เอกสาร East & South East Asia Monitor ครั้งที่ ุ9 ประจำเดือน กันยายน 2558
•
0 j'aime•293 vues
โดย ผศ.ดร.วรารัก เฉลิมพันธุศักดิ์ อาจารย์ประจำสาขาวิชารัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช ภายใต้การสนับสนุนของโครงการคลังปัญญาเพื่ออภิวัตน์ประเทศไทยในยุคบูรพาภิวัตน์ วิทยาลัยรัฐกิจ มหาวิทยาลัยรังสิต สนใจติดตามคลิปวีดีได้ที่ : สนใจรายละเอียดโครงการฯเพิ่มเติมได้ที่ Wepsite : http://www.rsu-brain.com Facebook Fanpage : https://www.facebook.com/thinktankrsu?ref=hl
Recommandé
Recommandé
Contenu connexe
En vedette
En vedette (15)
Plus de Klangpanya
Plus de Klangpanya (20)
เอกสาร East & South East Asia Monitor ครั้งที่ ุ9 ประจำเดือน กันยายน 2558
- 1. สถาบันคลังปัญญาด้านยุทธศาสตร์ฯ วิทยาลัยรัฐกิจ มหาวิทยาลัยรังสิต ฉบับที่ 9 : เดือน กันยายน พ.ศ. 2558 ดร. วรารัก เฉลิมพันธุศักดิ์ อาจารย์ประจาสาขาวิชารัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช ผู้ติดตามสรุปความเคลื่อนไหวและแสดงความเห็น
- 2. 1 EAST ASIA MONITOR สาธารณรัฐประชาชนจีน แม้จะยังมีควันหลงถึงความกังวลต่อสถานของตลาดหุ้นที่เซี่ยงไฮ้ และการปรับลดค่าเงินหยวน อยู่บ้าง จนธนาคารกลางจีนต้องประกาศในที่ประชุม G20 ที่ตุรกีว่า ทิศทางค่าเงินและตลาดหลักทรัพย์ มีเสถียรภาพดีแล้ว ไม่จาเป็นที่ต้องปรับลดค่าเงินอีก สื่อตะวันตก (The Guardian จากอังกฤษ) เองก็เริ่ม ส่งเสียงเตือนให้มองภาพกว้างว่า เหตุเกิดที่เซี่ยงไฮ้อาจจะไม่สามารถใช้เป็นตัวแทนขนาดเศรษฐกิจ ทั้งหมดของจีน ที่แม้อาจจะยังต้องจับตาในเรื่องของหนี้ระยะสั้นของกลุ่มอุตสาหกรรมหนัก อสังหาริมทรัพย์ และภาคการเงิน แต่เศรษฐกิจจีนมีแนวโน้มใส่ใจมากขึ้นต่อนวัตกรรม อาทิ การขยายตัว ของ Alibaba ยอดขายที่แซงหน้า Apple ในจีนของ Xiaomi ที่สาคัญท่าทีการปรับมือต่อปัญหาของฝ่าย จีนไม่ส่ออาการตื่นตระหนก1 ภาพปรากฏของปัญหา(หรืออาจจะเป็นเพียงความยุ่งยากในช่วงหนึ่งของ) ทางการเงิน จึงมีท่าทีสุขุมในการรับมือและจัดการ(ด้วยความห่วงใยที่เพิ่มมากขึ้น)จากทางฝ่ายจีน ปรากฏให้เห็น ภาพความเชื่อมั่นในการรับมือกับปัญหาที่จีนแสดงออกต่อสังคมภายนอก เป็นส่วนสาคัญของ การเสริมทัพการสร้างความเชื่อมั่นภายในด้วยการเน้นย้าการขจัดปัญหาคอร์รัปชั่น ปัญหาที่ หวาง เจีย รุย (Wang Jiarui) หัวหน้าส่วนงานด้านการต่างประเทศของพรรคฯยอมรับกับที่ประชุมร่วมกับ นักวิชาการและนักการทูตจากตะวันตกว่า อยู่ร่วมกับพรรคฯมาตั้งแต่ ค.ศ. 1949 แต่ความเอาจริงเอาจัง จากคณะกรรมการกลางเพื่อการตรวจสอบวินัย (Central Commission for Discipline Inspection) อาจ ช่วยให้พรรคฯหลีกเลี่ยงชะตากรรมแบบที่ KMT เคยเผชิญมาแล้วเมื่อวิกฤตศรัทธาแผ่ลามจากปัญหา ดังกล่าว2 การดาเนินการควบคุมตัวผู้เกี่ยวข้องเกือบ 20 คนกับเหตุระเบิดต่อเนื่องหลายครั้งจากพื้นที่ โรงงานเก็บสารเคมีที่บริเวณท่าเรือเมืองเทียนจิน ซึ่งเป็นเหตุให้มีผู้เสียชีวิต 173 ราย และแหล่งน้าใน บริเวณพื้นที่เกิดเหตุปนเปื้อนสารไซยาไนด์เกินมาตรฐานถึง 20 เท่า หยาง ตงเหลียง (Yang 1 ‘The Guardian view on China’s meltdown: the end of a flawed globalisation’ (1/9/2015) The Guardian Retrieved from http://www.theguardian.com/commentisfree/2015/sep/01/guardian-view-on-china- meltdown-the-end-of-a-flawed-globalisation (7/9/2015), Fergus