1. ETIKA E PUNËS NË INSTITUCIONET PUBLIKE
(RAST STUDIMI:KRAHASIM ME ATO JO-PUBLIKE)
UNIVERSITETI I TIRANËS
FAKULTETI I EKONOMISË
DEPARTAMENTI I MANAXHIMIT
Udhëheqës shkencor :Doc.Arbina Totoni
Punoi: Kristiana Papa
MSHAP
2. PËRMBAJTJA E PUNIMIT....
Hyrje
Vështrim teorik mbi etikën
Etika dhe Administrata Publike
Studim në terren
Përfundime dhe Rekomandime
1
3. “Pa etikën, çdo gjë do të ndodhte sikur
të ishim pesë miliardë udhëtarë, të
hipur në një makinë të madhe që nuk e
drejton asnjëri ......”.
(Jacques COUSTEAU)
3
4. HYRJE....
Përse duhet të ndërmerret një angazhim serioz nga institucionet
për sa i përket vlerësimit të cilësisë së funksionimit dhe të
rezultateve brenda shoqërisë?
Etika e përgjegjësisë??
të ndershëm kundrejt vetvetes si përkthyes të rolit që profesioni,
të cilin ushtrojmë, luan në shoqërinë tonë;
Etika e pajtueshmërisë ??
të vëmendshëm kundrejt të tjerëve, shoqërisë dhe ndryshimit të
pritjeve dhe kërkesave të saj.
Sfida e përgjegjësisë dhe përputhshmërisë??
2
5. HYRJE
Etikë, nga greqishtja e vjetër èthos - çfarë është aspekti i karakterit,
sjelljes dhe zakonit;
Pas viteve 90 – Një qasje në “pronësinë publike” - një spastrim i madh
dhe një riformulim i etikës institucionale, një qasje në “pronësinë
publike”.
Komunizmi drejt demokracisë
solli një mori lirish të reja individuale
shumë qytetarë përdorën liritë e sapo fituara për të shmangur krejtësisht
përgjegjësinë ndaj shoqërisë. 3
6. Fusha e studimit shtrihet :
në analizën teorike,
filozofike,
ligjore dhe
ekonomike të etikës
Rëndësia e etikës – ndikimi i madh në:
krijimin e marrëdhënieve korrekte mes individëve dhe
në rritjen e cilësisë së shërbimit dhe performancës së
institucioneve.
6
HYRJE
7. HYRJE
Metodologjia: metoda deduktive, rishikim literature dhe kam
analizuar çështje që më parë janë prekuar nga autorë të tjerë
duke mos sjellë një risi ose përfundim të ri.
Janë integruar të dhëna statistikore të mbledhura si nga
burime të huaja dhe nga ato kombëtare.
Realizimi i një pyetësori me qëllim që të masë nivelin e
parimeve etike në institucionet publike dhe jo – publike
shqiptare.
7
8. VËSHTRIM TEORIK MBI ETIKËN
4
A. Ç’është etika?
Degë të filozofisë
që merret me vlerat themelore të marrëdhënieve ndërnjerëzore,
që e studion cilësinë dhe bazën e veprave apo sjelljeve të cilat nga këndi i
moralit janë të mira apo të këqija.
Disiplinë
që ka të bëjë me të mirën dhe me të keqen dhe me detyrimet morale
një tërësi e parimeve dhe vlerave morale
parime të sjelljes që e qeverisin një individ ose grup
filozofi drejtuese
Etika është shkencë mbi moralin ose etosin.
