Wat is leiderschap? En wat voor soort leiderschap is (in)effectief en waarom? Wat kunnen medewerkers doen om zichzelf te motiveren bij gebrek aan (effectief) leiderschap?
3. o Ga naar www.kahoot.it
o Vul de “game pin” in
o Kies een nickname (let op, deze is zichtbaar op het
scherm!)
o Lees de vragen op het scherm, antwoord op je telefoon
Waar gaan we het over hebben?
4. o Wat is (in)effectief leiderschapsgedrag?
o Waarom is dit (in)effectief?
o Aangeboren/aangeleerd?
o Leiderschap in de 21e eeuw
Waar gaan we het over hebben?
5. Wat is leiderschap?
o Leiderschap is een proces waarbij een individu een
groep mensen beinvloedt om een gezamenlijk doel te
bereiken (Northouse, 2012)
6. Wat is effectief leiderschapsgedrag?
“There are almost as many definitions of leadership as
there are people who try to define it”
Stogdill, 2011
7. Wat is effectief leiderschapsgedrag?
o Taakgericht gedrag
o Persoonsgericht gedrag
transactioneel leiderschap
transformationeel leiderschap
8. Transactioneel leiderschap
o Taakgericht gedrag
o Prestatie afhankelijke beloning
o Actieve controle
o Passieve controle
o Mijn leider vestigt de aandacht op onregelmatigheden,
fouten, uitzonderingen en afwijkingen van de norm
Burns, 1978; Bass, 1985
9. Transformationeel leiderschap
o Persoonsgericht gedrag
o Voorbeeldgedrag, optimisme, visie
o Vertrouwen, betekenisvol werk
o Intellectuele uitdaging
o Aandacht voor individuele behoeften
o Mijn leider helpt me om mijn sterke kanten te ontwikkelen
Burns, 1978; Bass, 1985
12. Bevlogenheid
HOGE ACTIVATIE
Enthousiast
Energiek
Hebben het gevoel dat de tijd vliegt
Gaan op in het werk
Geirriteerd
Maken veel uren
Gespannen
Drang om te werken
Ontspannen
Kalm
Willen niets veranderen
Werken door ook al is het niet leuk meer
Uitgeput
Cynisch
Distancieren zich van hun werk
Gevoel dat ze niets bijdragen
Verdrietig
Zijn trots op het werk dat ze doenBevlogen
Russell & Carroll (1999)LAGE ACTIVATIE
Tevreden
Werkverslaafd
Burnout
PLEZIERIGONPLEZIERIG
13.
14. Bevlogenheid
Bevlogen medewerkers
o Presteren beter
o Zijn minder vaak afwezig
o Zijn innovatiever
o Hebben een betere gezondheid
o “besmetten” hun omgeving
(Demerouti et al., 2001)
17. Leiderschap en bevlogenheid
Onderzoek mariniers in opleiding
o Transformationeel leiderschap, beloning, en actieve
controle
Breevaart et al., 2014
Dag 1 Dag 2 Dag 3... Dag 34
25. 1. Evolutionair perspectief
o Groep koos de leider, kennen elkaar, leider
verantwoordelijkheid afleggen
o Natuurlijk gezag versus macht
o Willen versus moeten volgen
27. 2. Zelfbeschikkingstheorie
3 basisbehoeften
o Behoefte aan competentie
o Behoefte aan autonomie
o Behoefte aan verwantschap
(Deci & Ryan, 2001)
Extrinsieke motivatie
Vervulling van deze behoeften
Intrinsieke motivatie
Transformationeel
leiderschap
29. Aangeboren - aangeleerd
“People vary hugely in their “natural ability”, which is
inherited biologically. Those at the very top of the range
become leaders and great achievers of their generation”
Francis Galton (1869)
30. Aangeboren - Persoonlijkheid
Judge, Bono, Ilies, & Gerhardt, 2002
Leidinggevende functie
Effectieve leider
Extravert
Conscientieus
Staat open voor ervaringen
Neurotisch
31. Aangeboren - Persoonlijkheid
Bono & Judge, 2004
Transformationeel
leiderschap
Extravert
Vriendelijk
Staat open voor ervaringen
Maar.. Persoonlijkheid is geen sterkte voorspeller!
34. Ineffectief leiderschapsgedrag?
o 5-10% van alle werknemers is weleens gepest op het werk
o In 80% van deze gevallen is de leider de pester
o 40% van alle werknemers is weleens gepest door zijn/haar
leidinggevende
o 74% van alle hebben te maken gehad met intolerant gedrag van
de leider
(Einarsen, Hoel, Zapf, & Cooper, 2003; UNISON, 1997; Lombardo & McCall,1984; Zapf, Einarsen, Hoel, & Vartia, 2003)
36. Abusive leiderschap
o Meest voorkomende manifestatie van ineffectief leiderschap
o Vijandige, niet fysieke gedragingen
o Woede uitbarstingen, publieke vernedering, iemand de
schuld geven van iets wat hij/zij niet heeft gedaan
o Mijn leider maakt mij belachelijk
Tepper, 2000
37. Abusive leiderschap
Effecten op volgers
o Agressief gedrag naar collega’s
o Gezondheidsproblemen (insomnia, drankproblemen)
o Minder levenstevredenheid
o Meer conflicten thuis
Tepper, 2000
39. 1. Evolutionair perspectief
o Leiderschap vanuit machtspositie
o Geen natuurlijk gezag
o Mensen willen niet volgen, maar moeten wel
o Angst
40. 2. Zelfbeschikkingstheorie
3 basisbehoeften
o Behoefte aan competentie
o Behoefte aan autonomie
o Behoefte aan verwantschap
(Deci & Ryan, 2001)
Extrinsieke motivatie
Vervulling van deze behoeften
Intrinsieke motivatie
Abusive
leiderschap
46. Veranderingen in de werkomgeving
o Werken in teams
o Autonomie
o Fysieke afstand (nieuwe werken)
Wat vraagt dit van leiders en volgers?
Leiderschap in de 21e eeuw
51. Korte samenvatting!
Leidinggevenden..
.. hebben een grote invloed op hoe volgers zich voelen en
gedragen
.. zijn effectief wanneer ze het beste voor hebben met de organisatie en
hun volgers
.. worden eerder gemaakt dan geboren
.. zijn nodig!