เอกสาร East & South East Asia Monitor ครั้งที่ 4 ประจำเดือน เมษายน 2558

1
สถาบันคลังปญญาดานยุทธศาสตรฯ
วิทยาลัยรัฐกิจ มหาวิทยาลัยรังสิต
ดร. วรารัก เฉลิมพันธุศักดิ์
อาจารย์ประจําสาขาวิชารัฐศาสตร์
มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช
ฉบับที่ 4 : เดือน เมษายน พ.ศ. 2558
ผู้ติดตามสรุปความเคลื่อนไหวและแสดงความเห็น

โครงการคลังปัญญาเพื่อการอภิวัตน์ประเทศไทยในยุคบูรพาภิวัตน์ สถาบันคลังปัญญาด้านยุทธศาสตร์ฯ
2
EAST ASIA MONITOR
การเคลื่อนไหวของจีนมีค่อนข้างหลากหลาย ตั้งแต่ข่าวที่ก่อให้เกิดคําถามถึงทิศทางการพัฒนาบน
ต้นทุนความเสี่ยงต่อชีวิตมนุษย์และสิ่งแวดล้อม เมื่อโรงงานเคมีผลิตเม็ดพลาสติก (para xylene: PX) ยักษ์
ใหญ่ต้นนํ้าของอุตสาหกรรมจํานวนมาก เกิดระเบิดอย่างรุนแรงที่จางโจว (Zhangzhou) มณฑลฟูเจี้ยน
(Fujian) หลังจากเกิดเหตุการณ์ในแบบเดียวกันที่เหมาหมิง (Maoming) ที่มณฑลกวางตุ้ง (Guangdong) เมื่อ
ช่วงปีที่ผ่านมา ซึ่งทําให้เกิดการจลาจลและการปะทะระหว่างผู้เรียกร้องให้ปิดโรงงานกับเจ้าหน้าที่0
1
ท่ามกลางการผลักดันให้อู่ฮัน (Wuhan) เมืองหลวงของมณฑลหู่เป่ย (Hubei) เป็นศูนย์กลางอุตสาหกรรมยาน
ยนต์ซึ่งต้องใช้ผลิตภัณฑ์พลาสติกจํานวนไม่น้อย หลังครองอันดับ 7 ของการเป็นผู้ผลิตรถยนต์รายใหญ่ของ
โลก (1.13 ล้านคัน) เมื่อ ค.ศ. 2014 แม้จะยังเป็นรองฉงชิง (Chongqing) ที่ผลิตได้ 2.3 ล้านคัน อู่ฮันได้รับ
เสียงตอบรับเรื่องการลงทุนจากค่ายรถยนต์ยักษ์ใหญ่จากต่างชาติโดยเฉพาะจากญี่ปุ่น (Toyota, Honda,
Nissan) ยุโรป (Citroen, Renault) และสหรัฐอเมริกา (GM) เป็นอย่างดี ด้วยความที่มีตลาดแรงงานที่มี
การศึกษาขนาดใหญ่ เพราะมีสถาบันการศึกษาจํานวนมากในเขตพื้นที่ และยังอยู่ไม่ไกลจากแม่นํ้าแยงซีเกียง
1
2
คําถามและแรงกดทับต่อความสืบเนื่องของการพัฒนาอุตสาหกรรมอาจยิ่งเพิ่ม เมื่อการเติบโตทาง
เศรษฐกิจในช่วงไตรมาสแรกตํ่ากว่าร้อยละ 7 แม้ว่าธนาคารกลางจีนจะได้ออกมาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจมา
ก่อนหน้า ทิศทางเช่นนี้สร้างแรงกดดันต่อตลาดแรงงานที่ในปีนี้ผู้สําเร็จการศึกษาราว 70 ล้านคน อาจหางาน
ได้ยากยิ่งขึ้น2
3
แรงกดดันทางเศรษฐกิจและสังคมอาจเบาบางลงจากการที่ปักกิ่งผลักดันการต่อต้านการ
คอร์รัปชั่นอย่างจริงจังไม่เว้นแม้แต่อดีตสมาชิกคณะกรรมการกลางบริหารพรรคฯ (Political Bureau
Standing Committee: PBSC) ผู้เคยดํารงตําแหน่งหมายเลข 1 ด้านความมั่นคงภายในประเทศอย่าง โจว หยง
กาง (Zhou Yongkang) ซึ่งถือครองทรัพย์สิน(ของครอบครัวและผู้เกี่ยวข้อง)กว่าพันล้านดอลลาร์สหรัฐ ทั้งนี้
โจง หยงกาง ไม่ปรากฏตัวในที่สาธารณะมาตั้งแต่เดือนตุลาคม ค.ศ. 2013 หลังคดีของโป ซีไหล (Bo Xilai)
สิ้นสุดลงได้ไม่นาน ศาลเมืองเทียนจินจะเป็นผู้ดําเนินคดีประวัติศาสตร์3
4
ของ โจว หยงกาง วัย 72 ซึ่งถือได้ว่า
1
‘China paraxylene chemical plant hit by explosion’ (7/4/2015) BBC Retrieved from
http://www.bbc.com/news/world-asia-china-32196103 (7/4/2015)
2
Philippe Jacque (6/4/2015) ‘Wuhan’s drive to become China’s car city’ The Guardian Retrieved from
http://www.theguardian.com/world/2015/apr/wuhan-china-car-automobile-industry (7/4/2015)
3
‘China’s figures show economy slowing down’ (15/4/2015) Aljazeera Retrieved from
http://www.aljazeera.com/news/2015/04/china-figures-show-economy-slowing (16/4/2015)
4
‘China’s former security chief Zhou Yongkang charged with bribery’ (3/4/2015) The Guardian Retrieved from
http://www.theguardian.com/world/2015/apr/chinas-former-security-chief-zhou-yongkang-charged-with-