Ryan (6/9/2015) ‘China’s central bank governor says yuan has stabilised against the dollar’ The Guardian Retrieved from http://www.theguardian.com/business/2015/sep/06/chinas-central-bank-governor-syas-yuan-has-stabilised- against-the-dollar (7/9/2015), Martin Jacques (14/9/2015) ‘It’s not the Chinese economy that’s on life support’ The Guardian Retrieved from http://www.theguardian.com/commentisfree/2015/sep/14/chinese-economy- western-markets-china (15/9/2015) 2 Ben Blanchard (8/9/2015) ‘China party fears most a crisis over corruption, official says’ Reuters Retrieved from http://www.reuters.com/article/2015/09/08/us-china-corruption-idUSKCN0R801M20150908 (8/9/2015)
- 3. 2 Dongliang) หัวหน้าผู้ความปลอดภัยด้านอุตสาหกรรมของรัฐบาล อดีตรองผู้ว่าการเทียนจินก็เป็นหนึ่งใน กลุ่มคนดังกล่าว3 การสร้างความเชื่อมั่นข้างต้นจาเป็นยิ่งต่อก้าวย่างที่เพิ่มขึ้นในการแสดงบทบาทระหว่างประเทศ ของจีนที่ดูสืบเนื่องกับการเรียกร้องให้ปรับการเขียนกฎเกณฑ์ระหว่างประเทศ ช่วงต้นเดือน สี จิ้นผิง ได้ ตรวจพลสวนสนามในฐานะผู้นาสูงสุดเป็นครั้งแรกในโอกาสฉลอง 70 ปีการสิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่ 2 โดยมีกองทหารกว่า 1,000 นายจากต่างประเทศและผู้นาจาก 17 ประเทศ (รวมถึงผู้นาเกาหลีใต้ และ รัสเซีย) เข้าร่วมเป็นเกียรติ ในพิธีการที่ปักกิ่งอวดแสดงแสนยานุภาพทางการทหารที่มีขีดความสามารถ ด้านเทคโนโลยีทันสมัย(จนถึงขั้นลาหน้าอยู่บ้าง) ในช่วงเวลาที่สื่อตะวันตกเริ่มรายงานถึงการปรากฏตัว ของเรือรบจีน 5 ลา ในเขตพื้นที่ทะเลแบริ่ง (Bering Sea) ไม่ห่างจากชายฝั่งอลาสกามากนัก ขณะที่สื่อสังคมออนไลน์ในจีนร่วมเฉลิมฉลองด้วยความคิดเห็นที่หลากหลาย ทั้งกระแสชาตินิยม ที่ชื่นชนความสาเร็จของชาติตน บ้างก็ตั้งคาถามต่อความสิ้นเปลืองงบประมาณ และบ้างก็แปลงสารจาก ภาพกางร่มบังแดดของสตรีหมายเลข 1 ว่าสนับสนุนการเรียกร้องความเปลี่ยนแปลงในฮ่องกงที่กาลังจะ ครบรอบ 1 ปี ในช่วงปลายเดือน ที่สร้างและกระตุ้นสานึกให้ชาวฮ่องกงยังคงแสวงหาแนวทางในการ ธารงไว้ซึ่งหลักการปกครองที่มีอิสระมากขึ้นจากปักกิ่ง กระแสในประการหลังนี่เองที่ทาให้ Great Fire Wall ได้เข้ามาทางานอย่างหนักในช่วงดังกล่าว ข้อสังเกตที่ยากจะมองข้ามก็คือ การสวนสนามครั้งนี้ส่ง สัญญาณที่ค่อนข้างหลากหลาย เพราะแม้จะแสดงศักยภาพทางการทหาร แต่ผู้นาจีนก็ประกาศลด จานวนทหารประจาการลง 300,000 นายโดยยังไม่ได้ระบุกรอบดาเนินการที่ชัดเจน4 และท่ามกลางกลุ่ม ผู้นาที่แต่งกายแบบตะวันตก สี จิ้นผิงกลับเลือกปรากฏกายในรูปแบบคล้ายก่อนจีนเปิดประเทศ แต่มิใช่ cutting แบบเดียวกัน ราวกับจะบ่งบอกว่า จีนกาลังพยายามแสวงหาแนวทางผสมผสานความเป็น ตะวันตกกับรูปแบบเฉพาะตัวของจีน(ที่อาจจะใช่หรือไม่ใช่กลิ่นอายแบบยุคเหมา ที่อาจใช้ได้ผลยิ่งกับ การกากับวินัยพรรคฯ) การปรากฏตัวของสี จิ้นผิง ในรูปลักษณ์ดังกล่าวพบเห็นได้บ้างเช่นกันในการเดินทางเยือน สหรัฐอเมริกาที่เริ่มต้นจากเมืองซีแอตเติ้ล ที่อาจเรียกได้ว่า ประตูสู่เอเชียของอเมริกา ในกลุ่มชนจานวน ไม่น้อยที่ชูป้ายและโบกธงต้อนรับผู้นาจีนและภรรยา มีกลุ่มประท้วงนโยบายของจีนทั้งจากกลุ่มฟาหลุน กง กลุ่มสิทธิมนุษยชนที่เรียกร้องเพื่อกรณีธิเบต อุยเกอร์ และนักโทษที่มีการกล่าวอ้างว่าถูกขโมยขาย 