9. VËSHTRIM TEORIK MBI ETIKËN
Etika - shkolla që studion moralin,
parimet, normat dhe rregullat e sjelljes së
njerëzve në shoqëri”
Etike – Standarde që përcaktojnë çfarë është e drejtë
dhe çfarë është e gabuar bazuar në detyrimet për të
shmangur veprime të tilla si përdhunimi, vrasja,
grabitja, abuzimi, shkelja e të drejtave të njeriut
9
A. Ç’është etika?
10. VËSHTRIM TEORIK MBI ETIKËN
B. Tiparet e Karakterit të Etikës
Shtatë Shtyllat e Karakterit Personal sipas Michael Josephson :
1. Besueshmëria: përfshin ndershmërinë, besimin, dhe besnikërinë;
2. Respekti: pasqyron mirësjelljen, kortezinë, dinjitetin, tolerancën
dhe pranueshmërinë;
3. Përgjegjësia: përfshin llogaridhënien, përsosmërinë;
4. Paanësia / Ndershmëria: t`u krijosh të tjerëve mundësi të
barabarta;
5. Përkujdesja: përcaktohet si “zemra e etikës”;
6. Civilizimi dhe Qytetaria / virtytet qytetare: përcaktojnë se si duhet
të sillemi si pjesë e komunitetit.
5
11. VËSHTRIM TEORIK MBI ETIKËN
B.1. Parimet Universale të Etikës
Personale, të cilën ndryshe e përkufizojnë si Moral;
Profesionale;
Globale
Parimet esenciale të etikës nxisin ndërgjegjen
tonë dhe udhëheqin veprimet pavarësisht se në
cilën pjesë të botës ndodhemi
11
12. Si parime të etikës personale klasifikohen:
Interesimi për mirëqenien e të tjerëve;
Respekti për pavarësinë / autonominë e të tjerëve;
Besnikëria dhe ndershmëria;
Gatishmëria në zbatimin e ligjit;
Drejtësia;
Refuzimi i avantazheve që nuk na takojnë;
Humanizmi. 12
VËSHTRIM TEORIK MBI ETIKËN
13. Parime të etikës profesionale:
Paanësia: objektiviteti;
Sinqeriteti: të qenit i hapur;
Konfidencialiteti;
Përkujdesja: kujdesi për detyrën;
Besnikëria ndaj përgjegjësive profesionale;
Shmangia e konflikteve të mundshme apo e konflikteve
të interesave.
13
VËSHTRIM TEORIK MBI ETIKËN
14. Parime të etikës të lidhura me jetën publike :
Vetëmohimi (altruist);
Ndershmëria;
Objektiviteti:;
Llogaridhënia;
Sinqeriteti.
14
VËSHTRIM TEORIK MBI ETIKËN
15. Parimet morale janë zhvilluar nga një periudhë në tjetrën duke
formalizuar moralin në formën e sjelljes i ndikuar nga shumë
faktorë
kryesisht feja, nga ligjet që drejtuesit e fiseve vendosnin për të
pasur harmoni,
nga zakonet e ndryshme që krijoheshin nga sjellje të ndryshme
momentale etj.
Në antikitet rolin e rregullatorit dhe të forcës detyruese për
normat etike e kanë pasur rregullat dhe ligjet e pushtetit të
ndikuara edhe nga besimi fetar.
15
C. Morali dhe etika
VËSHTRIM TEORIK MBI ETIKËN
16. Dallimi midis etikës dhe moralit:
Termat e etikës dhe moralit nuk janë të përcaktuar qartësisht por, bëhet fjalë për
marrëveshje të gjykimit social, të sjelljeve dhe zakoneve.
Nga pikëpamja “funksionale”, etika dhe morali përcaktojnë rregullat e bashkëjetesës së
individëve, në një shoqëri.
16
VËSHTRIM TEORIK MBI ETIKËN
Etika
e përditshmja
zakon
sjellja
njerëzore në
një kontekst
të caktuar
Morali
zakon, por i përdorur
më tepër për zakonet e
sjelljes dhe kriteret e
gjykimit në kontekstin
situacional të tyre
17. Dilema etike ndodhin sepse :
1. Bëjmë atë që na duket më e përshtatshme;
2. Bëjmë gjithçka për të fituar ;
3. Racionalizojmë zgjedhjet tona me relativizëm.
Dilema etike ka të bëjë me një situatë ku një person pyet se cila është gjeja e drejte apo e
gabuar për tu bërë.