3
เป็นอดีตผู้นําระดับสูงคนแรกที่ต้องเผชิญชะตากรรมดังกล่าวจากทิศทางความผันแปรของการเมืองภายใน ที่
มีความน่าเชื่อถือและศรัทธาของประชาชนต่อการนําของพรรคคอมมิวนิสต์จีนเป็นเดิมพัน ตามด้วยการ
ดําเนินคดีจําคุก 15 ปี กับ จี เจียนยี (Ji Jianye) อดีตผู้บริหารเมืองนานจิง (Nanjing) ด้วยข้อหารับสินบน(ค.ศ.
1999-2013) รวมมูลค่า 1.9 ล้านดอลลาร์สหรัฐ4
5
ปักกิ่งยังออกนโยบายที่ช่วยลดความไม่พอใจของชาวฮ่องกง
ว่าตนต้องแบกรับต้นทุนความสงบในชีวิต โดยไม่เห็นประโยชน์ที่ชัดเจนจากการที่ชาวจีนจํานวนมากเดิน
ทางเข้าฮ่องกง ด้วยการออกกฎหมายจํากัดจํานวนครั้งในการเข้าออกฮ่องกงของชาวจีน5
6
ความร่วมมือทางเศรษฐกิจครั้งใหญ่กับปากีสถานจากการเยือนอย่างเป็นทางการของผู้นําจีนช่วง
ปลายเดือน อาจช่วยลดแรงกดดันภายในของจีน ด้วยการประกาศสนับสนุนการค้าและการลงทุนกว่า 28
พันล้านดอลลาร์สหรัฐ เพื่อผลักดันการจัดตั้งระเบียงเศรษฐกิจจีน-ปากีสถาน (China Pakistan Economic
Corridor: CPEC) มูลค่ากว่า 46 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ ที่ครอบคลุมการพัฒนาพลังงานไฟฟ้ า (16 พันล้าน
ดอลลาร์สหรัฐ ที่จะช่วยลดปัญหาพลังงานของปากีสถานได้เช่นกัน) และเครือข่ายโครงสร้างพื้นฐานทั้ง
ระบบถนนและรถไฟ เชื่อมเส้นทางการค้า (เส้นทางสายไหมในอดีต) กว่า 3,000 กิโลเมตรจากเมืองท่ากวา
ดาร์ (Gwadar) ไปยังเมืองคาชการ์ (Kashgar) ในซินเกียง (Xinjiang) ที่อาจต้องใช้เวลาถึง 15 ปี6
7
ความเคลื่อนไหวที่สร้างความหวั่นใจให้สังคมนานาชาติได้มากที่สุดคือ การสร้างเกาะเทียมบนแนว
ปะการังของหมู่เกาะสแปรตลีย์(Spratly Island) ในเขตทะเลจีนใต้ซึ่งอุดมไปด้วยแหล่งพลังงานสํารอง และ
มีมูลค่าการค้าจากการสัญจรของเรือต่างๆไม่ตํากว่า 5 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐต่อปี หน่วยงานกองทัพเรือ
(กองเรือที่ 7 ประจําภาคพื้นแปซิฟิก) ของสหรัฐอเมริกา ได้นําภาพออกเผยแพร่เมื่อต้นเดือนโดยระบุด้วยว่า
พื้นที่เกาะเทียมกว่า 4 ตารางกิโลเมตรนี้มีสิ่งปลูกสร้างที่สามารถใช้ประโยชน์ทางการทหาร และแนว
เส้นทางที่เครื่องบินสามารถลงจอดได้ นายพลเรือแฮรี่ แฮรีส จูเนียร์ (Admiral Harry Harris) ได้เรียกร้องให้
ทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องกับเขตพื้นที่อ้างสิทธิทับซ้อนในทะเลจีนใต้ปฏิบัติตามแนวทางปฏิญญาว่าด้วยการปฏิบัติ
bribery (7/4/2015), Tania Branigan (3/4/2015) ‘Chinese former security tsar Zhou Yongkang charged with
corruption case’ The Guardian Retrieved from http://www.theguardian.com/world/2015/apr/03/china-
security-tsar-zhou-yongkang-charged-with-bribery (7/4/2015)
5
‘China corruption: Nanjing mayor jailed for 15 years’ BBC Retrieved from http://www.bbc.com/news/world-
asia-china-32200175 (7/4/2015)
6
‘Beijing to limit Hong Kong visits by mainland Chinese’ (12/4/2015) The Guardian Retrieved from
http://www.theguardian.com/world/2015/apr/12/beijing-to-limit-hong-kong-visits-by-mainland-chinese
(16/4/2015)
7
Asad Hashim (20/4/2015) ‘China’s Xi Jinping in Pakistan to unveil trade plan’ Aljazeera Retrieved from
http://www.aljazeera.com/news/2015/04/china-x-jinping-pakistan-trade-15042007535 (21/4/2015),
Katharine Houreld (20/4/2015) ‘China and Pakistan launch economic corridor plan worth $46 billion’ Reuters
Retrieved from http://www.reuters.com/article/2015/04/20/us-pakistan-china-idUSKBN0NA12T20150420
()21/4/2015