3 ‘Tianjin explosion: China sets final death toll at 173, ending search for survivors’ (12/9/2015) The Guardian Retrieved from http://www.theguardian.com/world/2015/sep/12/tianjin-explosion-china-sets-final-death-toll- at-173-ending-search-for-survivors (15/9/2015) 4 ‘China announces massive troop cuts at WWII anniversary’ (3/9/2015) Aljazeera Retrieved from http://www.aljazeera.com/news/2015/09/china-troop-cuts-wwii-anniversary-150903061223647.html (7/9/2015), ‘China parade marks Japan’ WWII defeat’ (3/9/2015) Aljazeera Retrieved from http://www.aljazeera.com/news/2015/09/china-parade-marks-wwii-victory-japan-150903020950494.html (7/9/2015), Fergus Ryan (3/9/2015) ‘Chinese social media reacts to military parade with patriotism and mockery’ The Guardian Retrieved from http://www.theguardian.com/world/2015/sep/03/chinese-social- media-reacts-parade-patriotism-and-mockery (3/9/2015), Tom Philipps (27/9/2015) ‘One year on, Hong Kong democracy activists ask what protest achieved’ The Guardian Retrieved from http://www.theguardian.com/world/2015/sep/27/hong-kong-democracy-activists-ask-what-protest-achieved- umbrella (29/9/2015)
- 4. 3 ชิ้นส่วนอวัยวะรวมอยู่ด้วย ท่ามกลางการตั้งคาถามถึงท่าทีที่ยังไม่ชัดเจนระหว่างปักกิ่งกับวอชิงตันถึง ความมั่นคงด้านไซเบอร์ แม้จะยืนยันร่วมกันสนับสนุนการไม่ใช่สายลับธุรกิจเจาะเครือข่ายข้อมูลเพื่อ ประโยชน์ทางธุรกิจ ในงานเลี้ยงต้อนรับซึ่งมีลิ้นจี่เชอร์เบท (ผลไม้ที่รับรู้กันว่ามีต้นกาเนิดมาจากจีน) รวมอยู่ด้วย ผู้นาจีนไม่เพียงอาศัยการกล่าวอ้างถึงแง่มุมด้านวัฒนธรรม (อาทิ Sleepless in Seattle, Thoreau, Hemingway) สร้างเสน่ห์เสริมการให้ความมั่นใจถึงการเติบโตอย่างเหมาะสมของเศรษฐกิจจีน แก่ผู้นาธุรกิจยักษ์ใหญ่ของอเมริกา อาทิ Apple, Microsoft และ Boeing ผู้นาจีนยังได้มอบของขวัญเป็น สัญญาการสั่งซื้อเครื่องบินเครื่องบิน 737 ถึง 300 ลา (50 ลาเป็นแบบตัวเครื่องกว้าง) มูลค่าราว 38 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ5 ผู้นาจีนจบการเดินทางด้วยการเข้าร่วมประชุมสหประชาชาติ (UN) พร้อมประกาศให้เงิน 1 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ (ระยะ 10 ปี) สนับสนุนกิจการด้านสันติภาพและการพัฒนาของ UN และยัง สนับสนุนกาลังทหารอีก 8,000 นายเพื่อการรักษาสันติภาพ และยังใช้โอกาสนี้ประการให้การสนับสนุน ด้านการทหารแก่สหภาพแอฟริก 100 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ในการประชุมครั้งนี้เช่นกันที่ผู้นาจีนได้ร่วมมือ กับผู้นาอเมริกันสร้างความอุ่นใจในการแก้ปัญหาสิ่งแวดล้อม ด้วยการประกาศวิสัยทัศน์ร่วมกันว่าอาจ ผลักดันให้ผู้ปล่อยก๊าซเรือกระจกรายใหญ่ (อาทิ โรงไฟฟ้า อุตสาหกรรมเหล็กและซีเมนต์) ต้องจ่ายเงิน ซื้อเครดิตใน ค.ศ. 2017 เพื่อให้การลด CO2 เป็นไปตามเป้าหมาย โดยจีนจะสนับสนุนเงิน 3.1 พันล้าน ดอลลาร์สหรัฐเพื่อการนี้6 ประเทศญี่ปุ่น ช่วงเดือนนี้ความน่าสนใจของญี่ปุ่นเกาะเกี่ยวอยู่กับการปฏิรูปเศรษฐกิจและการผ่านกฎหมาย ความมั่นคง ที่เป็นประเด็นหลักตั้งแต่การรับตาแหน่งของชินโซ อาเบะ เมื่อปลายค.