Konfliktet ngrihen:
njerëz që u përkasin kulturave të ndryshme
diversiteteve në moshë, arsim, përkatësi fetare, racë, besim, gjini, statusit social dhe ekonomik dhe
një eksperience të ndryshme të punësimit.
Dilemat më të zakonshme etike në vendin e punës:
përfshijnë pushtetin,
fuqinë,
konfidencialitetin,
ndershmërinë dhe
besnikërinë.
17
VËSHTRIM TEORIK MBI ETIKËN
18. Përse ndodhin dilemat etike? Çfarë sjellin gabimet etike?
njerëz të korruptuar;
mjedisi i keq;
presionet konkurruese;
presionet e mundshme;
globalizimi i biznesit.
Elemente thelbësore ne zgjidhjen etike te konflikteve janë:
diskutimi;
analiza;
zgjidhja e problemeve;
vendimmarrja.
18
VËSHTRIM TEORIK MBI ETIKËN
19. 6
Rritja e interesit për etikën vitet e fundit është rezultat i rritjes së :
përgjegjësisë për ruajtjen e mjedisit,
përgjegjësisë ndaj fuqisë punëtore,
përgjegjësisë ndaj klientëve,
përgjegjësisë ndaj konkurrentëve,
përgjegjësisë ndaj furnitorëve dhe
përgjegjësisë ndaj qeverisë.
Hapat në procesin e marrjes së vendimeve etike:
nevoja për vendim;
identifikimi i kritereve për marrjen e vendimeve etike;
modeli i optimizmit;
racionaliteti i kufizuar.
VËSHTRIM TEORIK MBI ETIKËN
20. D. Etika dhe Përgjegjësitë sociale
Përgjegjësitë sociale obligimet e organizatës së biznesit për të përcaktuar ato
politika, për të marrë ato vendime e për të realizuar ato veprime që janë
njëkohësisht në përputhje me interesat e saj dhe objektivat e shoqërisë.
Rregullimi qeveritar dhe ndërgjegjësimi në rritje i publikut janë forca të jashtme
që e kanë rritur përgjegjësinë sociale të biznesit.
Përgjegjësia sociale një fenomen që fitoi të drejtën e qytetarisë në shekullin
e XX – të, e sidomos në gjysmën e dytë të tij.
Në fillimet e këtij shekulli, disa menaxherë dhe pronarë përkrahën një trajtim
më paternalist. 7
VËSHTRIM TEORIK MBI ETIKËN
21. Objekti i përgjegjësive sociale
komuniteti ku ajo vepron dhe shoqëria në tërësi;
punonjësit;
klientët;
aksionarët
Dy janë fushat aktuale të konsumerizmit, për të cilat
është e preokupuar shoqëria:
shëndeti e siguria;
cilësia e produkteve
21
VËSHTRIM TEORIK MBI ETIKËN
Stakeholders
22. E. Etika dhe Performanca
identiteti etik i një organizate është i rëdësishëm:
për publikun
për palët e interesuara për atë organizatë
interesin e aksionerëve
interesin e investimeve në atë korporatë
8
VËSHTRIM TEORIK MBI ETIKËN
23. Etika organizative
pergjegjësia sociale,
marrëdhëniet me ambjentin,
marrëveshjet
elementët e brendshëm në etikën e brendshme
23
VËSHTRIM TEORIK MBI ETIKËN
E. Etika dhe Performanca
24. ETIKA DHE ADMINISTRATA PUBLIKE
A. Ç’është Administrata Publike
Administrimi publik është shprehje që gjerësisht mund të përshkruhet si zhvillim,
implementim dhe studim i politikave qeveritare, menaxhim i programeve publike
Menaxhimi i Financave Publike dhe Përgjegjësitë kërkojnë që burimet financiare
të përdoret “në mënyrë efikase, efektive dhe etike”.
Në menaxhimin etik, nëpunësit publikë janë të detyruar të jenë të paanshëm, për të
ushtruar drejtësinë procedurale dhe në mbështetje të barazisë në punësim.