4
ของฝ่ายที่เกี่ยวข้องในทะเลจีนใต้(Declaration on the Conduct of Parties in the South China Sea: DOC) ซึ่ง
จีนและอาเซียนลงนามกันไปเมื่อ ค.ศ. 2002 ก่อนที่ผู้นําสหรัฐอเมริกาจะออกมากล่าวถึงท่าทีดังกล่าวของจีน
ว่า ใช้พลังและขนาดที่ใหญ่โต (sheer size and muscle) ของตนรังแกเพื่อนบ้านขนาดเล็ก7
8
ญี่ปุ่ นมีความเคลื่อนไหวที่ออกจะเป็นการตอบโต้จีนอยู่ในที ตั้งแต่การเพิ่มการกระชับ
ความสัมพันธ์กับสหรัฐอเมริกา และวางแผนขยายปฏิบัติการทางทะเลร่วมกันหลังการปรับแก้รัฐธรรมนูญ
ซึ่งคาดว่าจะแล้วเสร็จก่อนปลาย ค.ศ. 2018 เพื่อขยายบทบาทด้านความมั่นคงของญี่ปุ่น เพื่อการนี้ทั้งสองฝ่าย
ยังได้ร่วมปรับปรุงกรอบแนวทางการป้ องกัน (defense guideline) เพื่อให้กองกําลังป้ องกันตนเองของญี่ปุ่น
(Japanese Self Defence Force: JSDF) สามารถปฏิบัติการร่วมกับสหรัฐอเมริกาในเขตพื้นที่ทะเลจีนใต้
หลังจากจากที่ได้มีการปรับขอบเขตพื้นที่การดําเนินการออกนอกเกาะญี่ปุ่นครั้งแรกใน ค.ศ. 19978
9
นับเป็น
สองครั้งสําคัญของการปรับขยายบทบาทด้านความมั่นคงและการทหารของญี่ปุ่นภายใต้การสนับสนุนของ
สองประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกาจากสังกัด Democrat ซึ่งมีภาพลักษณ์ของการใฝ่สันติ แต่คงมิได้เป็น
เช่นนั้นหากเป็นเรื่องของนโยบายต่างประเทศที่เกี่ยวข้องกับผลประโยชน์ของสหรัฐอเมริกาอย่างเด่นชัด
ทั้งสองฝ่ ายยังได้พยายามผลักดันความตกลงความเป็นหุ้นส่วนข้ามแปซิฟิ ก (Trans-Pacific
Partnership: TPP) ซึ่งมี 12 ชาติตอบับเข้าร่วม แม้จะยังไม่สามารถสร้างบทสรุปที่ชัดเจนในเรื่องของการเปิด
ตลาดรถยนต์ (ญี่ปุ่นเห็นว่าอเมริกายังไม่เปิดกว้างพอในเรื่องของรถปิกอัพ วอชิงตันต้องการขยายจํานวน
รถยนต์อเมริกันในญี่ปุ่น) และตลาดสินค้าเกษตรโดยเฉพาะข้าว (วอชิงตันต้องการให้โตเกียวเปิดกว้างต่อ
ผลิตภัณฑ์ของตนมากขึ้น) การเยือนสหรัฐอเมริกาในช่วงปลายเดือนของผู้นําญี่ปุ่นประสบความสําเร็จด้าน
ความมั่นคงอย่างยิ่ง เมื่อผู้นําอเมริกายํ้าจุดเริ่มของสนธิสัญญาความมั่นคงที่ โนบุซุเก คิชิ (Nobusuke Kishi)
8
‘China building ‘great wall of sand’ in South China Sea’ (1/4/2015) BBC Retrieved from
http://www.bbc.com/news/world-asia-3212840 (1/4/2015), ‘US Navy: Beijing creating a ‘great wall of sand’ in
South China Sea’ (1/4/2015) The Guardian Retrieved from
http://www.theguardian.com/world/2015/mar/31china-great-wallsand-spratlysus-navy (1/4/2015), ‘Obama
says China bullying smaller nations in South China row’ (10/4/2015) The Guardian Retrieved from
http://www.theguardian.com/world/2015/apr/10/obama-says-china-bullying-smaller-nations (16/4/2015)
9
Tim Kelly (1/4/2015) ‘Japan and U.S. look to extend naval mission after law change’ Reuters Retrieved from
http://www.reuters.com/article/2015/04/01/us-japan-usa-defence-idUSKBN0MR0KM20150401 (1/4/2015),
Linda Sieg (27/4/2015) ‘PM Abe’s party eyes revision of Japan pacifist constitution by late 2018’ Reuters
Retrieved from http://www.reuters.com/article/2015/04/27/us-usa-japan-constitution-
idUSKBN0NI0K20150427 (27/4/2015), Arshad Mohammed (27/4/2015) ‘U.S, Japan to unveil new defense
guidelines amid China’s rise’ Reuters Retrieved from http://www.reuters.com/article/2015/04/27/us-usa-
japandefense-idUSKBN0NI08O20150427 (27/4/2015)

5
ซึ่งเป็นตาของชินโซ อาเบ (Shizo Abe) ได้ลงนามร่วมกับ ดไวท์ ดี ไอเซนฮาวเออร์ (Dwight D. Eisenhower)
เมื่อ ค.ศ. 1960 ที่ทําให้สหรัฐอเมริกาและญี่ปุ่นเป็นหุ้นส่วนที่ไม่อาจทําลายได้ (indestructible partnership)9
10
ก่อนเยือนสหรัฐอเมริกา ผู้นําญี่ปุ่นได้ส่งเครื่องสักการะของตนร่วมไปกับสมาชิกสภาในสังกัด
พรรคเสรีนิยมประชาธิปไตย (Liberal Democratic Party: LDP) ที่เดินทางไปร่วมพิธีทางศาสนาที่ศาลเจ้า
ยาซึคุนิ (Yasukuni Shrine) หนึ่งวันก่อนหน้าจะไปร่วมประชุมสุดยอดผู้นําแอฟริกา-เอเชีย ที่เมืองบันดุง
(Bandung) อินโดนีเซีย ในโอกาสครบรอบ 60 ปีของการประชุมที่ทําให้เกิด “จิตวิญญาณแห่งบันดุง”
(Bandung Spirit) ซึ่งเป็นที่คาดหวังว่า ชินโซ อาเบ จะได้กล่าวสุนทรพจน์ขอโทษต่อการกระทําของทหาร
ญี่ปุ่นในช่วงสงครามโลกครั้งที่สองเหมือนเช่นที่ จุนอิชิโร โคอิซึมิ (Junichiro Koizumi) เคยกระทําเมื่อ ค.ศ.
2005 ตามแนวทางที่ โทมิอิชิ มูรายามา (Tomiichi Murayama) ได้วางแนวทางไว้เป็นครั้งแรกเมื่อ ค.ศ. 1995
โดยยอมรับว่าความก้าวร้าวและการยึดครองอาณานิคมของญี่ปุ่นได้สร้างความเสียหายและความทุกข์ยากแก่
ผู้คนจํานวนมากในหลายประเทศ โดยเฉพาะชาติเอเชีย ครั้งนี้อาเบเพียงกล่าวว่า ญี่ปุ่นรู้สึกเศร้าเสียงใจอย่าง
สุดซึ้ง (deep remorse) ต่อการกระทําที่ผ่านมา โดยไม่มีคําว่า ขอโทษ (apology) แต่อย่างใด10
11
ช่วงกลางเดือนเกาหลีใต้เกือบจะไม่ได้จัดงานรําลึกเหตุการณ์เรือ Sewol ล่มด้วยความสงบ เมื่อ
ญาติผู้เสียชีวิตเรียกร้องความชัดเจนจากรัฐบาลเรื่องกู้ซากเรือ ทั้งเพื่อติดตามค้นหาผู้เคราะห์ร้ายอีก 9 ซากร่าง
(จากจํานวนผู้เสียชีวิต 295 ราย เกือบทั้งหมดเป็นนักเรียนมัธยมปลายจากโรงเรียนเดียวกันที่เมือง Ansan)
และเพื่อเรียกร้องการสอบสวนอย่างเป็นอิสระต่อสาเหตุการล่มของเรือว่าอาจจะมีมากกว่า การบรรทุกเกิน
นํ้าหนัก ความไม่พอใจท่าทีของรัฐบาลต่อโศกนาฏกรรมครั้งนี้ ดูจะเพิ่มสูงขึ้นเมื่อ ปัก กึมเฮ (Park Geun-
Hye) ประธานาธิบดีเกาหลีใต้เลือกที่จะเดินทางไปปฏิบัติภารกิจต่างประเทศในช่วงบ่าย หลังร่วมพิธีรําลึก
แม้ทางการเกาหลีใต้จะได้ประกาศกู้ซากเรือด้วยงบประมาณ 91-137 ล้านดอลลาร์สหรัฐ แต่ยังยากที่จะสร้าง
ความรู้สึกเชิงบวก เมื่อยังเสียงวิพากษ์ว่าเหตุการณ์ดังกล่าวเผยถึงปัญหาคอร์รัปชั่นที่แผ่ซึมอยู่ในสังคมเกาหลี
ใต้สถานการณ์ดูจะยํ่าแย่ลงเมื่อ ลี วอน-คู (Lee Wan-koo) นายกรัฐมนตรีตัดสินใจลาออกจากตําแหน่งเมื่อมี
10
Kaori Kaneko (21/4/2015) ‘Japan, U.S say made significant trade progress before summit’ Reuters Retrieved
from http://www.reuters.com/article/2015/04/21/us-japan-economy-tpp-idUSL4N0XH16320150421
(21/4/2015), ‘Obama to strengthen ‘indestructible’ ties with Japan’ Aljazeera Retrieved from
http://www.aljazeera.com/news/2015/04/obama-strengthen-indestructible-ties-japan (29/4/2015)
11
Elaine Lies and Linda Sieg (20/4/2015) ‘Japanese PM Abe makes ritual offering at Yasukuni shrine’ Reuters
Retrieved from http://www.reuters.com/article/2015/04/21/us-japan-yasukuni-idUSKBN0NB2MO20150421
(21/4/2015), Michitaka Kaiya and Keita Ikeda (22/4/2015) ‘Abe airs ‘deep remorse’ over WWII/Bandung meet
hears call for mutual growth’ The Japan Times Retrieved from http://the-japan-
news.com/news/article/0002099226 (23/4/2015), Justin McCurry (21/4/2015) ‘Shinzo Abe may not repeat
previous apologies for Japan’s wartime atrocities’ The Guardian Retrieved from
http://www.theguardian.com/world/2015/apr/21/japans-prime-minister-shinzo-abe-may-not-repeat-
previous-apologies (21/4/2015)