ศ. 2012 เพราะแม้ รัฐบาลจะเร่งการใช้จ่ายเงินหลากรูปแบบ กระตุ้นธนาคารให้ผ่อนปรนการกู้ยืม รักษาค่าเงินเยนที่อ่อนตัว ต่อดอลลาร์สหรัฐ ปฏิรูปภาคพลังงาน การแพทย์และการเกษตร จนภาคธุรกิจเริ่มกลับมามีกาไร แต่ 5 ‘China’s President Xi Jinping begins first US visit in Seattle’ (22/9/2015) The Guardian Retrieved from http://www.theguardian.com/world/2015/sep/22/china-president-xi-jinping-first-us-visit-seattle (23/9/25015), Fergus Ryan (23/9/2015) ‘Xi Jinping defends China’s stock market interventions on first US visit’ The Guardian Retrieved from http://www.theguardian.com/world/2015/sep/23/xi-jinping-defends-chinas- stock-market-interventions-on-first-us-visit (23/9/2015), ‘Rights activists greet China’s leader on first US visit’ (23/9/2015) Aljazeera Retrieved from http://www.aljazeera.com/news/2015/09/xi-jinping-seattle-china- 150922230118373.html (23/9/2015), Alwyn Scott and Eric M. Johnson (23/9/2015) ‘Boeing wins $38 billion in orders, commitments from China’ Reuters Retrieved from http://www.reuters.com/article/2015/09/23/us- boeing-china-idUSKCN0RM27X20150923 (23/10/2015), ‘US and China reach deal on commercial cyber spying’ (25/9/2015) Aljazeera Retrieved from http://www.aljazeera.com/news/2015/09/china-reach-deal-cyber- spying-150-925165649906.html (29/9/2015) 6 ‘China and US to cap emission in climate change deal’ (25/9/2015) Aljazeera Retrieved from http://www.aljazeera.com/news/2015/09/china-cap-emission-climate-change-deal-150925170203500.html (29/9/2015), Michael Martina and David Brunnstrom (28/9/2015) ‘China’s Xi says to commit 8,000 troops for U.N. peacekeeping force’ Reuters Retrieved from http://www.reuters.com/article/2015/09/29/us-un- assembly-china-idUSKCN0Rs1Z120150929 (29/9/2015), David Stanway (28/9/2015) ‘China-U.S. deal sets bar low ahead of Paris climate talks’ Reuters Retrieved from http://www.reuters.com/article/2015/09/28/us-usa- china-climatechange-idUSKCN0RS0EW20150928 (29/9/2015)
- 5. 4 เศรษฐกิจก็ยังหดตัวจากระดับร้อยละ 1.6 จากช่วงไตรมาสที่ผ่านมา เพราะการส่งออกยังไม่ฟื้น การ บริโภคภายในก็ยังอ่อนแอ TPP (Trans Pacific Partnership) ที่เป็นความหวังของการกระตุ้นเศรษฐกิจ ก็ยังไม่มีบทสรุปที่ชัดเจน7 การผ่านกฎหมายด้านความมั่นคง ซึ่งย่อมหมายถึงการใช้จ่ายงบประมาณ มหาศาลที่จะตามมาจึงยิ่งมีความสาคัญ แม้จะมีการประท้วงต่อเนื่องของกลุ่มคนที่ขยายตัวมากขึ้นใน บริเวณรอบรัฐสภา รวมถึงการที่พรรคฝ่ายค้านพยายามใช้การถ่วงเวลาเพื่อปิดสมัยประชุมก่อนการ พิจารณาถกเถียงอันเผ็ดร้อน (ครอบคลุมเรื่องไม่ส่งกองกาลังป้องกันตนเอง (SDF) เข้าปฏิบัติการกวาด ทุ่มระเบิดในบริเวณช่องแคบฮอร์มุซ) จะเสร็จสิ้น ที่มีภาพของการใช้ความรุนแรงรวมถึงทางกายภาพที่ ไม่เห็นมานานในการประชุมสภาปรากฏให้เห็น แต่ก็ยังไม่อาจยับยั้งการประสานความร่วมมือของ LDP ที่มีเสียงสนับสนุนทั้งจากสภาบนและสภาล่าง ในที่สุดกฎหมายที่จะปรับโฉมหน้าด้านความมั่นคงของ ญี่ปุ่นและการส่ง SDF ออกให้ความช่วยเหลือประเทศพันธมิตร ก็ได้ผ่านสภาออกมาเมื่อวันที่ 19 กันยายน โดยจะเริ่มขยายบทบาทของ SDF ในซูดานใต้ให้สามารถเข้าช่วยเหลือกองทหารอื่นในกากับ ของ UN ได้ตั้งแต่เดือนพฤษภาคมศกหน้า8 ผลของการยืนหยัดผลักดันกฎหมายความมั่นคงที่ปรากฏชัดก็คือ คะแนนนิยมต่อคณะรัฐบาล ของชินโซ อาเบะ เหลือเพียงร้อยละ 38.9 และร้อยละ 79 ของผู้มีสิทธิลงคะแนนเสียงเลือกตั้ง (1,017 คน จากฐานกลุ่มสุ่มตัวอย่าง 1,456 คน) เห็นว่า เวลาในการพิจารณากฎหมายดังกล่าวน้อยเกินไป มีเพียง ร้อยละ 24.3 เท่านั้นที่สุขใจจากการเห็นอาเบะปกครองแบบไร้ฝ่ายค้านมาต่อกร9 ด้วยบรรยากาศเช่นนี้ เองที่ทาให้ความกังวลต่อปัญหาข้อขัดแย้งเหนือเกาะเซนคาคุกลับมาปรากฏ พร้อมกับการตั้งข้อสังเกตที่ น่าสนใจยิ่งว่า ความรุนแรงของปัญหาอาจจะมิได้เริ่มมาจากทางปักกิ่งเท่าใดนัก ไม่ว่าจะเป็นการกล่าวถึง เรื่องนี้ของ คาคุเออิ ทานากะ (Kakuei Tanaka) นายกรัฐมนตรีญี่ปุ่นในโอกาสเชื่อมสัมพันธ์กับ โจว เอิน ไหล (Zhou Enlai) เมื่อช่วงต้นทศวรรษ 1970 หรือการที่ โยชิฮิโกะ โนดะ (Yoshihiko Noda) ตัดสินใจใน 7 Linda Sieg and Kaori Kaneko (7/9/2015) ‘Japan’s Abe unlikely to tackle hard reforms in next term: economists’ Reuters Retrieved from http://www.reuters.com/article/2015/09/07/us-japan-abe- idUSKCN0R70D820150907 (7/9/2015) 8 ‘Security bills won’t allow for Hormuz minesweeping, Abe says’ (15/9/2015) The Japan Times Retrieved from http://www.japantimes.co.jp/news/2015/09/15/national/politics-diplomacy/security-bills-wont-allow- hormuz-mine-sweeping-abe-says/#.Vfe3_hHtlHw (15/9/2015), Linda Sieg (16/9/2015) ‘Japan protesters rally as contentious security bills near passage’ Reuters Retrieved from http://www.reuters.com/article/2015/09/16/us-japan-security-idUSKCN0RG0DZ20150916 (16/9/2015), ‘Japan passes law allowing troops to fight abroad’ (19/9/2015) Aljazeera Retrieved from http://www.aljazeera.com/news/2015/09/japan-passes-law-allowing-troops-fight-1509181259444222.html (23/9/2015), ‘SDF role in South Sudan to expand in May under new security laws’ (22/9/2015) The Japan Times Retrieved from http://www.japantimes.co.jp/news/2015/09/22/national/politics-diplomacy/sdf-role-south- sudan-expand-may-new-security-law/#.Vgl1NN_tlHw (23/9/2015) 9 ‘Cabinet’s approval rating sinks to 38.9% over unpopular security laws’ (21/9/2015) The Japan Times Retrieved from http://www.japantimes.co.jp/news/2015/09/21/national/politics-diplomacy/cabinets- approval-rating-sinks-38-9-unpopular-security-law/#.Vgl1BN_tlHw (23/9/2015)
- 6. 5 นามรัฐบาลญี่ปุ่นซื้อบางส่วนของแนวหมู่เกาะเซนคาคุจากเจ้าของเดิมซึ่งเป็นเอกชนเมื่อเดือนกันยายน ค.ศ. 201210 ลักษณะสังคมค่อนข้างปิดที่มีกระแสชาตินิยมเป็นเนื้อนาบุญไกถูกตั้งคาถามเช่นกันต่อกรณีการ ตอบรับการขอลี้ภัยเพียง 11 รายจากใบสมัครกว่า 5,000 รายท่ามกลางวิกฤตระดับโลกของปัญหาผู้ อพยพ ที่ญี่ปุ่นก็ยังดูจะใช้แนวทางแบบเดิมในการรับมือกับข้อกังขาของสังคมโลกนั่นคือ เน้นการบริจาค เงินช่วยเหลือโดยประกาศให้ 810 ล้านดอลลาร์สหรัฐต่อกรณีปัญหาผู้ลี้ภัยจากซีเรียและอิรักโดยภาพรวม และเพิ่มพิเศษเฉพาะพื้นที่อีก 2 แห่งคือ 2 ล้านดอลลาร์สหรัฐช่วยผู้ลี้ภัยชาวซีเรียในเลบานอน และอีก 2 ล้านดอลลาร์สหรัฐช่วยประเทศในบอลข่านตะวันตก (อาทิ เซอร์เบีย กับมาซีโดเนีย) รับมือกับปัญหา ดังกล่าว11 คาบสมุทรเกาหลี แม้จะมีความเคลื่อนไหวไม่มากนักแต่ผู้นาเกาหลีเหนือก็สามารถดึงดูดสายตาสังคมระหว่าง ประเทศได้อีกครั้งในช่วงกลางเดือนเมื่อประกาศว่า เปียงยางประสบความสาเร็จในการพัฒนาดาวเทียม สารวจโลกที่จะช่วยในการวิเคราะห์คาดการณ์สภาพอากาศ และเตรียมจะทดสอบการปล่อยดาวเทียมใน วันที่ 10 ตุลาคม เพื่อฉลองครบรอบ 70 ปี ของการก่อตั้งพรรคแรงงานที่เป็นผู้บริหารหนึ่งเดียวของ ประเทศ ซึ่งได้สร้างความกังวลให้ทั้งโซล โตเกียว และวอชิงตัน ซึ่งวิเคราะห์ไปในทิศทางเดียวกันว่า นั้น คือข้ออ้างในการทดสอบการยิงขีปนาวุธพิสัยไกล ซึ่งอาจติดหัวรบนิวเคลียร์ การทดสอบเช่นนี้เคยสร้าง ความหวั่นใจให้ทั้งสามมาแล้วเมื่อช่วงปลายค.ศ. 2012 สถาบันเพื่อวิทยาศาสตร์และความมั่นคงระหว่างประเทศ (Institute for Science and International Security) จากวอชิงตันแสดงความกังวลว่า เปียงยางอาจกลับมาเดินเครื่องโรงงาน นิวเคลียร์ที่ยองเบียน (Yongbyon) ที่อาจผลิตพลูโตเนียม เพราะสามารถตรวจสอบการแผ่คลื่นความร้อน จากบริเวณดังกล่าว แต่ก็เป็นไปได้เช่นกันว่า อาจเป็นการเดินเครื่องทาความร้อนเพื่อข่มขู่ เพราะการจะ ประสบความสาเร็จต้องอาศัยเทคโนโลยีในระดับเดียวกับการยิงขีปนาวุธข้ามทวีป (ICBMs) อย่างไรก็ ตาม สิ่งที่แน่นอนในระยะใกล้ก็คือ การเจรจาหกฝ่ายคงยากจะหวนคืน12 10 ‘Discord over Senkaku Islands seen as a historically intractable problem for China and Tokyo’ (7/9/2015) The Japan Times Retrieved from http://www.japantimes.co.jp/news/2015/09/07/national/history/discord-over- senkaku-islands-seen-as-historically-intractable-problem-for-china-tokyo (7/9/2015) 11 ‘Japan to offer $810 million to support refugees fleeing Syria, Iraq - NHK’ (28/9/2015) Reuters Retrieved from http://www.reuters.com/article/2015/09/28/us-europe-migrants-japan-idUSKCN0RS03Y20150928 (29/9/2015) 12 ‘North Korea plans new rocket launch; Tokyo urges it to refrain from provocation’ The Japan Times Retrieved from http://www.japantimes.co.jp/news/2015/09/15/asia-pacific/mark-anniversary-pyongyang- plans-launch-long-range-rockets-put-sattlelite-space/#.Vfe32RHt (15/9/2015), Julian Borger (15/9/2015) ‘North Korea’s renewed nuclear threat keeps experts guessing’ The Guardian Retrieved from http://www.theguardian.com/world/2015/sep/15/north-koreas-renewed-nuclear-threat-keeps-experts- guessing (16/9/2015)
- 7. 6 SOUTH EAST ASIA MONITOR ประเทศสิงคโปร์ ความเคลื่อนไหวที่น่าสนใจกระจุกตัวอยู่ในราวช่วงกลางเดือนซึ่งผลกระทบจากปัญหาหมอกควัน ที่ลอยข้ามมาจากอินโดนีเซียยังไม่จางหาย จนรัฐบาลสิงคโปร์ไม่แน่ใจว่า ควรละทิ้งรายได้จากการจัด งานแข่งรถ F-1 World Grand Prix ดีหรือไม่ แม้กระนั้นก็ตาม กิจกรรมที่ดูจะไม่ได้รับผลกระทบมากนัก ก็คือ การเลือกตั้งทั่วไปซึ่ง ลี เซียนหลุง (Lee Hsien Loong) จากพรรคกิจประชา (People’s Action Party: PAP) ที่เป็นฝ่ายบริหารมาตั้งแต่ก่อตั้งประเทศ ยังคงได้รับชัยชนะในโอกาสครบรอบกึ่งศตวรรษ การก่อตั้งประเทศ ที่ดูจะมีสิ่งที่ต้องคานึงถึงต่อไปในระยะยาวอยู่ไม่น้อย แม้ว่าผลการเลือกตั้งจะดีกว่า เมื่อครั้งค.ศ. 2011 เพราะการสารวจประชากรในค.