Standardet më të larta etike supozojnë më shumë se pajtim me ligjin, duke
përfshirë ligjin administrativ.
Funksioni Publik Është Depozite E Besimit Të Publikut
Etika - çelësi i një qeverisjeje të suksesshme
9
25. Roli i etikës në administrimin publik:
të shërbejë si mjet për uljen e konfliktit social të përgjithshëm të
ngritur nga pikëpyetjet morale të cilat nuk marrin përgjigje.
25
B. Lidhja ndërmjet etikës dhe administratës publike
ETIKA DHE ADMINISTRATA PUBLIKE
C. Rasti Shqiptar
Reforma administrative më 1992 - hapi udhë për një sistem të ri pluralist demokratik
Normat juridike disiplinuese të institucionitdhe të Management-it - nuk mjaftojnë për
të realizuar efikasitetin dhe efiçencën në institucionet shqiptare
Lind domosdoshmëria e një etike të administratës publike, e cila të mund të kalojë
limitin e “normës juridike”.
26. Detyrat e OECD për Shqipërinë :
Përdorimi i kritereve objektive dhe të bazuara në merita për
rekrutimet dhe promovimet.
Forcimi i pozitës institucionale të Departamentit të Administratës
Publike.
Qartësimi se si do të zhvillohet pozicioni i Komisionit të Shërbimit
Civil në dritën e reformave të planifikuara, të tilla si krijimi i gjykatave
administrative.
Përmirësimi i efikasitetit dhe efektivitetit në menaxhimin e shërbimit
civil nëpërmjet Sistemit të Burimeve Njerëzore dhe Menaxhimit të
Informacionit.
10
ETIKA DHE ADMINISTRATA PUBLIKE
C. Rasti Shqiptar
27. STUDIM NË TERREN
A. Gjetjet kërkimore
Kërkim në terren
Institucionet publike 51.22%
Sektori privat 47.78%
Mbledhja e të dhënave është realizuar në qytetin e Vlorës në
periudhën prill – maj 2014
Metoda e përdorur për mbledhjen e të dhënave është ajo e pyetësorit,
ajo statistikore si dhe e analizës
24 pyetje të mbyllura dhe një gjysmë e hapur
90 pyetësor me një kampionim të rastësishëm
përfaqësim si nga profesionet në nivele drejtuese deri tek ato punëtore.
11
28. A. Gjetjet kërkimore
Përfaqësimi i shtresës së mesme të shërbimeve publike të tilla si:
shërbimi shëndetësor, shërbimi social dhe arsimi 70%
Realizimi i pyetësorëve është kryer në intervistën e drejtpërdrejt e
të anketuarve në ambientet e tyre të punës.
Pyetësori ruan të dhënat konfidenciale të të anketuarve duke
mbetur anonim dhe është përdorur vetëm për qëllim studim
Hipoteza kryesore e këtij hulumtimi ka qenë ajo se ”në shërbimin
publik shqiptar ka mungesë të dukshme të sjelljes etike” hipotezë
kjo e deduktuar nga rrjedha logjike e pyetësorit. 12
STUDIM NË TERREN
29. 13
A. Gjetjet kërkimore
STUDIM NË TERREN
Në shërbimin publik
dhe jo – publik shqiptar,
ekzistojnë marrëdhënie
konform legjislacionit,
me rregulla dhe detyrime
për palët të cilat
imponojnë vendosjen e
marrëdhënieve etike mes
punëdhënësin dhe
punëmarrësin.
30. “A ka institucioni juaj një kod etik pune?”
14
Sektori publik
përgjegjshmëria 87.03%
ndershmëria 59.57%
respekti 63.83%
Integriteti 46.81%
Sektori Publik
STUDIM NË TERREN
32. A mendoni se punonjësit / kolegët tuaj kanë raporte korrekte dhe të ndershme me të
gjitha palët, përfshirë klientët, komunitetin, kolegët, aksionarët, menaxherët, drejtorët?”