6
ข่าวว่าเข้าไปพัวพันกับการติดสินบน ทั้งที่เพิ่มเข้ารับตําแหน่งได้ราว 1 ปี ต่อจาก ซุง วัน-จอง (Sung Wan-
jong) ที่ลาออกจากตําแหน่งหลังกรณีเรือ Sewol12
SOUTH EAST ASIA MONITOR
ความเคลื่อนไหวในมาเลเซียดูจะพุ่งไปที่เรื่องของความมั่นคงภายใน ทั้งเรื่องการผ่านกฎหมาย
Internal Security Act (ISA) ที่เคยไม่ผ่านการพิจารณาเมื่อ ค.ศ. 2012 แต่ครั้งนี้กลับผ่านการพิจารณาอย่าง
รวดเร็วเมื่อต้นเดือน จน นุรัล อิซซาห์ อันวาร์ (Nurul Izzah Anwar) บุตรสาวผู้มีที่ท่าว่าจะสืบทอดบทบาท
ทางการเมืองของอันวาร์ อิบราฮิม (Anwar Ibrahim) ตั้งข้อสังเกตว่า ไม่เปิดทางให้มีการพิจารณาตัวบท แม้
จะมีการเสนอให้ทบทวนระยะเวลา 2 ปีที่ตํารวจสามารถควบคุมตัวโดยไม่ต้องแจ้งข้อกล่าวหา และยังขยาย
เวลาดีอีก 2 ปี การผ่านกฎหมายครั้งนี้ถือเป็นความสําเร็จในสิ่งที่ ก่อนหน้านี้ทางการมาเลเซียได้จับกุม 17
ผู้ต้องหา(อายุน้อยที่สุดที่ 14 ปี)ที่วางแผนจะก่อวินาศกรรมในกรุงกัวลาลัมเปอร์ ด้วยการอ้างความสัมพันธ์
กับ IS โดยสองผู้ต้องหาเพิ่งเดินทางกลับจากซีเรีย ช่วงปลายเดือนก่อนการประชุมสุดยอดผู้นําอาเซียนมีการ
จับกุมผู้ต้องหาเพิ่ม 12 ราย (17-41 ปี) พร้อมของกลาง (แอมโมเนียไนเตรท 20 กก. และโปแตสเซียมไนเตรท
20 กก.) เพื่อวินาศกรรมบริเวณศูนย์ราชการ (Klang Valley) และอีกหลายพื้นที่ในกัมลาลัมเปอร์ การกระทํา
ของกลุ่มนี้ดูจะตอบรับเสียงเรียกร้องของ IS ที่ให้ใช้ความรุนแรงในรัฐอิสลามที่ประกาศแยกศาสนาออกจาก
การเมือง12
13
ในที่สุดการประชุมสุดยอดผู้นําอาเซียน ซึ่งมาเลเซียเป็นเจ้าภาพในปีนี้ก็ผ่านพ้นไปได้ด้วยดี แม้จะมี
แรงกดดันต่อการออกแถลงการณ์ร่วมว่าจะมีเนื้อหาครอบคลุมหรือไม่ อย่างไร กับสถานการณ์ในทะเลจีนใต้
โดยมีข่าวว่าผู้นํามาเลเซียอาจจะใส่ใจต่อความกังวลของเพื่อนบ้านอย่างเวียดนามและฟิลิปปินส์ไม่มากนัก
12
‘South Koreans remember victims of ferry disaster’ (16/4/2015) Aljazeera Retrieved from
http://www.aljazeera.com/news/2015/04/south-koreans-remember-victims-ferry-disaster (16/4/2015), ‘Grief
and anger on first anniversary of South Korea’s Sewol ferry disaster’ (16/4/2015) The Guardian Retrieved from
http://www.theguardian.com/world/2015/apr/16/grief-anger-first-anniversay-south-koreas-sewol-ferry-
disaster (16/4/2015), ‘South Korea’s latest prime minister offers to resign’ (21/4/2015) The Guardian Retrieved
from http://www.theguardian.com/world/2015/apr/21/south-korea-latest-prime-minister-offers-to-resign
(21/4/2015)
13
‘Malaysia revives detention without trial’ (7/4/2015) Aljazeera Retrieved from
http://www.aljazeera.com/news/2015/04/malaysia-anti-terrorism-bill-150407043418514 (7/4/2015),
‘Malaysia passes controversial anti-terror bill’ (7/4/2015) BBC Retrieved from
http://www.bbc.com/news/world-asia-32194636 (7/4/2015), ‘Malaysian authorities arrest 12 people in
suburbs of Kuala Lumpur for Isis links’ (26/4/2015) The Guardian Retrieved from
http://www.theguardian.com/world/2015/apr/26/malaysia-police-arrest-12-people-isis-links (27/4/2015)