ศ. 2013 ให้ข้อมูลว่า ในอนาคตค.ศ. 2030 คนที่อาศัย ในเกาะสิงคโปร์ที่เป็นชาวสิงคโปร์จริงๆอาจเหลือเพียงแค่ร้อยละ 55 (ประชากร 6.5 ล้านคน) เพราะเริ่ม ปรากฏข้อมูลว่า ผู้ที่เข้าอยู่อาศัยในอาคารชุดที่รัฐบาลจัดสร้างมีสัดส่วนของชาวต่างถิ่นเพิ่มมากขึ้น กอปรกับกระแส “Singapore First” และ “Restore Our Nation” ที่เริ่มปรากฏให้เห็นจากนโยบายพรรค การเมืองที่เพิ่งก่อตั้งขึ้นไม่นาน การสารวจครั้งนั้นยังได้ให้ข้อมูลมิติเชิงสังคมถึงพลังทางสังคมที่ผลักดันขับเคลื่อนสังคม (เหตุผล ความเห็นอกเห็นใจ การไม่เคารพกัน ชนชั้น ความกังวลในเรื่องชาติพันธุ์ และความกลัวในเรื่อง เศรษฐกิจ) ที่อาจก่อความยุ่งยากในการบริหารประเทศในอนาคต แต่ชาวสิงคโปร์เองก็ดูจะยังไม่อาจให้ คาตอบตนเองได้อย่างชัดเจนว่า แม้จะต้องการความเปลี่ยนแปลง แต่ในระดับใด13 สิ่งที่แน่ใจได้ในระดับ หนึ่งก็คือ การยอมรับความแตกต่างหลากหลายทางเพศและเพศสภาพอาจยังไม่ใช่สิ่งที่จะเกิดขึ้นได้ใน เร็ววัน เพราะสิงคโปร์ยังไม่มีแนวคิดที่จะปรับเปลี่ยนกฎหมายว่า “การกระทาที่ไม่เหมาะสม” ระหว่าง บุรุษเพศเป็นอาชญากรรม ซึ่งเป็นข้อกาหนดเดี่ยวกับกฎหมายอังกฤษที่เคยมอบโทษจาคุก 2 ปีให้แก่ ออสการ์ ไวล์ด (Oscar Wilde) นักเขียนบทละครชื่อดัง เมื่อค.ศ. 1897 แม้กระนั้นก็ตาม สัญญาณของ การผ่อนคลายก็เริ่มปรากฏให้เห็นเมื่อ ละครเวทีผลงานของไวล์ดชื่อ “The Importance of Being Earnest” ซึ่งอานวยการโดยบริษัท W!ld Rice ซึ่งใช้นักแสดงชายล้วนด้วยเครื่องแต่งกายบุรุษ ได้รับ เสียงตอบรับค่อนข้างดีจากสาธารณชน แม้จะไม่ใช่จากรัฐบาลในการเปิดแสดงเมื่อช่วงกลางเดือน14 13 Tom Benner (10/9/2015) ‘Singapore voters ask: How much change do we want?’ Aljazeera Retrieved from http://www.aljazeera.com/indepth/features/2015/09/singapore-voters-change-1509100703314535.html (15/9/2015), ‘Singapore election: Governing party secures decisive win’ (12/9/2015) BBC Retrieved from http://www.bbc.com/news/world-asia-34205869 (24/10/2015), ‘Forest fires put Singapore Grand Prix under a cloud’ (14/9/2015) Aljazeera Retrieved from http://www.aljazeera.com/news/2015/09/indonesian-forest- fires-put-singapore-gp-cloud-150914124731567.html (15/9/2015) 14 Madeleine Thien (13/9/2015) ‘Obedience and uncertainty in Singapore’ Aljazeera Retrieved from http://www.aljazeera.com/indepth/opinion/2015/09/obedience-uncertainty-singapore- 150913074912579.html (15/9/2015), Monica Tan (16/9/2015) ‘Why Singapore censors took issue with an all- male cast Oscar Wilde play’ The Guardian Retrieved from http://www.theguardian.com/culture/2015/sep/16/why-singapore-censors-objected-to-an-oscar-wilde-play- with-an-all-male-cast (16/9/2015)
- 8. 7 ประเทศมาเลเซีย มาเลเซีย เป็นอีกหนึ่งประเทศที่ได้รับผลกระทบอย่างหนักจากปัญหาหมอกควันจาก อินโดนีเซียที่ยังคงไม่สามารถจัดการกับเผาป่าเพื่อเปิดพื้นที่เกษตรโดยเฉพาะเพื่อปลูกปาล์มน้ามันและ ไม้เพื่อผลิตกระดาษ แม้จะพยายามทาฝนเทียมเพื่อบรรเทาปัญหา จนต้องมีการสั่งปิดโรงเรียน และ ยกเลิกสายการบินหลายแห่งเป็นจานวนมาก แต่ปัญหาดังกล่าวก็ยังไม่อาจยับยั้งการรวมตัวเพื่อกิจกรรม ทางการเมืองในราวกลางเดือน ครั้งนี้กลุ่มผู้ชุมนุมซึ่งมีตัวเลขอยู่ระหว่าง 