เศรษฐกิจพอเพียง ตามแนวพระราชดำริ

1. เศรษฐกิจพอเพียง
ตามแนวพระราชดาริพระบาทสมเด็จพระเจ้ าอยู่หัว

2. ปรัชญา เศรษฐกิจพอเพียง
• “เศรษฐกิจพอเพียง” เป็ นปรัชญาที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยูหวทรงมีพระราช
่ ั
ดารัสชี้แนะแนวทาง การดาเนิ นชีวิตแก่พสกนิ กรชาวไทยมาโดยตลอดนานกว่า 25
ปี ตั้งแต่ก่อนเกิดวิกฤติการณ์ทางเศรษฐกิจ และเมื่อภายหลังได้ทรงเน้นย้า แนว
่
ทางการแก้ไขเพื่อให้รอดพ้น และสามารถดารงอยูได้อย่างมันคงและยังยืนภายใต้
่ ่
กระแสโลกาภิวฒน์และความเปลี่ยนแปลง
ั

3. คานิยาม ความพอเพียงจะต้องประกอบด้วย 3 คุณลักษณะ
• ความพอประมาณ หมายถึง ความพอดีที่ไม่นอยเกินไปและไม่มากเกินไป โดยไม่
้
่
เบียดเบียนตนเองและผูอื่น เช่น การผลิตและการบริ โภคที่อยูในระดับพอประมาณ
้
• ความมีเหตุผล หมายถึง การตัดสิ นใจเกี่ยวกับระดับของความพอเพียงนั้นจะต้อง
เป็ นไปอย่างมีเหตุผล โดยพิจารณาจากเหตุปัจจัยที่เกี่ยวข้องตลอดจนคานึ งถึงผลที่
คาดว่าจะเกิดขึ้นจากการกระทานั้น ๆ อย่างรอบคอบ
• การมีภมิคุมกันที่ดีในตัว หมายถึง การเตรี ยมตัวให้พร้อมรับผลกระทบ และการ
ู ้
เปลี่ยนแปลงด้านต่าง ๆ ที่จะเกิดขึ้นโดยคานึ งถึงความเป็ นไปได้ของสถานการณ์
ต่าง ๆ ที่คาดว่าจะเกิดขึ้นในอนาคตทั้งใกล้และไกล

4. เงื่อนไข การตัดสิ นใจและการดาเนินกิจกรรมต่าง ๆ
ต้ องอาศัยทังความรู้ และคุณธรรมเป็ นพื ้นฐาน กล่าวคือ
้
• เงื่อนไขความรู้ ประกอบด้ วย ความรอบรู้เกี่ยวกับวิชาการต่าง ที่เกี่ยวข้ องอย่าง
รอบด้ าน ความรอบคอบที่จะนาความรู้เหล่านันมาพิจารณาให้ เชื่อมโยงกัน เพื่อ
้
ประกอบการวางแผนและความระมัดระวังในขันปฏิบติ ้ ั
• เงื่อนไขความธรรม ที่จะต้ องเสริมสร้ างประกอบด้ วย มีความตระหนักในคุณธรรม
มีความชื่อสัตย์สจริต และมีความอดทน มีความพากเพียร ใช้ สติปัญญาในการ
ุ
ดาเนินชีวิต

5. ทางสายกลาง
พอประมาณ
มีภมิค้ มกัน
ู ุ
มีเหตุผล
ในตัวที่ดี
คุณธรรม
ความรู้
ซื่อสัตย์สจริ ต ขยันอดทน สติปัญญา
ุ
รอบรู้ รอบคอบ ระมัดระวัง
แบ่งปั น

6. การทาเกษตรทฤษฎีใหม่
• โดยการแบ่งพื ้นที่การเกษตรออกเป็ น 4 ส่วน คือ ส่วนที่หนึงขุดสระกักเก็บน ้า
่
จานวน 30% ของพื ้นที่ ส่วนที่สอง ปลูกข้ าว จานวน 30% ของพื ้นที่ ส่วนที่สาม
ปลูกไม้ ผลไม้ ยืนต้ น จานวน30% และส่วนที่สี่ เป็ น พื ้นที่ที่ใช้ สร้ างสิงปลูกสร้ าง
่
เช่น ที่อยูอาศัย โรงเรือนเลี ้ยงสัตว์ ฉาง จานวน 10% ของพื ้นที่ จานวนสัดส่วน
่
ของพื ้นที่นี ้ทังหมดสามารถปรับเพิ่มหรื อลด ขึ ้นอยูกบความเหมาะสมของสภาพ
้ ่ ั
พื ้นที่

7. ส่ วนที่ 1 ขุดสระเก็บกักนา ้
พื ้นที่ประมาณ 30% ให้ ขดสระเก็บกักน ้า เพื่อให้ มีน ้าใช้ สม่าเสมอตลอดปี โดยเก็บ
ุ
กักน ้าฝนในฤดูฝน และใช้ เสริมการปลูกพืชในฤดูแล้ ง หรื อระยะฝนทิ ้งช่วง
ตลอดจนการเลี ้ยงสัตว์ และพืชน ้าต่างๆ เช่น ผักบุ้ง ผักกระเฉด โสน ฯลฯ

8. ส่ วยที่ 2 ปลูกข้ าว
พื ้นที่ประมาณ 30 % ให้ ปลูกข้ าวในฤดูฝน เพื่อใช้ เป็ นอาหารประจาวันสาหรับ
ครัวเรื อนให้ เพียงพอตลอดปี โดยไม่ต้องซื ้อหาในราคาแพง เป็ นการลดค่าใช้ จ่าย
และสามารพึงตนเองได้
่

9. ส่ วนที่ 3 ปลูกผลไม้ ไม้ ยืนต้ น พืชไร่ พืชผัก
พื ้นที่ประมาณ 30 % ให้ ปลูกไม้ ผล ไม้ ยืนต้ น พืชไร่ พืชผัก พืชสมุนไพร ฯลฯ อย่าง
ผสมผสานกัน และหลากหลายในพื ้นที่เดียวกัน เพื่อใช้ เป็ นอาหารประจาวัน หาก
เหลือจากการบริ โภคก็นาไปขายได้

10. ส่ วนที่ 4 เป็ นที่อยู่อาศัย และอื่นๆ
พื ้นที่ประมาณ 10 % ใช้ เป็ นที่อยู่อาศัย เลี ้ยงสัตว์ ถนนหนทาง คันดิน โรงเรื อนและ
สิ่งก่อสร้ างอื่นๆ รวมทังคอกเลี ้ยงสัตว์ เรื อนเพาะชาฉางเก็บผลิตผลการเกษตร
้
ฯลฯ

11. แนวทางปฏิบติ/ผลที่คาดว่าจะได้รับ
ั
จากการนาปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาประยุกต์ใช้ คือ การพัฒนาที่สมดุลและยังยืน ่
พร้ อมรับต่อการเปลี่ยนแปลงในทุกด้ าน ทังด้ านเศรษฐกิจ สังคมสิ่งแวดล้ อม ความรู้และ
้
เทคโนโลยี