7
เมื่อเทียบกับความสัมพันธ์ชิดใกล้ทางเศรษฐกิจของตนกับจีน โดยกล่าวพาดพิงเพียงแค่ว่า จะต้องใช้แง่มุม
เชิงบวกและวิถีที่สร้างสรรค์ต่อเรื่องดังกล่าว แต่ท้ายที่สุดนั้น อาเซียนคิดเห็นร่วมกันโดยไม่พาดพิงถึงจีนว่า
“เราแบ่งปันความกังวลอย่างลึกซึ้งของผู้นําบางท่านถึงการสร้างเขตพื้นที่ (land reclamation) ในทะเลจีนใต้
ซึ่งได้บ่อนเซาะความไว้วางใจและความเชื่อมมั่น และอาจทําลายสันติภาพ ความมั่นคง และเสถียรภาพ”13
14
นี่คือช่วงเวลาที่ฟิลิปปินส์กระชับความร่วมมือด้านความมั่นคงกับสหรัฐอเมริกามากขึ้น ตาม
ความตกลงที่มีมาตั้งแต่ ค.ศ. 1951 วอชิงตันตอบสนองด้วยการขยายการซ้อมรบร่วมประจําปีให้มีขนาดใหญ่
และครอบคลุมพื้นที่มากที่สุดเท่าที่เคยร่วมมือกัน (สหรัฐอเมริกาปิดฐานทัพเมื่อ ค.ศ. 1992 ก่อนจะกลับมาลง
นามต้อนรับกองกําลัง (visiting forces agreement) อเมริกันอีกครั้งเมื่อ ค.ศ. 1998 และเริ่มขยายจํานวนทหาร
และระยะเวลาปฏิบัติการของกองกําลังอเมริกาจากการลงนามของบารัค โอบามา เมื่อ ค.ศ. 2014) เพื่อแสดง
พลังความแข็งแกร่งในภูมิภาค การซ้อมรบที่มีกําลังทหารกว่า 12,000 นาย(กว่า 6,000 นายเป็นทหาร
อเมริกัน)ในปีนี้เป็นไปภายใต้ชื่อ “war games” ตามการเรียกขานของฝ่ายวอชิงตัน โดยที่ฝ่ายมะนิลาเรียกว่า
“Balikatan” (ไหล่-ชน-ไหล่) ในช่วงปลายเดือน1 4
15
การซ้อมรบที่เกิดขึ้นก่อนการประชุมผู้นําอาเซียน และ
การพยายามเจรจานอกรอบถึงความกังวลร่วมกันของทั้งเวียดนามและฟิลิปปินส์ต่อท่าทีของเพื่อนบ้านทาง
เหนือ (แน่นอนว่าไม่มีการเอ่ยพาดพิงถึงจีน) ท่ามกลางบรรยากาศที่สมาชิกอาเซียนดูจะใส่ใจต่อการหา
ข้อตกลงในเรื่องการใช้เขตเวลาเดียวกัน (single time zone) มากกว่าสถานการณ์ในทะเลจีนใต้ อาจมีส่วน
ผลักดันไม่น้อยที่ทําให้แถลงการณ์ร่วมของอาเซียนเป็นไปในลักษณะดังกล่าวข้างต้น
ในที่สุดอินโดนีเซียก็ปิดฉากกรณี “Bali Nine” ที่เริ่มต้นใน ค.ศ. 2005 เมื่อตํารวจอินโดนีเซีย
จับกุมการลักลอบขนยาเสพติด (8.3 กก. มูลค่า 4 ล้านดอลลาร์สหรัฐ) จากซิดนีย์ มายังสนามบินเดนปาซา
(Denpasar) ที่บาหลี ก่อนจะขยายผลจับกุมผู้เกี่ยวข้อง 9 รายทั้งหมดถือสัญชาติออสเตรเลีย แอนดรูว์ เฉิน
(Andrew Chan) และไมอูรัน ซุคุมารัน (Myuran Sukumaran) เป็นแกนนํา ซึ่งต้องโทษพิพากษาประหารชีวิต
แม้จะมีการรอลงอาญาระหว่างที่เปิดโอกาสให้มีการอุทธรณ์ตามระบบกระบวนการยุติธรรมของอินโดนีเซีย
14
‘Chinese island-building in South China Sea ‘may undermine peace’, says Asean’ (27/4/2015) The Guardian
Retrieved from http://www.theguardian.com/world/2015/apr/27/chinese-island-building-in-south-china-may-
undermjine-peace-says-asean (27/4/2015), Manuel Mogato and Praveen Menon (27/4/2015) ‘ASEAN draft
statement says South China Sea land reclamation risks security’ Reuters Retrieved from
http://www.uk.reuters.com/article/2015/04/27/uk-asean-summit-southchinasea-idUKKBN0NI0BP20150427
(27/4/2015)
15
‘Philippines seeks help from U.S in South China Sea dispute’ (15/4/2015) Reuters Retrieved from
http://www.reuters.com/article/2015/04/15/us-southchinasea-philippines-usaidUSKBN0N616A20150415
(16/4/2015), ‘US and Philippines to launch ‘war games’ amid China row’ (19/4/2015) Aljazeera Retrieved from
http://www.aljazeera.com/news/2015/04/philippines-launch-war-games-china-row (21/4/2015)

