www.sonymusic.com/
- Beyonce Official: https://www.beyonce.com/
- Oficjalna strona Szwecji: https://sweden.se/
- Poczta Polska: https://www.poczta-polska.pl/
- Radio Maryja: https://www.radiomaryja.pl/
więcej na: https://wordpress.org/showcase/

15. WordPress - wprowadzenie
Jak sprawdzić czy dana strona „stoi” na
WordPressie?
-wtyczka Built With do Chrome (lub inna, podobna)
-wchodzimy na stronę, klikamy we wtyczkę,
zakładka Tech

16. WordPress - wprowadzenie
Jak sprawdzić, że dana
strona „stoi” na
WordPressie?
-wtyczka Built With do
Chrome (lub inna,
podobna)
-wchodzimy na stronę,
klikamy we wtyczkę,
zakładka Tech

17. ZASTOSOWANIE WORDPRESSA
w praktyce

18. WordPress - zastosowanie
- najczęściej: strony i serwisy ze zmienną treścią:
blogi, strony z newsami, portale społecznościowe, sklepy, landing
pages (strony docelowe produktu)
- rzadziej: strony statyczne:
niewymagające wprowadzania zmian
WordPress nie jest polecany do zaawansowanych, wysoce
spersonalizowanych projektów. W takim przypadku rekomenduje
się indywidualne rozwiązania programistyczne.

19. WordPress – plusy i minusy
plusy ++ minusy --
szybka instalacja zajmuje sporo miejsca
duże możliwości: tysiące motywów, blisko
60 tysięcy wtyczek, pomoc społeczności
samodzielna instalacja wymaga minimalnej
znajomości zagadnień webowych (serwer, bazy
danych, bezpieczeństwo)
spore możliwości bez większego budżetu –
darmowe motywy i wtyczki
brak serwisowania może prowadzić do włamań i
zawirusowania
wygodne zarządzanie treścią – zwłaszcza dla
osób nietechnicznych
strony ładują się wolniej, zawieszają się
nie wszystko się da spersonalizować
większość motywów jest mobile-friendly można przesadzić z liczbą wtyczek

20. WordPress – oficjalne plusy

21. WordPress – instalacja “u siebie”
- pliki instalacyjne WordPressa
(https://pl.wordpress.org/download/)
- wybrana domena (zakupiona lub darmowa od hostingodawcy)
- hosting z:
- wersją PHP co najmniej 7.4.
- bazą MySQL 5.6 lub MariaDB 10.1 i wyższymi
- narzędzie typu menedżer plików na serwerze lub lokalnie (np.
FileZilla, Cyberduck)

22. WordPress – instalacja “u siebie”
niektóre hostingi oferują automatyczne instalatory WordPressa
bezpośrednio na serwerze, nie ma potrzeby ściąganiu plików
instalacyjnych

23. WordPress – instalacja “u siebie”

24. WordPress – instalacja na wordpress.com
Darmowy pakiet podstawowy na wordpress.com:
- hosting,
- podstawowa domena (np. kasia58946695.wordpress.com)
- instalacja WordPressa w najnowszej wersji
- darmowe motywy,
- brak możliwości instalacji wtyczek

25. WordPress – instalacja na wordpress.com

26. WordPress – podsumowanie podstawowych kosztów
Pakiety z wordpress.com:
- darmowy
- płatne od 14 do 172 zł
miesięcznie
Własna instalacja:
- domena (średnio 100-150 zł
na rok)
- hosting (od 6 zł miesięcznie,
średnio 200 zł za rok)
- praca własna przy instalacji
lub praca programisty (od ok.
50 zł za godzinę)
lub promocje np. na pierwszy rok domena za 1 zł, promocje na hosting WordPressa

27. WordPress – podsumowanie dodatkowych kosztów
Motywy:
- wiele darmowych (prawie 9 tys) -
https://pl.wordpress.org/themes/
- płatne, wysoko personalizowane, np.
Theme Forest
https://themeforest.net/category/wo
rdpress
Koszty od kilku $ do nawet
kilkuset $$$
Wtyczki:
- wiele darmowych (prawie 60 tys.) -
https://pl.wordpress.org/plugins/
- płatne, głównie angielskojęzyczne, ale
sporo jest też polskich
- Code Canyon:
https://codecanyon.net/category/wordp
ress
- WP Desk:
https://www.wpdesk.pl/

28. WordPress – instalacja motywów
Po pierwszej instalacji WordPress ma kilka domyślnych,
standardowych motywów.
Dodatkowe motywy:
opcja 1
w menu (po lewej) wybieramy Wygląd  Motywy  Dodaj
pojawi się repozytorium motywów
opcja 2
kupujemy/pobieramy motyw z zewnętrznej strony, sklepu
wysyłamy paczkę z motywem klikając