32
STUDIM NË TERREN
34. 33.33% e të anketuarve mendojnë se
gabimet e bëra gjatë procesit të punës
pranohen “disi” nga punonjësit e
institucionit ku ata punojnë.
Ndarë sipas sektorëve, 36.17% të të
punësuarve në administratën civile
shprehen për këtë nivel pranimi të gabimit,
kundrejt 27.91% të atyre në sektorin jo –
publik.
34
STUDIM NË TERREN
Pak” dhe “aspak” për sektorin publik përgjigjen 27.66% e të anketuarve, ndërsa
në aktorin jo – publik 23.26%. Ndërsa për “mjaft” dhe “shumë” arrihet një vlerë
prej 31.91% për sektorin publik dhe 48.84% për atë jo – publik
2,22% e të gjithë të anketuarve nuk është shprehur mbi këtë çështje
35. Në lidhje me reagimin ndaj shkeljeve të ligjit dhe mekanizmave të
sigurisë “aspak” dhe “pak” përgjigjen përkatësisht 6.38% dhe
12.76% e të punësuarve në sektorin publik kundrejt 4.65% dhe
16.28% të atyre në sektorin jo – publik.
% më e lartë e arritur në sektorin publik renditet në nivelin e
vlerësimit “disi” me 34.04%, ndërsa ai jo publik arrin vlerën
maksimale në vlerësimin “mjaft” me 30.23%.
Vihet re se reagojnë “shumë” ndaj shkeljeve 25.58% e sektorit jo –
publik kundrejt 17.02 % të atij publik.
35
STUDIM NË TERREN
36. Niveli i reagimit ndaj trajtimeve diskriminuese nga krahasimi mes dy
sektorëve është më i kënaqshëm në atë jo – publik, në të cilin vihet re një
rritje e vazhdueshme drejt vlerësimeve maksimale, ndërkohë në sektorin
publik niveli i reagimit është i ulët.
36
STUDIM NË TERREN
37. Për sa i përket respektit reciprok brenda institucionit ku punojnë të anketuarit e
punësuar pranë institucioneve publike të cilët mendojnë se ekziston në nivelin
“shumë” janë vetëm 29.79%. në sektorin jo – publik arrin në vlerën 53.49%
respekti ndaj njeri – tjetrit.
Në alternativën “mjaft” kemi një rezultat të njëjtë në të dy sektorët, 32,5%.
“Respekti” ndaj palëve të jashtme në institucionet publike ka vend për përmirësim.
Vetëm 34.04% e të punësuarve në administratën publike janë përgjigjur se pala e
jashtme respektohet “shumë”, 31.92% “mjaft”, 25.53% “disi” dhe 4.25% “pak”.
Rezultate në sektorin jo – publik lidhur me këtë çështje janë më të kënaqshme dhe
më të larta se në atë privat. 53.49% e të punësuarve në këtë sektor shprehen se pala
tjetër respektohet “shumë”, 34.89% “mjaft”, 9.30% “disi” dhe vetëm 2.33% “pak”.
37
STUDIM NË TERREN
38. Shkeljet ligjore dhe ato etike në të dy sektorët kanë një nivel mjaft të
kënaqshëm raportimi përkatësisht me 74.47% dhe 69.77% (për të dy
sektorët së bashku 72.22%)
38
STUDIM NË TERREN
39. Në lidhje me mjedisin e punës vihet re në sektorin publik të anketuarit
shprehur se nuk është i kënaqshëm.
Për sa i përket sigurisë në punë sërish vihet re se sektori privat ofron kushte më
të mira pune, e konfirmuar nga vlera prej 44.19% të të punësuarve të sektorit
jo – publik të cilët shprehen se ambienti i tyre i punës është “shumë i sigurt”
kundrejt 27.66% të atyre të sektorit publik
Ajo që vihet në dukje është niveli relativisht i larte i atyre që mendojnë se
ambienti kua ata punojnë nuk është “jo diskriminues”
12.76% të sektorit publik dhe 23.25% te atij jo – publik theksojnë se ambienti i
punës është “aspak” jo diskriminues, ndërkohë që respektivisht 25.53% dhe
30.23% e tyre shprehen se është “shumë” jo diskriminues.