8
ด้วยความคาดหวังจากทางฝ่ายออสเตรเลียว่า โจโค วิโดโด (Joko Widodo) อาจจะยับยั้งโทษประหาร เพื่อ
เห็นแก่มนุษยธรรมและความช่วยเหลือที่ออสเตรเลียมอบให้แก่ชาวอินโดนีเซียเมื่อเกิดสึนามิใหญ่ ค.ศ. 2004
ท่าทีดังกล่าวของออสเตรเลียกลับทําให้เกิดความขัดแย้งและการประท้วง รวมถึงการระดมทุนเพื่อ
จ่ายคืนความช่วยเหลือของออสเตรเลียเมื่อเดือนกุมภาพันธ์ เมื่อมีการยืนยันคําตัดสินประหาร เตรียมแผนการ
ย้ายนักโทษสู่เกาะนาสุ คามบางกา (Nasu Kambangan) ซึ่งเป็นแดนประหาร และประกาศจัดเตรียม
เพชฌฆาตยิงเป้ า 12 รายเพื่อดําเนินการประหารในวันที่ 29 เมษายน โดยมีเสียงขอร้องจากญาตินักโทษให้
ทางการอินโดนีเซียส่งศพกลับออสเตรเลียเพื่อประกอบพิธีการทางศาสนา1 5
16
การพัฒนาตัวของกรณีนี้ที่ได้
สร้างร่องรอยความไม่ชอบใจท่าทีจากออสเตรเลียของอินโดนีเซีย ในท่ามกลางการปรับบทบาทเชิงรุกด้าน
การต่างประเทศของอินโดนีเซีย อาจจะส่งผลกระทบอยู่บ้างต่อการดําเนินความสัมพันธ์ของทั้งสองภายใต้
คลื่นลมการปรับสมดุลระหว่างตะวันตกกับตะวันออก
**************************************************************************
อ้างอิงรูปภาพหน้าปก :
http://www.zimbio.com/pictures/zjSwI2h6SBz/South+Korea+New+Prime+Minister+Lee+Wan+
Koo/jzrOtR5NTUy
http://www.vdare.com/articles/trans-pacific-partnership-tpp-stupid-party-cedes-working-class-to-
democrats-setting-up-next-defeat
http://carllavo.blogspot.com/2015/04/chinas-great-wall-of-sand-going-up-in.html
http://ibnlive.in.com/news/china-assisted-pakistan-to-build-6-nuclear-reactors/527349-2.html
http://www.aitonline.tv/post-
china_arrests_former_security_chief__zhou_yongkang__for_corruption
http://www.wantchinatimes.com/news-subclass-cnt.aspx?id=20131017000140&cid=1103
https://rmf7.wordpress.com/2014/01/10/akhirnya-nurul-izzah-ke-mahkamah-tahniah/
http://www.skyscrapercity.com/showthread.php?t=1491565&page=17
http://www.triplem.com.au/sydney/sport/nrl/news/2015/4/phil-rothfield-reports-bali-nine-andrew-
chans-love-of-rugby-league/
16
Michael Safi (26/4/2015) ‘Bali Nine: decade of turmoil for Andrew Chan and Myuran Sukumaran nears a
gruesome end’ The Guardian Retrieved from http://www.theguardian.com/world/2015/apr/27/bali-nine-
decade-of-turmoil-for-andrew-chan-and-myuran-sukumaran (27/4/2015), ‘Families ask Indonesia for clemency
for drug prisoners’ (27/4/2015) Aljazeera Retrieved from http://www.aljazeera.com/news/2015/04/families-
indonesia-clemency-drug-prisoners (29/4/2015)