30,000-300,000 คน (การ อ้างอิงตัวเลขของหลายสานักข่าวและผู้จัดการชุมนุมแตกต่างกันอย่างมาก) และเลือกสวมใส่สีแดง เป็น สัญลักษณ์ของการทวงคืนศักดิ์ศรีชาวมาเลย์ (restore Malay dignity) โดยเลือกเอาวันมาเลเซีย (Malaysia Day) ซึ่งเป็นวันหยุดราชการเพื่อราลึกถึงการก่อตั้งมาเลเซียสมัยใหม่เป็นวันนัดหมายเพื่อ “ปิกนิกฉลองวันเกิดประเทศ” (แน่นอนว่า ความหมายที่แท้จริงย่อมยากจะหลีกเลี่ยงการแสดงพลังของ ชาวมุสลิม-มาเลย์ที่เป็นประชากรกว่าร้อยละ 50 ของประเทศ) กลุ่มคนเช่นนี้เองที่เป็นฐานเสียงสาคัญ ให้กับ UMNO ที่กาลังเผชิญกับวิกฤตศรัทธาภายใต้การนาของ นาจิบ ราซัค (Najib Razak) กับกรณี ปัญหา 1MDB ท่ามกลางความกังวลของผู้สังเกตการณ์มากมายรวมถึงโฆษกกระทรวงการต่างประเทศจีนที่ หนังสือพิมพ์ The Star กล่าวอ้างว่า “ต่อต้านการแบ่งแยกเผ่าพันธุ์และความรุนแรงในทุกรูปแบบ” เมื่อ เยือนชุมชนชาวจีนที่ถนนปาตาหลิ่ง (Pataling) จนรัฐบาลมาเลเซียต้องสอบถามไปทางทูตจีนประจา มาเลเซีย และกระทรวงการต่างประเทศปักกิ่งต้องออกมายืนยันว่า จีนและมาเลเซียเป็นมิตรประเทศที่ดี และจีนไม่คิดจะแทรกแซงความเป็นไปภายในของมาเลเซีย15 ข้อสังเกตต่อความเป็นไปทั้งในเอเชียตะวันออกเฉียงเหนือและเอเชียตะวันออกเฉียงใต้สาหรับ เดือนสุดท้ายของไตรมาสที่สามก็คือ มิติด้านสังคม-วัฒนธรรมที่ผสานไปกับความเป็นไปทางเศรษฐกิจ และความมั่นคง เป็นเรื่องที่ต้องจับตามองอย่างใกล้ชิดยิ่งขึ้น เพราะมีทั้งการใช้แง่มุมเหล่านี้เชื่อมสัมพันธ์ (เช่นกรณีจีน) การใช้เรื่องราวแต่หนหลังเป็นพื้นฐานตั้งคาถามต่อทิศทางบทบาทในอนาคต (เช่น กรณี ของญี่ปุ่น) การพิจารณาแง่มุมเหล่านี้ด้วยความกังวลถึงศักยภาพแห่งความขัดแย้งมากกว่าความร่วมมือ (ทั้งในกรณี สิงคโปร์และมาเลเซีย) ************************************************************************** 15 ‘Malaysia resorts to cloud-seeding in hope of clearing smoke over region’ (15/9/2015) The Guardian Retrieved from http://www.theguardian.com/world/2015/sep/15/malaysia-closes-schools-as-indonesian- forests-fires-cloak-region-in-smoke (15/9/2015), Kate Mayberry (15/9/2015) ‘Colour-coded racial tensions grow with Malaysia rallies’ Aljazeera Retrieved from http://www.aljazeera.com/indepth/features/2015/09/colour-coded-racial-tensions-grow-malaysia-rallies- 150915100610235.html (17/9/2015), ‘China defends envoy to Malaysia after comments on racism’ (28/9/2015) Reuters Retrieved from http://www.reuters.com/article/2015/09/28/us-china-malaysia- idUSKCN0RS0V520150928 (29/9/2015)
- 10. 9 ผู้อานวยการสถาบันคลังปัญญาฯ : ศ.ดร.เอนกเหล่าธรรมทัศน์ บรรณาธิการ : น.ส.ยุวดี คาดการณ์ไกล ผู้เขียน : ดร.วรารัก เฉลิมพันธุศักดิ์ ผู้ประสานงาน : น.ส. อนันญลักษณ์ อุทัยพิพัฒนากุล ปีที่พิมพ์ : ตุลาคม 2558 สานักพิมพ์ : มูลนิธิสร้างสรรค์ปัญญาสาธารณะ ที่อยู่ติดต่อ วิทยาลัยรัฐกิจ มหาวิทยาลัยรังสิต : 52/347 พหลโยธิน 87 ตาบลหลักหก อาเภอเมือง จังหวัดปทุมธานี 12000 โทรศัพท์ 02-997-2200 ต่อ 1283 โทรสาร 02-997-2200 ต่อ 1216 สถาบันคลังปัญญาด้านยุทธศาสตร์ชาติ : อาคารพร้อมพันธุ์ 1 ชั้น 4 637/1 ถนนลาดพร้าว เขตจตุจักร กทม. 10900 โทรศัพท์ 02-930-0026 โทรสาร 02-930-0064 เพิ่มเติมได้ที่ www.rsu-brain.com