39
STUDIM NË TERREN
40. Nga analiza statistikore e pyetësorëve vihet re një rezultat mjaft i
kënaqshëm në të dy sektorët në lidhje me diskriminimin racial apo fetar,
fakt që rikonfirmon vlerën e kombit tonë të bashkëjetesës në paqe të feve
dhe racave të ndryshme . 62.22% e të gjithë të anketuarve përgjigjen se në
vendin e tyre të punës nuk dëgjohen “aspak” fyerje ngjyrim fetar apo racial.
40
STUDIM NË TERREN
41. Edhe për sa i përket ruajtjes së informacionit personal të dhënat konfirmojnë
një rezultat relativisht të mirë, edhe pse në sektorin publik ka vend
përmirësim dhe paraqitet në nivele më të ulëta se ai privat.
41
STUDIM NË TERREN
42. Përpunimi i të dhënave vë në dukje se raste shpërdorimi të aseteve të këtij
institucioni si humbje, vjedhje, keqpërdorim të mjeteve, pajisjeve,
produkteve të ndryshme janë të pranishme.
42
STUDIM NË TERREN
43. Për mënyrën e punësimit si në institucionet publike edhe në ato jo
publike vihet re një kontradikte:
46.33% e të gjithë anketuarve pohojnë se “institucioni ku ata punojnë
ka punësuar individë në bazë preferenciale miqësore ose familjare”
që 62.22% e tyre pohojnë se “institucioni ku ata punojnë ka punësuar
individë në bazë të një konkurrimi të rregullt e përzgjedhës”
përgjigje këto që përjashtojnë njëra – tjetrën: si mundet një
konkurrim të jetë i rregullt dhe përzgjedhës ndërkohë që përzgjedhja
e konkurrentëve bëhet në bazë preferenciale miqësore apo familjare 43
STUDIM NË TERREN
44. “A mendon se në institucionin tuaj ka pasur raste të cilat
kanë çuar në veprime korruptuese?”
44
STUDIM NË TERREN
45. 53.19% në institucionet publike pohojnë raste ku
punonjësit / kolegët / Drejtuesit kanë pranuar dhurata, si
dhe përfitime të tjera prej punonjësve të institucioneve /
kompanive / bizneseve të tjera
Sërish sektori jo – publik do të paraqitet në nivele më të
kënaqshme se ai publik, ku 62.79% e tyre shprehen se në
institucionet ku ata punojnë ky fenomen nuk ekziston
“aspak”, kundrejt 32.56% të cilët vlerësojnë me alternativat
e tjera 45
STUDIM NË TERREN
46. “Mendoni se në institucionin tuaj raportohen dhe regjistrohen saktë të
gjitha të ardhurat dhe shpenzimet në përputhje me kuadrin ligjor për
kontabilitetin?”
46
STUDIM NË TERREN
47. Nga të dhënat e mbledhura rezulton se sektori jo publik është më
korrekt dhe respekton më tepër orarin dhe detyrat e institucionit ku
është punësuar duke mos shpërdoruar kohën e punës për një
veprimtari tjetër e cila nuk ka lidhje me veprimtarinë e punës
përkatëse.
47
STUDIM NË TERREN
48. “A jeni angazhuar në veprimtari politike gjatë orarit tuaj të
punës prej vetë institucionit ku ju punoni?”
Sektori jo – publik shfaqet me rezultate më të larta se ai publik, (76.74%
kundrejt 70.21%)
Një përfshirje pothuajse 29.79% e administratës publike në aktivitete të cilat
nuk kanë lidhje me vendin e punës, rrezikojnë cilësinë e shërbimit,
komprometojnë imazhin e institucionit dhe ulin besueshmërinë e publikut
ndaj tij.