9
ผู้อํานวยการสถาบันคลังปัญญาฯ : ศ.ดร.เอนก เหล่าธรรมทัศน์
บรรณาธิการ : น.ส.ยุวดี คาดการณ์ไกล
ผู้เขียน : ดร.วรารัก เฉลิมพันธุศักดิ์
ผู้ประสานงาน : น.ส. อนันญลักษณ์ อุทัยพิพัฒนากุล
ปีที่พิมพ์ : พฤษภาคม 2558
สํานักพิมพ์ : มูลนิธิสร้างสรรค์ปัญญาสาธารณะ
ที่อยู่ติดต่อ
วิทยาลัยรัฐกิจ มหาวิทยาลัยรังสิต : 52/347 พหลโยธิน 87 ตําบลหลักหก อําเภอเมือง จังหวัดปทุมธานี 12000
โทรศัพท์ 02-997-2200 ต่อ 1283 โทรสาร 02-997-2200 ต่อ 1216
สถาบันคลังปัญญาด้านยุทธศาสตร์ฯ : อาคารพร้อมพันธุ์ 1 ชั้น 4 637/1 ถนนลาดพร้าว เขตจตุจักร กทม. 10900
โทรศัพท์ 02-930-0026 โทรสาร 02-930-0064
เพิ่มเติมได้ที่ www.rsu-brain.com

เอกสาร East & South East Asia Monitor ครั้งที่ 4 ประจำเดือน เมษายน 2558

Recommandé

Recommandé

Contenu connexe

En vedette

En vedette (8)

Plus de Klangpanya

Plus de Klangpanya (20)

เอกสาร East & South East Asia Monitor ครั้งที่ 4 ประจำเดือน เมษายน 2558