29. Najbardziej popularne motywy
Twenty Twenty-One
ponad 1mln instalacji
bezpłatny motyw od
twórców WordPressa

30. Najbardziej popularne motywy
Hello Elementor
ponad 1 mln instalacji
bezpłatny motyw od
twórców wtyczki
Elementor

31. Najbardziej popularne motywy
Twenty Twenty
900 tys. instalacji
bezpłatny motyw od
twórców WordPressa

32. WordPress – instalacja wtyczek
opcja 1
w menu (po lewej) wybieramy Wtyczki  Dodaj nową
pojawi się repozytorium wtyczek
opcja 2
kupujemy/pobieramy motyw z zewnętrznej strony, sklepu
wysyłamy paczkę z wtyczką klikając

33. Najbardziej popularne wtyczki
- Yoast SEO – ponad 5 mln instalacji – wtyczka do pozycjonowania
strony (częściowo bezpłatna)
- Jetpack – ponad 5 mln instalacji – wtyczka do bezpieczeństwa i
backupów (częściowo bezpłatna)
- Contact Form 7 - ponad 5 mln instalacji - wtyczka do formularzy
kontaktowych (częściowo bezpłatna)
- Kreator witryn Elementor – ponad 5 mln instalacji – do kreowania i
projektowania stron bez znajomości HTML i CSS
(w dużym stopniu bezpłatna)

35. Najbardziej popularne wtyczki
- WooCommerce – ponad 5 mln instalacji – darmowa wtyczka-
kombajn do tworzenia sklepów internetowych, rozszerzenia
podstawowych funkcjonalności są płatne
- WP Super Cache – ponad 2 mln instalacji – wtyczka do zarządzania
cachem na stronie
*cache = pamięć podręczna, tymczasowo przechowuje dane, np.
widok strony, by ponownie nie ściągać tych danych z internetu

36. WordPress – bezpieczeństwo
Wtyczki i motywy z repozytorium WordPressa z zasady są bezpieczne, mają
oceny (gwiazdki), warto zapoznawać się z opiniami.
Instalując paczki i pliki z niewiadomych źródeł, pobranych z serwisów typu
Chomik, narażamy naszą stronę na dziury bezpieczeństwa.
Unikajmy „okazji”, kupujmy lub pobierajmy ze sprawdzonych źródeł (u
autora wtyczki, z oficjalnych sklepów z motywami lub wtyczkami).

37. Popularne funkcjonalności oparte na wtyczkach
- sklepy z artykułami fizycznymi i wirtualnymi
- systemy rezerwacyjne
- bramki płatnicze
- zarządzanie plikami cookies
- backupowanie (kopie zapasowe)
- analizy marketingowe, SEO, statystyki
- optymalizacja obrazów i wideo
- funkcje portali społecznościowych
- zaawansowane wyszukiwarki
- obsługa wielu wersji językowych

38. Strony a wpisy
WordPress ma dwie formy dodawania treści:
-strony – rzadziej zmieniające się podstrony naszego
serwisu, np. z kontaktem, strona główna, regulamin
itd.
-wpisy – newsy, wpisy blogowe, dodawane na bieżąco
Wpisy można przypisywać do różnych kategorii.

39. Edytor klasyczny vs. Gutenberg
Od gałęzi 5.X.X w WordPressie
domyślnym edytorem jest Gutenberg –
edytor blokowy (każdy element to
jeden blok).
Gutenberg nie jest rozwiązaniem
intuicyjnym. Zbiera bardzo niskie
oceny w repozytorium WordPressa
Aby wyłączyć Gutenberga, należy
zainstalować wtyczkę „Edytor
klasyczny”, która ma z kolei same
dobre oceny.
Gutenberg
Edytor klasyczny

40. Zamieszczanie mediów
- standardowo w zakładce „media” znajduje się biblioteka
dodanych przez nas mediów (obrazy, wideo, pliki PDF, pliki
dźwiękowe)
- wgrywane media możemy dodawać do stron oraz wpisów
- do bardziej zaawansowanego zarządzania mediami można
użyć wtyczek (optymalizacja, organizowanie mediów,
umożliwienie uploadu prosto ze strony)

41. Zarządzanie użytkownikami
W menu „Użytkownicy” można zarządzać użytkownikami (dodawać,
usuwać, edytować informacje)
WordPress pozwala na dodawanie treści przez użytkowników
(komentarze, wpisy).
Standardowo każdemu nowemu użytkownikowi przypisywana jest rola
Subskrybent (o najniższych uprawnieniach).
Ze względów bezpieczeństwa należy nadawać
uprawnienia administratorskie
jak najmniejszej liczbie użytkowników.