48
STUDIM NË TERREN
49. 12.22% e të anketuarve pohojnë se nuk kane informacion mbi
përgjegjësitë sociale të cilat ushtron institucioni i tyre, ndërsa 5.56%
shprehen se institucioni ku ata punojnë nuk kane përgjegjësi sociale.
52.22% shprehen se institucioni i tyre ushtron përgjegjësi të
klasifikuara si kontribut në komunitet të tilla si: ndihmë ndaj
individëve në nevoje, integrim të viktimave të dhunues dhe krimit,
ndihmë për fëmijët jetim dhe për shtëpinë e pleqve.
Kujdes ndaj mjedisit tregojnë vetëm 14.44% e të intervistuarve.
49
STUDIM NË TERREN
50. Për sa i përket trajnimit mbi konceptin e etikes, ofrohen kryesisht nga
institucionet publike, të cilat kane një përfaqësim me 78.24% kundrejt
32.92% të sektorit jo – publik.
50
STUDIM NË TERREN
51. Një nga kufizimet e këtij studimi i cili u vu re gjatë përpunimit
të të dhënave, ishte se në hartimin e pyetësorit nuk ishte marrë
parasysh gjinia e të anketuarve, variabël i cili mund të na
ofronte të dhelna të tjera të vlefshme.
Gjithashtu, një tjetër fakt i cili mund të konsiderohet si
kufizim, është se përgjithësimi për të gjithë administratën
shqiptare është disi i vështirë, sepse përjashtohen variabla të
cilët mund të nxirrnin në pah element të tjerë.
Gjithsesi, ky studim përbën një iniciativë e cila mund të
shërbejë për studime të tjera më detajuara dhe komplekse.
51
STUDIM NË TERREN
B. Konsiderata përmbledhëse mbi gjetjet kërkimore
52. PËRFUNDIME
Etika është studim i të mirës ose të drejtës për qeniet njerëzore
Thelbi i etikës varet prej zgjedhjes, respektit, vullnetit të mirë por
edhe nga të pasurit konsideratë për të tjerët
Administrata publike përbën një sektor të rëndësishëm të çdo
shoqërie dhe efikasiteti dhe përgjegjshmëria e saj i ndihmon
përmirësimit të gjendjes dhe funksionalitetit të jetës shoqërore.
15
53. Për të arritur një nivel konstruktiv të administratës publike
duhet koordinim preciz i punëve, përfshirë këtu edhe spektrin
shtetëror dhe privat
Aktiviteti i zyrtarëve civil rregullohet ligjërisht dhe moralisht.
Edhe pse konceptualisht të ndryshme, morali dhe ligji janë të
lidhura ngushtë me njëri – tjetrin. Nëse shoqëria është
moralisht e sëmurë, atëherë sistemi ligjor nuk funksionon.
Jete politike, ligjore dhe shtet i përshtatshëm nuk ekziston pa
zhvillimin normal moral të individëve
53
PËRFUNDIME
54. Për sa i përket kuadrit ligjor mund të themi se ekziston, por në disa
aspekte është evaziv dhe lë vend për përmirësim
institucionet mbështetëse për informim dhe trajnim të administratës
publike duhet të rrisin frekuencën e veprimeve të tyre për një
kualifikim më të madh të të punësuarve.
Nëpunësit e administratës publike shqiptare janë të informuar për
kodet etike të funksionimit të institucioneve të tyre
Sektori jo – publik shqiptar ofron shërbim më cilësor ndaj qytetarëve
në termat e etikës kundrejt atij publik. Ky fakt, mund të jetë i
ndikuar nga kontrolli më i lartë i ushtruar nga zyrtarët jo – publik 54
PËRFUNDIME
55. “Jeni të mirëseardhur në shtëpinë time; jeni të
mirëseardhur në zemrën time ... ndjenjat e mia personale
nuk kanë të bëjnë fare me rastin aktual ... Do të
mundohem si George Washington, të bëj gjithçka për ju,
kurse si president nuk mund të bëj asgjë!” (George
Washington, një miku që ka kërkuar post).
55
PËRFUNDIME