42. Zarządzanie użytkownikami
• Administrator — ma wszystkie możliwe uprawnienia.. Rola tworzona jest podczas pierwszej instalacji
WordPressa.
• Redaktor — może przeglądać wszystkie artykuły i publikować je. Może dodawać także własne posty i
je publikować oraz przesyłać media.
• Autor — może tworzyć własne artykuły i publikować je. Nie może publikować ani usuwać artykułów
innych autorów. Może dodawać media.
• Współtwórca — może dodawać i edytować własne posty, ale nie może ich publikować. Nie może też
dodawać mediów.
• Subskrybent — może jedynie czytać artykuły, komentować je, a po zalogowaniu do systemu
zmieniać swój profil.
Przeglądaniem i zatwierdzaniem zajmuje się Redaktor lub Administrator.
Dodatkowe role można dodać samemu przy rozszerzaniu strony wtyczkami (np. Klient, Tłumacz,
Moderator itd.)

43. Wydania WordPressa
Nowe wersje WordPressa pojawiają się średnio co 2-3 miesiące.
Dodawane są w nich ulepszenia, łatki bezpieczeństwa, a w większych
wydaniach nowe funkcjonalności.
Najnowsze wydanie:
5.8.2.
główna gałąź / gałąź / numer wersji
Premiera gałęzi 6.X.X przewidywana jest na 2022 rok.
Pełna lista wydań: https://codex.wordpress.org/WordPress_Versions

44. Aktualizacje
Zalecane jest aktualizowanie WordPressa po każdym nowym wydaniu:
- bezpieczeństwo,
- łatwiejsze utrzymanie strony w przyszłości (kompatybilność)
To samo dotyczy wtyczek i motywów.
Czekające aktualizacje są widoczne na ekranie głównym oraz na liście
wtyczek.
Można ustawić także automatyczne aktualizacje.

45. Bezpieczeństwo – podstawy
WordPress jest bardzo popularny, także wśród osób atakujących
strony internetowe.
Podstawy bezpieczeństwa:
- częste aktualizacje
- silne hasła do kont, zwłaszcza administratorskich
- zabezpieczenia (po stronie serwera lub ew. wtyczki security)
ograniczające liczbę nieudanych logowań
- wtyczka do monitorowania logów strony (np. Activity Log)
- backupy (kopie zapasowe), np. Akeeba, Updraft, Jetpack

46. Bezpieczeństwo – więcej
Moja prezentacja o bezpieczeństwie WordPressa z konferencji
„Bezpiecznie w sieci” (Gdynia 2018)
dostępna na stronie Agencji ADream:
https://adream.pl/blog/strony-internetowe/bezpieczenstwo-stron-
opartych-na-popularnych-cmsach

47. Społeczeństwo WordPressa
- kontrybutorzy WordPressa z całego świata (programiści, tłumacze,
graficy)  https://make.wordpress.org/
- grupy na Facebooku ze wsparciem (w drobnych sprawach wsparcie
jest darmowe)
- spotkania lokalne – WordUpy oraz w skali krajowej lub
kontynentalnej - WordCampy

48. WordCamp w Poznaniu 2018

49. WordCamp w Berlinie 2019

50. Bardziej zaawansowane funkcje
- możliwość modyfikacji na własną rękę wszystkich elementów
WordPressa (open source)
- tworzenie własnych wtyczek, motywów
Minusy:
Własne rozwiązania wymagają wiedzy programistycznej oraz
wykluczają przyszłe aktualizacje.
Plusy:
Możemy stworzyć 100% spersonalizowany serwis.

51. Podsumowanie
65%
rynku CMSów
70 milionów
postów miesięcznie
77 milionów
komentarzy miesięcznie
487 miliardów
wiadomości spam miesięcznie
196
wersji językowych
40
wersji językowych w 100%
60 tysięcy
wtyczek
źródło: https://digital.com/blog/wordpress-stats/ (listopad
2021)

52. Więcej informacji:
- Oficjalne forum i dokumentacja  https://pl.wordpress.org/support/
- blog javaheri.pl  https://javaheri.pl/category/wordpress/
- Tablice informatyczne: WordPress  https://helion.pl/ksiazki/tablice-
informatyczne-wordpress-witold-wrotek,tiword.htm
- WPLeksykon  https://wpleksykon.pl/
- WPBeginner (ENG)  https://www.wpbeginner.com/
- „Ściągi” w PDFach (ENG)  https://wplift.com/wordpress-cheat-
sheets-pdfs-download

53. PRZYKŁADY STRON
ParentLand  parent.land
Strona zawodowa i sklep  javaheri.pl

54. DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ!
KATARZYNA.JAVAHERI@GMAIL.COM
HTTPS://JAVAHERI.PL